Cooler Master Silent Pro Gold 1200W review

Η Cooler Master, όπως πολλοί κατασκευαστές τροφοδοτικών, αποφάσισε να ακολουθήσει και αυτή τη μόδα των 80 Plus Gold τροφοδοτικών και έτσι προσφάτως κυκλοφόρησε μια καινούρια σειρά PSUs, την Silent Pro Gold, η οποία απαριθμεί τέσσερα μέλη με 1200W, 1000W, 900W και 800W ισχύ αντίστοιχα. Η καινούρια σειρά προφανώς στοχεύει στο σύνολο των καταναλωτών που εκτός από επιδόσεις αποζητούν και τη μέγιστη οικονομία. Στη σημερινή παρουσίαση θα δοκιμάσουμε το μεγαλύτερο μέλος της σειράς, το Silent Pro Gold 1200W (SPG-1200). Πρόκειται για το πρώτο 1200αρι Gold rated PSU που περνάει την πόρτα των εργαστηρίων μας, οπότε τα αποτελέσματα των δοκιμών αναμένονται ιδιαίτερα ενδιαφέροντα μιας και θα διαπιστώσουμε αν ένα τόσο ισχυρό PSU μπορεί να διατηρεί ταυτόχρονα και υψηλή αποδοτικότητα.
 

 

Τα κύρια χαρακτηριστικά του SPG-1200 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα.

Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του SPG-1200.

Το SPG-1200 διαθέτει μια πληθώρα από connectors αλλά η απόσταση μεταξύ των connectors που υπάρχουν στο ίδιο καλώδιο (SATA, 4 pin Molex, PCIe) είναι πολύ μικρή, μιας και κυμαίνεται από τα 10 ώς τα 12cm. Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του SPG-1200.

Υπάρχει ένα μόνο +12V rail που μπορεί να "δώσει" μέχρι και 98A (σε normal συνθήκες), άρα χρειάζεται προσοχή μιας και ένα βραχυκύκλωμα μπορεί να κάνει μεγάλη ζημιά. Το SPG-1200 έρχεται μέσα σε μια εμφανίσιμη συσκευασία στην οποία κυριαρχεί το χρώμα του χρυσού (γιατί άραγε..).
 

 

Τα συνοδευτικά του SPG-1200 μαζί με τις modular καλωδιώσεις φαίνονται στην πιο κάτω φωτογραφία.
 

 

Ακολουθούν μερικές φωτογραφίες του ομολογουμένως εμφανίσιμου PSU.
 

Ο ΟΕΜ κατασκευαστής του SPG-1200 είναι η Enhance Electronics, μια εταιρία με μεγάλη εμπειρία στην κατασκευή PSUs.
 

Ας αρχίσουμε, όπως πάντα, την περιγραφή του εσωτερικού από το transient φίλτρο. Αυτό χωρίζεται φυσικά σε δύο μέρη με το πρώτο να βρίσκεται πίσω από την υποδοχή AC και το δεύτερο πάνω στην κύρια πλακέτα. Στο πρώτο μέρος βρίσκουμε 2Χ και 2Υ πυκνωτές και στο δεύτερο 2Χ, 2Υ, 2 πηνία και 1 βαρίστορ. Υπερπλήρης το transient φίλτρο δηλαδή.
 

Στο APFC υπάρχει όπως είναι φυσικό το μεγαλύτερο πηνίο του PSU και στη συνέχεια 2 πυκνωτές, σε παράλληλη διάταξη, της Nippon Chemi Con (KMR, 450V, 390μF, 105C).
 

 

Διακρίνεται ένα SPW35N60C3 power transistor της Infineon, το οποίο ανήκει στα main switchers.
 

 

Η Silent Pro Gold σειρά της CM χρησιμοποιεί μια τεχνολογία για τους μετασχηματιστές (τους οποίους ονομάζει hybrid transformers), η οποία επιτρέπει τη μείωση του όγκου τους μέχρι και 25%, κάτι που με τη σειρά του οδηγεί σε μείωση των ενεργειακών απωλειών που οφείλονται σε αυτούς. Όπως είναι φυσικό για ένα Gold rates PSU τα 3.3 και 5V προέρχονται από DC-DC converters, τους οποίους μπορείτε να δείτε στην παρακάτω φωτογραφία.
 

 

Οι πυκνωτές που βρίσκουμε στο δευτερεύων μέρος είναι της Chemi Con αλλά και της Ταϊβανέζικης Teapo. Στην modular πλακέτα υπάρχουν μόνο πυκνωτές της Teapo, οι οποίοι μπορεί να μην είναι Ιαπωνικής προέλευσης αλλά έχουν αποδειχτεί ιδιαίτερα αξιόπιστοι.
 

 

Στην παρακάτω πλακέτα φιλοξενούνται το ολοκληρωμένο προστασίας PS232S καθώς και ο PWM/PFC controller CM6802. Στο μέσον της πλακέτας 2 optocouplers φροντίζουν την απομόνωση των 2 επιμέρους μερών της πλακέτας.
 

 

Μέσα στα 2 θερμοσυστελλόμενα, που φαίνονται παρακάτω, υπάρχουν 2 θερμίστορς, ένα για το κύκλωμα ελέγχου του ανεμιστήρα και ένα για το κύκλωμα OTP (Over Temperature Protection).
 

 

Ο ήσυχος 135mm ανεμιστήρας κατασκευάζεται από την Young Lin Tech.
 

 

Τέλος, η ποιότητα των κολλήσεων στην κύρια πλακέτα του SPG-1200 είναι ικανοποιητική.
 

Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Fagana ATE, του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός επαγγελματικού power meter (Prova WM-01) και ενός ξύλινου κουτιού που παίζει το ρόλο του Hot Box.

Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του SPG-1200 (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60% 80%, 100% και 120% (το peak φορτίο που δηλώνει η CM), του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail.
 

Το voltage regulation κυμαίνεται σε πολύ καλά επίπεδα και το efficiency, αν και κοντά, δεν είναι Gold, τουλάχιστον στις θερμοκρασίες που έγιναν οι δοκιμές. Στο test#3 θα έπρεπε ήταν 92% και άνω, για Gold επίπεδο, αλλά δεν ξεπέρασε το 91%. Αντίθετα στα tests 1 και 6 τα πήγε πολύ καλά. Εντύπωση επίσης μας προκάλεσε το γεγονός ότι ακόμη και στην peak ισχύ του το SPG-1200 είχε πολύ υψηλό efficiency. Τέλος, κάτι μας λέει ότι το συγκεκριμένο PSU ήταν χαρακτηρισμένο για πολύ περισσότερα Watts, αλλά η CM επίτηδες το υποβίβασε σε 1200αρι. Είναι πολύ μακρυά βλέπετε η peak ισχύ του από τη μέγιστη (240 ολόκληρα Watts) και ακόμη και στα 1440W DC το PSU δούλευε άνετα, τουλάχιστον όσον αφορά το voltage regulation. Ακολουθούν 2 charts τα οποία δείχνουν τις τάσεις των rails και το efficiency για όλες τις μετρήσεις/φορτία εκτός των CL tests.
 

 

Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του SPG-1200 σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι (περίπου) 40, 65 και 90W.

Αν το PC σας περνάει τον πιο πολύ καιρό του σε idle τότε προφανώς το SPG-1200 δεν είναι για εσάς. Περιμέναμε καλύτερη συμπεριφορά σε μικρά φορτία, δεδομένου ότι μιλάμε για ένα Gold rated PSU. Επίσης εντύπωση (αρνητική) μας προκάλεσε το γεγονός ότι το SPG-1200 εν λειτουργία αλλά χωρίς φορτίο σε κανένα rail, "τραβάει" γύρω στα 16W ισχύ από την πρίζα, τη στιγμή που σε άλλα Gold PSUs (π.χ. X750) στις ίδιες συνθήκες βλέπαμε κατανάλωση μόλις 1-3W. Στις δοκιμές που ακολουθούν θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του SPG-1200 σε απότομες μεταβολές του φορτίου. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκκίνησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V).

Transient Response Tests
PSU OFF TO FULL 5VSB	STANDBY TO FULL 12V	PSU OFF TO FULL 12V
[/URL]

 

 

Στα 5VSB το transient response είναι τέλειο. Στα +12V και στις δυο περιπτώσεις υπάρχει ένα spike που στη χειρότερη περίπτωση φτάνει τα 12.7V, αλλά δεν υπάρχει περίπτωση ανησυχίας μιας και είναι εντός ορίων. Αυτό που μας προβλημάτισε είναι ο σχετικά μεγάλος χρόνος (περίπου 40ms) που χρειάστηκε το PSU για την σταθεροποίηση των +12V και στις 2 transient δοκιμές. Σε άλλα PSUs που έχουμε δοκιμάσει ο αντίστοιχος χρόνος (+12V rise time) είναι κατά πολύ μικρότερος (περίπου 1/4 του χρόνου που μετρήσαμε στο SPG-1200). Για να καταλάβετε περισσότερα περί του rise time δείτε το παρακάτω σχήμα (το οποίο χρησιμοποίησε για αντίστοιχη επεξήγηση ένας πολύ καλός και διαβασμένος PSU tester, ο
Makalu
).
 

 

Rise time είναι ο χρόνος που χρειάζεται η τάση για να ανέλθει από το 10% της νορμάλ τάσης εντός τον ορίων του regulation (95% της τάσης). Σύμφωνα με το πρότυπο ATX το rise time δεν πρέπει να είναι μικρότερο από 0.1 ms και όχι μεγαλύτερο από 20 ms (0.1 ms ≤ Rise Time ≤ 20 ms). Οπότε στην περίπτωση μας το SPG-1200 χρειάζεται το διπλάσιο χρόνο από το κανονικό και είναι φυσικά εκτός των ATX προδιαγραφών.

Στις επόμενες μετρήσεις θα δούμε τα επίπεδα ripple που υπάρχουν στις DC τάσεις του SPG-1200. Ας θυμίσουμε για άλλη μια φορά ότι τα όρια που προβλέπει το ATX πρότυπο είναι 120mV για τα +12V και 50mV για τα 5 και 3.3V. Καλό βέβαια είναι ένα PSU να μην πλησιάζει κοντά στα όρια αυτά (δε συζητάμε καν την περίπτωση να τα ξεπερνάει).

Welcome to ripple city, θα μπορούσε να έγραφε η λεζάντα του παραπάνω πίνακα. 'Οπως βλέπετε το SPG-1200 πάσχει από την ασθένεια που ονομάζεται υψηλό ripple. Στα tests 6, 7 και CL2 είναι εκτός ορίων όχι μόνο το +12V rail αλλά και αυτό των 3.3V. Βέβαια κανονικά δε θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη το test 7, μιας και σε αυτό το PSU δουλεύει στην peak ισχύ που δηλώνει η CM. Επίσης και στο test 5 το ripple στα +12V είναι άνω των 100mV και αυτό των 3.3V φλερτάρει επικίνδυνα με τα 50mV που είναι το όριο. Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple.
 

 

Αρχικά, όταν τρέξαμε τις πρώτες δοκιμές voltage regulation και efficiency, μπορούμε να πούμε ότι εντυπωσιαστήκαμε με τη σταθερότητα των τάσεων αλλά και με το γεγονός ότι ακόμη και στα 1440 DC Watts το SPG-1200 κατάφερε και διατήρησε πολύ υψηλό efficiency. Μας έκανε μάλιστα εντύπωση που ένα 1200αρι PSU μπόρεσε και ανταποκρίθηκε σε τόσο μεγάλο φορτίο, που υπερβαίνει κατά πολύ τις κανονικές προδιαγραφές του. Στις επόμενες δοκιμές όμως, αυτές του ripple, απογοητευτήκαμε. Διάφορες φήμες υποστήριζαν ότι η καινούρια σειρά της CM έπασχε από υψηλό ripple και δυστυχώς επαληθεύτηκαν. Από τα 1000W και άνω το ripple είναι πολύ υψηλό και κοντά στη μέγιστη ισχύ ξεπερνά τα όρια, τόσα στα +12V όσο και στα 3.3V. Σε ένα PSU αυτής της κατηγορίας αυτό είναι αδικαιολόγητο. Ίσως η CM θα έπρεπε να επανεξετάσει τη σχεδίαση του SPG-1200 και να βρει μια λύση (π.χ. χρήση πυκνωτών στις καλωδιώσεις).

Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του SPG-1200 της Cooler Μaster είναι τα παρακάτω:

Πλεονεκτήματα
 

• Πολύ καλό Voltage regulation
• Μπορεί να δώσει ισχύ που φτάνει τα 1440W και μάλιστα με πολύ καλό efficiency (αλλά χάλια ripple)
• Οι modular καλωδιώσεις του είναι πλακέ, κάτι που βοηθάει τα μέγιστα στο cable management
• Προσεγμένη εμφάνιση και φινίρισμα

Μειονεκτήματα
 

• Σε real life συνθήκες το efficiency του είναι ένα κλικ κάτω από το επίπεδο του 80 Plus Gold
• Πολύ υψηλό ripple που βγαίνει εκτός ορίων σε μέγιστο φορτίο
• Μεγάλη peak ισχύ μεν, τρελό ripple δε (>200mV!)
• Μεγάλο rise time στα +12V και σε full load (σχεδόν διπλάσιο από ότι προβλέπει το πρότυπο ATX)
• Σε μικρά φορτία παρουσιάζει αντίστοιχα μικρό efficiency

Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το SPG-1200 είναι:
 

 

Εδώ άλλο ένα review τέλειωσε. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά την Cooler Master για την παραχώρηση του SPG-1200. Για όσους διαβάζουν μέχρι αυτές τις γραμμές ένα tip για το επόμενο PSU που θα δοκιμάσουμε, είναι και αυτό Gold rated και προέρχεται από έναν από τους μεγαλύτερους/καλύτερους κατασκευαστές PSUs.