ΝTG

Όταν ακούμε τη λέξη barebone το μυαλό μας σίγουρα θα πάει στην εταιρία Shuttle και όχι άδικα, αφού στο πέρασμα των χρόνων έχει παρουσιάσει πολλές επιλογές για να καλύψει τις ανάγκες οποιουδήποτε χρήστη. Έτσι λοιπόν στο review που ακολουθεί, θα σας παρουσιάσουμε το μοντέλο XH81 το οποίο -όπως μας προϊδεάζει και το όνομα του- είναι βασισμένο στο chipset Η81 της Ιntel και μπορεί να φιλοξενήσει σχεδόν όλους τους επεξεργαστές γύρω από το socket 1150. Η μόνη προϋπόθεση είναι να μην υπερβαίνουν τα 65watt TDP. Αν και σας έχουμε δείξει και παλιότερα αντίστοιχη πρόταση από την Shuttle, αυτή τη φορά το καταφέρνει με ένα μικρότερο κουτί, η ίδια το κατατάσσει στη κατηγορία Slim, με όγκο μόλις 3.5 λίτρα. Αυτό από μόνο του το καθιστά ιδιαιτέρως ελκυστικό, όχι μόνο για ιδιώτες που θέλουν ένα μικρό σε όγκο κουτί, αλλά και σε επαγγελματίες που θέλουν να συνδέσουν τη ταμειακή τους ή οτιδήποτε άλλο στα σημεία πώλησης και ο μικρός όγκος είναι συνήθως το κυρίως ζητούμενο. Σε αύτη τη κατεύθυνση έχει κινηθεί και η Shuttle, προσφέροντας εξαρτήματα που θα ικανοποιήσουν πλήρως τις ανάγκες τους. Περισσότερα όμως θα δούμε στις επόμενες σελίδες. Unboxing Ήρθε η ώρα όμως να αρχίσουμε να ξεπακετάρουμε το κουτί που ήρθε στα χέρια μας. Ξεκινώντας με φωτογραφίες απο το χάρτινο κουτί που περικλείει το barebone μαζί με τα συνοδευτικά του. Στη μία πλευρά βλέπουμε το ταμπελάκι με το μοντέλο της δοκιμής και τις δυνατότητες που το συγκεκριμένο barebone προσφέρει. Aνοίγοντας το κουτί ερχόμαστε αντιμέτωποι με αυτην την εικόνα To τροφοδοτικό κατασκευάζεται απο την Acbel Polytech και είναι ισχύος 90watt (19V , 4.74A) 'Οπως καταλάβατε το μόνο που λείπει απο αυτή τη σελίδα είναι το ίδιο το barebone αλλα αυτό θα το δούμε μόνο του στην επόμενη σελίδα. The barebone itself Ήρθε η ώρα πλέον να δούμε το barebone απο κοντά.Ας ξεκινήσουμε με κάποιες φωτογραφίες απο το εξωτερικό. Μπροστά και από αριστερά προς τα δεξιά βλέπουμε δύο USB3.0 με μπλε χρώμα, μια USB2.0, είσοδο για μικρόφωνο, έξοδο για ακουστικά ή και γενικότερα line out, άλλη μία USB2.0, το κουμπί για την ενεργοποίηση του "μικρού" μας υπολογιστή και τέλος, ένα LED λειτουργίας του δισκου. Πάνω ακριβώς βρίσκεται η θέση για το slimline dvd, το οποίο θα πρέπει να αγοράσετε καθώς δεν παρέχεται μαζί με το barebone. Στη πίσω μεριά και πάλι από αριστερά προς τα δεξιά, βλέπουμε την είσοδο τροφοδοσίας, δύο σειριακές, δύο εξόδους για οθόνες, μια Displayport (1.2) και μια Hdmi (1.4) οι οποίες μπορούν να δουλέψουν ταυτόχρονα και να οδηγήσουν δύο οθόνες. Πιο μέσα στο backpanel βρίσκεται ένα μικρό κουμπάκι clear cmos, αν ποτέ το χρειαστείτε, ενώ παραδίπλα βρίσκονται άλλες τέσσερις USB2.0 και δύο Gigabit Ethernet LAN (realtek 8111G). Τέλος είναι οι είσοδοι-έξοδοι για τον ήχο καθώς και η έξοδος για μικρόφωνο. Οι πιο παρατηρητικοί θα δουν να διαγράφονται ανάγλυφα οι υποδοχές για τις κεραίες ασύρματης κάρτας, η υποδοχή για την αναλογική έξοδο σε οθόνη (dsub) και θέση για εξτρά τροφοδοσία. Πέρα από το διάτρητο πλαϊνό δεν έχει κάτι άλλο να δούμε πέρα από τους δύο 6-εκατοστών ανεμιστήρες στη μια πλευρά ,οι οποίοι έχουν ως ρόλο να βγάζουν το ζεστό αέρα εκτός κουτιού. Διακρίνονται ελάχιστα και τα δύο heatpipes της ψύκτρας αριστερά από τον έναν ανεμιστήρα. Περισσότερα για την ψύκτρα σε επόμενες φωτογραφίες που θα ακολουθήσουν. Ξεβιδώνοντας τις δύο χειρόβιδες που είδαμε στο πίσω μέρος, αφαιρούμε το καπάκι για να αποκτήσουμε πρόσβαση στο εσωτερικό του κουτιού ώστε να τοποθετήσουμε επεξεργαστή, μνήμες ή κάποιο mini pcie module. Στη πίσω μεριά βλέπουμε το χώρο που θα φιλοξενήσει μέχρι και δύο σκληρούς δίσκους 2.5 ιντσών. Αν και δεν είναι προφανές, ο "δεύτερος" δίσκος θα πρέπει να τοποθετηθεί πρώτος στη κάτω μεριά της βάσης, ώστε να έχετε πρόσβαση στις κατακόρυφες οπές όπου θα βιδωθεί ο δίσκος. Στις πλαϊνές οπές θα βιδωθεί ο άλλος δίσκος ο οποίος θα μπει από τη μεριά που βλέπετε στην εικόνα. Είναι και το πιο προφανές άλλωστε. Αν πάλι δεν έχετε σκοπό να βάλετε δεύτερο δίσκο, τότε δε θα σας προβληματίσει τίποτα από όλα αυτά. Στη μπροστινή μεριά είναι ο χώρος που θα φιλοξενήσει το slim dvd. Η θήκη για να βγει είναι συρταρωτή. Πέρα από τις βίδες που θα πρέπει να ξεβιδώσετε, θα πρέπει να μετατοπισθεί λιγάκι προς τα πίσω για να βγει, σε αντίθεση με τη θήκη των σκληρών η οποία λόγω θέσης, δεν σφηνώνει πουθενά αλλά κρατιέται στη θέση της μόνο με τις βίδες. Αφαιρώντας και τις δύο αυτές θήκες αποκτούμε πρόσβαση στο εσωτερικό για να εγκαταστήσουμε τον εξοπλισμό μας. Mή σας τρομάζει το ΧΗ61 που γράφει πάνω η ψύξη.Είναι πανομοιότυπη με το προηγούμενη σειρά αλλα η μοντούρα είναι 1150. Aς βγάλουμε και τα καλώδια ρεύματος και sata να δούμε το κουτί καλύτερα εσωτερικά καθώς επίσης και τη μητρική. Και τέλος κάποιες φωτογραφίες απο τη ψύκτρα Αν και δεν μπορεί να συγκριθεί με τις τεράστιες ψύκτρες-πύργους που κυκλοφορούν στο εμπόριο καταφέρνει να κάνει καλά τη δουλειά της μιας και ούτως η άλλως οι επεξεργαστές που θα τύχει να ψύξει αποτελούν χαμηλό θερμικό φορτίο.Θα αναφερθούμε σε θερμοκρασίες για τον επεξεργαστή που δοκιμάσαμε σε επόμενη σελίδα. Bios Πριν δούμε στην πράξη τι μπορεί να κάνει ο υπολογιστής ας κάνουμε μια στάση στο bios να δούμε τι επιλογές μας δίνει. Όπως ήταν αναμενόμενο βέβαια και λόγω barebone πολύ μικρού όγκου αλλά και λόγω chipset το bios είναι αρκετά φτωχό και πολύ δύσκολα θα χρειαστεί να μπει κάποιος μέσα για να αλλάξει κάτι. Στη χειρότερη να χρειαστεί αλλαγή η σειρά με την οποία θα γίνεται το boot εφόσον τοποθετήσει δύο σκληρούς ή να αυξήσει τη μνήμη που θα χρησιμοποιεί η onboard -ondie καλύτερα- κάρτα γραφικών. Οι πιο φανατικοί του είδους δεν θα μπορούν να πειράξουν ούτε τάσεις ,ούτε χρονισμούς για μνήμες και αν και ο επεξεργαστής που δοκιμάσαμε είναι κλειδωμένος αμφιβάλλω αν μπορεί να γίνει υπερχρονισμός σε κάποιον ξεκλείδωτο επεξεργαστή όπως τον G3258, ως ο φθηνότερος στην αγορά με αυτή τη δυνατότητα. Δεν είναι άλλωστε και αυτός ο σκοπός του συγκεκριμένου barebone. Να θυμίσουμε οτι αρκετές εταιρίες που κατασκευάζουν μητρικές για desktop, όλες οι γνωστές που έρχονται στο μυαλό μας τουλάχιστον, υποστηρίζουν υπερχρονισμο στις μητρικές τους με αντίστοιχα chipset. Αρκεί βέβαια να έχετε ξεκλείδωτο επεξεργαστή. Οι εικόνες που ακολουθούν μιλάνε από μονές τους. Πέρα από τα c-states/eist αν θέλει κάποιος να τα απενεργοποιήσει από τον επεξεργαστή, μπορεί να επιλέξει κάποιο profile για τους ανεμιστήρες. Έχει πέντε επιλογές, smart fan mode, ultra low mode, low mode, mid mode και full mode. Η πρώτη είναι και προεπιλεγμένη και μέσω αυτής οι ανεμιστήρες γυρίζουν ανάλογα τη θερμοκρασία του επεξεργαστή. Οι άλλες επιλογές γυρίζουν τους ανεμιστήρες με καθορισμένο ρυθμό σε περίπου 1400, 2900, 4000 και 5000 στροφές το λεπτό κατ’ αντιστοιχία. Η low επιλογή, οι 2900 στροφές το λεπτό δηλαδή είναι αρκετές για να σπάσουν την ησυχία σε ένα ήσυχο δωμάτιο αλλά δεν είναι κάτι το ενοχλητικό, σε περίπτωση που δεν θέλετε να κοιμηθείτε τουλάχιστον. Παρόλα αυτά, αυτές τις στροφές με τη smart fan επιλογή δεν κατάφερα να τις πιάσω ακόμα και όταν ξεπέρασα τη μια ώρα prime95.Το σύστημα είχε σταθεροποιηθεί με κάτι λιγότερο από 2400 στροφές το λεπτό στους 65 βαθμούς Κελσίου, όπου μάλλον αυτοί είναι και οι βαθμοί που καθορίζουν σε πόσες στροφές θα δουλεύουν οι δύο ανεμιστήρες. Τους 65οC τους έπιασε σχετικά νωρίς και από εκεί και μετά ανέβαιναν οι στροφές. Στον αντίποδα δε, στις χαμηλές θερμοκρασίες δηλαδή με τη smart fan επιλογή, οι στροφές πέφτουν και κάτω από τις 1400 που θα έχει κάποιος με την ultra low επιλογή ,όπου ούτως η άλλως το σύστημα εκεί είναι και πρακτικά αθόρυβο. Ας μη ξεχνάμε ότι έχουμε να κάνουμε με δύο 6-εκατοστών ανεμιστήρες και ο θόρυβος που παράγουν εκεί ουδεμία σχέση με το θόρυβο των 12-εκατοστων στις ίδιες στροφές. Συστημα δοκιμής ,μετρήσεις Ήρθε η ώρα όμως να boot-άρουμε μέσα στο λειτουργικό και να δούμε πώς συμπεριφέρεται το barebone που έχουμε στη διάθεσή μας με τον υπόλοιπο εξοπλισμό. Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε τον υπό εξέταση εξοπλισμό H αλήθεια είναι ότι έχουν περάσει πάρα πολλά χρόνια που έχω να κάτσω σε μηχάνημα με τόση λίγη ram και μάλιστα στα 1066mhz, παρόλα αυτά χάρη στον ssd η αίσθηση που αφήνει κάθε άλλο παρά "φθηνή" είναι. Σίγουρα δεν θα αγοράσει κάποιος τον G3430 για τις επιδόσεις του, υπάρχει ο i7-4790S άλλωστε που μπορεί να κουμπώσει στο εν λόγω barebone, αλλά ο "μικρός" για απλή χρήση σπιτιού ή γραφείου ή άλλης επαγγελματικής χρήσης σε σημείο πώλησης πάνω σε μια ταμειακή για παράδειγμα, αποδεικνύεται αρκούντως ικανοποιητική. Ας μη ξεχνάμε ότι η Shuttle στοχεύει και σε τέτοιους τομείς. Προσπαθώντας να εξερευνήσουμε τις ικανότητες του "μικρού" μας υπολογιστή τρέξαμε τα μετροπρογράμματα της σουίτας Aida64 στην έκδοση "Engineer 4.70", καθώς επίσης δοκιμάσαμε και τις επιδόσεις του σκληρού μας δίσκου και της κάρτας δικτύου. Το barebone από μόνο του δεν έχει να στερήσει κάτι από τις επιδόσεις που μπορούν να προσφέρουν τα επιμέρους κομμάτια που θα συνδυαστούν με αυτό. Να επαναλάβουμε σε αυτό το σημείο ένα από τα πλεονεκτήματα του συγκεκριμένου barebone είναι η ύπαρξη δύο καρτών δικτύου οι οποίες μπορούν να γίνουν teamed και να προσφέρουν στο τελικό χρήστη τα πλεονεκτήματα μιας τέτοιας κίνησης. Εν ολίγοις ,διπλάσιο bandwidth, load balancing, failover ως μία απλή αναφορά. Όπως είναι φυσικό θα πρέπει και το υπόλοιπο δίκτυο να μπορεί να στηρίξει μια τέτοια ενέργεια, κάτι που στην παρούσα φάση δεν μπορούσα να το έχω και να το υποστηρίξω. Σε ένα τέτοιο "μικρό" pc δεν γινόταν να μη δεν μετρήσουμε την κατανάλωση ρεύματος που έχει. Έτσι μετρήσαμε για το σύστημα την κατανάλωση χωρίς φορτίο (idle) ,τη στιγμή που κοιτούσαμε τις επιλογές στο bios, τη μέγιστη κατανάλωση και τέλος τη κατανάλωση σε κάτι που είναι γνώριμο σχεδόν για όλα τα μηχανηματα τέτοιου είδους, τη στιγμή αναπαραγωγής μια ταινίας. Στο prime95 καταγράψαμε τη μέγιστη τιμή. Οι ενδείξεις έπαιζαν από 48 έως 52.8 Watt . Στη ταινία χρησιμοποιήσαμε το media player-home cinema για πρόγραμμα αναπαραγωγής αλλά λόγω c-states/eist η συχνότητα του επεξεργαστή ανεβοκατέβαινε ανάλογα τη σκηνή. Για όση ώρα κοιτούσαμε τον μετρητή η κατανάλωση έδειχνε τις περισσότερες φορές ~20 Watt ενώ υπήρχαν στιγμιαία "καρφάκια" μέχρι και τα 28 Watt και μετά επέστρεφε πάλι στα περίπου 20 watt. Όταν το πλάνο ήταν στατικό η κατανάλωση έπεφτε και κάτω από 19Watt. 18,7 για όσους θέλουν ακρίβεια. Στο bios αν και η αλήθεια είναι ότι δεν ρίξαμε πολλές ματιές ο μετρητής έδειχνε την ίδια ένδειξη. Δεν παρατήρησα σκαμπανεβάσματα εκεί δηλαδή τις φορές που κοίταξα. Επίλογος Φτάσαμε στον επίλογο του σημερινού review όπου θα πρέπει να κάνουμε μια αποτίμηση για το συγκεκριμένο barebone. Το XH81 της Shuttle αποδείχθηκε ιδιαίτερα βολικό και αθόρυβο σε όλη τη διάρκεια της δοκιμής μας. Είναι πιο πιθανό βέβαια να τοποθετήσει ο ενδιαφερόμενος κάποιον i3 (πχ i3-4160 ή i3-4360 για την HD4600) ο οποίος θα είναι πολύ πιο άνετος στο να εκτελέσει και πιο απαιτητικές διεργασίες, αλλά το θερμικό φορτίο δεν πρόκειται να αλλάξει τη συμπεριφορά του εν λόγω barebone. Σίγουρα το ότι υπάρχει η δυνατότητα τοποθέτησης του i7-4790S, θα το καθιστά ιδιαίτερα ικανό σε οτιδήποτε ζητήσει ο χρήστης. Ποιος θα έλεγε όχι σε έναν 4-πυρηνο Haswell με Hyperthreading (8 threads) στα 4Ghz, αλλά από την άλλη δεν είμαι σίγουρος ότι θα προτιμήσουν έναν τέτοιο επεξεργαστή για το συγκεκριμένο barebone. Το ότι υπάρχει η δυνατότητα βέβαια το κατατάσσει σίγουρα στα θετικά. Μία πιο ορθολογική συνύπαρξη στα δικά μου μάτια και για έναν μέσο χρήστη, είναι ένας εκ των παραπάνω i3 επεξεργαστών, 8GB ddr3 sodimm 1600mhz και ένας ssd της αρεσκείας σας. Οι συγκεκριμένες επιλογές θα μπορούν να αντικαταστήσουν άνετα το καθημερινό σας pc, καταλαμβάνοντας ταυτόχρονα ελάχιστο χώρο και έχοντας ρίξει την κατανάλωση από αντίστοιχες desktop εκδόσεις περίπου στο μισό. Τα τροφοδοτικά τέτοιου είδους συμβάλλουν τα μέγιστα για αυτό το σκοπό όπως επίσης και οι μητρικές που συνοδεύουν barebones οι οποίες καταναλώνουν ελάχιστα προκειμένου να τροφοδοτήσουν το ούτως η άλλως χαμηλών ενεργειακών απαιτήσεων υλικό. Αρκεί βέβαια και για το θέμα της αντικατάστασης μόνο, να μην έχετε απαιτήσεις ως προς τα παιχνίδια. Θα πρέπει να αρκεστείτε στην ondie κάρτα γραφικών του επεξεργαστή σας. Για web based παιχνίδια είναι παραπάνω από ικανοποιητική βέβαια ακόμα και για 1920x1080 αναλύσεις. Προτιμήστε βέβαια για αυτό το σκοπό επεξεργαστή που να έχει την HD4600 ως τη πιο δυνατή αυτή τη στιγμή στη haswell σειρά. Από εκεί και έπειτα ή ύπαρξη και μόνο του display port επιτρέπει αναλύσεις και μέχρι 4Κ (3840 x 2160) με 60hz ρυθμό ανανέωσης, οπότε δεν θα έχετε πρόβλημα να το χρησιμοποιήσετε ως HTPC για αρκετό καιρό ακόμα. Με την ψηφιακή έξοδο εξάλλου μπορείτε να οδηγήσετε τον ήχο σε κάποιον ενισχυτή πριν καταλήξει στην οθόνη σας. Μέσω hdmi μπορείτε να συνδέσετε και τυχόν δεύτερη οθόνη ώστε να δουλεύετε σε dual monitor. Προφανώς μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μόνο την hdmi αν δεν έχει displayport η οθόνη σας, απλά στην 4k ανάλυση δεν υποστηρίζεται αυτός ο ρυθμός ανανέωσης. Μιλώντας για dual setup γενικότερα αξίζει να αναφερθεί ακόμα μια φορά η δυνατότητα που δίνει η Shuttle στο barebone με τις δύο ενσύρματες κάρτες δικτύου. Αν το υποστηρίζει και ο υπόλοιπος εξοπλισμός μπορούν να γίνουν teamed ή σαν πιο απλή χρήση να συνδεθούν σε δύο διαφορετικά δίκτυα. Αν μη τι άλλο καλύπτουν πλήθος επιχειρήσεων που στοχεύουν σε τέτοιες υλοποιήσεις. Τέλος, αν και για το απλό χρήστη η ύπαρξη σειριακών τύπων συνδέσεων αποτελεί κάτι παρωχημένο, επαγγελματίες και επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να κάνουν χρήση αυτού του τύπου σύνδεσης διατηρώντας συγχρόνως και το πλεονέκτημα του μικρού όγκου που καταλαμβάνει το κουτί. Δεδομένων όλων των παραπάνω ακόμα και η τιμή δεν φαντάζει ακριβή. Στην ελληνική αγορά τη στιγμή που γράφεται το review μπορεί να το βρείτε και κάτω των 200€. Ακόμα και αν ο χρήστης θελήσει να στήσει μόνος του κάποιο πολύ μικρού όγκου κουτί θυσιάζοντας κάμποσα από τα πλεονεκτήματα που προσφέρει το ΧΗ81(envy) είτε επειδή δε μπορεί να βρει αντίστοιχα στην αγορά είτε επειδή δεν τα χρειάζεται, η τιμή πάλι στα ίδια επίπεδα θα κυμανθεί και μάλιστα χωρίς να έχει εξασφαλίσει τη ψύξη του επεξεργαστή. Να θυμίσω ότι αποδείχθηκε αθόρυβη πέρα από ικανοποιητική παρά των δύο μόνο heatpipes 6-χιλιοστων που καταλήγουν στα fins. Είναι σίγουρα ως υλοποίηση πιο αποδοτική από τις ψύκτρες που παρέχονται με τον επεξεργαστή. Όπως είναι φυσικό η βαθμολογία που παίρνει το XH81 της Shuttle δεν μπορεί να είναι λιγότερη από 95% και σίγουρα πρέπει να αποτελεί μια από τις πιθανές λύσεις για όποιον θέλει να φτιάξει έναν υπολογιστή γύρω από τη συγκεκριμένη πλατφόρμα. Ευχαριστουμε τη Shuttle για την παραχωρηση του XH81 barebone