Seafalco

Πρόλογος Το έχουμε καταλάβει όλοι, παρά τα παροδικά ξεσπάσματα του καιρού, το καλοκαίρι δεν είναι μακριά! Η καλύτερη εποχή για να δούμε νέα προϊόντα που θα δροσίσουν τους υπολογιστές μας και ιδιαίτερα αυτούς που πρέπει να επιβιώνουν στο σαλόνι μας, στριμωγμένοι σε όμορφα, αλλά μικρά κουτιά. Οι απαιτήσεις πολλές και κυρίως, όσον αφορά στον θόρυβο. Όταν λοιπόν στην "εξίσωση" βάζεις, περιορισμένες διαστάσεις, χαμηλό θόρυβο και αποτελεσματικότητα, αυτή δεν έχει και πολλές "λύσεις" ! Ανάμεσα στις πιο συχνές "απαντήσεις", είναι η Noctua, η οποία, μολονότι έχει στη γκάμα των προϊόντων της αρκετές μικρές ψύκτρες προσανατολισμένες σε κουτιά μικρών διαστάσεων, δεν έχει παρά μόνο μία λιλιπούτεια ψύκτρα ικανή να χωρέσει "παντού", την NH-L9i, η οποία με το μικρό footprint και το ελάχιστο ύψος της, "περνά απαρατήρητη" ακόμα και σε μητρικές πολύ μικρών διαστάσεων! Από μια εταιρία όπως η της σημερινής παρουσίασης, ήταν αναμενόμενη η προσπάθεια να κάνουν το καλό...καλύτερο. Τα "δεδομένα" που καθόρισαν την αλλαγή είναι γνωστά: Από την μια μεριά οι αυξημένες ανάγκες ψύξης που επιβάλουν στις ψύκτρες τα SFF κουτιά των HTPC συνθέσεων, ιδιαίτερα όταν αυτά δεν χρησιμοποιούνται απλά σαν media players, αλλά και σαν -έστω lite- "παιχνιδομηχανές" και η δυνατότητα να αξιοποιηθεί το διαθέσιμο ύψος που επιβάλουν στα κουτιά, οι Low Profile Half Height κάρτες γραφικών από την άλλη, έδωσαν την ευκαιρία για την αναβάθμιση της NH-L9i, χωρίς να αλλάξει το footprint της. Έτσι, το ύψος της έγινε 65mm, πράγμα που επέτρεψε να ενσωματωθούν ακόμα δύο heat pipes, δίνοντας ένα τελικό σύνολο τεσσάρων θερμοαγώγιμων σωλήνων, οι οποίες με την βοήθεια των αρκετά μεγαλύτερων πτερυγίων, ψύχονται αξιοποιώντας τις δυνατότητες του ανεμιστήρα (NF-A9x14 PWM), που αποτελεί πραγματικό "διαμαντάκι" στο "οπλοστάσιο" της Noctua! Πέρα από αυτά και με στόχο την ακόμα καλύτερη απόδοση αλλά και τον χαμηλότερο (!) θόρυβο, στην ψύκτρα υπάρχει πρόβλεψη -εφόσον το επιτρέπει το κουτί μας- να είναι δυνατή και η τοποθέτηση ανεμιστήρα μεγαλύτερου πάχους, με εξέχουσα πρόταση εδώ τον Noctua NF-A9 PWM (92x92x25)mm. Ας προχωρήσουμε λοιπόν στις επόμενες σελίδες, να γνωρίσουμε μαζί την Noctua NH-L9x65 και να δούμε τι έχει να μας δείξει αντιμέτωπη με τον "Ήφαιστο" ! Τεχνικά χαρακτηριστικά Στους δύο πίνακες που ακολουθούν μπορούμε να δούμε με αρκετή λεπτομέρεια τα χαρακτηριστικά της ψύκτρας που σας παρουσιάζουμε σήμερα. Ο πρώτος πίνακας μας δίνει συνοπτικά όλη την σχετική πληροφορία, τόσο αυτήν που υπάρχει στα data της ψύκτρας, όσο και σε όσα διαπιστώθηκαν / μετρήθηκαν από εμάς στο εργαστήριο του TheLab. Αυτά τα τελευταία έχουν αναγραφεί με μπλε χαρακτήρες και μολονότι -βασιζόμενα στις μετρήσεις που έδωσε ένα και μόνο δείγμα- στερούνται της στατιστικής επαλήθευσης, πιστεύουμε ότι μπορούν να δώσουν μια πιο πλήρη εικόνα της ψύκτρας. Μερικές παρατηρήσεις στα παραπάνω δεδομένα θα ήταν χρήσιμες. 1. Ο ανεμιστήρας παρά το ότι έχει το ίδιο κωδικό με τον Noctua NF-A9x14, έχει βελτιωμένα χαρακτηριστικά όσον αφορά στην ταχύτητα περιστροφής του, το air flow και την στατική πίεση που μπορεί να αναπτύξει 2. Επιπλέον αυτών συγκεντρώνει πολλές πρόσφατες τεχνολογίες που εφαρμόζει η Noctua, για τις οποίες θα μιλήσουμε αναλυτικότερα στην συνέχεια της παρουσίασης. 3. Στα συμβατά socket δεν περιλαμβάνεται τα INTEL: LGA775 και LGA1366, αλλά οι κάτοχοι αυτών των socket, ας μην απογοητεύονται, γιατί η Noctua έχει φροντίσει γι' αυτό με το NM-I3 mounting kit και μάλιστα, χωρίς χρέωση! Συνέχεια έχει ο πίνακας με τα πιο "ιδιαίτερα" χαρακτηριστικά της ψύκτρας, όπου μπορούμε να δούμε συνοπτικά τις κατασκευαστικές λεπτομέρειες της ψύκτρας, αλλά και τις παραμέτρους που εξαρτώνται από αυτά και καθορίζουν την θερμική συμπεριφορά της. TDP guidelines: Installation manual: Main Board Compatibility: Από το Συντελεστή Πυκνότητας (~124), είναι φανερό ότι έχουμε να κάνουμε με μια ιδιαίτερα "πυκνή" δομή πτερυγίων, η οποία για την λειτουργία της, θα απαιτήσει τα μέγιστα από τον ανεμιστήρα που την συνοδεύει και από ότι φαίνεται η Noctua έχει λάβει τα μέτρα της ! Κάτι που δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο, είναι ότι η κάτω ακμή των πτερυγίων δεν ακουμπά στην επάνω πλευρά του block της ψύκτρας (απέχουν ~ 3mm) και έτσι δίνεται διέξοδος στον αέρα που σαρώνει την κεντρική περιοχή της ψύκτρας, πράγμα που σημαίνει αύξηση της αποτελεσματικότητάς της. Η Noctua NH-L9x65 έχει από την κατασκευάστρια εταιρία προτεινόμενη τιμή 44,90€ (MSRP) και στα Ελληνικά καταστήματα την ώρα που ολοκληρώνεται το review της, την βρήκαμε προς 50,43€€ του ΦΠΑ συμπεριλαμβανομένου και συνοδεύεται από εξαετή εγγύηση. Συσκευασία και παρελκόμενα Η Noctua NH-L9x65 φιλοξενείται από ένα αρκετά μεγάλο -για τις διαστάσεις της- κουτί, με τα κλασικά χρώματα της εταιρίας να δίνουν τον τόνο σε μια αρκετά κομψή γραφιστική δουλειά. Η επάνω, καθώς και η εμπρός κύρια πλευρά, αρκούνται στην παρουσίαση των χαρακτηριστικών που αποτελούν και τους σχεδιαστικούς στόχους της ψύκτρας. Μικρές διαστάσεις και πλήρης συμβατότητα τόσο με τις μνήμες που διαθέτουν υψηλά heat spreaders, όσο και με τις κάρτες γραφικών, που μπορούν απρόσκοπτα να τοποθετηθούν στην πλησιέστερη προς το CPU socket, θύρα PCI-e. Εκτός των παραπάνω και σαν φυσική συνέπεια της ευλαβικής τήρησης του footprint των 95x95 mm, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα στην πρόσβαση των διαφόρων βυσμάτων που είναι κοντά στο socket. Η ψύκτρα εφοδιάζεται με έναν μικρό, αλλά "θαυματουργό" ανεμιστήρα (Noctua NF-A9x14), διαθέτει το κλασικό και γνωστό για την στιβαρότητα και την ευκολία εγκατάστασης, σύστημα στήριξης SecuFirm2 της Noctua και στην επάνω πλευρά διακρίνεται το QR Code του προϊόντος και ένα σήμα που δηλώνει -όπως άλλωστε και το όνομά της- ότι η NH-L9x65 αποτελεί τον ενισχυμένο διάδοχο της επιτυχημένης NH-L9i. Στην πίσω πλευρά και σε αρκετές γλώσσες (από τις οποίες η Ελληνική λάμπει δια της απουσίας της!), επαναλαμβάνονται τα βασικά αυτά χαρακτηριστικά με περισσότερες λεπτομέρειες, στις οποίες τονίζεται ότι οι βασικές διαφορές ανάμεσα στην NH-L9i και την "διάδοχό" της, είναι το μεγαλύτερο ύψος των πτερυγίων και τα δύο επιπλέον heat pipes. Στις δύο μικρές πλευρές έχουμε πολύ πιο ενδιαφέροντα πράγματα να δούμε! Στην μία είναι τα χαρακτηριστικά της ψύκτρας με τις βασικές διαστάσεις της και στην άλλη, μια πιο εμπεριστατωμένη παρουσίαση των βασικών χαρακτηριστικών της. Αλλά ήρθε η ώρα να ανοίξουμε το κουτί. Πρώτο πράγμα που αντικρίζουμε είναι μια χάρτινη κασετίνα που περιέχει τα παρελκόμενα της ψύκτρας, τα οποία ομολογουμένως την χρειαζόντουσαν την κασετίνα καθώς καλύπτουν σχεδόν όλες τις περιπτώσεις εγκατάστασης. Βλέπουμε τα brackets στερέωσης της ψύκτρας σε πλατφόρμα INTEL και τα διάφορα παρελκόμενα στήριξής της (βίδες , αποστάτες και τα ειδικά εξαρτήματα με μορφή αποστάτη που έχει βίδες και από τις δύο πλευρές που προορίζονται για το socket 2011-xx) Για την πλατφόρμα της INTEL (εκτός του πρόσφατου socket 2011-xx) στην συσκευασία περιλαμβάνεται μεταλλικό CPU back plate, στο οποίο μια κοντινή ματιά δείχνει ότι η Noctua φρόντισε οι βίδες του να είναι πακτωμένες σε αυτό και έτσι βίδες και back plate αποτελούν ένα πολύ εύκολα τοποθετήσιμο εξάρτημα. Πριν αφήσουμε το σημείο αυτό, να παρατηρήσουμε ότι οι βίδες στερέωσης του back plate στο κάτω μέρος έχουν πατούρα πάνω στην οποία -αν προσέξετε- έχουμε βάλει και τις παρεχόμενες στα εξαρτήματα λευκές πλαστικές ροδέλες, έτσι το back plate, σταθεροποιείται σε απόσταση ασφαλείας από τα εξαρτήματα που υπάρχουν στην πίσω πλευρά της μητρικής και οι πλαστικές ροδέλες φροντίζουν να μην τραυματιστεί αυτή στο σφίξιμο του back plate. Στη συνέχεια έχουμε τα brackets που φροντίζουν για την στερέωση της ψύκτρας σε πλατφόρμα AMD. Εδώ να θυμίσουμε ότι για την πλατφόρμα της AMD, η Noctua NH-L9x65 δεν περιλαμβάνει κάποιο back plate, θα πρέπει να έχετε το CPU back plate που συνοδεύει την μητρική σας για να μπορέσετε να στερεώσετε την ψύκτρα! Αυτός είναι και ο λόγος που πιο πάνω είπαμε ...."σχεδόν όλες τις περιπτώσεις εγκατάστασης." Στην πλούσια σειρά παρελκόμενων περιλαμβάνεται και ένα ιδιότυπο κατσαβίδι σχήματος "Γ" καθώς και μια σύριγγα με την νέα θερμοαγώγιμη πάστα της Noctua ( ΝΤ-Η1). Και τα παρελκόμενα "κλείνουν" με ένα LNA adapter (Low Noise Adapter) το οποίο παρεμβαλλόμενο στην τροφοδοσία του ανεμιστήρα μειώνει τις στροφές του και φυσικά και το παραγόμενο θόρυβο. Φυσικά δεν λείπουν και οι οδηγίες εγκατάστασης και μάλιστα σε τρία φυλλάδια, ένα για AMD, και δύο για INTEL (LGA 115x, LGA 2011x), τα οποία μπορείτε να τα βρείτε σε pdf εδώ! Προαιρετικά παρελκόμενα για INTEL socket (LGA775, LGA1366) Πριν φύγουμε από το ζήτημα των παρελκόμενων θα πρέπει να πούμε κάτι που ενδιαφέρει τους χρήστες με INTEL socket LGA775 και LGA1366. Όπως είπαμε και στη σελίδα των χαρακτηριστικών υπάρχει δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί η Noctua NH-L9x65, σε αυτά τα socket, με την χρήση του NM-I3 SecuFirm2™ Mounting-Kit. Περισσότερα όμως για το θέμα της συμβατότητας με τα socket αυτά θα δούμε στην επόμενη σελίδα, γιατί κάτι μου λέει ότι είναι ώρα να πάμε στο "ψητό", ή για να το τοποθετήσω διαστασιολογικά καλύτερα, στη ...."λιχουδιά" ! Η Noctua NH-L9x65 από κοντά Το είχαμε πει και στην προηγούμενη σελίδα ότι, η συσκευασία της Noctua NH-L9x65 είναι σχετικά ογκώδης και η πρώτη ματιά που ρίχνουμε μέσα στο κουτί αποκαλύπτει το λόγο, που δεν είναι άλλος από το γεγονός ότι η κατασκευάστρια έχει κυριολεκτικά θωρακίσει την ψύκτρα μέσα σε αλλεπάλληλες στρώσεις από ενισχυμένο χαρτόνι. Και εδώ στο ζήτημα της προστασίας να θυμίσουμε ότι πάνω από την ψύκτρα βρίσκεται η κασετίνα με τα παρελκόμενα. Αφαιρώντας την επιμελημένη προστασία, έχουμε την Noctua NH-L9x65, στην διάθεση του φακού και της ματιάς της φίλης karmen1983, που δεν έχω λόγια για να την ευχαριστήσω για την ακούραστη υποστήριξη και φροντίδα! Η πρώτη εικόνα δείχνει ότι δεν υπάρχει τίποτε περιττό, δεν περισσεύει τίποτε έξω από την περίμετρο του ανεμιστήρα, αλλά ας αλλάξουμε οπτική γωνία. Η εντύπωση της συμμετρίας είναι καθοριστική, η Noctua με την NH-L9x65 μας παρουσιάζει μια μινιμαλιστική πρόταση και φυσικά η τόσο συμμετρική κατασκευή δεν έχει την "καταγωγή" στις "αισθητικές" ανησυχίες της κατασκευάστριας -μολονότι η λέξη "κομψότητα" περιγράφει καλά αυτό που βλέπουν τα μάτια μας- άλλοι είναι οι λόγοι που ορίζουν την επιλογή αυτή και συγκεκριμένα, η προσπάθεια να παραχθεί μια ψύκτρα που θα έχει τελείως ουδέτερη συμπεριφορά ανεξάρτητα με τον προσανατολισμό της, πράγμα που -όπως θα δούμε και στις μετρήσεις- το επιτυγχάνει και με το παραπάνω! Στις αριστερές φωτογραφίες μπορούμε να δούμε από κοντά το σύστημα στερέωσης της ψύκτρας (Secufirm 2), που φροντίζει μέσω των ελατηρίων πίεσης να υπάρχει πάντα σταθερή δύναμη σύσφιξης πάνω στο heat spreader της CPU και τα heat pipes που έχουν περιοριστεί στις διαστάσεις που ορίζει το 95 x 95 mm footprint, έστω και αν αυτό συνεπάγεται περιορισμό και του πλήθους των πτερυγίων. Στις δεξιές μπορούμε να δούμε τις δύο άλλες πλευρές, και στην μια εξ αυτών, το γνωστό λογότυπο της Noctua. Για πάμε όμως να δούμε και "κάτω από το καπό" Το block Η βάση του block της NH-L9x65 ακολουθεί στο σχήμα την γνωστή τετράγωνη φόρμα που τελειώνει σε σκαλοπάτι, έτσι ώστε οι διαστάσεις της επιφάνειας επαφής να είναι ελαφρά μεγαλύτερες από αυτές των CPU heat spreaders, αλλά η ανάκλαση του φωτός αποκαλύπτει ότι έχουμε να κάνουμε με μια διαφορετική επεξεργασία της επιφάνειας. Αν κάνετε μεγέθυνση των φωτογραφιών θα δείτε ότι αυτή η γυαλιστερή επιφάνεια δεν έχει υποστεί καμία λείανση ! Η κατεργασία έχει γίνει με κυκλική τόρνευση του block ( η επιφάνεια έχει "παρθεί πρόσωπο" όπως θα έλεγε κάποιος μηχανουργός), αλλά το βήμα κοπής και η ακρίβεια της είναι τέτοια που μακροσκοπικά να δίνει την εντύπωση ότι η επιφάνεια είναι γυαλισμένη και μάλιστα καλά! Ο τρόπος που διαθλάται το φως μας βάζει σε κάποιες υποψίες σε σχέση με τη διαμόρφωση της επιφάνειας, αλλά γι' αυτές θα μιλήσουμε στην επόμενη σελίδα. Για να κάνουμε όμως ένα κοντινό σε μια λεπτομέρεια κρίσιμης σημασίας. Αν παρατηρήσετε προσεκτικά (καλό είναι να δείτε τις φωτογραφίες σε πλήρη ανάλυση), θα διαπιστώσετε ότι, τόσο οι δύο πλάκες που αποτελούν το block όσο και τα heat pipes που περικλείουν αυτές, έχουν συγκολληθεί εν θερμώ (brazing), αψευδής μάρτυς γι' αυτό είναι τα ίχνη του υλικού της κόλλησης στις "ραφές" που διακρίνονται κάτω από την επινικέλωση που έχει υποστεί η ψύκτρα. Αυτό φυσικά σημαίνει εξαιρετική θερμική σύζευξη και ακριβώς στο σημείο που "πονάει" το πράγμα! Ας αφαιρέσουμε όμως τον ανεμιστήρα να δούμε και την υπόλοιπη κατασκευή της ψύκτρας μας. Η "κρυφή" επιφάνεια των πτερυγίων δεν έχει ιδιαίτερες διαμορφώσεις, διακρίνουμε μόνο τις αναδιπλώσεις μηχανικής σύνδεσης των πτερυγίων μεταξύ τους και δυο περιοχές όπου τα πτερύγια είναι πιο μικρά σε μήκος, για να επιτρέψουν στο κατσαβίδι να περάσει και να σφίξει τις βίδες στερέωσης της ψύκτρας Ο ανεμιστήρας Εδώ, δεν θα πούμε πολλά λόγια -τον λόγο θα τον δείτε αργότερα! Η Noctua NH-L9x65 συνοδεύεται από ένα λιλιπούτειο ανεμιστήρα που αποτελεί βελτιωμένη έκδοση του NF-A9x14 (PWM). Το ποσοστό της διατομής του ανεμιστήρα που καλύπτουν τα πτερύγιά του, φωνάζει από μακρυά ότι έχουμε να κάνουμε με ένα ανεμιστήρα υψηλής στατικής πίεσης. Τώρα θα μου πείτε τι στατική πίεση μπορεί να αναπτύξει ένας ανεμιστήρας με πάχος μόλις 14mm ! Για να είμαστε ειλικρινείς, την ίδια απορία είχαμε και εμείς, αλλά η Noctua είχε άλλη άποψη, αλλά θα επανέλθουμε σε αυτό. Ο ανεμιστήρας ελέγχεται μέσω PWM, όπως μας πληροφορεί η ετικέτα του και για τόσο μικρός ανεμιστήρας, μάλλον υψηλή ισχύ έχει! Εδώ να υπενθυμίσουμε ότι ο ανεμιστήρας αυτός φέρει τον ίδιο κωδικό με αυτόν που μπορούμε να βρούμε στο εμπόριο, παρά το γεγονός ότι έχει βελτιωμένα χαρακτηριστικά. Σε ερώτησή μας προς την κατασκευάστρια, πήραμε την απάντηση ότι δεν του έδωσαν άλλο κωδικό, γιατί δεν διατίθεται στο εμπόριο σαν ανεξάρτητος ανεμιστήρας. Η δεύτερη ματιά στρέφεται στα ελαστικά παρεμβύσματα στις τέσσερις γωνίες που φροντίζουν για να μην μεταφερθεί στην ψύκτρα ο οποιοσδήποτε ενδεχόμενος κραδασμός του ανεμιστήρα, σε κάποιες "περίεργες" διαμορφώσεις στα άκρα των εννέα πτερυγίων της φτερωτής του και στα "σκαλοπάτια" που υπάρχουν στο πλαίσιο του ανεμιστήρα. Ραβδώσεις, σκαλοπάτια, λακουβίτσες (αυτές τις είδαν οι πολύ παρατηρητικοί ), σαν πολλά μαζεύτηκαν και μάλλον θα χρειαστούμε μια πιο προσεκτική εξέταση ! Πριν προχωρήσουμε όμως θα ήταν παράλειψη να μην σημειώσουμε το πολύ καλό sleeve με το οποίο εφοδιάζει -όπως πάντα- η Noctua τον ανεμιστήρα της. Εναλλακτικός ανεμιστήρας Με άλλα λόγια, τι άλλος ανεμιστήρας μπορεί να μπει στην ψύκτρα μας; Τώρα, ακόμα και οι πιο μετριοπαθείς από εσάς, θα κατάλαβαν ότι μια περιέργεια την έχουμε και...δεν είμαστε οι μόνοι ! Ο ανεμιστήρας που έχει την πλήρη προσήλωση του εντεταλμένου "επιθεωρητή" των review του TheLab, δεν είναι άλλος από τον NF-A9, ο οποίος έχει πάχος 25 mm και είναι σχεδιασμένος για υψηλότερο airflow (φαρδύτερα πτερύγια με μεγαλύτερο βήμα ελίκωσης), κάτω από μικρότερη "στατική" πίεση ( μικρότερο ποσοστό κάλυψης της διατομής του ανεμιστήρα από την φτερωτή του και λιγότερες στροφές). Η τοποθέτησή του στην NH-L9x65, γίνεται με τον ίδιο τρόπο που έγινε και με τον stock ανεμιστήρα, με τη διαφορά ότι τα συρμάτινα ελάσματα στερέωσης του ανεμιστήρα "πιάνουν" πλέον, στο επάνω λούκι των πτερυγίων! Πρόκειται για έναν εξαιρετικά ήσυχο ανεμιστήρα PWM, το οποίον δεν αρκεστήκαμε να τον δούμε, τον δοκιμάσαμε κιόλας (σιγά μη και μας ξέφευγε! Βέβαια η ψύκτρα ψηλώνει σε σχέση με το τυπικό setup. Το ύψος της ψύκτρας από τα 65mm, αυξήθηκε στα 76 mm (το επιπλέον 1mm που υπάρχει στις φωτογραφίες δεν είναι λάθος καθώς οφείλεται στο πάχος του ελαστικού αντικραδασμικού παρεμβύσματος. Το αυξημένο ύψος βάζει κάποιους περιορισμούς στη χρήση του σε πραγματικά μικρά κουτιά HTPC, αλλά από την άλλη πλευρά, προσφέρει πολλά στον τομέα του θορύβου, όπως θα διαπιστώσουμε στην συνέχεια της παρουσίασής μας, όταν έρθει η ώρα των μετρήσεων! Η εγκατάσταση της ψύκτρας Η διαδικασία της εγκατάστασης της Noctua NH-L9x65 είναι απλά... παιχνιδάκι! Και φυσικά αυτό ισχύει και για τον χρήστη που κάνει για πρώτη φορά εγκατάσταση ψύκτρας, τα βήματα είναι απλά, πολύ συγκεκριμένα και η Noctua έχει κάνει ότι είναι δυνατόν για να είναι εύκολη και στιβαρή χωρίς καμία αμφιβολία. Τα απαραίτητα βήματα περιγράφονται πολύ καλά στα τρία φυλλάδια (ένα για μάθε κύριο socket), που συνοδεύουν την ψύκτρα, αλλά μπορείτε να τα βρείτε σε pdf και εδώ! Το AMD CPU back plate. Μόνο μια σημαντική παρατήρηση έχουμε να κάνουμε για τους φίλους που θα την χρησιμοποιήσουν σε μητρική με επεξεργαστή της AMD: Θα πρέπει να έχετε το back plate της μητρικής σας! Αυτό το τονίζει και η Noctua στην σχετική με το back plate των AMD CPU προειδοποίησή της! Τα bracket του block και η στήριξη της ψύκτρας. Έχουμε -κατά περιπτώσεις- από το σημείο αυτό διατυπώσει την κριτική μας, για bracket που θα θέλαμε στιβαρότερα, ή για άκαμπτα bracket που καταπονούσαν την μητρική! Η Noctua δεν πάσχει από κανένα πρόβλημα, έχει δοκιμάσει και εξελίξει το σύστημα Secufirm με τρόπο που τελικά με τη νέα του έκδοση Secufirm 2, δίνει στον χρήστη μια από τις καλύτερες λύσεις εγκατάστασης ψύκτρας που υπάρχουν. Αλλά περισσότερες λεπτομέρειες θα δούμε στην επόμενη σελίδα. Θέματα συμβατότητας Εδώ πραγματικά δεν έχουμε να πούμε τίποτε άλλο πέρα από το ότι πρέπει να είσαστε πολύ άτυχοι για να αντιμετωπίσετε πρόβλημα συμβατότητας. Η NH-L9x65, τηρώντας "ευλαβικά" τις περί αποστάσεων προδιαγραφές της INTEL κρατά τις διαστάσεις του footprint της στα 95 x 95 mm και δεν εμποδίζει ούτε τις υπάρχουσες RAM (όσο υψηλά heat spreaders και αν έχουν), ούτε έρχεται σε "αντιπαράθεση" με την κάρτα που θέλουμε να βάλουμε στην πλησιέστερη PCI-e θύρα, ούτε και με οποιοδήποτε κοντινό στην ψύκτρα βύσμα! Επειδή όμως καλό είναι να μην αφήνουμε τίποτε στην τύχη, μπορείτε να συμβουλευτήτε και τον οδηγό συμβατότητας Noctua MH-L9x65 Main Board Compatibility που έχει η Noctua στο site της. Πριν φύγουμε από το ζήτημα αυτό θα πρέπει να πούμε κάτι που ενδιαφέρει τους χρήστες με INTEL socket LGA775 και LGA1366, καθώς αυτοί, τοποθετώντας το παλιό τους hardware σε ένα HTPC κουτί, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για αθόρυβες λύσεις ψύξης για να μπορέσουν να ευχαριστηθούν και τις ταινίες τους αλλά και την παράταση ζωής που έδωσαν σε αυτό! Όπως είπαμε και στη σελίδα των χαρακτηριστικών αλλά και των παρελκόμενων, υπάρχει δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί η Noctua NH-L9x65, σε αυτά τα socket, με την χρήση του NM-I3 SecuFirm2™ Mounting-Kit. Προσοχή εδώ σε μια λεπτομέρεια, στη σελίδα τουkit αυτού αναφέρει :Προσοχή εδώ σε μια λεπτομέρεια, στη σελίδα τουkit αυτού αναφέρει : "Also note that this kit is not compatible with the NH-L9 series low profile coolers and DO series AMD Opteron coolers", αλλά στην -προφανώς μεταγενέστερη- σελίδα της ψύκτρας αναφέρει ότι: "Compatibility with past and future sockets Complying with the open SecuFirm™ standard, the NH-L9x65 can be made compatible with the older LGA1366 and LGA775 sockets using the optional NM-I3 mounting kit, which is provided by Noctua free of charge. If technically possible, Noctua will also provide upgrade kits for future sockets." Το TheLab, επικοινώνησε με την Noctua για να ελέγξει την ακρίβεια των παραπάνω και έλαβε σαν απάντηση ότι: The NM-I3 is mechanically incompatible with NH-L9a/i but compatible with NH-L9x65 and will also be supplied free of charge for the latter. Εδώ να συμπληρώσουμε ότι για την δωρεάν αποστολή του κιτ, θα χρειαστείτε την απόδειξη αγοράς της ψύκτρας σας. Οι λεπτομέρειες που κάνουν την διαφορά Το έχετε φαντάζομαι καταλάβει ότι, αυτό το κομμάτι των review, είναι που μου αρέσει περισσότερο! Δεν είναι τυχαίο, καθώς σε αυτό βλέπουμε τις τεχνολογίες που έχουν χρησιμοποιηθεί, λέμε και δυο κουβέντες παραπάνω γι' αυτές και κυρίως, αποκαλύπτονται οι λύσεις που δίνει ο κάθε κατασκευαστής στις προκλήσεις που θέτει το προϊόν που σχεδιάζει και μαθαίνουμε και εμείς, το τι και το πως της κάθε προσέγγισης. Αλλά αυτό που πραγματικά αξίζει το κόπο, είναι όταν έχουμε να κάνουμε με μια νέα τεχνολογία, ή μια νέα ματιά -και λύση- σε ένα παλιό πρόβλημα. Αλλά ας αφήσουμε τις "φιλοσοφίες" και ας δούμε τι παρατηρήσεις συγκεντρώσαμε για την Noctua NH-L9x65 : Το block και η επιφάνειά του Αυτό είναι ένα από τα πιο κρίσιμα σημεία οποιασδήποτε ψύκτρας, η δομή του block της και η επεξεργασία που έχει υποστεί η επιφάνεια επαφής του με το heat spreader της CPU. Η Noctua όπως μας έχει συνηθίσει και από τις άλλες ψύκτρες της, επιλέγει για άλλη μια φορά την αποδεδειγμένα αξιόπιστη συμπαγή κατασκευή του εγκλωβισμού των heat pipes ανάμεσα σε δύο παχιές πλάκες χαλκού, που έχουν ημικυλινδρικές αυλακώσεις υποδοχής των heat pipes και την συγκόλλησή τους σε αυτές. Έτσι έχουμε ένα στιβαρό σύνολο που εξασφαλίζει πολύ καλή θερμική σύζευξη μεταξύ heat pipes και χάλκινων πλακών. Η επιφάνεια του block δεν είναι "καθρέφτης", έχει "σατινέ" υφή, και αυτό οφείλεται στην επεξεργασία διαμόρφωσης που έχει υποστεί για να αποκτήσει μια ελαφρά κυρτή επιφάνεια! Ο λόγος για την επιλογή της κυρτής και όχι επίπεδης επιφάνειας, όπως μας ενημέρωσε η εταιρία σε σχετικό ερώτημα που της απευθύναμε, είναι ότι τα heat spreaders αρκετών σύγχρονων CPU παρουσιάζουν μια ελαφρά κοιλότητα, έτσι με την αντίστοιχη κυρτότητα του block επιδιώκεται η καλύτερη δυνατή θερμική σύζευξη των δύο επιφανειών με σκοπό -φυσικά- τις δροσερότερες CPU! Ας δούμε όμως από κοντά τι σημαίνει αυτό: Η ρίγα τοποθετημένη στους δύο βασικούς άξονες αποκαλύπτει ότι, στην κάθετη προς τα heat pipes κατεύθυνση (αριστερά) έχουμε μικρότερη καμπυλότητα από αυτήν που παρατηρείται στην παράλληλη προς τα heat pipes διεύθυνση (δεξιά). Όμως, μιας και είναι το πρώτο δείγμα της Noctua, που -επισήμως- έπεσε στα χέρια του γράφοντος, είπα να το δω με λίγο μεγαλύτερη ακρίβεια, γιατί καλό είναι το φως, αλλά η περίθλασή του μέσα από τις λεπτές σχισμές που σχηματίζονται μεταξύ ρίγας και block, τείνει να δημιουργεί υπερβολική εντύπωση για τα πραγματικά μεγέθη. Ας πάμε λοιπόν με πιο παραδοσιακούς τρόπους, επιστρατεύοντας ένα "φίλερ" από τα εργαλεία του εργαστηρίου. "Κάθετα" προς τα heat pipes η συνολική απόκλιση από το επίπεδο είναι της τάξης των 80μm πράγμα που ποσοστιαία αντιστοιχεί στο 0,228%. Για να δούμε όμως τι γίνεται και προς την άλλη κατεύθυνση. Προς την παράλληλη με τα heat pipes κατεύθυνση υπάρχει μεγαλύτερη καμπυλότητα καθώς είναι περίπου 150μm (0,428%), όπως βλέπουμε στην δεξιά φωτογραφία. Πρακτικά, η απόκλιση είναι ελάχιστη, και φυσικά έχουμε δει και αρκετά μεγαλύτερες, δεν παύει όμως να παίζει κάποιο ρόλο και μένει να αποδειχθεί αν η Noctua πέτυχε την "χρυσή" τομή που θα είναι επαρκής για τα επίπεδα -ή και κυρτά- heat spreaders και πολύ καλή για τα κοίλα. Το σύστημα στερέωσης Secufirm 2. Το σύστημα στερέωσης μια ψύκτρας είναι αυτό που πολλές φορές κάνει την διαφορά ανάμεσα σε μια ήρεμη και εύκολη αντικατάσταση και σε αυτές που κάνουν τα νεύρα μας...κρόσσια! Με την Noctua ποτέ δεν θα αντιμετωπίσετε το παραμικρό πρόβλημα, όλα πάνε "αυτόματα" στη θέση τους. Τι θέλω όμως και το συζητάω -θα μου πείτε- ο λόγος είναι ότι το σύστημα στερέωσης ευθύνεται και για ένα άλλο σημαντικότερο θέμα, που δεν είναι άλλο από την δύναμη σύσφιξης της ψύκτρας πάνω στο heat spreader της CPU. Στο σημείο ακριβώς αυτό, είναι που η Noctua έχει μια εξαιρετική λύση και επειδή προσωπικά δεν σας έχω παρουσιάσει άλλη ψύκτρα της εταιρίας καλό είναι να δούμε λίγα πράγματα γι' αυτό. Η κατασκευή των bracket της ψύκτρας είναι το συνώνυμο της στιβαρότητας, αλλά εκεί που δίνουμε προσοχή είναι δεξιά που μια ασφάλεια αξόνων συγκρατεί ένα "σωληνάκι" στην θέση του, αυτό το σωληνάκι είναι που μας ενδιαφέρει. Το "σωληνάκι" αυτό έχει εσωτερικά σπείρωμα, είναι ουσιαστικά ένα κυλινδρικό παξιμάδι ("μούφα") και εξωτερικά αποτελεί την βάση στήριξης και κεντραρίσματος ενός ελατηρίου. Το ελατήριο αυτό, είναι εκείνο που θα ορίσει με ακρίβεια και σταθερότητα την πίεση που θα εξασκηθεί από την ψύκτρα προς το heat spreader. Για να το κάνει όμως αυτό, θα πρέπει το ελατήριο να συμπιεστεί ακριβώς με τον ίδιο τρόπο, εδώ έρχεται η δεύτερη λειτουργία που έχει αυτό το "σωληνάκι". Όπως βλέπετε αρκεί πάνω στην βίδα που είναι ενσωματωμένη στο κέντρο του ημικυκλικού bracket που έχουμε στερεώσει πάνω στην μητρική, να σφιχτεί η βίδα ("μούφα") μέχρι να τερματίσει πάνω στο bracket! Αυτό ήταν, τελειώσαμε το ελατήριο συσπειρώθηκε τόσο όσο ίσα-ίσα να μην ακουμπάνε οι σπείρες μεταξύ τους, έτσι με δεδομένο ότι ελατήριο και βίδα έχουν σταθερά σπείρες και μήκος, η δύναμη που εξασκεί το ελατήριο είναι πάντα η ίδια! Βέβαια στην σταθερότητα της σύσφιξης συμμετέχει και το ημικυκλικό bracket της μητρικής, αλλά αυτό, με το πάχος που έχει και τις περιμετρικές αναδιπλώσεις του, έχει ακαμψία που ξεπερνά κατά πολύ τις δυνάμεις που εξασκεί το ελατήριο, οπότε μπορεί να αντιμετωπίσει με "απάθεια" την προσπάθεια των ελατηρίου! Το τελικό αποτέλεσμα είναι μια στιβαρή στερέωση της ψύκτρας και πάντα με την ίδια πίεση και συνεπώς με την βέλτιστη θερμική σύζευξη, όσον αφορά τουλάχιστον σε ότι εξαρτάται από την πίεση συναρμογής. Έτσι, η τοποθέτηση της Noctua NH-L9x65, είναι κάπως σαν την παλιά διαφήμιση: "Ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε!" Οι θερμικές προδιαγραφές της ψύκτρας. Στον πίνακα των χαρακτηριστικών είπαμε ότι θα πρέπει να συμβουλευτήτε το link που παραθέσαμε σχετικά με το TDP , καθώς η ψύκτρα της σημερινής παρουσίασης, ανάλογα με την οικογένεια της CPU και το air flow του κουτιού μας, μπορεί να κυμανθεί από τα 65 Watt έως και τα 140 Watt, διαφορά που ομολογουμένως είναι μεγάλη! Για λόγους ευκολίας παραθέτουμε και εδώ αυτούσιο το σχετικό κείμενο: Ο παράγοντας που ορίζει τις παραπάνω διαφορές είναι βασικά το κατά πόσον η επιφάνεια του αντίστοιχου heat spreader είναι κυρτή ή όχι. Έτσι, καθώς -όπως γνωρίζετε- η επιφάνεια του loader του "Ηφαίστου" είναι τελείως επίπεδη, η επιλογή των 84 Watt σαν βάση αναφοράς της κλιμάκωσης των βημάτων θερμικής καταπόνησης της ψύκτρας ήταν "μονόδρομος". Στης επόμενη σελίδα θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε πως τα κατάφερε η Noctua NH-L9x65, σε σύζευξη με ένα τελείως επίπεδο "heat spreader" και να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας -κατά παρέκταση- και για τα μη επίπεδα heat spreaders. Πόσα πτερύγια έχει η Noctua NH-L9x65. Ερώτημα απαντημένο, ή μήπως όχι ! Το θέμα ξεκινάει από την τήρηση του περιορισμού του footprint της ψύκτρας αυστηρά στα 95mm x 95mm και φυσικά, τα heat pipes δεν θα μπορούσαν να αποτελούν εξαίρεση από τον περιορισμό αυτό, έτσι έπρεπε να γίνει ένας "θερμικός συμβιβασμός"! Αλλά για να δούμε καλύτερα μια λεπτομέρεια: Οι καμπυλώσεις των heat pipes γίνονται μέσα στο "σώμα" της ψύκτρας, έτσι μοιραία, η Noctua αν ήθελε το κόστος της ψύκτρας να είναι του κόσμου τούτου, έπρεπε να κάνει ένα συμβιβασμό! Από κάθε πλευρά της ψύκτρας υπάρχουν 8 πτερύγια που έρχονται σε επαφή με δύο heat pipes μόνο, καθώς το καμπύλο τμήμα των δύο άλλων heat pipes δεν έρχεται σε καμία επαφή με τα πτερύγια. Αν παρατηρήσετε θα δείτε ότι μόνο από το ένατο πτερύγιο και μετά, αρχίζει να φαίνεται ο δακτύλιος εκτόνωσης των πτερυγίων, πιο πριν (μέχρι και το όγδοο) τα πτερύγια δεν διαθέτουν αυτή την εκτόνωση που εξασφαλίζει την θερμική επαφή τους με τα heat pipes. Έτσι κάνοντας τον τελικό λογαριασμό, έχουμε την κεντρική ζώνη της ψύκτρας που αριθμεί 36 πτερύγια τα οποία βρίσκονται σε πλήρη θερμική επιφόρτιση και τις δύο ακραίες ζώνες που έχουν συνολικά 16 πτερύγια τα οποία βρίσκονται κάτω από μερική επιφόρτιση. Με την ευκαιρία μπορούμε να δούμε στις τελευταίες φωτογραφίες ότι, παρά την αναγκαστικά μικρή ακτίνα καμπυλότητας που έχουν τα heat pipes, δεν διακρίνονται ιδιαίτερες ρικνώσεις (ζαρώματα) στην εσωτερική πλευρά της καμπυλότητας, αυτό μαρτυρά το πόσο προσεκτική δουλειά έχει γίνει από την κατασκευάστρια. Κάτω από αυτό το πρίσμα ιδωμένες, οι επιδόσεις της Noctua NH-L9x65, γίνονται ακόμα πιο ενδιαφέρουσες. Η θερμική σύζευξη των πτερυγίων με τα heat pipes Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι τα δύο ζεύγη heat pipes εισέρχονται αντίθετα στα πτερύγια, έτσι έχουμε στην μία πλευρά ορατό το χείλος της εκτόνωσης συναρμογής των πτερυγίων και στην άλλη βλέπουμε την "βάση" αυτής της κυλινδρικής εκτόνωσης που είναι και η πλευρά εισόδου του heat pipe σε αυτήν. Μπορεί να φαίνεται ότι η συναρμογή δεν είναι τόσο σφιχτή όσο άλλες που έχουμε δει εδώ, αλλά αυτό είναι απατηλό, καθώς η Noctua μετά την σφιχτή συναρμογή των πτερυγίων με τα heat pipes προχωρά και σε εν θερμώ συγκόλληση μεταξύ τους (brazing), οπότε η θερμική σύζευξη είναι εξασφαλισμένη τόσο μέσω της ενσφήνωσης όσο και κυρίως μέσω της κόλλησης. Και πριν φύγουμε από αυτό το ζήτημα ας δούμε δυο φωτογραφίες ακόμα: Όπως διαπιστώνουμε οι αποστάσεις των πτερυγίων ουσιαστικά καθορίζονται από τον κύλινδρο εκτόνωσης των πτερυγίων (αυτό το σωληνάκι που είδαμε παραπάνω) και ουσιαστικά τα heat pipes είναι "ντυμένα" από τους κυλίνδρους εκτόνωσης των πτερυγίων, πράγμα που σημαίνει την βέλτιστη δυνατή θερμική σύζευξη μεταξύ τους. Η στήριξη του ανεμιστήρα και ένα tip. Τον ανεμιστήρα και τον τρόπο που τοποθετείται πάνω στην ψύκτρα τον είδαμε πριν, όμως επειδή κατά τις δοκιμές διαπιστώθηκε ότι το συρμάτινο bracket έβγαινε σχετικά εύκολα και επειδή προσωπικά που αρέσουν οι στιβαρές λύσεις, είπα να το ψάξω λίγο. Ας δούμε που βρίσκεται το πρόβλημα, το οποίο να πω εδώ ότι είναι πολύ πιθανόν να συνέβαινε μόνο στο δείγμα που δοκιμάστηκε, αλλά επειδή η διόρθωσή του, όπως θα το διαπιστώσετε και εσείς, είναι πανεύκολη σας την παραθέτω στη συνέχεια. Το συρμάτινο έλασμα που στηρίζει τον ανεμιστήρα στερεώνεται πάνω στην ψύκτρα, μέσα σε μια εσοχή (λούκι) που έχει διαμορφωθεί στα πτερύγια της ψύκτρας, αυτό βέβαια δεν είναι τίποτα καινούριο. Αν όμως δείτε την δεξιά φωτογραφία, θα διαπιστώσετε , ότι το ανασήκωμα που έχει το λούκι για να "παγιδεύσει" το σύρμα και να μην το αφήνει να βγει, είναι μάλλον λίγο. Αποτέλεσμα είναι με την παραμικρή "αδέξια" κίνηση, το σύρμα να τείνει να "ξεκλειδώσει" από το λούκι και να βγει από αυτό. Η λύση έρχεται παρέα με ένα μυτοτσήμπιδο, με το οποίο σφίγγουμε το άγκιστρο του ελάσματος μέχρι να ακουμπήσουν οι εσωτερικές πλευρές του σύρματος (δες τε τα βέλη στην αριστερή φωτογραφία που ακολουθεί). Το σύρμα έχει αρκετή ελαστικότητα και δεν κινδυνεύει να πάθει κάτι. Μετά την συμπίεση, η απόσταση των πλευρών του αγκίστρου θα είναι λίγο πιο μικρή και το σύρμα θα πιέζεται με μεγαλύτερη δύναμη πλέον μέσα στο λούκι των πτερυγίων όπως μπορείτε να δείτε την δεξιά φωτογραφία, όπου η νέα θέση του σύρματος ακολουθεί την διακεκομμένη κίτρινη γραμμή με αποτέλεσμα να μην βγαίνει από το λούκι στερέωσής του. Ο ανεμιστήρας NF-A9x14 Είναι η πρώτη φορά που σε review ψύκτρας αφιερώνουμε ειδική σελίδα στην παρουσίαση του ανεμιστήρα της. Πιστεύουμε ότι η συνέχεια θα σας πείσει ότι άξιζε το κόπο! Ήρθε λοιπόν η ώρα να δούμε από κοντά τον "συνεργάτη" της ψύκτρας μας και μάλιστα να ασχοληθούμε λίγο παραπάνω με μια σειρά τεχνολογικές λύσεις που έχει εφαρμόσει σε αυτόν η Noctua. Αλλά πριν να φτάσουμε εκεί να απολογηθώ για την ποιότητα της φωτογραφίας και την σκόνη, αλλά το ξέρετε ότι πέρα από τις καλές φωτογραφίες που χρωστάμε στην φίλη karmen1983, τραβάω κι εγώ κάποιες από το "πεδίο δοκιμών", ε αυτές επιτρέψτε μου να έχουν μια δόση "σκληρής πραγματικότητας" ! Μια εικόνα χίλιες λέξεις λένε, ευτυχώς εμείς θα τα καταφέρουμε με λιγότερες! Σε αυτήν φαίνονται επτά τεχνικές λύσεις που στοχεύουν τόσο στην απόδοση του ανεμιστήρα, όσο και στον χαμηλό θόρυβό του, ιδιαίτερα όσο αφορά στην αίσθηση που προκαλεί αυτός. Επειδή δεν συναντάμε κάθε μέρα δείγματα που συγκεντρώνουν τέτοια πληθώρα τεχνολογικών εφαρμογών, είναι καλή ιδέα να πούμε μια ιστορία! Εν αρχή ήν η ανάγκη για αρκετό αέρα και μάλιστα με αρκετή πίεση και όλα αυτά να έρθουν από ένα πάχος ανεμιστήρα από τα πιο μικρά, μόλις 14 mm! Αυτό έχει μια δυσκολία, αλλά η "συνταγή" υπάρχει, βάζεις αρκετά πτερύγια, προσθέτεις μεγάλο εσωτερικό βήμα και μια πρέζα από καμπυλότητα σε αυτά, ανακατεύεις και λίγο από πεπλατυσμένα άκρα, σιγοψήνεις μέχρι να δέσει, και σβήνεις με μια δόση από πολλές στροφές και είσαι έτοιμος! Έχεις μια φτερωτή με εννιά καμπύλα πτερύγια που στρέφεται με 2500 rpm και κάνει διαβολεμένο θόρυβο!............ Και τώρα, ήρθαν τα δύσκολα και παρέα τους, η ώρα για να σοβαρευτούμε! Και μιας και η κουβέντα για την σοβαρότητα να ξεκαθαρίσουμε εξ αρχής ότι, για πολλά από αυτά που θα πούμε στην συνέχεια, το TheLab.gr, δυστυχώς δεν έχει τα μέσα -τουλάχιστον όχι ακόμα - να τα ελέγξει, ούτε ανηχωικούς θαλάμους διαθέτει, ούτε πανάκριβο εξοπλισμό μέτρησης ήχου έχει, απλά έχοντας έναν αρκετά ήσυχο χώρο μετρήσεων, εξοπλισμό σχετικά αξιοπρεπούς επίπεδου, και μπόλικη όρεξη, προσπαθεί να αναλύσει το πως και το γιατί του κάθε δείγματος και της τεχνολογίας που αυτό ενσωματώνει. Έτσι λοιπόν από τα ενημερωτικά δελτία της Noctua, αντλούμε και προσπαθούμε να αναλύσουμε κατά το δυνατόν την υπάρχουσα πληροφορία, οπότε ακολουθήστε μας να δούμε παρέα τι βρήκαμε. 1. Η βαθμιδωτή κατασκευή του πλαισίου στην πλευρά της εισόδου του αέρα. (Stepped Inlet Design) Η βαθμιδωτή αυτή κατασκευή λειτουργώντας με ένα τρόπο ανάλογο με τις λακουβίτσες που έχουν τα μπαλάκια του γκολφ, δημιουργεί στην είσοδο του ανεμιστήρα μια ελαφρά τυρβώδη ροή η οποία "προσφυόμενη" σε αυτά τα σκαλοπάτια, λειτουργεί σαν ένα μαλακό μαξιλάρι που "απορροφά" και εξομαλύνει τους στροβίλους που τείνουν να αναπτυχθούν στα ανώτερα στρώματα του αέρα που ρέει προς την είσοδο του ανεμιστήρα και τελικά οδηγεί σε μια ομαλότερη και πιο αυξημένη ροή αέρα προς τον ανεμιστήρα. Αυτό όμως το "μαξιλαράκι" της τυρβώδους ροής, προκαλεί και μια ομαλότερη μετάβαση, μεταξύ της περιοχής εισόδου του αέρα που επικρατεί στρωτή ροή και της περιοχής που σαρώνεται από τα κινούμενα άκρα των πτερυγίων. Έτσι η κίνηση των ακροπτερυγίων παράγει ένα ευρύτερου φάσματος συχνοτήτων θόρυβο, χωρίς "συγκεντρώσεις" σε συγκεκριμένες συχνότητες, ο οποίος συγχέεται πιο εύκολα με το υπόβαθρο θορύβου που υπάρχει στο περιβάλλον και πρακτικά σαν αποτέλεσμα έχουμε έναν θόρυβο του οποίου η χροιά είναι πολύ καλύτερα αποδεκτή από το ανθρώπινο αυτί ! 2. Οι μικροδιαμορφώσεις της εσωτερικής επιφάνειας του πλαισίου. (Inner Surface Microstructures) Είναι γνωστό ότι στο άκρο ενός ταχέως κινούμενου πτερυγίου, παρατηρείται αποκόλληση της στρωτής ροής του αέρα που κινείται στην άνω επιφάνειά του (suction side), πράγμα που οδηγεί σε δημιουργία στροβίλων, μειωμένη απόδοση του πτερυγίου και αποτελεί μια από τις βασικές πηγές του θορύβου που παράγει αυτό! Έχουμε ξαναπεί εδώ ότι μια από τις λύσεις αντιμετώπισης είναι τα winglets,, αλλά εδώ η Noctua ανέπτυξε μια άλλη λύση. Στο εσωτερικό της επιφάνειας του πλαισίου υπάρχουν μικροσκοπικές εσοχές (mini-dends), οι οποίες υπό την επίδραση του κινούμενου άκρου του πτερυγίου που περνά πολύ κοντά τους, συμβάλουν στην ανάπτυξη μιας μικρής περιοχής όπου επικρατεί τυρβώδης ροή, η οποία φυσικά "ακολουθεί" το άκρο του πτερυγίου που την προκαλεί! Το ακροπτερύγιο (wing tip) έτσι, κινείται "βυθισμένο" συνεχώς μέσα σε ένα μαξιλαράκι τυρβώδους ροής που "καλύπτει" την πλευρά υποπίεσης (suction side) του πτερυγίου, το οποίο λειτουργεί πολυσύνθετα: Ι. Παρεμποδίζει την αποκόλληση της στρωτής ροής από την πλευρά υποπίεσης του πτερυγίου, και έτσι ελαχιστοποιεί τους στροβίλους που μειώνουν την ικανότητα του ανεμιστήρα να απορροφήσει αέρα καθώς, παρεμποδίζουν την ομαλή ροή που τροφοδοτεί το επόμενο πτερύγιο που ακολουθεί. ΙΙ. Εξασφαλίζοντας την ομαλή ροή του αέρα γύρω από την φτερωτή του ανεμιστήρα δεν συμβάλουν μόνο στην αύξηση της παροχής του, αλλά και στην αύξηση της δυναμικής πίεσης που μπορεί αυτός να αναπτύξει! ΙΙΙ. Αυτή η μείωση των ανεπιθύμητων στροβιλισμών, έχει άμεση επίδραση και στον θόρυβο που παράγει ο ανεμιστήρας, ο οποίος και μικρότερος γίνεται και πιο ανεκτή -από το ανθρώπινο αυτί - χροιά έχει. 3. Τα κανάλια επιτάχυνσης της ροής στην πλευρά υποπίεσης του πτερυγίου. (Suction side Flow Acceleration Channels) Τόση ώρα καλά τα λέμε και ασχολούμαστε με το άκρο του πτερυγίου που κινείται γρήγορα και προκαλεί προβλήματα, όμως προβλήματα με την αποκόλληση της στρωτής ροής του αέρα υπάρχουν όχι μόνο στο άκρο, αλλά και στην περιοχή του πτερυγίου που είναι κοντά σε αυτό. Εδώ όμως η φύση τους είναι λίγο διαφορετική. Η μείωση της ταχύτητας του αέρα στην πίσω πλευρά του πτερυγίου (suction side) , οδηγεί σε διαχωρισμό της ομαλής ροής του αέρα σε στροβίλους, οι οποίοι παράγουν θόρυβο και μειώνουν την αποδοτικότητα του ανεμιστήρα. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα όταν η ταχύτητα της ροής του αέρα είναι χαμηλότερη από την ταχύτητα του πτερυγίου, πράγμα που σημαίνει ότι στην εξωτερική περιοχή του πτερυγίου όπου αυτό έχει υψηλότερη γραμμική ταχύτητα, το φαινόμενο είναι πιο έντονο. Εδώ λοιπόν έρχεται η ιδέα των καναλιών επιτάχυνσης της ροής του αέρα, με την μορφή των σφηνοειδών εξογκωμάτων. Αυτά περιορίζουν τον διαθέσιμο χώρο που έχει ο αέρας που βρίσκεται κοντά στο πτερύγιο να κινηθεί, με αποτέλεσμα η ροή να γίνεται δια μέσου των προοδευτικά στενότερων καναλιών που δημιουργούν αυτά τα εξογκώματα, με άμεσο αποτέλεσμα η ταχύτητα του αέρα μέσα σε αυτά να αυξάνει και να μειώνει την διαφορά της ταχύτητας του αέρα σε σχέση με το πτερύγιο. Άμεσο αποτέλεσμα αυτού είναι η μείωση της τάσης του αποχωρισμού της ροής του αέρα από το πτερύγιο και η μείωση των στροβιλισμών που ελαττώνουν την απόδοσή του! Τελικό αποτέλεσμα είναι η μείωση του θορύβου, η αύξηση της ροής που προκαλεί ο ανεμιστήρας και -αν δούμε την γωνία που έχουν αυτά τα κανάλια επιτάχυνσης της ροής- η αντιστάθμιση της τάσης του αέρα να κινηθεί προς το άκρο του πτερυγίου, πράγμα που ευνοεί την συγκέντρωση του αέρα εξόδου από τον ανεμιστήρα σε ένα στενότερο κώνο που ψύχει πιο αποτελεσματικά την ψύκτρα! 4. Το στρογγυλεμένο εμπρός άκρο του ακροπτερύγιου. Αν παρατηρήσουμε στην δεξιά πλευρά της φωτογραφίας του ανεμιστήρα που παρέθεσα πιο πριν θα δούμε ότι η εμπρός άκρη του πτερυγίου είναι στρογγυλεμένη και όχι μυτερή. Αυτό γίνεται για να υπάρχει βαθμιαία είσοδος του ακροπτερύγιου -που είναι το ταχύτερα κινούμενο τμήμα του πτερυγίου- στο ρεύμα αέρα που εισρέει προς την περίμετρο του πλαισίου του ανεμιστήρα. Έτσι η μεταβολή της ροής από στρωτή σε τυρβώδη γίνεται βαθμιαία και παράγει λιγότερο θόρυβο καθώς αυτός δεν παρουσιάζει έντονες εξάρσεις σε συγκεκριμένες συχνότητες. 5. Περιορισμός της μετάδοσης των κραδασμών του ανεμιστήρα. Φυσικά ο λόγος για τα ελαστικά παρεμβύσματα που υπάρχουν στις γωνίες του πλαισίου του ανεμιστήρα, που αποτελούν ένα καλό μέσο διακοπής της μετάδοσης των κραδασμών που ενδεχομένως παράγει ο ανεμιστήρας, προς την ψύκτρα, πράγμα που κάνει την ηχητική υπογραφή του ανεμιστήρα ακόμα πιο "διακριτική " ! 6. Προοδευτική μεταγωγή στην κατάσταση ΟΝ των τρανζίστορ ισχύος του ανεμιστήρα. (Smooth Commutation Drive (SCD) technology) Όπως είπαμε και πριν ο ανεμιστήρας Noctua NF-A9x14, ελέγχεται με παλμούς διαμορφωμένους κατά το πλάτος τους (PWM). Αυτό σημαίνει ότι ο ανεμιστήρας δέχεται από τον controller της μητρικής τετραγωνικούς παλμούς συγκεκριμένης συχνότητας αλλά μεταβαλλόμενου πλάτους και ανάλογα με το λόγο που έχει ο χρόνος που οι παλμοί αυτοί είναι σε υψηλό δυναμικό (ΟΝ) , ως προς τον χρόνο της περιόδου των παλμών αυτών (Duty Cycle), ρυθμίζεται και η ταχύτητα περιστροφής του ανεμιστήρα. Αυτό όμως που μας ενδιαφέρει εδώ , είναι ότι την στιγμή που τα τρανζίστορ ισχύος του ανεμιστήρα λαμβάνουν την εντολή να μεταβούν στην κατάσταση ΟΝ, αυτά, αλλάζουν "ακαριαία" κατάσταση, με αποτέλεσμα τα πηνία του κινητήρα να δέχονται έναν απότομο παλμό ρεύματος, πράγμα που μεταφράζεται σε ένα παλμό ροπής προς τα πτερύγια του ανεμιστήρα, ο οποίος με την σειρά του σημαίνει μια αντίστοιχη ταλάντωση των πτερυγίων. Αυτά συμβαίνουν σε όλους τους ανεμιστήρες και σημαίνουν ακόμα μία πηγή θορύβου! Στην περίπτωση μας, η Noctua εφαρμόζει μια τεχνική που γενικά ονομάζεται soft commutation κατά την οποία η μεταγωγή των τρανζίστορ ισχύος, από την κατάσταση ΟFF στην κατάσταση ΟΝ δεν γίνεται απότομα, αλλά με έναν ελεγχόμενα πιο αργό ρυθμό. Αποτέλεσμα αυτού είναι οι παλμοί ρεύματος προς τα πηνία του κινητήρα και αντιστοίχως η ροπή που αναπτύσσεται να είναι αναλόγως πιο προοδευτική και να αποφεύγεται ο θόρυβος που προαναφέραμε, τον οποίο μπορούμε να τον παρατηρήσουμε σε πολλούς ανεμιστήρες, αν βάλουμε το αυτί μας κοντά τους όταν στρέφονται αργά. 7. Αυτοσταθεροποιούμενο υδροδυναμικό έδρανο ελαίου. (Self-stabilising oil-pressure bearing (SSO-Bearing) system) Έχουμε την κλασική λύση του υδροδυναμικού εδράνου, όπου η ίδια η περιστροφή του άξονα του ανεμιστήρα προκαλεί την κυκλοφορία του λιπαντικού που εξασφαλίζει την άνευ τριβών κίνησή του, καθώς ο άξονας κινείται πάνω σε ένα συνεχώς ανανεούμενο φιλμ λιπαντικού και δεν έρχεται σε επαφή με τα τοιχώματα του εδράνου. Πολύ καλή λύση, αλλά έχει μια αδυναμία που μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμη στην μακροημέρευση του ανεμιστήρα. Συγκεκριμένα, η τροφοδοσία του λιπαντικού κατά την εκκίνηση του ανεμιστήρα δεν είναι πλήρης και έτσι η τάση του ανεμιστήρα να ταλαντεύεται ελαφρά (λόγω γυροσκοπικού φαινομένου) μέχρι να αναπτύξει ταχύτητα, μοιραία φέρνει τον άξονά του σε επαφή με τα τοιχώματα του εδράνου και αυτή σημαίνει φθορά. Η βελτίωση που έκανε η Noctua έγκειται στην προσθήκη ενός μαγνήτη που εξασφαλίζει μεγαλύτερη σταθερότητα του άξονα (SSO-V1), ταχύτερη επίτευξη της ιδανικής θέσης περιστροφής και ακριβέστερο κεντράρισμα του άξονα, αυτό μειώνει τόσο τις τριβές εκκίνησης , όσο και της λειτουργίας και μάλιστα σε σημείο που η Noctua αισθάνεται άνετα να δίνει εξαετή εγγύηση στα προϊόντα της ! Στον NF-A9x14 υπάρχει η εξέλιξη της τεχνικής αυτής, με νέες τεχνικές που επιτρέπουν την χρήση μεταλλικού περιβλήματος στο έδρανο και την ενσωμάτωση του μαγνήτη πλησιέστερα στον άξονα. Αυτό σημαίνει ισχυρότερο μαγνητικό πεδίο, μεγαλύτερη ακρίβεια κίνησης και σαφώς μεγαλύτερη αντοχή, πράγμα που για εμάς μεταφράζεται σε μεγάλη διάρκεια ζωής και μάλιστα εγγυημένης! Και φυσικά το θέμα του θορύβου, δεν έμεινε ανεπηρέαστο: Ο θόρυβος που παράγεται από το έδρανο του ανεμιστήρα, είναι και παραμένει σε όλη την διάρκεια της μακράς ζωής του, χαμηλότερος από τον θόρυβο των εδράνων άλλου τύπου. Παρατήρηση. Οι προσεκτικοί και φιλοπερίεργοι φίλοι θα πρόσεξαν ενδεχομένως ότι, τα χαρακτηριστικά που αναφέρονται στον ανεμιστήρα που συνοδεύει την ψύκτρα, δεν συμφωνούν με αυτά του διαθέσιμου στο εμπόριο Noctua NF-A9x14. Σε επικοινωνία μας με την εταιρία, μας πληροφόρησαν ότι ο ανεμιστήρας που μπαίνει στην ψύκτρα μπορεί να έχει τον ίδιο κωδικό, αλλά έχει βελτιωμένα χαρακτηριστικά σε σχέση με αυτόν που διατίθεται στην αγορά και ο λόγος που δεν του έχουν δώσει ξέχωρο κωδικό είναι ότι δεν διατίθεται ανεξάρτητα στο εμπόριο. Στους πίνακες των χαρακτηριστικών μπορείτε να διαπιστώσετε τις ονομαστικές διαφορές σε σχέση με τον retail NF-A9x14, αλλά και να δείτε τι μετρήθηκε στον πάγκο του TheLab.gr. Μετρήσεις Στη σελίδα αυτή μπορούμε να δούμε την συνοπτική εικόνα της Noctua NH-L9x65, έτσι όπως καταγράφηκε στις εννέα διαφορετικές τυπικές δοκιμές που έγιναν και πάντα μιλάμε μόνο για την PUSH διάταξη του ανεμιστήρα, καθώς από τις δύο δυνατές διατάξεις (Push, Pull) είναι η μόνη αποτελεσματική. Βεβαίως από περιέργεια δοκιμάστηκε πρόχειρα και σε Pull διάταξη, αλλά η δοκιμή τελείωσε γρήγορα καθώς έδειξε ότι οι θερμοκρασίες -όπως ήταν φυσικό πήραν τον ανήφορο! Στον πίνακα που ακολουθεί έχουν συμπεριληφθεί οι ακόλουθες ομάδες δοκιμών: Α. Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού, με τους ανεμιστήρες σε διάταξη PUSH, σε διάφορα airflow και θερμικές καταπονήσεις. Β. Μετρήσεις πλάγιου προσανατολισμού, με τους ανεμιστήρες σε διάταξη PUSH, σε διάφορα airflow και θερμικές καταπονήσεις. Γ. Μετρήσεις κάθετου προσανατολισμού με τους ανεμιστήρες σε διάταξη PUSH, σε διάφορα airflow και θερμικές καταπονήσεις. Το βασικό συμπέρασμα είναι ένα. Η Noctua NH-L9x65 μας επιτρέπει με την βοήθεια της διαχείρισης του ανεμιστήρα της από την μητρική (ή και από ένα fan controller) να έχουμε ένα σύστημα HTPC που στο ονομαστικό TDP της, με τα 31,8 dB(A) της, μπορεί να είναι "dead silent" διατηρώντας ένα εύκολα ανεκτό Δθ (32,3 C), αλλά παράλληλα είναι ικανή να ακολουθήσει με ασφάλεια σε πιο δύσκολα μονοπάτια ακόμα και στα 180 Watt, διατηρώντας το Δθ στους 45,5 C με μοναδική επιβάρυνση την αύξηση του θορύβου στα -λόγω απόστασης- εύκολα ανεκτά 42,6 dB(A)! μας επιτρέπει με την βοήθεια της διαχείρισης του ανεμιστήρα της από την μητρική (ή και από ένα fan controller) να έχουμε ένα σύστημα HTPC που στο ονομαστικό TDP της, με τα 31,8 dB(A) της, μπορεί να είναι "dead silent" διατηρώντας ένα εύκολα ανεκτό Δθ (32,3 C), αλλά παράλληλα είναι ικανή να ακολουθήσει με ασφάλεια σε πιο δύσκολα μονοπάτια ακόμα και στα 180 Watt, διατηρώντας το Δθ στους 45,5 C με μοναδική επιβάρυνση την αύξηση του θορύβου στα -λόγω απόστασης- εύκολα ανεκτά 42,6 dB(A)! μας επιτρέπει με την βοήθεια της διαχείρισης του ανεμιστήρα της από την μητρική (ή και από ένα fan controller) να έχουμε ένα σύστημα HTPC που στο ονομαστικό TDP της, με τα 31,8 dB(A) της, μπορεί να είναι "dead silent" διατηρώντας ένα εύκολα ανεκτό Δθ (32,3 C), αλλά παράλληλα είναι ικανή να ακολουθήσει με ασφάλεια σε πιο δύσκολα μονοπάτια ακόμα και στα 180 Watt, διατηρώντας το Δθ στους 45,5 C με μοναδική επιβάρυνση την αύξηση του θορύβου στα -λόγω απόστασης- εύκολα ανεκτά 42,6 dB(A)! Για το υπόλοιπο "ψαχούλεμα" των δεδομένων, έχετε ανοιχτή και διαρκή πρόσκληση, τόσο σε αυτή τη σελίδα, όσο και -για τους πιο "θαρραλέους" - και στην επόμενη! Από αυτές τις μετρήσεις προέκυψαν γραφικά, τα ακόλουθα όσον αφορά στο Δθ της "CPU": (Ho_Pus_Me) = (Cooler orientation>Horizontal _ Fan setup> Push _ Air flow>Medium) Όπως βλέπουμε η ψύκτρα έχει μια εξαιρετικά γραμμική συμπεριφορά (τα Δθ αποδίδουν σαν γράφημα, ευθείες!) και πέρα από αυτό, οι καμπύλες -ανάλογα με το air flow- σχηματίζουν τρεις αντίστοιχες ευδιάκριτες ομάδες ευθειών. Αυτό που αξίζει να παρατηρήσουμε είναι ότι, ο συμμετρικός σχεδιασμός της ψύκτρας όσο αφορά στην διάταξη των heat pipes, είναι πράγματι πολύ επιτυχημένος καθώς, οι μέγιστες αποκλίσεις του Δθ μεταξύ του χειρότερου και του καλύτερου προσανατολισμού και στην μέγιστη θερμική καταπόνηση, μετά βίας φτάνουν τον 1,5 C!Αυτό που αξίζει να παρατηρήσουμε είναι ότι, ο συμμετρικός σχεδιασμός της ψύκτρας όσο αφορά στην διάταξη των heat pipes, είναι πράγματι πολύ επιτυχημένος καθώς, οι μέγιστες αποκλίσεις του Δθ μεταξύ του χειρότερου και του καλύτερου προσανατολισμού και στην μέγιστη θερμική καταπόνηση, μετά βίας φτάνουν τον 1,5 C! Επίσης και στα τρία air flow υπερτερεί ελαφρά ο κάθετος προσανατολισμός, με τον οριζόντιο να τον ακολουθεί από πολύ κοντά. Αλλά για πιο πολλές λεπτομέρειες και κάποιες extra δοκιμές (σιγά μη σας άφηνα χωρίς το εξτραδάκι σας ! , ακολουθήστε μας στην επόμενη σελίδα. Μετρήσεις εις βάθος- Γραφήματα Όπως θα διαπιστώσετε στην συνέχεια, η εικόνα της σελίδας των μετρήσεων εις βάθος έχει αλλάξει κάπως, υπάρχουν πλέον μόνο τα γραφήματα και όχι οι πίνακες. Αυτό το κάναμε στα πλαίσια της διαρκούς προσπάθειας για αναβάθμιση των review, και με στόχο για να "ελαφρώσει" η σελίδα, γιατί πριν υπήρχε πάρα πολύ πληροφορία, την οποία ο αναγνώστης προσπερνούσε για να δει το γράφημα και μόνο όταν και εάν είχε κάποια απορία, ή ήθελε να δει κάποια λεπτομέρεια χρησιμοποιούσε και τους πίνακες. Φυσικά για την καλύτερη αποτύπωση της συμπεριφοράς της ψύκτρας, έχουν ενσωματωθεί στα γραφήματα και οι τιμές της κάθε καμπύλης, έτσι είναι πολύ πιο εύκολο να δεις ότι χρειάζεσαι! Βεβαίως οι πίνακες εξακολουθούν να βρίσκονται εδώ , σε "απόσταση" μόλις ένα κλικ στο αντίστοιχο link και ακόμα περισσότερη πληροφορία -με μορφή πιο εξειδικευμένων γραφημάτων και πιο λεπτομερών πινάκων- είναι διαθέσιμη ανά πάσα στιγμή που το ζητήσει κάποιος από τους φίλους, ούτως ή άλλως, όλα αυτά παράγονται αυτόματα από το πρόγραμμα επεξεργασίας των μετρήσεων! Ελπίζουμε η νέα μορφή της σελίδας αυτής, να είναι περισσότερο φιλική προς εσάς και πάντα τείνουμε ευήκοον ους, για προτάσεις και νέες ιδέες! A. Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού, με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH, στα τρία βασικά airflow και διάφορες θερμικές καταπονήσεις έως τα 180 Watt. Πίνακας τιμών: HoPusAll_LTDP/St3=90W Η Noctua NH-L9x65, παρουσιάζει εξαιρετικά γραμμική συμπεριφορά, ανεξάρτητα από την θερμοκρασία, ακόμα και στην περίπτωση του χαμηλού air flow -όπου ανεβαίνει ψηλά σε θερμοκρασία- δεν χάνει την γραμμικότητά της. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, γιατί επιτρέπει την εξάντληση των διαθέσιμων ορίων της, χωρίς να επιφυλάσσει δυσάρεστες εκπλήξεις στον χρήστη με κάποια "ξαφνική" άνοδο θερμοκρασίας, όλα είναι προβλέψιμα και ευθέως ανάλογα με το πόσο την "ζορίζουμε" εμείς ! Από τις καμπύλες της θερμικής αντίστασης (Rca), φαίνεται ότι η ψύκτρα έχει και άλλα περιθώρια στο μέσο και ιδιαίτερα στο υψηλό air flow. Επίσης, στο χαμηλό air flow μπορούμε να δούμε πως επηρεάζεται η συμπεριφορά της από τον προσανατολισμό τοποθέτησης της ψύκτρας, εδώ συγκεκριμένα βλέπουμε τον χειρότερο προσανατολισμό σε ελεύθερο περιβάλλον χωρίς πρόσθετη κυκλοφορία αέρα από άλλο μέσο (ανεμιστήρα) ! Ευνόητο είναι ότι σε τοποθέτηση μέσα σε κουτί όπου επικρατεί καλό air flow από τους ανεμιστήρες του κουτιού, η επίδραση αυτή θα ελαχιστοποιηθεί (αν δεν απαλειφθεί ολοκληρωτικά). Β. Μετρήσεις πλάγιου προσανατολισμού, με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH, στα τρία βασικά airflow και διάφορες θερμικές καταπονήσεις έως τα 180 Watt. Πίνακας τιμών: LAPusAll_LTDP/St3=90 W Για να μην "γράφουμε για να γράφουμε" και εδώ ισχύουν οι παρατηρήσεις που προαναφέρθηκαν στο [Α], με την διαφορά ότι ο προσανατολισμός είναι λίγο πιο ευνοϊκός. Γ. Μετρήσεις κάθετου προσανατολισμού με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH, στα τρία βασικά airflow και διάφορες θερμικές καταπονήσεις έως τα 180 Watt. Πίνακας τιμών: VePusAll_LTDP/St3=90 W Εδώ μπορούμε να δούμε τον καλύτερο προσανατολισμό, πράγμα που φαίνεται από το ότι όλες οι καμπύλες της Rca έχουν ομοιόμορφα φθίνουσα κατωφερή πορεία. Φυσικά αυτό ανακλάται και στις θερμοκρασίες, έστω και με μικρές διαφορές! Δ. Μετρήσεις προσδιορισμού της θερμικής αντίστασης με σταθερή θερμική καταπόνηση στα 150 Wattκαι σε διάφορα air flow. (Τοποθέτηση = οριζόντια, ανεμιστήρας =Push) Πίνακας τιμών: HoPusVar_Rca_LTDP=150 W Στις δοκιμές αυτές χρησιμοποιήθηκε ένας ισχυρότερος ανεμιστήρας, ο Scythe Kama (92x92x25mm) Οι καμπύλες μιλάνε από μόνες τους! Η Noctua NH-L9x65 στα 150 Watt και με ένα "αξιοπρεπές" air flow, "αισθάνεται σαν στο σπίτι της" και δεν δείχνει αισθητή μείωση της απόδοσής της, έχει και άλλα περιθώρια αν της εξασφαλίσουμε πιο ισχυρό air flow! Εδώ όμως είναι μια ευκαιρία να δούμε κάτι που μαρτυρά τη χρησιμότητα των καμπυλών αυτών. Αν παρατηρήσουμε στα διαγράμματα της παραγράφου Γ, έχουμε για τα 150 Watt : Δθ=38,30 C και Rca=0,2543 C/W Αντίστοιχα από την παράγραφο Δ, όπου η ισχύς είναι σταθερά στα 150 Watt , παρατηρούμε ότι υπάρχει κάποια θερμοκρασία που είναι πολύ κοντά (Δθ=38,25 C), αυτή αντιστοιχεί στις 2400 rpm του Scythe Kama (στο έκτο βήμα του air flow), αν τώρα πάμε να κοιτάξουμε στο γράφημα της Rca τι τιμή δίνει για το βήμα αυτό έχουμε, Rca=0,2538 C/W. Το άμεσο συμπέρασμα είναι ότι ο ανεμιστήρας Noctua NF-A9x14 στις 2640 rpm κάνει την ίδια δουλειά (αποδίδει το ίδιο air flow) με ένα ισχυρότερο ανεμιστήρα των 25 mm που στρέφεται μόλις 260 rpm λιγότερο. Το έμμεσο -αλλά πολύ πιο χρήσιμο- συμπέρασμα είναι ότι: Οι ψύκτρες όταν δουλεύουν στην γραμμική τους περιοχή, είναι απόλυτα προβλέψιμες και απλά, αρκεί να ξέρουμε τις συνθήκες στις οποίες χρειάζεται να δουλέψουν και το διαθέσιμο air flow, για να αποφασίσουμε με ασφάλεια αν μας κάνει η ψύκτρα αυτή, ή όχι! E. Extra test 1: Δοκιμές της ψύκτρας με τον ανεμιστήρα Noctua NF-A9 στα τρία βασικά airflow και διάφορες θερμικές καταπονήσεις έως τα 180 Watt. Εναλλακτικός ανεμιστήρας : Noctua NF-A9 : 92x92x25 mm Πίνακας τιμών: Extra1_HoPusAll_LTDP/St3=90W Όπως ήδη σας προϊδεάσαμε, έγιναν και κάποιες extra δοκιμές, μια από αυτές -επιβεβλημένη λόγω συνάφειας των προϊόντων- ήταν με το μεγάλο αδερφάκι του Noctua NF-A9x14, τον Noctua NF-A9 (x25). Τα αποτελέσματα επιφύλασσαν εκπλήξεις! Όπως βλέπετε, δεν προχωρήσαμε στις δοκιμές χαμηλού air flow γιατί ήδη η δοκιμή έδειξε την τάση που υπάρχει για υψηλότερες θερμοκρασίες, γιατί απλά, ο NF-A9 δεν "το έχει" με την υψηλή "στατική" πίεση και συνεπώς δεν μπορεί να υποστηρίξει σε όλο το φάσμα των air flow τις απαιτήσεις της ψύκτρας. Για να φανεί όμως καθαρά το ζήτημα, αντιπαραθέτουμε για ευκολία το αντίστοιχο γράφημα Δθ από την ανάλογη δοκιμή με τον Noctua NF-A9x14. Εδώ όμως κρύβεται το "ζουμί" της υπόθεσης και ο λόγος της extra δοκιμής! Αλλά για να βγάλουμε συμπέρασμα πρέπει να θυμηθούμε τον θόρυβο που παράγουν οι δύο ανεμιστήρες: Noctua NF-A9x14: Hi noise=42,6dB(A) (stock fan) Noctua NF-A9(x25): Hi noise=36,8dB(A) (alternative fan) Αν τώρα δούμε τις αντίστοιχες θερμοκρασίες στα 90Watt, (Stock=24,40 C, Alternative= 26,20 C) το συμπέρασμα για τους φίλους που δεν σκοπεύουν να "στραγγίξουν" την CPU τους, αλλά απλά θέλουν μια ήσυχη ψύκτρα για το HTPC τους, -με την προϋπόθεση πάντα ότι, έχουν το διαθέσιμο χώρο τοποθέτησης του NF-A9- είναι πολύ ενδιαφέρον:Αν τώρα δούμε τις αντίστοιχες θερμοκρασίες στα 90Watt, (Stock=24,40 C, Alternative= 26,20 C) το συμπέρασμα για τους φίλους που δεν σκοπεύουν να "στραγγίξουν" την CPU τους, αλλά απλά θέλουν μια ήσυχη ψύκτρα για το HTPC τους, -με την προϋπόθεση πάντα ότι, έχουν το διαθέσιμο χώρο τοποθέτησης του NF-A9- είναι πολύ ενδιαφέρον:Αν τώρα δούμε τις αντίστοιχες θερμοκρασίες στα 90Watt, (Stock=24,40 C, Alternative= 26,20 C) το συμπέρασμα για τους φίλους που δεν σκοπεύουν να "στραγγίξουν" την CPU τους, αλλά απλά θέλουν μια ήσυχη ψύκτρα για το HTPC τους, -με την προϋπόθεση πάντα ότι, έχουν το διαθέσιμο χώρο τοποθέτησης του NF-A9- είναι πολύ ενδιαφέρον: Με μόλις 1,8C επιβάρυνση στην θερμοκρασία της CPU, μπορούμε να έχουμε τεράστιο κέρδος στον θόρυβο καθώς αυτός θα γίνει σχεδόν τέσσερις φορές ασθενέστερος! Από ότι φαίνεται η Noctua με τον NF-A9 έχει μια εξαιρετική εναλλακτική πρόταση για όσους -έχοντας τον απαραίτητο χώρο- θέτουν το κριτήριο του θορύβου σε πρώτη θέση! Εδώ θα θέλαμε να δούμε και μια special έκδοση αυτού του ανεμιστήρα (NF-A9), με πιο μεγάλη ταχύτητα περιστροφής, αλλά αυτό που θα θέλαμε να δούμε κυρίως, είναι μια εναλλακτική έκδοση της ψύκτρας με τον 25-ρι ανεμιστήρα (π.χ. την "Noctua NH-L9x76" !), καθώς το κόστος απόκτησης του συγκεκριμένου ανεμιστήρα δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο! ΣΤ. Extra test 2: Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού, με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH, στα τρία βασικά airflow και διάφορες θερμικές καταπονήσεις έως τα 120 Watt. Πίνακας τιμών: Extra2_HoPusAll_LTDP/St3=60W Από περιέργεια (διαθέτουμε άλλωστε μπόλικη από αυτήν! , κάναμε και ένα set δοκιμών ισότιμο με αυτό που είχαμε κάνει στην προηγούμενη SFF Top flow ψύκτρα που σας είχαμε παρουσιάσει. Είναι φανερό ότι η Noctua NH-L9x65 βρίσκεται ακόμα πολύ μακρυά από τα όριά της, οι καμπύλες της Rca έχουν κατωφερή κλίση σε όλα τα air flow. Για λόγους εύκολης σύγκρισης παραθέτουμε τις αντίστοιχες καμπύλες από το review της Silverstone ARGON Series AR05. Είναι φανερό ότι η AR05 ήδη από τα 80 Watt βρίσκεται στο όριό της καθώς οι καμπύλες της Rca αρχίζουν και παίρνουν τον ανήφορο. Αυτές όμως οι μεγάλες διαφορές δεν σημαίνουν κάτι μειωτικό για την λιλιπούτεια ψύκτρα της Silverstone, πρακτικά δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς, καθώς η AR05 είναι είναι η μισή σε όγκο σε σχέση με την NH-L9x14, αλλά έχει πολύ ενδιαφέρον να βλέπουμε πως αυτό εκφράζεται στα διαγράμματα Z. Extra test 3 : Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού, με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH, στο μέγιστο airflow και διάφορες θερμικές καταπονήσεις έως τα 300 Watt. Πίνακας τιμών: Extra3_HoPusAll_LTDP/St3=180W Φυσικά δεν παραλείψαμε να κάνουμε και μια δοκιμή ισότιμη με τις standard δοκιμές που γίνονται για όλες τις ψύκτρες και ακόμα φυσικότερα "κρατάγαμε μικρό καλάθι" ! Και όμως η Noctua μας επιφύλασσε έκπληξη, καθώς ακόμα και όταν οι θερμοκρασίες έτειναν να είναι απαγορευτικές για οποιαδήποτε CPU, η NH-L9x65 δεν κατάθεσε τα όπλα, η συμπεριφορά της παρέμεινε γραμμική και η Rca της, έδειξε καθαρά ότι τα περιθώριά της δεν είναι ακόμα στο όριο! Με άλλα λόγια είχαμε αφενός, ένα χειροπιαστό παράδειγμα αυτού που έχουμε στο παρελθόν πει: "Όταν μια ψύκτρα ανεβάζει θερμοκρασίες, δεν σημαίνει κατ' ανάγκην ότι σταμάτησε να λειτουργεί σωστά, απλά λειτουργεί υψηλότερα από ότι μια CPU αντέχει!" και αφετέρου, είχαμε μια αδιαμφισβήτητη απόδειξη ότι η Noctua, έχει κάνει εξαιρετική δουλειά στην NH-L9x14! Συγκριτικοί πίνακες και γραφήματα Θα πρέπει να προειδοποιήσουμε τους φίλους που θα χρησιμοποιήσουν τα γραφήματα που ακολουθούν, να πάρουν υπόψη τους ότι η κατάταξη της Noctua NH-L9x65 στους πίνακες αυτούς -όπως και της Silverstone ARGON series AR05- είναι "καταχρηστική" καθώς, οι υπόλοιποι συμμετέχοντες έχουν πολλαπλάσιο όγκο. Βεβαίως, σιγά σιγά συγκεντρώνονται ομοειδείς ψύκτρες και σήμερα έχουμε τουλάχιστον άλλο ένα μέλος από τις SFF top flow ψύκτρες από την Silverstone, αλλά και εδώ θέλει λίγο προσοχή καθώς, η NH-L9x65 έχει περίπου διπλάσιο όγκο από την AR05. Με αυτά κατά νου, ας δούμε τα αποτελέσματα που έφερε η ψύκτρα της σημερινής μας παρουσίασης δοκιμαζόμενη στα 180 Watt. Α. Σύνθετη κατάταξη με βάση το Δθ και τον θόρυβο, με πρωτεύον κριτήριο το Δθ. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Το "καθόλου άσχημα", θα αποτελούσε σαφή υποτίμηση των επιδόσεων της Noctua NH-L9x65, καθώς δοκιμάστηκε σε υπερδιπλάσια θερμική ισχύ από το ονομαστικό TDP της, το οποίο θυμίζουμε ότι για επίπεδο heat spreader είναι 84 Watt (υπερφόρτιση 114% !) και παρ' όλα αυτά, απέδωσε ένα ασφαλές Δθ των ~45 C.Το "καθόλου άσχημα", θα αποτελούσε σαφή υποτίμηση των επιδόσεων της Noctua NH-L9x65, καθώς δοκιμάστηκε σε υπερδιπλάσια θερμική ισχύ από το ονομαστικό TDP της, το οποίο θυμίζουμε ότι για επίπεδο heat spreader είναι 84 Watt (υπερφόρτιση 114% !) και παρ' όλα αυτά, απέδωσε ένα ασφαλές Δθ των ~45 C. Β. Σύνθετη κατάταξη με βάση το θόρυβο και το Δθ, με πρωτεύον κριτήριο το θόρυβο. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Οι επιδόσεις όμως έρχονται με κάποιο κόστος, αλλά σε αυτό το σημείο μολονότι τα 42,6 dB(A), δεν είναι αυτό που θα χαρακτηρίζαμε αθόρυβο, έχουμε να κάνουμε κάποιες κρίσιμες παρατηρήσεις. Αν συνυπολογίσουμε ότι ο ανεμιστήρας στρέφεται με 2640 rpm, είναι πραγματικά εντυπωσιακό ότι ο θόρυβος είναι μόνο τόσος! Εδώ πραγματικά φαίνεται ότι αξίζουν συγχαρητήρια στο τμήμα RnD της Noctua για τις τεχνολογίες που ανέπτυξε και ενσωμάτωσε στον συγκεκριμένο ανεμιστήρα και όχι μόνο για το συγκριτικά χαμηλό επίπεδο θορύβου, αλλά και κυρίως, για το γεγονός ότι, από τον θόρυβο που παράγει ο ανεμιστήρας, λείπουν παντελώς οι ενοχλητικές ηχητικές συνιστώσες. Πρακτικά αυτό που αντιλαμβάνεται ο χρήστης είναι -ας μου επιτραπεί η έκφραση- το διακριτικό "φύσημα" του ανεμιστήρα και τίποτε άλλο! Στο σημείο αυτό θα ήταν παράλειψη να μην σημειώσουμε ότι, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων χρήσης μιας ψύκτρας προορισμένης για HTPC, ο χρήστης δεν βρίσκεται σε απόσταση μισού μέτρου, αλλά πολύ περισσότερο και το βέβαιο είναι ότι θα αντιλαμβάνεται πολύ λιγότερο θόρυβο. Ώρα όμως είναι να ανακεφαλαιώσουμε όλα όσα είδαμε και μετρήσαμε στην Noctua NH-L9x65 και να προσπαθήσουμε να τα "χωρέσουμε" σε μια βαθμολογία. Ακολουθήστε μας στην επόμενη σελίδα λοιπόν... Συμπεράσματα και βαθμολογία Και τώρα, μετά από αρκετές ημέρες που περάσαμε "βασανίζοντας" την Noctua NH-L9x65 και εννέα σελίδες παρουσίασης, ήρθε η ώρα να συμπυκνώσουμε όλα αυτά σε μερικές προτάσεις. Ειλικρινά, τελειώνοντας το review, μπήκα στο πειρασμό και χωρίς καμία διάθεση αστεϊσμού, να γράψω μόνο....OYAOY ! ! ! Αλλά...αντιστάθηκα, τόσο προς χάρη της εταιρίας που παρείχε το δείγμα, όσο και -κυρίως- για εσάς! Η Noctua με την NH-L9x65 έχει μια εξαιρετική πρόταση για όσους χρήστες θέλουν μια ψύκτρα για το "δυνατό" HTPC τους. Ενσωματώνει σε ένα λιλιπούτειο σύνολο σχεδόν όλη της την τεχνολογία, δείχνοντας πόσο σοβαρά αντιμετωπίζει τον συγκεκριμένο τομέα του HTPC. Η κατασκευή της έχει τη γνωστή "Next to none" ποιότητα που χαρακτηρίζει όλα τα προϊόντα της κατασκευάστριας. Το σύστημα στερέωσής της, εξασφαλίζει με τον καλύτερο τρόπο την σταθερή και ομοιόμορφη στήριξή της σε οποιοδήποτε socket και μητρική, παρέχοντας παράλληλα μια παραδειγματική ευκολία εγκατάστασης. Ο ανεμιστήρας που την ψύχει, εκπλήσσει με τις τεχνολογίες που ενσωματώνει και ενώ η απόδοσή του "ανήκει" σε υψηλότερη κατηγορία μεγέθους, ο θόρυβος που παράγει, διατηρείται μεταξύ του απολύτως ανεκτού και του "dead silent"! Η συμμετρία του σχεδιασμού της είναι τέτοια, που πρακτικά της επιτρέπει να "αδιαφορεί" για τον προσανατολισμό της τοποθέτησής της. Η θερμική συμπεριφορά της είναι τόσο γραμμική και προβλέψιμη, που θυμίζει όργανο μέτρησης καθώς, παραμένει τέτοια, ακόμα σε θερμοκρασίες απαγορευτικές για CPU (103,5C).Η θερμική συμπεριφορά της είναι τόσο γραμμική και προβλέψιμη, που θυμίζει όργανο μέτρησης καθώς, παραμένει τέτοια, ακόμα σε θερμοκρασίες απαγορευτικές για CPU (103,5C). Η συνολική εντύπωση που είχαμε ήταν ότι, φαινόταν τελικά πολύ μικρή γι αυτό που απέδειξε ότι μπορεί να πετύχει! Απλή, "Δωρική" θα έλεγα κατασκευή, που την κλάση της, "προτιμά" να την δείξει εκεί που έχει ουσία...μετά το Power ON, στα ζόρια! Μοναδικό "μειονέκτημα", η τιμή της, η οποία μολονότι δεν είναι υψηλή γι' αυτό που προσφέρει, θα προτιμούσαμε να την δούμε σε πιο χαμηλά επίπεδα, έτσι ώστε να είναι προσιτή σε περισσότερους χρήστες. Υπενθυμίζουμε ότι η Noctua NH-L9x65 έχει από την κατασκευάστρια εταιρία προτεινόμενη τιμή 44,90€ (MSRP) και στα Ελληνικά καταστήματα την ώρα που ολοκληρώνεται το review της, την βρήκαμε προς 50,43€ του ΦΠΑ συμπεριλαμβανομένου και συνοδεύεται από εξαετή εγγύηση. Πριν όμως κλείσουμε αυτή τη σύντομη σύνοψη, ας αναφερθούμε και σε αυτά που θα θέλαμε να δούμε σε επόμενη έκδοση, όπως είναι να υπάρχει η επιλογή αγοράς της είτε με τον NF-A9x14 ανεμιστήρα, είτε με μια πιο ενισχυμένη έκδοση του NF-A9 των 25mm, ή και γιατί όχι, -αν και δεν είναι η θέση του reviewer να τοποθετηθεί επί της αισθητικής- με ένα ανεμιστήρα στα redux χρώματα της Noctua. Προσβλέποντας λοιπόν στην "NH-L9x76-redux" , ας δούμε επιγραμματικά τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της Noctua NH-L9x65. Υψηλής ποιότητας κατασκευή Πολύ καλές επιδόσεις για το μέγεθός της. Συμβατότητα με όλες τις πλατφόρμες. Δωρεάν χορήγηση εδικού mounting Kit για τα socket LGA775, LGA1366. Λειτουργικό και στιβαρό σύστημα στερέωσης με πολύ εύκολη εγκατάσταση. Σταθερή πίεση συναρμογής ψύκτρας/ CPU, η οποία ορίζεται μέσω ελατηρίων. Εξαιρετικά γραμμική θερμική συμπεριφορά. Δεν εμποδίζει την πρόσβαση σε βύσματα και κάρτες που είναι κοντά στο socket. Πολύ αποτελεσματικός και υψηλών προδιαγραφών PWM ανεμιστήρας. Χαμηλός θόρυβος ακόμα και σε υψηλές στροφές, ο οποίος είναι απαλλαγμένος από ενοχλητικές συχνότητες. Sleeved καλώδιο ανεμιστήρα Παρέχεται ρυθμιστικό μέσο των στροφών (LNA Adapter) Πρόβλεψη και για εγκατάσταση ανεμιστήρα πάχους 25mm. Παρέχεται θερμοαγώγιμη πάστα που επαρκεί για περισσότερες της μιας εφαρμογές. Αναλυτικό manual. Εγγύηση έξι ετών. Για μητρικές που έχουν AMD socket δεν παρέχει το απαραίτητο back plate. Σχετικά υψηλό κόστος. Με βάση όλα τα παραπάνω η γενική βαθμολογία που αποσπά η Noctua NH-L9x65, δε μπορεί να είναι μικρότερη από: 00 Loading. TheLab.gr Ευχαριστούμε θερμά την Noctua για την παραχώρηση του δείγματος της δοκιμής. Για το TheLab.grSeafalco25/05/2015