Seasonic X-750. Go for the Gold (efficiency)!

H Seasonic θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους και καλύτερους κατασκευαστές OEM τροφοδοτικών (Original Equipment Manufacturer: Mια εταιρία που κατασκευάζει hardware το οποίο στη συνέχεια πουλάει σε μια άλλη εταιρία για να το πουλήσει η τελευταία ως δικό της). Εκτός από την OEM αγορά όμως, η Seasonic προωθούσε παράλληλα μερικές σειρές τροφοδοτικών της και στην retail αγορά κάτω από τo δικό της λογότυπο, αλλά μέσω τρίτων διακινητών-μεσαζόντων (π.χ. στην Ευρώπη ο κεντρικός διακινητής των Seasonic PSUs ήταν η Maxpoint). Αυτό προσφάτως άλλαξε και η Seasonic αποφάσισε να μπει πιο δυναμικά στην retail αγορά προωθώντας μέσω ενός δικούς της, νεοσυσταθέντος, δικτύου τα PSU της. Στη σημερινή παρουσίαση θα δούμε το X-750, ένα τροφοδοτικό (PSU) που ενσωματώνει ότι πιο σύγχρονο έχει να επιδείξει η τεχνολογία των PSUs σήμερα. Ενδεικτικά σας παραθέτουμε ένα απόσπασμα από τα λεγόμενα του channel development manager της Seasonic, σε μια επικοινωνία που είχαμε: " I am sure that you will see how much new technology we put in this PSU!". Το κύριο χαρακτηριστικό του X-750 (και ο λόγος που θα το προτιμήσουν πολλοί χρήστες) είναι η πιστοποίηση 80 plus Gold που φέρει. Το συγκεκριμένο PSU επίσης, θα είναι το πρώτο Gold rated PSU που δοκιμάζουμε εδώ στο TheLab.
 

 

Τα κύρια χαρακτηριστικά του X-750 παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα.

Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του X-750, οι οποίες είναι όλες modular (αποσπώμενες).

Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του X-750.

Το X-750 έρχεται μέσα σε μια πολύ προσεγμένη συσκευασία
 

 

Το PSU βρίσκεται μέσα σε μια υφασμάτινη θήκη. Μια πολύ ωραία λεπτομέρεια που μας προκάλεσε θετικές εντυπώσεις πριν ακόμη βάλουμε το PSU στον πάγκο δοκιμών.
 

 

Επίσης υπάρχει ακόμη μία θήκη μέσα στη συσκευασία, η οποία φιλοξενεί όλες τις καλωδιώσεις του X-750.
 

 

Οι καλωδιώσεις του X-750 είναι φυσικά όλες sleeved και αρκετά εύκαμπτες. Δυστυχώς μαζί με τo X-750 η Seasonic δεν προμηθεύει καθόλου δέστρες καλωδίων ή έστω απλά δεματικά. Την προίκα του PSU αποτελούν μόνο 4 βίδες και ένα badge.


 

Το εγχειρίδιο χρήσης του X-750


 

Ακολουθούν μερικές φωτογραφίες του PSU.
 

Αυτό έχει διακόπτη On/Off. Κάτι που πολλοί κατασκευαστές αμελούν να βάλουν.


 

Το πρώτο που παρατηρούμε μόλις ανοίξουμε το PSU είναι το πόσο μικρό όγκο καταλαμβάνουν τα εξαρτήματά του και το πόσες λίγες και μικρές ψύχτρες υπάρχουν. Η σχεδίαση του επίσης είναι αρκετά ως πολύ διαφορετική σε σχέση με τα υπόλοιπα "κοινά" PSUs.
 

 

Ας αρχίσουμε πρώτα από την περιγραφή του transient φίλτρου, ενός από τα ποια σημαντικά components ενός PSU που τις περισσότερες φορές είναι αντιπροσωπευτικό της γενικότερης ποιότητας. Μέσα σε ένα ερμητικά κλειστό πλαίσιο, ακριβώς πίσω από την υποδοχή AC κρύβεται το πρώτο μέρος του transient φίλτρου. Το δεύτερο μέρος κλασσικά βρίσκεται πάνω στην κύρια πλακέτα (η οποία είναι διπλής όψης) και αποτελείται από 2 πηνία, 1Χ/2Υ πυκνωτές και από ένα βαρίστορ (MOV).
 

 

Δίπλα ακριβώς από το αριστερό πηνίο του transient φίλτρου βρίσκονται οι 2 γέφυρες ανόρθωσης (GBJ1506) με μια ψύκτρα ανάμεσα τους.

Πριν το transient φίλτρο, στην κύρια πλακέτα, υπάρχει ένας ρελές που κόβει το ρεύμα όταν ενεργοποιηθούν οι προστασίες του PSU.
 

 

Οι κύριοι πυκνωτές του APFC είναι της Nippon Chemi-con (400v 390uF 105C KMR). Στην πιο κάτω φωτογραφία διακρίνεται καθαρά ο ένας από τους δύο.
 

 

Η παρακάτω ψύκτρα (η μόνη ευμεγέθης που υπάρχει μέσα στο PSU) φιλοξενεί τα κύρια switching transistors (δύο W20NM50FD, το δεύτερο βρίσκεται στο πίσω μέρος της ψύκτρας) καθώς και τα transistors και τη δίοδο του APFC.
 

 

Η πλακέτα με το ολοκληρωμένο PS223 που έχει τον έλεγχο των προστασιών του X-750.
 

 

Το Χ-750 χρησιμοποιεί ένα πλήθος από Ιαπωνικής κατασκευής (σύμφωνα με την Seasonic) πολυμερικούς πυκνωτές στο δευτερεύων στάδιο του. Επίσης, ακόμη και οι λίγοι ηλεκτρολυτικοί που υπάρχουν είναι και αυτοί made in Japan (Nippon Chemi-con).
 

 

Οι πολυμερικοί πυκνωτές βρίσκονται ανάμεσα σε δύο ψύκτρες, που ψύχουν τα mosfets που βρίσκονται από την πίσω πλευρά της πλακέτας

Για να επιτύχει μεγάλα επίπεδα efficiency το X-750 χρησιμοποιεί μια τοπολογία που ονομάζεται LLC resonant topology. Σε αυτή την τοπολογία ο switching controller (που στο X-750 είναι ένας CM6901X) δουλεύει σε 2 modes λειτουργίας έτσι ώστε να επιτυγχάνει μηδενικές απώλειες. Έτσι λειτουργεί σε PWM (Pulse Width Modulation) mode στα χαμηλά φορτία και σε FM (Frequency Modulation) mode στα υψηλά.
 

CM6901 switching controller


 

Η ποιότητα των κολλήσεων, όπως θα δείτε και στην πιο κάτω φωτογραφία, κυμαίνεται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Επίσης, στο κέντρο της πλακέτας υπάρχουν τα mosfet ανόρθωσης για τα +12V. Βλέπετε για να επιτευχθεί το Gold efficiency απορρίφθηκε η χρήση των κλασσικών διόδων Schottky, που παρουσιάζουν κάποια μικρή πτώση τάσης. Ως ψύκτρα για τα συγκεκριμένα mosfets χρησιμοποιείται το ίδιο το case του X-750 αλλά και οι δύο κάθετες ψύκτρες που υπάρχουν στην άλλη πλευρά της πλακέτας. Πολύ έξυπνη σχεδίαση που περιορίζει σημαντικά το μέγεθος των ψυκτρών.
 

Διακρίνονται τα 2 από τα 4 mosfets ανόρθωσης (IPD031N06L3 G) των +12V


 

H modular πλακέτα φιλοξενεί και τα VRMs (Volage Regulator Modules) που παράγουν τα 5 και 3.3V rails. Έτσι μειώνεται ο αριθμός των καλωδιώσεων και κατά συνέπεια ελαχιστοποιούνται οι ενεργειακές απώλειες (αν τα VRMs βρισκόντουσαν πάνω στην κεντρική πλακέτα, θα έπρεπε να ενωθούν οι εξόδοι τους, με την modular πλακέτα, με τη χρήση καλωδίων).
 

 

Τέλος, στις παρακάτω φωτογραφίες φαίνεται και ο Φιλιππινέζικης κατασκευής ανεμιστήρας (Sanyo Denki) του X-750. Ο συγκεκριμένος ανεμιστήρας δε λειτουργεί συνεχώς, παρά μόνο όταν η θερμοκρασία μέσα στο PSU αυξηθεί αρκετά (>30C). Επίσης, ακόμη και όταν λειτουργεί είναι σχεδόν αθόρυβος (τουλάχιστον για τα δικά μας αυτιά).
 

 

Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Fagana, του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών και του Prova WM-01 power analyzer. Όπως σε όλες τις δοκιμές έτσι και σε αυτή, κατά τη διάρκεια όλων των μετρήσεων το PSU θα βρίσκεται εντός ενός ξύλινου κουτιού που έχει αναλάβει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του X-750 (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60% 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το Χ-750. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 1Α και στη συνέχεια θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail.

Το X-750 είναι το PSU με το μεγαλύτερο efficiency που έχουμε μετρήσει ποτέ, εδώ στο TheLab (το προηγούμενο ήταν το SilverPower 750 το οποίο ήταν και αυτό κατασκευασμένο από την Seasonic). Όπως βλέπετε και στον παραπάνω πίνακα, οι προδιαγραφές του 80 plus Gold καλύπτονται άνετα. Στο CL1 test μάλιστα το efficiency αγγίζει το 84% τη στιγμή που άλλα PSUs με καλό efficiency με το ζόρι αγγίζουν το 80%. Όσον αφορά το voltage regulation τώρα, όλα τα rails βρίσκονταν πάντα εντός ορίων. Μόνο στο CL1 test το 5V rail πλησίασε επικίνδυνα το όριο, χωρίς να πέσει κάτω από αυτό όμως. Σε γενικές γραμμές πάντως θα θέλαμε να δούμε λίγο μικρότερο Voltage drop, ιδιαίτερα στα 12 και 5V rails, κυρίως για να συμβαδίζουν οι επιδόσεις του voltage regulation με το efficiency.
 

Τα μέγιστα Watts που κατέγραψε ο Prova WM-01


 

Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του Χ-750 σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι (περίπου) 60, 80 και 100W.

Άριστο μπορούμε να πούμε το efficiency του X-750 ακόμη και σε πολύ χαμηλά φορτία. Στα μόλις 100W αγγίζει τα 89%! Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του Χ-750 σε απότομες μεταβολές του φορτίου. Ας αναφέρουμε ακόμη μια φορά τη διαδικασία που ακολουθείται: Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby mode, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Tο πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της παραπάνω διαδικασίας δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V).

Transient Response Tests
PSU OFF TO FULL 5VSB	STANDBY TO FULL 12V	PSU OFF TO FULL 12V
[/URL]

 

Τα αποτελέσματα των transient tests στο 12V rail είναι από τα καλύτερα που έχουμε δει! Δεν υπάρχει απολύτως καμία αιχμή (spike). Στα 5VSB τώρα φαίνεται εμφανώς ένα spike, το οποίο όμως είναι αρκετά κάτω από το όριο (5.2V).

Στις παρακάτω δοκιμές θα δούμε την ποιότητα του DC (Direct Current) ρεύματος που δίνουν τα rails του Χ-750 μέσω των μετρήσεων του ripple. Το ripple πρέπει να βρίσκεται πάντα κάτω από τα όρια που θέσπισε το πρότυπο ATX ver. 2.2 (120mV για τα 12V και 50mV για τα 5, 3.3V).

Τα επίπεδα ripple κυμαίνονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Το μέγιστο που είδαμε για τα 12V είναι 24.2mV και αυτά στο απίθανο σενάριο του CL1 test. Προσέξτε επίσης ότι στα Test#1 και CL1 το ripple στα 12V είναι ιδιαίτερα ψηλό σε σχέση με τα άλλα test, παρόλο που το φορτίο στο συγκεκριμένο rail είναι ιδιαίτερα χαμηλό. Αυτό οφείλεται ότι στα συγκεκριμένα tests, λόγω χαμηλού φορτίου ο switching controller λειτουργεί σε PWM mode ενώ στα υπόλοιπα σε FM mode (LLC resonant topology). Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple σε full load.
 

 

Δεν το κρύβουμε ότι το X-750 μας άφησε άριστες εντυπώσεις. Το efficiency του είναι το μεγαλύτερο που μετρήσαμε ποτέ, εδώ στο TheLab και το ripple του θα μας φαινόταν εξωπραγματικό, αν δεν είχαμε δοκιμάσει το Antec Signature. Επίσης, η ποιότητα κατασκευής του κυμαίνεται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Η προηγμένη σχεδίαση/τεχνολογία που υιοθετεί το X-750, του επιτρέπει να είναι απίστευτα ελαφρύ (Έχουν περάσει από ότι φαίνεται οι μέρες που τα ποιοτικά PSUs ήταν και τα πιο βαριά), να λειτουργεί αθόρυβα και με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Τι άλλο να ζητήσει κανείς από ένα PSU. Με τη σειρά X (750 και 650) η Seasonic για άλλη μια φορά απέδειξε ότι ξέρει να φτιάχνει PSUs που συγκαταλέγονται ανάμεσα στα καλύτερα που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Το X-750, με μια σύντομη αναζήτηση που πραγματοποιήσαμε δεν το βρήκαμε σε κανένα ελληνικό on line κατάστημα. Η πιο μικρή τιμή που καταφέραμε να το βρούμε σε on line καταστήματα του εξωτερικού ήταν γύρω στα 153€. Αν έρθει με αυτή την τιμή στην Ελλάδα τότε θα αποτελεί μια πολύ καλή πρόταση για όποιον θέλει να αγοράσει το καλύτερο ίσως 750ρι PSU, που κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή στην αγορά.

Περιληπτικά τα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα του X-750 της Seasonic είναι τα εξής:

Πλεονεκτήματα
 

• Κορυφαίο Efficiency
• Πολύ χαμηλά επίπεδα ripple σε όλα τα rails
• Αθόρυβη (πολλές φορές fanless) λειτουργία
• Πλήρης modular σχεδιάση
• Υψηλή ποιότητα κατασκευής

Μειονεκτήματα
 

• Θα είμασταν αχάριστοι αν ζητούσαμε λίγο καλύτερο Voltage regulation;

Βάση όλων των παραπάνω η βαθμολογία που απέσπασε το X-750 είναι:
 

 

Σε αυτό το σημείο θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά την Seasonic για την παραχώρηση του δείγματος της δοκιμής.