nf-a12x25 pwm Noctua NF-A12x25 and Noctua NF-P12 Redux series fans, review

Πρόλογος

Το είχαμε δει στις αρχές του 2018 ( 2 Μαΐου) στη Βιένη, και είχαμε εντυπωσιαστεί! Αλλά άλλο να το βλέπεις στο video και άλλο να το έχεις ανά χείρας !

Ο λόγος για τη νέα σειρά των ανεμιστήρων της Noctua, που ακούει στο κωδικό NF-A12x25, για την οποία ακούσαμε και διαβάσαμε τόσα εντυπωσιακά, που -δε σας το κρύβω!- όταν ήρθε η κούτα με τα δείγματα, μια συγκίνηση, την έπαθα!

Λογικό βεβαίως, καθώς αυτός ο ανεμιστήρας είναι αποτέλεσμα μιας αποκλειστικής διαδικασίας ανάπτυξης που κράτησε περισσότερα από τέσσερα χρόνια!    Και ακόμα λογικότερο είναι ότι,  ένας σοβαρός κατασκευαστής δεν ασχολείται με ένα συγκεκριμένο θέμα για τόσο καιρό, αν αυτό δεν είναι πραγματικά σημαντικό!

Με τις πρώτες ενδείξεις να "μιλούν" για ένα ανεμιστήρα που μπορεί να κάνει την ίδια  δουλειά που κάνουν δύο ανεμιστήρες και μάλιστα όχι όποιοι κι΄ όποιοι, αλλά οι ομόσταυλοι NF-F12 PWM, είναι φυσικό να θέλεις να δεις πόση πια διαφορά μπορεί να κάνει το γεγονός ότι τα πτερύγια του ανεμιστήρα αυτού στρέφονται μόλις μισό χιλιοστό από το πλαίσιό του!

Για να φτάσει η Noctua στο αποτέλεσμα της φωτογραφίας, χρειάστηκε να κατασκευάσει ένα νέο πολυμερές (Liquid Polymer), το οποίο το βάφτισε  Sterox εμπνεόμενη από μια δικιά μας λέξη που σημαίνει στιβαρός, άκαμπτος.  Αυτή είναι και η βασική ιδιότητα του υλικού αυτού, το οποίο  βασιζόμενο στην ιδιαίτερη διάταξη των μοριακών αλυσίδων του, είναι σε θέση να δώσει στην φτερωτή την απαραίτητη στιβαρότητα και ακαμψία που απαιτεί το πρωτόγνωρα μικρό διάκενο μεταξύ αυτής και του πλαισίου της!

Φυσικά η όλη σχεδίαση είναι νέα και έχουν γίνει πάρα πολλές προσεγγιστικές δοκιμές και βελτιώσεις στο σχήμα της φτερωτής, προκειμένου ο ανεμιστήρας αυτός να θέσει νέα όρια στο τι σημαίνει αθόρυβη αποτελεσματικότητα!

Στην σειρά περιλαμβάνονται για την ώρα τρία μοντέλα στην διάσταση των 120x25mm τα οποία έχουν τον ίδιο βασικό κωδικό και διαφοροποιούνται με βάση τον τρόπο ελέγχου τους και τις στροφές τους. Συγκεκριμένα είναι το NF-A12x25 PWM, το NF-A12x25 FLX και το NF-A12x25 ULN που θα τα δούμε στη σημερινή παρουσίασή μας.  Για τα μοντέλα στα 140x25mm, οι πληροφορίες λένε ότι βρίσκονται κάπου στο μέσον της ανάπτυξής τους, οπότε μέσα στα επόμενα χρόνια θα έχουμε και από εκεί ευχάριστα νέα.

Παράλληλα με αυτούς τους νέους ανεμιστήρες που μέλλεται να γίνουν η πρώτη επιλογή στις ακριβές λύσεις, η κατασκευάστρια ετοίμασε και μια νέα σειρά ανεμιστήρων με αρκετά οικονομικότερη κατασκευή προκειμένου να δώσει στους χρήστες που στρέφονται σε λύσεις χαμηλότερου κόστους, την δυνατότητα να αποκτήσουν με πολύ μικρή διαφορά, προϊόντα με την ποιοτική  σφραγίδα της Noctua!

Η σειρά αυτή είναι η έκδοση Redux της γνωστής και δοκιμασμένης σειράς NF-P12 και για την ώρα περιλαμβάνει τέσσερα μοντέλα, το NF-P12 Redux 1700 PWM, το NF-P12 Redux 1300 PWM, το NF-P12 Redux 1300 και το NF-P12 Redux 900.

Όλα έχουν την ίδια γνωστή σχεδίαση και έρχονται με τις καλύτερες περγαμηνές όσον αφορά στην αθόρυβη και αποτελεσματική υποστήριξη τόσο αεροψυκτρών, όσο και υδροψύξεων.

Η κουβέντα όμως είναι μεγάλη και καλό είναι να προχωρήσουμε στα επόμενα για να δούμε το τι και το πως!

Τεχνικά χαρακτηριστικά

Στους επόμενους πίνακες μπορείτε να βρείτε τα χαρακτηριστικά και των επτά ανεμιστήρων που θα παρουσιαστούν σήμερα, και μάλιστα -παρά το ότι μπήκαμε στον πειρασμό να συμπτύξουμε τα κοινά χαρακτηριστικά τους- για λόγους αυτοτέλειας της πληροφορίας δεν το κάναμε, έτσι ο κάθε πίνακας είναι ανεξάρτητος από τους άλλους και περιέχει όλη την πληροφορία που αφορά στο συγκεκριμένο μοντέλο.

Όπως θα διαπιστώσετε παρατίθενται πολλά χαρακτηριστικά, εκ των οποίων αρκετά, δεν δίνονται από την κατασκευάστρια αλλά αποτελούν δικές μας προσθήκες. Να σημειώσουμε ότι τα χαρακτηριστικά που προσθέσαμε εμείς έχουν κίτρινους ορισμούς και μπλε τιμές.
Επίσης με μπλε χαρακτήρες, δίπλα σε κάποιες "εργοστασιακές" τιμές, είναι σημειωμένες οι τιμές που μετρήσαμε εμείς κατά την διάρκεια των δοκιμών

Πριν προχωρήσετε παρακάτω καλό είναι να πούμε ότι:

Στον πίνακα έχουν προστεθεί τρία νέα στοιχεία, το ένα είναι ο συντελεστής ελευθερίας εισόδου του ανεμιστήρα που μας δίνει -σε ποσοστό επί της συνολικής διατομής εισόδου- την πραγματικά ελεύθερη διατομή που διατίθεται στο air flow του ανεμιστήρα.

Το δεύτερο στοιχείο -χάρη στη Noctua ! - είναι το διάκενο φτερωτής / πλαισίου (Wing-tip Clearance) και το τρίτο είναι η απόσταση του "επιπέδου" της φτερωτής τόσο από το επίπεδο εισόδου του πλαισίου του ανεμιστήρα, όσο και από το αντίστοιχο, εξόδου.

Αυτά τα νέα στοιχεία μας ενδιαφέρουν τόσο για  να έχουμε επιπλέον παραμέτρους που κρίνουν την συμπεριφορά ενός ανεμιστήρα (air flow, noise) όσο και για να έχουμε πιο λεπτομερή στοιχεία για την σύγκρισή του με άλλους ανεμιστήρες.

Noctua NF-A12x25 PWM  Information Sheet (PDF),   Noctua NF-A12x25 PWM  Installation Manual (PDF)  

Πρώτο είναι το PWM μοντέλο και όσον αφορά στον ίδιο τον ανεμιστήρα και τα παρελκόμενά του, δεν λείπει τίποτε!

Αλλά γι' αυτά θα τα πούμε πιο κάτω, για την ώρα πάμε να δούμε και τα άλλα δύο μοντέλα της σειράς αυτής:

Noctua NF-A12x25 FLX Information Sheet (PDF), Noctua NF-A12x25 FLX  Installation Manual (PDF)

Εδώ έχουμε την έκδοση με έλεγχο συνεχούς τάσης και τα ίδια υπόλοιπα χαρακτηριστικά.

Βεβαίως με δεδομένο ότι ένας PWM ανεμιστήρας μπορεί να δουλέψει κάλλιστα και έλεγχο DC τάσης, κάνει την επιλογή του μοντέλου αυτού λίγο "περίεργη", αλλά αυτό αλλάζει μόλις προσέξεις ότι έρχεται με δυο προσαρμογείς στροφών (LNA, ULNA), οπότε γίνεται φανερή η στόχευσή του σε θέσεις όπου οι ανεμιστήρες δεν χρειάζεται να αλλάζουν συχνά στροφές!

Noctua NF-A12x25 ULN Information Sheet (PDF),   Noctua NF-A12x25 ULN Installation Manual (PDF)

Εδώ ισχύουν επίσης τα όσα είπαμε ακριβώς πριν, με τη διαφορά ότι έχουμε αρκετά χαμηλότερες στροφές οι οποίες με τη χρήση του παρεχόμενου ULNA χαμηλώνουν κι' άλλο και -συνακόλουθο των προηγουμένων- μη ανιχνεύσιμο θόρυβο! 

Και συνεχίζουμε με τους χαμηλότερου κόστους ανεμιστήρες της σειράς NF-P12 Redux.

Noctua NF-P12 Redux 1700 PWM Information Sheet (PDF)

Όπως βλέπετε, το χαμηλό κόστος δεν εμπόδισε την εξαετή εγγύηση καθώς, η κατασκευάστρια, προτίμησε να περικόψει οτιδήποτε δεν είναι ζωτικής σημασίας, προκειμένου να διατηρήσει την ποιότητα κατασκευής στα επίπεδα εκείνα που περιμένουν οι χρήστες από την Noctua!

Έτσι δεν έχουμε ούτε αντικραδασμικά μαξιλαράκια, ούτε καλώδια για προσαρμογή στροφών!  Ο ανεμιστήρας έρχεται "γυμνός" από παρελκόμενα, αλλά -όπως θα δούμε στις μετρήσεις- πλήρης δυνατοτήτων για να δώσει μαθήματα αποτελεσματικότητας και διακριτικότητας σε πολλούς άλλους ομόλογούς του! 

Noctua NF-P12 Redux 1300 PWM Information Sheet (PDF) 

Αυτό είναι το δεύτερο PWM μοντέλο, και προορίζεται για σημεία που έχουμε δυνατότητα ελέγχου των στροφών και θέλουμε τον ελάχιστο θόρυβο.

Και ακολουθούν δύο μοντέλα, με έλεγχο συνεχούς τάσης (Voltage Controll), προσανατολισμένα σε εφαρμογές όπου δεν χρειαζόμαστε μεταβολή των στροφών. Η διαφοροποίησή τους βασικά γίνεται με το airflow και τον θόρυβο, με τον δεύτερο εξ αυτών να είναι ουσιαστικά dead silent!

Noctua NF-P12 Redux 1300 Information Sheet (PDF)

Noctua NF-P12 Redux 900 Information Sheet (PDF)

Η σειρά αυτή αποτελεί μια εξαίρετη οικονομική επιλογή, αλλά αυτό θα φανεί πολύ καλύτερα στις μετρήσεις, για την ώρα σειρά έχει να δούμε από κοντά τους ανεμιστήρες.

Οι τιμές:  Ο προσδιορισμός τους αποδείχτηκε μια πολύ "ευμετάβλητη υπόθεση", υπάρχει όμως ένα καλό σε αυτήν, ότι γενικά οι τιμές στην Ελληνική αγορά είναι αρκετά καλές σε σύγκριση με αυτά που βλέπουμε αλλού ! 

Συγκεκριμένα τους ανεμιστήρες της σειράς Noctua NF-A12x25 xxx, θα τους βρείτε από 28,9  έως 33,6 € (συν 4 - 4,5 € λοιπά έξοδα), ενώ για την σειρά  NF-P12 Redux xxx, θα πρέπει να διαθέσετε 16,0 - 17,5 € (συν 5 - 6,7 € λοιπά έξοδα).

Και οι δύο σειρές συνοδεύονται από εξαετή εγγύηση από τον κατασκευαστή.

Συσκευασία και παρελκόμενα των ανεμιστήρων NF-P12 Redux

Η συσκευασία ανακλά την επιλογή της κατασκευάστριας για ακραία περιστολή του κόστους!

Το κουτί περιέχει τα απολύτως απαραίτητα, τον ανεμιστήρα και τέσσερις απλές βίδες!

Βεβαίως, αυτή η  "φτήνια" είναι καλύτερη από το standard πολλών άλλων κατασκευαστών ! 

Στη συνέχεια μια σύντομη παράθεση των χαρακτηριστικών των ανεμιστήρων τόσο στο κουτί τους,  όσο και στην πινακίδα τους:

Α.  Noctua NF-P12 Redux 1700 PWM

Η κατασκευή  όλων των ανεμιστήρων είναι ταυτόσημη, με μοναδική διαφοροποίηση το θέμα των στροφών και του τρόπου οδήγησης.

Εδώ οι στροφές είναι 1700, και η οδήγηση μέσω σήματος PWM.

B. Noctua NF-P12 Redux 1300 PWM

Εδώ παραμένει το PWM αλλά οι στροφές είναι μόνο 1300, με αντίστοιχη φυσικά μείωση στον θόρυβο που είναι και το ζητούμενο!

Γ.  Noctua NF-P12 Redux 1300

Οι στροφές και ο θόρυβος είναι ίδιος με το προηγούμενο μοντέλο, αλλά η οδήγηση είναι απλούστερη, μέσω μεταβολής της τάσης τροφοδότησης.

Δ.  Noctua NF-P12 Redux 900

Στο τελευταίο μοντέλο της σειράς, έχουμε σαφή μείωση των στροφών , αλλά και του θορύβου, και έλεγχο με  DC τάση, αν και  λόγω των χαμηλών στροφών και του "ανύπαρκτου" θορύβου, μάλλον είναι πολύ απίθανο να χρειαστεί να του μειώσουμε τις στροφές!

Οι ανεμιστήρες της σειράς NF-P12 Redux από κοντά

Ο σχεδιασμός τους είναι έντονα προσανατολισμένος στην ανάπτυξη "στατικής" πίεσης. Η σχεδόν κατά 89% κάλυψη της διατομής τους από την φτερωτή καθώς το αντιστοίχως μικρό διάκενο των πτερυγίων στην βάση τους, είναι τελείως χαρακτηριστική του προσανατολισμού αυτού.

Για το Air flow η Noctua βασίζεται στην καλή εκμετάλλευση του hub της φτερωτής και στα μεγάλα ανοίγματα μεταξύ των πτερυγίων -όταν τα κοιτάμε υπό γωνία- από τα οποία περνά ο αέρας.

Βοήθεια στο καλύτερο air flow αλλά και στο περιορισμό του θορύβου, δίνουν οι λοξές πλευρές των βραχιόνων στήριξης του κινητήρα, προς την πλευρά που δέχονται το ρεύμα αέρα που δημιουργεί η φτερωτή.

Ο ανεμιστήρας αυτός από ότι έδειξαν οι μετρήσεις μας "αισθάνεται"  μια χαρά πάνω σε radiator των 50mm, έχοντας  πρακτικά πολύ καλές επιδόσεις που συνδυάζουν την υψηλή απόδοση  με το χαμηλό θόρυβο!

Η κατασκευή του είναι εξαιρετικά στιβαρή και μολονότι -για λόγους περιορισμού του κόστους- δεν συνοδεύεται από αντικραδασμικά "τακουνάκια" στις γωνίες του πλαισίου, αυτές διαθέτουν τις απαραίτητες υποδοχές για να τα δεχτούν.

Το ίδιο το πλαίσιο, πέρα από τις χοάνες εισόδου και εξόδου, δεν ενσωματώνει άλλες τεχνολογίες περιορισμού του θορύβου.

Το πολύ καλό sleeving του καλωδίου είναι εδώ και σαν εισαγωγή εις τα "ενδότερα" που ακολουθούν, να σημειώσουμε τα "περίεργα" τριγωνικά κοψίματα που έχουν τα πτερύγια της φτερωτής.

Οι λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά

Παρά το ότι είναι η οικονομικά ευπρόσιτη σειρά της Noctua, δεν παύει να είναι Noctua!

Πράγμα που σημαίνει ότι, μπορεί να μην ενσωματώνει πολλές τεχνολογίες της κατασκευάστριας, αλλά δεν στερείται αυτών που είναι κρίσιμες στο θέμα απόδοσης και περιορισμός θορύβου.

Η φτερωτή του μένει αισθητά χαμηλότερα από το επίπεδο εισόδου του πλαισίου (min ~2,9mm) με σκοπό να περιορίσει κατά το δυνατόν το θόρυβο (από το φαινόμενο της σειρήνας), στην περίπτωση που ο ανεμιστήρας μπει σε θέση Pull. Στην κλασική θέση Push τα 9,0mm που απέχει η κάτω πλευρά της φτερωτής του από το επίπεδο εξόδου του πλαισίου, είναι υπεραρκετά για να μηδενίσουν την επίδραση του φαινομένου αυτού.

Στον περιορισμό του θορύβου, αλλά και στην ανάπτυξη υψηλότερης πίεσης συμβάλει και η πολύ μικρή γωνία του χείλους προσβολής των πτερυγίων, η οποία κοντά στα ακροπτερύγια μειώνεται σχεδόν στο "μηδέν"!

Η αλληλοκάλυψη των πτερυγίων είναι πολύ "σφιχτή",  μιας και πρακτικά, εκεί που τελειώνει το ένα πτερύγιο αρχίζει το άλλο . . .

. . . ιδιαίτερα από την κάτω πλευρά της φτερωτής εύκολα βλέπουμε ότι η απόσταση τοποθέτησης των πτερυγίων κατά το άξονα του air flow είναι μόλις ~2mm.

Η λοξές πλευρές των στηριγμάτων του κινητήρα βοηθούν στην ησυχότερη λειτουργία του ανεμιστήρα, αλλά αυτό που συμβάλει σημαντικά είναι αυτά τα "κοψίματα" στα άκρα των πτερυγίων.

Παρατηρώντας προσεκτικά τις εγκοπές αυτές διακρίνεται ότι δεν είναι κατασκευασμένες ακριβώς στην ίδια θέση και καθώς δεν έχουμε αναφερθεί άλλη φορά στην τεχνολογία αυτή, πάμε να της ρίξουμε μια πιο αναλυτική ματιά !

Noctua Nine Blade Design with Vortex-Control Notches

Ο σχεδιασμός της σειράς NF-P12 (Redux και μη), βασίζεται σε εννέα μεγάλα πτερύγια, τοποθετημένα σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, τα οποία έχουν σχετικά μικρή γωνία προσβολής (κλίση). Αυτό συμβάλει στην επίτευξη της υψηλότερης δυνατής στατικής πίεσης, χωρίς παράλληλα να αμελεί και το air flow.

Έτσι π.χ. στις 1300rpm ο ανεμιστήρας αναπτύσσει πίεση που άλλοι ανεμιστήρες αναπτύσσουν στα 1600rpm!

Αυτός ο σχεδιασμός καθιστά τη σειρά NF-P12 Redux μια άριστη επιλογή για εφαρμογές που παρουσιάζουν υψηλή αντίσταση, όπως είναι CPU Coolers, Water Cooling Radiators, PC Cases με πολύ πυκνά φίλτρα.

Φυσικά η αύξηση του αριθμού των πτερυγίων και την «στατικής» πίεσης, συνδέονται με την σχετική αύξηση του θορύβου που παράγει η φτερωτή. Το πρόβλημα αυτό στην σειρά NF-P12 αντιμετωπίστηκε μες την προσθήκη Vortex-Control Notches στο χείλος εκβολής των πτερυγίων κοντά στο άκρο τους (ακροπτερύγιο),  όπου δημιουργούνται οι ισχυρότεροι στροβιλισμοί.

.

Με τον τρόπο αυτό, δημιουργήθηκε μια μικρή περιοχή όπου το πτερύγιο παρουσιάζει «διαρροή» στην τυπική ροή του αέρα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να δημιουργούνται πολλοί μικρότεροι στρόβιλοι οι οποίοι «σβήνουν» πολύ σύντομα και δεν δημιουργούν θόρυβο. Αντίθετα στο πτερύγιο χωρίς εγκοπές, οι στρόβιλοι είναι λίγοι και ισχυροί και αργούν να «σβήσουν», προκαλώντας ισχυρότερο θόρυβο.  

Αυτή η ελάττωση του θορύβου είναι σημαντική τόσο σε απόλυτη τιμή, όσο και κυρίως στη βελτίωση της  ψυχοακουστικής υπογραφής του ανεμιστήρα.

Για την επιπλέον βελτίωση της ψυχοακουστικής εικόνας του ανεμιστήρα, οι εγκοπές ελέγχου των στροβιλισμών, αλλάζουν ελαφρά θέση από πτερύγιο σε πτερύγιο, έτσι ώστε το κάθε πτερύγιο να παράγει μια διαφορετική ομάδα στροβίλων.

Αυτό συμβάλει στην διασπορά του θορύβου του ανεμιστήρα σε μεγαλύτερο φάσμα συχνοτήτων και συνεπώς, στον δραστικό περιορισμό των ηχητικών εξάρσεων σε συγκεκριμένες συχνότητες, με τελικό αποτέλεσμα ο θόρυβος του να είναι πιο ευχάριστος (λιγότερο ενοχλητικός) στην ανθρώπινη ακοή!

Στην αθόρυβη λειτουργία συμβάλουν και άλλοι παράγοντες όπως είναι τα αυτοσταθεροποιούμενα έδρανα  SSO bearing και ο κινητήρας που διαθέτει οδήγηση με Smooth Commutation Drive system το οποίο περιορίζει δραστικά τον ηλεκτρονικό θόρυβο που προέρχεται από τα τυλίγματα του κινητήρα. Έχουμε αναφερθεί στο παρελθόν γι' αυτά, οπότε -λόγω φόρτου της σημερινής παρουσίασης- θα περιοριστούμε στα link που βάλαμε και δεν θα επεκταθούμε.

Το πρακτικό αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ότι στις δοκιμές, οι ανεμιστήρες NF-P12 Redux  "έβαλαν στην άκρη" αρκετούς επώνυμους και εξειδικευμένους ανεμιστήρες, υπερσκελίζοντάς τους με χαρακτηριστική άνεση!

Συσκευασία και παρελκόμενα των ανεμιστήρων NF-Α12x25

Η συσκευασία  είναι ανάλογη ενός κορυφαίου προϊόντος και απλά, δεν έχουμε δει κάτι πιο ολοκληρωμένο, τόσο σε παρελκόμενα, όσο και σε πληροφορία σχετικά με τον ανεμιστήρα που περιέχει.

Η σειρά για την ώρα αριθμεί τρία μοντέλα, το NF-A12x25 PWM  με PWM έλεγχο και 2000rpm,  το NF-A12x25 FLX που έχει τις ίδιες στροφές αλλά ελέγχεται μέσω ρύθμισης της τάσης τροφοδοσίας (DC Voltage Control) και τέλος, υπάρχει και το μοντέλο NF-A12x25 ULN με DC Voltage Control και 1200rpm, το οποίο προσανατολίζεται σε λιγότερο μεταβλητές χρήσεις όσον αφορά στη μεταβολή των στροφών τους.

Ας τα δούμε όμως ένα - ένα . . .

Α. Noctua NF-A12x25 PWM

Η ναυαρχίδα της σειράς έρχεται εξοπλισμένη με PWM έλεγχο του κινητήρα και μια σειρά άλλα καλούδια.

Η πρόσοψη αναφέρει τα βασικά χαρακτηριστικά του σε επικεφαλίδες με ουσιαστικά νέα, το ειδικό υλικό Sterox που ανέπτυξε η Noctua για την κατασκευής της φτερωτής και την πολύ μικρή απόσταση που την χωρίζει  από το  πλαίσιο του ανεμιστήρα.

Στην πίσω πλευρά βρίσκουμε τα βασικά τεχνικά χαρακτηριστικά και μια πολύγλωσση (Τα Ελληνικά δεν συμπεριλαμβάνονται! ) περιγραφή των βασικών ιδιοτήτων του.

Ανοίγοντας το πρόσθιο κάλυμμα του κουτιού έχουμε την πρώτη ευχάριστη "έκπληξη", καθώς διαπιστώνουμε ότι ο ανεμιστήρας έρχεται εξοπλισμένος "σαν αστακός" από παρελκόμενα, αλλά αυτό που τραβάει το μάτι είναι η αριστερή "σελίδα" που περιέχει ένα συγκριτικό γράφημα για την απόδοση του συγκεκριμένου ανεμιστήρα σε σχέση με δυο άλλους -επίσης Noctua-  που διακρίνονται εδώ και πολλά χρόνια για τις επιδόσεις τους! 

Σε αυτό το γράφημα θα έχουμε ειδική αναφορά στη συνέχεια της παρουσίασης.  Άλλη μια "έκπληξη" μας περιμένει ανοίγοντας το πίσω κάλυμμα του κουτιού, όπου ερχόμαστε με ένα ολόκληρο "δισέλιδο" που αναφέρει όλες τις τεχνολογίες που χρησιμοποιεί η συγκεκριμένη σειρά.

Σε πολλές από αυτές έχουμε ήδη αναφερθεί και στο παρελθόν, αλλά υπάρχουν και πολλές νέες (Ulta-tigth tip clearance, Metal-reinforced motor hub, Sterrox liuid-crystal polymer compount) και θα έχουμε την ευκαιρία να τις δούμε πιο κάτω. Για την ώρα, αυτά που περιληπτικά αναφέρει η κατασκευάστρια είναι ήδη αρκετά!

Εδώ σημειώνουμε τα έδρανα τύπου SSO2, τον Smooth Commutation Driver (SCD) του κινητήρα που περιορίζει τους ηλεκτρονικούς θορύβους, και φυσικά τα έξι χρόνια εργοστασιακής εγγύησης!

 Είναι όμως ώρα να ανοίξουμε το κουτί και να βγάλουμε έξω το περιεχόμενό του που φιλοξενείται σε μια πρόσθετη πλαστική διαφανή θήκη.

Η οποία φιλοξενεί ότι θα μπορούσαμε να ζητήσουμε, αλλά και ότι δεν θα "τολμούσαμε" να απαιτήσουμε!

Ξεκινώντας από αριστερά η Noctua εξοπλίζει τον ανεμιστήρα με τρία καλώδια, ένα προέκτασης (~30cm), ένα PWM Fan Splitter για την προσθήκη και δεύτερου ανεμιστήρα στο ίδιο καλώδιο και ένα  προσαρμογέα στροφών (Low Noise Adapter, LNA) που περιορίζει τις μέγιστες στροφές (για σήμα PWM=100%) στις ~1700rpm. Το sleeving όλων των καλωδίων -ενσωματωμένου και παρελκομένων- είναι εξαιρετικής ποιότητας και πυκνότητας.

Στο κέντρο δεσπόζει η προσαρμοζόμενη ελαστική φλάντζα σιλικόνης για την ελαχιστοποίηση των διαρροών αέρα από την περίμετρο στήριξης σε ένα ΑΙΟ radiator.  

Μέσα στην φλάντζα υπάρχουν οι τέσσερις silicone rubber screws για την αποκοπή έστω και των ελάχιστων κραδασμών που ενδέχεται να μεταφερθούν από τον ανεμιστήρα στο σημείο στήριξής του και από εκεί στο σασί του κουτιού μας!

Τα παρελκόμενα κλείνουν με τέσσερις κοινές μεταλλικές επιχρωμιωμένες βίδες για την κλασική βιδωτή στήριξη του ανεμιστήρα.

Το μόνο που λείπει για να μην λείπει τίποτε απολύτως (!)  είναι και τέσσερις βίδες των 30mm με τις ροδέλες τους, για να έχουμε έτοιμο ότι χρειαζόμαστε για να εγκαταστήσουμε Push-Pull στο radiator μας!

Σε συντομία θα δούμε τη συσκευασία και τα παρελκόμενα και των δύο άλλων ανεμιστήρων για να προχωρήσουμε στην παρουσίαση των κοινών σε όλους χαρακτηριστικών.

Β. Noctua NF-A12x25 FLX

Ο ανεμιστήρας αυτός είναι η "αναλογική" έκδοση του προηγούμενου, καθώς το μόνο που τους διακρίνει είναι ότι ο κινητήρας του ελέγχεται με μεταβαλλόμενη DC τάση.

Η  επιλογή αυτή προφανώς και τον κάνει κατάλληλο για θέσεις όπου δεν θέλουμε συχνά αλλαγή στροφών, αλλά μας ενδιαφέρει η σταθερή λειτουργία σε χαμηλότερες στροφές και εδώ -όπως βλέπουμε στη συνέχεια- ο ανεμιστήρας αυτός είναι ευέλικτος  καθώς, διαθέτει τη δυνατότητα για τρία σταθερά επίπεδα στροφών (2000, 1700 και 1350 rpm).

Το διαφορετικό χαρακτηριστικό που διαθέτει είναι ένας ειδικός driver του κινητήρα, ο οποίος βασιζόμενος στην "προοδευτική" μεταγωγή κατάστασης (ΟΝ - OFF) του κυκλώματος οδήγησης του κινητήρα, περιορίζει δραστικά τις έντονες μεταβολές της ροπής, και τον ηλεκτρονικό θόρυβο.  Φυσικά και τα δύο μειώνουν στο ελάχιστο το θόρυβο που παράγει ακόμα και αν βρίσκεσαι πολύ κοντά του! 

Tα παρελκόμενα είναι πλούσια, καθώς πέρα από το καλώδιο επέκτασης, υπάρχουν και δύο προσαρμογείς στροφών, ένας για την μείωσή τους στις 1700rpm  (LNA) και ένας για τις 1350rpm (ULNA). Επιπλέον αυτών, βλέπουμε ένα ακόμα καλώδιο που θα επιτρέψει την τροφοδότηση του ανεμιστήρα με έναν "κλέφτη" Mollex.  Και ο εξολισμός του κλείνει με τις κλασικές βίδες στήριξης και τα ελαστικά παρεμβύσματα κατά του θορύβου και των διαρροών αέρα! 

Γ. Noctua NF-A12x25 ULN

Αυτός είναι ο "μικρός" της ομάδας !

Ο θόρυβός του ξεκινά από τα μη ανιχνεύσιμα 12,1 dB(A) για να μειωθεί στα "ανύπαρκτα" 7,6 dB(A) !

Ο ανεμιστήρας αυτός θα είναι ο εξαιρετικά διακριτικός και αποτελεσματικός "εργάτης"των συστημάτων που απαιτούν "απόλυτη" ησυχία, η οποία πλέον, μπορεί να έχει και  "ενεργή" λύση η οποία  εκτός από πραγματικά ήσυχη, είναι πλέον και αποτελεσματική, καθώς, τα σχεδόν 33CFM με μόλις 12,1 dB(A), δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητη επίδοση !

Στα χαρακτηριστικά του δεν έχουμε κάποια αλλαγή από τον προηγούμενο "αναλογικό" ανεμιστήρα με μόνη διαφορά τις χαμηλότερες στροφές που πλέον είναι μεγίστως 1200rpm και με τη χρήση του παρεχόμενου ULNA προσαρμογέα πέφτουν στις 900rpm.

Τα υπόλοιπα παρελκόμενα είναι τα ίδια με αυτά της FLX έκδοσης.

Οι ανεμιστήρες Noctua της σειράς NF-Α12x25 από κοντά

Οι τρεις ανεμιστήρες -εξαιρουμένων των κινητήρων τους- έχουν τα ίδια κατασκευαστικά χαρακτηριστικά και έτσι θα δούμε αντιπροσωπευτικά τον Noctua NF-A12x25 PWM.

Όπως και να έχει -από άποψη μορφολογίας- το παθαίνεις το . . . deja vu σου!

Η Noctua αποφασίζει να περάσει στην επόμενη γενεά ανεμιστήρων χρησιμοποιώντας μια από καιρό δοκιμασμένη λύση, τα καμπύλα πτερύγια με μεγάλη προπορία του ακροπτερυγίου σε σχέση με τη βάση του. Αλλά οι ομοιότητες στη μορφή σταματούν εκεί!

Έχοντας να "αντιμετωπίσει" μια εξαιρετικά επιτυχή λύση, δεν έχει άλλο δρόμο από το να την βελτιώσει και το κάνει όπως ξέρει καλύτερα, ανεβάζοντας τον πήχη πολύ ψηλά !

Πρώτη παρατήρηση -που πραγματικά εντυπωσιάζει- είναι τα πτερύγια που σχεδόν εφάπτονται στο πλαίσιο του ανεμιστήρα, δεύτερη, το ποσοστό κάλυψης της διατομής εισόδου από τα πτερύγια, είναι της τάξης του ~66% και μαρτυρά ότι η στόχευση της σχεδίασης είναι διπλή καθώς, πέρα από το θέμα της στατικής πίεσης έχει  πάρει πολύ σοβαρά υπόψη της και το ζήτημα του air flow.

Δεν μας διαφεύγει το πραγματικά μεγάλο motor hub με την μεταλλική κατασκευή και η περήφανη -βεβαίως βεβαίως (!)- προσκόλληση της κατασκευάστριας στα -δε μας χαλάνε καθόλου- χαρακτηριστικά της χρώματα!

Διακρίνουμε τα κανάλια επιτάχυνσης της ροής του αέρα στα ακροπτερύγια που αποτρέπουν την αποκόλληση του οριακού στρώματος του αέρα από αυτά, πράγμα που έχει ευεργετική επίδραση στην επιπλέον μείωση του θορύβου, καθώς και την κλιμακωτή περίμετρο του πλαισίου του ανεμιστήρα που φροντίζει για την δημιουργία ενός αντιθορυβικού "μαξιλαριού" αέρα μέσα στο οποίο κινούνται τα ακροπτερύγια της φτερωτής.

Ο ανεμιστήρας έρχεται πλήρως εξοπλισμένος με αντικραδασμικά μέσα στήριξης, με επιπλέον δυνατότητα, να χρησιμοποιήσει και φλάντζα στεγανοποίησης / περιορισμού των διαρροών αέρα όταν τον χρησιμοποιούμε σε radiator.

Τα εννέα πτερύγιά του, μεταξύ βάσης και άκρου τους παρουσιάζουν μέτρια αλλαγή κλίσης και μεταξύ τους δημιουργούνται μεγάλα "κανάλια" εισροής αέρα.

Στην πίσω πλευρά έχουμε υπό κλίση τοποθετημένους  ίσιους βραχίονες στήριξης του κινητήρα, χωρίς φόβο ανάπτυξης του φαινομένου της σειρήνας, καθώς τα πτερύγια είναι τόσο "λοξά" που οι ακμές τους σχηματίζουν σχεδόν ορθή γωνία με τους βραχίονες στήριξης.

Πολύ προσεγμένη -και με ειδικό clip- η στερέωση των καλωδίων και φυσικά το -δεδομένο- ποιοτικό sleeving τους!

Και ευκαιρία να δούμε και την φλάντζα στεγανοποίησης τοποθετημένη -πολύ εύκολα- στις πίσω πλευρά του ανεμιστήρα.

Από ότι μετρήσαμε, έχει θετική επίδραση καθώς, πράγματι μειώνει το θόρυβο και αυξάνει το τελικό air flow δια μέσου του radiator.

Αυτό που δεν φαίνεται στις φωτογραφίες, αλλά μας έκανε πολύ καλή εντύπωση είναι η αίσθηση στιβαρότητας που δίνει ο ανεμιστήρας!

Το βάρος του -ανακλώντας προφανώς το διαφορετικό υλικό κατασκευής της φτερωτής- είναι αισθητά μεγαλύτερο, και πέρα από αυτό, η ίδια η κατασκευή του εδράνου είναι πολύ πιο στιβαρή και άκαμπτη.

Αλλά με αυτά, ελπίζω να σας κίνησα την περιέργεια για το επόμενο κεφάλαιο, όπου θα δούμε τις νέες τεχνολογίες και λύσεις που εφαρμόζει η Noctua στους ανεμιστήρες αυτούς.

Οι νέες τεχνολογίες και υλικά της σειράς Noctua  NF-A12x25

Σαν μια μικρή εισαγωγή και "ανάσα"  από το διάβασμα, παραθέτω ένα μικρό video της κατασκευάστριας . . .

. . . και μια συνέντευξη που παραχώρησε ο Noctua CTO, που απαντά σε πολλά ερωτήματα:

Interview with Lars Strömbäck (Noctua CTO) about the development of the NF-A12x25 fan

Εμείς όμως επιστρέφουμε στην παρουσίασή μας, η οποία εδώ θα ασχοληθεί με ό,τι  νέο έχει αυτή η  σειρά των ανεμιστήρων της Noctua.

Θέλοντας να αποδώσουμε έναν ελάχιστο σεβασμό στην προσπάθεια που έκανε η κατασκευάστρια για την ανάπτυξη του NF-A12x25, ας δούμε λίγο πιο διεξοδικά τις τεχνικές προκλήσεις που αντιμετώπισε και με ποιο τρόπο τις ξεπέρασε.

NF-A12x25: Τεχνολογικό υπόβαθρο και κατασκευαστικές προκλήσεις

Για την ανάπτυξη αυτού του ανεμιστήρα χρειάστηκαν πάνω από τεσσεράμισι χρόνια και η CNC κατασκευή, περισσότερων των 200 δοκιμαστικών πρωτοτύπων!

Μια από τις κρίσιμες διαφορές που επιτρέπει στον NF-A12x25 να ξεπερνά τις επιδόσεις των «προκατόχων» του είναι η απόσταση μεταξύ του ακροπτερυγίου και της εσωτερικής επιφάνειας του πλαισίου. Σε αντίθεση με τους περισσότερους ανεμιστήρες των 120mm, όπου αυτή κυμαίνεται από το 1,5mm έως τα 3mm, ο NF-A12x25 θέτει νέα κατασκευαστικά όρια και την μειώνει στο 0,5mm !

Αυτό επιτρέπει στον ανεμιστήρα να δουλεύει πιο αποτελεσματικά στις περιπτώσεις όπου λειτουργεί έναντι σε αυξημένη  αντίσταση ροής, όπως είναι οι αερόψυκτρες και τα radiator, και να ελαχιστοποιεί τις απώλειες αέρα που οφείλονται στην ανάστροφη πίεση (back pressure) που -αναπόφευκτα- αναπτύσσεται μεταξύ ανεμιστήρα και ψυχόμενου εξαρτήματος.

Η κατασκευή ενός ανεμιστήρα με tip clearance μόνο 0,5mm δεν απαιτεί μόνο μεγαλύτερη ακρίβεια και αυστηρότερες κατασκευαστικές ανοχές, αλλά -και πρωτίστως- την αντιμετώπιση των φαινομένων ερπυσμού (Creep) του υλικού της φτερωτής, πράγματα τα οποία, δεν απασχολούν  μια συμβατική κατασκευή όπου το διάκενο αυτό είναι μεγαλύτερο.

Το πρόβλημα βρίσκεται στο ότι σε βάθος χρόνου και κάτω από την επίδραση της φυγόκεντρης δύναμης, εμφανίζονται λόγω ερπυσμού του υλικού, ελαφρές μόνιμες παραμορφώσεις που αυξάνουν τη διάμετρο της φτερωτής!

Για παράδειγμα, η τυπική φτερωτή ενός ανεμιστήρα 120mm κατασκευασμένη από PBT, μπορεί να αυξήσει τη διάμετρό της κατά ~0,2mm, πράγμα για το οποίο, ένας ανεμιστήρας με διάκενο 2mm, απλά, «αδιαφορεί»!

Αν όμως ο στόχος είναι να έχεις διάκενο φτερωτής / πλαισίου της τάξης του 0,5mm τότε το θέμα αυτό αποκτά κρισιμότατη σημασία, καθώς, ακόμα και ερπυσμός της τάξης του 0,2mm μπορεί να αποβεί καταστροφικός αν συνυπάρχει ακόμα και το  ελάχιστο πρόβλημα αστάθειας ή κραδασμών!

Οι μηχανικές βελτιώσεις

Με σκοπό να επιτευχθεί μια ριζικά στιβαρότερη κατασκευή, η Noctua πήρε μια σειρά μέτρα, τα οποία από κατασκευαστική  σκοπιά καθιστούν τον  NF-A12x25 τον πιο εξελιγμένης και σύνθετης κατασκευής ανεμιστήρα της, μέχρι σήμερα!

Πρώτο βήμα, η κατασκευή του κελύφους του κινητήρα, εξολοκλήρου από χάλυβα με σκοπό την ενίσχυση της στιβαρότητας και ακαμψίας της πλαστικής κατασκευής της φτερωτής.

Σε αυτό το χαλύβδινο κέλυφος, εμφυτεύτηκε ο άξονας του ανεμιστήρα με την βοήθεια ενός πρόσθετου εξαρτήματος από ορείχαλκο, με αποτέλεσμα την πολύ πιο στιβαρή σύνδεση άξονα και φτερωτής.

Αυτά συνέβαλαν στην επιζητούμενη μείωση των ανοχών και στην ανάλογη αύξηση της σταθερότητας, στην κρίσιμη περιοχή του motor hub του ανεμιστήρα.  

Η συμβολή της τεχνολογίας των υλικών

Η υπέρβαση ωστόσο  των προβλημάτων του ερπυσμού της φτερωτής ήρθε μέσα από την ανάπτυξη ενός νέου πολυμερούς υγρών κρυστάλλων (Liquid Crystal Polymer, LCP), το οποίο σε σχέση με τα συμβατικά θερμοπλαστικά (όπως ABS, PA, PBT, PC), παρουσιάζει πολύ καλύτερη διαστασιολογική σταθερότητα, και μικρότερο ερπυσμό.

Το όνομα που του δόθηκε είναι Sterrox και είναι εμπνευσμένο από την Ελληνική λέξη Στερρός, που σημαίνει σφιχτός, στιβαρός, σταθερός, στέρεος, σκληρός.

Τα πολυμερή υγρών κρυστάλλων παρουσιάζουν εξαιρετικές χημικές και μηχανικές ιδιότητες. Έχουν  υψηλή αντοχή σε εφελκυσμό και είναι περιβαλλοντικά αδρανή.

Έτσι αποτελούν ιδανικά υλικά για ιατρικές και στρατιωτικές εφαρμογές, όπου οι αυστηρές απαιτήσεις μπορούν να υποστηρίξουν το αρκετά υψηλότερο  κόστος τους (χονδρικά τέσσερις φορές υψηλότερο από το PBT). Το πιο γνωστό LCP υλικό είναι το Kevlar που χρησιμοποιείται στα αλεξίσφαιρα γιλέκα λόγω του πολύ υψηλού λόγου αντοχής προς βάρος που το χαρακτηρίζει.

Η εξαιρετική μηχανική στιβαρότητα των υλικών LCP, βασίζεται στην μοναδική τους μοριακή δομή.

Αντίθετα με τα συμβατικά πολυμερή, τα οποία τόσο σαν στερεά όσο για σαν τήγματα,  χαρακτηρίζονται από την χαοτική διευθέτηση των μοριακών τους αλυσίδων, τα θερμοτροπικά πολυμερή από LCP όπως το Sterrox εμφανίζουν -ακόμα και σαν τήγματα- μια καλά τακτοποιημένη ευθυγράμμιση των ραβδόμορφων μορίων τους και στερεοποιούνται σε πολύ αυστηρά προσανατολισμένες και -ως εκ τούτου, σαν σύνολο-  εξαιρετικά  στιβαρές μοριακές αλυσίδες, οι οποίες τους χαρίζουν αυτές τις εξελιγμένες μηχανικές ιδιότητες.

Το Sterrox  είναι το σύνθετο υλικό που ανέπτυξε η Noctua από LCP ενισχυμένο με ίνες γυαλιού, ειδικά προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις των ανεμιστήρων της επόμενης γενεάς, όπως οι NF-A12x25.  Παρουσιάζει πάρα πολύ υψηλή αντοχή στον εφελκυσμό, εξαιρετική διαστασιολογική σταθερότητα, και κατάστησε δυνατή την μείωση των φαινομένων ερπυσμού της φτερωτής, σε επίπεδα που με τα συμβατικά υλικά (PBT , PA), είναι απλά ανέφικτα!     

Η μείωση του θορύβου

Το Sterrox όμως δεν προσέφερε μόνο στην ελαχιστοποίηση του Wing  tip Clearance, αλλά -διαθέτοντας ελαστικότητα και υψηλή ικανότητα απόσβεσης δονήσεων- αποτέλεσε το υλικό «κλειδί» για την μείωση  των φαινομένων συντονισμού και των εξ αυτών προκαλουμένων δονήσεων.

Συγκεκριμένα, η χρήση του Sterrox επιτρέπει την καταστολή του φαινομένου blade surface mode vibration, το οποίο εξαρτάται από την ιδιοσυχνότητα συντονισμού της φτερωτής και  συνίσταται στο ότι, η στροβιλώδης ροή του αέρα γύρω από τα πτερύγια της φτερωτής, προκαλεί μικροδονήσεις σε αυτά μεταφέρνοντάς τους  αρκετή ενέργεια, πράγμα που τελικά οδηγεί σε αύξηση των δονήσεων λόγω συντονισμού.

Αυτές οι επιφανειακές δονήσεις είναι μεν μικροσκοπικές για να είναι κρίσιμες από μηχανικής σκοπιάς (σε αντίθεση με τις δονήσεις από έλλειψη ζυγοστάθμισης π.χ.), αλλά μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στον τομέα της ακουστικής συμπεριφοράς της συντονιζόμενης φτερωτής!

Η διαφορά πίεσης που επικρατεί μεταξύ της άνω πλευράς των πτερυγίων (χαμηλή) και της κάτω (υψηλή), θέτει τα πτερύγια σε κίνηση παράλληλα  με τον άξονα περιστροφής του κινητήρα.  Από αεροακουστικής σκοπιάς η κατάσταση είναι ανάλογη με αυτό που συμβαίνει σε ένα σε ένα ηχείο μουσικής, όπου η διαφορά των πιέσεων μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού του ηχείου, μεταφέρει κινητική ενέργεια στα μεγάφωνα και  συμβάλει στην κίνηση της μεμβράνης / κώνου τους.

Φυσικά σε ένα ανεμιστήρα το φαινόμενο πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία, γιατί επηρεάζει δυσμενώς την ηχητική υπογραφή του ανεμιστήρα. Εδώ είναι λοιπόν, που η υψηλή στιβαρότητα και οι αυξημένες αποσβεστικές ιδιότητες του Sterrox LCP, κάνουν τη διαφορά!

Σε σύγκρισή με μια φτερωτή κατασκευασμένη από PBT, με βάση τις μετρήσεις με contactless Doppler laser vibrometer,   η φτερωτή από Sterrox LCP αποσβένει πολύ ταχύτερα την ίδια δονητική διέγερση.

Σε πραγματική χρήση αυτό σημαίνει ότι, οι στροβιλισμοί του αέρα θα προκαλούν λιγότερους και ασθενέστερους κραδασμούς στα πτερύγια του ανεμιστήρα και συνεπώς, πολύ λιγότερες δονήσεις θα μεταφέρονται από αυτά στον αέρα σαν θόρυβος, πράγμα που σαφώς συμβάλει σημαντικά στο διακριτικό / «απαλό» ακουστικό προφίλ του Noctua NF-A12x25 !

Φυσικά όλα αυτά είναι απλά οι νέες τεχνολογίες που εφαρμόζονται στους ανεμιστήρες αυτούς, παράλληλα όμως με αυτές, αξιοποιούνται  και μια σειρά ακόμα τεχνολογίες που από καιρό έχουν δείξει την αξία τους. Τις αναφέρω επιγραμματικά καθώς έχουμε αναφερθεί και πάλι σε αυτές, για να μπορέσει όποιος θέλει να τις "φρεσκάρει", να το κάνει εύκολα. 

1. Το αυτοεπικεντρούμενο και αυτοσταθεροποιούμενο έδρανο SSO2 Bearing

2. Το σύστημα οδήγησης του κινητήρα με την ομαλή αλλαγή κατάστασης Smooth Commutation Drive (SCD) που περιορίζει τον ηλεκτρονικό θόρυβο που παράγει ο κινητήρας. 

3. Το πλαίσιο με την βελτιωμένη ακουστική συμπεριφορά AAO frame   που ενσωματώνει την κλιμακωτή περίμετρο του πλαισίου Stepped Inlet Design και τις μικροδομές ανάπτυξης παχύτερου οριακού στρώματος στην εσωτερική περίμετρο του πλαισίου  Ιnner Surface Microstructures   που αυξάνουν την επιτυγχανόμενη "στατική πίεση" και μειώνουν τον θόρυβο του ανεμιστήρα.

4. Το μεταλλικό περίβλημα του εδράνου Mettal Bearing Shell  που αυξάνει την ακρίβεια της λειτουργίας και την ελαχιστοποίηση των κραδασμών

Το τελικό αποτέλεσμα

Η Noctua όπως  είδαμε επένδυσε πολύ κόπο, χρόνο και χρήμα στην ανάπτυξη της νέας γενεάς ανεμιστήρων της και το μόνο σίγουρο είναι ότι  έχει σκεφτεί πολύ, τόσο τη σχεδιαστική στόχευσή τους, όσο και τις εφαρμογές που είναι σε θέση να αντιμετωπίσει με επιτυχία.

Για  να δούμε τι μας λέει στην τεκμηρίωση του NF-A12x25.

NF-A12x25: Performance comparison to NF-F12 and NF-S12A

Στο γράφημα που ακολουθεί συγκρίνονται τρεις ανεμιστήρες με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Οι δύο, «καλύπτουν» τις ακραίες περιοχές του φάσματος λειτουργίας (ο NF-F12 έχει σχεδιαστεί για την επίτευξη υψηλής «στατικής» πίεσης, ενώ ο NF-S12A έχει σαν στόχο το υψηλό air flow σε περιβάλλον με χαμηλή αντίσταση στη ροή του αέρα), ενώ ο τρίτος (NF-A12x25) διαθέτει μια προσεκτικά σχεδιασμένη καμπύλη πίεσης ως προς air flow (P/Q) ώστε να επιτυγχάνει τα καλύτερα αποτελέσματα στην μέση περιοχή λειτουργίας, η οποία «καλύπτει»  όλες τις κοινές εφαρμογές ψύξης. 

Οι καμπύλες  P/Q μας δείχνουν πόσο αέρα κατορθώνει να προωθήσει ο κάθε ανεμιστήρες δια μέσου  των τριών τυπικών αντιστάσεων (κουτί, αερόψυκτρα ,radiator) που συναντώνται στους προσωπικούς υπολογιστές.

Όπως βλέπουμε -επάνω αριστερά- ο NF-F12 παράγει την υψηλότερη στατική πίεση και ο NF-S12A -κάτω δεξιά- παράγει το υψηλότερο air flow, αλλά εκτός αυτών των δύο ακραίων τμημάτων, σε όλη την υπόλοιπη περιοχή λειτουργίας, που αφορά στις συνθήκες που συνήθως συναντάμε στους υπολογιστές μας, οι καλύτερες επιδόσεις έρχονται από τον NF-A12x25 !

Με άλλα λόγια η Noctua έφτιαξε έναν all-rounder ανεμιστήρα, ο οποίος, όχι μόνο μπορεί να αντιμετωπίσει ολόκληρο το πρακτικό φάσμα εφαρμογής των ανεμιστήρων στους προσωπικούς υπολογιστές, αλλά να το κάνει και με χαρακτηριστική άνεση!

Στο διάγραμμα που ακολουθεί φαίνεται πολύ καθαρά αυτό, καθώς ο NF-A12x25 έχει το ευρύτερο φάσμα εφαρμογών!

Όλα αυτά μοιάζουν πολύ ωραία για να είναι αληθινά, αλλά -για μια φορά ακόμα- η Noctua έκανε αυτό που ξέρει καλύτερα, έσπρωξε τα όρια του τι είναι εφικτό, ακόμα πιο πέρα, χαράζοντας νέους δρόμους εξέλιξης και έδωσε σε εμάς έναν ανεμιστήρα, στον οποίο θα καταλήγουν -για πολύ καιρό- οι όποιες αναζητήσεις μας για την καλύτερη λύση!

Φυσικά αυτή η "συμπαράταξή" μου με τα λεγόμενα της Noctua, έχει πολύ ισχυρές βάσεις, που προέκυψαν μετά από την κατασκευή νέου εξειδικευμένου  εξοπλισμού μετρήσεων με τον οποίο έγιναν  εκατοντάδες  ωρών μετρήσεων τους τελευταίους δύο μήνες!

Από πλευράς μου, οτιδήποτε λιγότερο, θα ήταν "ανάρμοστο", τόσο απέναντι στην εταιρία που μας τιμά με την προσοχή της και το μεράκι της, όσο και κυρίως, απέναντι στους  φίλους του TheLab.gr !

Πριν όμως πάμε στο αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας, να ρίξουμε μια κοντινή ματιά στον NF-A12x25 PWM.

Η σειρά ανεμιστήρων NF-A12x25 της Noctua από κοντά

Με την πρώτη κοντινή ματιά τη προσοχή μας τραβάει το νέο υλικό, μοιάζει - και είναι- τελείως διαφορετικό από ότι έχουμε δει μέχρι τώρα σε ανεμιστήρα ! 

Ακόμα και μακροσκοπικά το υλικό φαίνεται σαν να είναι γεμάτο προσανατολισμένες "παράλληλα" δομές. Προφανώς και δεν είναι οι μοριακές αλυσίδες που το αποτελούν, αλλά δίνει την εντύπωση ότι είναι εξαιρετικά ενισχυμένο!

Ευδιάκριτος το κέντρο του χαλύβδινου κελύφους του κινητήρα και ο μπρούτζινος δακτύλιος πρεσαρίσματος του άξονα πάνω σε αυτό.

Στις άκρες των πτερυγίων υπάρχουν τα τριγωνικά ανάγλυφα μεταξύ των οποίων δημιουργούν τα κανάλια επιτάχυνσης της ροής του αέρα, πράγμα που αποτρέπει, τόσο την αποκόλληση του οριακού στρώματος στην περιοχή αυτή, όσο και τον θόρυβο που τη συνοδεύει! 

Σε αυτή τη φωτογραφία ο φακός μας έκανε τη χάρη να αποτυπώσει πιο καλά το σύστημα στήριξης του άξονα στην φτερωτή, και πράγματι είναι πολύ στιβαρό.

Αυτό που κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση  και είναι και αυτό που έχει σημασία, είναι το πόσο κοντά βρίσκεται η φτερωτή στο πλαίσιο του ανεμιστήρα.  Πρέπει να διαλέξεις πολύ προσεκτικά τη γωνία φωτογράφισης για να φανεί το κενό αυτό, διαφορετικά το πτερύγιο μοιάζει να εφάπτεται στο πλαίσιο.

Σημαντικό είναι το ότι η κορυφή του  πτερυγίου δεν είναι πλέον στρογγυλεμένη, αλλά τελείως οξεία, ακολουθώντας αυστηρά την καμπύλη του χείλους προσβολής του πτερυγίου.

Η βαθμιδωτή περίμετρος του πλαισίου του ανεμιστήρα, φροντίζει για τη δημιουργία των μικρών μεταβατικών στροβίλων που είναι απαραίτητοι για να μειωθεί ο θόρυβος της απότομης επιτάχυνσης του ρεύματος αέρα από τη φτερωτή.

Η φτερωτή περιστρέφεται ακριβώς μετά το τέλος της βαθμιδωτής περιμέτρου, και τα σχεδόν 5mm που βρίσκεται  "μέσα" από το "πρόσωπο" του πλαισίου, αποτελούν μια καλή εγγύηση, ότι το φαινόμενο της σειρήνας δεν θα μας απασχολήσει ακόμα και αν τον βάλουμε σε θέση Pull.

Στο σημείο αυτό εντοπίζουμε και ένα άλλο δείγμα του πραγματικού fine tuning που έχει υποστεί ο ανεμιστήρας αυτός.

Το AAO Frame της Noctua χαρακτηρίζεται από μικροσκοπικές εσοχές στην περίμετρο του πλαισίου, οι οποίες εξασφαλίζουν ένα παχύτερο οριακό στρώμα αέρα που προσκολλάται στο πλαίσιο και λειτουργεί σαν αέρινη "φλάντζα" για τα ακροπτερύγια. 'Έτσι αυτά στρέφονται μέσα σε ένα "μαξιλάρι"  "ακίνητου" αέρα, το οποίο "σφραγίζει" το διάκενο μεταξύ αυτών και του πλαισίου, με αποτέλεσμα να ελαχιστοποιείται η διαρροή αέρα από back pressure!

Εδώ λοιπόν, όπου το tip clearance μειώθηκε στο 0,5mm,  δεν χρειάζεται πια τόσο παχύ "μαξιλάρι αέρα" για τη σφράγιση του διακένου ακροπτερυγίου και πλαισίου. Το ιδανικό είναι ένα λεπτότερο στρώμα αέρα, οπότε οι μικροεσοχές που το δημιουργούν, έχουν γίνει αισθητά μικρότερες, σχεδόν αδιόρατες!

Φυσικά για να πετύχει η συνταγή θα πρέπει η κατασκευή να είναι πολύ στιβαρή και από ότι φαίνεται η Noctua, δεν αρκέστηκε μόνο στις εξαιρετικές ιδιότητες του Sterrox LCP,  σχεδίασε τη φτερωτή έτσι που . . .

. . . που θα μπορούσε άνετα να ανήκει σε κάποιο αεριοστρόβιλο.

Το πάχος των πτερυγίων, η ενίσχυση της βάσης τους, το διπλό τοίχωμα του hub, και η προσοχή που έχει δοθεί, κάνουν τη φτερωτή πέρα από "βράχο" και μια μικρή "κατάθεση ψυχής" της ομάδας που την ανέπτυξε και από τη θέση του reviewer, ένα μεγάλο μπράβο, μοιάζει πολύ μικρό!

Ευδιάκριτη είναι και η αισθητή απόσταση  μεταξύ των βάσεων των πτερυγίων που  φροντίζει για την αύξηση του air flow προκειμένου ο NF-A12x25 να έχει "όλο το πακέτο" με τρόπο που πραγματικά δεν έχουμε δει άλλη φορά!  

Τελευταίο άφησα την "τοποθέτηση του δακτύλου επί τον τύπον των ήλων" . . . 

. . . η απόσταση πτερυγίου και πλαισίου, είναι ακριβώς 50/100mm (!) και μάλιστα . . . "σφιχτά" !

Έλεγξα, από περιέργεια με δύο φιλερ ταυτόχρονα σε αντιδιαμετρικά σημεία, καμία διαφορά.

Με αυτά φτάσαμε στο τέλος της παρουσίασης του ανεμιστήρα, αλλά όχι και σε αυτό του "εξοπλισμού" του!

Fan mounting adaptors NA-SFA1

Ο λόγος για τους προσαρμογείς που επιτρέπουν την τοποθέτηση των ανεμιστήρων NF-A12x25 και σε radiator των 140mm.

Η συσκευασία περιέχει δύο adaptors, προκειμένου να καλύψει τα 2x140 radiators και να δώσει τη δυνατότητα στους χρήστες να αποκτήσουν μια πολύ πιο αθόρυβη και εξίσου -αν όχι περισσότερο- αποδοτική 2x140 AIO!

Με δεδομένο το πόσο πλεονεκτεί -ιδιαίτερα στο θέμα του θορύβου - ένας ανεμιστήρας των 140mm  σε σχέση με έναν των 120mm, η "κίνηση" μοιάζει να είναι "αυθάδης", αλλά η Noctua είχε πάνω από τέσσερα χρόνια να το "ψάξει" και να εξαντλήσει όλες τις . . . "ευγένειες" (!)   

Η κατασκευή είναι πολύ προσεγμένη και έχει πρόβλεψη για τη στερέωση του ανεμιστήρα, τόσο με τις μεταλλικές βίδες που τον συνοδεύουν, όσο -και καλύτερα- με τις οκτώ silicone rubber screws που συνοδεύουν τα adaptors.

Με λίγη προσοχή περνάμε τα ελαστικά στηρίγματα, και φροντίζουμε έτσι ώστε από την επάνω πλευρά του ανεμιστήρα να προβάλει μόνο ο "κώνος" με τον αριθμό 5.

Εδώ να δώσουμε και ένα tip: Αυτή η επίπεδη περιοχή που έχει τους αριθμούς εξυπηρετεί κατά την εξαγωγή των  Silicone rubber screws, καθώς δίνει το απαραίτητο χώρο για να κινηθούν οι άκρες της βάσης της μικροσκοπικής πυραμίδας -εφόσον τις βοηθήσετε εσείς με ένα μικρό μυτοτσίμπιδο- και έτσι αυτή να συσταλεί για να περάσει "ανάποδα"  μέσα στην οπή.

Στην εγκατάσταση αυτή δοκιμάσαμε να βάλουμε τον ανεμιστήρα με την φλάντζα, αλλά δεν την χρειάζεται γιατί κάθεται εφαρμοστά μέσα στο πλαίσιο του προσαρμογέα.  Δοκιμάσαμε λοιπόν χωρίς να βάλουμε τα ελαστικά τακουνάκια στις γωνίες του (την αντικραδασμική δουλειά τους την κάνουν πλέον οι ελαστικές "βίδες"), βιδώθηκε και το adaptor σε ένα radiator και όλα πήγαν μια χαρά και με πολύ καλή εφαρμογή!

Προσοχή εδώ, επειδή η στήριξη μπορεί να γίνει και αντίστροφα, και το έχουμε δει και στον web:   Η σωστή τοποθέτηση είναι αυτή, με το πλαίσιο του adaptor σε επαφή με το radiator, για να σφραγίζει η περίμετρος επαφής τους και να μην υπάρχουν απώλειες αέρα από back pressure !

Το σωστό όμως είναι να τον τοποθετήσουμε μαζί με τα κάτω τακουνάκια του, καθώς το πλαίσιο του προσαρμογέα έχει ειδική διαμόρφωση για να τα υποδεχτεί χωρίς να δημιουργηθεί διαρροή αέρα, για την ακρίβεια, βάζοντάς τα, σφραγίζει τελείως η περίμετρος του adaptor πάνω στο πλαίσιο του ανεμιστήρα.

Η προσοχή που έχει δοθεί στην κατασκευή φαίνεται και από τα οκτώ "κλειδιά" που υπάρχουν στο πλαίσιο του adaptor αλλά και του ανεμιστήρα, με την βοήθεια των οποίων ο ανεμιστήρας ακινητοποιείται σε μια ακριβώς θέση, χωρίς να "παίζει" και να δονείται!

Η τελική εικόνα είναι ενδιαφέρουσα, και από ότι έδειξαν οι μετρήσεις, τα αποτελέσματα είναι ακόμα πιο ενδιαφέροντα! 

Και με αυτά, ήρθε η ώρα να πάμε να δούμε σε όλα αυτά που ισχυρίζεται η Noctua, που βρίσκεται η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην  αλήθεια και την -θεμιτή- διαφημιστική προσπάθεια.

Για να μπορέσουμε όμως να απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό, έπρεπε να μπορούμε να μετρήσουμε το air flow των ανεμιστήρων!

Οπότε, μιας και τέτοιος εξοπλισμός δεν υπήρχε, χρειάστηκε -πιστοί στις παραδόσεις του TheLab.gr (!)-  να τον φτιάξουμε εμείς! 

Για πάμε να δούμε το πώς και το τι.

Το νέο σύστημα μέτρησης ανεμιστήρων του TheLab.gr

 Η διαδικασία ανάπτυξης ενός συστήματος μέτρησης του air flow των ανεμιστήρων που χρησιμοποιούμε στα PC μας, ήταν από πάντα ένας στόχος, που λόγω των αρκετών δυσκολιών που έχει η υλοποίησή του, έμενε -λίγο πολύ- στο πίσω μέρος της σκέψης.

Όμως τώρα τελευταία, με αφορμή την νέα παραγωγή των ανεμιστήρων της Noctua, στήθηκε  με τα μέσα που διαθέταμε ένα σύστημα μέτρησης που θέλω να πιστεύω ότι μπορεί να αποδώσει πολύ χρήσιμα συμπεράσματα.

Σαφώς το σύστημα αυτό δεν έχει βλέψεις να δρέψει τις δάφνες των απόλυτων μετρήσεων, αλλά να δώσει συγκριτικές μετρήσεις με αρκετή αξιοπιστία και συνέπεια, έτσι ώστε να μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα από αυτές.

Το υλικό

Το σύστημα «στήθηκε» γύρω από ένα όργανο μέτρησης ροής αέρα της Mastech το MS6252A, το οποίο χωρίς να είναι κάτι εξαιρετικό,   παρουσιάζει -εφόσον μείνεις εντός των προδιαγραφών του- μια πολύ καλή επαναληψιμότητα και σταθερότητα των μετρήσεών του.

Στο σκαρίφημα που ακολουθεί υπάρχει όλη η κατασκευαστική πληροφορία για τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν, που πρακτικά είναι πλαστικές συστολές υδραυλικών εγκαταστάσεων.  

Φυσικά το σύστημα μέτρησης απέχει πολύ από του να είναι "τέλειο", καθώς, η ίδια η μετρητική διάταξη αντιπροσωπεύει μια αισθητή αντίσταση στη ροή του αέρα! 

Αυτό όμως δεν μας ενοχλεί, καθώς αυτή η αντίσταση είναι ή ίδια για όλους τους ανεμιστήρες και δεν επηρεάζει την μεταξύ τους συγκριτική κατάταξη.

Το σύστημα μέτρησης αποτελείται από ένα σταθερό μετρητικό τμήμα που περιλαμβάνει το όργανο μέτρησης  και την χοάνη προσαρμογής του στις άλλες χοάνες, που είναι μόνιμα συνδεδεμένες με τα διάφορα είδη radiator που χρησιμοποιεί το σύστημα μέτρησης.

Συγκεκριμένα οι μετρήσεις του air flow γίνονται σε τρία radiator με μέση πυκνότητα πτερυγίων 19,0 +/- 0,5 FPI  και διαστάσεων:

1.       120 x 50 mm

2.       240 x 30 mm

3.       280 x 30 mm

Έκαστο των οποίων έχει στεγανά συνδεμένη επάνω του την δική του χοάνη προσαρμογής προς την χοάνη της μετρητικής διάταξης.

Η μεθοδολογία

Α. Η μέτρηση του air flow έγινε με μέτρηση της ταχύτητας εξόδου του αέρα από την μετρητική διάταξη, και οι τιμές είναι σε m/sec.

Β. Η μέτρηση του θορύβου γίνεται σε τρία όμοια radiator με βάση τον τρόπο που μετράμε όλες τις ψύκτρες, δηλαδή με το dB(A) meter πάνω στον άξονα εισόδου του ανεμιστήρα και σε απόσταση 0,5m από το motor hub του (ο ανεμιστήρας είναι σε θέση PUSH) και οι τιμές είναι σε dB(A).

Γ. Επιπρόσθετα, για να υπάρχει μια πιο «ζωντανή» και άμεση σύνδεση της μετρούμενης ταχύτητας του ρεύματος αέρα που επιτυγχάνει ο κάθε ανεμιστήρας, και της απόδοσής του σε πραγματικές συνθήκες λειτουργίας, έγιναν και μετρήσεις των ανεμιστήρων με πραγματικό θερμικό φορτίο στον Loader ('Ήφαιστος) που χρησιμοποιείται για τις μετρήσεις των ψυκτρών.

Οι μετρήσεις αυτές έγιναν στην ίδια ΑΙΟ (Arctic Liquid Freezer 120 (x 50)) και με τις ίδιες ακριβώς συνθήκες μέτρησης (θερμικά φορτία, Fan rpm, Pump rpmκ.λπ.) για κάθε ανεμιστήρα. 

Δ. Οι θερμικές μετρήσεις εκφράστηκαν σε τιμές που δίνουν άμεσα την Ψυκτική Ικανότητα  (Cooling Capacity) του κάθε ανεμιστήρα. Συγκεκριμένα δίνονται -για κάθε διαφορετική τιμή στροφών του κάθε ανεμιστήρα- το πόσα Watt θερμικής ισχύος χρειάζονται, ώστε να έχουμε άνοδο του Δθ του loader κατά ένα βαθμό Celsius.  ( Watt / ^οC Δθ)

Παρουσίαση αποτελεσμάτων

Δυστυχώς, μολονότι προσπάθησα, δεν είναι δυνατή η απόδοση πινάκων με τα αποτελέσματα, καθώς αυτοί είναι πραγματικά τεράστιοι για να χωρέσουν οπουδήποτε.

Έτσι τα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν μόνο σε γραφήματα, που είναι και τα πιο δυναμικά εργαλεία για την κατανόηση της συμπεριφοράς των ανεμιστήρων.

Τα γραφήματα παρουσιάζονται σε διάφορες μεγεθύνσεις, προκειμένου αφενός να γίνουν διακριτές όλες οι μετρηθήσες τιμές, και αφετέρου για να γίνει ευδιάκριτη η συμπεριφορά όλων των ανεμιστήρων.

Εκτός από τους «δύο»  ανεμιστήρες της σημερινής παρουσίασης, στις μετρήσεις συμμετέχουν και αρκετοί άλλοι ακόμα, προκειμένου να δοθεί ένα καλό μέτρο σύγκρισης.

Για πάμε λοιπόν να δούμε τα αποτελέσματα αυτού του -όχι και τόσο μικρού- round up ανεμιστήρων που ετοιμάσαμε για εσάς !

Μετρήσεις σε Radiator 120x120x50 mm

Συμπαθάτε με για το πόσο "αργήσαμε" να φτάσουμε εδώ, αλλά όπως είδατε τα θέματα ήταν πολλά και δεν έπρεπε να περαστούν στα πεταχτά!

Μεγάλη διευκόλυνση μας έκανε το γεγονός ότι, μολονότι οι νέοι ανεμιστήρες είναι επτά, τελικώς κατασκευαστικά έχουμε μόνο δύο σειρές, τα μοντέλα των οποίων διαφοροποιούνται μόνο κατά τον ρυθμό περιστροφής.

Δεδομένου λοιπόν ότι ο πιο πολύστροφος ανεμιστήρας της κάθε σειράς, εκπροσωπεί και υπερκαλύπτει τις ιδιότητες των πιο αργόστροφων, αρκούσε να κάνουμε εξονυχιστικό έλεγχο σε αυτόν για να έχουμε ακριβή συμπεράσματα και για του άλλους ανεμιστήρες.

Οι μετρήσεις χωρίστηκαν σε μετρήσεις Θορύβου, Ταχύτητας Ροής αέρα και Ικανότητας για Ψύξη ενός δεδομένου θερμικού φορτίου.

Συμμετείχαν εκτός από τους παρουσιαζόμενους και αρκετοί άλλοι ανεμιστήρες, δημοφιλείς και μη, γνωστοί και "όχι", και μας περίμεναν και από αυτή τη πλευρά αρκετές εκπλήξεις!

Φτιάξτε καφέ λοιπόν και πάμε λοιπόν να βάλουμε αρχή! 

Εδώ να πω ότι τα γραφήματα είναι σε ανάλυση 1920x1280px οπότε όταν χρειαστεί να τα δείτε με πιο πολύ λεπτομέρεια . . . δεξί Click στο γράφημα . . . Open in a new tab . . . και πατάτε το σταυρουδάκι του μεγεθυντικού φακού. Με αυτό το τρόπο θα μπορείτε και να δείτε πιο εύκολα αυτό που θέλετε.

1.  Μετρήσεις Θορύβου ανεμιστήρων 120x25,  ως προς την ταχύτητα περιστροφής τους (PUSH on 120x120x50mm  radiator)

Η μέτρηση του θορύβου έγινε στον από την πλευρά της αναρρόφησης (εισόδου) των ανεμιστήρων με το όργανο τοποθετημένο στον άξονα περιστροφής του κινητήρα και σε απόσταση μισού μέτρου (0,5m) από το motor hub.

01_Γράφημα Α1-Ζ0

Ο λιγότερο γνωστός από αυτούς είναι ο Coolink Swif2 120P, ο οποίος είναι και ο πιο φασαριόζος, ακολουθούν με σχεδόν ταυτόσημες καμπύλες δύο της Noctua (NF-F12 PWM και NF-P12 Redux) και η σειρά προς τις υψηλότερες στροφές συνεχίζεται με DeepCool GF120, Corsair SP 120L, Noise Blocker NB e-Loop B12-P και τον γνωστό σε πολλούς BeQuiet Silent Wings  High Speed και η ακολουθία κλείνει -αρκετά πιο κάτω- με τον Noctua NF-A12x25 που συναγωνίζεται τον Cooler Master Silencio 120P για το ποίος κάνει λιγότερο θόρυβο!

Η εικόνα αναμενόμενη, καθώς το περιμέναμε ο NF-A12x25 να είναι αθόρυβος, οπότε αφήνοντας εκτός του γραφήματος τις περιοχές που δεν μας ενδιαφέρουν (πολύ χαμηλές στροφές) για να δούμε τι παρατηρήσεις έχουμε.

02_Γράφημα Α2-Ζ1

1.  Οι δύο "καλοί"  της Noctua (NF-F12 PWM και NF-A12x25), στο μέγιστο των στροφών τους παράγουν τον ίδιο θόρυβο, πράγμα που σημαίνει πολλά για την  δουλειά που έχει γίνει και στους δυο ανεμιστήρες (μην ξεχνάμε ότι ο NF-F12 pwm έχει διάταξη focused air flow με 11 ακίνητα πτερύγια).

2. Ανάλογη παρατήρηση άλλα με πολύ μεγαλύτερη επίφαση, ισχύει και για  τον ΝF-Α12x25, όπου οι μέγιστες στροφές είναι 550rpm περισσότερες!

3. Ο μόνος ανεμιστήρας που είναι οριακά  πιο αθόρυβος  (υπό συνθήκες αυτό* ) είναι ο Cooler Master Silencio 120P.

4. Όλοι οι άλλοι ανεμιστήρες -ιδιαίτερα οι πολύστροφοι- βρίσκονται κάπου ανάμεσα καθώς είναι ακόμα κάτω από την μέγιστη επίδοσή τους.

Κρατώντας από εδώ ότι, ο Noctua NF-A12x25 -παρά τις 2050rpm του- είναι από τους πιο αθόρυβους ανεμιστήρες για πάμε να δούμε την επόμενη παράμετρο που χρειαζόμαστε για να πλησιάσουμε στο πρώτο μας συμπέρασμα.

2.  Μετρήσεις Ταχύτητας Air Flow ανεμιστήρων 120x25, ως προς την ταχύτητα περιστροφής τους (PUSH on 120x120x50mm  radiator)

Ο τρόπος μέτρησης ήδη έχει περιγραφεί, οπότε προχωράμε ευθύς στο πρώτο γράφημα.

03_Γράφημα Α3-Ζ0

Οι πρώτες σκέψεις . . .   "Δυσάρεστο μεν, αναμενόμενο δε!"  και  "Την φυσική του πράγματος δεν μπορείς να την εκβιάσεις!"

Οι αθόρυβοι ανεμιστήρες από πρώτη ματιά, μοιάζει απλά να "πάτωσαν" σε επιδόσεις, όσον αφορά στο Air Flow δια μέσου του radiator των 50mm !

Ας πλησιάσουμε όμως λίγο πιο κοντά να δούμε τι έχουμε από εδώ !

04_Γράφημα Α4-Ζ1

1. Οι αθόρυβοι ανεμιστήρες για να πετύχουν το ίδιο Air flow με κάποιους πιο "αποδοτικούς" (Coolink SWif2,  NF-F12,  NF-P12, Noise Blocker) αναγκάζονται να στραφούν με αρκετά περισσότερες στροφές (έως και 550rpm περισσότερες! ).

2. Με αυτές όμως τις αυξημένες στροφές πετυχαίνουν να έχουν ακριβώς τις ίδιες επιδόσεις!

3. Οι στροφές των ανεμιστήρων μας ενδιαφέρουν μόνο γιατί -γενικώς- συνδέονται άμεσα με το θόρυβό τους.

4. Στη πρώτη ομάδα γραφημάτων [ A1-Z0,  A2-Z1] έχουμε δυο ανεμιστήρες, που αψηφούν την γενίκευση της προηγούμενης παρατήρησης και παρά τις αυξημένες στροφές τους είναι είναι οι πιο αθόρυβοι!

Συνεπώς θέλουμε λίγο δουλειά ακόμα για να πλησιάσουμε όσο πρέπει ! 

3.  Μετρήσεις της Ψυκτικής Ικανότητας (Cooling Capacity) του Air Flow ανεμιστήρων 120x25, ως προς την ταχύτητα περιστροφής τους (PUSH on 120x120x50mm  radiator)

Πριν μπούμε σε αυτή τη μέτρηση, να διευκρινίσω κάποια πράγματα για τον "νεολογισμό" που χρησιμοποίησα για το μέγεθος αυτό:

1. Σε αντίθεση με την "απόλυτη" θερμοκρασία, η χρήση του Δθ σαν μέσο αξιολόγησης μιας ψύκτρας, είναι προφανές ότι "αποδεσμεύει"* το αποτέλεσμα της μέτρησης, από την ακριβή θερμοκρασία του περιβάλλοντος που έγινε αυτή και έτσι, καθιστά δυνατή την εύκολη σύγκριση μετρήσεων που δεν έχουν ληφθεί κάτω από την ίδια ακριβώς εξωτερική θερμοκρασία.
2. Η χρήση όμως του Δθ είναι άμεσα συνδεδεμένη με την συγκεκριμένη θερμική ισχύ που το προκάλεσε!   Με άλλα λόγια δεν αρκεί να ξέρουμε ποίο είναι το Δθ μιας μέτρησης, αλλά οπωσδήποτε και πόσα Watt θερμικής ισχύος προκάλεσαν αυτό το Δθ !
3. Στις μέχρι τώρα μετρήσεις μας χρησιμοποιούμε σαν ισχυρότερο αναλυτικό μέσο την Θερμική αντίσταση (Rca) η οποία "δεν"* εξαρτάται από την θερμική ισχύ που χρησιμοποιούμε σε κάθε δοκιμή, αλλά αυτό το μέγεθος είναι κάπως δύσχρηστο (πολλά τα μηδενικά ! ) 
4. Οπότε είχαμε μεγάλα εμπόδια στην κατασκευή ενός ενιαίου γραφήματος της θερμικής συμπεριφοράς των ανεμιστήρων. 
5. Η λύση δόθηκε με "επιμερισμό".  Από τα δύο μεγέθη (Δθ και Watt) υπολογίστηκε ένα νέο, η Ψυκτική ικανότητα ( CC) σαν ο λόγος της θερμικής ισχύος προς το Δθ που αυτή προκαλεί.  [ π.χ . με θερμική ισχύ 60 Watt  το Δθ είναι 12 ^οC , συνεπώς η CC= 60/12=5 Watt/^oC Δθ.]
6. Άρα το νέο μέγεθος CC μας λέει:  Πόσα Watt θερμικής ισχύος χρειάζονται για να ανέβει το Δθ κατά ένα ^οC.  Τα δύο μεγέθη συνδυάστηκαν μεταξύ τους και μας έδωσαν ένα νέο που μεταφέρει πιο χρήσιμη πληροφορία και μπορεί να αναπαρασταθεί πιο εύκολα στο γράφημα!
7. Με άλλα λόγια -και ζητώντας την κατανόηση των φίλων Φυσικών, για τη "μαλλιαρή" απόδοση των όρων-  στη θέση της "Θερμικής Αντίστασης" (ThRca=Δθ/ Watt) χρησιμοποιούμε την "Θερμική Αγωγιμότητα" (Thermal Conductance, ThCca=Watt/Δθ), αλλά το όνομα Ψυκτική Ικανότητα (Cooling Capacity), "απενεχοποιείται" από την αυστηρή επιστημονική απόδοση και -κυρίως- μου φάνηκε πιο. . . cool ! .
8. Από εκεί και πέρα, το "μόνο" που χρειαζόταν ήταν να γίνουν μετρήσεις σε διάφορες ταχύτητες περιστροφής των ανεμιστήρων για να δούμε πώς ακριβώς αυτή η αλλαγή επιδρά στην αποτελεσματικότητα του συστήματος ψύξης που τροφοδοτεί ο ανεμιστήρας.  

 { * Δεν είναι ακριβώς έτσι , αλλά σε ότι αφορά στην ακρίβεια που χρειαζόμαστε εμείς , μπορούμε να το δεχτούμε! }

Παρατήρηση:  Οι προσεκτικοί φίλοι θα δουν αμέσως ότι έχει υπάρξει ένας αισθητός διαχωρισμός και αναδιάταξη των καμπυλών σε σχέση με αυτές του air flow.
Αυτό μοιάζει περίεργο, γιατί το air flow συνδέεται άμεσα με το θερμικό αποτέλεσμα που προκαλεί, αν όμως πάρουμε υπόψη ότι στις μετρήσεις αυτές μετράμε θερμοκρασίες πάνω στον Loader του "Ήφαιστου" και δεν παρεμβάλλεται πλέον η αντίσταση που προβάλει στη ροή του αέρα το σύστημα μέτρησής της, είναι λογικό το air flow -γενικά- να είναι υψηλότερο και ενδεχομένως με  διαφορετική αναλογία για κάθε ανεμιστήρα.

Για κάποιους από αυτούς, αυτή η μικρότερη αντίσταση ροής σημαίνει αισθητά διαφορετική συμπεριφορά, για κάποιους άλλους, όχι !

05_Γράφημα Α5-Ζ0

1. Παρά το ότι προηγουμένως (04_Γράφημα Α4-Ζ1) ο NF-F12x25 είχε ακριβώς το ίδιο air flow με του CM Silencio, τώρα που μειώθηκε η αντίσταση ροής, πετυχαίνει καλύτερο αποτέλεσμα από αυτόν και μάλιστα με 300rpm λιγότερες!

2.  Κατατάσσεται καλύτερος από όλους τους άλλους ανεμιστήρες της Noctua.

3. Αξίζει να προσέξουμε ότι από τις 1800rpm και πάνω ο Noctua NF-A12x25, αρχίζει σε αντίθεση με τους άλλους να ανεβάζει απόδοση, πράγμα που σημαίνει ότι η φτερωτή του δουλεύει ακόμα πιο αποτελεσματικά στις υψηλότερες στροφές.

06_Γράφημα Α6-Ζ1

Πλησιάζουμε στη χρήσιμη περιοχή του γραφήματος . . .

3. Εξαιρουμένων των δύο που ξεπερνούν σε Cooling Capacity τον NF-A12x25, με όλους τους άλλους ισοβαθμεί.

4. Σημειώνουμε την καλή επίδοση του Noise Blocker και του Coolink SWif2, ο οποίος παρά το ότι δεν "μοιάζει" να είναι για radiator, τα πάει μια χαρά μαζί τους, έστω και με κάποιο παραπάνω θόρυβο.

5. Σαν μέτρο του πόσο ανέβηκαν οι επιδόσεις του  Noctua NF-A12x25 (ιδιαίτερα στις τελευταίες 200rpm)  μπορούμε να δούμε το πόσο πλησίασε τον Noise Blocker από τον οποίο πριν (04_Γράφημα Α4-Ζ1) απείχε αρκετά !

6. Και όπως και στην προηγούμενη ομάδα γραφημάτων (air flow speed) έτσι και εδώ οι δύο άλλοι Noctua -με τον NF-P12 Redux να δείχνει το δρόμο- ανταγωνίζονται με χαρακτηριστική άνεση τους άλλους συμμετέχοντες πετυχαίνοντας το ίδιο αποτέλεσμα με 100 -150 rpm λιγότερες !

Με όλα αυτά, έχουμε πια αρκετή πληροφορία για να δούμε τι πραγματικά συμβαίνει. Οπότε, για να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα, ας βάλουμε όλα τα προηγούμενα μαζί, σε μια εικόνα!

4.  Μετρήσεις του Θορύβου, της ταχύτητας ροής του αέρα  και της Ψυκτικής Ικανότητας (Cooling Capacity) του Air Flow Speed ανεμιστήρων 120x25, ως προς την ταχύτητα περιστροφής τους (PUSH on 120x120x50mm  radiator)

Το γεγονός ότι όλες οι μετρήσεις που έγιναν είχαν σαν βάση αναφοράς την ταχύτητα περιστροφής των ανεμιστήρων, μας επιτρέπει να τις τοποθετήσουμε όλες μαζί σε ένα γράφημα με  κοινή βάση αναφοράς τις στροφές των ανεμιστήρων.

07_Γράφημα Α7-Ζ0

. . . αυτά ! ! !  

Ψυχραιμία, είμαστε στο καλύτερο ! Γιατί έχοντας όλα τα δεδομένα μπορούμε να αρχίσουμε να το σκεφτόμαστε το πράγμα πιο ολοκληρωμένα και να πάρουμε τις απαντήσεις με ακρίβεια και κυρίως χωρίς "υποθέσεις" και "παραδοχές" που σηκώνουν πολύ "νερό στο κρασί" τους. 

Γιατί πραγματικά, θα ήταν απείρως πιο εύκολο να πούμε -όπως τόσοι άλλοι έκαναν (!)- "Τι καταπληκτικοί αυτοί οι νέοι Noctua! Οι καλύτεροι όλων ! ! "

Αλλά τότε, μάλλον θα μας διαβάζατε κάπου αλλού!

Ερώτημα πρώτο λοιπόν και πολύ σημαντικό:

" Θέλω ένα σύστημα με επιδόσεις, αλλά όχι και να μου παίρνει τα αυτιά ! 

Ποίος ανεμιστήρας με τις επιδόσεις που χρειάζομαι, έχει και χαμηλό θόρυβο ; "

5.  Κατάταξη  ανεμιστήρων (120x25) με την ίδια  Ψυκτική Ικανότητα (Cooling Capacity), με βάση το θόρυβο που παράγουν (PUSH on 120x120x50mm  radiator)

Εδώ είναι που το γράφημα δείχνει τη "δύναμη" και την ευελιξία που έχει στο να παράγει -γρήγορα- σαφή αποτελέσματα:

1. Τραβάμε μια οριζόντια γραμμή στο Cooling Capacity που μας "ενδιαφέρει" (έστω στα 7 Watt/ ^oC Δθ).
2. Ο άξονας τέμνει τις καμπύλες της Ψυκτικής ικανότητας των ανεμιστήρων σε ισάριθμα με το πλήθος τους σημεία.
3. Από το κάθε σημείο τομής τραβάμε μια κατακόρυφη γραμμή μέχρι αυτή να συναντήσει την καμπύλη του θορύβου του αντίστοιχου ανεμιστήρα.
4. Από τα σημείο τομής επί των καμπυλών του θορύβου, τραβάμε οριζόντιες γραμμές προς τον άξονα του θορύβου και σημειώνουμε τις τιμές που "στοχεύουν"! 

08_Γράφημα Α8-Ζ0_vect

1. Ο συνδυασμός των καμπυλών της Ψυκτικής Ικανότητας με αυτές του θορύβου, έβγαλε αμέσως το "νικητή" και μάλιστα με μεγάλη διαφορά!

2. Ο Noctua NF-A12x25 παρέχοντας ακριβώς την ίδια ψύξη στο σύστημά μας, είναι ~1,5 dB(A) πιο διακριτικός από τον πιο αθόρυβο των άλλων και ~5,8dB(A)  πιο ήσυχος από τον πιο θορυβώδη!

Αυτό ξεκαθαρίζει απολύτως πολλά πράγματα και δείχνει ότι, η Noctua "κάτι ήξερε" που το πάλευε τόσα χρόνια!

3. Αξίζει να δούμε ότι, αυτή η μεγάλη διαφορά στην κατάταξη όσο αφορά στο θόρυβο, δεν είναι τόσο εμφανής (αλλά ούτε και "συνεπής") όταν δούμε τι δείχνουν οι αντίστοιχες προβολές, από τα σημεία τομής στις καμπύλες της ταχύτητας του air flow speed προς τον αντίστοιχο άξονα (δεξιός κατακόρυφος)

4. Σε αυτές τις προβολές ο Noctua NF-A12x25 έχει οριακά την χαμηλότερη επίδοση με σχεδόν όλους τους άλλους να κινούνται πολύ κοντά του.

Κρατώντας αυτά, πάμε και στο  άλλο ερώτημα ακανθώδες ερώτημα που έχουμε και εκφράζει ολοένα και περισσότερους χρήστες:

" Θέλω ένα σύστημα πραγματικά ήσυχο, αλλά όχι και να φουντώνει με το "παραμικρό" ! 

Ποίος ανεμιστήρας με τον χαμηλό θόρυβο που χρειάζομαι, έχει και τις επιδόσεις ; "

6.  Κατάταξη  ανεμιστήρων (120x25)  που παράγουν τον ίδιο θόρυβο (PUSH on 120x120x50mm  radiator), με βάση την Ψυκτική Ικανότητα (Cooling Capacity) που μπορούν να παρέχουν. 

Η "άσκηση" είναι πλέον γνωστή, απλά ορίσαμε ένα κοινό επίπεδο αναφοράς όσον αφορά στο θόρυβο (εν προκειμένω τα 34 dB(A) ) και πάμε να δούμε τι έβγαλε το γράφημα με τις ανάλογες προβολές. 

09_Γράφημα Α9-Ζ0_vect

Αν εξετάσετε το γράφημα σε πλήρη ανάλυση εύκολα θα καταλήξετε στον επόμενο πίνακα.

Στην αριστερή στήλη έχουμε τα αποτελέσματα αυτού του γραφήματος και στη δεξιά, του ακριβώς προηγούμενου.

Όπως βλέπετε, οι τρεις πρώτοι ανεμιστήρες παραμένουν στη θέση τους, το ίδιο κάνουν και οι τρεις τελευταίοι, μόνο στην μεσαία περιοχή έχουμε μικρές ανακατατάξεις με τον Coolink SWif2 να κερδίζει δύο θέσεις όσον αφορά στο Θόρυβο!

Αξιοσημείωτη είναι η πολύ κακή θέση που παίρνει ο BeQuiet Silent  Wings 3 High Speed, έχουμε άποψη γιατί συμβαίνει αυτό, αλλά δεν είναι της παρούσης.

Αρκετά πιο πριν αναφέραμε ότι η Noctua έφτιαξε έναν all rounder ανεμιστήρα, πιστεύω ότι ήδη έχουμε την πρώτη και αδιαμφισβήτητη απόδειξη!

Και το καλύτερο είναι ότι, αυτό το πετυχαίνει όχι ακολουθώντας κάπου κοντά στην κορυφή, αλλά καθορίζοντας -και μάλιστα με αρκετή διαφορά από τον επόμενο- ποία είναι αυτή η κορυφή!

Κλείνοντας αυτό το τμήμα των μετρήσεων (όχι τις μετρήσεις !  ) δεν μπορούμε παρά να σημειώσουμε ότι η όλη διαδικασία είναι επίπονη και αν το θέλετε, πάσχει εγγενώς από το ότι η βάση αναφοράς της  είναι οι στροφές των ανεμιστήρων.

Αναγκαίο βέβαια αυτό, κατά τη διάρκεια των μετρήσεων καθώς είναι το εύκολα μετρήσιμο και κυρίως, το αυστηρά ελέγξιμο στοιχείο της λειτουργίας των ανεμιστήρων, αλλά δεν παύει να μην έχει απόλυτη σχέση με τη μία τουλάχιστον παράμετρο που μας ενδιαφέρει, τον Θόρυβο!

Πράγματι ολοένα και πιο συχνά βλέπουμε ανεμιστήρες που ενώ στρέφονται αρκετά γρήγορα κάνουν -ευχαρίστως- "δυσανάλογα" χαμηλό θόρυβο. 

Και επιπλέον αυτών, έχοντας κάνει την καταγραφή των μετρήσεων με τρόπο που να αντιστοιχεί ακριβώς όλες τις παραμέτρους (και τον Θόρυβο)  με κάποιες συγκεκριμένες στροφές, μπορούμε να θέσουμε σαν κοινή βάση αναφοράς όχι τις στροφές αλλά τον θόρυβο !

7.  Μετρήσεις  της Ψυκτικής Ικανότητας (Cooling Capacity) και του Air Flow Speed ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on 120x120x50mm  radiator) ως προς τον Θόρυβο που παράγουν. 

Οι επάνω καμπύλες μας δίνουν την Ψυκτική Ικανότητα και οι κάτω τα αντίστοιχα Air Flow Speed.

Και  πλέον στο γράφημα συμμετέχουν:  13 ανεμιστήρες στο Cooling Capacity και 14 στο  Air flow Speed.

10_Γράφημα Β1-Ζ0

Με βάση αναφοράς τον Θόρυβο, τα πράγματα πήραν τη σωστή θέση και o NF-A12x25 τον "ανήφορο", πετυχαίνοντας πολύ υψηλές επιδόσεις με ελάχιστο θόρυβο!

Προσπερνάμε στα γρήγορα τα γραφήματα γιατί θα τα δούμε αναλυτικότερα στη συνέχεια . . .

11_Γράφημα  Β2-Ζ1                                                                                                                12_Γράφημα  Β3-Ζ2

Αλλά ας σταθούμε στη πιο μεγάλη μεγέθυνση γιατί πλέον φαίνεται καθαρά αυτό που είπαμε πιο πάνω:

13_Γράφημα Β4-Ζ3

1. Ο Noctua NF-A12x25 PWM κατατάσσεται με πολύ μεγάλη διαφορά στην πρώτη θέση της Ψυκτικής Ικανότητας, και ακολουθούν η γνωστή τριάδα, CM Silencio, Noctua NF-F12 PWM και Noctua NF-P12 Redux. 

2. Επίσης σημαντικό -αν όχι σημαντικότερο- είναι ότι πλέον στο γράφημα της ταχύτητας του air flow,  o NF-A12x25 PWM δεν είναι πλέον ουραγός, γιατί καθώς η βάση αναφοράς είναι -και σωστά-  ο θόρυβος, ο ανεμιστήρας "δείχνει τι μπορεί να κάνει" και από ό,τι φαίνεται, αφήνει αισθητά πίσω τον ανταγωνισμό! 

3. Το γεγονός ότι οι πιο πολλές καμπύλες είναι η μία πάνω στην άλλη , δηλώνει χωρίς περιφράσεις ότι,  οι διαφορές μεταξύ των ανεμιστήρων πρακτικά είναι πολύ μικρές.

4. Συνεπώς, το να προηγείται τόσο αισθητά ένας ανεμιστήρας,  δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση!

Πολύ καλή η "μακροσκοπική" εικόνα, αλλά για να μπορέσουμε όμως να δούμε τι ακριβώς μετρήθηκε και να έχει πρακτική αξία η δουλειά που έγινε, είναι ώρα να τα δούμε από λίγο πιο κοντά και με νούμερα!

8.  Μετρήσεις της Ψυκτικής Ικανότητας (Cooling Capacity)  ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on 120x120x50mm  radiator) ως προς τον Θόρυβο που παράγουν. 

Οι μετρήσεις στη συνέχεια, αναφέρονται μόνο στην επιτυγχανόμενη από τους ανεμιστήρες Ψυκτική Ικανότητα.

Ουσιαστικά είναι το θερμικό αποτέλεσμα που έχει ο ανεμιστήρας και έχει το σημαντικό "μειονέκτημα"  ότι, για να μετρηθεί χρειάζεται πολύς χρόνος προκειμένου να είμαστε σίγουροι ότι, το θερμικό σύστημα Loader/Cooler έχει έρθει σε θερμική ισορροπία!

14_Γράφημα C1-Ζ0

1. Κάποιοι ανεμιστήρες (Corsair SP 120L, DeepCooll GF120, Scythe Kaze Junii Slipstream) επιτυγχάνουν  μεγαλύτερη ψυκτική Ικανότητα (κατά ~0,8 - 1 Watt/^oC Δθ).

2. Η ηχητική επιβάρυνση για να το πετύχουν αυτό είναι από ~8,5 -  13 dB(A) περισσότερα από τον αντίστοιχο θόρυβο του Noctua NF-A12x25.

3. Συνεπώς, αντικειμενικά δεν τίθεται κανένας λόγος σύγκρισης, η διαφορά στο θόρυβο, τουλάχιστον μέσα στα πλαίσια που εξετάζουμε είναι απλά,  "χαώδης".

15_Γράφημα C2-Ζ1                                                                                                                    16_Γράφημα C3-Ζ2

Και εδώ μπορούμε να αρχίσουμε να αφαιρούμε τα τμήματα που "δεν" μας ενδιαφέρουν . . .

                     17_Γράφημα C4-Ζ3

1. Επικεντρώνοντας στην περιοχή που μας ενδιαφέρει για ένα σύστημα ήσυχο και αποτελεσματικό  (30 - 40 dB(A) βλέπουμε την υπεροχή που ο χαμηλός θόρυβος χαρίζει στον NF-A12x25 !

2. Ο μεγάλος ουραγός εδώ είναι ο ταχύστροφος της Corsair (SP 120 L) καθώς αποδίδει πολύ υψηλότερα, όσον αφορά στο . . . θόρυβο ! 

3. Όλοι οι άλλοι ανεμιστήρες "συνωθούνται" σε μια ζώνη δηλώνοντας εμμέσως πλην σαφώς, ότι δεν είναι καθόλου εύκολη δουλεία να ξεχωρίσεις από τον ανταγωνισμό και εν προκειμένω ο NF-A12x25, απλά . . . διέλυσε τον ανταγωνισμό!

4. Πολύ καλή κατάταξη παίρνει και ο έτερος της σημερινής παρουσίασης (Noctua NF-P12 Redux 1700 PWM), ο οποίος διαγκωνίζεται με τρεις ανεμιστήρες για τη δεύτερη θέση και τελικά -στις υψηλές στροφές- το κατορθώνει έστω και οριακά !

9.  Μετρήσεις της ταχύτητας ροής του αέρα  ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on 120x120x50mm  radiator) ως προς τον Θόρυβο που παράγουν. 

Καλές ήταν οι μετρήσεις της Ψυκτικής Ικανότητας, αλλά μπορούμε να κάνουμε την δουλειά μας σχεδόν εξίσου καλά και με την ταχύτητα ροής του αέρα.  Άλλωστε  αυτή  είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη θερμικό αποτέλεσμα που φέρνει το ρεύμα αέρα που προωθεί ένας ανεμιστήρας μέσα σε μια ψύκτρα!

18_Γράφημα D1-Ζ0

19_Γράφημα D2-Ζ1                                                                                                        20_Γράφημα D3-Ζ2

Προσπερνώντας τα ενδιάμεσα γραφήματα -τα οποία υπενθυμίζω ότι είναι σε πλήρη ανάλυση σε "δυο click απόσταση" , ερχόμαστε στην περιοχή ενδιαφέροντος από 30 έως 40 dB(A) !

21_Γράφημα D4-Ζ3

1. Η μεγέθυνση ξεκαθαρίζει την εικόνα μέσα σε αυτή τη ζώνη που βρίσκονται οι περισσότεροι ανεμιστήρες και αυτοί που ξεχωρίζουν αμέσως  -πέραν του NF-A12x25-  είναι οι χαμηλού θορύβου (CM Silencio, Noctua NF-F12, Noctua Nf-12P Redux).

2. Πολύ καλή θέση -σε όλα τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, έχει ο "φτηνός" της Noctua (NF-P12 Redux) ο οποίος έχει πλασαριστεί στην ανώτερη τετράδα της όλης κατάταξης !  Προφανώς η εννέα πτερυγίων φτερωτή και οι εγκοπές τους, κάνουν πολύ καλή δουλειά τόσο στο air flow , όσο και στον παραγόμενο θόρυβο!

3. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι κάποιες μικρές αλλαγές στην κατάταξη οφείλονται στο γεγονός ότι σε αυτήν τη μέτρηση παρεμβάλλεται στην ροή του αέρα και η αντίσταση της μετρητικής διάταξης, η οποία στην προηγούμενη ομάδα μετρήσεων (Ψυκτικής Ικανότητας) δεν υπήρχε!

Συμπεράσματα από τις δοκιμές σε radiator  50 mm

Όλα όσα θα ήθελα να πω, βρίσκονται πιο πάνω, ένα μόνο θα κρατήσω εδώ:

Η σειρά  Noctua NF-A12x25 (xxx), ανοίγει νέες και εντυπωσιακές προοπτικές για τα αποτελεσματικά και ήσυχα  συστήματα, καθώς θέτει νέα όρια στην τεχνολογία των ανεμιστήρων για  προσωπικούς υπολογιστές που παίρνουν υπόψη τους και τα ίδια . . . τα πρόσωπα ! 

Ανακαθορίζει τη σχέση Επιδόσεις - Θόρυβος και "καταργεί" πρακτικά την αντιδιαστολή τους!

Μετρήσεις σε Radiator 120x120x30 mm

Σειρά έχουν τώρα οι μετρήσεις που έγιναν με τους ανεμιστήρες τοποθετημένους σε radiator 120x120x30 mm

Εδώ περιμένουμε η χαμηλότερη αντίσταση ροής του λεπτότερου radiator  να αυξήσει τις επιδόσεις όλων των ανεμιστήρων.

Και θα ξεκινήσουμε την παρουσίαση των μετρήσεων όπως κάναμε και για τα Radiator των 50mm.

10.  Μετρήσεις του Θορύβου και της ταχύτητας ροής του αέρα  ανεμιστήρων 120x25, ως προς την ταχύτητα περιστροφής τους (PUSH on 120x120x30mm  radiator)

Η συνολική εικόνα για το radiator των 30mm, δεν διαφοροποιείται ποιοτικά από αυτήν που είδαμε στο 50mm. 

22_Γράφημα E1-Ζ0

1. Υπάρχουν πέντε ανεμιστήρες που πετυχαίνουν υψηλότερη ταχύτητα ροής δια μέσου του radiator.

2. Κανείς από αυτούς δεν έχει θόρυβο -έστω και "από μακριά"- συγκρίσιμο με τον θόρυβο που παράγει ο NF-A12x25 PWM.

Κάνοντας zoom στην χρήσιμη περιοχή . . .

23_Γράφημα E2-Ζ1

. . . έχουμε όλες τις μετρηθήσες τιμές για όποιον θέλει να το ψάξει περισσότερο !  

Αλλά και κάποιες παρατηρήσεις που έχουν να κάνουν με την επίδραση του λεπτότερου radiator σε κάθε διαφορετικό ανεμιστήρα.

1. O BeQuiet Silent Wings 3 HS, "αισθάνεται" πολύ πιο άνετα στο 30ρι  Rad και από ουραγός , πλασάρεται πλέον στο κέντρο της περιοχής λειτουργίας των ανεμιστήρων.

2. Αντίστοιχη ελαφρά άνοδο έχει και ο NF-A12x25.

3. Αυτοί που είναι αμετακίνητοι στην ανώτερη ζώνη της περιοχής λειτουργίας είναι ο Coolink SWif2 και οι δύο Noctua (NF-P12 RZedux 1700 PWM, NF-F12 PWM)

4. Στις υψηλότερες επιδόσεις οι στροφές μεταξύ των διαφορετικών ανεμιστήρων που έχουν την ίδια επίδοση μπορεί να διαφέρουν και 500rpm !

5.  Συνεπώς και εδώ (αναμενόμενο !    ), ο ασφαλής οδηγός για να αναδειχθούν οι πραγματικές επιδόσεις, είναι η σύγκριση με βάση τον παραγόμενο θόρυβο.

Πριν όμως πάμε να δούμε τη συμπεριφορά των ανεμιστήρων ως προς το θόρυβό τους, ας ρίξουμε μια σύντομη ματιά στα δυο βασικά ερωτήματα που θέσαμε και πιο πριν:

11.  Κατάταξη  ανεμιστήρων (120x25) με την ίδια Ταχύτητα ροής αέρα, με βάση το θόρυβο που παράγουν (PUSH on 120x120x30mm  radiator)

Η  διαδικασία είναι ή ίδια με του γραφήματος 08_ Γράφημα  Α8-Ζ0.

24_Γράφημα E3-Ζ1_vect

1. Η Noctua και πάλι "κάνει το ένα -δύο" ! 

2. Κάπου στο κέντρο συνωστίζονται οι περισσότεροι ανεμιστήρες κι ο χαμηλότερος σε επιδόσεις είναι ο  Corsair SP 120P.

12.  Κατάταξη  ανεμιστήρων (120x25)  που παράγουν τον ίδιο θόρυβο (PUSH on 120x120x30mm  radiator), με βάση την Ταχύτητα ροής του Αέρα που μπορούν να επιτύχουν.

Η  διαδικασία είναι ή ίδια με του γραφήματος 09_ Γράφημα  Α9-Ζ0.

25_Γράφημα E4-Ζ1_vect

1. Και πάλι οι δύο Noctua (NF-A12x25,  NF-P12 Redux) έχουν τις υψηλότερες επιδόσεις.

2. Ο Corsair SP 120 L, "ασθμαίνει" με την χαμηλότερη επίδοση 

3. Όλοι οι άλλοι είναι ο ένας πάνω στον άλλο

Ώρα όμως να δούμε πως διαμορφώνονται τα πράγματα όταν η βάση σύγκρισης είναι ο Θόρυβος.

13.  Μετρήσεις της ταχύτητας ροής του αέρα  ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on 120x120x30mm  radiator) ως προς τον Θόρυβο που παράγουν. 

Σαν απόδειξη της αναλυτικής δυνατότητας που δίνουν αυτά τα γραφήματα, μπορούμε να δούμε τις ανακατατάξεις που συνέβησαν μόλις πήρα υπόψη μας την δεύτερη βασική παράμετρο κάθε συστήματος ψύξης, τον θόρυβο!

26_Γράφημα F1-Ζ0

1. Ο Noctua NF-A12x25 κάνει τη ίδια "δουλειά" που κάνουν και οι άλλοι, αλλά με ~ 2,1  έως και 5,5 dB (A) λιγότερα!

2. Ο BeQuiet πληρώνοντας το γεγονός ότι δεν είναι και τόσο αθόρυβος, επανέρχεται ουραγός στις επιδόσεις παρέα με τον Corsair SP 120 L.

3. Και πάντα -ανεξαρτήτως συνθηκών- δεύτερος στη κατάταξη ο "ταπεινός"  Noctua NF-P12 Redux,  ο οποίος εκμεταλλευόμενος το σχεδιασμό του, δίνει μαθήματα.

Αφήνω εδώ τις ενδιάμεσες μεγεθύνσεις . . .

27_Γράφημα F2-Ζ1                                                                                                           28_Γράφημα F3-Ζ2

. . . και πάμε να δούμε την περιοχή που έχει σημασία (29 -  40 dB(A) ).

29_Γράφημα F4-Ζ3

1. Στην στάθμη των 37 dB(A), o  NF-A12x25,  επιτυγχάνει  5,6 % υψηλότερη ταχύτητα ροής αέρα σε σχέση με την δεύτερο (Noctua NF-P12 Redux) και ένα εντυπωσιακότατο  ~20%  σε σχέση με τους δύο που έχουν την χαμηλότερη επίδοση (Corsair SP 120 L  και BeQuiet Silent Wings 3 HS )! ! ! 

2. Στα 34 dB(A), οι γραμμές (λέγε με επιδόσεις !   ) πυκνώνουν, αλλά και πάλι ο NF-A12x25 έχει 3,7 % υψηλότερη ταχύτητα από το δεύτερο και ~ 17% από τον τελευταίο ! ! !

Αυτό που δηλώνουν όλες οι μέχρι τώρα μετρήσεις και η σταθερή πρωτιά -και με διαφορά- της νέας γενεάς ανεμιστήρων της Noctua, είναι ότι κάτι ήξερε το RND τμήμα της εταιρίας και δαπάνησε αυτά τα 4+ χρόνια στην ανάπτυξη τους, γιατί τέτοια αποτελέσματα, απλά . . . "δεν υπάρχουν" ! ! !

 Μολονότι απέχουμε ακόμα από την ολοκλήρωση των μετρήσεων, είναι  το κατάλληλο σημείο να δούμε την συγκριτική εικόνα που δίνουν οι ανεμιστήρες βάζοντας σε ένα γράφημα τις επιδόσεις τους τόσο σε rad 50mm όσο και σε rad 30mm!

14.  Συνοπτική κατάταξη  ανεμιστήρων (120x25)  που παράγουν τον ίδιο θόρυβο (PUSH on 120x120x30mm  και 120x120x50mm radiator),  με βάση την Ταχύτητα ροής του Αέρα που μπορούν να επιτύχουν.

Ο σκοπός εδώ είναι να δούμε πόσο επηρεάζονται οι διάφοροι ανεμιστήρες από την αλλαγή radiator (από 50mm σε 30mm πάχος).

Εδώ η τεχνική είναι πολύ πιο απλή (όταν έχεις τη σωστή βάση στο γράφημα  . . . "μετράει" ! 

Τραβάμε μια κατακόρυφη γραμμή και από τα σημεία τομής , τραβάμε γραμμές προς τον άξονα της Ταχύτητας ροής και . . .

30_Γράφημα K1-Ζ1_vect

1. Το ότι ο NF-A12x25 είναι πρώτος στην κατάταξη σε Rad 50mm, δεν είναι νέο.

2. Αυτό που είναι νέο, είναι ότι οι επιδόσεις του στο 50mm Radiator, πλησιάζουν πολύ κοντά στις επιδόσεις του δεύτερου στο Rad των 30mm !

Το ότι τα πάει καλά το ξέραμε, αλλά  ότι είναι τόσο καλά, τώρα το είδαμε !   

14.  Συνοπτική κατάταξη  ανεμιστήρων (120x25)  που επιτυγχάνουν την ίδια Ταχύτητα ροής Αέρα (PUSH on 120x120x30mm  και 120x120x50mm radiator),  με βάση τον θόρυβο που παράγουν.

Αυτή τη φορά η γραμμή αναφοράς είναι οριζόντια  (άξονας Ταχύτητας ροής αέρα) και οι προβολές κατακόρυφες (άξονας Θορύβου)

31_Γράφημα K2-Ζ1_vect

1. Η διαφορά στον παραγόμενο θόρυβο είναι μεγάλη, καθώς δεν είναι μόνο τα ~4,5dB(A) που χωρίζουν τον NF-A12x25 από τον πιο θορυβώδη της σύγκρισης (Corsair SP 120 L),  αλλά και η παντελής έλλειψη συντονισμών και ενοχλητικών ενισχύσεων κάποιων συχνοτήτων, που είναι τόσο διαδεδομένες σε ανεμιστήρες χαμηλότερης ποιότητας.

2. Με βάση όλα αυτά και σε μια διαδικασία επιλογής ενός ισορροπημένου ανεμιστήρα,  που βασίζεται σε τεκμήρια και μετρήσεις, κανείς άλλος ανεμιστήρας από όσους μετρήσαμε, δεν μπορεί να συγκριθεί -ούτε καν από μακριά- με τον Noctua NF-A12x25.

Προσομοίωση μετρήσεων σε  PC Case με μεγάλη αντίσταση στη ροή του αέρα

Η χρήση του NF-A12x25  σαν "απλό" case fan αφορά περισσότερο στα μοντέλα της σειράς που έχουν πιο "κλασικό" έλεγχο στροφών (δεν είναι PWM) όπως είναι ο FLX και ο ULN.  Όπως και να έχει βέβαια, και παρά το κόστος τους που "δεν συνάδει" με την χρήση τους σε τόσο "ταπεινή" θέση, το ίδιο το θέμα, του πως τα πάνε οι νέοι ανεμιστήρες της Noctua  με  ένα "κουτί", είναι πολύ ενδιαφέρον και φυσικά το ψάξαμε όσο πιο ολοκληρωμένα μπορέσαμε! 

Η συσκευή προσομοίωσης του "κουτιού"

Η βασική ιδέα είναι . . . πολύ βασική !  

Ένα σύστημα στο οποίο, από την μια άκρη προσπαθούμε να του βάλουμε αέρα μέσα με ένα ανεμιστήρα , ο αέρας συναντά εμπόδια στην διαδρομή του μέσα στο σύστημα αυτό και τελικά, βγαίνει από το άλλο του άκρο, όπου και μετράται η ταχύτητά του.

Αν όπου σύστημα βάλετε μερικές συναρμολογούμενες σωληνώσεις και όπου διάφορα εμπόδια, βάλετε διαφράγματα διάχυσης και ευθειασμού της ροής του αέρα, θα έχετε μια χονδρική ιδέα του τι βρίσκεται εκεί μέσα . . . 

Στις μετρήσεις που ακολουθούν χρησιμοποιήθηκε η τρίτη εκδοχή συναρμολόγησης με την μεγαλύτερη αντίσταση.

Να σημειώσω εδώ ότι η βαθμίδα "Measurement" δεν είναι  ακόμα λειτουργική καθώς χρειάζεται ένα σχετικά ακριβό όργανο (Hot Wire Anemometer), δεν αφαιρέθηκε όμως από το test rig καθώς η αντίσταση που προβάλει στη ροή του αέρα, είναι πολύ μικρή ! 

Η μέτρηση έγινε όπως και στις προηγούμενες μετρήσεις, εξαναγκάζοντας όλη την ποσότητα του αέρα να περάσει μέσα από το Vane Air flow Speed Meter, η αντίσταση του οποίου βεβαίως δεν είναι αμελητέα, αλλά καθώς είναι κοινή σε όλες τις μετρήσεις, δεν επηρεάζει την συγκριτική σχέση των ανεμιστήρων μεταξύ τους.

Ο θόρυβος μετρήθηκε με τους ανεμιστήρες σε ελεύθερο περιβάλλον, καθώς αυτό ήταν το "πλησιέστερο" με τη λειτουργία ενός ανεμιστήρα πάνω σε κάποιο πλαϊνό ενός κουτιού (Προϋποτίθεται  ότι ή ίδια η θέση στήριξης, δεν προκαλεί προβλήματα θορύβου από αεροδυναμικά φαινόμενα).

15.  Μετρήσεις του Θορύβου (Free Air) και της ταχύτητας ροής του αέρα  ανεμιστήρων 120x25  (PUSH on Highly Air Flow Restrictive PC Case  simulation rig), ως προς την ταχύτητα περιστροφής τους

Τιμές δεν έχω συμπληρώσει στα γραφήματα, αλλά χρησιμοποιώντας τον κάναβο του γραφήματος μπορούν να βρεθούν με μεγάλη ακρίβεια.

Το θέμα μας όμως δεν είναι στις ακριβείς τιμές, αλλά στην γενική εικόνα.

32_Γράφημα M1-Ζ0

1. Ο Noctua NF-A12x25 με τον CM Silencio κάνουν παρέα στην κατώτερη πλευρά του διαγράμματος τόσο όσο αφορά στον θόρυβο όσο και στις "επιδόσεις" !

2. Για να είμαστε όμως ακριβέστεροι, οι επιδόσεις των δυο που προανέφερα είναι ανάλογες με αυτές των υπόλοιπων ανεμιστήρων, απλά έρχονται με περισσότερες στροφές!

3. Στην άλλη πλευρά του γραφήματος έχουμε τους αρκετά θορυβώδεις DeepCool 120T, Scythe SlipStream, Coolink Swif2 και παρέα τους στις υψηλές επιδόσεις, τον άλλον ανεμιστήρα της σημερινής παρουσίασης τον Noctua NF-P12 Redux 1700 PWM, ο οποίος όμως κάνει αρκετά λιγότερο θόρυβο από τους άλλους "συμπρωταγωνιστές" του! 

16.  Κατάταξη  ανεμιστήρων (120x25) με την ίδια Ταχύτητα ροής αέρα (PUSH on Highly Air Flow Restrictive PC Case  simulation rig), με βάση το θόρυβο που παράγουν (Free Air Noise)

33_Γράφημα M2-Ζ0_vect

1. Η πρωτοκαθεδρία είναι γνωστό πλέον που πάει !  

2. Αμέσως όμως μετά τον NF-A12x25 πλασάρεται ο BeQuiet Silent Wings 3 HS, ο οποίος εκμεταλλευόμενος το πιο "ελεύθερο" περιβάλλον έχει υψηλότερο air flow και υπερσκελίζει τον CM Silencio.

3. Καλύτερα σε αυτό το "περιβάλλον" αισθάνονται και οι Noise  Blocker NB-eLoop, αλλά και ο ταπεινός CM Sicle Flow !

4. Στην άλλη πλευρά του θορύβου, αυτός που για να κάνει την ίδια ακριβώς δουλειά με τους υπόλοιπους, "σου παίρνει τα αυτιά",  είναι ο DeepCool GF120. 

5. Αυτό που κρατάμε από εδώ είναι η μέση επιβάρυνση σε θόρυβο που καταλογίζεται στον εξαιρετικό -από air flow speed- Noctua NF-12P Redux.

17.  Κατάταξη  ανεμιστήρων (120x25) που παράγουν τον ίδιο θόρυβο (Free Air Noise), με βάση την ταχύτητα ροής αέρα που επιτυγχάνουν (PUSH on Highly Air Flow Restrictive PC Case  simulation rig)

Βάζουμε ένα χαμηλό κατώφλι αναφοράς στον θόρυβο (μόλις 32 dB(A) ) και πάμε να δούμε τι έδειξε η σύγκριση.

34_Γράφημα M3-Ζ0_vect

1.  Και πάλι η πρώτη θέση στον Noctua NF-A12x25 PWM.

2. Οι BeQuiet και Noise  Blocker αισθάνονται πλέον "στο στοιχείο" τους

3. Και στη τρίτη θέση ο "ταπεινός" Coole Master Sicle Flow, που μοιράζεται -έστω και από πολύ μακριά- την μορφολογία της φτερωτής, αποδεικνύει έμπρακτα, αφενός  ότι η καταλληλότητα ενός ανεμιστήρα εξαρτάται από τις συνθήκες που θα κληθεί να δουλέψει, και αφετέρου ότι δεν είναι ανάγκη για όλες τις δουλειές να ζητάμε  το top! 

4. Εξαίρεση σε όλα αυτά αποτελεί ο Noctua NF-A12x25, ο οποίος "αδιαφορεί παγερά" (!) για τις συνθήκες που θα κληθεί να δουλέψει . . . "το έχει", με όλες !   

18.  Μετρήσεις της ταχύτητας ροής του αέρα  ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on Highly Air Flow Restrictive PC Case  simulation rig) ως προς τον Θόρυβο (Free Air Noise) που παράγουν. 

Υπενθυμίζω εδώ ότι ο θόρυβος δεν μετρήθηκε επάνω στο test rig, αλλά στον ελεύθερο αέρα.

35_Γράφημα N1-Ζ0

1. Ο Noctua NF-A12x25, σαφώς και δεν έχει το υψηλότερο air flow speed, υπάρχουν αρκετοί ανεμιστήρες που τον ξεπερνούν και κάποιοι κατά πολύ!

2. Αν όμως για να έχω 0,8m/sec περισσότερα,  πρέπει να το "πληρώσω" με 12 dB(A) παραπάνω (!), θα . . . προσπεράσω ατάραχος !   

3. Σαφώς υπάρχουν και άλλες επιλογές που δεν είναι τόσο τραβηγμένες και βεβαίως, πολύ καλοί ανεμιστήρες που σε αυτό το περιβάλλον με την χαμηλότερη αντίσταση ροής, πηγαίνουν αρκετά καλύτερα από τον NF-A12x25, και αυτό το κάνουν χωρίς να "ξεφεύγουν" σε θόρυβο, καθώς μέχρι τα 35,5 dB(A), και για την ίδια με τον Noctua NF-A12x25 απόδοση, υπάρχουν οι Noise Blocker Silent Wings 3 HS, Noise Blocker NB eLoop, Cooler Master Sicle flow, και  Cooler Master  Silencio.

4. Κανείς όμως από αυτούς δεν παράγει μόνο 33,2 dB(A) θόρυβο !  

Συνεπώς και έχοντας τη λογική  σαν οδηγό μιας ισορροπημένης αξιολόγησης, η επιλογή του Noctua ΝF-A12x25, δεν μοιάζει απλά, αλλά είναι, μονόδρομος!

Αφήνω εδώ και τις ενδιάμεσες μεγεθύνσεις των μετρήσεων αυτών . . . 

36_Γράφημα N2-Z2                                                                                                         37_Γράφημα N5-Z5

. . . και πάμε να δούμε με πιο πολύ λεπτομέρεια την εικόνα που έχουμε για την περιοχή από τα 28 έως και τα 40dB(A).

38_Γράφημα N4-Z4

1. Η βασική παρατήρηση είναι το πόσο αθόρυβα κατορθώνει να φτάσει στην μέγιστη του επίδοσή του ο ανεμιστήρας  NF-A12x25.

2. Βέβαια υπάρχουν και άλλοι ανεμιστήρες που κάνουν παραπλήσιο θόρυβο και έχουν και καλύτερες επιδόσεις.

3. Σε έναν case fan όμως ελάχιστες παραχωρήσεις γίνονται και η ανοχή στο θόρυβο, κατά κανόνα δεν είναι σε αυτές!

Επειδή όμως με μερικές γραμμές θα φανούν όλα αυτά με μία ματιά . . .

39_Γράφημα N4-Z4_Vect

Στο ίδιο γράφημα έχουμε τόσο την κατάταξη με βάση τον παραγόμενο θόρυβο, όσο και αυτήν, με βάση την επιτυγχανόμενη ταχύτητα ροής του αέρα.

Σας αφήνω να το ψάξετε με την ησυχία σας και εγώ πάω να δω τι άλλο μας επιφυλάσσει η Noctua ! 

19.  Μετρήσεις της ταχύτητας ροής του αέρα  ανεμιστήρων 140x25, (PUSH on a 140x30mm radiator) ως προς τον Θόρυβο που παράγουν.  Συμμετέχει και ο Noctua NF-A12x25 με τη χρήση του NA-SFMA1 120>140mm mounting adapter.

Τον είδαμε αρκετά πιο πάνω αυτόν τον προσαρμογέα που επιτρέπει την αντικατάσταση των 140mm ανεμιστήρων μας με τον NF-A12x25.

Η πρώτη σκέψη φυσικά -και κάπως αυθόρμητα- ήταν ότι . . . "Εντάξει τώρα, καλός ο ανεμιστήρας, αλλά όχι και να παροπλίσουμε τους ήσυχους και ωραίους 140ρηδές μας, για χάρη του! " 

Επειδή όμως άλλο είναι το τι μπορεί να σκέφτεσαι και άλλο τι δείχνουν τα  όργανα μέτρησης, για πάμε να δούμε πως τα πήγε ο NF-A12x25 !

Με τη βοήθεια του προσαρμογέα NA-SFMA1 η τοποθέτηση του NF-A12x25 πάνω στο radiator των 140x30mm, ήταν ζήτημα ενός λεπτού.

Στο ίδιο radiator έχουν ήδη μετρηθεί άλλοι επτά ανεμιστήρες (φαίνονται στο γράφημα ποιοι είναι ) και μολονότι η Noctua το έλεγε ευθαρσώς, μιαν έκπληξη . . . την πάθαμε !   

40_Γράφημα P1-Z0

1. Ο Noctua NF-A12x25 PWM, ήρθε και "στρογγυλοκάθισε" ακριβώς στη μέση επίδοση των 140x25mm ανεμιστήρων που τυπικά  συμμετέχουν στην μέτρηση!

2. Βεβαίως και υπάρχει κάποιος εσκεμμένα για να φανεί το ότι οι μεγάλες επιδόσεις, έρχονται συνήθως και με αρκετό θόρυβο (Corsair SP-140L).

3. Όλοι οι  ανεμιστήρες στην περιοχή μέχρι τα 38 dB(A), είναι πολύ κοντά σε επιδόσεις και θόρυβο.

Αλλά για να το δούμε αυτό καλύτερα . . .

41_Γράφημα P2-Z2

1. Ουσιαστικά ο NF-A12x25, "ώς μη όφειλε", έρχεται τρίτος στην κατάταξη ακολουθώντας τους BeQuiet Silent Wings3 HS PWM 140mm και τον Phanteks PH-F140 HP II.

2. Οι άλλοι πέντε ανεμιστήρες μολονότι των 140mm και όλοι σε "χρήση" σαν radiator fans, δεν κατορθώνουν να πετύχουν καλύτερο αποτέλεσμα.

3. Αξιοσημείωτο είναι ότι σε όλο το φάσμα λειτουργίας τους , ο NF-A12x25 είναι καλύτερος από τον oμόσταυλο Noctua NF-A14 PWM.

Αυτό όμως που έχει τη μεγαλύτερη σημασία  και είναι το κύριο που σηματοδοτεί αυτή η σύγκριση,  είναι ένα:

Όταν με το καλό έρθει η ώρα να δούμε και την έκδοση των 140x25  ( "NF-A14x25" ίσως), πολλά επιτελεία RnD των άλλων κατασκευαστών, θα χάσουν τον ύπνο τους, αν δεν συμβαίνει ήδη αυτό !  

Μετρήσεις σε βάθος

Μετά από τόσα γραφήματα που εδραιώνουν μια πολύ καλή και κατά το δυνατόν ολοκληρωμένη εικόνα των ανεμιστήρων της σημερινής παρουσίασης, αλλά και όλων των άλλων του μικρού roundup, θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε και στη δυναμική του πράγματος.

Με άλλα λόγια, όπως κάνουμε και στις ψύκτρες, μια εύλογη απορία είναι το  κατά πόσον ο κάθε ανεμιστήρας έχει περιθώρια βελτίωσης της απόδοσής του.

Φυσικά δεν είμαστε σε θέση να δοκιμάσουμε κατασκευαστικές αλλαγές, αλλά κάλλιστα  μπορούμε να εξετάσουμε τη συμπεριφορά των ανεμιστήρων με λίγο πιο σύνθετο τρόπο, έτσι ώστε να βγάλουμε κάποια επιπλέον συμπεράσματα γι' αυτήν.

20.  Γραφική απεικόνιση του λόγου της Ψυκτικής Ικανότητας ως προς  τον θόρυβο, ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on a 120x50mm radiator) με βάση τον ρυθμό περιστροφής τους. 

Το ερώτημα είναι:

Πόση ψυκτική ικανότητα παραπάνω κερδίζουμε για κάθε dB(A) θορύβου που ανεχόμαστε ;

Η απάντηση με δεδομένα τα στοιχεία από τις μετρήσεις είναι απλή, διαιρούμε -για κάθε σημείο μέτρησης- την τιμή της ψυκτικής ικανότητας με τον θόρυβο που παράγει ο ανεμιστήρας.  Αυτό όμως που προκύπτει από το γράφημα είναι πολύ πιο ενδιαφέρον!

{Για λόγους ευκρίνειας οι τιμές έχουν πολλαπλασιαστεί επί 100, έτσι γλιτώνουμε τα πολύ μικρά νούμερα, και η αναλογία μεταξύ των μετρήσεων παραμένει ανέπαφη.}

42_Γράφημα Q1-Z0

1. Όσο ανεβαίνουν οι στροφές των ανεμιστήρων, αυτοί αυξάνουν την απόδοσή τους και για κάθε dB(A) θόρυβο που παράγουν αποδίδουν    μεγαλύτερη ψυκτική ικανότητα.

2. Αυτός ο ρυθμός της αύξησης των επιδόσεων αρχίζει και μειώνεται από κάποιες στροφές και πάνω.

3. Για κάθε ανεμιστήρα αυτό το σημείο που η αύξηση αρχίζει να μειώνεται, είναι διαφορετικό (άλλοι αρχίζουν από τις 1000rpm και άλλοι στις 1200rpm).

4. Προοδευτικά η βελτίωση των επιδόσεων καθώς οι στροφές αυξάνουν, μειώνεται κι' άλλο και τελικώς ο κάθε ανεμιστήρας φτάνει σε μια κορυφαία επίδοση όπου  η ψυκτική ικανότητά του σε σχέση με τον θόρυβο που παράγει, γίνεται μέγιστη.

5. Από το σημείο αυτό και πέρα, υπάρχει μια περιοχή που οι επιδόσεις είναι σταθερές και μετά από αυτήν, οι επιδόσεις αρχίζουν να μειώνονται !

6. Σε άλλους ανεμιστήρες η κάμψη αρχίζει πολύ σύντομα μετά το κορυφαίο σημείο και σε άλλους αρκετά μετά με κάποιους να έχουν σταθερή συμπεριφορά μέχρι και τις 1800 και 2000rpm!

7. Ένας όμως ανεμιστήρας "δεν" υπακούει στη γενικότερη αυτή συμπεριφορά και αυτός είναι ο Noctua NF-A12x25.  

43_Γράφημα Q2-Z1

8. Ο Noctua NF-A12x25  ξεκινώντας ρυθμούς αύξησης κοντά στο κάτω όριο, προοδευτικά διατηρεί πολύ καλύτερα αυτόν τον ρυθμό και λίγο πριν τις 1500rpm έχει ξεπεράσει όλους τους άλλους ανεμιστήρες και συνεχίζει με διαρκώς βελτιούμενες επιδόσεις μέχρι και το τέλος της περιοχής λειτουργίας.

9. Αξιοποιώντας τον χαμηλό θόρυβο που παράγει και διατηρώντας παράλληλα υψηλό air flow, καταλήγει να έχει 6,8% καλύτερη επίδοση από την καλύτερη επίδοση ανεξαρτήτως στροφών που σημείωσαν οι άλλοι ανεμιστήρες και 13% καλύτερη επίδοση από το μέσο όρο των επιδόσεων των άλλων ανεμιστήρων, στις 2000 rpm που είναι οι μέγιστες στροφές του.

10. Αυτό σημαίνει ότι ο NF-A12x25 έχει πολλά ακόμα περιθώρια για αύξηση των επιδόσεών του, αρκεί να είμαστε διατεθειμένοι να υποστούμε λίγο περισσότερο θόρυβο.

11. Το ότι απλά αυξάνοντας τις στροφές του, θα έρθουν αρκετά  υψηλότερες επιδόσεις, φυσικά δεν το ξέρουμε μόνο εμείς, το ξέρει πολύ καλύτερα η Noctua, η οποία -και καλά κάνει- έχει ένα προϊόν που δεν έχει αντίπαλο και κρατάει και κάποιους κρυφούς  "Άσους" στο μανίκι για την συνέχεια!  

12. Να μην ξεχνάμε όμως και τον άλλον συμπαρουσιαζόμενο ανεμιστήρα, τον Noctua NF-P12 Redux 1700,  ο οποίος έχει κορυφαίες επιδόσεις και εξαιρετικά σταθερές (από τις 1200 - 1650 rpm διατηρεί σταθερό λόγο Ψυκτικής ικανότητας προς θόρυβο.  Αυτό τον κάνει μια εξαιρετική και οικονομική επιλογή για θέσεις όπως αυτή ( radiator fan)!

21.  Γραφική απεικόνιση του λόγου του θορύβου ως προς την  Ψυκτική Ικανότητα, ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on a 140x50mm radiator) με βάση τον ρυθμό περιστροφής τους. 

Το ερώτημα είναι:

Πόσο θόρυβο επιπλέον, κοστίζει, κάθε μονάδα (Watt/oC Δθ) που αυξάνεται η  ψυκτική ικανότητα που θέλουμε ;

Η απάντηση δίνεται από την αντίστροφή διαίρεση, (διαιρούμε -για κάθε σημείο μέτρησης- την τιμή του θορύβου με την αντίστοιχη ψυκτική ικανότητα που επιτυγχάνει ο ανεμιστήρας.  Και πάλι το γράφημα μας αποζημιώνει και με το παραπάνω για το "κόπο" ! 

44_Γράφημα R1-Z0

1. Μέχρι τις 1400 rpm όλοι σχεδόν οι ανεμιστήρες έχουν "πιάσει" το μέγιστο των επιδόσεών τους και παρουσιάζουν το μικρότερο αναλογικό κόστος σε θόρυβο για την Ψυκτική Ικανότητα που επιτυγχάνουν!

2. Μόνο δυο ανεμιστήρες συνεχίζουν   με έστω και ελαφρά βελτίωση μέχρι τις 1700 rpm και οριακά στις 2000 rpm.

3. Από ένα σημείο και πέρα οι ανεμιστήρες εμφανίζουν μια προοδευτική μείωση των επιδόσεών τους (οι καμπύλες αρχίζουν να στρέφουν προς τα επάνω)

4. O Noctua NF-A12x25, μολονότι ξεκινά με την χαμηλότερη επίδοση (στις 500rpm) βελτιώνεται συνεχώς ανεβάζοντας επιδόσεις και λίγο πριν τις 1500 rpm  περνά στην κορυφή των επιδόσεων και συνεχίζει να απομακρύνεται από τους άλλους ανεμιστήρες, ελαττώνοντας συνεχώς το ηχητικό κόστος των επιδόσεών του και μάλιστα χωρίς να εμφανίζει τάσεις μείωσης του ρυθμού βελτίωσής του!

45_Γράφημα R2-Z1

Στην μεγέθυνση του πιο ενδιαφέροντος τμήματος του γραφήματος, έχουμε ευκρινέστερη εικόνα του πράγματος!

5. Ο Cooler Master Silencio 120P δείχνει την κλάση του πετυχαίνοντας πολύ καλές επιδόσεις (4,983 / 1700 rpm) .

6. Ο ταπεινός Scythe Kaze Junii  πετυχαίνει και αυτός εξαιρετική επίδοση (4,999 στις 1400rpm)

7. Εξίσου καλές επιδόσεις σημειώνουν και οι δύο άλλοι Noctua (NF-P12 Redux, NF-F12 PWM), όπου με περίπου 5, 0 στις 1200rpm δείχνουν την υψηλή ικανότητά τους να ψύξουν αποτελεσματικά και αθόρυβα ένα radiator.

8. O Noctua NF-P12 Redux  εμφανίζει μια εξαιρετική σταθερότητα σε όλη σχεδόν την χρήσιμη περιοχή λειτουργίας του (1200 - 1650 rpm)

9. Ο BeQuiet Silent Wings 3 HS μολονότι έχει πολύ καλή συμπεριφορά, αυτή είναι αρκετά πίσω από τις κορυφαίες επιδόσεις και ο ανεμιστήρας "πληρώνει" την κατασκευαστική επιλογή του "ελεύθερου πλαισίου".

10. Και φυσικά (ναι, πλέον μοιάζει φυσικό) ο Noctua NF-A12x25, "ανταποδίδοντας" τα χρόνια ανάπτυξής του, με τον καλύτερο τρόπο, επιτυγχάνει τις καλύτερες επιδόσεις και επιπλέον αυτού δεν εμφανίζει καμία τάση κάμψης του ρυθμού βελτίωσής τους, δείχνοντας εμμέσως -πλην σαφώς- ότι τα όριά του είναι αρκετά πέρα από τις 2000 rpm!

Συμπεράσματα και βαθμολογία

Πέρασαν δυο μήνες και παραπάνω, πήραμε -λόγω εποχής- το χρόνο μας και τον επενδύσαμε πιστεύω καλά ! 

Μετά από την κατασκευή δύο modular συστημάτων μέτρησης του air flow και πολλές μετρήσεις με αυτά, είμαστε σε θέση να έχουμε μια ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη άποψη για τις δύο νέες σειρές ανεμιστήρων της  Noctua.

Ας  ξεκινήσω με την σειρά NF-P12 Redux όπως κάναμε και στην παρουσίαση και μετά πάμε και στην "αιχμή του δόρατος" που ακούει στο όνομα NF-A12x25 !

Noctua NF-P12 Redux 

Όταν -έχοντας στο νου "το καλό και φτηνό"-  ψάχνουμε για ανεμιστήρα και φτάσουμε σε αυτόν που:

1. Κατατάσσεται δεύτερος στην Ψυκτική Ικανότητα σε "50ρι" radiator, ανάμεσα σε πολλούς επώνυμους και "πιο" εξειδικευμένους ανεμιστήρες.

2. Είναι δεύτερος στην ταχύτητα του air flow που μπορεί να αναπτύξει σε "30ρι" radiator.

3. Πετυχαίνει μια αξιοπρεπή ροή αέρα ακόμα και σαν case fan.

4. O θόρυβος που παράγει σε καμία περίπτωση δεν φτάνει τα 39 dB(A)* {*Μετρημένα στο μισό μέτρο}.

5. Έχει έξη χρόνια εγγύηση

6. Κοστίζει 16 €

7. Λέγεται Noctua

. . . σταματάμε να ψάχνουμε άλλο !   

Η Noctua  με την σειρά NF-P12  Redux καθιστά προσιτό σε πολύ ευρύτερο κοινό, έναν εξαιρετικό σε επιδόσεις ανεμιστήρα, που είναι σε θέση να δώσει λύση αποτελεσματική και αθόρυβη σε όποιο πρόβλημα ψύξης έχουμε, είτε αυτό είναι AIO radiator, είτε είναι αερόψυκτρα και δεν θα σας απογοητεύσει ούτε σε ένα "σφιχτό" κουτί.

Ο τρόπος που το πετυχαίνει αυτό η Noctua είναι μια ακόμα απόδειξη του τρόπου που αντιμετωπίζει τους χρήστες που την προτιμούν. Δεν ρίχνει την ποιότητα, απλά περικόπτει -ακόμα και στο είδος της συσκευασίας- οτιδήποτε θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν μη απαραίτητο (αντικραδασμικά τακουνάκια, καλώδια προέκτασης κ.λπ.), αλλά διατηρεί τα έξη χρόνια εγγύηση! 

Στα αρνητικά τους , ουσιαστικά δεν έχω να καταλογίσω ούτε τα "περί ορέξεως . . . " που αναφέρονται στον χρωματισμό, καθώς οι δυο αποχρώσεις του γκρι, είναι διακριτικές και μπορούν να ενσωματωθούν εύκολα σε ένα κουτί.

Η έλλειψη των αντικραδασμικών είναι κατανοητή, καλό όμως θα ήταν να μην υπάρχει.  Όπως και να έχει, είναι καλό που το πλαίσιο είναι έτοιμο να δεχτεί όποια αντικραδασμική λύση θελήσουμε , αν και η λειτουργία των ανεμιστήρων είναι τόσο "καθαρή" από κραδασμούς που ουσιαστικά, μόνο επιζητώντας το "απόλυτο" θα τα χρειαστούμε !  

Αν έπρεπε να περιορίσω σε μια φράση όλα αυτά, αβίαστα θα έλεγα ότι:

Αν το περιθώριο εξόδων που έχουμε είναι σχετικά μικρό, αλλά δεν θέλουμε να κάνουμε υποχωρήσεις στην  ποιοτική και αποτελεσματική λύση στο θέμα ανεμιστήρας, θα κάνουμε χάρη στον εαυτό μας να σταθούμε πολύ προσεκτικά  στην σειρά NF-P12 Redux της Noctua, γιατί έχει την απάντηση στο πρόβλημά μας και μάλιστα με τρόπο που θα υπερκαλύψει ό,τι απαιτήσεις έχουμε !

Υπενθυμίζουμε ότι τους ανεμιστήρες της σειράς Noctua NF-P12 Redux xxx θα τους βρείτε στην Ελληνική αγορά από 16,0 -17,5 € (συν 5 - 6,7 € λοιπά έξοδα) του ΦΠΑ συμπεριλαμβανομένου. H σειρά  συνοδεύονται από εξαετή εγγύηση από τον κατασκευαστή.

Με βάση όλα τα παραπάνω η γενική βαθμολογία που αποσπά η σειρά Noctua NF-P12 Redux xxx, δε μπορεί να είναι μικρότερη από:

 {Αναλυτικά παίρνει :    Χαρακτηριστικά : 9,    Χρηστικότητα : 9 ,   Ποιότητα : 9,    Επιδόσεις: 9 ,    Απόδοση /΄Τιμή: 9,5 }

Noctua NF-A12x25

Η Noctua με τη σειρά ανεμιστήρων NF-A12x25 έθεσε μια νέα βάση σύγκρισης και τεχνολογικά όρια τα οποία θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια για να ξεπεραστούν!  

Βέβαια το να αποτελούν τα προϊόντα της συγκεκριμένης εταιρίας μέτρο σύγκρισης δεν είναι κάτι νέο, αλλά εν προκειμένω, το θέμα πάει αρκετά πιο πέρα καθώς, ουσιαστικά ανοίγει νέους κατασκευαστικούς ορίζοντες με νέες δυνατότητες και -δεδομένου ότι αυτό είναι το πρώτο βήμα- πρωτοφανείς δυνατότητες βελτίωσης.

Πραγματικά και "υπό το φως" των τελευταίων γραφημάτων (42 έως 45),  είμαι πολύ περίεργος να δω μια High Performance έκδοση του ανεμιστήρα αυτού με 3000+ rpm και με θόρυβο κάτω από 30 dB(A), τι αποτελέσματα θα έφερνε και αν θα υπήρχε έστω και ένας ανεμιστήρας με επιδόσεις απλά να πλησιάζουν από μακριά!

Εδώ να αφήσω σαν "παρακαταθήκη" για το μέλλον το ότι, η έκδοση των 140x25 mm της σειράς  αυτής, αναμένεται στο  β' εξάμηνο του 2019. 

Σαφώς και τα  εγκωμιαστικά σχόλια δεν είναι κάτι που το  έχουμε εύκολο, αλλά όταν αξίζει να δοθούν δεν έχουμε κανένα ενδοιασμό να είναι και θερμά αυτά, καθώς από τη μεριά μας, είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε σαν ανταπόδοση στην άοκνη προσπάθεια κάποιων εταιριών για διαρκή και ουσιαστική εξέλιξη!  Γιατί, καλά είναι και τα φωτάκια  και τα RGB, αλλά το να σπας το φράγμα των φυσικών περιορισμών με καινοτόμες υλοποιήσεις, όπως και να το  κάνουμε, είναι ασυγκρίτως δυσκολότερο και καλύτερο !    

Η Noctua δεν έχει κερδίσει την προτίμηση τόσων χρηστών τυχαία!  Πάντα τα προϊόντα της ήταν εξαιρετικά μελετημένα και ισορροπημένα, συνδυάζοντας τις καλές -για κάθε περίπτωση- επιδόσεις με τον χαμηλότερο δυνατό θόρυβο, γιατί πάντα στους κεντρικούς σχεδιαστικούς της στόχους ήταν ο άνθρωπος / χρήστης  που "συμβιώνει" με αυτά!

Αυτή τη κατασκευαστική κουλτούρα βλέπουμε και στον NF-A12x25, μόνο πώς εδώ είναι πλέον στο απόγειό της και το αποτέλεσμα της, είναι η κυριολεκτική "απογείωση" των επιδόσεων της σειράς αυτής καθώς ήρθε και πήρε την πρώτη θέση και με μεγάλη διαφορά από τον δεύτερο σε όλες τις κατηγορίες δοκιμών που κάναμε.

Και αυτές δεν ήταν λίγες :

• Air flow speed @ 50mm RAD.
• Air flow speed @ 30mm RAD.
• Air flow speed @ Highly Air Flow Restrictive PC Case  simulation rig.
• Cooling Capacity @ 50mm RAD).

Και σε αυτές δεν συμετείχαν μόνο οι ανεμιστήρες της παρουσίασης, αλλά και πολλοί άλλοι.

Αυτό ήταν η δική μας επιλογή, τόσο απέναντι στην κατασκευάστρια όσο -και κυρίως- απέναντι σε εσάς, έτσι ώστε και στην νέα αυτή κατηγορία προϊόντων, όταν φτάσουμε εδώ, να μπορούμε να υποστηρίξουμε με τεκμήρια τη φράση κλειδί που  βάζουμε στο τέλος των παρουσιάσεών μας!

"Αν θεωρείτε ότι ένας προσωπικός υπολογιστής εκτός από υψηλές επιδόσεις θα πρέπει να σας εξασφαλίζει και την προσωπική σας ηρεμία, παραμένοντας ηχητικά από  διακριτικός έως απαρατήρητος, τότε είναι ώρα να στρέψετε τη προσοχή σας στην σειρά ανεμιστήρων Noctua NF-A12x25 xxx.  Θα σας δώσει την ιδανική λύση στο ζήτημα της ψύξης, όσο αυστηρά κριτήρια και αν έχετε καθώς, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει άλλος ανεμιστήρας που να συνδυάζει πιο αποτελεσματικά τις υψηλές επιδόσεις, με τον εξαιρετικά χαμηλό θόρυβο!"

Υπενθυμίζουμε ότι τους ανεμιστήρες της σειράς Noctua NF-A12x25 xxx, συνοδεύει εξαετής εγγύηση από τον κατασκευαστή και θα τους βρείτε στην Ελληνική αγορά, από 28,9  έως 33,6 € (συν 4 - 4,5 € λοιπά έξοδα) του ΦΠΑ συμπεριλαμβανομένου.

Κλείνοντας τη σημερινή παρουσίασή μας, ας δούμε επιγραμματικά τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της σειράς Noctua NF-A12x25 xxx

• Υψηλής ποιότητας και εξαιρετικά στιβαρή κατασκευή.
• Κορυφαίες επιδόσεις.
• Πολύ αποτελεσματικός και υψηλών προδιαγραφών, PWM κινητήρας με νέας τεχνολογίας βαθμίδα ισχύος με smooth comutation.
• Πολύ χαμηλός θόρυβος ακόμα και σε υψηλές στροφές, ο οποίος είναι απαλλαγμένος από ενοχλητικές συχνότητες.
• Sleeved καλώδιο
• Παρέχονται  ανάλογα το μοντέλο ένα ή δύο σταθερά ρυθμιστικά μέσα των στροφών ( LNA και ULNA  Adapter).
• Παρέχεται καλώδιο επέκτασης.
• Παρέχεται καλώδιο Y-splitter
• Παρέχονται silicone ruber screws
• Παρέχονται αντικραδασμικά μέσα στήριξης (τακουνάκια) και στις οκτώ γωνίες του ανεμιστήρα.
• Παρέχεται αντικραδασμική φλάντζα σιλικόνης για την σφράγιση των διαρροών αέρα στα radiator και για την αποτροπή διάδοσης κραδασμών.
• Αναλυτικά manual.
• Εγγύηση έξι ετών.

• Το γεγονός ότι όλες αυτές οι νέες τεχνολογίες, τα πολύ ακριβότερα υλικά και οι πιο σύνθετες κατασκευαστικές διαδικασίες, ανακλώνται σε μια μικρή σχετικά αύξηση του κόστους των ανεμιστήρων, κάνει σαφή την πρόθεση της κατασκευάστριας να διευρύνει την αγοραστική βάση της νέας σειράς.  Έτσι πρακτικά, το "αρνητικό" μας είναι μια επιθυμία για ακόμα χαμηλότερες τιμές, έτσι που να έχουν "όλοι" την πρόσβαση σε αυτούς τους ανεμιστήρες! 

Με βάση όλα τα παραπάνω η γενική βαθμολογία που αποσπά η σειρά Noctua NF-A12x25 xxx, δε μπορεί να είναι μικρότερη από:

Ευχαριστούμε θερμά την Noctua  για την παραχώρηση των δειγμάτων της δοκιμής.

Για    το    TheLab.gr,      Seafalco     22/10/2018