crmaris

Η NH-U σειρά της Αυστριακής Noctua είναι μια από τις πιο επιτυχημένες στη συγκεκριμένη κατηγορία και σε αυτή οφείλεται, κατά κύριο λόγο, η αναγνώριση που απολαμβάνει η ίδια εταιρία σήμερα. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι τα πρώτα μέλη της παραπάνω σειράς, που πρωτοεμφανίστηκε το 2005, κατάφεραν και κέρδισαν πάνω από 400 βραβεία σε δοκιμές και παρουσιάσεις του ειδικού τύπου. Αυτό, αν μη τι άλλο είναι ένα εντυπωσιακό επίτευγμα και αποδεικνύει όχι μόνο πόσο καλά είναι να τα συγκεκριμένα προϊόντα αλλά δείχνει επίσης και το πόσο προβλήθηκε το όνομα της Noctua από τις ψύκτρες της NH-U σειράς. Οπότε φυσικό ήταν να θέλουν να ξανά-επαναφέρουν τη συγκεκριμένη σειρά στο προσκήνιο, όπως και έγινε με την παρουσίαση δύο καινούριων μελών πρόσφατα, των NH-U14S και NH-U12S. Και τα δύο καινούρια μέλη της NH-U σειράς μοιράζονται την ίδια σχεδίαση και η μόνη ουσιαστική διαφορά τους εντοπίζεται στο μέγεθος, με την NH-U14S να δέχεται αρκετά μεγαλύτερους ανεμιστήρες λόγο του μεγαλύτερου όγκου της, από την μικρότερη NH-U12S. Περιληπτικά, η NH-U14S πέραν της συμβατότητας με το πιο καινούριο Intel LGA2011 socket προσφέρει πλήρη συμβατότητα ακόμη και με μνήμες υψηλού προφίλ, λόγο του περιορισμένου πάχους της (πάντα σε σχέση με ψύκτρες που ακολουθούν τη σχεδίαση διπλού πύργου). Επιπρόσθετα τα έξι heatpipes με τα οποία εξοπλίζετε εγγυούνται κορυφαίες επιδόσεις, παρά τις σχετικά μαζεμένες διαστάσεις. Επιπλέον ο κορυφαίος NF-A15 ανεμιστήρα εξοπλίζει την NH-U14S. Πρόκειται για έναν ανεμιστήρα με αυξημένο πλάτος (15 cm) σε σχέση με τους συμβατικούς των 140 mm, ο οποίος όμως έχει 14 cm ύψος οπότε δεν προεξέχει και επιπλέον οι οπές στερέωσης του είναι συμβατές με αυτές των 120 mm ανεμιστήρων, οπότε μπορεί κάλλιστα να αντικαταστήσει τους τελευταίους σε διάφορες εφαρμογές. Σε γενικές γραμμές τα χαρακτηριστικά της NH-U14S φαίνονται ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και ανυπομονούμε να δούμε την απόδοση της πάνω στο Jalapeno. H NH-U12S είναι στην ουσία μια μικρογραφία της NH-U14S και προορίζεται για κουτιά με περιορισμένο εσωτερικό χώρο, όπου η τελευταία δε χωράει ή θα έκανε ιδιαίτερα ασφυκτικά τα πράγματα. Εξοπλίζεται και αυτή με έναν υπέρ-υψηλής ποιότητας ανεμιστήρα με 120 mm διάμετρο και δυστυχώς η τιμή της παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Τεχνικά Χαρακτηριστικά Τα επιμέρους τεχνικά χαρακτηριστικά των Noctua NH-U14S και Noctua NH-U12S παραθέτονται στους παρακάτω πίνακες. Specifications Noctua NH-U14S Socket compatibility Intel LGA2011 (Square ILM), 1156, 1155, 1150 AMD AM2, AM2+, AM3, FM1, FM2 (backplate required) Weight (with fan) 770 g (935 g) Material Base: Copper Fins: Aluminum Alloy Heatpipes 6 Max supported Fans 2 Equipped Fans 1 Fan compatibility 140x140x25mm, 120x120x25mm Dimensions with fan 150 mm (W) x 165 mm (H) x 78 mm (D) Warranty 6 years Price 69.90€ Το βάρος της NH-U14S δεν μπορεί να χαρακτηριστεί μικρό, για ψύκτρα αυτής της κατηγορίας, αλλά σε καμιά περίπτωση δε φτάνει το αντίστοιχο των κορυφαίων ψυκτρών διπλού πύργου (π.χ. Noctua NH-D14). Επίσης οι διαστάσεις της είναι αρκετά μαζεμένες, οπότε η πιθανότητα προβλημάτων συμβατότητας με μητρικές και μνήμες περιορίζονται σημαντικά. Οι έξι θερμό-αγωγοί θα φροντίσουν για την άμεση απομάκρυνση της θερμότητας από την χάλκινη και επινικελωμένη βάση ενώ τα αλουμινένια πτερύγια θα συμβάλουν τα μέγιστα, στην αποβολή της θερμότητας στο περιβάλλον. Επίσης, η Noctua φρόντισε να την εφοδιάσει και με δεύτερο σετ από ελάσματα για την περίπτωση που ο μελλοντικός αγοραστής θελήσει να εγκαταστήσει έναν επιπλέον ανεμιστήρα ώστε να βελτιώσει τις επιδόσεις. Τέλος, η εγγύηση είναι η συνηθισμένη που παρέχει η Noctua και αγγίζει τα έξι χρόνια ενώ η τιμή μπορεί εύκολα να χαρακτηριστεί ως "τσουχτερή". Specifications Noctua NH-U12S Socket compatibility Intel LGA2011 (Square ILM), 1156, 1155, 1150 AMD AM2, AM2+, AM3, FM1, FM2 (backplate required) Weight (with fan) 580 g (755 g) Material Base: Copper Fins: Aluminum Alloy Heatpipes 5 Max supported Fans 2 Equipped Fans 1 Fan compatibility 120x120x25mm Dimensions with fan 125 mm (W) x 158 mm (H) x 71 mm (D) Warranty 6 years Price 59.90€ Η μικρή NH-U12S διαθέτει έναν λιγότερο θερμό-αγωγό μιας και έξι δε χωρούσαν να περάσουν από τη βάση της. Επίσης το βάρος της είναι σημαντικό μικρότερο (κατά 190 γραμμάρια) και το ίδιο ισχύει και για τις διαστάσεις της. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω περιμένουμε σημαντική διαφορά στις επιδόσεις, αλλά μέχρι να δούμε τα αποτελέσματα των μετρήσεων καλό θα είναι να μην προβούμε σε εικασίες. Τέλος, δυστυχώς η διαφορά τιμής που χωρίζει τη μεγάλη από τη μικρή αδερφή δεν είναι μεγάλη οπότε η αγορά της NH-U12S θα γίνει με κύριο γνώμονα της εσωτερικές διαστάσεις του κουτιού του συστήματος σας. Τα χαρακτηριστικά των ανεμιστήρων (Noctua NF-A15 και NF-F12) που εξοπλίζουν τις NH-U14S και NH-U12S φαίνονται στους πιο κάτω πίνακες. Noctua NF-A15 Specifications Bearing SSO2 Voltage Range 12 V Rotational Speed (with L.N.A.) 300 ~ 1200 R.P.M. (900 R.P.M.) Airflow (with L.N.A.) 115.5 m³/h (88.7 m³/h) Acoustical Noise (with L.N.A.) 19.2 dBA (13.8 dBA) Life Expectance > 150.000 h Max. Input Power 0.96 W Connector 4-pin PWM Dimensions 140(H) x 150(D) x 25(W) mm Warranty 6 years Price 25.50€ Ο NF-A15 αποτελεί την εξέλιξη του NF-P14 και ενώ στην ουσία πρόκειται για 14 cm ανεμιστήρα, το πλάτος του αγγίζει τα 15 cm έτσι ώστε να προσφέρει υψηλότερες επιδόσεις αλλά και για να καλύπτει πλήρως την επιφάνεια των περισσότερων ψυκτρών. Τα έδρανα που χρησιμοποιεί είναι τα εξελιγμένα SS02 της Noctua, τα οποία είναι στην πραγματικότητα αναβαθμισμένα FDB (Fluid Dynamic Bearings), μιας και ενισχύονται από έναν μαγνήτη ο οποίος περιορίζει σημαντικά τις τριβές και αυξάνει κατά αυτό τον τρόπο το προσδόκιμο ζωής. H Noctua μιλάει για άνω των 150.000 ωρών διάρκεια ζωής τη στιγμή που ένας ποιοτικός ανεμιστήρας με ρουλεμάν διαθέτει 50.000 ώρες προσδόκιμο ζωής και ένας FDB 100.000 στην καλύτερη περίπτωση. Δυστυχώς η Noctua δεν πουλάει φτηνά την τεχνογνωσία και το κόστος εξέλιξης των SS02 εδράνων, με αποτέλεσμα ο συγκεκριμένος ανεμιστήρας να διαθέτει "αστρονομική" τιμή. Από την άλλη όμως διαθέτει εξαιρετικές επιδόσεις, είναι ήσυχος και έχει ιδιαίτερα μεγάλη εγγύηση. Εδώ να σημειώσουμε ότι παρόλο που ο ανεμιστήρας που εξοπλίζει την NH-U14S αναγράφει ως αριθμό μοντέλου NF-A15, εντούτοις είναι πιο δυνατός και η μέγιστη ταχύτητα του αγγίζει τις 1500 στροφές και με τον L.N.A. adaptor φθάνει τις 1200 στροφές. Αυτό μας προκάλεσε μεγάλη έκπληξη και αναρωτιόμαστε γιατί η Noctua χρησιμοποίησε τον ίδιο αριθμό μοντέλου σε δύο ανεμιστήρες με διαφορετικά χαρακτηριστικά λειτουργίας. Επίσης, στο αυτοκόλλητο που υπάρχει στο κέντρο του στοκ ανεμιστήρα της NH-U14S η μέγιστη κατανάλωση είναι αρκετά πιο μεγάλη από αυτή του κανονικού NF-A15 και επιπλέον αναγράφεται ότι οι μέγιστες στροφές του είναι 1500. Κάτι παρόμοιο δεν ισχύει και για τον ανεμιστήρα που εξοπλίζει την NH-U12S. Noctua NF-F12 Specifications Bearing SSO2 Voltage Range 12 V Rotational Speed (with L.N.A.) 300 ~ 1500 R.P.M. (1200 R.P.M.) Airflow (with L.N.A.) 93.4 m³/h (74.3 m³/h) Acoustical Noise (with L.N.A.) 22.4 dBA (18.6 dBA) Life Expectance > 150.000 h Max. Input Power 0.6 W Connector 4-pin PWM Dimensions 120(H) x 120(D) x 25(W) mm Warranty 6 years Price 21.90€ Ο "μικρός" NF-F12 διαθέτει εστιασμένη ροή αέρα, με αποτέλεσμα την επίτευξη υψηλής στατικής πίεσης που βοηθά στη γρηγορότερη απομάκρυνση της θερμότητας από τα πτερύγια (fins) της ψύκτρας, ειδικά αν τα τελευταία είναι πυκνά. Η απόδοση του είναι καλή και ο εκλυόμενος θόρυβος, σύμφωνα τουλάχιστον με τα λεγόμενα της Noctua, είναι αρκετά χαμηλός. Η τιμή του πάντως δεν είναι καθόλου χαμηλή και σίγουρα απευθύνεται σε αυτούς που δεν έχουν πρόβλημα να επενδύσουν ένα σημαντικό ποσό για την αγορά ενός άκρως αξιόπιστου/ποιοτικού ανεμιστήρα. Συσκευασία και παρελκόμενα NH-U14S Η NH-U14S έρχεται μέσα στην "κλασσική" τετράγωνη συσκευασία της Noctua με το άσπρο και βαθύ καφέ χρώμα να κυριαρχούν. Στο μπροστινό μέρος, πέραν του μοντέλου της ψύκτρας υπάρχει μια συνοπτική περιγραφή των κύριων χαρακτηριστικών της. Στο πίσω μέρος της συσκευασίας υπάρχει μια πιο λεπτομερή περιγραφή των επιμέρους χαρακτηριστικών της ψύκτρας. Σε αυτή την πλευρά βρίσκουμε μια πολύγλωσση περιγραφή των χαρακτηριστικών της NH-U14S. Εδώ βρίσκουμε τρεις πίνακες με τα χαρακτηριστικά της ψύκτρας, του ανεμιστήρα που την εξοπλίζει και μια περιγραφή των παρελκομένων που τη συνοδεύουν. Ανοίγοντας το κουτί αντικρίζουμε μια νοικοκυρεμένη εικόνα με τα παρελκόμενα και επιμέρους εξαρτήματα της ψύκτρας να βρίσκονται αποθηκευμένα στα αντίστοιχα κουτιά. Η ψύκτρα βρίσκεται ακριβώς από κάτω και "φοράει" ήδη τον ανεμιστήρα. Τα παρελκόμενα περιλαμβάνουν ένα ειδικό κατσαβίδι για το σφίξιμο των βιδών στερέωσης της ψύκτρας, έναν L.N.A. adaptor που "ρίχνει" την τάση τροφοδοσίας του ανεμιστήρα, μειώνοντας έτσι τις στροφές και τον εκλυόμενο θόρυβο, ένα επιπλέον σετ από μεταλλικά ελάσματα για την τοποθέτηση και δεύτερου ανεμιστήρα και τέλος ένα σωληνάριο με την κορυφαία θερμοαγώγιμη πάστα της Noctua, την ΝΤ-Η1. Σε αυτό το κουτί θα βρείτε τα απαραίτητα εξαρτήματα για την τοποθέτηση της ψύκτρας σε AMD sockets. Όπως βλέπετε δεν περιλαμβάνεται backplate, οπότε θα χρησιμοποιήσετε το stock της μητρικής σας. Στα εξαρτήματα για την τοποθέτηση της ψύκτρας σε Intel sockets περιλαμβάνεται backplate. [BREAK= Συσκευασία και παρελκόμενα NH-U12S] Το κουτί της συσκευασίας της NH-U12S φέρει την ίδια σχεδίαση με αυτό της μεγαλύτερης αδερφής της, μόνο που οι διαστάσεις του είναι μικρότερες. Κάτι φυσικό αφού και η NH-U12S είναι μικρότερη από την NH-U14S. Σε αυτές τις πλευρές γίνονται αναφορές στα επιμέρους χαρακτηριστικά της ψύκτρας. Αν δεν έχετε κάτι καλύτερο να κάνετε μπορείτε να τους ρίξετε μια ματιά. Οι πιο σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την ψύκτρα, τον ανεμιστήρα και τα παρελκόμενα που τη συνοδεύουν απεικονίζονται στους τρεις πίνακες που φαίνονται στις παρακάτω φωτογραφίες. Η NH-U12S, όπως και η μεγάλη αδερφή της, προστατεύεται πάρα πολύ καλά μέσα στη συσκευασία. Επίσης έρχεται με τον ανεμιστήρα ήδη τοποθετημένο. Βέβαια θα πρέπει να τον αφαιρέσετε για να στερεώσετε/βιδώσετε την ψύκτρα στο socket αλλά τουλάχιστον θα έχετε μια ιδέα για το πώς να τοποθετήσετε τον ανεμιστήρα. Μια κοντινή ματιά στους ανεμιστήρες NF-A15 και NF-F12 Η συσκευασία του NF-A15 είναι αρκετά μεγάλη και δείχνει αρκετά στιβαρή, έτσι ώστε να προστατεύσει επαρκώς τα περιεχόμενα της ακόμα και σε ακραίες συνθήκες (μεταφοράς). Στο μπροστινό μέρος βρίσκουμε μια περιληπτική περιγραφή των κύριων χαρακτηριστικών. Σε αυτή την πλευρά πέραν της πολύγλωσσης περιγραφής των χαρακτηριστικών του NF-A15, υπάρχει ένα σχεδιάγραμμα με τις διαστάσεις του καθώς και δύο πίνακες που παραθέτουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά και τα παρελκόμενα που τον συνοδεύουν. Η συσκευασία ανοίγει και διαθέτει παράθυρο με θέα προς τον ανεμιστήρα. Στο αριστερό μέρος η Noctua παραθέτει πληροφορίες και επεξηγήσεις σχετικές με τις τεχνολογίες που χρησιμοποιεί ο ανεμιστήρας, έτσι ώστε να προσφέρει υψηλές επιδόσεις για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Η συσκευασία του NF-F12 ανεμιστήρα ακολουθεί τα σχεδιαστικά χνάρια της αντίστοιχης του NF-A14. Οι διαστάσεις της είναι φυσικά κατά τι μικρότερες. Οι γνωστοί πίνακες με τα τεχνικά χαρακτηριστικά, τα παρελκόμενα αλλά και το σχεδιάγραμμα με τις διαστάσεις. Στην ανοιγόμενη εσωτερική πλευρά της συσκευασίας βρίσκουμε ένα ανατομικό σχέδιο του ανεμιστήρα, που προσφέρει μερικές λεπτομέρειες σχετικά με τις τεχνολογίες που αυτός χρησιμοποιεί. Τα περιεχόμενα των δύο παραπάνω συσκευασιών δίπλα-δίπλα. Όπως βλέπετε όλα τα παρελκόμενα είναι επιμελώς τακτοποιημένα και δείχνουν ότι η Noctua προσέχει ακόμη και την πιο μικρή λεπτομέρεια στα προϊόντα της. Φυσικά με τις τιμές που τα διαθέτει καλά κάνει και προσέχει τα πάντα. Οι NH-U14S και NH-U12S κάτω από το φακό Ας ξεκινήσουμε πρώτα από τη μεγάλη της παρέας, την NH-U14S. Όπως βλέπετε το πάχος της ακόμη και με τον ανεμιστήρα τοποθετημένο είναι μικρό, οπότε δε θα προεξέχει πολύ από το socket με αποτέλεσμα να μη "βρίσκει" πάνω στις μνήμες. Αυτό είναι το κύριο πρόβλημα των ψυκτρών διπλού πύργου, η ασυμβατότητα με μνήμες που "φοράν" ψηλά heatspreaders, μιας και προεξέχουν πολύ από την περιοχή του socket. Σε μερικούς ίσως δεν αρέσει η όλη σχεδίαση και το χρώμα του ανεμιστήρα, αλλά αυτό δεν ισχύει σε καμιά περίπτωση για εμάς. Αντίθετα βρίσκουμε το όλο σχέδιο κλασσικό και καλά κάνει η Noctua και κρατάει μια ενιαία και σταθερή σχεδιαστική γραμμή, έτσι ώστε να ξεχωρίζει από τον ανταγωνισμό. Έξι ιδιαίτερα μεγάλα heatpipes διαπερνούν τη βάση και καταλήγουν στην κορυφή της ψύκτρας. Αυτά είναι που κάνουν όλη τη δουλειά και η σχεδίαση τους αλλά και το υγρό που χρησιμοποιούν (καθώς και η ποσότητα αυτού), αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες για την απόδοση της ψύκτρας. Η βάση της ψύκτρας διαθέτει πολύ καλό φινίρισμα το οποίο δεν ακολουθεί τη σχολή "καθρέφτη", αλλά διαθέτει πολλές παράλληλες και ιδιαίτερα μικρές αυλακώσεις. Πιθανών, μετά από πολλές δοκιμές η Noctua να κατέληξε ότι η συγκεκριμένη κατεργασία επιφέρει καλύτερες επιδόσεις, σε σύγκριση με μια εντελώς λεία επιφάνεια. Η μικρή NH-U12S αποτελεί στην ουσία μια μικρογραφία της μεγαλύτερης αδερφής της, με μόνη ορατή διαφορά τον απολύτως τετράγωνο ανεμιστήρα που δεν προεξέχει καθόλου από την ψύκτρα. Οι διαστάσεις της είναι πολύ μαζεμένες και σίγουρα θα αποτελέσει ιδανική λύση για μικρότερα κουτιά όπου ο εσωτερικός χώρος είναι περιορισμένος. Πέντε heatpipes διατρέχουν τη βάση και φροντίζουν για την επίτευξη όσο το δυνατόν υψηλότερων επιδόσεων. Δε θα μπορούσαμε να μην τραβήξουμε φυσικά και μερικές φωτογραφίες με τις δύο ψύκτρες δίπλα-δίπλα, έτσι ώστε να σας δείξουμε τη διαφορά μεγέθους που έχουν. Ειδικά στο πλάτος η διαφορά είναι μεγάλη, με το ύψος να ακολουθεί. Μετρήσεις Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Jalapeno, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός Fluke 175 (για την ακριβή μέτρηση των Watts), ενός ταχομέτρου UNI-T UT372 και ενός CEM DT-8852 Sound Level Meter Datalogger. Θα υποβάλουμε την ψύκτρα σε πέντε διαφορετικά φορτία (117.1W, 175.4W, 232.1W, 289.9W και 345.1W) και με διαφορετικές ταχύτητες του/των ανεμιστήρων. Ακολουθούν μερικοί πίνακες με όλα τα στοιχεία που συλλέξαμε από τις μετρήσεις μας. Thermal and Acoustic Tests Noctua NH-U12S Stock(1 fan Push) Test # Watts Fan RPM (A/B) Noise* (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 1070 31.4 37.8°C 22.6°C 15.2°C 2 175.4 1070 31.4 44.5°C 22.6°C 21.9°C 3 232.1 1070 31.4 51.6°C 22.5°C 29.1°C 4 289.9 1070 31.4 57.6°C 22.4°C 35.2°C 5 345.1 1070 31.4 64.8°C 22.6°C 42.2°C 6 117.1 1479 37.3 36.2°C 22.5°C 13.7°C 7 175.4 1479 37.3 41.5°C 22.5°C 19.0°C 8 232.1 1479 37.3 47.4°C 22.5°C 24.9°C 9 289.9 1479 37.3 52.4°C 22.5°C 29.9°C 10 345.1 1479 37.3 57.8°C 22.5°C 35.3°C * Measured at 0.5m distance Η μικρή NH-U12S θέλει υψηλή ροή αέρα για να λειτουργήσει αποδοτικά και όταν τοποθετήσαμε τον L.N.A. adaptor στον ανεμιστήρα της, πραγματικά της κόψαμε τα φτερά. Με άνω των 40°C διαφορά Delta στο πέμπτο τεστ τα πράγματα δεν είναι και τόσο ρόδινα. Βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η συγκεκριμένη ψύκτρα δεν απευθύνεται για τόσο υψηλά φορτία οπότε δεν πρέπει να έχουμε και τρελές απαιτήσεις από αυτή. Με τον ανεμιστήρα να δουλεύει σε πλήρες στροφές τα πήγε αρκετά καλά πάντως, αν και ο εκλυόμενος θόρυβος αυξήθηκε κατακόρυφα. Thermal and Acoustic Tests Noctua NH-U12S Stock(2 fans Push - Pull) Test # Watts Fan RPM (A/B) Noise* (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 1070 / 1070 33.9 36.7°C 22.7°C 14.0°C 2 175.4 1070 / 1070 33.9 42.4°C 22.8°C 19.6°C 3 232.1 1070 / 1070 33.9 48.5°C 22.7°C 25.8°C 4 289.9 1070 / 1070 33.9 53.5°C 22.7°C 30.8°C 5 345.1 1070 / 1070 33.9 58.9°C 22.7°C 36.2°C 6 117.1 1479 / 1479 39.2 35.2°C 23.0°C 12.2°C 7 175.4 1479 / 1479 39.2 40.0°C 22.9°C 17.1°C 8 232.1 1479 / 1479 39.2 45.4°C 22.9°C 22.5°C 9 289.9 1479 / 1479 39.2 50.0°C 22.9°C 27.1°C 10 345.1 1479 / 1479 39.2 55.2°C 22.9°C 32.3°C * Measured at 0.5m distance Με δύο ίδιους ανεμιστήρες τοποθετημένους (2x NF-F12) η NH-U12S κατάφερε και σημείωσε καλές θερμοκρασίες ακόμη και σε μειωμένες στροφές περιστροφής, με τον εκλυόμενο θόρυβο να μην ξεπερνά τα 34 dBA. Τώρα με τους ανεμιστήρες σε φουλ στροφές πλησίασε σε απόδοση κορυφαίες ψύκτρες με πολύ μεγαλύτερο όγκο και βάρος. Από ότι φαίνεται αυτή η μικρή ψύκτρα με δύο ισχυρούς ανεμιστήρες μπορεί να κάνει θαύματα. Κρίμα που δεν είχαμε δύο Delta 120 mm στη διάθεση μας, για να δούμε τι "ψάρια" θα έπιανε. Thermal and Acoustic Tests Noctua NH-U14S Stock(1 fan Push) Test # Watts Fan RPM Noise* (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 936 30.0 37.1°C 23.5°C 13.6°C 2 175.4 936 30.0 42.8°C 23.7°C 19.1°C 3 232.1 936 30.0 48.7°C 23.5°C 25.2°C 4 289.9 936 30.0 53.7°C 23.4°C 30.3°C 5 345.1 936 30.0 59.2°C 23.7°C 35.5°C 6 117.1 1450 35.8 32.8°C 22.2°C 10.6°C 7 175.4 1450 35.8 37.2°C 22.3°C 14.9°C 8 232.1 1450 35.8 41.7°C 22.3°C 19.4°C 9 289.9 1450 35.8 45.3°C 22.4°C 22.9°C 10 345.1 1450 35.8 49.3°C 22.3°C 27.0°C * Measured at 0.5m distance Ο ανεμιστήρας της NH-U14S καταφέρνει και της χαρίζει καλές επιδόσεις ακόμη και σε χαμηλές ταχύτητες περιστροφές, ενώ παράλληλα εκλύει πάρα πολύ χαμηλό θόρυβο. Βέβαια, ομοίως με τη μικρή αδερφή της, έτσι και αυτή απαιτεί υψηλή ροή αέρα για να αποδώσει τα μέγιστα. Έτσι όταν δώσαμε φουλ στροφές στον ανεμιστήρα της μας αντάμειψε με κορυφαίες επιδόσεις που ξεπερνάνε τις αντίστοιχες πολλών ψυκτρών διπλού πύργου και πλησιάζουν επικίνδυνα αυτές των κορυφαίων λύσεων υδρόψυξης. Πραγματικά μας εξέπληξε η απόδοση της NH-U14S και δεν περιμέναμε σε καμιά περίπτωση να πετύχει τόσο μικρές θερμοκρασίες. Μπράβο στην Noctua που κατάφερε με μια μαζεμένων διαστάσεων ψύκτρα να βάλει τα γυαλιά σε θηρία που ζυγίζουν αρκετά περισσότερο από ένα κιλό και έχουν τεράστιο όγκο. Thermal and Acoustic Tests Noctua NH-U14S Stock(2 fans Push - Pull) Test # Watts Fan RPM (A/B) * Noise** (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 970 / 802 30.2 34.9°C 23.5°C 11.4°C 2 175.4 970 / 802 30.2 39.4°C 23.3°C 16.1°C 3 232.1 970 / 802 30.2 44.5°C 23.5°C 21.0°C 4 289.9 970 / 802 30.2 48.4°C 23.8°C 24.6°C 5 345.1 970 / 802 30.2 52.3°C 23.6°C 28.7°C 6 117.1 1460 / 1255 37.4 32.9°C 22.8°C 10.1°C 7 175.4 1460 / 1255 37.4 37.2°C 23.2°C 14.0°C 8 232.1 1460 / 1255 37.4 41.5°C 23.2°C 18.3°C 9 289.9 1460 / 1255 37.4 45.1°C 23.3°C 21.8°C 10 345.1 1460 / 1255 37.4 48.8°C 23.7°C 25.1°C * A: NF-A15 stock fan (1500 RPM Max) B: NF-A15 optional fan (1200 RPM Max) ** Measured at 0.5m distance Με δύο ανεμιστήρες η NH-U14S τα πήρε όλα και έφυγε. Συναγωνίζεται στα ίσα όλες τις λύσεις υδρόψυξης και ξεπερνάει άνετα όλες τις υπόλοιπες ψύκτρες. Επίσης σε χαμηλές ταχύτητες περιστροφής οι ανεμιστήρες είναι πρακτικά αθόρυβοι και καταφέρνουν ταυτόχρονα και χαρίζουν πολύ καλές επιδόσεις, ενώ ακόμη και σε φουλ ταχύτητα ο θόρυβος δεν μπορεί να χαρακτηριστεί σε καμιά περίπτωση ενοχλητικός. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι η συγκεκριμένη διαμόρφωση κοστίζει πολύ, μιας και το κόστος του δεύτερου ανεμιστήρα είναι υψηλό και αυξάνει σημαντικά την ήδη "τσιμπημένη" τιμή της NH-U14S. Συγκεντρωτικά Γραφήματα Στο παρακάτω γράφημα απεικονίζονται οι επιδόσεις των υπό δοκιμή ψυκτρών σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής, οι οποίες έχουν αντέξει τη μέγιστη ισχύ του Jalapeno. Με δύο ανεμιστήρες η NH-U14S ρίχνει σε όλες τις υπόλοιπες ψύκτρες και ακόμη και με έναν ανεμιστήρα καταφέρνει και ξεπερνάει με άνεση την απόδοση της θηριώδους NH-D14, η οποία αρχίζει πια και δείχνει τα χρονάκια της και καλά θα κάνει η Noctua να την αντικαταστήσει σύντομα. Είναι πραγματικά εκπληκτικό να βλέπεις μια ψύκτρα μαζεμένων διαστάσεων να καταφέρνει να πλησιάζει τόσο κοντά στις κορυφαίες λύσεις υδρόψυξης, που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής. Υπόψιν ότι οι τελευταίες για να επιτύχουν αυτές τις επιδόσεις πραγματικά "παίρνουν" αυτιά, κάτι που δεν ισχύει σε καμιά περίπτωση για την NH-U14S. Όσον αφορά τώρα τη μικρή NH-U12S, τα πήγε αρκετά καλά δεδομένου του όγκου της και των δυνατοτήτων του ανεμιστήρα που εξοπλίζεται. Με δύο ανεμιστήρες πάντως τα πήγε πολύ καλά και κατάφερε και πλησίασε την απόδοση ψυκτρών με σημαντικά μεγαλύτερο όγκο και βάρος. Το γράφημα που ακολουθεί αναπαριστά τα επίπεδα του θορύβου που εκλύουν οι ψύκτρες της δοκιμής, σε σχέση με άλλες που έχουν μετρηθεί κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Με διαφορά η NH-U14S είναι η πιο ήσυχη ψύκτρα που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής. Ακόμη και με δύο ανεμιστήρες εγκατεστημένους ο εκλυόμενος θόρυβος παραμένει χαμηλότερος σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες λύσεις ψύξης. Από ότι φαίνεται τα αξίζει και με τα παραπάνω τα πολλά λεφτά του ο NF-A15 ανεμιστήρας, που την εξοπλίζει. Η μικρότερη NH-U12S όπως είναι φυσικό εκλύει περισσότερο θόρυβο από τη μεγαλύτερη αδερφή της, μιας και ο ανεμιστήρας της "ανεβάζει" περισσότερες στροφές. Πάντως και αυτή τα πήγε πολύ καλά σε αυτό τον τομέα μιας και κατέλαβε μια από τις κορυφαίες θέσεις στο παραπάνω γράφημα. Συμπεράσματα Νομίζω ότι δε χρειάζεται να πω (γράψω καλύτερα) πολλά μιας και οι αριθμοί και τα γραφήματα των προηγούμενων σελίδων τα αποκάλυψαν όλα. Η Noctua για άλλη μια φορά έδειξε γιατί είναι μια από τις κορυφαίες εταιρίες κατασκευής λύσεων ψύξης για επεξεργαστές. Πρόκειται άλλωστε για μια εταιρία που δεν ασχολείται με τίποτε άλλο παρά μόνο με αυτό τον τομέα, οπότε η τεχνογνωσία και η εμπειρία που έχει αποκτήσει είναι τεράστια. Αν συνδυάσουμε τα παραπάνω με την κορυφαία ποιότητα κατασκευής που χαρακτηρίζει όλα τα προϊόντα της, τότε το αποτέλεσμα δεν μπορεί να είναι τίποτα λιγότερο από εξαιρετικό. Εν ολίγοις η NH-U14S τα πήρε όλα σβάρνα και έφυγε, αδιαφορώντας για το αν οι άλλες ψύκτρες διαθέτουν μεγαλύτερο βάρος, περισσότερους ανεμιστήρες και αν κοστίζουν ακριβότερα. Κατάφερε και έβαλε τα γυαλιά ακόμη και στην NH-D14 η οποία υποτίθεται ότι ανήκει σε μεγαλύτερη σειρά, αλλά δυστυχώς έχει αρχίσει και δείχνει τα χρονάκια της και καλά θα κάνει η Noctua να την ανανεώσει/βελτιώσει σύντομα, μιας και δεν πρέπει να αφήνεις τέτοιους θρύλους να σβήνουν άδοξα στο τέλος. Αν θέλετε να ξεμπερδεύετε μια και καλή με το θέμα της ψύξης του υπερ-χρονισμένου επεξεργαστή σας και δε βρίσκεται βολικές τις ωτοασπίδες, τότε προμηθευτείτε μια NH-U14S με έναν επιπλέον ανεμιστήρα και θα ξεχάσετε το θέμα ψύξη για πολύ μεγάλο διάστημα. Όσον αφορά τώρα τη "μικρή" NH-U12S, σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να σταθεί δίπλα στη μεγάλη της αδερφή από πλευρά επιδόσεων, αλλά παρόλα αυτά κατάφερε και άντεξε το πλήρες φορτίο του Jalapeno, σημειώνοντας αξιοπρεπείς θερμοκρασίες. Το κύριο μειονέκτημα της αποτελεί η μικρή διαφορά τιμής που τη χωρίζει από τη μεγαλύτερη NH-U14S, αλλά ούτως η άλλος παίζει σε εντελώς διαφορετική κατηγορία και στο κάτω κάτω θα την επιλέξει κάποιος που δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει μεγαλύτερων διαστάσεων ψύκτρα. Για τα κυβικά της πάντως αποδίδει αρκετά καλά και ο θόρυβος που παράγει σε γενικές γραμμές είναι χαμηλός. Πάντως σε αυτές τις διαστάσεις υπάρχουν και άλλες προτάσεις, πολύ πιο οικονομικές αλλά και με κατά πολύ χαμηλότερη ποιότητα κατασκευής και αρκετά πιο θορυβώδεις. H NH-U14S της Noctua κοστίζει 69.90€ (στο εξωτερικό, στην Ελλάδα κατά πάσα πιθανότητα όταν έρθει θα κοστίζει αρκετά παραπάνω) και τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα της είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Κορυφαίες επιδόσεις Χαμηλός θόρυβος Υψηλής ποιότητας ανεμιστήρας Μαζεμένες διαστάσεις Υποστήριξη όλων των σύγχρονων sockets Ποιότητα κατασκευής Εύκολη εγκατάσταση Πλούσια συνοδευτικά Παρέχεται θερμό-αγώγιμη πολλαπλών χρήσεων στη συσκευασία της Παρέχονται ελάσματα για την τοποθέτηση και δεύτερου ανεμιστήρα Πολύχρονη εγγύηση Μειονεκτήματα Αρκετά υψηλή τιμή H NH-U12S της Noctua κοστίζει 59.90€ (πάλι στο εξωτερικό, στην Ελλάδα δεν ελπίζουμε σε αυτή την τιμή) και τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα της είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Αρκετά καλές επιδόσεις Χαμηλός θόρυβος Υψηλής ποιότητας ανεμιστήρας Μικρός όγκος και βάρος Υποστήριξη όλων των σύγχρονων sockets Ποιότητα κατασκευής Εύκολη εγκατάσταση Πλούσια συνοδευτικά Παρέχεται θερμό-αγώγιμη πολλαπλών χρήσεων στη συσκευασία της Παρέχονται ελάσματα για την τοποθέτηση και δεύτερου ανεμιστήρα Πολύχρονη εγγύηση Μειονεκτήματα Τσουχτερή τιμή Οι επιδόσεις επηρεάζονται σημαντικά όταν ο ανεμιστήρας λειτουργεί σε χαμηλές στροφές Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά η NH-U14S είναι: και η βαθμολογία της NH-U12S είναι: Εδώ τέλειωσε και η σημερινή παρουσίαση. Ευχαριστούμε θερμά την Noctua για τη διάθεση των δειγμάτων. crmaris

H Cooler Master είναι μια πολύ μεγάλη εταιρία με πλούσια γκάμα προϊόντων και ισχυρή παρουσία στο χώρο. Παρόλα αυτά τα τελευταία χρόνια η παρουσία της στην high-end κατηγορία τροφοδοτικών δεν ήταν αυτή που περίμενε/ήθελε και μπορεί να πουλάει τρελές ποσότητες, mainstream κυρίως, PSUs, αλλά όπως και να το κάνουμε τα κορυφαία μοντέλα είναι που χαρίζουν πρεστίζ και κύρος. Στις μέρες μας η εταιρία που κυριαρχεί και στις μεγάλες κατηγορίες είναι χωρίς αμφιβολία η Corsair, οπότε η CM είχε εντοπίσει ήδη το στόχο της και το μόνο που έμενε να κάνει ήταν να βρει πώς θα τον αντιμετωπίσει επί ίσους όρους. Για χρόνια τώρα η CM παρέμενε πιστή στην εταιρία Enhance η οποία και κατασκεύαζε τα τροφοδοτικά της. Η τελευταία μπορεί να αποτελεί μια αξιόλογη εταιρία με ποιοτικά προϊόντα αλλά δυστυχώς, στο πλείστο των περιπτώσεων, ακολουθεί δοκιμασμένες και προϋπάρχοντες λύσεις και αποφεύγει να καταφύγει σε καινοτομίες, οπότε και τα προϊόντα της δεν ξεχωρίζουν, παρά ελάχιστων περιπτώσεων, από το πλήθος. Οπότε η CM αποφάσισε για την καινούρια σειρά τροφοδοτικών με το όνομα V (Vendetta; ) να χτυπήσει την πόρτα της Seasonic, μιας από τις καλύτερες εταιρίες κατασκευής PSUs η οποία και κρύβεται πίσω από πολλά high-end μοντέλα της άκρως πετυχημένης Corsair. Μάλιστα δεν χρησιμοποίησαν μόνο τον ίδιο ΟΕΜ (κατασκευαστή) με την αντίπαλο εταιρία που θέλουν να χτυπήσουν, αλλά κατάφεραν και έριξαν αρκετά τις τιμές των καινούριων PSUs έτσι ώστε να μπουν και πάλι δυναμικά στο παιχνίδι. Δεν μπορούμε παρά να επαινέσουμε την CM από τώρα, που αποφάσισε επιτέλους να αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού και να ξεχάσει έστω και για λίγο τις χλιαρές υλοποιήσεις της Enhance. Το σημερινό μενού των Chromas περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μοντέλο της V σειράς, το V1000. Το συγκεκριμένο όπως και όλα τα υπόλοιπα (V850 και V700), διαθέτει Gold αποδοτικότητα, όλες οι καλωδιώσεις του είναι αποσπώμενες, οι πυκνωτές που βρίσκονται στο εσωτερικό του είναι όλοι Ιαπωνικής προέλευσης και τέλος εξοπλίζεται με έναν πραγματικά κορυφαίο ανεμιστήρα που χρησιμοποιεί ειδικά ρουλεμάν με πολύ μεγάλη διάρκεια ζωής και ελαχιστοποιημένο θόρυβο (Fluid Dynamic Bearings). Στα χαρτιά πραγματικά πετάει το V1000 αλλά πάνω στον πάγκο δοκιμών θα αποδείξει την αξία του, οπότε φύγαμε για την κυρίως δοκιμή. Τα κύρια χαρακτηριστικά του V1000 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Cooler Master V1000 Features & Specs Max. DC Output 1000W PFC Active PFC Efficiency 80 Plus Gold Operating temperature 0°C ~ 50°C Protections Over Voltage Protection Under Voltage Protection Over Power Protection Short Circuit Protection Over Temperature Protection Cooling 135 mm FDB Fan (MGA13512XF-025) Dimensions 150 mm (W) x 87 mm (H) x 170 mm (D) Weight 1.9 kg Compliance ATX12V v2.30, EPS 2.92 Warranty 5 years Price at time of review (wo VAT) 160 € Παρόλο που η πλατφόρμα στην οποία στηρίζεται το V1000 (η καινούρια KM3 της Seasonic), μπορεί εύκολα να αποδώσει Platinum αποδοτικότητα, η CM αποφάσισε να την περιορίσει σε 80 Plus Gold, προφανώς για λόγους περιορισμού του κόστους. Όσον αφορά τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά εκεί ευτυχώς δεν έγιναν παραχωρήσεις με το V1000 να έχει τη δυνατότητα απόδοσης της πλήρους ισχύς του μέχρι και τους 50°C και με σχεδόν όλες τις διαθέσιμες προστασίες να το εξοπλίζουν. Επιπρόσθετα, εξοπλίζεται με έναν κορυφαίο ανεμιστήρα, από την Protechnic Electric, ο οποίος πραγματικά κάνει τη διαφορά σε σχέση με τον ανταγωνισμό, που χρησιμοποιεί την ίδια πλατφόρμα της Seasonic. Τέλος, η εγγύηση φτάνει τα πέντε χρόνια και η προτεινόμενη τιμή της CM δείχνει πολύ καλή για να είναι αληθινή, τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα. Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του V1000. Cables / Connectors Modular Cables ATX connector (610mm) 20+4 pin 4+4 pin EPS12V (685mm) 2 6+2 pin PCIe (600mm+105mm) 8 SATA (460mm+95mm+95mm) 8 4 pin Molex (450mm+100mm) 2 4 pin Molex (460mm+100mm) / FDD (+100mm) 2 / 1 Επιτέλους ένα 1000αρη PSU με οχτώ PCIe, όχι ότι θα τις αξιοποιήσουν οι περισσότεροι από εσάς, αλλά καλό είναι να υπάρχουν. Αντιθέτως, οι SATA υποδοχές δείχνουν λίγες μιας και ο ανταγωνισμός μας έχει συνηθίσει σε περισσότερες από δέκα. Επίσης θα θέλαμε και μερικούς επιπλέον περιφερειακούς connectors. Όπως και να έχει πάντως, στο πλείστο των περιπτώσεων το V1000 θα καλύψει επαρκώς τις όποιες ανάγκες με τις υποδοχές που διαθέτει. Όσον αφορά το μήκος των καλωδιώσεων, όλες διαθέτουν αρκετό μήκος για να μη δημιουργηθούν προβλήματα ακόμη και σε τεράστια, full tower, κουτιά. Από την άλλη, η απόσταση ανάμεσα στους connectors είναι πολύ μικρή και θα θέλαμε μερικά παραπάνω εκατοστά ειδικά στους περιφερειακούς. Τέλος, όλοι οι connectors χρησιμοποιούν καλώδια με 18AWG πάχος, το οποίο είναι και το προτεινόμενο από την προδιαγραφή ATX. Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του V1000. Cooler Master V1000 Power Specs Rail 3.3V 5V 12V 5VSB -12V Max. Power Amps 25 25 83 3 0.5 Watts 125 996 15 6 Total Max. Power (W) 1000 Το μονό +12V rail είναι πανίσχυρο και μπορεί άνετα να υποστηρίξει ένα σύστημα με πολλαπλές κάρτες γραφικών και άλλα ενεργοβόρα υποσυστήματα. Τα δευτερεύοντα rails (5V και 3.3V) διαθέτουν επίσης παραπάνω από αρκετή ισχύ για ένα μοντέρνο σύστημα και τέλος τα 5VSB δεν είναι και τόσο ισχυρά, για ένα PSU με 1 kW μέγιστη ισχύ. Ιδανικά θα θέλαμε 4 Α (ή και περισσότερα) στο συγκεκριμένο rail. Η συσκευασία του V1000 είναι αρκετά μεγάλη και στην πρόσοψη της φιγουράρει ένα μέρος του πίσω μέρους του τροφοδοτικού, με τις υποδοχές για τις αποσπώμενες καλωδιώσεις σε πρώτο πλάνο. Βέβαια το όλο σκηνικό είναι πολύ σκοτεινό και δε θυμίζει σε καμία περίπτωση τις κλασσικές συσκευασίες της CM, με τους έντονους χρωματισμούς και σχέδια. Επίσης, να σημειώσουμε ότι αυτή δεν είναι η τελική πρόσοψη της συσκευασίας, μιας και ορθώς έπραξε η CM και την αντικατέστησε στα μοντέλα της κανονικής παραγωγής. Σε μία από τις δύο πλευρές βρίσκουμε τον πίνακα με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του PSU καθώς και αυτόν με την περιγραφή των DC εξόδων του. Στην άλλη πλευρά βρίσκουμε μόνο τον αριθμό μοντέλου. Και σε αυτή την πλευρά απεικονίζεται μόνο ο αριθμός μοντέλου του PSU. Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι της πίσω πλευράς, της συσκευασίας, είναι τα δύο γραφήματα που δίνουν την αποδοτικότητα τόσο με τάση εισόδου 230VAC όσο και με 115VAC καθώς και την ταχύτητα του ανεμιστήρα σε όλο το εύρος λειτουργίας του PSU. Αφού αφαιρέσαμε το εξωτερικό χάρτινο sleeving φτάσαμε στην κυρίως συσκευασία του PSU, με το σήμα της CM στο πάνω μέρος της. Το τροφοδοτικό περιβάλλεται από δύο αφρώδες προστατευτικά και επιπλέον ένα βελούδινο πουγκί παρέχει επιπλέον προστασία. Στα παρελκόμενα βρίσκουμε ένα διπλωμένο χαρτί με τις οδηγίες χρήσης καθώς και λεπτομέρειες περί των χαρακτηριστικών όλων των μελών της V σειράς, το καλώδιο τροφοδοσίας και το τσαντάκι που περιέχει όλες τις αποσπώμενες καλωδιώσεις. Οι αποσπώμενες καλωδιώσεις είναι stealth, δηλαδή όλα τα επιμέρους καλώδια τους είναι βαμμένα μαύρα έτσι ώστε να καμουφλάρονται/κρύβονται πιο εύκολα μέσα σε ένα κουτί με ιδίου χρώματος βαφή στο εσωτερικό του. Επίσης η ATX καλωδίωση είναι fully sleeved και όλες οι υπόλοιπες είναι πλακέ (flat), έτσι ώστε να μπλοκάρουν όσο γίνεται λιγότερο τη ροή αέρα στο εσωτερικού του κουτιού αλλά και να δρομολογούνται πιο εύκολα στο εσωτερικό του (το ευγενές αλλά και πολύ βαρετό άθλημα του cable management). Και φτάσαμε επιτέλους στον πρωταγωνιστή της σημερινής δοκιμής, το V1000. Το φινίρισμα είναι πολύ καλής ποιότητας και η ελαφρά ματ επιφάνεια του δεν είναι επιρρεπής στις δαχτυλιές. Βέβαια αυτό είναι κάτι που δεν ενδιαφέρει και τόσο πολύ τον τελικό αγοραστή αλλά βοηθάει ιδιαίτερα εμάς τους reviewer/δοκιμαστές κατά τη διάρκεια της φωτογράφησης. Επιπλέον, αποδεδειγμένα οι ματ επιφάνειες γρατζουνιούνται δυσκολότερα από τις γυαλιστερές. Στο μπροστινό μέρος του PSU εκτός από την κλασσική κυψελοειδής γρίλια εξαερισμού βρίσκουμε και έναν πολύ χρήσιμο διακόπτη on/off δίπλα ακριβώς στην υποδοχή τροφοδοσίας. Στο πίσω μέρος η modular πλακέτα καταλαμβάνει τον περισσότερο χώρο και η ταμπέλα με τα χαρακτηριστικά εντοπίζεται στο κάτω μέρος του PSU. Τέλος, το ασημένιο κομμάτι γύρω από την κατά τα άλλα συνηθισμένη γρίλια του ανεμιστήρα, προσθέτει αρκετούς πόντους στη συνολική εμφάνιση του V1000. Για πρώτη φορά η CM χτύπησε την πόρτα της Seasonic, μια από τις καλύτερες εταιρίες κατασκευής τροφοδοτικών, μιας και η Enhance, η αγαπημένη της εταιρία μέχρι τώρα τουλάχιστον, δεν μπορούσε να ξεφύγει από την μετριότητα και να δώσει μια πλατφόρμα που να μπορεί να ανταγωνιστεί επάξια στην κορυφαία κατηγορία. Η πλατφόρμα στην οποία στηρίζεται το V1000 είναι η φρέσκια KM3 της Seasonic, η ίδια δηλαδή που χρησιμοποιούν και τα κορυφαία Corsair ΑΧ760/860. Βέβαια σε αυτή την περίπτωση η αποδοτικότητα "περιορίζεται" σε Gold έναντι Platinum των προαναφερθέντων PSUs, σε μια προσπάθεια να μειωθεί το τελικό κόστος, κατά πάσα πιθανότητα, έτσι ώστε να προσφερθούν τα V PSUs σε όσο το δυνατόν καλύτερες τιμές. Περιληπτικά, στο πρωτεύον μέρος συναντούμε μια full-bridge τοπολογία σε συνδυασμό με έναν LLC μετατροπέα συντονισμού (resonant converter). Στο δευτερεύον μέρος χρησιμοποιείται ενεργή ανόρθωση (active rectification) και επιπλέον οι DC-DC μετατροπείς βρίσκονται εγκατεστημένοι κατευθείαν πάνω στην modular πλακέτα, για ελαχιστοποίηση των ενεργειακών απωλειών. Το παρακάτω PCB περιβάλλεται από μια μεταλλική ασπίδα για την απομόνωση του EMI θόρυβο. Σε αυτή την πλακέτα υπάρχουν τέσσερις Υ πυκνωτές, ένας X καθώς και ένα Common Mode (CM) πηνίο. Στην κύρια πλακέτα βρίσκουμε και το δεύτερο μέρος του transient φίλτρου το οποίο αποτελείται από δύο ζευγάρια X και Y πυκνωτών, δύο CM πηνία και από ένα βαρίστορ. Σε αυτή την περιοχή εντοπίσαμε επίσης και το NTC θερμίστορ που προστατεύει το PSU από υψηλά ρεύματα εκκίνησης. Το παρόν δίνει βέβαια και ο αντίστοιχος ηλεκτρομαγνητικός διακόπτης που απομονώνει το παραπάνω θερμίστορ, μόλις ολοκληρωθεί η φάση εκκίνησης του PSU. Έτσι του δίνει τη δυνατότητα να επανέλθει γρήγορα στην αρχική του κατάσταση και επιπλέον δε χαραμίζεται ενέργεια πάνω σε αυτό. Οι δύο πανίσχυρες γέφυρες ανόρθωσης (GBJ 1506) ψύχονται από μια ανεξάρτητη ψύκτρα. Μαζί μπορούν να διαχειριστούν μέχρι και 30 Α ρεύμα (μια τυπική παροχή/πρίζα μπορεί να δώσει μέχρι και 15 Α). Στον APFC (Active Power Factor Corrector) μετατροπέα χρησιμοποιούνται δύο Infineon IPP60R125CP mosfets και μία SCS108AG δίοδος ενίσχυσης (boost diode). Οι δύο πυκνωτές hold-up (ή bulk) παρέχονται από την Nippon Chemi-Con (420 V; 390 μF χωρητικότητα ο καθένας ή 780 μF μαζί; 105°C; KMR series). Η full-bridge τοπολογία απαρτίζεται από τέσσερα Infineon IPP50R250CP fets. Επιπρόσθετα, ένας LLC resonant μετατροπέας χρησιμοποιείται για να μειώσει τις ενεργειακές απώλειες. Ο ελεγκτής του APFC είναι ένα NPC1654 IC. Ένας Champion LLC resonant ελεγκτής βρίσκεται τοποθετημένος στην ίδια πλακέτα που φιλοξενεί και τα mosfets που ανορθώνουν τα +12V. Στην καινούρια KM3 πλατφόρμα η Seasonic αποφάσισε να μεταφέρει τα παραπάνω fets από το κάτω μέρος της κύριας πλακέτας σε αυτή τη θέση, έτσι ώστε να ψύχονται καλύτερα. Οι δύο, διαιρούμενες, ψύκτρες που φαίνονται στις παρακάτω φωτογραφίες ψύχουν τα εν λόγω mosfets και σε μία από αυτές υπάρχει και το thermistor που παρέχει δεδομένα στο κύκλωμα ελέγχου του ανεμιστήρα. Το μόνο που δε μας άρεσε εδώ ήταν ότι ανάμεσα στις δύο ψύκτρες, η Seasonic δεν είχε χρησιμοποιήσει καθόλου θερμοαγώγιμη, οπότε προσθέσαμε λίγη πριν "κλεισουμε" το PSU. Το φιλτράρισμα των +12V αναλαμβάνουν κυρίως πολυμερικοί Chemi-Con πυκνωτές, σε συνδυασμό με μερικούς ηλεκτρολυτικούς που προέρχονται από την ίδια πάλι εταιρία. Ανάμεσα στο πλήθος των Chemi-Cons εντοπίσαμε και έναν μοναχικό Rubycon. Η CM πραγματικά χρησιμοποίησε ότι το καλύτερο σε αυτό το PSU. Στο πίσω μέρος της modular πλακέτας εντοπίσαμε τα DC-DC converters που παράγουν τα δευτερεύοντα rails. Ο κοινός PWM ελεγκτής είναι ένα APW7159 IC και σε κάθε μετατροπέα χρησιμοποιούνται τρία APW7159 IC. Στο μπροστινό μέρος της ίδιας πλακέτας υπάρχουν αρκετοί πολυμερικοί πυκνωτές της Chemi-Con για φιλτράρισμα των rails. Σε αυτή την πλακέτα, που βρίσκεται στο δευτερεύον μέρος, είναι εγκατεστημένο το ολοκληρωμένο που ελέγχει όλες τις προστασίες του PSU. Πρόκειται για ένα WT7257V της Weltrend. Στην ίδια πλακέτα εντοπίσαμε και ένα AS393 ολοκληρωμένο. Ο standby PWM ελεγκτής είναι ένας ICE2QR4765. Η ποιότητα των κολλήσεων είναι πραγματικά κορυφαία και αντάξια της φήμης της Seasonic. Η CM επέλεξε έναν κορυφαίο ανεμιστήρα που εξοπλίζεται με Fluid Dynamic Bearing, οπότε θα κρατήσει κατά πολύ περισσότερο από έναν που χρησιμοποιεί τα κλασσικά ρουλεμάν και επιπρόσθετα θα παράγει σημαντικά χαμηλότερο θόρυβο. Κατασκευάζεται από την Protechnic και ο αριθμός μοντέλου του είναι MGA13512XF-025. Απλά μπράβο στην CM που ανέβασε τον πήχη και σε αυτό τον τομέα τόσο ψηλά. Ο συγκεκριμένος ανεμιστήρας είναι ακόμη καλύτερος και από τους San Ace που χρησιμοποιεί η Seasonic στα τροφοδοτικά της και απείρως καλύτερος από τον Yate Loon που χρησιμοποιούν τα αντίστοιχα high-end Corsair. Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια δύο Chroma 6314A mainframes, δύο παλμογράφων Picoscope 3424 με τέσσερις αναλογικές εισόδους ο καθένας, ενός παλμογράφου Rigol DS1052E (hacked to DS1102E), ενός Picotech TC-08 thermocouple data logger με οκτώ κανάλια, ενός Fluke 175, ενός επαγγελματικού power meter (Yokogawa WT210) και ενός ειδικά διαμορφωμένου ξύλινου κουτιού που με τη βοήθεια των κατάλληλων πηγών θερμότητας παίζει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του V1000 (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60%, 80%,100% και 110% του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το PSU. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Cooler Master V1000 Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency Fan Speed (RPM) Noise (dBA) Temps (In/Out) PF/AC Volts 1 14.705A 1.982A 1.971A 0.985A 199.70 91.63% 757 34.3 38.56°C 0.916 12.114V 5.031V 3.344V 5.074V 217.95 40.64°C 230.1V 2 29.813A 3.975A 3.949A 1.185A 399.53 92.66% 775 34.4 39.69°C 0.959 12.088V 5.025V 3.339V 5.052V 431.19 42.65°C 230.0V 3 37.266A 4.970A 4.941A 1.586A 499.50 92.67% 790 34.5 41.36°C 0.969 12.077V 5.022V 3.338V 5.035V 538.99 44.57°C 229.9V 4 44.739A 5.970A 5.933A 1.989A 599.46 92.38% 1378 41 42.94°C 0.974 12.064V 5.019V 3.336V 5.015V 648.90 46.62°C 229.9V 5 59.896A 7.972A 7.922A 2.404A 799.26 91.64% 2004 49.9 44.19°C 0.980 12.036V 5.013V 3.332V 4.988V 872.15 48.61°C 229.8V 6 75.734A 8.984A 8.924A 3.025A 999.00 90.49% 2135 53.2 46.11°C 0.981 12.007V 5.008V 3.326V 4.956V 1104.05 52.05°C 229.7V 7 84.127A 8.988A 8.933A 3.030A 1098.85 89.93% 2135 53.2 46.15°C 0.982 11.996V 5.005V 3.324V 4.946V 1221.85 52.10°C 229.6V CL1 1.964A 15.006A 15.005A 0.502A 151.78 85.89% 790 34.5 42.90°C 0.900 12.118V 5.020V 3.339V 5.072V 176.72 46.62°C 230.2V CL2 82.952A 1.000A 1.002A 1.001A 1009.29 90.92% 2135 53.2 43.92°C 0.982 12.006V 5.015V 3.332V 5.013V 1110.05 48.59°C 229.7V Το PSU άνετα λειτούργησε ακόμη και στις ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύχθηκαν μέσα στο hot-box κατή τη διάρκεια των δοκιμών μας και απέδωσε πάρα πολύ καλά. Πιο συγκεκριμένα η αποδοτικότητα είναι ένα μόνο κλικ κάτω από την αντίστοιχη των Platinum Seasonics και το voltage regulation (δηλαδή η σταθερότητα των τάσεων) είναι πάρα πολύ καλή. Μπορεί τα +12V να μην πλησιάζουν τις επιδόσεις των ψηφιακών Corsair (AX760i/860i/1200i) αλλά στα δευτερεύοντα rails το V1000 παίρνει το αίμα του πίσω. Επίσης, ο εκλυόμενος θόρυβος σε γενικές γραμμές ήταν χαμηλός μιας και o ανεμιστήρας μέχρι και την τέταρτη δοκιμή λειτουργούσε σε χαμηλές στροφές. Από εκεί και πέρα ανέβασε ταχ'υτητα για να αντιμετωπίσει τις υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύχθηκαν στο εσωτερικό του PSU, οι οποίες οφείλονταν κυρίως στην υψηλή ambient. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του V1000 σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι 40, 60, 80 και 100W. Efficiency at Low Loads Cooler Master V1000 Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency Fan Speed (RPM) Fan Noise (dBA) PF/AC Volts 1 1.825A 1.982A 1.968A 0.195A 39.69 80.39% 757 34.3 dBA 0.729 12.130V 5.034V 3.345V 5.102V 49.37 230.0V 2 3.394A 1.981A 1.969A 0.390A 59.70 84.91% 757 757 dBA 0.781 12.127V 5.033V 3.345V 5.097V 70.31 230.0V 3 4.961A 1.981A 1.970A 5.092A 79.69 87.33% 757 34.3 dBA 0.820 12.126V 5.033V 3.345V 5.092V 91.25 230.0V 4 6.528A 1.982A 1.969A 0.785A 99.70 88.67% 757 34.3 dBA 0.847 12.124V 5.033V 3.345V 5.086V 112.44 230.1V Στον πιο κάτω πίνακα παραθέτονται η κατανάλωση και οι τάσεις των rails όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση idle (σε λειτουργία αλλά χωρίς φορτίο), καθώς και η κατανάλωση όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση standby (χωρίς φορτίο στα 5VSB). Idle / Standby Cooler Master V1000 Mode 12V 5V 3.3V 5VSB Watts PF/AC Volts Idle 12.142V 5.036V 3.348V 5.115V 8.20 0.308 230.4V Standby 0.20 0.012 230.4V Σε standby το V1000 καταναλώνει μόλις 0.2 W, οπότε και υπερκαλύπτει τις απαιτήσεις της ErP Lot 6 2013 οδηγίας. Παρακάτω παραθέτονται τα αποτελέσματα της αποδοτικότητας των 5VSB. Το πρότυπο ATX προτείνει (προσοχή δεν απαιτεί) η αποδοτικότητα στα 5VSB με 100mA, 250mA και >=1Α φορτίο να είναι μεγαλύτερη ή ίση από 50%, 60% και 70% αντίστοιχα. 5VSB Efficiency Cooler Master V1000 Test # 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency PF/AC Volts 1 0.101A 0.52 69.33% 0.043 5.113V 0.75 230.5V 2 0.251A 1.28 75.29% 0.094 5.110V 1.70 230.5V 3 1.002A 5.10 79.94% 0.259 5.091V 6.38 230.3V 4 3.002A 15.15 81.67% 0.382 5.045V 18.55 230.3V Το 5VSB κύκλωμα είναι ιδιαίτερα αποδοτικό, οπότε και συμβαδίζει με τη συνολική απόδοση του PSU. Στο τελευταίο τεστ η αποδοτικότητα ξεπέρασε το 80%, κάτι καθόλου εύκολο για το συγκεκριμένο rail. Ακολουθούν μερικά γραφήματα. Στο πρώτο διακρίνεται το efficiency του V1000 σε μικρά φορτία και σε φορτία αντίστοιχα του 20-110% (tests#1-7) της μέγιστης ισχύς του. Στο δεύτερο γράφημα διαγράφεται η διακύμανση όλων των rails (σε ποσοστό %) και στα επόμενα έξι γραφήματα φαίνονται αναλυτικά οι τάσεις των κύριων rails, που καταγράφηκαν στα tests#1-6, καθώς και ο εκλυόμενος θόρυβος του ανεμιστήρα με την ταχύτητα των στροφών του σε όλο το εύρος λειτουργίας του PSU. Efficiency & Voltage Regulation Charts Cooler Master V1000 Efficiency Voltage Variations Chart 12V Rail Chart 5V Rail Chart 3.3V Rail Chart 5VSB Rail Chart Fan Speed Chart Fan Noise Chart Στις παρακάτω δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση του PSU σε δύο διαφορετικά σενάρια. Στο πρώτο το PSU, ενώ λειτουργεί με 20% φορτίου, θα δεχτεί ένα απότομο load (10Α στα +12V, 5Α στα 5V, 5A στα 3.3V και 0.5Α στα 5VSB) για 200 ms. Στο δεύτερο σενάριο το PSU, ενώ θα λειτουργεί με 50% φορτίου, θα δεχτεί το ίδιο ακριβώς load για το ίδιο χρονικό διάστημα. Και στις δύο περιπτώσεις θα παρατηρήσουμε τις στιγμιαίες πτώσεις τάσης που θα παρατηρηθούν σε όλα τα rails του PSU (εκτός των -12V), με τη βοήθεια του παλμογράφου. Σε καμιά περίπτωση οι πτώσεις τάσης δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 5%, σύμφωνα πάντα με το πρότυπο ATX. Εδώ να τονίσουμε ότι οι παραπάνω δοκιμές είναι πολύ σημαντικές, μιας και εξομοιώνουν τα απότομα φορτία που μπορεί να δεχτεί εν λειτουργία ένα PSU (π.χ. την απότομη λειτουργία σε 100% της VGA ή του επεξεργαστή ή και των δύο μαζί, την εκκίνηση μιας συστοιχίας raid κτλ.). Τις εν λόγω δοκιμές τις ονομάσαμε “Advanced Transient Tests” και τις θεωρούμε εξαιρετικά δύσκολες, ιδιαίτερα για τα PSUs με ισχύ μικρότερη των 500W. Advanced Transient Response Charts Cooler Master V1000 20% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After 50% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After Advanced Transient Response 20% Voltage Before After Change Pass/Fail 12V 12.106V 12.033V 0.60% Pass 5V 5.018V 4.953V 1.30% Pass 3.3V 3.338V 3.257V 2.43% Pass 5VSB 5.049V 4.999V 0.99% Pass Advanced Transient Response 50% Voltage Before After Change Pass/Fail 12V 12.075V 11.992V 0.69% Pass 5V 5.021V 4.965V 1.12% Pass 3.3V 3.337V 3.255V 2.46% Pass 5VSB 5.034V 4.992V 0.83% Pass Οι διακυμάνσεις των τάσεων είναι μικρές σε όλα τα rails, κάτι που αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα και κυρίως την κορυφαία συμπεριφορά της καινούριας πλατφόρμας της Seasonic κάτω από όλες τις συνθήκες. Ακολουθούν τα αντίστοιχα screenshots τα οποία πήραμε κατά τη διάρκεια των παραπάνω δοκιμών. Advanced Transient Response Oscilloscope Screenshots Cooler Master V1000 20% Load +12V 5V 3.3V 50% Load +12V 5V 3.3V Στις δοκιμές που ακολουθούν θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του PSU σε πιο απλά σενάρια μεταβολής του φορτίου, κατά την εκκίνηση (turn on) του PSU. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το ρελέ εκκίνησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Turn On Transient Response Tests Cooler Master V1000 Καλές επιδόσεις και σε αυτές τις μετρήσεις με μόνη παραφωνία στο τελευταίο τεστ όπου η κυματομορφή δεν ήταν ομαλή, αλλά σημείωσε ένα μικρό σκαμπανέβασμα. "Ψιλά" γράμματα όμως που δε θα προβληματίσουν σε πραγματικές συνθήκες. Ας ρίξουμε μια ματιά τώρα και στο χρόνο που μπορεί να κρατήσει το PSU τις τάσεις τους εντός ορίων, σε περίπτωση που κοπεί απότομα η τάση τροφοδοσίας. Αυτός ο χρόνος ονομάζεται "hold-up time" και σύμφωνα με τις προδιαγραφές ATX πρέπει να είναι μεγαλύτερος των 16 ms με το τροφοδοτικό να λειτουργεί με πλήρες φορτίο. Στο παρακάτω screenshot, με μπλε διακρίνεται η κυματομορφή της τάσης του δικτύου και με κίτρινο το Power Ok σήμα του τροφοδοτικού το οποίο από 5V πέφτει σε 0V, μόλις κάποια από τις τάσεις του PSU πέσει κάτω από το 95% της ονομαστικής/κανονικής τιμής της. Στο όριο αλλά καλύπτει τις απαιτήσεις του προτύπου ATX και σε αυτό τον τομέα το V1000. Εδώ να σημειώσουμε ότι πολλά PSUs στη συγκεκριμένη δοκιμή δεν μπορούν να "πιάσουν" τα 16 ms που απαιτεί το ATX πρότυπο. Στις επόμενες μετρήσεις θα δούμε τα επίπεδα ripple που υπάρχουν στις DC τάσεις του V1000. Τα όρια είναι 120mV για τα +12V και 50mV για τα 5V, 3.3V και 5VSB. Ripple Measurements Cooler Master V1000 Test 12V 5V 3.3V 5VSB Pass/Fail 20% Load 23.1 mV 11.8 mV 9.5 mV 17.6 mV Pass 40% Load 22.8 mV 11.9 mV 9.9 mV 23.3 mV Pass 50% Load 21.7 mV 12.7 mV 10.1 mV 7.6 mV Pass 60% Load 22.8 mV 12.7 mV 9.8 mV 8.0 mV Pass 80% Load 28.4 mV 14.4 mV 12.4 mV 10.2 mV Pass 100% Load 33.5 mV 14.9 mV 13.9 mV 12.0 mV Pass 110% Load 37.1 mV 15.8 mV 14.7 mV 13.3 mV Pass Crossload 1 22.8 mV 13.2 mV 12.0 mV 22.1 mV Pass Crossload 2 33.6 mV 13.9 mV 12.2 mV 27.5 mV Pass Η καταστολή του ripple είναι πολύ καλή, σε όλα τα rails. Δεν περιμέναμε βέβαια κάτι λιγότερο από ένα Seasonic τροφοδοτικό που χώρια της κορυφαίας σχεδίασης εξοπλίζεται και με ότι το καλύτερο από πλευράς υλικών. Βέβαια στα +12V έχουμε δει και νούμερα κοντά στα 10 mV από ψηφιακά ελεγχόμενα τροφοδοτικά, αλλά δεν πιστεύουμε ότι έχει και τόσο μεγάλη σημασία όταν μιλάμε πια για ripple που βρίσκεται στη γειτονιά των 30 mV. Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple. Ripple Oscilloscope Screenshots Cooler Master V1000 Full Load 110% Load CL1 test CL2 test Επιτέλους η Cooler Master αποφάσισε να εμπιστευτεί στα χέρια της Seasonic τα κορυφαία μοντέλα της και όχι μόνο τα εξόπλισε με ότι ποιοτικότερο υπάρχει, αλλά μπόρεσε να τα διαθέσει και σε άκρως ανταγωνιστικές τιμές. Δεν ξέρουμε πως κατάφερε το τελευταίο αλλά πιστεύουμε ότι η εμμονή της να βρεθεί ξανά στις κορυφαίες θέσεις της high-end κατηγορίας, έπαιξε πρωτεύον ρόλο. Το V1000 είναι ένα κορυφαίο τροφοδοτικό που καταφέρνει και συνδυάζει υψηλές επιδόσεις με χαμηλό θόρυβο, κάτι που σίγουρα δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται. Μεγάλη συμβολή στη μείωση του θορύβου έχει και ο άκρως ποιοτικός ανεμιστήρας της Protechnic Electric που εξοπλίζει το V1000. Και σε αυτό τον τομέα η CM δεν προέβηκε σε κανένα συμβιβασμό και απλά χρησιμοποίησε ότι το καλύτερο υπάρχει στην αγορά. Ακόμη και τα original Seasonic τροφοδοτικά δε χρησιμοποιούν τόσο υψηλής ποιότητας ανεμιστήρα και ας κοστίζουν περισσότερο. Κατά την άποψη μου η V σειρά είναι ο δούρειος ίππος της CM στην μεγάλη κατηγορία και μια προσπάθεια να απαλλαγεί από τις αμαρτίες του παρελθόντος αλλά και να κοντράρει στα ίσα την Corsair. Οπότε όσοι ψάχνετε για ένα πραγματικά κορυφαίο τροφοδοτικό καλά θα κάνετε να αρπάξετε την ευκαιρία και να αποκτήσετε το V PSU που καλύπτει τις ανάγκες σας, πριν αποφασίσουν να ανεβάσουν τις τιμές. Είμαι σίγουρος βλέπετε ότι το περιθώριο κέρδους είναι πολύ χαμηλό για την CM και απλά αποφάσισε να δώσει τέτοιες τιμές για να μπει στο μάτι των άλλων κατασκευαστών. Βέβαια αυτό είναι προς συμφέρον του τελικού καταναλωτή και μακάρι αυτός ο "πόλεμος" να οδηγήσει στη μείωση των τιμών και του ανταγωνισμού. To V1000 της Cooler Master θα κοστίζει γύρω στα 160€ (χωρίς ΦΠΑ) στην Ευρώπη και θα είναι διαθέσιμο στα τέλη Απριλίου. Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Ιδιαίτερα ανταγωνιστική τιμή (στην Ευρώπη τουλάχιστον) Εύκολα απέδωσε παραπάνω από τη μέγιστη ισχύ του σε 46°C ambient Πολύ χαμηλό ripple σε όλα τα rails Σφιχτό voltage regulation (δηλαδή σταθερές τάσεις ανεξαρτήτως φορτίου) Καλή απόκριση σε δυναμικά φορτία Υψηλή αποδοτικότητα Ήσυχη λειτουργία σε κανονικές συνθήκες Ιδιαίτερα υψηλής ποιότητας ανεμιστήρας Πυκνωτές Ιαπωνικής κατασκευής Όλες οι καλωδιώσεις είναι αποσπώμενες Οχτώ PCIe υποδοχές Flat αποσπώμενα καλώδια Μειονεκτήματα Χρειαζόταν μερικούς ακόμη περιφερειακούς connectors Μικρή απόσταση ανάμεσα στους περιφερειακούς connectors Δε χρησιμοποιήθηκε θερμοαγώγιμη στη διαιρούμενη ψύκτρα των +12V Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το V1000 είναι: Εδώ τέλειωσε άλλο ένα PSU review. Ευχαριστούμε θερμά την Cooler Master για τη διάθεση του δείγματος. (crmaris)

Η εταιρία Antec δε χρειάζεται συστάσεις, ειδικά όταν μιλάμε για τροφοδοτικά (PSUs), μιας και δραστηριοποιείται σε αυτό το χώρο για πάρα πολλά χρόνια και έχει να επιδείξει πλήθος αξιόλογων προϊόντων. Βέβαια τελευταία έχει πέσει σε μια αγρανάπαυση μιας και έχουμε αρκετό καιρό να δούμε κάτι πραγματικά νέο από αυτούς, αλλά ακούσαμε κάποιες φήμες για καινούρια high-end αλλά και χαμηλότερου κόστους PSUs, τους ερχόμενους μήνες. Θα περιμένουμε υπομονετικά μέχρι τότε να δούμε τι καλούδια ετοιμάζουν οι τεχνικοί της Antec, μαζί με τους τεχνικούς της OEM εταιρίας που θα αναλάβει την κατασκευή των φρέσκων PSUs (πιθανών η Delta). Μέχρι τότε όμως η ναυαρχίδα των Antec PSUs είναι το High Current Pro 1000 (υπάρχει βέβαια και το 1200 αλλά αυτό δεν έχει Platinum efficiency), το οποίο και θα έχουμε την ευκαιρία να εξετάσουμε λεπτομερώς σε αυτή τη δοκιμή. Το HCP-1000 διαθέτει Platinum efficiency και είναι μέχρι στιγμής το μοναδικό μέλος της σειράς High Current Pro που φέρει αυτή την πιστοποίηση. Η εν λόγω σειρά, η οποία είναι μέχρι στιγμής και η κορυφαία της Antec, περιλαμβάνει τέσσερα μέλη με όλα εκτός του HCP-1000 να διαθέτουν Gold πιστοποίηση, δείχνοντας έτσι ότι έχουν γεράσει κάπως και χρήζουν ανανέωσης για να αντιμετωπίσουν τον αρκετά πιο φρέσκο ανταγωνισμό. Παραμένοντας στο HCP-1000 δεν πρέπει να παραλείψουμε ότι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του είναι οι πλήρες αποσπώμενες καλωδιώσεις που φέρει και επίσης τα πολλαπλά +12V rails, τα οποία σύμφωνα με την Antec προσφέρουν μεγάλη προστασία σε περίπτωση βραχυκυκλώματος. Βλέπετε την εποχή εκείνη η Antec ήταν φανατική οπαδός των PSUs με πολλαπλά rails, κάτι που δε συμμερίζονται η Corsair και η Seasonic. Για τον τελικό χρήστη πάντως το αποτέλεσμα είναι το ίδιο, αν έχει γίνει φυσικά ορθή κατανομή των rails στην modular πλακέτα και δεδομένου ότι το όριο της σχετικής προστασίας (OCP - Over Current Protection) είναι αρκετά υψηλό για να μη δημιουργεί προβλήματα, ειδικά σε περιπτώσεις που το PSU τροφοδοτεί ιδιαίτερα ενεργοβόρα υποσυστήματα. Τέλος, το μεγαλύτερο πλεονέκτημα ίσως του HCP-1000 είναι ότι προέρχεται από τη μεγαλύτερη εταιρία κατασκευής τροφοδοτικών, την Delta, η οποία είναι και ανάμεσα στις καλύτερες. Οπότε το HCP-1000 ξεφεύγει από την πεπατημένη (βλέπε Seasonic και Super Flower) και προσφέρει κάτι διαφορετικό σε σχέση με τον ανταγωνισμό (Corsair, OCZ κτλ.) Εδώ να σημειώσουμε ότι δε βλέπουμε συχνά PSUs που κατασκευάζονται από την Delta, παρά μόνο σε servers κτλ. και αυτό διότι ο συγκεκριμένος OEM είναι πανάκριβος. Τα κύρια χαρακτηριστικά του HCP-1000 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Antec HCP-1000 Features & Specs Max. DC Output 1000W PFC Active PFC Efficiency 80 Plus Platinum Operating temperature 0°C ~ 50°C Protections Over Voltage Protection Under Voltage Protection Over Current Protection Over Power Protection Short Circuit Protection No Load Protection Over Temperature Protection Cooling 135 mm Double Ball Bearing Fan (Delta AFB1312M) Dimensions 150 mm (W) x 87 mm (H) x 190 mm (D) Weight 2.4 kg Compliance ATX12V v2.31, EPS 2.92 Warranty 7 years Price at time of review (inc. 23% VAT) 270€ Το HCP-1000 φέρει την υψηλότερη πιστοποίηση αποδοτικότητας που υπάρχει μέχρι στιγμής (80 Plus Platinum) και επιπρόσθετα εξοπλίζεται με όλες τις διαθέσιμες προστασίες, έτσι ώστε να προστατεύεται τόσο το ίδιο αλλά και το σύστημα το οποίο τροφοδοτεί. Ο ανεμιστήρας του διαθέτει διπλά ρουλεμάν για αυξημένη αντοχή και κατασκευάζεται από την ίδια εταιρία που κατασκεύασε και το PSU, την Delta φυσικά, οπότε είναι άκρως ποιοτικός. Η συγκεκριμένη εταιρία σε όποιον τομέα και αν έχει εμπλακεί πάντα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις όσον αφορά την ποιότητα αλλά και τις επιδόσεις. Πολλοί από εσάς ίσως δεν έχετε ακούσει ποτέ για Delta PSUs, μιας και η συγκεκριμένη εταιρία δεν έχει εμπλακεί ποτέ σε retail κανάλια πώλησης και ασχολείται κυρίως με OEM, αλλά σίγουρα θα έχετε ακούσει για τους θρυλικούς Delta ανεμιστήρες με τις τρελές επιδόσεις αλλά και τον πραγματικά υψηλό θόρυβο. Οι διαστάσεις του PSU κάθε άλλο παρά μαζεμένες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν μιας και το μήκος του φτάνει τα 19 εκατοστά. Οπότε πριν το αγοράσετε καλό είναι να σιγουρευτείτε ότι το κουτί του υπολογιστή σας μπορεί να το φιλοξενήσει. Τέλος, η εγγύηση αγγίζει τα εφτά χρόνια οπότε θα έχετε το κεφάλι σας ήσυχο για πραγματικά πολύ καιρό και η τιμή είναι κάπως αλμυρή, αλλά τουλάχιστον σε αυτή την περίπτωση ισχύει το "ότι πληρώνεις παίρνεις". Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του HCP-1000. Cables / Connectors Modular Cables ATX connector (550mm) 20+4 pin 8 pin EPS12V connector (650mm) 1 4+4 pin EPS12V / ATX12V connector (650mm) 1 6+2 pin PCIe (540mm+100mm) 2 6+2 pin PCIe (550mm+140mm) 4 4 pin Molex (550mm+150mm+150mm) 3 4 pin Molex (550mm+150mm+150mm) / FDD (+150mm) 3 / 1 SATA (540mm+140mm+140mm) 9 Ο αριθμός των PCIe connectors είναι αυτός που συναντούμε στα περισσότερα PSUs της κατηγορίας του 1 kW, αν και το συγκεκριμένο θα μπορούσε άνετα να τροφοδοτήσει δύο επιπλέον. Βέβαια μένουν κάποιες κενές θέσεις στην modular πλακέτα οπότε αν προμηθευτείτε τα κατάλληλα καλώδια μπορείτε εύκολα να ανεβάσετε τον αριθμό των διαθέσιμων PCIe connectors σε οχτώ. Όσον αφορά τους περιφερειακούς connectors, ο αριθμός τους είναι αρκετός για κάθε high-end σύστημα και θα χρειαστείτε περισσότερους μόνο αν στήσετε κάποιον storage server. Τώρα το μήκος της ATX καλωδίωσης ιδανικά θα έπρεπε να ήταν λίγο μεγαλύτερο και να έφτανε τουλάχιστον τα 60 cm, μιας και το συγκεκριμένο PSU κατά πάσα πιθανότητα θα τοποθετηθεί σε ένα full tower κουτί. Ευτυχώς η απόσταση ανάμεσα σε όλους τους connectors είναι αρκετή αν και σε ένα ζευγάρι PCIe είναι μόνο 10 cm, αλλά από την άλλη στις κάρτες γραφικών που διαθέτουν δύο υποδοχές τροφοδοσίας η απόσταση μεταξύ τους είναι αμελητέα. Τέλος, οι ATX, EPS και PCIe connectors χρησιμοποιούν παχύτερα καλώδια με διατομή AWG16 για την ελαχιστοποίηση των πτώσεων τάσεων σε μεγάλα φορτία ενώ όλοι οι υπόλοιποι connectors χρησιμοποιούν AWG18 αγωγούς, αυτούς δηλαδή που προτείνει το ATX πρότυπο στο πλείστο των περιπτώσεων. Το μόνο κακό των καλωδιώσεων που απαρτίζονται από παχύτερα καλώδια είναι ότι δεν είναι και τόσο εύκαμπτες, οπότε και θα δυσκολέψουν αρκετά τη διαδικασία του cable management, αλλά από την άλλη συμβάλουν ουσιαστικά στη βελτίωση των επιδόσεων ειδικά σε υψηλά φορτία. Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του HCP-1000. Antec HCP-1000 Power Specs Rail 3.3V 5V 12V1 12V2 12V3 12V4 5VSB -12V Max. Power Amps 20 20 40 40 40 40 3 0.5 Watts 130 1000 15 6 Total Max. Power (W) 1000 Ο μελλοντικός αγοραστής του HCP-1000 θα έχει στη διάθεση του τέσσερα πανίσχυρα +12V rails τα οποία σε συνδιασμό μπορούν να "δώσουν" μέχρι και 1 kW ισχύ, δηλαδή τη συνολική του PSU. Επίσης τα δευτερεύοντα rails είναι αρκούντως δυνατά για τις σημερινές απαιτήσεις και τέλος τα 5VSB θα έπρεπε να ήταν λίγο ισχυρότερα, δεδομένης της κατηγορίας που παίζει το HCP-1000. Πάντως και με τα τρία Amperes που μπορεί να αποδώσει το παραπάνω rail δε θα αντιμετωπίσετε πρόβλημα στο 99% των περιπτώσεων (εκτός και αν θέλετε να φορτίζεται 2-3 iPads ταυτόχρονα σε standby mode). Στην παρακάτω φωτογραφία μπορείτε να διακρίνετε το διαμοιρασμό των rails, στις υποδοχές της modular πλακέτας του HCP-1000. Σας παρέχουμε, όπως θα δείτε, την ιδανική συνδεσμολογία των καλωδίων για τον ορθή κατανομή των φορτίων στα rails. Το HCP-1000 έρχεται μέσα σε μια ευμεγέθη συσκευασία, στο μπροστινό μέρος της οποίας βρίσκουμε το όνομα της σειράς να τονίζεται με μεγάλα γράμματα. Στην πάνω αριστερή γωνία υπάρχουν τα σχετικά σήματα για την 80 Plus Platinum πιστοποίηση και την επταετή εγγύηση, ενώ στο κάτω μέρος η Antec δίνει περιγραφικά τα κύρια χαρακτηριστικά του PSU. Στο πίσω μέρος της συσκευασίας δεν υπάρχει τίποτε άλλο παρά μια σύντομη περιγραφή των χαρακτηριστικών του HCP-1000 σε αρκετές γλώσσες, στις οποίες δυστυχώς δεν περιλαμβάνονται τα Ελληνικά. Σε αυτή την πλευρά διακρίνουμε το εύρος της τάσης εισόδου (100 - 240VAC) που υποστηρίζει το PSU καθώς και τον πίνακα με τα χαρακτηριστικά των rails του. Εδώ η Antec επεξηγεί, συντόμως, τα πλεονεκτήματα χρήσης ενός υψηλής αποδοτικότητας τροφοδοτικού με το πιο σημαντικό από αυτά να έχει να κάνει φυσικά με τον μειωμένο λογαριασμό ρεύματος που θα πληρώνετε λόγο της χαμηλότερης κατανάλωσης έναντι ενός λιγότερου αποδοτικού τροφοδοτικού. Επίσης, σε αυτή την πλευρά δίνονται πληροφορίες και για τις καλωδιώσεις και τις υποδοχές που εξοπλίζουν το HCP-1000. Δυστυχώς δε γίνεται λόγος για τα μήκη αυτών. Εδώ υπάρχει ένα μικρό σχέδιο του τροφοδοτικού που παρέχει τις διαστάσεις του. Στο πάνω μέρος του κουτιού θα βρείτε περιγραφές για μερικά σημαντικά χαρακτηριστικά όπως η συμβατότητα με την Ευρωπαϊκή οδηγία ErP Lot 6 2013, τα stealth καλώδια και τις 16 pin υποδοχές, οι οποίες σύμφωνα με την Antec προσφέρουν μεγάλη ευελιξία. Αφρώδες προστατευτικά περιβάλλουν το τροφοδοτικό μέσα στη συσκευασία, παρέχοντας τη μέγιστη δυνατή προστασία. Σε ένα τόσο ακριβό PSU δεν περιμέναμε βέβαια κάτι λιγότερο. Επιπρόσθετα το PSU βρίσκεται μέσα σε μια υφασμάτινη θήκη, η οποία παρέχει έναν τόνο πολυτέλειας εκτός από την επιπλέον προστασία που προσφέρει. Τέλος, στο δεξί μέρος του κουτιού βρίσκουμε ένα πουγκί που περιέχει όλες τις καλωδιώσεις που συνοδεύουν το PSU. Τα παρελκόμενα περιλαμβάνουν το εγχειρίδιο χρήσης, το καλώδιο τροφοδοσίας, ένα σετ βίδες, μερικά Velcro straps και τις απαραίτητες αποσπώμενες καλωδιώσεις. Στη συγκεκριμένη φωτογραφία απεικονίζονται οι καλωδιώσεις που παρείχε η Antec σε παλιότερα μοντέλα HCP-1000 και όχι αυτές του PSU της δοκιμής, που είναι όντως stealth. Η ποιότητα κατασκευής είναι κορυφαία και το φινίρισμα έχει μια σχεδόν γυαλιστερή υφή. Στο μπροστινό μέρος βρίσκουμε μια μικρή πλακέτα με το λογότυπο της Antec και έναν μικρό on/off διακόπτη δίπλα στην υποδοχή τροφοδοσίας. Στις δύο πλευρές υπάρχει το όνομα της σειράς με μικρά γράμματα και αυτό της Antec με αρκετά μεγαλύτερα, ενώ στο πίσω μέρος βρίσκεται η modular πλακέτα με το πλήθος υποδοχών για τις αποσπώμενες καλωδιώσεις. Η Antec ευτυχώς περιγράφει τα +12V rails που τροφοδοτούν την κάθε υποδοχή, έτσι ώστε να ξέρετε που θα κουμπώσετε το κάθε καλώδιο. Τέλος, η ταμπέλα με τα χαρακτηριστικά του PSU βρίσκεται στο κάτω μέρος του. Όπως ήδη προείπαμε στις προηγούμενες σελίδες, το HCP-1000 κατασκευάζεται από την Delta Electronics, έναν από τους κορυφαίους OEM τροφοδοτικών. Στο πρωτεύον μέρος του PSU βρίσκουμε μια full-bridge τοπολογία καθώς και έναν LLC μετατροπέα συντονισμού (resonant converter), ο οποίος ελαχιστοποιεί τις ενεργειακές/θερμικές απώλειες κατά το switching των κυρίων mosfets. Στο δευτερεύον μέρος του PSU χρησιμοποιείται μια σύγχρονη σχεδίαση όπου mosfets ανορθώνουν τα +12V και τα 5V και 3.3V παράγονται μέσω των +12V από δύο DC-DC μετατροπείς (converters). Η AC υποδοχή φιλοξενεί το πρώτο μέρος του transient φίλτρου, το οποίο περιλαμβάνει δύο Y και έναν X πυκνωτές. Στην κύρια πλακέτα βρίσκεται το δεύτερο μέρος του transient φίλτρου και πιο συγκεκριμένα τέσσερις Y και ένας X πυκνωτές, δύο CM πηνία και ένα βαρίστορ (MOV). Οι δύο παράλληλες γέφυρες ανόρθωσης ψύχονται από δύο μικρές ψύκτρες. Ο αριθμός μοντέλου των γεφυρών είναι LL25XB60 και σε συνδυασμό μπορούν να ανορθώσουν μέχρι και 50 A ρεύμα! Μπροστά ακριβώς από τις γέφυρες βρίσκουμε τον πυκνωτή εισόδου του APFC και δίπλα σε αυτόν υπάρχουν τρεις κατακόρυφες αντιστάσεις, οι οποίες χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση του διερχόμενου ρεύματος (current sense resistors). Στο APFC χρησιμοποιούνται τρία AOTF27S60 mosfets και μία CREE C3D10060 δίοδος ενίσχυσης. Οι δύο παράλληλοι πυκνωτές εξομάλυνσης του APFC (bulk capacitors) προέρχονται από την κορυφαία Nippon Chemi-Con (450 V, 470 μF χωρητικότητα ο καθένας η 940 μF μαζί, 105°C, KMR σειρά). Ο ελεγκτής του PFC, ένα Champion CM6502S ολοκληρωμένο (IC), είναι εγκατεστημένος σε μια μικρή κατακόρυφη πλακέτα. Ο συγκεκριμένος χρησιμοποιείται σε ιδιαίτερα υψηλής αποδοτικότητας τροφοδοτικά (Platinum). Το NTC θερμίστορ που φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία παρέχει προστασία από υψηλά ρεύματα εκκίνησης. Δίπλα του υπάρχει ένας ηλεκτρομαγνητικός ρελές που φροντίζει να το απομονώνει από το κύκλωμα, μόλις ολοκληρωθεί η φάση της εκκίνησης και οι πυκνωτές του APFC, οι κύριοι υπεύθυνοι για τα υψηλά ρεύματα εκκίνησης, είναι πλήρως φορτισμένοι. Ο standby PWM ελεγκτής είναι ένα TNY280PG IC. Τα τέσσερα κύρια switching fets βρίσκονται τοποθετημένα σε μία full bridge τοπολογία, η οποία είναι ότι το καλύτερο από πλευράς αποδοτικότητας και ισχύος. Επιπλέον βοήθεια παρέχει ένας LLC resonant converter, έτσι ώστε να ελαχιστοποιούνται οι ενεργειακές απώλειες και να ενισχύεται η αποδοτικότητα. Ο κύριος μετασχηματιστής χρησιμοποιεί μια ειδική σχεδίαση η οποία του χαρίζει μικρές διαστάσεις και επιπρόσθετα επιτρέπει τα mosfets που ανορθώνουν τα +12V να βρίσκονται τοποθετημένα ακριβώς πάνω του, έτσι ώστε να μην υπάρχουν θερμικές απώλειες λόγο μεταφοράς ενέργειας. Δίπλα στον μετασχηματιστή βρίσκουμε ένα UCC27324 IC, το οποίο οδηγεί/ελέγχει τα low side mosfets. Όπως βλέπετε μια μικρή ψύκτρα βρίσκεται κολλημένη πάνω στα mosfets των +12V, έτσι ώστε να μην υπερθερμαίνονται. Επίσης, δύο σειρές από Chemi-Con πολυμερικούς πυκνωτές μαζί με μερικούς ηλεκτρολυτικούς της ίδιας εταιρίας, φιλτράρουν το ripple στα +12V. Οι δύο DC-DC μετατροπείς βρίσκονται τοποθετημένοι σε μία πλακέτα ακριβώς πίσω από την modular. Δύο μεταλλικά ελάσματα μεταφέρουν τα +12V και τη γείωση στη συγκεκριμένη πλακέτα και στη συνέχεια δύο ζευγάρια από mosfets χρησιμοποιούνται από κάθε DC-DC converter για να παράξουν τα δευτερεύοντα rails (5V και 3.3V). Εκτός από πολλούς πολυμερικούς πυκνωτές βρίσκουμε και δύο ηλεκτρολυτικούς της Rubycon, για το φιλτράρισμα του ripple. Πραγματικά κορυφαίος συνδυασμός! Τέλος, η εν λόγω πλακέτα συνδέεται με την modular μέσω τεσσάρων μεταλλικών ελασμάτων που βρίσκονται στο πάνω μέρος της. Στην modular πλακέτα συναντούμε πολλούς ηλεκτρολυτικούς πυκνωτές της Rubycon, οι οποίοι φιλτράρουν όλες τις DC εξόδους. Επίσης τα +12V μεταφέρονται στην παραπάνω πλακέτα μέσω τεσσάρων μεταλλικών ελασμάτων που εντοπίζονται στο κάτω μέρος της, έτσι ώστε να ελαχιστοποιούνται οι ενεργειακές απώλειες αλλά και οι πτώσεις τάσεις από τη μεταφορά υψηλών ρευμάτων. Στο παρακάτω PCB βρίσκεται το ολοκληρωμένο που αναλαμβάνει όλες τις προστασίες του PSU. Πρόκειται για ένα DWA103N, το οποίο χρησιμοποιείται επίσης και στο HCP-1200. Εκτός από το παραπάνω ολοκληρωμένο και ένα AS339 υποβοηθά κυρίως για την προστασία OCP (Over Current Protection). Η ποιότητα των κολλήσεων είναι ίσως η καλύτερη που έχουμε αντικρίσει. Η Delta πραγματικά δεν πιάνεται σε αυτό τον τομέα και αποδεικνύει περίτρανα γιατί θεωρείται ίσως ο κορυφαίος OEM τροφοδοτικών. Αν δείξετε αυτή την πλακέτα σε έναν ηλεκτρονικό θα την κοιτάει όπως αντικρίζει ένας καλλιτέχνης ένα πίνακα του Da Vinci. Τέλος, σε αυτή την πλευρά της πλακέτας βρίσκουμε και τον LLC resonant ελεγκτή ο οποίος είναι ένα CM6901X ολοκληρωμένο της Champion. Το συγκεκριμένο IC λειτουργεί τα κύρια switching fets σε PWM mode σε χαμηλά φορτία και σε FM mode σε υψηλότερα, οπότε και συνδυάζει τα πλεονεκτήματα και των δύο, αποφεύγοντας όμως να κάνει το ίδιο και για τα μειονεκτήματα τους. Αφού η Delta είναι μια από τις καλύτερες κατασκευάστριες ανεμιστήρων δεν υπήρχε περίπτωση να χρησιμοποιηθεί μια διαφορετικής μάρκας ανεμιστήρας στο HCP-1000. Ο συγκεκριμένος χρησιμοποιεί διπλά ρουλεμάν για αυξημένη αντοχή και είναι σχετικά χαμηλών στροφών. Ο κωδικός του μοντέλου του είναι AFB1312M (135 mm, 12 V, 0.38 A) και σε χαμηλότερα φορτία λειτουργεί σε μικρές ταχύτητες, οπότε και εκλύει χαμηλό θόρυβο. Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια δύο Chroma 6314A mainframes, δύο παλμογράφων Picoscope 3424 με τέσσερις αναλογικές εισόδους ο καθένας, ενός παλμογράφου Rigol DS1052E (hacked to DS1102E), ενός Picotech TC-08 thermocouple data logger με οκτώ κανάλια, ενός Fluke 175, ενός επαγγελματικού power meter (Yokogawa WT210) και ενός ειδικά διαμορφωμένου ξύλινου κουτιού που με τη βοήθεια των κατάλληλων πηγών θερμότητας παίζει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του HCP-1000 (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60%, 80%,100% και 110% του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το PSU. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Antec HCP-1000 Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency Temps (In/Out) PF/AC Volts 1 14.516A 1.992A 1.999A 0.994A 199.72 90.62% 40.42°C 0.910 12.275V 5.005V 3.297V 5.008V 220.40 43.08°C 229.9V 2 29.402A 4.011A 4.016A 1.200A 399.61 93.10% 40.99°C 0.952 12.259V 4.985V 3.284V 4.990V 429.25 45.44°C 230.0V 3 36.748A 5.015A 5.033A 1.608A 499.55 93.31% 41.56°C 0.964 12.249V 4.975V 3.276V 4.968V 535.37 47.28°C 229.9V 4 44.103A 6.036A 6.054A 2.019A 599.45 93.34% 42.67°C 0.969 12.237V 4.967V 3.270V 4.946V 642.20 49.48°C 229.9V 5 59.023A 8.080A 8.108A 2.439A 799.34 93.01% 43.95°C 0.976 12.215V 4.949V 3.255V 4.917V 859.40 51.24°C 229.8V 6 74.575A 9.116A 9.157A 3.071A 999.10 92.40% 44.92°C 0.981 12.195V 4.933V 3.243V 4.882V 1081.25 53.29°C 229.8V 7 82.849A 9.125A 9.170A 3.074A 1099.09 92.14% 46.11°C 0.983 12.184V 4.928V 3.238V 4.877V 1192.90 54.95°C 229.7V CL1 1.963A 16.013A 16.004A 0.501A 158.08 84.64% 44.41°C 0.896 12.267V 4.948V 3.265V 5.020V 186.76 50.79°C 230.2V CL2 83.254A 1.001A 1.003A 1.002A 1028.43 92.74% 44.94°C 0.982 12.194V 4.962V 3.263V 4.981V 1109.00 53.47°C 229.8V Αυτή τη φορά δεν μπορέσαμε να πάρουμε μετρήσεις από το κύκλωμα που ελέγχει τις στροφές του ανεμιστήρα, λόγο μιας ιδιαιτερότητας του συγκεκριμένου που το καθιστούσε ασύμβατο με τη μέθοδο μας. Πάντως σε γενικές γραμμές ο ανεμιστήρας είναι αρκετά ήσυχος και μόνο όταν ζορίσαμε άγρια το PSU ανέβασε στροφές, χωρίς πάντως να γίνεται ενοχλητικός τουλάχιστον για τα δικά μας αυτιά. Όσον αφορά τις επιδόσεις του HCP-1000 στις παραπάνω δοκιμές, η αποδοτικότητα με 20% φορτίο δεν είναι και τόσο υψηλή σε σχέση πάντα με άλλα Platinum 1 kW PSUs που έχουμε δοκιμάσει στο παρελθόν, αλλά στη συνέχεια πραγματικά εκτοξεύεται και παραμένει ιδιαίτερα υψηλή μέχρι τέλους, ακόμη και στο τελευταίο τεστ που ζορίσαμε το PSU πέρα από τα επίσημα όρια του (overpower test). Επίσης, η διακύμανση σε όλες τις τάσεις (voltage regulation) είναι μικρή και ειδικά στα +12V είναι μικρότερη του 1%, κάτι που συναντάται μόνο σε κορυφαία τροφοδοτικά. Επιπρόσθετα οι υψηλές θερμοκρασίες λειτουργίας, στις οποίες πραγματοποιήσαμε όλες τις δοκιμές μας, δεν έδειξαν να επηρεάζουν ούτε στο ελάχιστο τις επιδόσεις του HCP-1000, κάτι φυσικό μιας και η ίδια η Delta εγγυάται ότι μπορεί να λειτουργήσει σε μέγιστη ισχύ συνεχώς ακόμη και στους 50°C. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του HCP-1000 σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι 40, 60, 80 και 100W. Efficiency at Low Loads Antec HCP-1000 Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency PF/AC Volts 1 1.803A 1.993A 1.994A 0.194A 39.70 72.35% 0.643 12.280V 5.013V 3.305V 5.049V 54.87 230.1V 2 3.352A 1.992A 1.995A 0.396A 59.74 79.88% 0.730 12.282V 5.012V 3.303V 5.040V 74.79 230.2V 3 4.901A 1.992A 1.996A 5.031A 79.75 83.66% 0.785 12.282V 5.010V 3.302V 5.031V 95.33 230.1V 4 6.444A 1.993A 1.997A 0.796A 99.71 85.79% 0.824 12.281V 5.009V 3.302V 5.021V 116.22 230.0V Σε χαμηλά φορτία το HCP-1000 τα πάει αρκετά καλά, δεδομένης της κατηγορίας του. Σε δύο από τις τέσσερις δοκιμές κατάφερε και ξεπέρασε το όριο του 80% και ακόμη και με 40 W φορτίο πέρασε με άνεση το 70% αποδοτικότητας. Βέβαια άλλα Platinum τροφοδοτικά με παρόμοια ισχύ και πιστοποίηση αποδοτικότητας τα πήγαν ακόμη καλύτερα σε αυτό τον τομέα, αλλά αυτό δε μειώνει σε καμιά περίπτωση τη συνολική επίδοση που επέτυχε το HCP-1000. Απλά η Antec έδωσε μεγαλύτερη σημασία στα τυπικά φορτία (40-60%) και προσπάθησε να επιτύχει όσο το δυνατόν υψηλότερη αποδοτικότητα εκεί, χάνοντας λίγο στα χαμηλότερα (φορτία). Στον πιο κάτω πίνακα παραθέτονται η κατανάλωση και οι τάσεις των rails όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση idle (σε λειτουργία αλλά χωρίς φορτίο), καθώς και η κατανάλωση όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση standby (χωρίς φορτίο στα 5VSB). Idle / Standby Antec HCP-1000 Mode 12V 5V 3.3V 5VSB Watts PF/AC Volts Idle 12.280V 5.008V 3.309V 5.064V 7.66 0.167 230.8V Standby 0.16 0.005 230.9V Με μόλις 0.16 W κατανάλωση σε standby mode το HCP-1000 υπερκαλύπτει τις απαιτήσεις της πρόσφατης, σχετικής Ευρωπαϊκής οδηγίας (ErP Lot 6 2013). Αυτό σημαίνει ότι λιγότερη ενέργεια πάει χαμένη κάτι που ωφελεί όχι μόνο την τσέπη σας, αλλά κυρίως το περιβάλλον. Παρακάτω παραθέτονται τα αποτελέσματα της αποδοτικότητας των 5VSB. Το πρότυπο ATX προτείνει (προσοχή δεν απαιτεί) η αποδοτικότητα στα 5VSB με 100mA, 250mA και >=1Α φορτίο να είναι μεγαλύτερη ή ίση από 50%, 60% και 70% αντίστοιχα. 5VSB Efficiency Antec HCP-1000 Test # 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency PF/AC Volts 1 0.101A 0.51 72.86% 0.017 5.059V 0.70 230.9V 2 0.252A 1.27 78.88% 0.039 5.052V 1.61 230.7V 3 1.002A 5.03 82.06% 0.138 5.018V 6.13 230.5V 4 3.002A 14.80 81.72% 0.296 4.929V 18.11 230.7V Το κύκλωμα των 5VSB είναι ιδιαίτερα αποδοτικό και κατάφερε σε δύο δοκιμές να ξεπεράσει το όριο του 80%, κάτι όχι και τόσο εύκολο για το συγκεκριμένο rail. Ακόμη και με μόλις 0.1 A φορτίο η αποδοτικότητα ξεπερνάει το 70%, ενώ το ανάλογο κάτω όριο είναι το 50%. Ακολουθούν μερικά γραφήματα. Στο πρώτο διακρίνεται το efficiency του HCP-1000 σε μικρά φορτία και σε φορτία αντίστοιχα του 20-110% (tests#1-7) της μέγιστης ισχύς του. Στο δεύτερο γράφημα διαγράφεται η παρέκκλιση όλων των rails(σε ποσοστό %) και στα επόμενα έξι γραφήματα φαίνονται αναλυτικά οι τάσεις των κύριων rails, που καταγράφηκαν στα tests#1-6, καθώς και ο εκλυόμενος θόρυβος του ανεμιστήρα με την ταχύτητα των στροφών του σε όλο το εύρος λειτουργίας του PSU. Efficiency & Voltage Regulation Charts Antec HCP-1000 Efficiency Voltage Variations Chart 12V Rail Chart 5V Rail Chart 3.3V Rail Chart 5VSB Rail Chart Delta Temperature Στις παρακάτω δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση του PSU σε δύο διαφορετικά σενάρια. Στο πρώτο το PSU, ενώ λειτουργεί με 20% φορτίου, θα δεχτεί ένα απότομο load (10Α στα +12V, 5Α στα 5V, 5A στα 3.3V και 0.5Α στα 5VSB) για 200 ms. Στο δεύτερο σενάριο το PSU, ενώ θα λειτουργεί με 50% φορτίου, θα δεχτεί το ίδιο ακριβώς load για το ίδιο χρονικό διάστημα. Και στις δύο περιπτώσεις θα παρατηρήσουμε τις στιγμιαίες πτώσεις τάσης που θα παρατηρηθούν σε όλα τα rails του PSU (εκτός των -12V), με τη βοήθεια του παλμογράφου. Σε καμιά περίπτωση οι πτώσεις τάσης δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 5%, σύμφωνα πάντα με το πρότυπο ATX. Εδώ να τονίσουμε ότι οι παραπάνω δοκιμές είναι πολύ σημαντικές, μιας και εξομοιώνουν τα απότομα φορτία που μπορεί να δεχτεί εν λειτουργία ένα PSU (π.χ. την απότομη λειτουργία σε 100% της VGA ή του επεξεργαστή ή και των δύο μαζί, την εκκίνηση μιας συστοιχίας raid κτλ.). Τις εν λόγω δοκιμές τις ονομάσαμε “Advanced Transient Tests” και τις θεωρούμε εξαιρετικά δύσκολες, ιδιαίτερα για τα PSUs με ισχύ μικρότερη των 500W. Advanced Transient Response Charts Antec HCP-1000 20% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After 50% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After Advanced Transient Response 20% Voltage Before After Change Pass/Fail 12V 12.273V 12.208V 0.53% Pass 5V 5.003V 4.920V 1.66% Pass 3.3V 3.299V 3.195V 3.15% Pass 5VSB 5.008V 4.947V 1.22% Pass Advanced Transient Response 50% Voltage Before After Change Pass/Fail 12V 12.244V 12.176V 0.56% Pass 5V 4.975V 4.893V 1.65% Pass 3.3V 3.277V 3.175V 3.11% Pass 5VSB 4.968V 4.900V 1.37% Pass Πολύ καλή η συμπεριφορά του HCP-1000 σε δυναμικά φορτία, με το +12V rail να σημειώνει πραγματικά άριστες επιδόσεις, δείχνοντας την υποδειγματική σχεδίαση του κυκλώματος του. Μόνο τα 3.3V ξεφεύγουν από το 3% εύρος διακύμανσης αλλά για μικρό ποσοστό. Κυρίως η χαμηλή αρχική τους τάση ευθύνεται για την πτώση κάτω από τα 3.2 V και στις δύο δοκιμές. Βέβαια αυτό συμβαίνει για μερικά εκατοστά του δευτερολέπτου και με αρκετά μεγάλο φορτίο, για το συγκεκριμένο rail. Ακολουθούν τα αντίστοιχα screenshots τα οποία πήραμε κατά τη διάρκεια των παραπάνω δοκιμών. Advanced Transient Response Oscilloscope Screenshots Antec HCP-1000 20% Load +12V 5V 3.3V 50% Load +12V 5V 3.3V Στις δοκιμές που ακολουθούν θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του PSU σε πιο απλά σενάρια μεταβολής του φορτίου, κατά την εκκίνηση (turn on) του PSU. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το ρελέ εκκίνησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Turn On Transient Response Tests Antec HCP-1000 Εδώ μία μικρή μόνο αιχμή σημειώθηκε στα 5VSB, η οποία όμως είναι πάρα πολύ κοντά στην κανονική τάση του συγκεκριμένου rail οπότε και δεν εμπνέει καμία απολύτως ανησυχία. Στα +12V οι κυματομορφές είναι ομαλές και δεν σημειώνουν καμιά αιχμή. Είχαμε καιρό να δούμε τόσο καλές επιδόσεις στα +12V, σε αυτές τις δοκιμές. Για άλλη μια φορά η Delta έδειξε τα δόντια της στον ανταγωνισμό. Ας ρίξουμε μια ματιά τώρα και στο χρόνο που μπορεί να κρατήσει το PSU τις τάσεις τους εντός ορίων, σε περίπτωση που κοπεί απότομα η τάση τροφοδοσίας. Αυτός ο χρόνος ονομάζεται "hold-up time" και σύμφωνα με τις προδιαγραφές ATX πρέπει να είναι μεγαλύτερος των 16 ms με το τροφοδοτικό να λειτουργεί με πλήρες φορτίο. Στο παρακάτω screenshot, με μπλε διακρίνεται η κυματομορφή της τάσης του δικτύου και με κίτρινο το Power Ok σήμα του τροφοδοτικού το οποίο από 5V πέφτει σε 0V, μόλις κάποια από τις τάσεις του PSU πέσει κάτω από το 95% της ονομαστικής/κανονικής τιμής της. Ο χρόνος που μπόρεσε να κρατήσει το HCP-1000 τις τάσεις του εντός τον καθορισμένων ορίων σε αυτή τη δοκιμή είναι κατά τι μικρότερος από αυτόν που προβλέπει το όριο ATX. Εδώ για πραγματικά λιγοστά ms χάνει το όριο το HCP-1000, οπότε θα αφαιρέσουμε μερικούς βαθμούς απόδοσης από τη συνολική βαθμολογία του. Στις επόμενες μετρήσεις θα δούμε τα επίπεδα ripple που υπάρχουν στις DC τάσεις του HCP-1000. Τα όρια είναι 120mV για τα +12V και 50mV για τα 5V, 3.3V και 5VSB. Ripple Measurements Antec HCP-1000 Test 12V 5V 3.3V 5VSB Pass/Fail 20% Load 16.1 mV 10.4 mV 9.7 mV 15.1 mV Pass 40% Load 19.8 mV 12.1 mV 11.9 mV 16.4 mV Pass 50% Load 21.3 mV 12.5 mV 10.6 mV 17.2 mV Pass 60% Load 22.2 mV 12.2 mV 11.8 mV 17.1 mV Pass 80% Load 24.9 mV 16.1 mV 18.4 mV 17.9 mV Pass 100% Load 27.1 mV 15.2 mV 13.3 mV 20.0 mV Pass 110% Load 28.4 mV 15.4 mV 13.4 mV 19.7 mV Pass Crossload 1 24.0 mV 11.9 mV 11.7 mV 18.5 mV Pass Crossload 2 18.5 mV 13.8 mV 10.9 mV 16.8 mV Pass Delta και ripple είναι δύο λέξεις που απλά δεν πάνε μαζί. Το αποτέλεσμα κορυφαίας σχεδίασης και άκρως ποιοτικών υλικών είναι αυτό που βλέπετε στον παραπάνω πίνακα. Όλες οι γραμμές είναι πεντακάθαρες από AC διακυμάνσεις της τάσης (δηλαδή ripple), οπότε δεν πρόκειται να ζορίσουν σε καμιά περίπτωση τα ευαίσθητα εξαρτήματα των υποσυστημάτων που θα τροφοδοτήσουν και επιπλέον θα επιτρέψουν το μέγιστο υπερχρονισμό των ανάλογων κυκλωμάτων, για όσους επιδίδονται στο σχετικό άθλημα (overclock). Άλλωστε εξαρχής τα high-end Antec PSUs ήταν τα αγαπημένα εργαλεία των απανταχού overclockers. Έτσι και το HCP-1000 τιμά αυτή την παράδοση. Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple. Ripple Oscilloscope Screenshots Antec HCP-1000 Full Load 110% Load CL1 test CL2 test Ο συνδυασμός Antec και Delta είναι φονικός, τουλάχιστον για τον ανταγωνισμό. Τη στιγμή που άλλες εταιρίες χρησιμοποιούν συνεχώς τους ίδιους και ίδιους κατασκευαστές και απλά βγάζουν στην αγορά τροφοδοτικά με διαφορετικές ταμπέλες αλλά παρόμοια χαρακτηριστικά, η Antec τόλμησε να προσεγγίσει πάλι την Delta και να προσφέρει ένα πραγματικά κορυφαίο PSU που χρησιμοποιεί μια πρωτοπόρα σχεδίαση και ότι το καλύτερο από πλευράς υλικών, αλλά και ποιότητας κατασκευής. Βλέπετε η Delta είναι η μεγαλύτερη κατασκευάστρια τροφοδοτικών στον κόσμο με πολλές R&D (Research and Development) ομάδες να δουλεύουν παράλληλα έχοντας στη διάθεση τους ότι χρειάζονται για να σχεδιάσουν κορυφαία τροφοδοτικά. Αν και το HCP-1000 δεν είναι καινούριο PSU, μιας και πρωτοπαρουσιάστηκε πριν από περίπου έναν χρόνο, ακόμη καταφέρνει και συναγωνίζεται άνετα τις επιδόσεις ακόμη και των ψηφιακά ελεγχόμενων αντιπάλων του (Corsair AXi). Όποιος επιλέξει το HCP-1000, εκτός από τις εντυπωσιακές επιδόσεις του θα αποκτήσει την κορυφαία υποστήριξη της Antec, αν και με αυτή την ποιότητα υλικών που χρησιμοποιεί το εν λόγω PSU αμφιβάλω αν ποτέ θα τη χρειαστεί. Γι'αυτό το λόγο άλλωστε η Antec παρέχει και εφτά χρόνια εγγύηση στο HCP-1000. Επιπρόσθετα ο σχετικά ήσυχος ανεμιστήρας θα ικανοποιήσει τους χρήστες που επιθυμούν ένα δυνατό τροφοδοτικό που δεν παίρνει αυτιά. Βέβαια στον τομέα της ησυχίας σίγουρα δεν μπορεί να συναγωνιστεί τον semi-passive ανταγωνισμό (βλέπε Super Flower Golden King 1000W), όπου ο ανεμιστήρας λειτουργεί μόνο όταν πραγματικά χρειαστεί, αλλά ο ανταγωνισμός βρίσκεται ακόμη πολύ μακρυά από το να επιτύχει την ποιότητα κατασκευής της Delta, η οποία σήμερα θεωρείται ως η καλύτερη ανάμεσα στους OEM κατασκευαστές με μόνο άξιο αντίπαλο τις υλοποιήσεις της Flextronics (Corsair AXi). To Antec HCP-1000 κοστίζει στην Ελλάδα 270€ (συμπεριλαμβανόμενου 23% ΦΠΑ). Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Απέδωσε άνετα τη μέγιστη ισχύ του στους 45°C Σταθερότητα τάσεων (voltage regulation) Χαμηλό ripple σε όλες τις DC εξόδους Ιδιαίτερα υψηλή αποδοτικότητα σε μεγάλο εύρος λειτουργίας Πολύ καλές επιδόσεις σε όλα τα Transient tests Χρησιμοποιεί μόνο Ιαπωνικής κατασκευής πυκνωτές Κορυφαία ποιότητα κατασκευής Ήσυχη λειτουργία σε χαμηλότερα φορτία Όλες οι καλωδιώσεις είναι αποσπώμενες και stealth Μειονεκτήματα Το 5VSB rail θα μπορούσε να ήταν δυνατότερο Κάπως χαμηλή αποδοτικότητα με 20% φορτίο (σε σύγκριση με άλλα Platinum PSUs) Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το HCP-1000 είναι: Εδώ τέλειωσε άλλο ένα PSU review. Ευχαριστούμε θερμά την Antec για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

Η σειρά AXi της Corsair, που περιλαμβάνει τροφοδοτικά που ελέγχονται από ψηφιακά (digital) κυκλώματα αντί για αναλογικά όπως συμβαίνει σε όλα τα υπόλοιπα, έκανε το ντεμπούτο της με το κορυφαίο μοντέλο AX1200i. Το συγκεκριμένο, την εποχή της κυκλοφορίας του δεν μπορέσαμε για διάφορους λόγους να το δοκιμάσουμε. Αυτό ευτυχώς δε συνέβει και με το μικρότερο αδερφάκι του, AX860i, το οποίο σας παρουσιάσαμε πρόσφατα. Μετά από πιέσεις μας και παρόλο που το ενδιαφέρον της ελληνικής αγοράς δεν είναι και ιδιαίτερα φλογερό, ειδικά την τελευταία περίοδο, για τόσο ακριβά PSUs, καταφέραμε να πείσουμε εντέλει την Corsair να μας παραχωρήσει ένα από τα φρέσκα AX1200i, που εξοπλίζονται πλέον με Ιαπωνικούς πυκνωτές εξολοκλήρου και όχι με μείγμα Ταϊβανέζικων-Ιαπωνικών όπως τα πρώτα (κάτι που είχε δημιουργήσει θύελλα αντιδράσεων και την ανάγκασαν να προβεί σε αυτή την επίπονη, οικονομικά, αλλαγή). Εν συντομία το AX1200i είναι πιστοποιημένο για 80 Plus Platinum αποδοτικότητα, η μέχρι στιγμής υψηλότερη πιστοποίηση του οργανισμού Ecova Plug Load Solutions ή 80 Plus όπως τον γνωρίζετε οι περισσότεροι, όλες οι καλωδιώσεις του είναι αποσπώμενες (fully modular design) και τέλος εξοπλίζεται με ένα μονό και πανίσχυρο +12V rail το οποίο μπορεί να αποδώσει πάνω από 100 Amperes! Τα κύρια χαρακτηριστικά του AX1200i παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Corsair AX1200i Features & Specs Max. DC Output 1200W PFC Active PFC Efficiency 80 Plus Platinum Operating temperature 0°C ~ 50°C Protections Over Voltage Protection Over Current Protection Over Power Protection Short Circuit Protection Over Temperature Protection Cooling 140 mm (Double Ball-Bearings) D14BH-12 Dimensions 150 mm (W) x 87 mm (H) x 200 mm (D) Weight 2.3 kg Compliance ATX12V v2.31, EPS 2.92 Warranty 7 years Price at time of review (inc. 23% VAT) 323 € Η αποδοτικότητα είναι Platinum και οι διαθέσιμες προστασίες περιλαμβάνουν σχεδόν όλες τις συνηθισμένες (εκτός της Under Voltage Protection), που συναντούμε στα σημερινά high-end PSUs. Εδώ να σημειώσουμε ότι το εν λόγω PSU είναι μεν single rail, δηλαδή διαθέτει ένα μόνο +12V rail, αλλά μέσω του παρεχόμενου λογισμικού (Corsair Link) μπορείτε να θέσετε τα όρια του OCP (Over Current Protection) για καθένα από τους οχτώ συνολικά EPS/PCIe connectors που διαθέτει, ξεχωριστά. Οπότε με λίγα λόγια μπορείτε ανά πάσα στιγμή να χωρίσετε το μονό +12V rail σε οχτώ, μέσω του λογισμικού και να θέσετε το OCP εκεί που ακριβώς θέλετε. Ο ανεμιστήρας που εξοπλίζει το PSU είναι αρκετά καλός μιας και διαθέτει ρουλεμάν (ball-bearings) αλλά νομίζουμε ότι σε ένα τόσο ακριβό PSU άξιζε ένας ακόμη καλύτερος ανεμιστήρας (π.χ. FDB - Fluid Dymanic Bearing). Επίσης μιας και μιλάμε για πραγματικό εργοστάσιο ενέργειας, οι διαστάσεις του AX1200i είναι αυξημένες με το μήκος του να αγγίζει τα 20 cm. Οπότε καλό είναι πριν το αγοράσετε να σιγουρευτείτε ότι το κουτί του υπολογιστή σας μπορεί να το φιλοξενήσει, χωρίς να προεξέχει το μισό PSU. Τέλος, η εγγύηση είναι ιδιαίτερα μεγάλη, κάτι τυπικό για high-end Corsair προϊόν και η τιμή επίσης αγγίζει τον ουρανό, αλλά με τόση τεχνολογία/τεχνογνωσία που κουβαλάει το συγκεκριμένο PSU δεν περιμέναμε να είναι και οικονομικό. Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του AX1200i. Cables / Connectors Modular Cables ATX connector (600mm) 20+4 pin 4+4 pin EPS12V (650mm) 2 6+2 pin PCIe (610mm) 6 SATA (400mm+90mm+90mm+90mm) 16 4 pin Molex (450mm+100mm+100mm+100mm) 12 FDD adapter (+105mm) 2 Corsair Link cable (800mm) 1 Μιας και η τάση των πολλαπλών PCIe υποδοχών (connectors) δεν είχε επικρατήσει ακόμη το 2012, το έτος που παρουσιάστηκε το AX1200i, οι συγκεκριμένοι connectors περιορίζονται στους έξι. Δεδομένης της ισχύς του PSU θα περιμέναμε οχτώ με δέκα. Ίσως αυτό είναι το μόνο σημείο που το AX1200i χάνει έναντι του πιο φρέσκου ανταγωνισμού μιας και αρκετοί χρήστες που θα το αγοράσουν θα το θέλουν για extreme καταστάσεις. Απεναντίας, οι περιφερειακοί connectors είναι πάρα πολλοί και θα ικανοποιήσουν κάθε σύστημα/ανάγκη. Επίσης όλες οι καλωδιώσεις είναι αρκετά μακριές και δε θα υπάρξουν προβλήματα συμβατότητας ακόμη και σε full tower κουτιά. Το μόνο πρόβλημα εδώ είναι οι μικρή απόσταση ανάμεσα στους 4pin Molex connectors, η οποία θα έπρεπε ιδανικά να αγγίζει τα 15 cm. Τέλος, ο 24 pin ATX connector χρησιμοποιεί καλώδια πάχους 16AWG για μικρότερες πτώσεις τάσης σε μεγάλα φορτία, ενώ όλες οι υπόλοιπες καλωδιώσεις απαρτίζονται από 18AWG αγωγούς. Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του AX1200i. Corsair AX1200i Power Specs Rail 3.3V 5V 12V 5VSB -12V Max. Power Amps 30 30 100.4 3.5 0.8 Watts 180 1204.8 17.5 9.6 Total Max. Power (W) 1204.8 Το μονό +12V rail (σε κανονικές συνθήκες) είναι πανίσχυρο και με μερικές μετατροπές μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί και ως ηλεκτροκόλληση ή για βάλει μπροστά το αυτοκίνητο/φορτηγό σας! Είναι πραγματικά λίγα τα PSUs, ακόμη και στις μέρες μας, που μπορούν να δώσουν πάνω από 100 A στην 12άρα. Όσον αφορά τα δευτερεύοντα rails και αυτά είναι εξωπραγματικά δυνατά μιας και μπορούν να αποδώσουν μέχρι και 180 W μαζί, ένα επίπεδο ισχύος που σχεδόν κανένα μοντέρνο σύστημα δεν πρόκειται να αξιοποιήσει αφού τα +12V χρησιμοποιούνται πια κατά κόρον από τα περισσότερα υποσυστήματα. Τέλος, το μόνο συντηρητικό rail είναι αυτό των 5VSB που αποδίδει κάτω από 4 A, ενώ σε ένα τόσο ισχυρό PSU θα θέλαμε 4-6 Α. Το AX1200i έρχεται μέσα σε μια μεγάλη συσκευασία, στο μπροστινό μέρος της οποίας βρίσκουμε ένα κοντινό πλάνο από τη γρίλια εξαερισμού του ανεμιστήρα, η οποία φέρει την καινούρια σχεδίαση που έχει υιοθετήσει η Corsair και θυμίζει αμυδρά έστω αυτή που χρησιμοποιούν τα Be Quiet! PSUs. Στην πρόσοψη της συσκευασίας πληροφορούμαστε επίσης για την Platinum αποδοτικότητα, τον ψηφιακό έλεγχο, την αθόρυβη λειτουργία και τέλος για τη fully modular σχεδίαση του PSU, κάτι που θα χαροποιήσει σχεδόν το σύνολο των χρηστών που διαθέτουν την οικονομική άνεση να το αποκτήσουν. Στις παρακάτω πλευρές, πέραν από την περιγραφή του μοντέλου δε βρίσκουμε κάτι άξιο σχολιασμού. Όπως συνηθίζεται στα περισσότερα προϊόντα, στο πίσω μέρος της συσκευασίας βρίσκουμε αρκετές ενδιαφέρουσες πληροφορίες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δύο γραφήματα δείχνουν την αποδοτικότητα του PSU τόσο με 230VAC όσο και με 115VAC τάση εισόδου καθώς και τον εκλυόμενο θόρυβο του ανεμιστήρα σε διάφορα επίπεδα φορτίου. Σύμφωνα με το τελευταίο γράφημα ο ανεμιστήρα "παίρνει" μπροστά γύρω στο 30% του συνολικού φορτίου που μπορεί να "σηκώσει" το AX1200i και ακόμη και σε πλήρες στροφές ο θόρυβος παραμένει κάτω από 30 dBA. Αυτό δείχνει πάρα πολύ αισιόδοξο και είμαστε 100% σίγουροι ότι δεν ισχύει σε κανονικές συνθήκες τουλάχιστον. Ίσως στην προκειμένη περίπτωση η Corsair πραγματοποίησε τις μετρήσεις θορύβου στην Ανταρκτική, οπότε και ο ανεμιστήρας λειτουργούσε στις 200 - 600 στροφές μόνο. Πέραν των παραπάνω γραφημάτων βρίσκουμε και μερικές παραγράφους που επεξηγούν συνοπτικά τα πλεονεκτήματα του ψηφιακού ελέγχου, που φέρει το AX1200i, έναντι του κλασσικού αναλογικού καθώς και μερικές πληροφορίες σχετικές με το Corsair Link λογισμικό. Τέλος, κάτω δεξιά υπάρχει και ο πίνακας με την περιγραφή της ισχύς που μπορεί να αποδώσει το κάθε rail του PSU. Αφού αφαιρέσαμε το εξωτερικό, χάρτινο, κάλυμμα βρήκαμε και τη μαύρη κούτα που κρύβει το PSU και τα παρελκόμενα του. Το AX1200i προστατεύεται επιμελώς από αφρώδες υλικό και ένα πολυτελές, βελούδινο, πουγκί παρέχει επιπλέον προστασία. Πέραν από το εγχειρίδιο χρήσης του AX1200i, το οποίο είναι πλέον κοινό για τα όλα τα μέλη της σειράς AXi απλά εμείς χρησιμοποιήσαμε μια παλιότερη φωτογραφία που είχαμε στη διάθεση μας, βρίσκουμε και μια κάρτα που πληροφορεί τον μελλοντικό αγοραστή ότι θα πρέπει να "κατεβάσει" το Corsair Link λογισμικό κατευθείαν από τον ιστότοπο της Corsair. Με αυτή την κίνηση η Corsair και γλυτώνει από τον κόπο του να παρέχει δίσκους λογισμικού αλλά και φροντίζει ώστε οι αγοραστές να εγκαταστούν πάντα την πιο πρόσφατη έκδοση του σχετικού λογισμικού. Μια ευμεγέθης νάιλον τσάντα περιέχει το μεγάλο πλήθος των αποσπώμενων καλωδιώσεων που εξοπλίζουν το PSU. Επίσης τα συνοδευτικά περιλαμβάνουν μερικά δεματικά, βίδες για την τοποθέτηση του PSU, ένα case badge και φυσικά το καλώδιο τροφοδοσίας το οποίο είναι απλό και όχι ενισχυμένο (για τα 230VAC δε χρειάζεται ενισχυμένου τύπου C19 ακόμη και για 1200 - 1500 W PSUs). Το φινίρισμα του PSU είναι όπως το περιμέναμε από ένα τόσο ακριβό προϊόν, δηλαδή άψογο. Επίσης η σχεδίαση της πάνω μεριάς με τη μοντέρνα γρίλια του ανεμιστήρα προσθέτει πολλούς πόντους στην εμφάνιση και οι μεγάλες διαστάσεις μαρτυρούν ότι το συγκεκριμένο PSU είναι πραγματικό εργοστάσιο ενέργειας. Στο μπροστινό μέρος βρίσκουμε έναν heavy-duty και άκρως ποιοτικό διακόπτη on/off και στο πλαϊνό μέρος υπάρχουν τα σχετικά αυτοκόλλητα που πληροφορούν για τον τύπο του μοντέλου του PSU. Στο πίσω μέρος το modular πάνελ καταλαμβάνει σχεδόν όλη την επιφάνεια και όπως θα δείτε όλες οι υποδοχές είναι αριθμημένες. Αυτό συμβαίνει για να τις αναγνωρίζεται ευκολότερα μέσω του Corsair Link, που δίνει τη δυνατότητα παρακολούθησης των Amps που διέρχονται από αυτές. Βέβαια θα πρέπει να έχετε κάνει μια προεργασία πιο πριν, δηλαδή να έχετε μαρκάρει τα καλώδια και να σημειώσετε πια υποσυστήματα αυτά τροφοδοτούν, αν θέλετε βέβαια να έχετε μια ολοκληρωμένη εικόνα της κατανάλωσης του συστήματος σας. Κοντά στην πάνω αριστερή γωνία βρίσκεται και ένα LED μαζί με ένα push-button (διακόπτης πίεσης). Μέσω του τελευταίου μπορείτε να ελέγξετε αν το PSU είναι λειτουργικό και αν ο ανεμιστήρας "γυρνάει". Απλά κρατάτε πατημένο το κουμπί και αν το LED ανάψει πράσινο τότε όλα είναι εντάξει. Σε αντίθετη περίπτωση ελέγξτε αν παρέχεται τάση στο PSU (το πρώτο πάντα που βλέπουμε) και αν όντως το έχετε συνδεδεμένο στην πρίζα τότε ίσως υπάρχει πρόβλημα. Ο συγκεκριμένος τρόπος ελέγχου είναι πραγματικά πολύ χρήσιμος και μέχρι τώρα τον είχαμε συναντήσει κυρίως σε server PSUs, αλλά ευτυχώς η Corsair τον έφερε και στα commercial/desktop PSUs. Τέλος, στην υποδοχή "COMM Port" συνδέετε το ειδικό καλώδιο μέσω του οποίου επικοινωνεί το PSU με το Corsair Link λογισμικό. Αν δε θέλετε να εγκαταστήσετε καθόλου το παραπάνω λογισμικό δεν είναι απαραίτητο να συνδέσετε το παραπάνω καλώδιο, το PSU θα λειτουργεί μια χαρά και χωρίς αυτό. Βλέπετε ο ψηφιακός έλεγχος δεν έχει να κάνει με το λογισμικό μιας και αυτό είναι το κερασάκι στην τούρτα. Ο ψηφιακός έλεγχος κάνει δουλειά "μέσα" στο PSU, απλά ο έλεγχος κάποιων λειτουργιών και κυρίως η παρακολούθηση (monitoring) τάσεων κτλ. ήταν μια σχετικά εύκολη υπόθεση από τη στιγμή που τα ψηφιακά κυκλώματα το επιτρέπουν αυτό και στην προκειμένη περίπτωση διαθέτουν και την ανάλογη θύρα εισόδου/εξόδου. Τέλος, μια συνοπτική περιγραφή του Corsair Link λογισμικού θα βρείτε στη δοκιμή του μικρού αδερφού, AX860i. Όπως και τα υπόλοιπα μέλη της σειράς AXi έτσι και το AX1200i κατασκευάζεται από την εταιρία Flextronics, η οποία έχει μικρή παρουσία στο χώρο των PSUs και συνεργάζεται μόνο με την Corsair. Όλα τα AXi PSUs δε χρησιμοποιούν τους πατροπαράδοτους PFC/PWM ελεγκτές αλλά έναν ψηφιακό ελεγκτή σήματος (Digital Signal Processor ή DSP), ο οποίος συλλέγει δεδομένα από τα υποσυστήματα του PSU, αναλύει τα πάντα και προβαίνει στη συνέχεια στις απαραίτητες ρυθμίσεις έτσι ώστε να πετύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Όλα τα παραπάνω εκτελούνται αστραπιαία, σε σχέση με τον αναλογικό τρόπο των "κοινών" PSUs, κάτι που επιφέρει τρομερά αποτελέσματα όσον αφορά των έλεγχο των τάσεων (voltage regulation) καθώς και τον περιορισμό του ripple. Πέραν του ψηφιακού ελέγχου το AX1200i εξοπλίζεται και με έναν LLC resonant converter στο πρωτεύον μέρος έτσι ώστε να επιτυγχάνει ακόμη υψηλότερη αποδοτικότητα. Χωρίς αμφιβολία τα ψηφιακά κυκλώματα του AX1200i αποτελούν μια από τις σημαντικότερες καινοτομίες στο χώρο των PSUs και προβλέπουμε ότι πολύ σύντομα θα υιοθετήσουν παρόμοιες λύσεις και οι υπόλοιποι κατασκευαστές. Η υποδοχή ρεύματος περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο EMI φίλτρο γραμμής, παρόμοιο με αυτό που βρίσκουμε στα πανάκριβα τροφοδοτικά για servers. Το συγκεκριμένο κρύβει στο εσωτερικό του έναν X και δύο Υ πυκνωτές καθώς και ένα CM (Common Mode) πηνίο. Στο κύριο PCB βρίσκουμε το δεύτερο μέρος του transient φίλτρου το οποίο αποτελείται από τρία CM πηνία, δύο X και δύο ζευγάρια Υ πυκνωτών και ένα βαρίστορ. Οι δύο παράλληλες γέφυρες ανόρθωσης ψύχονται από μία μικρή ψύκτρα. Ο τύπος τους είναι GSIB2560 και μαζί μπορούν διαχειριστούν μέχρι και 50 A ρεύμα ή 11500 W (!!!) με 230VAC τάση εισόδου. Μετά τις γέφυρες ανόρθωσης βρίσκουμε δύο πηνία στο APFC, μία ένδειξη ότι ένας interleaved PFC σχεδιασμός χρησιμοποιείται όπου δύο PFC converters λειτουργούν παράλληλα με μια διαφορά φάσης. Αυτό επιφέρει μεγαλύτερη αποδοτικότητα (αφού διαχειρίζονται μικρότερα ρεύματα) και μικρότερο ripple. Συνολικά τέσσερα IPA60R190E6 mosfets και δύο CREE C3D06060 boost δίοδοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο APFC κύκλωμα. Οι κύριοι πυκνωτές εξομάλυνσης παρέχονται από την Panasonic (470 µF ο καθένας ή 940 µF μαζί, 450 V, 105 °C). Το θερμίστορ που προστατεύει το PSU από υψηλά ρεύματα εκκίνησης (large inrush currents). Δίπλα του υπάρχει ένας ηλεκτρομαγνητικός ρελές ο οποίος το απομονώνει από το κύκλωμα αμέσως μόλις τελειώσει τη δουλειά του. Στην παρακάτω ψύκτρα βρίσκουμε τα δύο πρώτα κύρια mosfets, τύπου IPA60R125CP. Μπροστά τους υπάρχουν δύο πυκνωτές οι οποίοι χρησιμοποιούνται από τον LLC resonant μετατροπέα. Τέλος, μπροστά από του παραπάνω πυκνωτές διακρίνεται αμυδρά το ενδιάμεσο πηνίο buck (intermediate Buck inductor). Ο current transformer (μετασχηματιστής που χρησιμοποιείται για την μέτρηση του διερχόμενου ρεύματος) του ενδιάμεσου buck κυκλώματος διακρίνεται στην πρώτη από τις παρακάτω φωτογραφίες. Μπροστά από αυτόν βρίσκουμε μια ψύκτρα με τέσσερα mosfets, τα οποία αποτελούν το δεύτερο μέρος του πρωτεύοντος switching κομματιού. Το παρακάτω PCB φιλοξενεί τους επεξεργαστές που ελέγχουν όλα τα επιμέρους κυκλώματα του AX1200i. Με άλλα λόγια από εδώ ελέγχονται όλες οι ψηφιακές λειτουργίες. Το κύκλωμα περιλαμβάνει έναν Silicon Labs Si8661BD εξακάναλο ψηφιακό απομονωτή (digital isolator), μερικούς LM2902K τετραπλούς ενισχυτές (quadruple operational amplifiers) και έναν 56F8014 Freescale DSC (Digital Signal Controller, Ψηφιακό Ελεγκτή Σήματος) ο οποιος στην ουσία είναι ένα υβρίδιο/μείγμα μικροελεγκτή και DSP, που συνδυάζει τα πλεονεκτήματα και των δύο. Ο πυρήνας του τελευταίου είναι χρονισμένος στα 32 MHz και μπορεί να επεξεργαστεί μέχρι και 32 εκατομμύρια εντολές το λεπτό (MIPS). Μεταξύ άλλον περιλαμβάνει πέντε PWM εξόδους και δύο 12-bit Analog-to-Digital μετατροπείς/Converters (ADCs) και μπορεί να προγραμματιστεί μέσω της γλώσσας προγραμματισμού C. Οπότε στην πραγματικότητα το AX1200i δεν χρησιμοποιεί ένα DSP όπως αναφέρει η Corsair αλλά ένα ακόμη πιο εξελιγμένο DSC. Απλά το ακρωνύμιο o DSP είναι πιο διαδεδομένο γιαυτό και το χρησιμοποίησαν έναντι του DSC. Εκτός από το 56F8014 DSC το AX1200i εξοπλίζεται και με δύο Silicon Lab MCUs, τα οποία παίζουν το ρόλο του DSP αλλά "τρέχουν" σε υψηλότερες συχνότητες. Ο τύπος μοντέλου των δύο παραπάνω MCUs είναι C8051F310 και C8051F380. Και τα δύο χρησιμοποιούν τον πυρήνα 8051 µC αλλά στο C8051F380 ο πυρήνας είναι χρονισμένος υψηλότερα. Το τελευταίο MCU περιλαμβάνει επίσης και έναν USB 2.0 ελεγκτή για τη διασύνδεση του τροφοδοτικού με το λογισμικό. Μπροστά από την πλακέτα ελέγχου βρίσκεται μια μικρότερη πλακέτα η οποία φιλοξενεί τον μετατροπέα (DC-DC converter) των 5V. Η πλακέτα των 5VSB. Δίπλα της βρίσκεται ο DC-DC converter των 3.3V, ο οποίος χρησιμοποιεί τέσσερα IPB042N03L fets. Οι δύο παράλληλοι μετασχηματιστές κρύβουν την πλακέτα που φιλοξενεί όλα τα mosfets, που ανορθώνουν τα +12V. Στην ίδια πλακέτα διακρίνονται τέσσερις πολυμερικοί πυκνωτές της FPCAP. Στην μεταλλική μπάρα πάνω από τους μετασχηματιστές υπάρχουν έξι χοντρά καλώδια, τα οποία μεταφέρουν τα +12V στην modular πλακέτα. Μερικά δαχτυλίδια φερρίτη χρησιμοποιούνται για τον περιορισμό του EMI θορύβου. Στο μπροστινό μέρος της modular πλακέτας υπάρχουν αρκετοί ηλεκτρολυτικοί πυκνωτές της Chemi-Con μαζί με έναν της Rubycon. Επίσης βρίσκουμε μερικούς πολυμερικούς της Sanyo (OS-CON). Η ποιότητα των κολλήσεων της κύριας πλακέτας είναι απίστευτη! Η Flextronics παραδίδει μαθήματα κατασκευής τροφοδοτικών και αποδεικνύει ότι εκτός από τεχνογνωσία διαθέτει και τις κατάλληλες γραμμές παραγωγής για αυτά τα υπέρ-υψηλής τεχνολογίας προϊόντα. Δεν είναι υπερβολή αν δηλώσουμε ότι στα μάτια ενός έμπειρου ηλεκτρονικού αυτή η πλακέτα φέρνει σε έργο τέχνης! Εδώ φαίνεται καθαρά γιατί αξίζει (όχι κοστίζει) τόσο πολλά χρήματα το AX1200i. Το μόνο πράγμα που δε δένει και τόσο πολύ με το υπόλοιπο high-end σύνολο είναι ο ανεμιστήρας, τον οποίο βρίσκουμε ακόμη και σε PSUs που κοστίζουν αρκετά λιγότερο από 100€. Κατασκευάζεται από την κινέζικη Yate Loon Electronics και ενώ διαθέτει ρουλεμάν (ball-bearings), τα οποία του χαρίζουν μεγάλη ζωή, σίγουρα δεν έχει την ποιότητα που χρησιμοποιεί ο ανταγωνισμός. Κατά τη γνώμη μας η Corsair δε θα έπρεπε να τσιγκουνευτεί σε αυτόν τον τομέα και να εφοδιάσει το AX1200i με έναν Fluid Dynamic Bearing ανεμιστήρα. Τέλος, μην παραλείψουμε να αναφερθούμε και στον τύπο μοντέλου του εν λόγω ανεμιστήρα: D14BH-12 (12V, 0.7 A, 2800 RPM, 140 CFM, 48.5 dBA). Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια δύο Chroma 6314A mainframes, δύο παλμογράφων Picoscope 3424 με τέσσερις αναλογικές εισόδους ο καθένας, ενός παλμογράφου Rigol DS1052E (hacked to DS1102E), ενός Picotech TC-08 thermocouple data logger με οκτώ κανάλια, ενός Fluke 175, ενός επαγγελματικού power meter (Yokogawa WT210) και ενός ειδικά διαμορφωμένου ξύλινου κουτιού που με τη βοήθεια των κατάλληλων πηγών θερμότητας παίζει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του AX1200i (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60%, 80%,100% και 110% του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το PSU. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Στον παρακάτω πίνακα μέσα στις παρενθέσεις θα βρείτε τις μετρήσεις που πήραμε από το Corsair Link λογισμικό. Voltage Regulation & Efficiency Tests Corsair AX1200i Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency Fan Speed (RPM) Temps (In/Out) PF/AC Volts 1 18.139A 2.001A 1.999A 0.984A 239.74 (261) 92.24% (99.00%) 0 51.25°C (48.5°C) 0.962 12.027V 4.998V 3.300V 5.066V 259.92 (264) 39.26°C 230.0V 2 36.576A 3.999A 3.992A 1.185A 479.65 (507) 93.29% (99.00%) 0 54.28°C (51.3°C) 0.992 12.043V 4.999V 3.304V 5.050V 514.14 (512) 40.01°C 229.9V 3 45.692A 5.004A 5.004A 1.585A 599.52 (620) 93.18% (97.48%) 640 43.05°C (53.7°C) 0.996 12.039V 4.988V 3.295V 5.038V 643.40 (636) 47.26°C 229.9V 4 54.798A 6.025A 6.020A 1.988A 719.48 (738) 93.05% (96.09%) 880 44.60°C (54.8°C) 0.997 12.039V 4.977V 3.288V 5.025V 773.25 (768) 49.61°C 229.9V 5 73.184A 8.040A 8.029A 2.395A 959.27 (978) 92.37% (94.77%) 1240 44.98°C (55.8°C) 0.999 12.037V 4.972V 3.287V 5.004V 1038.55 (1032) 50.52°C 229.8V 6 91.979A 9.066A 9.071A 3.515A 1199.19 (1216) 91.65% (93.54%) 1740 45.80°C (57.7°C) 0.999 12.036V 4.959V 3.273V 4.975V 1308.50 (1300) 53.58°C 229.7V 7 101.942A 9.077A 9.085A 3.519A 1319.11 (1348) 91.26% (93.35%) 1900 46.46°C (59.3°C) 0.999 12.036V 4.953V 3.268V 4.970V 1445.40 (1444) 55.86°C 229.7V CL1 1.964A 20.013A 19.998A 0.501A 191.47 (222) 86.11% (99.00%) 400 44.42°C (56.5°C) 0.952 12.006V 4.977V 3.288V 5.057V 222.35 (224) 46.99°C 230.2V CL2 99.932A 1.001A 1.002A 1.001A 1216.30 (1238) 91.92% (93.50%) 1780 45.12°C (57.3°C) 0.999 12.038V 4.987V 3.291V 5.020V 1323.25 (1324) 52.84°C 229.7V Παρόλο που δοκιμάσαμε το PSU σε υψηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος (ambient), μέχρι και το δεύτερο τεστ με 40% του συνολικού φορτίου, ο ανεμιστήρας δεν είχε ενεργοποιηθεί ακόμη. Αυτό σε ένα 1200 W PSU είναι, αν μη τι άλλο, εντυπωσιακό. Επίσης οι διακυμάνσεις (voltage regulation) σε όλες τις γραμμές - rails - είναι ιδιαίτερα μικρές και δείχνουν καθαρά την υπεροχή του ψηφιακού ελέγχου έναντι των περισσότερων αναλογικών (γιατί υπάρχει και η περίπτωση της Seasonic που ακόμη και με αναλογικά κυκλώματα καταφέρνει και υλοποιεί θαύματα). Πάντως σε κάθε περίπτωση η 0.18% διακύμανση που σημείωσε το 12V rail είναι "τρελό" νούμερο και άκρως ψαρωτικό. Επίσης η αποδοτικότητα είναι ιδιαίτερα υψηλή και ξεπερνά το 93% σε τυπικά φορτία (40-60%). Τέλος, εκεί που κάνει πραγματικά θαύματα ο ψηφιακός έλεγχος είναι στον τομέα του Power Factor (PF), όπου ακόμη και με 20% φορτίο το AX1200i επιτυγχάνει μια ιδιαίτερα υψηλή τιμή και από το πέμπτο μέχρι το έβδομο τεστ αγγίζει την τελειότητα. Μέχρι στιγμής κανένα από τα αναλογικά τροφοδοτικά που έχουμε μετρήσει δεν έχει καταφέρει να σημειώσει μια τιμή PF της τάξης του 0,999. Μπορεί εμείς οι απλοί καταναλωτές να μην ενδιαφερόμαστε και τόσο πολύ για το PF των συσκευών μας μιας και πληρώνουμε μόνο για την πραγματική ενέργεια που καταναλώνουμε και όχι για την επιστρεφόμενη, αλλά η αλήθεια είναι ότι όσο περιορίζουμε την τελευταία τόσο λιγότερο επιβαρύνουμε το ενεργειακό δίκτυο και κατά συνέπεια το περιβάλλον, που πρέπει να μας ενδιαφέρει όλους. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του AX1200i σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι 40, 60, 80 και 100W. Όπως και στον προηγούμενο πίνακα έτσι και σε αυτόν, μέσα στις παρενθέσεις θα βρείτε τις μετρήσεις που πήραμε από το Corsair Link λογισμικό. Efficiency at Low Loads Corsair AX1200i Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency Fan Speed (RPM) PF/AC Volts 1 1.839A 1.992A 1.990A 0.194A 39.71 (55.0) 72.60% (99.00%) 0 0.725 12.054V 5.004V 3.311V 5.083V 54.70 (56.0) 230.1V 2 3.415A 1.992A 1.991A 0.390A 59.69 (75.2) 79.76% (99.00%) 0 0.827 12.049V 5.005V 3.310V 5.080V 74.84 (76.0) 230.0V 3 4.996A 1.992A 1.993A 5.077A 79.74 (95.0) 83.45% (99.00%) 0 0.876 12.045V 5.005V 3.308V 5.077V 95.56 (96.0) 230.0V 4 6.577A 1.992A 1.994A 0.785A 99.74 (118.8) 85.39% (99.00%) 0 0.894 12.041V 5.005V 3.307V 5.075V 116.80 (120.0) 230.0V Σε χαμηλά φορτία ο ανεμιστήρας δε χρειάστηκε να επέμβει σε καμιά περίπτωση, πράγμα που σημαίνει μηδενικό θόρυβο. Η αποδοτικότητα δεν είναι σίγουρα από τις καλύτερες που έχουμε δει μέχρι στιγμής αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πρόκειται για έναν 1200άρη PSU και όσο ανεβαίνει η μέγιστη ισχύς τόσο δυσκολότερη γίνεται η επίτευξη υψηλής αποδοτικότητας σε μικρά φορτία. Στον πιο κάτω πίνακα παραθέτονται η κατανάλωση και οι τάσεις των rails όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση idle (σε λειτουργία αλλά χωρίς φορτίο), καθώς και η κατανάλωση όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση standby (χωρίς φορτίο στα 5VSB). Idle / Standby Corsair AX1200i Mode 12V 5V 3.3V 5VSB Watts PF/AC Volts Idle 12.046V 5.019V 3.316V 5.093V 11.29 0.226 231.3V Standby 0.18 0.004 230.8V Σε standby κατάσταση η κατανάλωση είναι πολύ μικρή και πολύ πιο κάτω από το μισό Watt που απαιτεί η φρέσκια ErP Lot6 2013 οδηγία. Παρακάτω παραθέτονται τα αποτελέσματα της αποδοτικότητας των 5VSB. Το πρότυπο ATX προτείνει (προσοχή δεν απαιτεί) η αποδοτικότητα στα 5VSB με 100mA, 250mA και >=1Α φορτίο να είναι μεγαλύτερη ή ίση από 50%, 60% και 70% αντίστοιχα. 5VSB Efficiency Corsair AX1200i Test # 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency PF/AC Volts 1 0.102A 0.52 69.33% 0.019 5.091V 0.75 230.4V 2 0.252A 1.28 78.53% 0.040 5.088V 1.63 230.8V 3 1.002A 5.09 81.18% 0.142 5.079V 6.27 230.9V 4 3.502A 17.67 83.43% 0.337 5.045V 21.18 230.9V Η αποδοτικότητα του 5VSB rail είναι εντυπωσιακή και αντάξια της συνολικής απόδοσης του AX1200i. Στο συγκεκριμένο rail μια αποδοτικότητα μεγαλύτερη του 80% δεν είναι καθόλου εύκολο να επιτευχθεί και στη συγκεκριμένη περίπτωση από το τρίτο μόλις τεστ το PSU κατάφερε και ξεπέρασε το προαναφερθέν όριο. Ακολουθούν μερικά γραφήματα. Στο πρώτο διακρίνεται το efficiency του AX1200i σε μικρά φορτία και σε φορτία αντίστοιχα του 20-110% (tests#1-7) της μέγιστης ισχύς του. Στο δεύτερο γράφημα διαγράφεται η παρέκκλιση όλων των rails(σε ποσοστό %) και στα επόμενα έξι γραφήματα φαίνονται αναλυτικά οι τάσεις των κύριων rails, που καταγράφηκαν στα tests#1-6, καθώς και ο εκλυόμενος θόρυβος του ανεμιστήρα με την ταχύτητα των στροφών του σε όλο το εύρος λειτουργίας του PSU. Efficiency & Voltage Regulation Charts Corsair AX1200i Efficiency Voltage Variations Chart 12V Rail Chart 5V Rail Chart 3.3V Rail Chart 5VSB Rail Chart Fan Speed Chart Τα παρακάτω screenshots πάρθηκαν από το Corsair Link λογισμικό, κατά τη διάρκεια των low και normal loads δοκιμών. Η σειρά με την οποία παραθέτονται είναι Low1 test ... Low 4 test και Test1 ... CL2 test. Στις παρακάτω δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση του PSU σε δύο διαφορετικά σενάρια. Στο πρώτο το PSU, ενώ λειτουργεί με 20% φορτίου, θα δεχτεί ένα απότομο load (10Α στα +12V, 5Α στα 5V, 5A στα 3.3V και 0.5Α στα 5VSB) για 200 ms. Στο δεύτερο σενάριο το PSU, ενώ θα λειτουργεί με 50% φορτίου, θα δεχτεί το ίδιο ακριβώς load για το ίδιο χρονικό διάστημα. Και στις δύο περιπτώσεις θα παρατηρήσουμε τις στιγμιαίες πτώσεις τάσης που θα παρατηρηθούν σε όλα τα rails του PSU (εκτός των -12V), με τη βοήθεια του παλμογράφου. Σε καμιά περίπτωση οι πτώσεις τάσης δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 5%, σύμφωνα πάντα με το πρότυπο ATX. Εδώ να τονίσουμε ότι οι παραπάνω δοκιμές είναι πολύ σημαντικές, μιας και εξομοιώνουν τα απότομα φορτία που μπορεί να δεχτεί εν λειτουργία ένα PSU (π.χ. την απότομη λειτουργία σε 100% της VGA ή του επεξεργαστή ή και των δύο μαζί, την εκκίνηση μιας συστοιχίας raid κτλ.). Τις εν λόγω δοκιμές τις ονομάσαμε “Advanced Transient Tests” και τις θεωρούμε εξαιρετικά δύσκολες, ιδιαίτερα για τα PSUs με ισχύ μικρότερη των 500W. Advanced Transient Response Charts Corsair AX1200i 20% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After 50% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After Advanced Transient Response 20% Voltage Before After Change Pass/Fail 12V 12.019V 11.942V 0.64% Pass 5V 4.998V 4.920V 1.56% Pass 3.3V 3.301V 3.216V 2.57% Pass 5VSB 5.066V 5.038V 0.55% Pass Advanced Transient Response 50% Voltage Before After Change Pass/Fail 12V 12.039V 11.932V 0.89% Pass 5V 4.988V 4.905V 1.66% Pass 3.3V 3.297V 3.205V 2.79% Pass 5VSB 5.037V 5.004V 0.66% Pass Το AX1200i, όπως περιμέναμε, τα πήγε πολύ καλά και στα σενάρια δυναμικών φορτίων που "τρέξαμε". Στα +12V και 5VSB η διακύμανση ήταν κάτω του 1% σε κάθε περίπτωση και στα υπόλοιπα rails κάτω του 3%. Ακολουθούν τα αντίστοιχα screenshots τα οποία πήραμε κατά τη διάρκεια των παραπάνω δοκιμών. Advanced Transient Response Oscilloscope Screenshots Corsair AX1200i 20% Load +12V 5V 3.3V 50% Load +12V 5V 3.3V Στις δοκιμές που ακολουθούν θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του PSU σε πιο απλά σενάρια μεταβολής του φορτίου, κατά την εκκίνηση (turn on) του PSU. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το ρελέ εκκίνησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Turn On Transient Response Tests Corsair AX1200i Στα 5VSB ο χρόνος ανύψωσης είναι κοντά στο όριο των 20 ms και ενδιάμεσα κάνει ένα σκαλοπάτι. Στο δεύτερο τεστ η κυματομορφή είναι τέλεια και στο τελευταίο η παράξενη κυματομορφή οφείλεται σε μία από τις εκατοντάδες ρυθμίσεις των Chroma loads που δεν ήταν έτσι όπως θα έπρεπε να είναι, οπότε δεν φταίει το PSU γι' αυτό το αποτέλεσμα. Ας ρίξουμε μια ματιά τώρα και στο χρόνο που μπορεί να κρατήσει το PSU τις τάσεις τους εντός ορίων, σε περίπτωση που κοπεί απότομα η τάση τροφοδοσίας. Αυτός ο χρόνος ονομάζεται "hold-up time" και σύμφωνα με τις προδιαγραφές ATX πρέπει να είναι μεγαλύτερος των 16 ms με το τροφοδοτικό να λειτουργεί με πλήρες φορτίο. Στο παρακάτω screenshot, με μπλε διακρίνεται η κυματομορφή της τάσης του δικτύου και με κίτρινο το Power Ok σήμα του τροφοδοτικού το οποίο από 5V πέφτει σε 0V, μόλις κάποια από τις τάσεις του PSU πέσει κάτω από το 95% της ονομαστικής/κανονικής τιμής της. Σε έναν τομέα που ακόμη και high-end τροφοδοτικά στην κυριολεξία καταρρακώνονται το AX1200i καταλαμβάνει με μεγάλη άνεση την κορυφή, με ένα ιδιαίτερα μεγάλο χρόνο hold-up. Πραγματικά δεν περιμέναμε από ένα τόσο δυνατό PSU να ξεπερνά ακόμη και τα 20 ms στη συγκεκριμένη δοκιμή. Στις επόμενες μετρήσεις θα δούμε τα επίπεδα ripple που υπάρχουν στις DC τάσεις του AX1200i. Τα όρια είναι 120mV για τα +12V και 50mV για τα 5V, 3.3V και 5VSB. Ripple Measurements Corsair AX1200i Test 12V 5V 3.3V 5VSB Pass/Fail 20% Load 13.3 mV 5.7 mV 6.7 mV 5.2 mV Pass 40% Load 7.7 mV 6.0 mV 7.8 mV 8.0 mV Pass 50% Load 8.5 mV 6.7 mV 8.1 mV 9.2 mV Pass 60% Load 8.6 mV 6.8 mV 8.5 mV 10.6 mV Pass 80% Load 9.9 mV 6.9 mV 9.9 mV 12.6 mV Pass 100% Load 10.7 mV 7.5 mV 10.6 mV 14.9 mV Pass 110% Load 11.2 mV 7.6 mV 10.8 mV 16.0 mV Pass Crossload 1 6.7 mV 9.6 mV 13.4 mV 5.9 mV Pass Crossload 2 10.9 mV 6.8 mV 7.4 mV 13.0 mV Pass Όλες οι γραμμές (rails) του AX1200i είναι πεντακάθαρες ακόμη κάτω και από ιδιαίτερα σκληρές συνθήκες, όπως αυτές των δοκιμών μας. Πραγματικά απίστευτο ripple suppression που στέλνει αδιάβαστο τον ανταγωνισμό και ας λέγεται αυτός Delta ή Seasonic. Ένα από τα ισχυρά ατού του ψηφιακού ελέγχου, όπως καθαρά φαίνεται, είναι η δραματική μείωση του ripple. Με τέτοια απόδοση πιστεύουμε πια ότι δεν υπάρχουν ορατά περιθώρια βελτίωσης. Η Flextronics και η Corsair πραγματικά τα πήραν όλα και έφυγαν και σε αυτό τον τομέα. Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple. Ripple Oscilloscope Screenshots Corsair AX1200i Full Load 110% Load CL1 test CL2 test Η ναυαρχίδα των Corsair PSUs για άλλη μια φορά απέδειξε ότι δίκαια θεωρείτε , από ειδικούς και μη, το κορυφαίο PSU που κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή στην αγορά. Η επιδόσεις του απλά θέτουν νέα δεδομένα/πρότυπα στο χώρο, κυρίως στον τομέα του ripple και του συντελεστή ισχύος και η διακύμανση των τάσεων, ειδικά των 12V, είναι από τις καλύτερες που έχω μετρήσει μέχρι στιγμής. Πρόκειται για ένα πραγματικά εντυπωσιακό τροφοδοτικό που προσφέρει ότι πιο καινούριο έχει να επιδείξει η τεχνολογία σε αυτό τον τομέα. Η συνεργασία της Corsair με την Flextronics από ότι φαίνεται δημιούργησε ένα τεχνολογικό θαύμα που θα αποτελέσει πηγή έμπνευσης τεχνολογικά για τον ανταγωνισμό, μιας και το μέλλον και σε αυτό τον τομέα δείχνουν να αποτελούν τα ψηφιακά κυκλώματα. Δεν είναι πολύ μακρυά από ότι δείχνει η μέρα που θα κάνουμε κανονικά αναβάθμιση λογισμικού και στο PSU του συστήματος μας, για να αυξήσουμε την απόδοση του. Ένα ακόμη πλεονέκτημα που προσφέρουν τα ψηφιακά κυκλώματα του AX1200i είναι η δυνατότητα ελέγχου και παρακολούθησης των λειτουργιών του μέσω του κατάλληλου λογισμικού, κάτι που εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο η Corsair. Το Corsair Link λογισμικό εκτοξεύει τις δυνατότητες του AX1200i μιας και παρέχει πολλές δυνατότητες τις οποίες σίγουρα θα αξιοποιήσουν οι περισσότεροι χρήστες. Επειδή όμως τίποτα δεν είναι τέλειο σε αυτό τον κόσμο, έτσι και το AX1200i παρουσιάζει μερικά (λίγα) μειονεκτήματα. Το πρώτο που δεν μου έκανε και τόσο καλή εντύπωση είναι ο ανεμιστήρας με τον οποίο αποφάσισε να το εξοπλίσει η Corsair. Θεωρώ ότι ο συγκεκριμένος δεν είναι αντάξιος του συνόλου αν και θεωρείτε αξιόπιστος. Σε ένα τόσο high-end τροφοδοτικό περίμενα να δω έναν FDB ανεμιστήρα με ειδική σχεδίαση και όχι έναν απλό της σειράς. Επίσης δεν μπορώ να καταλάβω γιατί προσέφεραν μόνο έξι PCIe connectors και όχι οχτώ ή δέκα, από τη στιγμή που ο ανταγωνισμός ακόμη και σε 1 kW PSUs προσφέρει οχτώ. Τέλος, το μεγαλύτερο μειονέκτημα είναι η αστρονομική τιμή, αποτέλεσμα φυσικά των καινοτόμων και ακριβώς στην υλοποίηση, τεχνολογιών που χρησιμοποιεί το PSU. Ανακεφαλαιώνοντας, αν διαθέτετε τα πολλά χρήματα που κοστίζει, καλύπτεστε με τους "μόνο" έξι PCIe connectors και θέλετε ότι καλύτερο κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή στην αγορά, τότε δεν πρέπει να το σκέφτεστε άλλο, το AX1200i είναι το ιδανικό PSU για το σύστημα σας. Επιπλέον η επταετή εγγύηση, με την οποία το καλύπτει η Corsair, θα σας χαρίσει μια πολύ μεγάλη περίοδο ηρεμίας/ξεγνοιασιάς.Πραγματικά μπράβο στην Corsair που δε φοβήθηκε να προβεί σε τεράστιες καινοτομίες σε αυτό τον κάπως συντηρητικό χώρο και να προσφέρει το απόλυτο PSU. Περιμένουμε λίαν συντόμως τον ανταγωνισμό να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο, για να αρχίσουν να πέφτουν οι τιμές. To Corsair AX1200i κοστίζει 323€. Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Ιδιαίτερα ανθεκτικό σε υψηλές θερμοκρασίες λειτουργίας Σταθερές τάσεις (δηλ. σφιχτό voltage regulation) Απίστευτα χαμηλό ripple (διακύμανση) σε όλες τις τάσεις Πολύ υψηλός χρόνος hold-up, o μεγαλύτερος που έχω μετρήσει μέχρι στιγμής Σχεδόν τέλειος συντελεστής ισχύος (Power Factor) Πάρα πολύ χαμηλό ρεύμα εκκίνησης (inrush current) Ήσυχη λειτουργία (fanless σε χαμηλά φορτία) Λογισμικό που επιτρέπει τον έλεγχο/παρακολούθηση της λειτουργίας του PSU Fully modular σχεδίαση (δηλ. όλες οι καλωδιώσεις είναι αποσπώμενες) Πλήθος περιφερειακών και SATA connectors Stealth καλωδιώσεις (δηλ. αποτελούνται αποκλειστικά από μαύρα καλώδια) Επτά χρόνια εγγύηση Μειονεκτήματα Υψηλή τιμή Λίγα PCIe connectors (για τη συγκεκριμένη κατηγορία) Μεγάλες διαστάσεις Σε χαμηλά φορτία οι ενδείξεις κατανάλωσης & αποδοτικότητας του Corsair Link λογισμικού είναι ανακριβείς. Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το AX1200i είναι: Εδώ τέλειωσε άλλο ένα PSU review. Ευχαριστούμε θερμά την Corsair για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

Η Corsair αποφάσισε να "παίξει" σε διπλό ταμπλό, κυκλοφορώντας δύο σειρές έτοιμων κιτ υδρόψυξης με κατασκευαστές την CoolIT (H80/100i) και την παλιά αγαπημένη τους Asetek (Η90/110) η οποία ήταν ο αρχικός κατασκευαστής των Hydro series προϊόντων, συμπεριλαμβανομένου και του θρυλικού Η100 που παρόλα τα προβλήματα αξιοπιστίας που εμφάνισε, ακόμη και σήμερα θεωρείτε μια από τις κορυφαίες λύσεις "έτοιμης" υδρόψυξης. Για όλους εσάς που πιθανών έχετε μπερδευτεί με τα μοντέλα ψύξης της Corsair τα πράγματα είναι απλά: αυτά που φέρουν το γράμμα "i" έχουν όλα τα μπιχλιμπίδια που αρέσουν στους gamers/modders όπως LED φωτισμό, καλώδια για την τροφοδοσία των ανεμιστήρων κατευθείαν από το μπλοκ και φυσικά υποστηρίζουν το CorsairLink 2 λογισμικό. Τα μοντέλα τώρα που δε φέρουν το "i" χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερη απλότητα μιας και από το μπλοκ φεύγει μόλις ένα καλώδιο, αυτό που τροφοδοτεί με ρεύμα την αντλία και επιπλέον τα συγκεκριμένα μοντέλα δεν υποστηρίζουν έλεγχο μέσω λογισμικού, οπότε δε χρειάζεται να εγκαταστήσετε έξτρα προγράμματα και φυσικά τους κατάλληλους οδηγούς (drivers). Με λίγα λόγια τα H90 και H110 είναι πολύ πιο λιτά από τα αντίστοιχα της σειράς "i", χωρίς αυτό να σημαίνει όμως ότι μειονεκτούν σε επιδόσεις. Βέβαια αυτό είναι κάτι που θα εξακριβώσουμε πάνω στο Jalapeno, με τη βοήθεια των 345 W που μπορεί να αποδώσει με τέρμα τα γκάζια. Το σημερινό μενού περιλαμβάνει το H110, ένα από τα κορυφαία μοντέλα ψύξης της Corsair που εφοδιάζεται με 280 mm ψυγείο έτσι ώστε να καταφέρει να συνδυάσει υψηλές επιδόσεις με χαμηλά επίπεδα θορύβου. Δεδομένου ότι το συγκεκριμένο μοντέλο, δε διαθέτει κύκλωμα ελέγχου στροφών των ανεμιστήρων, οι τελευταίοι θα πρέπει να συνδεθούν κατευθείαν στη μητρική και να ελέγχονται μέσω αυτής. Το καλό της όλης υπόθεσης είναι ότι υποστηρίζουν έλεγχο PWM (δηλαδή εξοπλίζονται με 4 pin connector), οπότε τα πράγματα απλουστεύουν. Τεχνικά Χαρακτηριστικά Τα επιμέρους τεχνικά χαρακτηριστικά του H110 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Specifications Corsair H110 Socket compatibility Intel: LGA2011, LGA1366, LGA1156, LGA1155 & AMD: AM2,, AM3, FM1, FM2 Material Block Base: Copper Radiator: Aluminum Motor Speed 1500*+*150 RPM Pump Lifetime no info Max supported Fans 4 Equipped Fans 2 Tubing Length 280 mm Radiator Fan Dimensions 140x140x25mm Radiator Dimensions 138.4 mm (W) x 312 mm (H) x 29 mm (D) Warranty 5 years Price 124€ (23% VAT included) Ο συνδυασμός υλικών είναι ο γνωστός/συνήθης για έτοιμο κιτ υδρόψυξης: μπλοκ κατασκευασμένο από χαλκό και ψυγείο από αλουμίνιο, έτσι ώστε το κόστος να κρατιέται σε λογικά επίπεδα. Επίσης, η Asetek δε διαθέτει καμιά πληροφορία για το προσδόκιμο ζωής της αντλίας, αλλά αυτό πρέπει να είναι αρκετά μεγάλο ειδάλλως η Corsair δε θα παρείχε πέντε ολόκληρα χρόνια εγγύησης στο συγκεκριμένο προϊόν. Οι διαστάσεις του ψυγείου ξεφεύγουν αρκετά από την πεπατημένη, οπότε πριν προβείτε στην αγορά του H110 φρόνιμο είναι να ελέγξετε αν το κουτί του υπολογιστή σας μπορεί να το φιλοξενήσει ή θα αναγκαστείτε να κάνετε διάφορες "πατέντες". Δυστυχώς η Corsair δεν προσφέρει μια εκτεταμένη λίστα συμβατότητας, όπως κάνει η NZXT για το παρόμοιο Kraken X60 που εξοπλίζεται με ίδιο μεγέθους ψυγείο, το οποίο όμως έχει 15 mm fan spacing (απόσταση ανάμεσα στους ανεμιστήρες) σε αντίθεση με το H110 που έχει 20 mm. Τα χαρακτηριστικά των ανεμιστήρων με τους οποίους εξοπλίζεται το H110 φαίνονται στον πιο κάτω πίνακα. Corsair H110 Fan Specifications Bearing no info Voltage Range 12 V Rotational Speed 1500 +/- 10% RPM Airflow 94 CFM Static Pressure 1.64mm-H2O Life Expectance no info Noise Level 35 dBA Connector 4 Pin Dimensions 140(H) x 140(D) x 25(W) mm Οι ανεμιστήρες που συνοδεύουν το H110 είναι χαμηλών στροφών, οπότε ο θόρυβος τους αναμένεται να είναι εξίσου χαμηλός τουλάχιστον για νορμάλ χρήστες, που δε διαθέτουν ακοή επιπέδου "Superman". Επίσης, η στατική τους πίεση είναι χαμηλή αν και η μέγιστη ροή αέρα είναι ικανοποιητική. Επιπλέον, ο PWM connector σημαίνει ότι μπορούν να ελεγχθούν εύκολα και αποτελεσματικά από μια σύγχρονη μητρική και τέλος τα 35 dBA μέγιστου θορύβου που δίνει η Corsair δείχνουν πολύ λίγα για να είναι αληθινά, κάτι που δυστυχώς ισχύει για σχεδόν όλους τους ανεμιστήρες που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Πραγματικά αναρωτιόμαστε σε τι συνθήκες μετρούν οι κατασκευαστές τους ανεμιστήρες και καταλήγουν σε τόσο υπέρ-αισιόδοξες μετρήσεις. Μάλλον στο ένα μέτρο απόστασης που μετράνε παρεμβάλλεται και ένα ντουβάρι, αλλιώς δεν εξηγείται. Συσκευασία και παρελκόμενα Η συσκευασία είναι αρκετά μεγαλύτερη από αυτήν του H100i, κάτι λογικό μιας και το ψυγείο του H110 είναι σημαντικά μεγαλύτερο. Στο μπροστινό μέρος υπάρχει μια φωτογραφία του προϊόντος με τους ανεμιστήρες εγκατεστημένους στο ψυγείο. Επίσης, στην κάτω δεξιά γωνία και πάνω από την περιγραφή του μοντέλου (H110) η Corsair ενημερώνει τους μελλοντικούς αγοραστές ότι μέσα στο πακέτο περιλαμβάνονται και δύο 140 mm ανεμιστήρες. Το ξέρουμε ότι πολλοί από εσάς θα θέλατε να υπήρχαν τέσσερις, αλλά τότε η τιμή θα πήγαινε περίπατο, προς τα ψηλά πατώματα! Δυστυχώς οι 140 mm PWM ανεμιστήρες είναι αρκετά ακριβοί, μιας και δεν υπάρχει μεγάλη ποικιλία μοντέλων σε αυτή τη διάσταση (σε αντίθεση με τους 120 mm ανεμιστήρες). Στο πίσω μέρος υπάρχουν δύο γραφήματα, παρόμοια με αυτά που συναντήσαμε και στη συσκευασία του H100. Το πρώτο συγκρίνει την απόδοση του H110 με το stock cooler της Intel (εντελώς άκυρη σύγκριση μιας και το ένα έρχεται μαζί με το CPU ενώ το άλλο κοστίζει >120€). Το δεύτερο γράφημα δείχνει τη διαφορά του θορύβου μεταξύ των δύο προαναφερθεισών λύσεων ψύξης. Σε αυτή την πλευρά υπάρχει επίσης και μια περιγραφή των συμβατών sockets καθώς και μια λίστα με το τι θα βρείτε μέσα στο κουτί (παρελκόμενα), εκτός από το ίδιο το H110. Στην πρώτη από τις δύο πλευρές του κουτιού αναγράφονται περιληπτικά τα χαρακτηριστικά των ανεμιστήρων που εξοπλίζουν το H110 και στην άλλη η Corsair αναφέρει το κύριο πλεονέκτημα του συγκεκριμένου κιτ υδρόψυξης, το οποίο δεν είναι άλλο από το μεγάλο ψυγείο. Το τελευταίο βέβαια είναι δίκοπο μαχαίρι γιατί μπορεί να προσφέρει υψηλές επιδόσεις, αλλά ταυτόχρονα καθιστά το H110 μη συμβατό με πληθώρα κουτιών (cases), που δεν έχουν θέσεις/χώρο για δύο 140 mm ανεμιστήρες στο πάνω μέρος τους. Στην πάνω πλευρά υπάρχει μια πολύγλωσση και περιληπτική περιγραφή των πιο σημαντικών χαρακτηριστικών του H110. Επίσης η Corsair αναφέρει ότι για να εξακριβώσετε ποια κουτιά της είναι συμβατά με το συγκεκριμένο προϊόν θα πρέπει να επισκεφτείτε την επίσημη ιστοσελίδα της. Όλα τα επιμέρους εξαρτήματα βρίσκονται επιμελώς τοποθετημένα μέσα σε μια οικολογική συσκευασία, η οποία προσφέρει ικανοποιητική προστασία. Το ψυγείο προστατεύεται επίσης από ένα κάλυμμα χαρτονιού. Στο εγχειρίδιο χρήσης κάνει παρέα ένα πιο μικρό που αναφέρει λεπτομέρειες σχετικά με την εγγύηση του προϊόντος. Αυτή τη φορά η Corsair δε συμπερίλαβε το χαρτί με την γνωστή ανακοίνωση, που αναφέρει ότι σε περίπτωση προβλήματος το προϊόν πρέπει να αποσταλεί κατευθείαν πίσω στην εταιρία και όχι στο μαγαζί αρχικής αγοράς. Παρέχονται όλα τα απαραίτητα εξαρτήματα για την τοποθέτηση του μπλοκ σε sockets τύπου Intel και AMD, καθώς και για την εγκατάσταση δύο ανεμιστήρων στο ψυγείο. Βέβαια, καλό θα ήταν να υπήρχαν οι απαραίτητες βίδες για την τοποθέτηση και των δύο προαιρετικών ανεμιστήρων, έτσι ώστε να μην τρέχει ο χρήστης να τις βρει αν αποφασίσει να αγοράσει επιπλέον ανεμιστήρες. Στο κάτω κάτω το κόστους τους είναι μηδαμινό σε σχέση με το συνολικό κόστος του H110. Ακόμη ένα πράγμα που δε μας άρεσε (καθόλου) ήταν η απουσία σωληναρίου με θερμό-αγώγιμη πάστα. Γιατί τόση πολύ τσιγκουνιά βρε Corsair σε ένα τόσο ακριβό προϊόν; Το H110 κάτω από το φακό Το ψυγείο είναι σχετικά λεπτό αλλά η επιφάνεια του είναι μεγάλη, οπότε έχει τη δυνατότητα να προσφέρει πολύ καλές επιδόσεις, σε συνδυασμό βέβαια με το ανάλογο μπλοκ. Παρόλο που το ψυγείο είναι ίδιο με αυτό του Kraken X60, η απόσταση ανάμεσα στους ανεμιστήρες είναι 20 mm, ενώ στο τελευταίο είναι 15 mm. Αυτό σημαίνει ότι η λίστα συμβατότητας του X60 δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως μπούσουλας και για το H110. Επίσης εδώ να αναφέρουμε ότι μερικές βίδες, των ανεμιστήρων θέλανε λίγο ζόρι για να βιδώσουν στα αντίστοιχα πάσα, κάτι που σημαίνει ότι τα τελευταία δεν ανοίχτηκαν και τόσο καλά. Με το που τις βιδώσαμε/ξεβιδώσαμε όμως μερικές φορές όλα έφτιαξαν. Το μπλοκ διαθέτει πολύ χαμηλό προφίλ και είναι πράγματι άξιο απορίας πώς κατάφεραν και χώρεσαν την αντλία μέσα σε αυτό. Επίσης, σε αντίθεση με το X60 δεν εξοπλίζεται με LED φωτισμό, μιας και η Corsair αποφάσισε να κόψει οτιδήποτε το περιττό, για να προσφέρει το H110 στη χαμηλότερη δυνατή τιμή. Το φινίρισμα του μπλοκ είναι πιο γυαλιστερό από το αντίστοιχο του H100i και υπάρχει προ-εγκατεστημένο ένα στρώμα θερμό-αγώγιμης πάστας, οπότε το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να κουμπώσετε το μπλοκ πάνω στο socket. Τέλος, από το τελευταίο φεύγει μόνο ένα καλώδιο (3 pin), το οποίο και τροφοδοτεί την αντλία με ισχύ. Οι ανεμιστήρες που εξοπλίζουν το H110 με μια πρώτη ματιά, δε φαίνονται και τόσο ποιοτικοί. Επίσης, η Corsair δεν αναφέρει λεπτομέρειες για τον τύπο ρουλεμάν που χρησιμοποιούν ή για το προσδόκιμο ζωής τους. Το καλό πάντως είναι ότι η πενταετής εγγύηση καλύπτει και αυτούς (λογικά), οπότε αφού η Corsair τους εμπιστεύεται τόσο δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας για εσάς. Μετρήσεις Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Jalapeno, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός Fluke 175 (για την ακριβή μέτρηση των Watts), ενός ταχομέτρου UNI-T UT372 και ενός CEM DT-8852 Sound Level Meter Datalogger. Θα υποβάλουμε την ψύκτρα σε πέντε διαφορετικά φορτία (117.1W, 175.4W, 232.1W, 289.9W και 345.1W) και με διαφορετικές ταχύτητες του/των ανεμιστήρων. Ακολουθούν τρεις πίνακες με όλα τα στοιχεία που συλλέξαμε από τις μετρήσεις μας. Thermal and Acoustic Tests Corsair H110 Stock (2 fans Push) Test # Watts Fan Speed (A/B)* Noise** (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 50% / 50% 40.5 30.6°C 20.8°C 9.8°C 2 175.4 50% / 50% 40.5 35.5°C 20.8°C 14.7°C 3 232.1 50% / 50% 40.5 40.4°C 20.8°C 19.6°C 4 289.9 50% / 50% 40.5 44.6°C 20.9°C 23.7°C 5 345.1 50% / 50% 40.5 48.9°C 21.0°C 27.9°C 6 117.1 75% / 75% 44.6 30.4°C 21.0°C 9.4°C 7 175.4 75% / 75% 44.6 34.1°C 21.1°C 13.0°C 8 232.1 75% / 75% 44.6 38.2°C 21.1°C 17.1°C 9 289.9 75% / 75% 44.6 41.3°C 21.1°C 20.2°C 10 345.1 75% / 75% 44.6 45.0°C 21.2°C 23.8°C 11 117.1 100% / 100% 48.0 30.1°C 21.3°C 8.8°C 12 175.4 100% / 100% 48.0 33.6°C 21.3°C 12.3°C 13 232.1 100% / 100% 48.0 37.5°C 21.3°C 16.2°C 14 289.9 100% / 100% 48.0 40.9°C 21.4°C 19.5°C 15 345.1 100% / 100% 48.0 44.2°C 21.4°C 22.8°C * Fan A, B: Corsair H110 stock fans (Push) ** Measured at 0.5m distance Το H110 έβαλε φωτιά στην πίστα, με τις επιδόσεις του. Ακόμη και με τους ανεμιστήρες να λειτουργούν στο 50% των στροφών τους, οι θερμοκρασίες που σημείωσε ξεπερνούν αυτές των καλύτερων λύσεων αερόψυξης. Αυτό, αν μη τι άλλο, είναι εντυπωσιακό! Τώρα με τους ανεμιστήρες στο 75% έφτασε την απόδοση του μέχρι πρότινος κορυφαίου H100i και με τα φουρφούρια να δουλεύουν στις μέγιστες στροφές τους κατακτά άνετα την πρώτη θέση, στη βάση δεδομένων μας. Thermal and Acoustic Tests Corsair H110 Stock (2 fans Pull) Test # Watts Fan Speed (A/B)* Noise** (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 50% / 50% 40.5 31.7°C 21.6°C 10.1°C 2 175.4 50% / 50% 40.5 36.1°C 21.6°C 14.5°C 3 232.1 50% / 50% 40.5 40.8°C 21.7°C 19.1°C 4 289.9 50% / 50% 40.5 44.6°C 21.7°C 22.9°C 5 345.1 50% / 50% 40.5 49.1°C 21.5°C 27.6°C 6 117.1 75% / 75% 44.8 31.1°C 21.8°C 9.3°C 7 175.4 75% / 75% 44.8 34.7°C 21.8°C 12.9°C 8 232.1 75% / 75% 44.8 38.9°C 21.8°C 17.1°C 9 289.9 75% / 75% 44.8 42.5°C 21.8°C 20.7°C 10 345.1 75% / 75% 44.8 46.1°C 21.8°C 24.3°C 11 117.1 100% / 100% 48.7 30.4°C 21.6°C 8.8°C 12 175.4 100% / 100% 48.7 33.7°C 21.6°C 12.1°C 13 232.1 100% / 100% 48.7 37.7°C 21.7°C 16.0°C 14 289.9 100% / 100% 48.7 41.1°C 21.8°C 19.3°C 15 345.1 100% / 100% 48.7 44.4°C 21.9°C 22.5°C * Fan A, B: Corsair H110 stock fans (Pull) ** Measured at 0.5m distance Όπως το περιμέναμε, με τους ανεμιστήρες σε διάταξη "Pull" οι επιδόσεις ήταν ακόμη καλύτερες (στο πλείστο των περιπτώσεων)! Από ότι φαίνεται η Corsair με τα μαγικά της κατάφερε και ξεπέρασε με άνεση το αντίστοιχο προϊόν της NZXT (Kraken X60) και ας εξοπλίζεται το τελευταίο με ισχυρότερους ανεμιστήρες. Προφανώς το σημαντικά μικρότερο μήκος των σωληνώσεων που χρησιμοποιεί το H110 καθώς και η έλλειψη έξτρα κυκλωμάτων στο μπλοκ (fan controller και LED φωτισμού) που συμβάλουν στην αύξηση της θερμοκρασίας στη συγκεκριμένη περιοχή, προσφέρουν αυτή τη - μικρή έστω - διαφορά στις επιδόσεις. Thermal and Acoustic Tests Corsair H110 (4 fans Push-Pull) Test # Watts Fan Speed (A/B)* Noise** (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 25% / 25% 49.9 29.3°C 21.5°C 7.8°C 2 175.4 25% / 25% 49.9 32.7°C 21.7°C 11.0°C 3 232.1 25% / 25% 49.9 36.5°C 21.6°C 14.9°C 4 289.9 25% / 25% 49.9 39.5°C 21.5°C 18.0°C 5 345.1 25% / 25% 49.9 42.6°C 21.5°C 21.1°C * Fan A, B: 2x Corsair H110 stock fans (Push), 2x PLA14025S12H (Pull) ** Measured at 0.5m distance Με τέσσερις ανεμιστήρες εγκατεστημένους στο ψυγείο του H110 τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο ενδιαφέροντα. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι η Corsair δεν προσφέρει στα παρελκόμενα όχι μόνο έξτρα βίδες αλλά και Y-splitters για την ευκολότερη σύνδεση των ανεμιστήρων. Έτσι αφού δε διαθέταμε 4 pin Υ-splitters αναγκαστικά πραγματοποιήσαμε δοκιμές μόνο με όλους τους ανεμιστήρες να λειτουργούν στις μέγιστες στροφές τους. Συγκεντρωτικά Γραφήματα Στο παρακάτω γράφημα απεικονίζεται η απόδοση της υπό δοκιμή ψύκτρας σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής, οι οποίες έχουν αντέξει τη μέγιστη ισχύ του Jalapeno. Το H110 σχετικά εύκολα παίρνει κεφάλι από τα Corsair Η110i και Kraken ΝΖΧΤ Χ60. Τα κορυφαία, έτοιμα, κιτ υδρόψυξης έχουν εξελιχτεί πια σε τέτοιο βαθμό που εύκολα ξεπερνούν σε επιδόσεις τις αντίστοιχες κορυφαίες λύσεις αερόψυξης, που μερικές φορές φτάνουν να ζυγίζουν άνω του κιλού. Το γράφημα που ακολουθεί αναπαριστά το επίπεδο του θορύβου που εκλύει η ψύκτρα της δοκιμής σε σχέση με άλλες ψύκτρες που έχουν μετρηθεί κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Οι μεσαίας ταχύτητας ανεμιστήρες του H110 σημειώνουν κάτω από 50 dBA θόρυβο, ακόμη και στις μέγιστες στροφές τους. Τώρα σε χαμηλότερες στροφές ο θόρυβος είναι υπαρκτός, αλλά σε καμία περίπτωση ενοχλητικός, τουλάχιστον για τα αυτιά μας. Συμπεράσματα Πάνω που έλεγα ότι το H100i είναι ο βασιλιάς των έτοιμων κιτ υδρόψυξης, ήρθε το H110 για να τα ανατρέψει όλα. Μπορεί να μη διαθέτει τα μπιχλιμπίδια του πρώτου, όπως USB θύρα για έλεγχο από το CorsairLink 2 λογισμικό ούτε και κύκλωμα ελέγχου των στροφών των ανεμιστήρων, καθώς και LED φωτισμό, αλλά καταφέρνει και παραδίδει μαθήματα απόδοσης. Μερικές φορές όσο πιο απλό είναι κάτι τόσο το καλύτερο και είμαι σίγουρος ότι πολλοί χρήστες δε θέλουν να μπλέκουν με την εγκατάσταση οδηγών ακόμη και για την ψύξη, ούτε και να απασχολούνται με τις πάμπολλες δυνατότητες/επιλογές του CorsairLink. Οι περισσότεροι χρήστες, το μόνο που επιθυμούν είναι αφού εγκαταστήσουν την ψύξη, να μη χρειάζεται να ξανασχοληθούν ξανά μαζί της αλλά αυτή να αποδίδει όσο το δυνατόν καλύτερα γίνεται. Αυτή ακριβώς είναι η περίπτωση με το H110. Όσον αφορά τώρα τον έλεγχο των στροφών των ανεμιστήρων του, αυτόν μπορεί κάλλιστα να τον αναλάβει η μητρική μέσω PWM, αφού οι τελευταίοι εξοπλίζονται με τους αντίστοιχους connectors. Τέλος, το σημαντικότερο πλεονέκτημα του H110 έναντι του άμεσου αντιπάλου της NZXT είναι η χαμηλότερη τιμή και κυρίως η πενταετής εγγύηση, έναντι των μόνο δύο χρόνων που συνοδεύουν το Kraken. Η μικρή εγγύηση και μόνο του τελευταίου, αναμένεται να είναι ιδιαίτερα αποτρεπτικός παράγοντας για τους περισσότερους χρήστες. Το μεγαλύτερο μειονέκτημα του H110, το οποίο όμως ταυτόχρονα είναι και το σημαντικότερο πλεονέκτημα του, είναι το 280 mm ψυγείο που δεν είναι συμβατό με όλα τα κουτιού υπολογιστών. Οπότε πριν αγοράσετε το συγκεκριμένο προϊόν θα πρέπει να σιγουρευτείτε ότι υποστηρίζεται από το κουτί που διαθέτετε (ή προτίθεστε να αγοράσετε) και επίσης να ελέγξετε αν η απόσταση ανάμεσα στους ανεμιστήρες είναι 20 mm (σε αντίθεση με το Kraken X60 το οποίο φέρει το ίδιο ψυγείο αλλά η απόσταση ανάμεσα στους ανεμιστήρες είναι 15 mm). Το H110 της Corsair κοστίζει 124€ και τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα της είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Κορυφαίες επιδόσεις Ιδιαίτερα καλές επιδόσεις ακόμη και με τους ανεμιστήρες να λειτουργούν σε χαμηλές στροφές Δυνατότητα τοποθέτησης μέχρι και τεσσάρων ανεμιστήρων Συμβατότητα με όλα τα sockets (AMD/Intel) Χαμηλού προφίλ μπλοκ Χαμηλός θόρυβος από την αντλία PWM fans 5 χρόνια εγγύηση Μειονεκτήματα Τσουχτερή τιμή Δεν είναι συμβατό με όλα τα cases λόγω του μεγάλου ψυγείου Το ψυγείο δεν υποστηρίζει 120 mm ανεμιστήρες Δεν υπάρχει κύκλωμα ελέγχου στροφών των ανεμιστήρων (αλλά οι ίδιοι είναι PWM ελεγχόμενοι) Παρέχεται θερμό-αγώγιμη πάστα μόνο για μια χρήση Δεν παρέχεται έστω ένα Υ καλώδιο για τη σύνδεση των ανεμιστήρων σε έναν connector Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το Corsair Hydro Series H110 είναι: Εδώ τέλειωσε και η σημερινή παρουσίαση. Ευχαριστούμε θερμά την Corsair για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

Μια φορά και έναν καιρό η Corsair αποφάσισε να ασχοληθεί με τα high-end κιτ υδρόψυξης και από τότε οι ανταγωνιστές έχασαν τον ύπνο τους. Μπορεί το H100 να παρουσίασε αρκετά προβλήματα, κυρίως με το θόρυβο που παρήγαγε η αντλία του και σε γενικές γραμμές να είναι θορυβώδες, αλλά αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι παρέχει κορυφαίες επιδόσεις, ακόμη και για τα σημερινά δεδομένα και τον υπάρχοντα ανταγωνισμό. Όπως το βλέπουμε, το καινούριο H100i κανονικά θα έπρεπε να εστιάσει στον τομέα της αξιοπιστίας και του εκλυόμενου θορύβου περισσότερο, παρά στην επίτευξη ακόμη χαμηλότερων θερμοκρασιών. Αν τώρα η Corsair κατάφερε να παρουσιάσει βελτιώσεις και στους τρεις παραπάνω τομείς, τότε είναι πράγματι άξια συγχαρητηρίων. Δυστυχώς όμως, με λίγο ψάξιμο στο διαδίκτυο εντοπίσαμε αρκετές αναφορές για την αξιοπιστία του H100i, αλλά μέχρι να το δοκιμάσουμε ενδελεχώς και να σχηματίσουμε τη δική μας άποψη, την οποία και θα σας μεταφέρουμε, δε θα επηρεαστούμε από εξωτερικούς παράγοντες και πηγές. Άλλωστε πάνω στο Jalapeno, με το ζόρι που θα "τραβήξει" το H100i θα δείξει όλες τις πιθανές αδυναμίες του. Οι κύριες βελτιώσεις που φέρει το H100i σε σχέση με τον προκάτοχο του εντοπίζονται στο καινούριο μπλοκ που επιτρέπει μεγαλύτερη ροή, τους μεγαλύτερης διαμέτρου σωλήνες οι οποίοι κατασκευάζονται πια από υλικό υψηλότερης ποιότητας και τους καινούριους ανεμιστήρες του ψυγείου που προσφέρουν μεγαλύτερη απόδοση και χαμηλότερα επίπεδα θορύβου, σε σχέση με αυτούς του H100. Επίσης αναβαθμίστηκε και το σύστημα στερέωσης του μπλοκ στο socket, κάνοντας τη διαδικασία εγκατάστασης ακόμη πιο εύκολη. Τέλος, τόσο το H100i όσο και το μικρότερο H80i επιτρέπουν τον απευθείας έλεγχο τους από το CorsairLink 2 λογισμικό, σε αντίθεση με τα παλιότερα μοντέλα που απαιτούσαν το link commander για να διασυνδεθούν με το αντίστοιχο λογισμικό της Corsair. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα μιας και πολλοί χρήστες επιθυμούν να έχουν τη δυνατότητα παρακολούθησης και ελέγχου του συστήματος ψύξης μέσω λογισμικού, χωρίς να είναι αναγκαία η επέμβαση στο εσωτερικό του συστήματος για απλές διαδικασίες όπως η αλλαγή του προφίλ λειτουργίας των ανεμιστήρων, κάτι που δυστυχώς ίσχυε στο H100. Αρκετά όμως με τον πρόλογο, καιρός να αναλάβει δράση το Jalapeno για να διαπιστώσουμε τις δυνατότητες του H100i και να δούμε αν θα καταφέρει να εκτοπίσει το Kraken X60 της NZXT από την κορυφή της βάσης δεδομένων μας. Τεχνικά Χαρακτηριστικά Τα επιμέρους τεχνικά χαρακτηριστικά του H100i παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Specifications Corsair H100i Socket compatibility Intel LGA1366, LGA1156, LGA1155, LGA2011 & AMD AM2, AM3, FM1, FM2 Weight (with fans) no info Material Block Base: Copper Radiator: Aluminium Pump Lifetime no info Max supported Fans 4 Equipped Fans 2 Tubing Length 330 mm Radiator Fan Dimensions 120x120x25mm Radiator Dimensions 120 mm (W) x 275 mm (H) x 27 mm (D) Warranty 5 years Price 109€ Το H100i υποστηρίζει όλα τα σύγχρονα sockets, Intel και AMD. H βάση του μπλοκ είναι κατασκευασμένη από χαλκό, ενώ το ψυγείο είναι αλουμινένιο. Θα προτιμούσαμε βέβαια και το ψυγείο να ήταν χάλκινο, για να μην υπάρχουν οξειδώσεις, αν και αυτές περιορίζονται δραστικά από το ειδικό υγρό ψύξης που ρέει στις σωληνώσεις του H100i. Η πενταετής εγγύηση άλλωστε, δείχνει την εμπιστοσύνη της Corsair στο συγκεκριμένο προϊόν και καθησυχάζει τους μελλοντικούς αγοραστές. Οι ανεμιστήρες που εξοπλίζουν το H100i είναι δύο, από το εργοστάσιο, αλλά εύκολα μπορείτε να προσθέσετε ακόμη δύο οι οποίοι θα τροφοδοτούνται και θα ελέγχονται από το αντίστοιχο κύκλωμα του H100i. Όσον αφορά το μήκος των σωληνώσεων, είναι επαρκές και θα επιτρέψει την άνετη τοποθέτηση της ψύξης σε οποιοδήποτε κουτί. Τέλος, η τιμή είναι σχετικά αλμυρή αλλά το πακέτο είναι ολοκληρωμένο και επιπλέον υποστηρίζει απευθείας το λογισμικό CorsairLink 2, κάτι που δεν ίσχυε στο προηγούμενο H100. Τα χαρακτηριστικά των ανεμιστήρων (SP120L) με τους οποίους εξοπλίζεται το H100i φαίνονται στον πιο κάτω πίνακα. Corsair SP120L Fan Specifications Bearing no info Voltage Range 12 V Rotational Speed 2700 R.P.M. Airflow 77 CFM Static Pressure 4mm/H20 Life Expectance no info Noise Level 37.68 dBA Connector 4 Pin Dimensions 120(H) x 120(D) x 25(W) mm Οι συγκεκριμένοι ανεμιστήρες μπορούν να "σηκώσουν" υψηλές στροφές, αν χρειαστεί, κάτι που σημαίνει ότι ο μέγιστος θόρυβος που εκλύουν δεν είναι χαμηλός. Το καλό είναι ότι υποστηρίζουν έλεγχο στροφών μέσω PWM και σε συνδυασμό με το λογισμικό που παρέχει η Corsair μπορείτε να ρυθμίσετε ακριβώς το προφίλ λειτουργίας τους, έτσι ώστε να προσαρμόσετε τη λειτουργία τους στα μέτρα και τις ανοχές σας (στο θόρυβο). Τέλος, η στατική πίεση που προσφέρουν, σύμφωνα με την Corsair, είναι υψηλή οπότε ακόμη και σε χαμηλές στροφές προσφέρουν ικανοποιητικές επιδόσεις. Συσκευασία και παρελκόμενα Η συσκευασία έχει μεσαίες διαστάσεις και στο μπροστινό μέρος της υπάρχει μια φωτογραφία της υδρόψυξης με τους ανεμιστήρες τοποθετημένους. Σίγουρα σε εμφάνιση οι καινούριοι ανεμιστήρες κερδίζουν αμέσως τις εντυπώσεις, σε σχέση με αυτούς που φοράει το παλιότερο H100. Σε αυτή την πλευρά βρίσκουμε τα τεχνικά χαρακτηριστικά των ανεμιστήρων που συνοδεύουν το H100i, σε πολλές γλώσσες (μη συμπεριλαμβανομένων των Ελληνικών δυστυχώς). Στο πίσω μέρος υπάρχουν δύο γραφήματα με το πρώτο να συγκρίνει την απόδοση του H100i σε σχέση με την στοκ ψύκτρα της Intel και το δεύτερο να δείχνει τη μείωση στον εκλυόμενο θόρυβο σε σχέση με το H100. Πραγματικά αναρωτιόμαστε γιατί η Corsair δε σύγκρινε και στην απόδοση τα H100i και Η100, παρά έμεινε μόνο στο θόρυβο που εκλύουν. Ίσως οι διαφορές να ήταν πολύ μικρές και να μην ήθελαν να τις τονίσουν. Σε αυτή την πλευρά αναφέρονται επίσης τα sockets που υποστηρίζονται, τα περιεχόμενα του πακέτου καθώς και η απαίτηση για ένα κουτί με τουλάχιστον δύο θέσεις για ανεμιστήρες διαμέτρου 120mm στο πάνω μέρος του, για την τοποθέτηση του ψυγείου. Όπως βλέπετε τα περιεχόμενα της συσκευασίας προστατεύονται επαρκώς από αφρώδες υλικό. Επίσης σε μια ειδική, οικολογική, θήκη είναι τοποθετημένα όλα τα επιμέρους εξαρτήματα καθώς και η ίδια η υδρόψυξη. Εκτός από το εγχειρίδιο χρήσης θα βρείτε και έναν παλιό κατάλογο με τα προϊόντα της Corsair καθώς και μια υπενθύμιση που αναφέρει ότι σε περίπτωση προβλήματος θα πρέπει να επιστρέψετε το προϊόν πίσω στην Corsair απευθείας και όχι να απευθυνθείτε στο κατάστημα αρχικής αγοράς. Στα παρελκόμενα περιέχονται τρία καλώδια, ένα για την USB σύνδεση και δύο για την τροφοδοσία και έλεγχο των ανεμιστήρων, καθώς και τα απαραίτητα εξαρτήματα για την τοποθέτηση του μπλοκ σε sockets τύπου Intel και AMD. Το H100i και το Λογισμικό του Οι καινούριες σωληνώσεις διαθέτουν μεγαλύτερο μήκος αλλά και μεγαλύτερη διάμετρο, για αυξημένη ροή, σε σύγκριση με αυτές του H100. Επίσης η ελαστικότητα τους έχει αυξηθεί έτσι ώστε η διαδικασία της εγκατάστασης να είναι ευκολότερη. Το ψυγείο δείχνει να είναι το ίδιο με αυτό του H100, μιας και το υλικό κατασκευής αλλά και οι διαστάσεις του είναι ίδιες. Όπως βλέπετε το πάχος του είναι σχετικά μικρό και τα πτερύγια δεν είναι ιδιαίτερα πυκνά, οπότε δεν απαιτούνται υψηλής ροής ανεμιστήρες για την επίτευξη ικανοποιητικών επιδόσεων. Το ανασχεδιασμένο μπλοκ είναι πιο καλαίσθητο από το παλιό και διαθέτει μικρότερο όγκο. Πάνω σε αυτό υπάρχει η υποδοχή micro-USB για τη σύνδεση του με το σύστημα και τον έλεγχο μέσω του CorsairLink 2 λογισμικού. Δίπλα ακριβώς στην υποδοχή USB υπάρχει μια υποδοχή Corsair Link η οποία επιτρέπει τη σύνδεση μιας Corsair Link ready συσκευής (τροφοδοτικό, Airflow Pro, LED ταινίες), την οποία θα μπορείτε να ελέγχετε μέσω του παρεχόμενου λογισμικού. Με λίγα λόγια το μπλοκ μπορεί να παίξει το ρόλο hub για μια επιπλέον Corsair συσκευή που υποστηρίζει το Corsair Link. Στην άλλη πλευρά του μπλοκ βρίσκουμε δύο υποδοχές για τη σύνδεση των ισάριθμων καλωδιώσεων των ανεμιστήρων. Σε κάθε καλωδίωση μπορούν να συνδεθούν μέχρι και δύο 4-pin ανεμιστήρες, οπότε στο σύνολο το H100i μπορεί να τροφοδοτήσει και ελέγξει μέχρι και τέσσερις PWM ανεμιστήρες. Δυστυχώς η Corsair δεν παρέχει ένα σωληνάριο θερμό-αγώγιμης για πολλαπλές χρήσεις, αλλά έχει προτοποθετήσει ένα στρώμα πάστας στο μπλοκ. Το τελευταίο δε φέρει φινίρισμα τύπου καθρέφτη, αλλά αυτό δεν πρόκειται να επηρεάσει τις επιδόσεις, όπως έχει δείξει η μέχρι τώρα εμπειρία μας. Ένας SATA connector παρέχει την απαιτούμενη ισχύ/ενέργεια στο μπλοκ για την αντλία και τους ανεμιστήρες και ένας 3-pin connector παίζει τον ρόλο του μεσάζοντα με τη μητρική, έτσι ώστε να γνωρίζει η τελευταία ότι υπάρχει τοποθετημένη ψύξη για τον επεξεργαστή και να μην εμφανίζει τη σχετική ειδοποίηση (η οποία βέβαια απενεργοποιείτε εύκολα). Οι ανεμιστήρες που εξοπλίζουν το H100i έχουν αναπτυχθεί/δοκιμαστεί από την Corsair, έτσι ώστε να αποδίδουν τα μέγιστα χωρίς να παράγουν υψηλό θόρυβο. Αυτό βέβαια είναι κάτι που θα διαπιστώσουμε κατά τη διάρκεια των δοκιμών μας. Το λογισμικό που υποστηρίζει το H100i είναι το γνωστό, πλέον, CorsairLink 2. Μέσω αυτού μπορείτε εκτός από τις θερμοκρασίες του επεξεργαστή καθώς και του ψυκτικού υγρού να ελέγξετε την ταχύτητα των ανεμιστήρων (όχι ανά δυάδες αλλά τον καθένα ξεχωριστά), καθώς και το φωτισμό LED του μπλοκ. Επίσης μπορείτε να αναβαθμίσετε το λογισμικό του H100i, αν χρειαστεί, καθώς και το λογισμικό άλλων συνδεδεμένων Corsair Link συμβατών συσκευών. Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι είναι πολύ πρακτικό μέσω ενός προγράμματος να έχετε τη δυνατότητα ελέγχου όλων των κύριων εξαρτημάτων του συστήματος σας (πχ. σύστημα ψύξης και τροφοδοσίας). Μετρήσεις Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Jalapeno, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός Fluke 175 (για την ακριβή μέτρηση των Watts), ενός ταχομέτρου UNI-T UT372 και ενός CEM DT-8852 Sound Level Meter Datalogger. Θα υποβάλουμε την ψύκτρα σε πέντε διαφορετικά φορτία (117.1W, 175.4W, 232.1W, 289.9W και 345.1W) και με διαφορετικές ταχύτητες του/των ανεμιστήρων. Ακολουθούν τρεις πίνακες με όλα τα στοιχεία που συλλέξαμε από τις μετρήσεις μας. Thermal and Acoustic Tests Corsair H100i Stock (2 fans Push) Test # Watts Fan* Speed RPM Noise** (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 1000 36.5 34.1°C 21.7°C 12.4°C 2 175.4 1000 36.5 40.1°C 21.6°C 18.5°C 3 232.1 1000 36.5 46.3°C 21.7°C 24.6°C 4 289.9 1000 36.5 51.7°C 21.8°C 29.9°C 5 345.1 1000 36.5 58.3°C 21.8°C 36.5°C 6 117.1 1700 45.3 32.3°C 21.8°C 10.5°C 7 175.4 1700 45.3 36.6°C 21.8°C 14.8°C 8 232.1 1700 45.3 41.3°C 21.7°C 19.6°C 9 289.9 1700 45.3 45.3°C 21.8°C 23.5°C 10 345.1 2477 45.3 49.7°C 21.8°C 27.9°C 11 117.1 2477 54.4 31.5°C 21.7°C 9.8°C 12 175.4 2477 54.4 35.1°C 21.8°C 13.3°C 13 232.1 2477 54.4 39.0°C 21.8°C 17.2°C 14 289.9 2477 54.4 42.5°C 21.8°C 20.7°C 15 345.1 2477 54.4 45.9°C 21.9°C 24.0°C * Fan model: 2x Corsair SP120L ** Measured at 0.5m distance Με τους ανεμιστήρες σε χαμηλές στροφές οι επιδόσεις πέφτουν αισθητά, αλλά ο θόρυβος είναι αρκετά χαμηλός. Με τους ανεμιστήρες στη μέση περιοχή λειτουργίας τους οι θερμοκρασίες κατεβαίνουν πολύ αλλά απεναντίας ο θόρυβος αυξάνεται δραματικά. Τέλος, σε πλήρες στροφές οι θερμοκρασίες είναι από τις χαμηλότερες που έχουμε μετρήσει αλλά ο εκλυόμενος θόρυβος πραγματικά παίρνει αυτιά. Μιας και η Corsair προτείνει την τοποθέτηση των ανεμιστήρων σε διάταξη Pull, πραγματοποιήσαμε μερικές μετρήσεις για να διαπιστώσουμε αν όντως υπάρχει κάποια βελτίωση στις θερμοκρασίες. Όπως θα δείτε παρακάτω, μετρήσαμε το H100i με τους ανεμιστήρες να λειτουργούν στις μέγιστες στροφές τους. Thermal and Acoustic Tests Corsair H100i Stock (2 fans Pull) Test # Watts Fan* Speed RPM Noise** (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 2477 54.3 31.4°C 22.0°C 9.9°C 2 175.4 2477 54.3 35.0°C 22.0°C 13.0°C 3 232.1 2477 54.3 39.0°C 22.0°C 17.0°C 4 289.9 2477 54.3 42.5°C 22.0°C 20.5°C 5 345.1 2477 54.3 45.9°C 22.1°C 23.8°C * Fan model: Corsair SP120L ** Measured at 0.5m distance Όπως είχαμε διαπιστώσει και στο H100, με τους ανεμιστήρες σε διάταξη Pull οι επιδόσεις είναι κατά τι καλύτερες. Με βάση αυτές τις μετρήσεις το H100i καταφέρνει και ξεπερνά ακόμη και το Kraken X60 της NZXT και ας διαθέτει το τελευταίο μεγαλύτερων διαστάσεων ψυγείων. Πραγματικά τα πήγε πολύ καλά το H100i και για να πούμε την αλήθεια δεν περιμέναμε κάτι διαφορετικό, μιας και το H100 προσέφερε κορυφαίες επιδόσεις. Βέβαια δεν αρκεστήκαμε σε μετρήσεις με τους στοκ ανεμιστήρες, παρά τοποθετήσαμε δύο επιπλέον, υψηλής ποιότητας και αρκετά ήσυχους, ανεμιστήρες NB-Multiframe S-Series 120mm (model M12-PS) της εταιρίας Blacknoise στο ψυγείο του H100i, για να δούμε κατά πόσο βελτιώνονται οι επιδόσεις. Τα αποτελέσματα όπως θα δείτε είναι ιδιαίτερα καλά. Thermal and Acoustic Tests Corsair H100i (4 fans Push-Pull) Test # Watts Fan Speed (A/B)* Noise** (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 1000 / 1000 38.8 32.5°C 21.8°C 10.7°C 2 175.4 1000 / 1000 38.8 37.7°C 21.8°C 15.9°C 3 232.1 1000 / 1000 38.8 42.9°C 21.7°C 21.2°C 4 289.9 1000 / 1000 38.8 47.2°C 21.7°C 25.5°C 5 345.1 1000 / 1000 38.8 52.2°C 21.7°C 30.5°C 6 117.1 1700 / 1250 45.9 32.7°C 22.8°C 9.9°C 7 175.4 1700 / 1250 45.9 36.7°C 22.8°C 13.9°C 8 232.1 1700 / 1250 45.9 40.8°C 22.8°C 18.0°C 9 289.9 1700 / 1250 45.9 44.5°C 23.0°C 21.5°C 10 345.1 1700 / 1250 45.9 48.5°C 23.2°C 25.3°C 11 117.1 2477 / 1500 55.7 32.2°C 23.2°C 9.0°C 12 175.4 2477 / 1500 55.7 35.6°C 23.2°C 12.4°C 13 232.1 2477 / 1500 55.7 39.4°C 23.2°C 16.2°C 14 289.9 2477 / 1500 55.7 42.7°C 23.3°C 19.4°C 15 345.1 2477 / 1500 55.7 46.3°C 23.5°C 22.8°C * Fan A: 2x Corsair SP120L (Push) * Fan B: 2x Noiseblocker M12-PS (Pull) ** Measured at 0.5m distance Με τέσσερις ανεμιστήρες τοποθετημένους στο ψυγείο, ακόμη και στις πιο χαμηλές στροφές τους οι επιδόσεις του H100i φτάνουν και ξεπερνούν πολλές κορυφαίες λύσεις αερόψυξης. Σε πλήρες στροφές τώρα οι διαφορά είναι μόλις ένας βαθμός, οπότε αν σκοπεύεται να δουλεύεται το H100i σε "performance mode" δεν πιστεύουμε ότι αξίζει να επενδύσετε στην αγορά δύο ποιοτικών PWM ανεμιστήρων. Αν όμως θέλετε καλές επιδόσεις σε συνδυασμό με χαμηλό θόρυβο τότε σίγουρα αξίζει. Πιστεύουμε ότι τέσσερις ανεμιστήρες Blacknoise με 1500 RPM max θα ήταν η χρυσή τομή μεταξύ επιδόσεων και θορύβου για το H100i, αλλά δυστυχώς το κόστος τους δεν είναι μικρό. Συγκεντρωτικά Γραφήματα Στο παρακάτω γράφημα απεικονίζεται η απόδοση της υπό δοκιμή ψύκτρας σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής, οι οποίες έχουν αντέξει τη μέγιστη ισχύ του Jalapeno. Όπως βλέπετε το Kraken δε χάρηκε για πολύ την κορυφή της κατηγορίας, μιας και την έχασε οριακά από το Corsair H100i. Αν και το τελευταίο διαθέτει μικρότερο ψυγείο, το αποδοτικότερο μπλοκ του αλλά και οι μεγάλης διατομής σωληνώσεις επέτρεψαν την επικράτηση του. Δεν ξέρουμε πώς τα καταφέρνει πάντα η Corsair και κερδίζει με σχετική άνεση την κορυφή των επιδόσεων σε όλους τους τομείς που εμπλέκεται, αλλά πραγματικά έχει αρχίσει και τρελαίνει τους ανταγωνιστές της. Το γράφημα που ακολουθεί αναπαριστά το επίπεδο του θορύβου που εκλύει η ψύκτρα της δοκιμής σε σχέση με άλλες ψύκτρες που έχουν μετρηθεί κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Στα επίπεδα του θορύβου, με τους ανεμιστήρες πάντα να λειτουργούν στις μέγιστες στροφές τους, το H100i κάθε άλλο παρά από ήσυχο μπορεί να χαρακτηριστεί. Βέβαια το καλό εδώ είναι ότι σε μεσαίες/χαμηλές στροφές οι καινούριοι ανεμιστήρες αποδίδουν καλύτερα και είναι πιο ήσυχοι από τους αντίστοιχους του H100, οπότε δε χρειάζεται να τους έχετε να λειτουργούν πάντα στο μέγιστο τους. Επίσης, το μεγάλο πλεονέκτημα του H100i είναι ότι μπορείτε πια να επιλέξετε μέσω λογισμικού το προφίλ λειτουργίας των ανεμιστήρων καθώς και να τους ρυθμίσετε επακριβώς βάση των αναγκών σας. Αντίθετα στο H100 αυτό δεν ήταν δυνατό χωρίς το προαιρετικό Link Commander και για να αλλάξετε το προφίλ λειτουργίας έπρεπε να έχετε πρόσβαση στο μπλοκ, κάτι καθόλου πρακτικό. Συμπεράσματα Το καινούριο H100i κατάφερε και ξεπέρασε σε επιδόσεις όχι μόνο το προηγούμενο H100, αλλά και το φρέσκο και πολλά υποσχόμενο Kraken X60 της NZXT, έστω και οριακά. Η Corsair για άλλη μια φορά έκανε πολύ καλή δουλειά και πρόσφερε στο H100i όλα όσα θα ήθελα να είχε το H100, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου λειτουργίας μέσω λογισμικού, χωρίς την ανάγκη αγοράς επιπλέον εξαρτημάτων, καθώς και της αναβάθμισης των ανεμιστήρων. Βέβαια οι SP120L (ανεμιστήρες) που συνοδεύουν το H100i δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να χαρακτηριστούν ως αθόρυβοι, ειδικά σε υψηλούς ρυθμούς περιστροφής, αλλά σε μεσαίες και χαμηλές στροφές είναι πιο ήσυχοι από τους αντίστοιχους του H100 και παρέχουν μεγαλύτερη ροή αέρα. Έτσι ακόμη και σε πιο χαλαρά προφίλ λειτουργίας το H100i καταφέρνει και κρατά ψηλά τον πήχη των επιδόσεων και βέβαια μέσω του CorsairLink 2 λογισμικού έχετε τη δυνατότητα να δημιουργήσετε για κάθε ανεμιστήρα, ξεχωριστά, το προφίλ λειτουργίας που ταιριάζει καλύτερα στις απαιτήσεις σας. Τέλος, η τιμή του H100i σίγουρα δεν είναι χαμηλή, αλλά είναι σημαντικά χαμηλότερη από τον άμεσο ανταγωνισμό (βλέπε NZXT) και το συνολικό πακέτο πιστεύω ότι αξίζει τα λεφτά του, δεδομένου και του κόστους ανάπτυξης και υποστήριξης του CorsairLink 2 λογισμικού που πραγματικά βοηθά το χρήστη να προσαρμόσει την ψύξη στα μέτρα του. Το H100i της Corsair κοστίζει 109€ και τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Κορυφαίες επιδόσεις CorsairLink 2 λογισμικό Ευκολία εγκατάστασης Συμβατότητα με όλα τα sockets (AMD/Intel) Δυνατότητα τοποθέτησης και τροφοδοσίας/ελέγχου μέχρι και τεσσάρων PWM ανεμιστήρων Χαμηλού προφίλ μπλοκ Χαμηλός θόρυβος από την αντλία Ποιοτικοί ανεμιστήρες Στην ήσυχη (quiet) λειτουργία ο θόρυβος περιορίζεται δραστικά Πέντε χρόνια εγγύηση Μειονεκτήματα Θόρυβος των ανεμιστήρων σε υψηλές στροφές Δεν είναι συμβατό με όλα τα cases (λόγω διπλού ψυγείου) Παρέχεται θερμό-αγώγιμη πάστα μόνο για μια χρήση Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το Corsair-H100i είναι: Εδώ τέλειωσε και η σημερινή παρουσίαση. Ευχαριστούμε θερμά την Corsair για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

Από ότι φαίνεται πολλές εταιρίες ζήλεψαν τα ποσοστά πωλήσεων της Corsair στην κατηγορία έτοιμων λύσεων υδρόψυξης και προσπαθούν να διεκδικήσουν ένα μερίδιο της αγοράς. Βλέπετε οι μοντέρνες λύσεις αερόψυξης μπορεί να προσφέρουν πάρα πολύ καλές επιδόσεις και με σχετικά χαμηλά επίπεδα θορύβου, αλλά για να τα επιτύχουν αυτά διαθέτουν τεράστιο όγκο με αποτέλεσμα να μην είναι συμβατές με όλες τις μητρικές κάρτες αλλά και κουτιά (υπολογιστών). Οπότε αν επιθυμείτε την όσο δυνατόν καλύτερη ψύξη του επεξεργαστή σας και ταυτόχρονα θέλετε να αποφύγετε ψύκτρες που ζυγίζουν άνω του ενός κιλού και καταλαμβάνουν πάρα πολύ χώρο, τότε τα έτοιμα κιτ υδρόψυξης αποτελούν μονόδρομο, δεδομένου φυσικά ότι δεν επιθυμείτε να μπλέξετε με custom λύσεις. Αρκεί βέβαια να είστε προετοιμασμένοι να αποχωριστείτε ένα σοβαρό ποσό, τουλάχιστον για τις κορυφαίες λύσεις υδροψύξης όπως αυτή της δοκιμής και επίσης πρέπει να κάνετε κάποιους συμβιβασμούς στο θέμα του θορύβου. Η μέχρι πρότινος εμπειρία μας έχει διδάξει ότι για να αποδώσει πολύ καλά μια έτοιμη υδρόψυξη απαιτεί δυνατούς ανεμιστήρες, οι οποίοι με τη σειρά τους εκλύουν αρκετό, ως πολύ, θόρυβο. Η NZXT έχει εμπλακεί εδώ και καιρό με τον τομέα της ψύξης επεξεργαστών, χωρίς εντυπωσιακά αποτελέσματα όμως. Αυτή τη φορά πάντως κατάφερε να κλέψει τις εντυπώσεις με την ταυτόχρονη παρουσίαση των έτοιμων λύσεων υδρόψυξης Kraken X40 και X60, τα οποία υπόσχονται κορυφαίες επιδόσεις και μάλιστα, σύμφωνα με ξένους δοκιμαστές, καταφέρνουν και σημειώνουν χαμηλότερες θερμοκρασίες ακόμη και από τα αντίστοιχα μοντέλα της Corsair, τα οποία μέχρι στιγμής κρατούσαν τα σκήπτρα. Αυτό βέβαια είναι μέχρι στιγμής εντελώς θεωρητικό, μέχρι να το εξακριβώσουμε με τη βοήθεια του Jalapeno, το οποίο προσφέρει απαράμιλλη ακρίβεια μετρήσεων μιας και δεν επηρεάζεται από παράγοντες που αλλοιώνουν σε μεγάλο βαθμό τις μετρήσεις σε CPUs (συνθήκες μέτρησης κυρίως, σωστή ή όχι τοποθέτηση της ψύκτρας, τύπος πλατφόρμας δοκιμής, μέθοδος/πρόγραμμα που εφαρμόζει το φορτίο, σταθερότητα και ακρίβεια του τελευταίου κτλ.) Περιληπτικά, το Kraken X60 δέχεται από δύο ως τέσσερις ανεμιστήρες με 140 mm διάμετρο έκαστος (έρχεται με δύο), η αντλία είναι ενσωματωμένη στο μπλοκ το οποίο κατασκευάζεται εξολοκλήρου από χαλκό και τέλος η NZXT παρέχει ειδικό λογισμικό για τον έλεγχο του, πράγμα που σίγουρα θα χαροποιήσει πολλούς χρήστες. Τελειώνοντας με τον πρόλογο, να σημειώσουμε ότι πριν αποφασίσετε να προμηθευτείτε το X60 καλό είναι να επισκεφτείτε πρώτα αυτή τη σελίδα, για να ελέγξετε αν το κουτί του υπολογιστή σας μπορεί να το φιλοξενήσει ή θα πρέπει να καταφύγετε σε πατέντες (κάτι στο οποίο βέβαια οι περισσότεροι Έλληνες έχουν κάνει διατριβή). Τεχνικά Χαρακτηριστικά Τα επιμέρους τεχνικά χαρακτηριστικά του Kraken X60 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Specifications Kraken X60 Socket compatibility Intel: LGA2011, LGA1366, LGA1156, LGA1155 & AMD: AM2, AM2+, AM3, AM3+, FM1 Material Block Base: Copper Radiator: Aluminum Motor Speed 2900+150 RPM Pump Lifetime 50000 hrs Max supported Fans 4 Equipped Fans 2 Tubing Length 400 mm Radiator Fan Dimensions 140x140x25 mm Radiator Dimensions 138.4 mm (W) x 312.5 mm (H) x 27 mm (D) Warranty 2 years Price 136€ (Overclockers UK) Ο αρχικός κατασκευαστής του Kraken είναι η εταιρία Asetek και πιο συγκεκριμένα ανήκει στην τέταρτη γενιά των λύσεων υδρόψυξης που αυτή κατασκευάζει. Το μεγάλο πλεονέκτημα του X60 έναντι του ανταγωνισμού είναι το μεγάλο ψυγείο με το οποίο εξοπλίζεται, το οποίο και επιτρέπει τη διατήρηση χαμηλότερων θερμοκρασιών λόγο της μεγαλύτερης επιφάνειας ψύξης που διαθέτει. Επίσης αρκετές αλλαγές έχει δεχτεί και η αντλία έτσι ώστε να εκλύει μικρότερη θερμότητα, κάτι που εκτός από χαμηλότερες θερμοκρασίες συμβάλει και στη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής της, η οποία αγγίζει τώρα τις 50.000 ώρες, ενώ στο παλιότερο μοντέλο ήταν 35.000 ώρες. To Kraken υποστηρίζει όλα τα δημοφιλή sockets εκτός από το γερασμένο πια Intel LGA775. Όσον αφορά τα υλικά κατασκευής, το ψυγείο είναι από αλουμίνιο και το μπλοκ από χαλκό, οπότε μπορούμε με ασφάλεια να υποθέσουμε ότι το υγρό που ρέει στις σωληνώσεις του Kraken είναι ειδικό, ώστε να μην προκαλεί οξειδώσεις μιας και τα δύο αυτά υλικά δε συνυπάρχουν αρμονικά, για μεγάλο διάστημα τουλάχιστον. Επίσης η αντλία δουλεύει συνεχώς κοντά στις 3000 στροφές έτσι ώστε να παρέχει ικανοποιητική ροή. Το X60 έρχεται από το εργοστάσιο με δύο ανεμιστήρες, αλλά αν θέλετε μπορείτε να προσθέσετε δύο επιπλέον. Στη σελίδα με τα αποτελέσματα των δοκιμών θα διαπιστώσετε αν αξίζει τον κόπο να δώσετε έξτρα λεφτά για την αγορά ανεμιστήρων. Τέλος, οι σωληνώσεις που ενώνουν το μπλοκ με το ψυγείο έχουν αρκετό μήκος, επιτρέποντας την άνετη εγκατάσταση του X60 ακόμη και σε πολύ μεγάλα κουτιά και η τιμή του, σε αντίθεση με την παρεχόμενη εγγύηση, είναι αρκετά μεγάλη. Στην Ελληνική αγορά, μέχρι και τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές, δεν έχει έρθει ακόμη οπότε αναγκαστικά ανατρέξαμε στην τιμή του καταστήματος που μας έστειλε το δείγμα της δοκιμής. Τα χαρακτηριστικά των ανεμιστήρων (FX-140) με τους οποίους εξοπλίζεται το Kraken X60 φαίνονται στον πιο κάτω πίνακα. NZXT FX-140 Fan Specifications Bearing Liquid State Bearing Voltage Range 4.5 - 12V Rotational Speed 800 - 2000 RPM+10% Airflow 54 - 98.3 CFM Air Pressure 0.8 - 2.2 mm-H2O Life Expectance no info Noise Level 21 - 37dBA Connector 4 Pin PWM Dimensions 140(H) x 140(D) x 25(W) mm Οι ανεμιστήρες, με τους οποίους εξοπλίζεται το X60, διαθέτουν liquid state bearings, τα οποία είναι μια βελτιωμένη εκδοχή του απλού sleeve bearing και προσφέρουν αυξημένη διάρκεια ζωής. Όπως βλέπετε, παρόλο που έχουν μεγάλη διάμετρο, μπορούν να "σηκώσουν" υψηλές στροφές κάτι που σημαίνει ότι σπρώχνουν μεγάλες ποσότητες αέρα σε πλήρη ταχύτητα. Βέβαια αυτό επιδρά αρνητικά στον εκλυόμενο θόρυβο, παρόλο που βοηθά στη γρήγορη απομάκρυνση της θερμοκρασίας από τα πτερύγια του ψυγείου. Το καλό είναι ότι οι ανεμιστήρες ελέγχονται μέσω PWM (Pulse Width Modulation), οπότε ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να ρυθμίσει την ταχύτητα τους, μέσω του παρεχόμενου λογισμικού της NZXT, ανάλογα με τις ανάγκες και τις αντοχές του (στο θόρυβο). Συσκευασία και παρελκόμενα Η συσκευασία του Kraken X60 είναι αρκετά μεγάλη, κάτι λογικό μιας και το ψυγείο διαθέτει αρκετά μεγάλες διαστάσεις. Στο μπροστινό μέρος του κουτιού υπάρχει μια φωτογραφία του X60 με το μπλοκ να δείχνει ιδιαίτερα μικρό σε σχέση με το ψυγείο. Βέβαια σε αυτό βοηθά και η γωνία φωτογράφησης. Στην κάτω αριστερά γωνία αναγράφεται και η εγγύηση που παρέχει η NZXT στο Kraken, η οποία φτάνει τα δύο μόλις χρόνια. Περιμέναμε μεγαλύτερη εγγύηση, δεδομένης της τιμής αλλά και των χαρακτηριστικών του. Στις δύο πλευρές της συσκευασίας βρίσκουμε έναν πίνακα με τα χαρακτηριστικά του προϊόντος, τα υποστηριζόμενα sockets καθώς και ένα γράφημα που δείχνει την αποδοτικότητα του ψυγείου των 280 mm σε σχέση με ένα μικρότερο, των 240 mm. Στο πίσω μέρος του κουτιού βρίσκουμε μια ομαδική φωτογραφία του ψυγείου, μπλοκ και ενός εκ των δύο ανεμιστήρων. Επίσης υπάρχει και μια φωτογραφία με το μπλοκ εγκατεστημένο σε μια μητρική πλακέτα. Το λιτό κείμενο που υπάρχει σε αυτή την πλευρά περιγράφει τα κύρια χαρακτηριστικά του X60 καθώς και τα προτερήματα του έναντι του ανταγωνισμού. Ανοίγοντας το κουτί διαπιστώνουμε ότι όλα τα επιμέρους εξαρτήματα του Kraken βρίσκονται επιμελώς τακτοποιημένα στις αντίστοιχες θήκες. Επίσης, η προστασία τους είναι πραγματικά καλή, οπότε θα φτάσουν στα χέρια του μελλοντικού αγοραστή σε τέλεια κατάσταση (εκτός και αν ο courier/μεταφορέας θελήσει να το παίξει Messi με το πακέτο). Τα παρελκόμενα, εκτός από τα απαραίτητα εξαρτήματα για την τοποθέτηση του μπλοκ σε Intel/AMD sockets, περιλαμβάνουν ένα CD με λογισμικό και βίδες για την τοποθέτηση μέχρι και τεσσάρων ανεμιστήρων στο ψυγείο. Οι δύο 140 mm ανεμιστήρες που έρχονται μαζί με το Kraken X60 χρησιμοποιούν έναν αναβαθμισμένο τύπο sleeve bearing ώστε να αντέχουν περισσότερο στο χρόνο. Έτσι η διάρκεια ζωής τους φτάνει τις 35000 ώρες ενώ ένας sleeve bearing ανεμιστήρας έχει συνήθως όριο τις 20000 ώρες. Το Kraken X60 και το Λογισμικό του Ας δούμε τώρα και το τέρας, Kraken, κάτω από το φακό της DSLR μας. Το ψυγείο είναι αρκετά μακρύ, οπότε δε θα χωρέσει σε όλα τα κουτιά, τουλάχιστον χωρίς πατέντες. Επίσης οι σωληνώσεις που συνδέουν το μπλοκ με το ψυγείο είναι αρκετά εύκαμπτες ώστε να μη δημιουργήσουν πρόβλημα κατά την εγκατάσταση, αλλά και αρκετά στιβαρές ώστε να μην τσακίσουν. Τέλος, το ψυγείο δε διαθέτει μεγάλο πάχος οπότε δεν απαιτεί ανεμιστήρες με υψηλή ροή αέρα για τη μέγιστη απαγωγή θερμότητας. Το μπλοκ είναι πολύ μικρό και εκτός από την αντλία φιλοξενεί και το λογότυπο της NZXT, που φωτίζεται από LED, των οποίων το χρωματισμό μπορείτε να ελέγξετε μέσω του παρεχόμενου λογισμικού. Η βάση του μπλοκ είναι κατασκευασμένη από χαλκό και έρχεται με προ εγκατεστημένη θερμό-αγώγιμη πάστα, οπότε με το που αφαίρεσε το πλαστικό προστατευτικό το μπλοκ είναι ετοιμοπόλεμο. Βέβαια θα προτιμούσαμε η NZXT να εφοδίαζε το X60 με ένα σωληνάριο θερμό-αγώγιμης πάστας, δεδομένης κιόλας της τιμής του. Έτσι θα είχατε τη δυνατότητα για 2-3 εγκαταστάσεις και όχι για μόνο μία. Από το μπλοκ φεύγουν όλα τα καλώδια με τους connectors για τους τέσσερις PWM ανεμιστήρες. Επίσης βρίσκουμε ένα 3 pin connector για τη σύνδεση της αντλίας, έναν SATA για την παροχή ρεύματος στους ανεμιστήρες και τέλος τον connector που κουμπώνει πάνω στο USB header της μητρικής. Εδώ θα θέλαμε να τονίσουμε, ότι κανονικά θα έπρεπε η NZXT να παρέχει και έναν μετατροπέα από USB header σε κανονικό USB, έτσι ώστε εμείς οι ταλαίπωροι reviewers να μη χρειάζεται να καταφεύγουμε σε πατέντες. Εκτός από εμάς πιστεύουμε πάντως ότι ένας τέτοιος μετατροπέας θα ήταν χρήσιμος και σε μια μικρή ομάδα, απλών χρηστών. Το λογισμικό που παρέχει η NZXT είναι ιδιαίτερα απλό, αλλά παρέχει όλες τις δυνατότητες που θέλει ο μέσος χρήστης όπως παρακολούθηση θερμοκρασιών και ταχύτητας ανεμιστήρων και αντλίας. Επίσης παρέχει ενδιαφέροντα γραφήματα για τη θερμοκρασία και την ταχύτητα των ανεμιστήρων και δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη, εκτός από τα δύο υπάρχοντα mode λειτουργίας να φτιάξει το δικό του, που ανταποκρίνεται επακριβώς στις ανάγκες του. Στην προτελευταία σελίδα (tab) υπάρχουν διάφορες επιλογές που έχουν να κάνουν με το χρωματισμό των LED που φωτίζουν το μπλοκ και τέλος η τελευταία σελίδα περιέχει μερικές γενικές επιλογές. Τέλος, μπορεί να υπάρχει επιλογή γλώσσας αλλά δυστυχώς η μόνη διαθέσιμη είναι τα Αγγλικά, οπότε είναι δώρο άδωρο. Σε γενικές γραμμές το πρόγραμμα δουλεύει σωστά και δεν αντιμετωπίσαμε κανένα πρόβλημα κατά τη διάρκεια των δοκιμών (το εγκαταστήσαμε σε ένα PC με λειτουργικό Windows 7 Ultimate x64). Εγκατάσταση H ΝΖΧΤ μέσα στη συσκευασία του Kraken παρέχει τις απαραίτητες οδηγίες εγκατάστασης. Στο πρώτο φύλλο θα βρείτε μια λίστα με τα παρελκόμενα που πρέπει να περιέχονται στο πακέτο καθώς και την περιγραφή τους. Ανάλογα τώρα με τον τύπο του socket που θα εγκαταστήσετε το Kraken επιλέγετε και το αντίστοιχο backplate και το τοποθετείτε στο πίσω μέρος της μητρικής. Εδώ να σημειώσουμε ότι αν το κουτί σας δε διαθέτει άνοιγμα στο πίσω μέρος του socket τότε αναγκαστικά θα πρέπει να βγάλετε τη μητρική εκτός κουτιού, μια διαδικασία αρκετά βαρετή αλλά δυστυχώς απαραίτητη. Στη συνέχεια ετοιμάζεται το μεταλλικό δαχτυλίδι και το τοποθετείτε στο μπλοκ. Υπάρχει επίσης και ένα μικρότερο πλαστικό το οποίο κουμπώνει ανάμεσα στο παραπάνω δαχτυλίδι και το μπλοκ. Τη χρησιμότητα του συγκεκριμένου πλαστικού δαχτυλιδιού ομολογούμε ότι δεν την καταλάβαμε, αλλά όπως και να έχει το χρησιμοποιήσαμε μιας και η εγκατάσταση του ήταν αρκετά εύκολη. Το ψυγείο η NZXT προτείνει να το τοποθετήσετε στην οροφή του κουτιού, με τους ανεμιστήρες σε "Pull" διάταξη. Στη συνέχεια μπορείτε να κουμπώσετε το μπλοκ πάνω στο socket (δεν πρέπει να το κάνετε πιο πριν για να έχετε αρκετό περιθώριο ώστε να τοποθετήσετε εύκολα το ψυγείο). Τελευταία πραγματοποιείται όλες τις συνδέσεις. Μας προξένησε μεγάλη έκπληξη το γεγονός ότι η NZXT επέλεξε να δώσει ρεύμα στους ανεμιστήρες μέσω ενός SATA connector και όχι μέσω ενός απλού 4 pin Molex. Προσωπικά θα επιλέγαμε την τελευταία λύση μιας και οι SATA connectors σήμερα θεωρούνται πιο αναγκαίοι από τους Molex, οπότε γιατί να δεσμεύσουμε έναν για τις ανάγκες της ψύξης. Αν θέλετε πάντως μπορείτε να προμηθευτείτε έναν μετατροπέα Molex σε SATA και να μη θυσιάσετε κανονικά SATA connector. Κανονικά μέσα στη συσκευασία θα έπρεπε να υπήρχε ένας τέτοιος adaptor. Μετρήσεις Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Jalapeno, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός Fluke 175 (για την ακριβή μέτρηση των Watts), ενός ταχομέτρου UNI-T UT372 και ενός CEM DT-8852 Sound Level Meter Datalogger. Θα υποβάλουμε την ψύκτρα σε πέντε διαφορετικά φορτία (117.1W, 175.4W, 232.1W, 289.9W και 345.1W) και με διαφορετικές ταχύτητες του/των ανεμιστήρων. Ακολουθούν δύο πίνακες με όλα τα στοιχεία που συλλέξαμε από τις μετρήσεις μας. Να σημειώσουμε ότι δοκιμάσαμε το X60 τόσο με την εργοστασιακή του διαμόρφωση, δηλαδή με τους παρεχόμενους ανεμιστήρες σε διάταξη pull, όσο και με τέσσερις ανεμιστήρες σε διάταξη push-pull. Το μόνο πρόβλημα που αντιμετωπίσαμε στην τελευταία διαμόρφωση ήταν ότι δε διαθέταμε PWM ανεμιστήρες με 140 mm διάμετρο, οπότε και χρησιμοποιήσαμε δύο 120 mm ανεμιστήρες, με παρόμοια όμως ροή αέρα με τους "μαμά" ανεμιστήρες του Kraken. Thermal and Acoustic Tests NZXT Kraken X60 Stock (2 fans Pull) Test # Watts Fan Speed (A/B)* Noise** (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 25% / 25% 35.8 32.0°C 21.2°C 10.8°C 2 175.4 25% / 25% 35.8 36.9°C 21.3°C 15.6°C 3 232.1 25% / 25% 35.8 42.5°C 21.3°C 21.2°C 4 289.9 25% / 25% 35.8 46.9°C 21.2°C 25.7°C 5 345.1 25% / 25% 35.8 51.4°C 21.2°C 30.2°C 6 117.1 50% / 50% 42.8 31.1°C 21.4°C 9.7°C 7 175.4 50% / 50% 42.8 35.5°C 21.4°C 14.1°C 8 232.1 50% / 50% 42.8 40.0°C 21.5°C 18.5°C 9 289.9 50% / 50% 42.8 44.2°C 21.5°C 22.7°C 10 345.1 50% / 50% 42.8 47.8°C 21.5°C 26.3°C 11 117.1 100% / 100% 54.2 30.6°C 21.6°C 9.0°C 12 175.4 100% / 100% 54.2 34.7°C 21.8°C 12.9°C 13 232.1 100% / 100% 54.2 39.2°C 21.9°C 17.3°C 14 289.9 100% / 100% 54.2 42.8°C 22.0°C 20.8°C 15 345.1 100% / 100% 54.2 46.1°C 22.2°C 23.9°C * Fan A, B: NZXT FX-140 (Pull) ** Measured at 0.5m distance Ακόμη και με τους ανεμιστήρες να λειτουργούν στις χαμηλότερες στροφές το Kraken ξεπερνά σε απόδοση την μέχρι πρότινος πανίσχυρη Noctua NH-D14! Σε υψηλότερες στροφές περιστροφής, των ανεμιστήρων, το Kraken ξεφεύγει και κατακτά σχετικά εύκολα την κορυφή, εκθρονίζοντας το γερασμένο πια H100. Το τελευταίο βέβαια έχει αντικατασταθεί από το βελτιωμένο H100i που υπόσχεται καλύτερες επιδόσεις, οπότε το Kraken X60 ίσως και να παραδώσει γρήγορα το θρόνο του. Λογικά σε λίγο καιρό θα ξέρουμε... Εκεί που το Kraken X60 δεν τα πάει και τόσο καλά είναι ο εκλυόμενος θόρυβος. Θα περίμενε κανείς ότι οι 140 mm ανεμιστήρες θα επιδρούσαν ευεργετικά στο συγκεκριμένο τομέα αλλά δυστυχώς οι συγκεκριμένοι παράγουν υψηλό θόρυβο, ειδικά στις μεσαίες-υψηλές στροφές. Στις μέγιστη ταχύτητα περιστροφής για πολλούς ο θόρυβος θα είναι ανυπόφορος. Πάλι καλά που ελέγχονται μέσω PWM και δίνεται η δυνατότητα στο χρήστη να φτιάξει το δικό του προφίλ λειτουργίας τους, μέσω του ειδικού λογισμικού. Thermal and Acoustic Tests NZXT Kraken X60 Stock (4 fans Push-Pull) Test # Watts Fan Speed (A/B)* Noise** (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 25% / 25% 38.7 31.5°C 21.5°C 10.0°C 2 175.4 25% / 25% 38.7 36.5°C 21.6°C 14.9°C 3 232.1 25% / 25% 38.7 41.4°C 21.7°C 19.7°C 4 289.9 25% / 25% 38.7 45.6°C 21.8°C 23.8°C 5 345.1 25% / 25% 38.7 50.0°C 21.8°C 28.2°C 6 117.1 50% / 50% 46.0 31.5°C 21.6°C 9.9°C 7 175.4 50% / 50% 46.0 35.5°C 21.6°C 13.9°C 8 232.1 50% / 50% 46.0 40.0°C 21.6°C 18.4°C 9 289.9 50% / 50% 46.0 43.7°C 21.6°C 22.1°C 10 345.1 50% / 50% 46.0 47.3°C 21.8°C 25.5°C 11 117.1 100% / 100% 56.8 30.7°C 21.8°C 8.9°C 12 175.4 100% / 100% 56.8 34.2°C 21.8°C 12.4°C 13 232.1 100% / 100% 56.8 38.8°C 21.8°C 17.0°C 14 289.9 100% / 100% 56.8 42.3°C 21.9°C 20.4°C 15 345.1 100% / 100% 56.8 45.6°C 22.1°C 23.5°C * Fan A, B: 2x NZXT FX-140 (Pull), 2x PLA14025S12H (Push) ** Measured at 0.5m distance Ο μόνος λόγος για την τοποθέτηση δύο επιπλέον ανεμιστήρων στο ψυγείο του Kraken είναι ότι σε χαμηλές στροφές η απόδοση βελτιώνεται σημαντικά, οπότε θα απολαμβάνετε μικρές θερμοκρασίες και χαμηλό θόρυβο. Σε υψηλές ταχύτητες περιστροφής η διαφορά δεν είναι σημαντική και σίγουρα δε δικαιολογεί τον ιδιαίτερα αυξημένο θόρυβο. Συγκεντρωτικά Γραφήματα Στο παρακάτω γράφημα απεικονίζεται η απόδοση της υπό δοκιμή υδρόψυξης σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες λύσεις αερόψυξης/υδρόψυξης που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής, οι οποίες έχουν αντέξει τη μέγιστη ισχύ του Jalapeno. Το Kraken X60 παίρνει οριακά τα πρωτεία από το Corsair H100 και οι δοκιμές μας απέδειξαν ότι η τοποθέτηση δύο επιπλέον ανεμιστήρων δεν οδηγεί σε σημαντική διαφορά στις ήδη πολύ καλές επιδόσεις. Από ότι φαίνεται το μεγαλύτερο ψυγείο συμβάλει τα μέγιστα στην επίτευξη κορυφαίων επιδόσεων και η βελτιωμένη αντλία με το μειωμένο θερμικό φορτίο βοηθά επίσης. Το γράφημα που ακολουθεί αναπαριστά το επίπεδο του θορύβου που εκλύει η υδρόψυξη της δοκιμής σε σχέση με άλλες ψύκτρες/κιτ υδρόψυξης που έχουν μετρηθεί κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Δυστυχώς στον τομέα του θορύβου το Kraken δεν τα πάει καλά μιας και καταλαμβάνει μια από τις τελευταίες θέσεις του παρακάτω γραφήματος. Αυτό που δε φαίνεται όμως στο παραπάνω γράφημα είναι ότι ακόμη και με τους ανεμιστήρες να λειτουργούν στις χαμηλότερες υποστηριζόμενες στροφές, η απόδοση είναι πολύ καλή και ξεπερνά πολλές κορυφαίες λύσεις αερόψυξης (με τους ανεμιστήρες των τελευταίων να δουλεύουν στη μέγιστη ταχύτητα). Συμπεράσματα Η NZXT, με μια ξαφνική κίνηση εισήλθε στο χώρο των έτοιμων κιτ υδρόψυξης και έκλεψε τη δόξα αλλά και την κορυφή της κατηγορίας από την Corsair. Ο συνδυασμός του καινούριου μπλοκ της Asetek με το 280 mm ψυγείο επέτρεψε όχι μόνο την επίτευξη κορυφαίων επιδόσεων αλλά και τη διατήρηση του μεγαλύτερου μέρους αυτών, ακόμη και όταν οι ανεμιστήρες του Kraken λειτουργούν στις χαμηλότερες δυνατές ταχύτητες. Επιπλέον, η ευκολία που παρέχει το λογισμικό που συνοδεύει το Kraken στο χρήστη όσον αφορά τη δημιουργία του κατάλληλου προφίλ λειτουργίας των ανεμιστήρων, σύμφωνα με τις ανάγκες του αλλά και τις ανοχές του στο θόρυβο, θα καταπολεμήσει αρκετά τον υψηλό θόρυβο που παράγουν οι ανεμιστήρες σε υψηλούς ρυθμούς περιστροφής. Κατά την άποψη μου είναι προτιμότερο ο μελλοντικός αγοραστής, του Kraken, να επενδύσει σε τέσσερις ήσυχους ανεμιστήρες ή απλά να αγοράσει δύο επιπλέον και να τους λειτουργεί όλους στο 25-35% τον στροφών τους (μέσω του λογισμικού). Βέβαια η αγορά δύο ποιοτικών, 140 mm ανεμιστήρων θα κοστίσει αρκετά, ειδικά μιας και οι τελευταίοι θα πρέπει να είναι PWM. Κατά τη γνώμη μου είναι μεγάλο λάθος που το ψυγείο δεν υποστηρίζει και την τοποθέτηση 120 mm ανεμιστήρων, οι οποίοι είναι πιο διαδεδομένοι και αρκετά φτηνότεροι από τους αντίστοιχους 140 mm. Επίσης, υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ποικιλία 120 mm ανεμιστήρων στην αγορά, οπότε ο χρήστης θα μπορούσε να βρει ακριβώς αυτό που του ταιριάζει. Το ψυγείο ούτως ή άλλως δεν απαιτεί υψηλή ροή αέρα για να αποδώσει τα μέγιστα, οπότε ο συνδυασμός 140 mm και 120 mm fans θα ήταν ιδανικός. Ανακεφαλαιώνοντας, μετά από πάρα πολύ καιρό το Kraken X60 κατάφερε και εκθρόνισε το H100 της Corsair τουλάχιστον στη δική μας βάση δεδομένων, οπότε αν θέλετε το απολύτως καλύτερο έτοιμο κιτ υδρόψυξης σήμερα τότε θα πρέπει να το συμπεριλάβετε στις πρώτες θέσεις της λίστας σας. Μεγάλο πλεονέκτημα του αποτελεί η πολύ καλή απόδοση με τους ανεμιστήρες να λειτουργούν σε χαμηλές στροφές και η ευκολία εγκατάστασης, καθώς και η αυξημένη διάρκεια της ήδη δοκιμασμένης αντλίας της Asetek. Τα κύρια μειονεκτήματα που εντόπισα είναι η ιδιαίτερα τσουχτερή τιμή καθώς και ο υψηλός θόρυβος λειτουργίας των ανεμιστήρων στις μέγιστες στροφές τους. Το Kraken X60 της NZXT κοστίζει 136€ (τιμή Overclockers UK) και τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Κορυφαίες επιδόσεις (οι καλύτερες που έχω μετρήσει μέχρι στιγμής) Πολύ καλές επιδόσεις ακόμη και με τους ανεμιστήρες να λειτουργούν σε χαμηλές στροφές Ευκολία εγκατάστασης (τουλάχιστον σε μεγάλα cases) Λογισμικό μέσω του οποίου μπορεί να ρυθμιστεί το προφίλ λειτουργίας των ανεμιστήρων Δυνατότητα τοποθέτησης και τροφοδοσίας μέχρι και τεσσάρων PWM ανεμιστήρων Μεγάλη διάρκεια ζωής της αντλίας (τουλάχιστον θεωρητικά) Μειονεκτήματα Υψηλή τιμή Δεν είναι συμβατό με όλα τα cases λόγω του μεγάλου ψυγείου Ο θόρυβος των ανεμιστήρων σε μεσαίες-υψηλές στροφές Το ψυγείο δεν υποστηρίζει 120 mm ανεμιστήρες Παρέχεται θερμό-αγώγιμη πάστα μόνο για μια χρήση Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το Kraken X60 είναι: Εδώ τέλειωσε και η σημερινή παρουσίαση. Ευχαριστούμε θερμά την Caseking/Overclockers UK και την NZXT για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

Όποιος έχει ασχοληθεί έστω και λίγο με το χώρο των τροφοδοτικών (PSUs), έχει σίγουρα ακουστά την εταιρία PC Power & Cooling ή PC P&C. Για όλους τους υπόλοιπους πρόκειται για μια από τις πιο παλιές εταιρίες του χώρου και παρόλο που δεν κατασκευάζει πια μόνη της τις πλατφόρμες που χρησιμοποιεί, θέτει ωστόσο τις προδιαγραφές. Την εποχή που εξαγοράστηκε από την OCZ τα πράγματα δεν έδειχναν και τόσο καλά για την PC P&C μιας και είχε μείνει προσκολλημένη σε παλιές αντιλήψεις που ήθελαν τον ανεμιστήρα ψύξης να μη βρίσκεται στο πάνω μέρος του τροφοδοτικού και τις καλωδιώσεις να είναι σταθερές. Ευτυχώς, με την έλευση της σειράς Silencer MK3 οι προκαταλήψεις μπήκαν στη άκρη και ο σχεδιασμός ακολούθησε τις σύγχρονες τάσεις προσφέροντας και τα δύο παραπάνω στοιχεία. Μέχρι στιγμής η σειρά Silencer MK3 αποτελούνταν από ένα μοντέλο με 1200 W ισχύ και πλατινένια αποδοτικότητα (Platinum efficiency), δηλαδή την υψηλότερη προδιαγραφή που υπάρχει σήμερα και από τρία μικρότερα μοντέλα με 400-600 W ισχύ και με μόλις Bronze efficiency. Οπότε, όπως καταλαβαίνετε το χάσμα ήταν τεράστιο και έπρεπε να γίνει κάτι γι΄αυτό. Η παρουσίαση των καινούριων Silencer με 750 και 850 W ισχύ καθώς και με Gold efficiency πιστεύουμε ότι γεφύρωσε το χάσμα ανάμεσα στα mainstream μοντέλα και τη ναυαρχίδα της σειράς και σίγουρα πολλοί θα είναι οι χρήστες που θα ενδιαφερθούν για ένα μεσαίων κυβικών τροφοδοτικό, με υψηλή ποιότητα κατασκευής και φυσικά με το χαρακτηριστικό άσπρο χρώμα των Silencer. Στη σημερινή δοκιμή θα εξετάσουμε το Silencer MK3S750 το οποίο έχει semi-modular σχεδίαση, ένα αλλά πανίσχυρο +12V rail και επιπλέον μέσω ενός διακόπτη που βρίσκεται στο μπροστινό μέρος του μπορείτε να επιλέξετε ανάμεσα σε κανονική λειτουργία, όπου η στροφές του ανεμιστήρα ρυθμίζονται ανάλογα με το φορτίο και την εσωτερική θερμοκρασία του PSU, είτε σε semi-fanless λειτουργία όπου ο ανεμιστήρας δε λειτουργεί καθόλου σε χαμηλά-μεσαία φορτίο, εκμηδενίζοντας (σχεδόν) τον εκλυόμενο θόρυβο του PSU. Τα κύρια χαρακτηριστικά του MK3S750 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. PC Power & Cooling MK3S750 Features & Specs Max. DC Output 750W PFC Active PFC Efficiency 80 Plus Gold Operating temperature 0°C ~ 50°C Protections Over Voltage Protection Under Voltage Protection Over Power Protection Short Circuit Protection Cooling 140 mm Double Ball-Bearing Fan (RL4Z B1402512H) Dimensions 150 mm (W) x 87 mm (H) x 180 mm (D) Weight 2.1 kg Compliance ATX12V v2.3, EPS 2.92 Warranty 7 years MSRP price (without VAT) $149.99 (US), 115.90€ (EU) Επισήμως η αποδοτικότητα είναι συμβατή με τις προδιαγραφές του προτύπου 80 Plus Gold και η μέγιστη θερμοκρασία στην οποία μπορεί το PSU να αποδώσει τη μέγιστη ισχύ του, συνεχώς, είναι 50°C. Οι προστασίες περιλαμβάνουν τις πλέον βασικές με την OCP (Over Current Protection) να λείπει, μιας και δεν έχει θέση σε ένα 750 W PSU με μονό +12V rail και την OTP (Over Temperature Protection) να μην υποστηρίζεται, δυστυχώς. Ο ανεμιστήρας που ψύχει το PSU έχει 140 mm διάμετρο και φέρει ρουλεμάν, για αυξημένη αντοχή. Οι διαστάσεις του PSU είναι αυξημένες, σε σχέση με άλλα σύγχρονα 750 W PSUs (π.χ. Seasonic X750, Corsair AX760 κτλ.), ενώ το βάρος του κυμαίνεται σε κανονικά επίπεδα για ένα Gold PSU. Τέλος, η εγγύηση που παρέχει η PC P&C είναι ιδιαίτερα μεγάλη, αντικατοπτρίζοντας τη σιγουριά της στο συγκεκριμένο προϊόν και η τιμή στην Αμερική είναι λίγο τσιμπημένη ενώ για την Ευρώπη κυμαίνεται σε κανονικά επίπεδα. Βέβαια η τιμή που μας έδωσε η PC P&C είναι η προτεινόμενη και συνήθως η τελική που δίνουν τα καταστήματα, είναι λίγο χαμηλότερη. Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του MK3S750. Cables / Connectors Native Cables ATX connector (625mm) 20+4 pin 4+4 pin EPS12V (640mm) 2 Modular Cables 6+2 pin PCIe (580mm) 4 SATA (400mm+150mm+150mm+150mm) 12 4 pin Molex (400mm+150mm+150mm+150mm) 4 FDD adapter (+100mm) 1 To MK3S750 εξοπλίζεται με αρκετά καλώδια και connectors για τα κυβικά του. Βέβαια τελευταία έχουμε δει 750 W με μέχρι και έξι PCIe, κάτι που θα μπορούσε άνετα να κάνει η PC P&C και σε αυτό το PSU μιας και το 12V rail είναι αρκετά δυνατό. Οι σταθερές καλωδιώσεις περιορίζονται σε μόλις τρεις και θα μπορούσαν να ήταν ακόμη λιγότερες (δύο), αν η δεύτερη EPS ήταν αποσπώμενη κάτι που θα ήταν πιο λογικό μιας και ελάχιστοι χρήστες θα χρησιμοποιήσουν και τις δύο EPS καλωδιώσεις, ταυτόχρονα. Το μήκος τώρα όλων των καλωδιώσεων είναι αρκετά μεγάλο και δε θα δημιουργηθούν προβλήματα, ακόμη και αν αποφασίσετε να εγκαταστήσετε το PSU σε ένα full tower σασί. Επίσης η απόσταση ανάμεσα στους connectors είναι η ενδεδειγμένη. Τέλος, όσον αφορά το πάχος των καλωδίων μερικοί αγωγοί (+12V και γειώσεις) της 24 pin ATX καλωδίωσης έχουν διάσταση AWG16 ενώ όλα τα υπόλοιπα καλώδια τόσο της 24 pin ATX όσο και των υπόλοιπων connectors έχουν διάσταση AWG18, η οποία είναι και η ελάχιστη προτεινόμενη από το πρότυπο ATX. Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του MK3S750. PC Power & Cooling MK3S750 Power Specs Rail 3.3V 5V 12V 5VSB -12V Max. Power Amps 24 24 62 3 0.5 Watts 120 744 15 6 Total Max. Power (W) 750 Όπως βλέπετε το μονό +12V rail είναι πολύ δυνατό, μιας και μπορεί να αποδώσει από μόνο του την πλήρη ισχύ του PSU, κάτι που είναι συνηθισμένο βέβαια σε PSUs που χρησιμοποιούν DC-DC converters για την παραγωγή των δευτερευόντων rails. Όσον αφορά τα τελευταία έχουν ικανοποιητική ισχύ, που θα καλύψει επαρκώς κάθε μοντέρνο σύστημα και το ίδιο ισχύει και για τα 5VSB. To MK3S750 έρχεται μέσα σε μία κάτασπρη συσκευασία, η οποία στο μπροστινό της μέρος φιλοξενεί μια αχνή φωτογραφία του PSU με τις υποδοχές για τις αποσπώμενες καλωδιώσεις σε πρώτο πλάνο. Στην κάτω δεξιά γωνία βρίσκουμε τα δύο ταμπελάκια για την Gold αποδοτικότητα και την επταετή εγγύηση. Ειδικά το τελευταίο είναι πολύ σημαντικό για τους περισσότερους αγοραστές μιας και εφτά χρόνια εγγύηση δίνουν πολύ λίγες εταιρίες, ειδικά σε τροφοδοτικά. Σε αυτή την πλευρά δεν υπάρχει τίποτα άξιο σχολιασμού οπότε προχωράμε παρακάτω. Σε αντίθεση με την προηγούμενη πλευρά αυτή φιλοξενεί ένα σχεδιάγραμμα που περιγράφει τα μήκη των καλωδιώσεων και την απόσταση των connectors, από το PSU. Πέραν από τους reviewers αυτό το σχεδιάγραμμα θα εκτιμηθεί δεόντως από τους "ψαγμένους" χρήστες, που θέλουν να ξέρουν εκ των προτέρων αν τα μήκη των καλωδιώσεων θα τους βολέψουν. Τίποτα το ιδιαίτερο δεν υπάρχει και σε αυτή την πλευρά, πέραν από τα σήματα της εγγύησης και της αποδοτικότητας. Στο πίσω μέρος της συσκευασίας η PC P&C αναλύει σε τρεις παραγράφους τα προτερήματα του PSU και παραθέτει επίσης μια λίστα με τις τεχνικές προδιαγραφές του. Σε αυτή την πλευρά βρίσκουμε και τον πίνακα που αναφέρει την ισχύ των επιμέρους rails, καθώς και δύο γραφήματα με το πρώτο να δείχνει την ταχύτητα του ανεμιστήρα τόσο σε νορμάλ λειτουργία όσο και σε semi-fanless mode, ενώ το δεύτερο περιγράφει τη λειτουργικότητα του διακόπτη, μέσω του οποίου επιλέγετε τo mode λειτουργίας του ανεμιστήρα. Το τροφοδοτικό και τα παρελκόμενα προστατεύονται πολύ καλά μέσα στη συσκευασία. Ειδικά το πρώτο, πέρα από τα αφρώδες προστατευτικά που το περιβάλλουν βρίσκεται μέσα σε ένα άσπρο πουγκί και επιπρόσθετα καλύπτεται και από νάιλον συσκευασία. Ευτυχώς η PC P&C πρόσθεσε και μια μικρή τσάντα μέσα στη συσκευασία, για να αποθηκεύσετε τις καλωδιώσεις που θα μείνουν ανεκμετάλλευτες. Έτσι δε θα τις ψάχνεται όταν τις ξαναχρειαστείτε (εκτός και αν χάσετε το τσαντάκι!) Τα υπόλοιπα παρελκόμενα περιλαμβάνουν το καλώδιο τροφοδοσίας, ένα σετ βίδες, μερικά δεματικά, το εγχειρίδιο χρήσης και ένα καρτελάκι που αναφέρει τις διευθύνσεις του customer και RMA service. Στο μπροστινό μέρος συναντούμε την κλασσική κυψελοειδή γρίλια εξαερισμού και ακριβώς κάτω από την υποδοχή ρεύματος υπάρχει ο διακόπτης on/off. Ο μικρός διακόπτης πάνω από την υποδοχή ρεύματος είναι για την επιλογή του mode λειτουργίας του ανεμιστήρα. Εδώ θα μπορούσαν κάλλιστα να προσθέσουν ένα αυτοκόλλητο που να επεξηγεί τη λειτουργία του διακόπτη. Στα πλαϊνά βρίσκουμε δύο ευμεγέθη αυτοκόλλητα που περιγράφουν τον αριθμό μοντέλου και τη μέγιστη ισχύ του PSU. Η ταμπέλα με τις τεχνικές προδιαγραφές βρίσκεται στο κάτω μέρος του τελευταίου. Οι υποδοχές για τις αποσπώμενες καλωδιώσεις καλύπτονται από πλαστικά καπάκια και καλό θα ήταν να αφαιρέσετε μόνο τα απαιτούμενα, γιατί οι ακροδέκτες είναι αρσενικοί οπότε ένα γυμνό καλώδιο ή κατσαβίδι μπορεί να προκαλέσει βραχυκύκλωμα. Βέβαια δεδομένου ότι υπάρχει προστασία βραχυκυκλώματος στο PSU το χειρότερο που θα συμβεί είναι να σβήσει το PSU (μιας και το βραχυκύκλωμα θα συμβεί στο δευτερεύον μέρος όπου παράγονται οι DC τάσεις και όχι στο πρωτεύον όπου εισέρχεται η επικίνδυνη AC τάση του δικτύου). Το άσπρο χρώμα του πάει πολύ και ειδικά οι χρήστες που έχουν άσπρα σασί θα εκτιμήσουν δεόντως το συγκεκριμένο PSU. Οι σταθερές καλωδιώσεις είναι fully sleeved αλλά δυστυχώς δεν είναι stealth (δηλαδή δεν απαρτίζονται από μαύρα μόνο καλώδια). To MK3S750 κατασκευάζεται από τον ίδιο OEM που έφτιαξε και το Silencer MK III 1200 W, την εταιρία Super Flower η οποία από ότι φαίνεται αποτελεί μια από τις λίγες εταιρίες που έχουν τη δυνατότητα να κοντράρουν την Seasonic και Delta σε επιδόσεις. Η πλατφόρμα μοιάζει οπτικά με την Platinum πλατφόρμα της συγκεκριμένης εταιρίας αλλά οι αλλαγές συγκεκριμένων εξαρτημάτων δεν επιτρέπουν την αποδοτικότητα να φτάσει επισήμως τα επίπεδα 80 Plus Platinum, παρά την περιορίζουν σε Gold. Βέβαια δεδομένου ότι αυτό συνεπάγεται με χαμηλότερη τιμή πιστεύουμε ότι είναι κάτι που θα προτιμήσει η μεγαλύτερη μερίδα χρηστών/αγοραστών. Στο πρωτεύον μέρος του PSU βρίσκουμε μια τοπολογία τύπου half-bridge και έναν LLC resonant converter, ο οποίος μειώνει τις switching απώλειες των κυρίων mosfets (fets) οπότε και αυξάνει σημαντικά την αποδοτικότητα. Στο δευτερεύον μέρος μια σύγχρονη σχεδίαση αξιοποιείται, οπότε τα +12V ανορθώνονται από fets και όχι από διόδους τύπου Schottky που έχουν μεγαλύτερες ενεργειακές απώλειες και τέλος, τα δευτερεύοντα rails (5V και 3.3V) παράγονται από δύο DC-DC converters. Οι τελευταίοι είναι στην ουσία δύο ανεξάρτητα τροφοδοτικά που αντί για AC δέχονται DC τάση (+12V στη συγκεκριμένη περίπτωση) την οποία και μετατρέπουν σε χαμηλότερη, DC πάλι, τάση. Έτσι στην ουσία το κυρίως τροφοδοτικό παράγει μόνο τα +12V, γι' αυτό και αυτά είναι τόσο δυνατά και από μόνα τους μπορούν να αποδώσουν τη μέγιστη ισχύ του PSU και στη συνέχεια από τα +12V τροφοδοτούνται οι DC-DC converters. Στην AC υποδοχή παραδόξως δεν υπάρχουν καθόλου εξαρτήματα του transient φίλτρου. Το τελευταίο βρίσκεται εξολοκλήρου στην κύρια πλακέτα και απαρτίζεται από τρεις X πυκνωτές, δύο ζευγάρια Υ πυκνωτών - με το δεύτερο να βρίσκεται μετά τη γέφυρα ανόρθωσης - και από δύο πηνία. Δυστυχώς για άλλη μια φορά η Super Flower δεν εξόπλισε το transient φίλτρο με βαρίστορ (MOV, Metal Oxide Varistor), το οποίο είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό εξάρτημα μιας και προστατεύει από υπερτάσεις του δικτύου. Η γέφυρα ανόρθωσης είναι μία πανίσχυρη US30K80R, η οποία μπορεί να διαχειριστεί μέχρι και 30 Α ρεύμα. Όταν αφαιρέσαμε τη μία από τις δύο ψύκτρες που τη δροσίζουν διαπιστώσαμε ότι δεν είχε χρησιμοποιηθεί καθόλου θερμό-αγώγιμη πάστα. Φυσικά βάλαμε την απαιτούμενη ποσότητα, πριν ξαναβιδώσουμε την ψύκτρα στη θέση της. Στο κύκλωμα APFC χρησιμοποιούνται δύο IPP50R199CP fets και μία CREE C3D08060A δίοδος. Ο πυκνωτής εξομάλυνσης είναι της Nippon Chemi-Con (560 μF, 400 V, 105°C, KMQ series). Ανάμεσα στον τελευταίο και το πηνίο του APFC υπάρχει ένα θερμίστορ που παρέχει προστασία από υψηλά ρεύματα εκκίνησης (inrush currents), μαζί με ένα ηλεκτρομαγνητικό διακόπτη (relay) που απομονώνει το θερμίστορ μόλις η φάση εκκίνησης ολοκληρωθεί, ώστε να επανέρθει αυτό στην κανονική θερμοκρασία του αλλά και για να αποφευχθεί άσκοπη κατανάλωση ενέργειας. Ο PFC ελεγκτής είναι ένα ολοκληρωμένο τύπου NCP1653A. Τα κύρια switchers είναι δύο IPP50R199CP σε half-bridge τοπολογία. Ακριβώς μπροστά τους βρίσκεται ο πυκνωτής του LLC resonant converter. Ο standby PWM ελεγκτής είναι ένα ICE3B0565 IC. Στο δευτερεύον μέρος την ανόρθωση των +12V αναλαμβάνουν τέσσερα IPP041N04N fets. Τον ίδιο τύπο fets χρησιμοποιεί και το Silencer MK III 1200 W μόνο που αντί για τέσσερα διαθέτει δέκα! Τα δευτερεύοντα rails παράγονται από δύο DC-DC converters. Σε κάθε converter χρησιμοποιούνται τέσσερα fets, τα οποία ήταν αδύνατο να αναγνωρίσουμε λόγο της μεταλλικής πλάκας που τα καλύπτει. Στο δευτερεύον μέρος το φιλτράρισμα των +12V αναλαμβάνουν ηλεκτρολυτικοί πυκνωτές της Nippon Chemi-Con, χαρακτηρισμένοι για λειτουργία σε θερμοκρασία ως 105°C. O LLC resonant ελεγκτής είναι ένα ολοκληρωμένο SF29601, για το οποίο δεν υπάρχουν πληροφορίες στο διαδίκτυο. Το ίδιο ολοκληρωμένο αναλαμβάνει και τις προστασίες του τροφοδοτικού αλλά χωρίς τη βιβλιογραφία του δεν μπορούμε να ξέρουμε ποιες ακριβώς υποστηρίζει. Στο πίσω μέρος της πλακέτας που φιλοξενεί το παραπάνω IC βρίσκουμε έναν LM324ADG op-amp ενισχυτή. Στην modular πλακέτα χρησιμοποιούνται αρκετοί ηλεκτρολυτικοί πυκνωτές της Chemi-Con, για έξτρα φιλτράρισμα των τάσεων. Η ποιότητα των κολλήσεων στην πίσω πλευρά της κύριας πλακέτας δεν είναι και τόσο καλή και το ίδιο ισχύει και για το φινίρισμα της. Η Super Flower μας έχει συνηθίσει σε υψηλότερη ποιότητα κατασκευής οπότε δεν μπορούμε να δικαιολογήσουμε αυτήν εδώ την περίπτωση. Ο ανεμιστήρας του PSU κατασκευάζεται από την Globe Fan και διαθέτει ρουλεμάν, για μεγαλύτερη αντοχή στο χρόνο. Το μοντέλο του είναι RL4Z B1402512H (12 V, 140 mm, 102.4 CFM, 34 dBA, 1500 RPM max). Σε γενικές γραμμές δεν είναι θορυβώδης, αλλά σε χαμηλές στροφές τα ρουλεμάν ακούγονται λίγο παραπάνω από το κανονικό. Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια δύο Chroma 6314A mainframes, δύο παλμογράφων Picoscope 3424 με τέσσερις αναλογικές εισόδους ο καθένας, ενός παλμογράφου Rigol DS1052E (hacked to DS1102E), ενός Picotech TC-08 thermocouple data logger με οκτώ κανάλια, ενός Fluke 175, ενός επαγγελματικού power meter (Yokogawa WT210) και ενός ξύλινου κουτιού που με τη βοήθεια των κατάλληλων πηγών θερμότητας παίζει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του MK3S750 (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60%, 80%,100% και 110% του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το PSU. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests PC Power & Cooling MK3S750 Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency Fan Speed (RPM) Noise (dBA) Temps (In/Out) PF/AC Volts 1 10.551A 1.930A 1.955A 0.970A 149.70 90.50% 0 0 49.06°C 0.940 12.145V 5.168V 3.374V 5.140V 165.41 36.13°C 230.0V 2 21.502A 3.886A 3.939A 1.170A 299.67 92.34% 0 0 52.23°C 0.976 12.116V 5.139V 3.348V 5.122V 324.53 37.00°C 230.0V 3 26.877A 4.875A 4.946A 1.566A 374.64 92.01% 1045 44.1 42.63°C 0.981 12.099V 5.122V 3.334V 5.105V 407.16 50.36°C 230.0V 4 32.256A 5.868A 5.968A 1.960A 449.49 91.84% 1094 44.4 42.99°C 0.985 12.084V 5.103V 3.316V 5.091V 489.44 51.27°C 229.9V 5 43.233A 7.885A 8.027A 2.365A 599.44 91.32% 1127 44.6 44.37°C 0.986 12.053V 5.069V 3.288V 5.069V 656.40 53.49°C 229.8V 6 54.859A 8.920A 9.102A 2.970A 749.24 90.40% 1194 45.2 45.92°C 0.987 12.024V 5.040V 3.261V 5.043V 828.85 55.75°C 229.9V 7 61.167A 8.938A 9.141A 2.975A 824.04 89.90% 1263 45.6 46.30°C 0.988 12.006V 5.033V 3.249V 5.036V 916.65 57.14°C 229.8V CL1 1.969A 14.010A 14.005A 0.501A 143.10 85.09% 1009 43.2 43.10°C 0.941 12.132V 5.051V 3.276V 5.127V 168.18 50.37°C 230.2V CL2 61.933A 1.000A 1.002A 1.001A 758.35 91.18% 1200 45.2 45.43°C 0.987 12.026V 5.116V 3.323V 5.091V 831.70 54.77°C 229.9V Η αποδοτικότητα είναι αρκετά υψηλή, ακόμη και για τα επίπεδο ενός Gold PSU και πλησιάζει αρκετά την απόδοση Platinum PSUs. Η διακύμανση τώρα των rails κρίνεται καλή για τα +12V, ικανοποιητική για τα 5V και μέτρια για τα 3V. Παρόλο που η συγκεκριμένη πλατφόρμα έχει δοκιμαστεί από εμάς πολλές φορές στο παρελθόν, προσφέροντας πολύ καλά αποτελέσματα στα δευτερεύοντα rails, στη συγκεκριμένη περίπτωση το αποτέλεσμα σίγουρα δε μας ικανοποίησε. Ίσως να πέσαμε σε ένα όχι και τόσο καλό δείγμα αλλά αυτό δεν μπορούμε να το πούμε με σιγουριά αν δε δοκιμάσουμε και ένα άλλο, τυχαία επιλεγμένο, δείγμα. Το καλό της όλης υπόθεσης πάντως είναι ότι τα +12V τα πήγαν καλά και αυτά είναι που μετράν περισσότερο σε ένα σύγχρονο σύστημα. Όσον αφορά τώρα τον εκλυόμενο θόρυβο, όπως βλέπετε ο ανεμιστήρας ενεργοποιήθηκε στο τρίτο τεστ (με 50% φορτίο), κρατώντας τις στροφές του συνεχώς σε χαμηλά επίπεδα, οπότε ο θόρυβος που παρήγαγε δεν μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ενοχλητικός, τουλάχιστον για τα αυτιά μας. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του MK3S750 σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι 40, 60, 80 και 100W. Efficiency at Low Loads PC Power & Cooling MK3S750 Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency Fan Speed (RPM) Fan Noise (dBA) PF/AC Volts 1 1.823A 1.929A 1.950A 0.190A 39.73 77.81% 0 0 dBA 0.729 12.167V 5.175V 3.378V 5.163V 51.06 230.1V 2 3.386A 1.929A 1.950A 0.385A 59.74 83.45% 0 0 dBA 0.812 12.163V 5.174V 3.378V 5.159V 71.59 230.0V 3 4.948A 1.930A 1.951A 5.154A 79.73 86.30% 0 0 dBA 0.857 12.159V 5.173V 3.378V 5.154V 92.39 230.0V 4 6.515A 1.930A 1.952A 0.775A 99.75 88.03% 0 0 dBA 0.891 12.155V 5.172V 3.377V 5.148V 113.31 230.0V Η αποδοτικότητα σε χαμηλά φορτία είναι αρκετά καλή, δεδομένης της κατηγορίας ισχύος του PSU και της επίσημης αποδοτικότητας τους (Gold). Βέβαια έχουμε δει υλοποιήσεις της Super Flower να ξεπερνούν το όριο του 80% κατά πολύ ακόμη και με μόλις 40 W φορτίο, αλλά οι συγκεκριμένες είχαν μικρότερη, μέγιστη ισχύ. Στον πιο κάτω πίνακα παραθέτονται η κατανάλωση και οι τάσεις των rails όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση idle (σε λειτουργία αλλά χωρίς φορτίο), καθώς και η κατανάλωση όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση standby (χωρίς φορτίο στα 5VSB). Idle / Standby PC Power & Cooling MK3S750 Mode 12V 5V 3.3V 5VSB Watts PF/AC Volts Idle 12.168V 5.197V 3.401V 5.169V 7.11 0.223 230.7V Standby 0.41 0.017 230.9V H κατανάλωση του PSU σε κατάσταση standby είναι μικρότερη των 0.5 W, οπότε το MK3S750 πληρεί τις προδιαγραφές της πρόσφατης ErP Lot 6 2013 οδηγίας. Παρακάτω παραθέτονται τα αποτελέσματα της αποδοτικότητας των 5VSB. Το πρότυπο ATX προτείνει (προσοχή δεν απαιτεί) η αποδοτικότητα στα 5VSB με 100mA, 250mA και >=1Α φορτίο να είναι μεγαλύτερη ή ίση από 50%, 60% και 70% αντίστοιχα. 5VSB Efficiency PC Power & Cooling MK3S750 Test # 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency PF/AC Volts 1 0.101A 0.52 46.43% 0.045 5.167V 1.12 230.9V 2 0.252A 1.30 59.63% 0.085 5.165V 2.18 230.7V 3 1.002A 5.16 71.57% 0.228 5.152V 7.21 230.6V 4 3.002A 15.36 73.70% 0.357 5.116V 20.84 230.5V Η αποδοτικότητα του 5VSB rail δεν είναι υψηλή και ειδικότερα στα δύο πρώτα τεστ το όριο που προτείνει το πρότυπο ATX δεν επιτυγχάνεται. Επίσης, στα δύο τελευταία τεστ τα 5VSB μένουν αρκετά κάτω από το 75%, τη στιγμή που έχουμε δει PSUs με άνω του 80% αποδοτικότητα σε αυτό το rail. Ακολουθούν μερικά γραφήματα. Στο πρώτο διακρίνεται το efficiency του MK3S750 σε μικρά φορτία και σε φορτία αντίστοιχα του 20-110% (tests#1-7) της μέγιστης ισχύς του. Στο δεύτερο γράφημα διαγράφεται η παρέκκλιση όλων των rails(σε ποσοστό %) και στα επόμενα τέσσερα γραφήματα φαίνονται αναλυτικά οι τάσεις των κύριων rails, που καταγράφηκαν στα tests#1-6. Efficiency & Voltage Regulation Charts PC Power & Cooling MK3S750 Efficiency Voltage Variations Chart 12V Rail Chart 5V Rail Chart 3.3V Rail Chart 5VSB Rail Chart Fan Speed Chart Fan Noise Chart Στις παρακάτω δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση του PSU σε δύο διαφορετικά σενάρια. Στο πρώτο το PSU, ενώ λειτουργεί με 20% φορτίου, θα δεχτεί ένα απότομο load (10Α στα +12V, 5Α στα 5V, 5A στα 3.3V και 0.5Α στα 5VSB) για 200 ms. Στο δεύτερο σενάριο το PSU, ενώ θα λειτουργεί με 50% φορτίου, θα δεχτεί το ίδιο ακριβώς load για το ίδιο χρονικό διάστημα. Και στις δύο περιπτώσεις θα παρατηρήσουμε τις στιγμιαίες πτώσεις τάσης που θα παρατηρηθούν σε όλα τα rails του PSU (εκτός των -12V), με τη βοήθεια του παλμογράφου. Σε καμιά περίπτωση οι πτώσεις τάσης δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 5%, σύμφωνα πάντα με το πρότυπο ATX. Εδώ να τονίσουμε ότι οι παραπάνω δοκιμές είναι πολύ σημαντικές, μιας και εξομοιώνουν τα απότομα φορτία που μπορεί να δεχτεί εν λειτουργία ένα PSU (π.χ. την απότομη λειτουργία σε 100% της VGA ή του επεξεργαστή ή και των δύο μαζί, την εκκίνηση μιας συστοιχίας raid κτλ.). Τις εν λόγω δοκιμές τις ονομάσαμε “Advanced Transient Tests” και τις θεωρούμε εξαιρετικά δύσκολες, ιδιαίτερα για τα PSUs με ισχύ μικρότερη των 500W. Advanced Transient Response Charts PC Power & Cooling MK3S750 20% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After 50% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After Η συμπεριφορά των +12V και 5VSB στις παραπάνω δοκιμές υπήρξε υποδειγματική. Ειδικότερα το πρώτο από τα δύο προαναφερθείσα rails είναι αυτό που θα αναλάβει σχεδόν εξολοκλήρου το φορτίο των transient loads σε πραγματικές συνθήκες, μιας και σήμερα όλα σχεδόν τα εξαρτήματα ενός υπολογιστή τροφοδοτούνται από τα +12V. Τα 5V σημείωσαν ελεγχόμενες πτώσεις τάσεις ενώ τα 3.3V δεν απέδωσαν και τόσο καλά, αν και βρίσκονταν πάντα εντός ορίων, μιας και η διακύμανση στη δεύτερη δοκιμή ξεπέρασε τo 4%. Ακολουθούν τα αντίστοιχα screenshots τα οποία πήραμε κατά τη διάρκεια των παραπάνω δοκιμών. Advanced Transient Response Oscilloscope Screenshots PC Power & Cooling MK3S750 20% Load +12V 5V 3.3V 50% Load +12V 5V 3.3V Στις δοκιμές που ακολουθούν θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του PSU σε πιο απλά σενάρια μεταβολής του φορτίου, κατά την εκκίνηση (turn on) του PSU. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το ρελέ εκκίνησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Turn On Transient Response Tests PC Power & Cooling MK3S750 Σε αυτές τις δοκιμές το PSU τα πήγε πολύ καλά μιας και δε σημειώθηκαν αιχμές ή υπερτάσεις και ο χρόνος που χρειάστηκε το εκάστοτε rail για να φτάσει στην κανονική τάση λειτουργίας, σε κάθε περίπτωση ήταν εντός των ορίων που προβλέπει το πρότυπο ΑΤΧ (0.2 - 20 ms). Ας ρίξουμε μια ματιά τώρα και στο χρόνο που μπορεί να κρατήσει το PSU τις τάσεις τους εντός ορίων, σε περίπτωση που κοπεί απότομα η τάση τροφοδοσίας. Αυτός ο χρόνος ονομάζεται "hold-up time" και σύμφωνα με τις προδιαγραφές ATX πρέπει να είναι μεγαλύτερος των 16 ms με το τροφοδοτικό να λειτουργεί με πλήρες φορτίο. Στο παρακάτω screenshot, με μπλε διακρίνεται η κυματομορφή της τάσης του δικτύου και με κίτρινο το Power Ok σήμα του τροφοδοτικού το οποίο από 5V πέφτει σε 0V, μόλις κάποια από τις τάσεις του PSU πέσει κάτω από το 95% της ονομαστικής/κανονικής τιμής της. Ο χρόνος ανύψωσης για μόλις 1,4 ms δε φθάνει τον ελάχιστο που απαιτεί το πρότυπο ATX. Προφανώς ο πυκνωτής του APFC χρειάζεται λίγο μεγαλύτερη χωρητικότητα για να αντεπεξέλθει στις ανάγκες του PSU κατά τη διάρκεια μιας στιγμιαίας απώλειας της τάσης τροφοδοσίας, τουλάχιστον όταν αυτό αποδίδει το πλήρες φορτίο του Στις επόμενες μετρήσεις θα δούμε τα επίπεδα ripple που υπάρχουν στις DC τάσεις του MK3S750. Τα όρια είναι 120mV για τα +12V και 50mV για τα 5V, 3.3V και 5VSB. Ripple Measurements PC Power & Cooling MK3S750 Test 12V 5V 3.3V 5VSB Pass/Fail 20% Load 12.7 mV 8.3 mV 8.5 mV 3.9 mV Pass 40% Load 18.6 mV 8.2 mV 9.3 mV 4.5 mV Pass 50% Load 21.1 mV 9.2 mV 10.7 mV 5.2 mV Pass 60% Load 24.0 mV 9.4 mV 12.3 mV 6.2 mV Pass 80% Load 30.1 mV 10.5 mV 14.7 mV 7.1 mV Pass 100% Load 35.9 mV 10.6 mV 18.2 mV 9.8 mV Pass 110% Load 40.1 mV 10.9 mV 18.8 mV 10.0 mV Pass Crossload 1 16.3 mV 11.1 mV 12.9 mV 4.1 mV Pass Crossload 2 34.6 mV 11.0 mV 14.6 mV 6.1 mV Pass Το φιλτράρισμα του ripple σε όλες τις τάσεις είναι πολύ καλό, ειδικά στα δευτερεύοντα rails. Εδώ δείχνει πραγματικά τα δόντια του το MK3S750 και αποδεικνύει ότι η πλατφόρμα που χρησιμοποιεί έχει μεγάλες δυνατότητες και τουλάχιστον σε αυτόν τον τομέα κοντράρει στα ίσα υλοποιήσεις της Seasonic (Corsair ΑΧ760) αλλά και τις Flextronics (Corsair ΑΧ760i). Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple. Ripple Oscilloscope Screenshots PC Power & Cooling MK3S750 Full Load 110% Load CL1 test CL2 test Τα καινούρια Silencer τροφοδοτικά πιστεύω ότι κατάφεραν να καλύψουν επαρκώς το χάσμα μεταξύ της ναυαρχίδας της σειράς, με 1200 W ισχύ και Platinum efficiency και τα μικρότερα με μέχρι 600 W ισχύ και μόλις Bronze efficiency. Θα περίμενε βέβαια κάποιος τα δύο νέα φρέσκα PSUs να έχουν και αυτά Platinum efficiency, αλλά προφανώς η PC P&C προτίμησε Gold για λόγους περιορισμού του κόστους. Το MK3S750 της δοκιμής σε γενικές γραμμές τα πήγε πολύ καλά μιας και τα +12V σημείωσαν μικρή διακύμανση ακόμη και σε πλήρες φορτίο, η αποδοτικότητα κυμάνθηκε σε υψηλά επίπεδα και οι AC διακυμάνσεις στις τάσεις (το γνωστό ripple) ήταν χαμηλές σε όλα τα rails. Αυτό που δεν μου άρεσε ήταν το όχι και τόσο καλό voltage regulation (διακύμανση τάσεων) στα δευτερεύοντα rails και η χαμηλή αποδοτικότητα των 5VSB. Δεν είναι και τόσο σημαντικά στοιχεία βέβαια, αλλά δεν παύουν αυτές οι μικρές λεπτομέρειες να ξεχωρίζουν ένα καλό PSU από ένα άριστο. Όσον αφορά τώρα τον εκλυόμενο θόρυβο του ανεμιστήρα, έναν τομέα που σίγουρα θα ενδιαφέρει πολλούς από εσάς, σε semi-fanless λειτουργία θα ενεργοποιηθεί ελάχιστες φορές και μόνο όταν υπάρχει πραγματικά ανάγκη. Σε κανονική τώρα λειτουργία, ακόμη και στις ελάχιστες δυνατές στροφές ο ανεμιστήρας ακούγεται (για την ακρίβεια ακούγονται τα ρουλεμάν του) κάτι που είναι κοινός τόπος για τους περισσότερους ανεμιστήρας τέτοιου τύπου όταν τροφοδοτούνται από χαμηλές τάσεις. Σε υψηλότερες τάσεις τροφοδοσίας και μεγαλύτερες ταχύτητες περιστροφής τα ρουλεμάν δεν ακούγονται πια αλλά αυξάνεται, όπως είναι φυσικό, ο θόρυβος που προκαλεί ο στροβιλισμός του αέρα, χωρίς να γίνεται ενοχλητικός πάντως. To Silencer MK III 750 W της PC Power & Cooling έχει ενδεικνυόμενη τιμή $149.99 στην Αμερική και 115.90€ στην Ευρώπη (και στις δύο περιπτώσεις χωρίς ΦΠΑ). Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Ανθεκτικό σε υψηλές θερμοκρασίες λειτουργίας Χαμηλό ripple Μικρή διακύμανση τάσης στα +12V ακόμη και με μεγάλα φορτία Υψηλή αποδοτικότητα Semi-fanless λειτουργία (μέσω διακόπτη επιλογής) Ιαπωνικής προέλευσης πυκνωτές 7 χρόνια εγγύηση Επίπεδα, αποσπώμενα καλώδια Άσπρο χρώμα Μειονεκτήματα Δε διαθέτει MOV στο transient φίλτρο Η διακύμανση των τάσεων στα 5V και 3.3V θα μπορούσε να ήταν πιο μικρή Μικρότερος από 16 ms χρόνος hold-up Αποδοτικότητα των 5VSB Ας βάλει κάποιος ένα αυτοκόλλητο που να επεξηγεί τις θέσεις λειτουργίας του διακόπτη επιλογής mode του ανεμιστήρα Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το Silencer MK III 750 W είναι: Εδώ τέλειωσε άλλο ένα PSU review. Ευχαριστούμε θερμά την PC Power & Cooling για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

Η εταιρία Cooler Master διαθέτει μια τεράστια γκάμα από προϊόντα που έχουν να κάνουν με την ψύξη επεξεργαστών, αλλά μέχρι πρότινος δεν είχε εισχωρήσει στο χώρο των έτοιμων λύσεων υδρόψυξης, ο οποίος ομολογουμένως γνωρίζει μεγάλη επιτυχία ιδιαίτερα ανάμεσα στους πιο ενθουσιώδεις χρήστες, που θέλουν να δοκιμάσουν κάτι διαφορετικό από την αερόψυξη, αλλά δε θέλουν να μπλέξουν με custom λύσεις. Βέβαια τελευταία οι ψύκτρες διπλού πύργου έχουν καταφέρει να πλησιάσουν επικίνδυνα σε απόδοση τα έτοιμα κιτ υδρόψυξης και σίγουρα προσφέρουν πολύ χαμηλότερο θόρυβο από τα τελευταία, για την επίτευξη παραπλήσεων επιδόσεων. Από την άλλη όμως καταλαμβάνουν πάρα πολύ μεγάλο χώρο, οπότε δεν ταιριάζουν σε όλα τα κουτιά, υπάρχουν πολλές φορές προβλήματα συμβατότητας με μητρικές και μνήμες και επιπλέον οι έτοιμες λύσεις υδρόψυξης δεν έχουν πει ακόμη την τελευταία τους κουβέντα! Η Cooler Master εδώ και καιρό είχε βγάλει στη δημοσιότητα αρκετά στοιχεία για την καινούρια σειρά της, την Eisberg (παγόβουνο στα Γερμανικά) και μετά από πάρα πολλές δοκιμές αποφάσισε ότι το προϊόν έχει τελειοποιηθεί και είναι έτοιμο για κυκλοφορία. Στη σημερινή δοκιμή θα τοποθετήσουμε στο Jalapeno το Eisberg 240L Prestige, το οποίο εξοπλίζεται με διπλό ψυγείο. Υπάρχει ακόμη ένα μικρότερο μέλος στην οικογένεια, το Eisberg 120, που φέρει μονό ψυγείο και υπάρχει η φημολογία και για ένα μοντέλο με τριπλό ψυγείο (Eisberg 360). Το κύριο χαρακτηριστικό της σειράς Eisberg είναι ότι τα μέλη της διαθέτουν ρακόρ για τη σύνδεση του μπλοκ με το ψυγείο, οπότε η εγκατάσταση γίνεται ιδιαίτερα εύκολη και επίσης έτσι μπορούν να προστεθούν στο κύκλωμα και άλλα μπλοκ και πέρα του CPU να ψύχεται και η κάρτα γραφικών για παράδειγμα. Η CM αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η αντλία που χρησιμοποιείται στο Eisberg (μάρκας Eheim με κεραμικά ρουλεμάν) είναι αρκετά δυνατή για να υποστηρίξει ταυτόχρονα την ψύξη τεσσάρων επεξεργαστών και τεσσάρων καρτών γραφικών! Βέβαια η αντλία μπορεί να έχει τη δύναμη αλλά χρειάζεται και το κατάλληλο ψυγείο καθώς και η ανάλογη ποσότητα ψυκτικού υγρού. Τέλος, το Eisberg κατασκευάζεται στη Γερμανία από την εταιρία Alphacool. Τεχνικά Χαρακτηριστικά Τα επιμέρους τεχνικά χαρακτηριστικά του Eisberg 240L Prestige παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Specifications Cooler Master Eisberg 240L Prestige Socket compatibility Intel LGA1366, LGA1156, LGA1155, LGA775 & AMD AM2, AM2+, AM3, AM3+ Material Radiator: Copper Block Base: Copper Pump Lifetime 50000 h Pump Head Pressure 2.2 m Pump Volume 400 L/h Pump Rotor Speed 3600 RRPM / 12V Noise Level < 25 dBA Tubing PVC Black 11/8mm Max supported Fans 4 Equipped Fans 2 Tubing Length 330 mm Radiator Fan Dimensions 120x120x25mm Radiator Dimensions 124 mm (W) x 280 mm (H) x 30 mm (D) Warranty 3 years Price 150€ (Germany) 175€ (Greece) Το Eisberg υποστηρίζει όλα τα διαδεδομένα sockets επεξεργαστών και όπως βλέπετε τόσο το μπλοκ όσο και το ψυγείο είναι κατασκευασμένα από χαλκό, οπότε δε θα αντιμετωπίσετε προβλήματα διάβρωσης. Η διάρκεια ζωής της αντλίας είναι ικανοποιητική και το ίδιο ισχύει και για την ισχύ της. Επίσης ο θόρυβος της στα χαρτιά είναι ιδιαίτερα χαμηλός αλλά στην πράξη θα το διαπιστώσουμε αυτό. Το διπλό ψυγείο εξοπλίζεται με δύο ανεμιστήρες και μπορεί να δεχτεί άλλους δύο. Το μήκος τώρα των σωληνώσεων είναι επαρκές και δε θα δημιουργήσει πρόβλημα στο πλείστο των περιπτώσεων και η εξωτερική διάμετρος τους είναι 11 mm (8 mm η εσωτερική). Τέλος, η εγγύηση είναι αρκετά μεγάλη, στα τρία χρόνια, αλλά η τιμή είναι ιδιαίτερα αλμυρή, ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι το Eisberg δεν έρχεται μαζί με κάποιο λογισμικό για την παρακολούθηση/έλεγχο του. Μάλλον η CM το κοστολόγηση ακριβά γιατί είναι το μοναδικό, μέχρι στιγμής, έτοιμο κιτ υδρόψυξης το οποίο εξοπλίζεται με ρακόρ, οπότε υποστηρίζει και VGA blocks. Τα χαρακτηριστικά των ανεμιστήρων με τους οποίους εξοπλίζεται το Eisberg 240L Prestige φαίνονται στον πιο κάτω πίνακα. Cooler Master Eisberg 240L Prestige Fan Specifications Bearing Rifle bearing Voltage Range 12 V Rotational Speed 1600 R.P.M. Airflow 60.2 CFM Weight - Life Expectance - Noise Level 20.5 dBA Connector 3 Pin Dimensions 120(H) x 120(D) x 25(W) mm Οι μέγιστες στροφές των ανεμιστήρων που εξοπλίζουν το Eisberg αγγίζουν τις 1600, οπότε δεν αναμένουμε να είναι ιδιαίτερα ήσυχοι, παρόλα τα μόλις 20.5 dBA που ισχυρίζεται η CM. Επίσης ο τύπος bearings με τον οποίο εξοπλίζονται (rifle) είναι στην ουσία μια αναβαθμισμένη έκδοση του sleeve bearing και προσφέρει χαμηλό θόρυβο και διάρκεια ζωής εφάμιλλη με αυτή των ball-bearings. Τέλος, το μεγαλύτερο μειονέκτημα τους είναι ότι δεν μπορείτε να ρυθμίσετε μέσω του Eisberg την ταχύτητα περιστροφή τους (όπως συμβαίνει στο Corsair H100 για παράδειγμα) και επίσης δεν υποστηρίζουν PWM έλεγχο στροφών. Οπότε αν δε τους συνδέσετε σε έναν ειδικό fan controller για να έχετε τη δυνατότητα ελέγχου της ταχύτητας τους θα δουλεύουν συνεχώς στη μέγιστη ταχύτητα, παράγοντας ενοχλητικό θόρυβο. Συσκευασία και παρελκόμενα Η συσκευασία που περιέχει το Eisberg είναι ιδιαίτερα μεγάλη, κάτι λογικό λόγο του διπλού ψυγείου που εξοπλίζει το τελευταίο. Στο μπροστινό μέρος της υπάρχει μια απεικόνιση του Eisberg και κάτω δεξιά υπάρχει μια σύντομη περιγραφή των πιο σημαντικών χαρακτηριστικών. Στο πίσω μέρος της συσκευασίας παραθέτονται αρκετές πληροφορίες σχετικές με το Eisberg όπως το χάλκινο ψυγείο και μπλοκ και η ειδικά σχεδιασμένη βάση του τελευταίου. Επίσης υπάρχουν και οι λεπτομερής διαστάσεις του μπλοκ και του ψυγείου, κάτι που θα εκτιμήσουν δεόντως οι "ψαγμένοι" χρήστες και φυσικά οι απανταχού modders. Σε μία από τις δύο πλευρές βρίσκουμε έναν πίνακα που περιγράφει τα χαρακτηριστικά του Eisberg και στη δεύτερη βρίσκουμε μόνο μια φωτογραφία του μπλοκ. Τα περιεχόμενα της συσκευασίας είναι επιμελώς τακτοποιημένα και εκτός από τα βασικά, ψυγείο και μπλοκ, περιλαμβάνουν δύο ανεμιστήρες μαζί με τις αντίστοιχες ελαστικές βάσεις για την απορρόφηση των κραδασμών. Παρόλο που το μοντέλο των ανεμιστήρων δε μας έδωσε κάποιες πληροφορίες, μετά από ένα σύντομο ψάξιμο στον ιστό, παρατηρήσαμε τη λέξη "rifle" πάνω σε αυτούς η οποία παραπέμπει πολύ πιθανόν στον rifle τύπο bearings, ο οποίος είναι στην ουσία μια βελτιωμένη εκδοχή του sleeve bearing. Όπως θα δείτε οι οδηγίες εγκατάστασης περιλαμβάνουν και την ελληνική γλώσσα. Μπράβο στην CM που υποστηρίζει τόσο ενεργά την "πεθαμένη" λόγω κρίσης, ελληνική αγορά. Είναι πράγματι λυπηρό να βλέπει κανείς την πιο πλούσια και με τη μεγαλύτερη ιστορία γλώσσα να μην υποστηρίζεται από σχεδόν κανένα προϊόν πληροφορικής (και όχι μόνο). Μαζί με το Eisberg θα λάβετε αρκετά σετ από βίδες διαφόρων τύπων και μεγεθών, δύο ελάσματα για την τοποθέτηση του μπλοκ σε socket τύπου AMD και Intel καθώς και ένα σωληνάριο με θερμοαγώγιμη πάστα. Το Eisberg 240L Prestige κάτω από το φακό Η εμφάνιση του Eisberg 240L Prestige μπορεί να χαρακτηριστεί ως λιτή με το μεγάλο, σε ύψος, μπλοκ να ξεχωρίζει. Βέβαια τα πιο έμπειρα μάτια θα ξεχωρίσουν αμέσως αυτό που δίνει ένα μεγάλο προβάδισμα στο Eisberg, σε σχέση με τα υπόλοιπα έτοιμα κιτ υδρόψυξης που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Αναφερόμαστε φυσικά στην ύπαρξη ρακόρ τόσο στο ψυγείο όσο και στο μπλοκ, τα οποία επιτρέπουν την εύκολη σύνδεση επιπλέον μπλοκ στο Eisberg, μιας και η αντλία είναι αρκετά δυνατή για να τα υποστηρίξει. Επίσης το μπλοκ διαθέτει και ένα fill port, μέσω του οποίου μπορείτε να προσθέσετε υγρό ψύξης σε περίπτωση που χρειαστεί. Αυτή είναι άλλη μια καινοτομία του Eisberg σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Στον connector του μπλοκ από το εργοστάσιο θα βρείτε κουμπωμένο έναν έξτρα adaptor. Προσοχή δεν πρόκειται για προέκταση αλλά για έναν μετατροπέα 12V -> 9V ο οποίος αναλαμβάνει να ρίξει τις στροφές της αντλίας, η οποία στη μέγιστη ταχύτητα στην κυριολεξία παίρνει αυτιά. Το ψυγείο που εξοπλίζει το Eisberg 240L Prestige μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι και τέσσερις ανεμιστήρες σε διάταξη push-pull, ανά δύο. Μέσα στη συσκευασία παρέχονται δύο ανεμιστήρες, οι οποίοι νομίζουμε ότι είναι επαρκείς για να καλύψουν όλες τις περιπτώσεις μιας και το ψυγείο δε διαθέτει πυκνά πτερύγια, οπότε δε χρειάζεται ισχυρή ροή αέρα για να αποδώσει τα μέγιστα. Η βάση του μπλοκ είναι κατασκευασμένη από χαλκό, ο οποίος αποτελεί το κύριο υλικό κατασκευής και του ψυγείου, οπότε δε χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε ειδικό υγρό για να αποφύγετε τυχόν οξειδώσεις. Στις άκρες της βάσης του μπλοκ υπάρχουν τέσσερις βίδες, για την εύκολη εξαγωγή του σε περίπτωση που αυτό χρειαστεί. Επίσης το φινίρισμα της βάσης είναι πολύ καλό και της προσφέρει μια εντελώς λεία επιφάνεια. Μετρήσεις Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Jalapeno, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός Fluke 175 (για την ακριβή μέτρηση των Watts), ενός ταχομέτρου UNI-T UT372 και ενός CEM DT-8852 Sound Level Meter Datalogger. Θα υποβάλουμε την ψύκτρα σε πέντε διαφορετικά φορτία (117.1W, 175.4W, 232.1W, 289.9W και 345.1W) και με διαφορετικές ταχύτητες του/των ανεμιστήρων. Ακολουθεί ένας πίνακας με όλα τα στοιχεία που συλλέξαμε από τις μετρήσεις μας, με την αντλία να λειτουργεί στα 9V. Thermal and Acoustic Tests Cooler Master Eisberg 240L Prestige (2 fans, 9V pump) Test # Watts Fan RPMs (A/B) Noise* (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 1060 / 1060 36.2 35.8°C 23.6°C 12.2°C 2 175.4 1060 / 1060 36.2 41.1°C 23.6°C 17.5°C 3 232.1 1060 / 1060 36.2 47.1°C 23.5°C 23.6°C 4 289.9 1060 / 1060 36.2 52.2°C 23.5°C 28.7°C 5 345.1 1060 / 1060 36.2 58.4°C 23.6°C 34.8°C 6 117.1 1360 / 1360 39.9 34.7°C 23.5°C 11.2°C 7 175.4 1360 / 1360 39.9 39.5°C 23.5°C 16.0°C 8 232.1 1360 / 1360 39.9 45.0°C 23.5°C 21.5°C 9 289.9 1360 / 1360 39.9 50.0°C 23.6°C 26.4°C 10 345.1 1360 / 1360 39.9 55.0°C 23.6°C 31.4°C 11 117.1 1660 / 1660 44.8 33.9°C 23.6°C 10.3°C 12 175.4 1660 / 1660 44.8 38.9°C 23.7°C 15.2°C 13 232.1 1660 / 1660 44.8 44.3°C 23.5°C 20.8°C 14 289.9 1660 / 1660 44.8 49.4°C 23.5°C 25.9°C 15 345.1 1660 / 1660 44.8 53.6°C 23.6°C 30.0°C * Measured at 0.5m distance Και τώρα ακολουθούν τα αποτελέσματα των μετρήσεων με την αντλία να λειτουργεί στα 12V. Thermal and Acoustic Tests Cooler Master Eisberg 240L Prestige (2 fans, 12V pump) Test # Watts Fan RPMs (A/B) Noise* (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 1060 / 1060 47.2 36.0°C 23.3°C 12.7°C 2 175.4 1060 / 1060 47.2 40.5°C 23.3°C 17.2°C 3 232.1 1060 / 1060 47.2 46.0°C 23.3°C 22.7°C 4 289.9 1060 / 1060 47.2 50.5°C 23.2°C 27.3°C 5 345.1 1060 / 1060 47.2 57.3°C 23.2°C 34.1°C 6 117.1 1360 / 1360 48.0 34.2°C 23.1°C 11.1°C 7 175.4 1360 / 1360 48.0 39.1°C 23.2°C 15.9°C 8 232.1 1360 / 1360 48.0 43.5°C 23.2°C 20.3°C 9 289.9 1360 / 1360 48.0 48.6°C 23.2°C 25.4°C 10 345.1 1360 / 1360 48.0 54.1°C 23.2°C 30.9°C 11 117.1 1660 / 1660 48.5 33.2°C 22.9°C 10.3°C 12 175.4 1660 / 1660 48.5 37.9°C 22.9°C 15.0°C 13 232.1 1660 / 1660 48.5 42.6°C 23.0°C 19.6°C 14 289.9 1660 / 1660 48.5 46.6°C 23.0°C 23.6°C 15 345.1 1660 / 1660 48.5 51.9°C 23.0°C 28.9°C * Measured at 0.5m distance Η αντλία του Eisberg παράγει έναν δυνατό, υψηλής συχνότητας, θόρυβο ο οποίος γίνεται πολύ ενοχλητικός ειδικά όταν η τάση τροφοδοσίας είναι 12V και η αντλία περιστρέφεται στις μέγιστες στροφές. Τις περισσότερες φορές ο θόρυβος της αντλίας υπερκαλύπτει αυτό των ανεμιστήρων (ακόμη και όταν αυτοί λειτουργούν στις μέγιστες στροφές τους), οπότε δεν μπορείτε σε καμιά περίπτωση να εκμεταλλευτείτε το χαμηλό θόρυβο των ανεμιστήρων σε μικρές ταχύτητες περιστροφής (αν τους συνδέσετε σε fan controller). Πραγματικά αναρωτιόμαστε γιατί η CM χρησιμοποίησε αυτή την ιδιαίτερα θορυβώδη αντλία. Όσον αφορά την απόδοση τώρα, αυτή είναι αρκετά καλή αλλά δεν είναι ακριβώς αυτή που περιμέναμε. Θα θέλαμε τουλάχιστον 3-4 βαθμούς λιγότερους σε πλήρες φορτίο, για να μείνουμε απόλυτα ικανοποιημένοι από το Eisberg δεδομένης της τιμής του αλλά και του ισχυρισμού της CM ότι μπορεί να αντεπεξέλθει σε πολύ μεγάλα φορτία. Τέλος, όπως βλέπετε η ταχύτητα περιστροφής των ανεμιστήρων δεν επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό τις επιδόσεις μιας και το ψυγείο διαθέτει αραιά πτερύγια τα οποία επιτρέπουν την εύκολη διέλευση του αέρα. Συγκεντρωτικά Γραφήματα Στο παρακάτω γράφημα απεικονίζεται η απόδοση της υπό δοκιμή υδρόψυξης σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες λύσεις ψύξης που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής, οι οποίες έχουν αντέξει τη μέγιστη ισχύ του Jalapeno. Το Eisberg 240L καταλαμβάνει μια από τις κορυφαίες θέσεις αλλά μένει αρκετά πίσω από την κορυφαία Η100 υδρόψυξη της Corsair, για την οποία έχουν αναφερθεί όμως σωρεία προβλημάτων (κυρίως για τον θόρυβο της αντλίας) αλλά όπως και να έχει αποδίδει πάρα πολύ καλά. Το γράφημα που ακολουθεί αναπαριστά το επίπεδο του θορύβου που εκλύει το Eisberg 240L σε σχέση με άλλες ψύκτρες που έχουν μετρηθεί κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Ο κύριος αντίπαλος του Eisberg 240L είναι το H100 της Corsair, το οποίο είναι ομολογουμένως ιδιαίτερα θορυβώδες. Οπότε το Eisberg κερδίζει εύκολα σε αυτό τον τομέα, αλλά μένει αρκετά πίσω σε σύγκριση με αρκετές λύσεις αερόψυξης που αποδίδουν εξίσου καλά και σε μερικές περιπτώσεις επιτυγχάνουν και μικρότερες θερμοκρασίες. Συμπεράσματα Το Eisberg 240L Prestige με ενθουσίασε αρχικά σαν ιδέα, μιας και είναι το μοναδικό έτοιμο κιτ υδρόψυξης που επιτρέπει στον χρήστη να το αναβαθμίσει και αρκετά εύκολα μάλιστα. Για την ακρίβεια πρόκειται για ένα συνδυασμό έτοιμης και custom υδρόψυξης, ο οποίος προσπαθεί να συνδυάσει τα καλά στοιχεία και των δύο. Έτσι έρχεται έτοιμο προς λειτουργία (δε χρειάζεται να προσθέσετε υγρό ψύξης δηλαδή), διαθέτει έναν πολύ εύχρηστο μηχανισμό εγκατάστασης, στο πλαϊνό του μπλοκ υπάρχει ένα διάφανο plexy το οποίο επιτρέπει τον έλεγχο της στάθμης του υγρού και η ύπαρξη ρακόρ στο ψυγείο αλλά και στο μπλοκ βοηθούν στην εύκολη πρόσθεση και άλλων εξαρτημάτων. Από την άλλη όμως το Eisberg 240L έρχεται σε μία ιδιαίτερα υψηλή τιμή, δεν προσφέρει τις απολύτως κορυφαίες επιδόσεις, η αντλία παράγει αρκετό θόρυβο και το ίδιο ισχύει και για τους ανεμιστήρες που το εξοπλίζουν, στις μέγιστες στροφές τους τουλάχιστον. Κατά τη γνώμη μου το Eisberg 240L θα ήταν άριστο αν κατάφερνε και επιτύγχανε λίγο καλύτερες επιδόσεις (3-4°C κάτω), η αντλία του δεν έκανε αυτό τον ενοχλητικό θόρυβο και το πιο σημαντικό όλων αν η τιμή του ήταν αρκετά πιο προσγειωμένη. Από ότι φαίνεται η Alphacool δεν είναι και ο πιο οικονομικός OEM αλλά από την άλλη 159€ είναι πάρα πολλά και υπερβαίνουν κατά πολύ τον προϋπολογισμό των περισσότερων χρηστών, οι οποίοι θα προτιμήσουν οικονομικότερες λύσεις που προσφέρουν εφάμιλλες επιδόσεις. Η τιμή του Eisberg 240L Prestige της Cooler Master κυμαίνεται κοντά στα 150€ στο εξωτερικό και στα 175€ στην Ελλάδα! Τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα που εντόπισα είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Το μοναδικό κιτ υδρόψυξης που εξοπλίζεται με ρακόρ Αρκετά καλές επιδόσεις Fill port για την εύκολη συμπλήρωση υγρών Υποστήριξη όλων των διαδεδομένων socket Ιδιαίτερα εύκολη εγκατάσταση Πλούσιο παρελκόμενα (bundle) Υποστήριξη τεσσάρων ανεμιστήρων Μειονεκτήματα Αλμυρή τιμή Ιδιαίτερα θορυβώδεις αντλία (ειδικά στα 12V) Δεν υπάρχει η δυνατότητα ρύθμισης των ανεμιστήρων Δεν παρέχεται ένας adaptοr (Υ) για την ταυτόχρονη τροφοδοσία και των δύο ανεμιστήρων Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το Eisberg 240L Prestige είναι: Εδώ τέλειωσε και η σημερινή παρουσίαση. Ευχαριστούμε θερμά την Cooler Master για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

Η Corsair, όπως αναφέραμε και στην προηγούμενη δοκιμή του AX760, βάλθηκε να διαλύσει τον ανταγωνισμό στις high-end κατηγορίες, παρουσιάζοντας σχεδόν ταυτόχρονα καινούρια μοντέλα των AXi και AX σειρών. Μετά το κορυφαίο AX1200i (το οποίο δυστυχώς δεν σας παρουσιάσαμε ακόμη μιας και τα δείγματα ήταν ελάχιστα), οι υπεύθυνοι πωλήσεων της Corsair κατάλαβαν ότι 1200 W ισχύς και ειδικά η πολύ υψηλή τιμή του συγκεκριμένου τροφοδοτικού (PSU) δεν είναι για όλους, οπότε αποφάσισαν να φέρουν τον ψηφιακό έλεγχο (digital control) και τις υπέρ-υψηλές επιδόσεις που προσφέρει αυτός και στην μεσαία κατηγορία ισχύος. Έτσι δημιουργήθηκαν τα ΑΧ760i και AX860i, τα οποία αν και διατηρούν υψηλές τιμές, παραμένουν αρκετά πιο οικονομικά από τη ναυαρχίδα AX1200i. Στη σημερινή δοκιμή θα παραθέσουμε απέναντι στα Chroma μας το AX860i και θα διαπιστώσουμε αν τα ψηφιακά κυκλώματα που χρησιμοποιεί θα του δώσουν μεγάλο προβάδισμα, έναντι high-end τροφοδοτικών που χρησιμοποιούν αναλογικά κυκλώματα (π.χ. το ΑΧ760). Τα κύρια χαρακτηριστικά του AX860i παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Corsair AX860i Features & Specs Max. DC Output 860W PFC Active PFC Efficiency 80 Plus Plantinum Operating temperature 0°C ~ 50°C Protections Over Voltage Protection Over Current Protection Over Power Protection Short Circuit Protection Over Temperature Protection Cooling 120 mm Double Ball-Bearing Fan (D12BH-12) Dimensions 150 mm (W) x 87 mm (H) x 160 mm (D) Weight 1.9 kg Compliance ATX12V v2.31, EPS 2.92 Warranty 7 years Price at time of review (inc. 23% VAT) 223 € Η αποδοτικότητα (efficiency) είναι συμβατή με τις προδιαγραφές του 80 Plus Platinum προτύπου και η μέγιστη θερμοκρασία λειτουργίας αγγίζει τους 50C, όπως προστάζει το πρότυπο ATX. Το PSU εξοπλίζεται με σχεδόν όλες τις προστασίες, έτσι ώστε να προστατεύεται τόσο το ίδιο αλλά και το σύστημα που τροφοδοτεί ώστε να αποφεύγονται δραματικές καταστάσεις και επίσης ο ανεμιστήρας που το ψύχει διαθέτει ρουλεμάν (ball-bearings) για αυξημένη διάρκεια ζωής. Οι διαστάσεις και πιο συγκεκριμένα το μήκος του PSU είναι μικρό, ειδικά για τα κυβικά του, οπότε το AX860i θα χωρέσει άνετα ακόμη και σε μικρά κουτιά με περιορισμένο χώρο για το PSU. Τέλος, η εγγύηση αγγίζει τα εφτά χρόνια και η τιμή είναι πολύ τσουχτερή, μιας και το PSU χρησιμοποιεί ότι πιο μοντέρνο έχει να επιδείξει η τεχνολογία σε αυτόν τον τομέα. Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του AX860i. Cables / Connectors Modular Cables ATX connector (610mm) 20+4 pin 4+4 pin EPS12V / ATX12V connector (650mm) 2 6+2 pin PCIe (600mm+150mm) 4 6+2 pin PCIe (600mm) 2 SATA (400mm+100mm+100mm+100mm) 8 SATA (550mm+100mm+100mm+100mm) 4 4 pin Molex (450mm+100mm+100mm+100mm) 8 FDD (+100mm) 2 Corsair Link cable (800mm) 1 Ένα μεγάλο πλήθος από καλωδιώσεις/connectors εξοπλίζει το AX860i, δίνοντας του τη δυνατότητα να τροφοδοτήσει άνετα συστήματα με διπλά CPUs και τρεις high-end VGAs. Συνήθως PSUs με άνω του 1kW ισχύ διαθέτουν τόσους πολλούς connectors αλλά από ότι φαίνεται η Corsair είναι πολύ σίγουρη για τις δυνατότητες του συγκεκριμένου PSU, οπότε και δε φοβάται να το εξοπλίσει με τόσες πολλές καλωδιώσεις, οι οποίες κιόλας είναι όλες αποσπώμενες. Το μήκος όλων των καλωδιώσεων και ειδικά των ATX και EPS είναι αρκετό και δε θα δημιουργήσει προβλήματα ακόμη και αν εγκαταστήσετε το PSU σε μεγάλα κουτιά τύπου full tower. Δυστυχώς όμως, η απόσταση ανάμεσα στους περιφερειακούς connectors είναι πολύ μικρή, μόλις 10 cm. Κανονικά θα έπρεπε να ήταν κοντά στα 15 cm, μιας και τα εξαρτήματα που τροφοδοτούνται από αυτού του είδους τους connectors συνήθως βρίσκονται μακρυά το ένα από το άλλο, σε αντίθεση με τα υποσυστήματα (κυρίως HDDs/SSDs) που τροφοδοτούνται από SATA connectors. Όσον αφορά τώρα τη διάμετρο των αγωγών που χρησιμοποιούνται, η 24 pin ATX καλωδίωση χρησιμοποιεί παχύτερους 16AWG αγωγούς, για χαμηλότερες πτώσεις τάσεις και όλες οι υπόλοιπες καλωδιώσεις (εκτός από τους FDD adaptors) χρησιμοποιούν 18AWG αγωγούς. Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του AX860i. Corsair AX860i Power Specs Rail 3.3V 5V 12V 5VSB -12V Max. Power Amps 25 25 71.6 3 0.8 Watts 125 859.2 15 9.6 Total Max. Power (W) 860 Το μονό +12V rail μπορεί να αποδώσει το σύνολο της ισχύς του PSU, πράγμα συνηθισμένο σε high-end PSUs όπου τα δευτερεύοντα rails παράγονται από DC-DC converters. Τα 5V και 3.3V rails είναι αρκετά δυνατά για τα σημερινά πρότυπα και το ίδιο ισχύει και για το 5VSB rail. Το -12V rail δε χρειάζεται καν να το αναφέρουμε, μιας και πάει προς κατάργηση στο επόμενο ATX πρότυπο αφού σχεδόν κανένα μοντέρνο σύστημα δεν το εκμεταλλεύεται πια. To ΑΧ860i έρχεται μέσα σε μια αρκετά φανταχτερή συσκευασία, στο μπροστινό μέρος της οποίας το ενδιαφέρον μονοπωλεί η μοντέρνα γρίλια του ανεμιστήρα, σήμα κατατεθέν πια των περισσότερων Corsair PSUs (τουλάχιστον των high-end). Με μεγάλα γράμματα αναγράφεται επίσης ο τύπος του μοντέλου και με μικρότερα (αλλά μέσα σε κόκκινο φόντο) ο τύπος της σειράς. Κάτω δεξιά βρίσκουμε και δύο σήματα για την πλατινένια αποδοτικότητα και για το λογισμικό ελέγχου του PSU, το Corsair Link. Στο πάνω μέρος της συσκευασίας γίνεται αναφορά στις καλωδιώσεις και τους διαθέσιμους connectors του PSU και ένας πίνακας αναγράφει τα μήκη όλων των αποσπώμενων καλωδίων. Στο κάτω μέρος του κουτιού το πιο ενδιαφέρον κομμάτι είναι ένας πίνακας που περιγράφει τα βασικά χαρακτηριστικά όλων των PSU σειρών που διαθέτει η Corsair, με πρώτη την κορυφαία AXi και δεύτερη την AX. Φτάσαμε, αισίως, και στη περιγραφή του πίσω μέρους της συσκευασίας, όπου ως συνήθως βρίσκουμε αρκετές λεπτομέρειες για το προϊόν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση υπάρχουν δύο γραφήματα για την αποδοτικότητα και το θόρυβο που εκλύει ο ανεμιστήρας, σε όλο το φάσμα λειτουργίας του PSU. Επίσης υπάρχει ένας πίνακας που περιγράφει τα χαρακτηριστικά των επιμέρους rails και ακριβώς από πάνω από τον πίνακα αυτό υπάρχει ένα κείμενο που κάνει αναφορά στο λογισμικό Corsair Link, σε αρκετές γλώσσες. Τέλος, σε άλλο σημείο η Corsair αναφέρεται περιληπτικά στα πλεονεκτήματα που επιφέρει ο ψηφιακός έλεγχος του PSU, ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγονται η μικρή διακύμανση όλων των τάσεων και το χαμηλό ripple. Αφαιρώντας το εξωτερικό sleeving βρίσκουμε το πραγματικό κουτί που προστατεύει το PSU και τα παρελκόμενα του. Στο εσωτερικό του γίνεται εκτεταμένη χρήση αφρώδες προστατευτικού, έτσι ώστε να φτάσει το πανάκριβο AX860i σε τέλεια κατάσταση στα χέρια σας. Επίσης, το πρώτο που θα αντικρίσετε με το που ανοίξετε το κουτί είναι το εγχειρίδιο χρήσης καθώς και οι οδηγίες για την εγγύηση του προϊόντος. Αυτή τη φορά το πουγκί που περιέχει το PSU μοιάζει με βελούδινο και δεν έχει καμία σχέση, ποιοτικά, με το συνθετικό που περιείχε το AX760, του προηγούμενου review. Όπως φαίνεται η Corsair δε τσιγκουνεύτηκε σε αυτόν τον τομέα, μιας και το AX860i ανήκει στην υψηλότερη κατηγορία της. Ένα άλλο, συνθετικό, τσαντάκι περιέχει όλες τις αποσπώμενες καλωδιώσεις και τα υπόλοιπα συνοδευτικά τα οποία αποτελούνται από ένα σετ βίδες, μερικά δεματικά, το καλώδιο ρεύματος και ένα case badge. To Corsair Link dongle περιέχεται μέσα σε μια ασημένια συσκευασία. Δυστυχώς συνδέεται μόνο σε USB header της μητρικής και η Corsair δεν παρέχει έναν μετατροπέα, ώστε να μπορείτε να το συνδέσετε και σε μία κανονική USB port. To ΑΧ860i είναι αρκετά εμφανίσιμο και ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα PSUs, χάρις στην όμορφα σχεδιασμένη γρίλια του ανεμιστήρα. Στο μπροστινό μέρος συναντούμε την κλασσική κυψελοειδή γρίλια εξαερισμού και δίπλα στην υποδοχή ρεύματος βρίσκεται ο απαραίτητος διακόπτης on/off. Στα πλαϊνά του PSU υπάρχουν δύο άκρως ποιοτικές ταμπέλες που αναγράφουν τον κωδικό του μοντέλο και στο πίσω μέρος βρίσκουμε το modular panel που φιλοξενεί πάρα πολλές υποδοχές, οι οποίες είναι αριθμημένες για την εύκολη παρακολούθηση τους από το λογισμικό της Corsair. Σε μία από της υποδοχές συνδέεται το ειδικό καλώδιο του Corsair Link dongle και στα αριστερά υπάρχει ένας διακόπτης μαζί με ένα LED indicator, μέσω των οποίων μπορείτε να ελέγξετε τη λειτουργικότητα του PSU πριν το συνδέσετε στο σύστημα. Χωρίς να έχετε κάποια καλωδίωση συνδεδεμένη πατάτε συνεχόμενα το διακόπτη και τότε θα LED θα πρέπει να ανάψει πράσινο και ο ανεμιστήρας του PSU να ενεργοποιηθεί. Σε αντίθεση περίπτωση (δεδομένου ότι τα κάνατε όλα σωστά) υπάρχει πρόβλημα με το PSU. Ας ρίξουμε τώρα μια ματιά και στο πολλά υποσχόμενο Corsair Link λογισμικό, μέσω του οποίου ο χρήστης μπορεί να ενημερωθεί για πάρα πολλά πράγματα που έχουν να κάνουν με το PSU φυσικά, αλλά και να ελέγξει τη λειτουργία του ανεμιστήρα. Καταρχήν θα πρέπει να τονίσουμε εδώ ότι μέσα στη συσκευασία δε θα βρείτε το συγκεκριμένο λογισμικό, αλλά θα πρέπει να το "κατεβάσετε" από τη σχετική σελίδα του προϊόντος. Η Corsair το έκανε αυτό για να βεβαιωθεί ότι οι χρήστες θα χρησιμοποιήσουν την πιο φρέσκια έκδοση του Corsair Link, κατά την πρώτη εγκατάσταση του. Αφού "κατεβάσετε" λοιπόν και εγκαταστήσετε το λογισμικό, θα πρέπει να κάνετε επανεκκίνηση στο σύστημα, για να αναγνωριστεί το τροφοδοτικό. Στη συνέχεια και αφού εκκινήσετε το Corsair Link θα αντικρίσετε την παρακάτω εικόνα, που αναπαριστά το εσωτερικό ενός κουτιού υπολογιστή. Όπως θα διαπιστώσετε στη συγκεκριμένη εικόνα φαίνεται ο εσωτερικός κόσμος ενός Corsair κουτιού, αλλά αν θέλετε μπορείτε να την αλλάξετε με την εικόνα του δικού σας κουτιού (αρκεί να την έχετε διαθέσιμη φυσικά). Στα αριστερά υπάρχει μια στήλη με τις συσκευές που έχει εντοπίσει το λογισμικό. Μιας και το σύστημα μας δε διέθετε το ολοκληρωμένο Corsair Link υλικό παρά μόνο το dongle του AX860i, οι συσκευές που ανίχνευσε το πρόγραμμα περιορίζονται στους αισθητήρες της μητρικής και στους σένσορες των σκληρών δίσκων. Στο πάνω μέρος του παραθύρου του προγράμματος υπάρχουν πέντε tab τα οποία οδηγούν σε ισάριθμες σελίδες και μενού, ενώ στα δεξιά υπάρχει ένα πάνελ που ανοίγει κατά επιλογή, το οποίο και εμφανίζει τα δεδομένα που επιλέγει ο χρήστης. Μέσω του Corsair Link μπορείτε εύκολα να ρυθμίσετε τις στροφές του ανεμιστήρα, χειροκίνητα. Βέβαια προτείνουμε να αφήσετε τη λειτουργία του στο αυτόματο. Οι πιο σημαντικές πληροφορίες φαίνονται σε αυτή τη σελίδα. Εδώ μπορείτε να δείτε σε πραγματικό χρόνο την κατανάλωση, την απόδοση, τις τάσεις εξόδου καθώς και τις στροφές του ανεμιστήρα του PSU. Επίσης πληροφορήστε για τα Amperes που "τραβάει" ο κάθε PCIe connector και μπορείτε να θέσετε χειροκίνητα το OCP triggering σημείο για καθέναν από αυτούς. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι οι παρεχόμενες πληροφορίες δεν είναι και τόσο ακριβείς, τουλάχιστον αυτές που έχουν να κάνουν με την αποδοτικότητα και τα Amps Από το tab "options" μπορείτε να δείτε τις συνδεδεμένες συσκευές που ελέγχει το Corsair Link λογισμικό και την έκδοση του firmware που αυτές έχουν. Μπορείτε επίσης να επιλέξετε ποιες και από ποιο εξάρτημα, πληροφορίες θα καταγράφονται στο log αρχείο. Τέλος, έχετε τη δυνατότητα επιλογής της αυτόματης εκκίνησης του προγράμματος μαζί με τα Windows, μαζί με άλλες δευτερεύουσας σημασίας επιλογές. Σε αντίθεση με τα καινούρια AX760/860 που κατασκευάζονται από την Seasonic, όλα τα AXi PSUs κατασκευάζονται από την Flextronics, μια πολύ μεγάλη εταιρία με μικρή όμως παρουσία στο χώρο των desktop PSUs. Βέβαια με μοντέλα όπως το AX1200 και ΑΧ1200i στο ενεργητικό της δε χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, μιας και με την πρώτη κατάφερε και κόντραρε στα ίσα μεγαθήρια όπως η Delta και η Seasonic. Από ότι φαίνεται η Corsair δε θέλει να βασίζεται σε μία μόνο εταιρία για τα PSU προϊόντα της και έτσι συνεργάζεται στενά με την Seasonic, Flextronics και CWT. Μια πολύ σοφή τακτική. Η πλατφόρμα που χρησιμοποιεί το AX860i είναι ότι το πιο σύγχρονο έχει να δείξει η τεχνολογία των desktop PSUs, μιας και αντί για αναλογικά κυκλώματα χρησιμοποιούνται ψηφιακά και πιο συγκεκριμένα ένας Digital Signal Processor ή DSP ελέγχει το κύκλωμα APFC, τα κύρια switching fets καθώς και το δευτερεύον μέρος μαζί με τις προστασίες του PSU. Δεδομένου ότι ένα DSP έχει τη δυνατότητα να δεχθεί πολύ μεγαλύτερο όγκο πληροφοριών από ένα αναλογικό κύκλωμα ελέγχου και επίσης να επεξεργαστεί αυτές τις πληροφορίες σε πολύ λιγότερο χρόνο, επιτρέπει έναν πιο σφιχτό έλεγχο όλων των επιμέρους υποσυστημάτων του PSU. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε πολύ μικρές διακυμάνσεις στις τάσεις εξόδου, υψηλή αποδοτικότητα και σε πολύ μεγάλο περιορισμό του ripple. Εκτός από το DSP το AX860i χρησιμοποιεί και έναν LLC resonant converter (μετατροπέα συντονισμού) στο πρωτεύον και φυσικά δύο DC-DC μετατροπείς στο δευτερεύον για την παραγωγή των 5V και 3.3V τάσεων. Το transient φίλτρο αρχίζει στην υποδοχή ρεύματος με δύο Y πυκνωτές και ένα δαχτυλίδι φερρίτη, για τον περιορισμό του EMI. Πάνω στην κύρια πλακέτα βρίσκουμε και το δεύτερο μέρος του συγκεκριμένου φίλτρου, το οποίο αποτελείται από έξι Y και δύο X πυκνωτές, δύο CM πηνία και ένα βαρίστορ (MOV). Η μοναδική γέφυρα ανόρθωσης είναι μια πανίσχυρη GSIB 2560L και ψύχεται από μία ανεξάρτητη ψύκτρα. Ακριβώς η ίδια γέφυρα χρησιμοποιείται και στο AX760i. Στο APFC κύκλωμα τα fets και η boost δίοδος καλύπτονται από μεταλλικά ελάσματα, τα οποία παρέχουν προστασία από EMI (electromagnetic interference) αλλά και εγγυώνται την καλύτερη επαφή του κεντρικού σημείου των fets/διόδου με την ψύκτρα (τα εύσημα πάνε στον Στέλιο/Seafalco για την επισήμανση μιας και αυτό διέφυγε του γράφοντα), έτσι δεν μπορέσαμε να τα αναγνωρίσουμε μιας και δε θέλαμε να επιστρατεύσουμε το Hakko. Ο πυκνωτής εξομάλυνσης (420V, 680μF) παρέχεται από την Matsushita/Panasonic και είναι χαρακτηρισμένος στους 105°C. Το AX760i χρησιμοποιεί έναν μικρότερο (560μF) εδώ, κάτι λογικό αφού η μέγιστη ισχύς του είναι μικρότερη. Το NTC thermistor που προστατεύει από μεγάλα ρεύματα εκκίνησης βρίσκεται κοντά στον κύριο πυκνωτή του APFC. Δίπλα του υπάρχει και ο ρελές που το παρακάμπτει, μόλις η φάση εκκίνησης ολοκληρωθεί. Και τα κύρια switchers προστατεύονται από μεταλλικά ελάσματα, έτσι δεν μπορέσαμε να τα αναγνωρίσουμε. Μπροστά ακριβώς από τα παραπάνω βρίσκεται ο resonant converter, που ανεβάζει σημαντικά την αποδοτικότητα. Αυτή είναι η κύρια πλακέτα ελέγχου, που φιλοξενεί τους ψηφιακούς ελεγκτές (δεν είναι μόνο ένας). Ένας 56F8014 Freescale DSC (Digital Signal Controller) είναι ο κύριος ελεγκτής και περιλαμβάνει πέντε PWM εξόδους μαζί με δύο 12-bit Analog-to-Digital Converters (ADCs) τα οποία μπορούν να προγραμματιστούν μέσω της C γλώσσας προγραμματισμού. Πάνω από το 56F8014 DSC βρίσκουμε έναν LM2902K quadruple operational amplifier (ενισχυτή) και στα αριστερά του τέσσερα optocouplers προσφέρουν την απαραίτητη απομόνωση του κυκλώματος. Στο κεντρικό μέρος της πλακέτας ελέγχου βρίσκουμε δύο Silicon Lab mixed-signal System-on-a-Chip MCUs τα οποία παίζουν τον ίδιο ρόλο με ένα DSP, μόνο που "τρέχουν" με υψηλότερο χρονισμό. Τα μοντέλα τους είναι C8051F310 και C8051F380. Το τελευταία περιλαμβάνει τον USB 2.0 ελεγκτή μέσω του οποίου το PSU δέχεται εντολές από το Corsair Link λογισμικό και στέλνει επίσης δεδομένα προς αυτό. Υπάρχουν επίσης και τρία επιπλέον LM2902K op-amps στο αριστερό μέρος του PCB. Αυτός είναι ο μετατροπέας που παράγει τα 5V από τα +12V. Χρησιμοποιεί τέσσερα IPD050N03L fets. Οι πυκνωτές που φιλτράρουν το +12V rail στο PSU της φωτογραφίας κατασκευάζονται από την εταιρία Capxon, μια όχι και τόσο καλή επιλογή για ένα τροφοδοτικό αυτής της κατηγορίας. Στο συγκεκριμένο δείγμα όμως που μετρήσαμε αλλά και σε όλα τα υπόλοιπα παραγωγής η Corsair αντικατέστησε τους πυκνωτές σε αυτό το κομμάτι με αντίστοιχους Ιαπωνικούς, της εταιρίας FPCAP, αντιδρώντας αστραπιαία στις παρατηρήσεις reviwewers από όλον τον κόσμο (συμπεριλαμβανομένου και του γράφοντα). Ακριβώς από πάνω από τους πολυμερικούς πυκνωτές διακρίνεται μια μεταλλική μπάρα και μερικές μαύρες, χοντρές καλωδιώσεις που μεταφέρουν τα +12V στην modular πλακέτα. Ο μετατροπέας των 3.3V βρίσκεται σφηνωμένος ανάμεσα στην modular πλακέτα και την μεταλλική μπάρα. Τα 5VSB παράγονται από τα εξαρτήματα αυτής της μικρής πλακέτας. Πάνω στην τελευταία εντοπίσαμε έναν πυκνωτή της Rubycon. Εδώ να σημειώσουμε ότι οι περισσότεροι ηλεκτρολυτικοί πυκνωτές στο δευτερεύον προέρχονται από την παραπάνω εταιρία, κάτι πολύ καλό μιας και η Rubycon θεωρείται από τις καλύτερες εταιρίες κατασκευής πυκνωτών. Η ποιότητα των κολλήσεων στο πίσω μέρος της κύριας πλακέτας είναι πραγματικά απίστευτη και άξια συγχαρητηρίων. Σε αυτή την πλευρά εντοπίσαμε επίσης έναν ICE2HS01G resonant ελεγκτή και ένα υψηλής τάσης L6385E ελεγκτή. Στο μπροστινό μέρος της modular πλακέτας βρίσκουμε πολλούς πολυμερικούς πυκνωτές της Sanyo και δύο μεγαλύτερους ηλεκτρολυτικούς της Rubycon και της Nippon Chemi-Con. Ο ανεμιστήρας προέρχεται από την Yate Loon και ο τύπος του μοντέλου του είναι D12BH-12 (12 V, 0.3 A, 2300 RPM, 89 CFM, 41 dBA). Πρόκειται για έναν απλό ανεμιστήρα και για να είμαστε ειλικρινείς περιμέναμε έναν υψηλότερης ποιότητας σε ένα τόσο ακριβό PSU. Παρά ταύτα διαθέτει ρουλεμάν, οπότε η διάρκεια ζωής του είναι αυξημένη σε σχέση με τους απλούς ανεμιστήρες που χρησιμοποιούν sleeved bearings. Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια δύο Chroma 6314A mainframes, δύο παλμογράφων Picoscope 3424 με τέσσερις αναλογικές εισόδους ο καθένας, ενός παλμογράφου Rigol DS1052E (hacked to DS1102E), ενός Picotech TC-08 thermocouple data logger με οκτώ κανάλια, ενός Fluke 175, ενός επαγγελματικού power meter (Yokogawa WT210) και ενός ξύλινου κουτιού που με τη βοήθεια των κατάλληλων πηγών θερμότητας παίζει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του AX860i (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60%, 80%, 100% και 110% του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το PSU. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Στον παρακάτω πίνακα, μέσα σε παρενθέσεις θα βρείτε τα αποτελέσματα που πήραμε από το λογισμικό Corsair Link. Voltage Regulation & Efficiency Tests Corsair AX860i Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency Fan Speed (RPM) Temps (In/Out) PF/AC Volts 1 12.489A 1.981A 1.994A 0.998A 171.73 (166) 90.79% (70%) 144 40.57°C (50.3°C) 0.980 12.025V 5.031V 3.305V 5.001V 189.16 (218) 45.32°C 230.0V 2 25.342A 3.978A 4.004A 1.201A 343.72 (354) 93.60% (89%) 448 40.48°C (46.8°C) 0.995 12.019V 5.017V 3.295V 4.985V 367.22 (398) 46.14°C 229.9V 3 31.643A 4.982A 5.006A 1.610A 429.63 (448) 93.53% (91%) 588 40.98°C (46.3°C) 0.997 12.015V 5.008V 3.294V 4.967V 459.33 (490) 47.83°C 229.9V 4 37.943A 5.994A 6.019A 2.018A 515.63 (512) 93.40% (88%) 956 41.64°C (46.3°C) 0.998 12.015V 5.000V 3.288V 4.949V 552.0 (582) 49.70°C 229.9V 5 50.716A 7.993A 8.021A 2.425A 687.51 (680) 92.90% (88.5%) 1592 43.00°C (47.5°C) 0.999 12.011V 5.002V 3.290V 4.943V 740.05 (768) 51.75°C 229.8V 6 64.106A 9.030A 9.051A 3.055A 859.38 (858) 92.01% (89.2%) 1932 44.43°C (49.3°C) 0.999 12.007V 4.981V 3.280V 4.907V 934.05 (962) 53.80°C 229.8V 7 71.274A 9.032A 9.049A 3.055A 945.25 (950) 91.43% (89.6) 1988 46.14°C (50.5°C) 0.999 12.004V 4.981V 3.282V 4.906V 1033.85 (1060) 55.91°C 229.7V CL1 1.964A 15.004A 15.004A 0.502A 150.89 (152) 86.29% (73.1%) 680 44.88°C (50.5°C) 0.976 12.015V 5.004V 3.312V 5.016V 174.87 (208) 53.90°C 230.1V CL2 71.611A 1.000A 1.003A 1.002A 873.13 (872) 92.28% (89.5%) 1976 46.48°C (50.5°C) 0.999 12.007V 5.007V 3.292V 4.982V 946.20 (974) 55.84°C 229.8V Το PSU δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα να αποδώσει το 110% της μέγιστης ισχύς του ακόμη και στους 46°C. Επιπρόσθετα οι πτώσεις τάσεις σε όλα τα rails είναι μικρές, ειδικά στα +12V και ο ανεμιστήρας μέχρι και το τρίτο τεστ υπολειτουργεί, παράγοντας μηδαμινό θόρυβο. Από εκεί και πέρα βέβαια σημειώνει μια κατακόρυφη αύξηση των στροφών του, συμπαρασύροντας μαζί και τον εκλυόμενο θόρυβο που θα ενοχλήσει κατά πάσα πιθανότητα αρκετούς χρήστες. Βέβαια για να λειτουργήσει ο ανεμιστήρας του PSU στις μέγιστες στροφές του θα πρέπει να ζορίσετε το AX860i όσο εμείς και μάλιστα σε ένα ιδιαίτερα θερμό περιβάλλον, πράγμα πάρα πολύ δύσκολο (αν καταφέρεται και "πιάσετε" 46°C μέσα στο κουτί σας το τελευταίο πράγμα που θα σας νοιάζει θα είναι ο θόρυβος από το PSU). Δεν θα μπορούσαμε να μη σχολιάσουμε βέβαια και την αποδοτικότητα που σημείωσε το PSU, στις παραπάνω δοκιμές. Όπως βλέπετε σε όλα τα τεστ, πλην του CL1, η αποδοτικότητα ξεπερνά κατά πολύ το 90% και η μέγιστη τιμή που σημειώνει είναι 93,60%! Πραγματικά εντυπωσιακά αποτελέσματα και ακόμη πιο εντυπωσιακά είναι τα αποτελέσματα του PF factor τα οποία είναι μακράν τα καλύτερα που έχουμε μετρήσει μέχρι στιγμής. Γι' αυτά ευθύνεται φυσικά ο ψηφιακός έλεγχος του APFC κυκλώματος. Τελειώνοντας να πούμε και δύο λόγια για την ακρίβεια των μετρήσεων που προσφέρει το Corsair Link λογισμικό. Όσον αφορά το efficiency και τα AC Watts η ακρίβεια πάει περίπατο, όπως βλέπετε και εσείς, αλλά τα DC Watts μετρούνται με αρκετά μεγάλη ακρίβεια. Επίσης οι στροφές του ανεμιστήρα επιβεβαιώθηκαν μέσω παλμογράφου και όντως το λογισμικό τις αναφέρει με ιδιαίτερα μεγάλη ακρίβεια. Κρίμα πάντως που τα λανθασμένα AC Watts τινάζουν την ακρίβεια των μετρήσεων αποδοτικότητας στον αέρα. Σε ένα άλλο AX860i πάντως που είχαμε μετρήσει η ακρίβεια των μετρήσεων ήταν κατά πολύ καλύτερη. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του AX860i σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι 40, 60, 80 και 100W. Όπως κάναμε και προηγουμένως, μέσα σε παρενθέσεις δίνουμε, στον παρακάτω πίνακα, τα αποτελέσματα που πήραμε από το λογισμικό Corsair Link. Efficiency at Low Loads Corsair AX860i Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency Fan Speed (RPM) PF/AC Volts 1 1.844A 1.987A 1.998A 0.195A 39.75 (71.3) 76.15% (99%) 0 0.839 12.036V 5.024V 3.301V 5.020V 52.20 (72) 230.0V 2 3.423A 1.985A 1.997A 0.395A 59.74 (95) 81.94% (99%) 0 0.893 12.033V 5.026V 3.302V 5.015V 72.91 (96) 230.0V 3 5.005A 1.982A 1.996A 5.011A 79.75 (104) 85.27% (88.1%) 0 0.920 12.030V 5.027V 3.303V 5.011V 93.53 (118) 230.0V 4 6.584A 1.980A 1.994A 0.796A 99.73 (118) 87.51% (84.3) 0 0.941 12.027V 5.032V 3.307V 5.008V 113.97 (140) 229.9V Σε χαμηλά φορτία το AX860i είναι αρκετά αποδοτικό, αν και στο test#1 με 40 W φορτίο περιμέναμε μια μέτρηση άνω του 80%. Από το test#2 και μετά άρχισε το PSU να δείχνει τα δόντια του και με 100 W φορτίο η απόδοση έφτασε το 87,5%. Τέλος, η ακρίβεια των μετρήσεων που παρέχει το λογισμικό σε τόσο χαμηλά φορτία είναι τουλάχιστον αστεία και δε θα πρέπει αυτές να λαμβάνονται υπόψη από τους μελλοντικούς αγοραστές του συγκεκριμένου PSU. Στον πιο κάτω πίνακα παραθέτονται η κατανάλωση και οι τάσεις των rails όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση idle (σε λειτουργία αλλά χωρίς φορτίο), καθώς και η κατανάλωση όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση standby (χωρίς φορτίο στα 5VSB). Idle / Standby Corsair AX860i Mode 12V 5V 3.3V 5VSB Watts PF/AC Volts Idle 12.014V 5.038V 3.310V 5.037V 10.12 0.366 231.1V Standby 0.15 0.006 230.4V H vampire κατανάλωση (όπως λέγεται) είναι ιδιαίτερα μικρή και με άνεση καλύπτει τις προδιαγραφές της ευρωπαϊκής οδηγίας ErP Lot 6 2013, η οποία αναφέρεται σε όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές που πωλούνται εντός της ευρωπαϊκής ένωσης. Παρακάτω παραθέτονται τα αποτελέσματα της αποδοτικότητας των 5VSB. Το πρότυπο ATX προτείνει (προσοχή δεν απαιτεί) η αποδοτικότητα στα 5VSB με 100mA, 250mA και >=1Α φορτίο να είναι μεγαλύτερη ή ίση από 50%, 60% και 70% αντίστοιχα. 5VSB Efficiency Corsair AX860i Test # 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency PF/AC Volts 1 0.102A 0.52 70.27% 0.031 5.064V 0.74 230.5V 2 0.252A 1.27 76.05% 0.069 5.058V 1.67 230.5V 3 1.002A 5.04 79.87% 0.217 5.028V 6.31 230.4V 4 3.002A 14.85 82.64% 0.369 4.948V 17.97 230.3V Σε γενικές γραμμές τα 5VSB σημείωσαν καλή απόδοση και αρκετά υψηλή αποδοτικότητα, μιας και από το πρώτο τεστ κατάφεραν και πέρασαν το όριο του 70%. Επίσης στο τελευταίο τεστ, με πλήρες φορτίο, η απόδοση ξεπέρασε το φράγμα του 80% κάτι που δεν είναι τόσο εύκολο για το συγκεκριμένο rail. Ακολουθούν μερικά γραφήματα. Στο πρώτο διακρίνεται το efficiency του AX860i σε μικρά φορτία και σε φορτία αντίστοιχα του 20-110% (tests#1-7) της μέγιστης ισχύς του. Στο δεύτερο γράφημα διαγράφεται η παρέκκλιση όλων των rails(σε ποσοστό %) και στα επόμενα τέσσερα γραφήματα φαίνονται αναλυτικά οι τάσεις των κύριων rails, που καταγράφηκαν στα tests#1-6. Efficiency & Voltage Regulation Charts Corsair AX860i Efficiency Voltage Variations Chart 12V Rail Chart 5V Rail Chart 3.3V Rail Chart 5VSB Rail Chart Τα παρακάτω screenshots πάρθηκαν από το Corsair Link λογισμικό, κατά τη διάρκεια των low και normal loads δοκιμών. Η σειρά με την οποία παραθέτονται είναι Low1 test ... Low 4 test και Test1 ... CL2 test. Στις παρακάτω δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση του PSU σε δύο διαφορετικά σενάρια. Στο πρώτο το PSU, ενώ λειτουργεί με 20% φορτίου, θα δεχτεί ένα απότομο load (10Α στα +12V, 5Α στα 5V, 5A στα 3.3V και 0.5Α στα 5VSB) για 200 ms. Στο δεύτερο σενάριο το PSU, ενώ θα λειτουργεί με 50% φορτίου, θα δεχτεί το ίδιο ακριβώς load για το ίδιο χρονικό διάστημα. Και στις δύο περιπτώσεις θα παρατηρήσουμε τις στιγμιαίες πτώσεις τάσης που θα παρατηρηθούν σε όλα τα rails του PSU (εκτός των -12V), με τη βοήθεια του παλμογράφου. Σε καμιά περίπτωση οι πτώσεις τάσης δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 5%, σύμφωνα πάντα με το πρότυπο ATX. Εδώ να τονίσουμε ότι οι παραπάνω δοκιμές είναι πολύ σημαντικές, μιας και εξομοιώνουν τα απότομα φορτία που μπορεί να δεχτεί εν λειτουργία ένα PSU (π.χ. την απότομη λειτουργία σε 100% της VGA ή του επεξεργαστή ή και των δύο μαζί, την εκκίνηση μιας συστοιχίας raid κτλ.). Τις εν λόγω δοκιμές τις ονομάσαμε “Advanced Transient Tests” και τις θεωρούμε εξαιρετικά δύσκολες, ιδιαίτερα για τα PSUs με ισχύ μικρότερη των 500W. Advanced Transient Response Charts Corsair AX860i 20% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After 50% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After Σε γενικές γραμμές το AX860i τα πήγε αρκετά καλά και σε αυτές τις απαιτητικές δοκιμές, σημειώνοντας μικρές και ελεγχόμενες πτώσεις τάσεις σε όλα τα rails του. Ειδικά τα +12V, το πιο σημαντικό από όλα τα rails που θα αναλάβει το μεγαλύτερο βάρος των transient φορτίων, παρουσίασε μικρές πτώσεις τάσεις και στις δύο δοκιμές και έδειξε ότι μπορεί με άνεση να διαχειριστεί πολύ μεγαλύτερα παροδικά (transient) φορτία. Ακολουθούν τα αντίστοιχα screenshots τα οποία πήραμε κατά τη διάρκεια των παραπάνω δοκιμών. Advanced Transient Response Oscilloscope Screenshots Corsair AX860i 20% Load +12V 5V 3.3V 50% Load +12V 5V 3.3V Στις δοκιμές που ακολουθούν θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του PSU σε πιο απλά σενάρια μεταβολής του φορτίου, κατά την εκκίνηση (turn on) του PSU. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το ρελέ εκκίνησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Turn On Transient Response Tests Corsair AX860i Στα 5VSB παρατηρήσαμε ένα μικρό σκαλοπάτι στο μέσο της κυματομορφής, το οποίο πάντως δεν εμπνέει την παραμικρή ανησυχία. Στα +12V τώρα, μετρήσαμε πολύ μικρές αιχμές, οι οποίες βρίσκονται αρκετά κάτω από το όριο των 13.2 V. Τέλος, στο τελευταίο τεστ παρουσιάζει μια εμφανή καμπή, αλλά πιθανότατα και τα Chromas να ζορίζουν ιδιαίτερα το PSU στο συγκεκριμένο τεστ. Όπως και να έχει πάντως οι αιχμές είναι που ενδιαφέρουν κατά κύριο λόγο στις συγκεκριμένες δοκιμές και στην προκειμένη περίπτωση είναι αμελητέες. Ας ρίξουμε μια ματιά τώρα και στο χρόνο που μπορεί να κρατήσει το PSU τις τάσεις τους εντός ορίων, σε περίπτωση που κοπεί απότομα η τάση τροφοδοσίας. Αυτός ο χρόνος ονομάζεται "hold-up time" και σύμφωνα με τις προδιαγραφές ATX πρέπει να είναι μεγαλύτερος των 16 ms με το τροφοδοτικό να λειτουργεί με πλήρες φορτίο. Στο παρακάτω screenshot, με μπλε διακρίνεται η κυματομορφή της τάσης του δικτύου και με κίτρινο το Power Ok σήμα του τροφοδοτικού το οποίο από 5V πέφτει σε 0V, μόλις κάποια από τις τάσεις του PSU πέσει κάτω από το 95% της ονομαστικής/κανονικής τιμής της. Ο πυκνωτής του APFC και η σωστή σχεδίαση, φυσικά, επέτρεψαν στο PSU να ξεπεράσει με άνεση το ελάχιστο επιτρεπτό όριο των 16 ms, που ορίζει το πρότυπο ATX για το χρόνο hold-up. Στις επόμενες μετρήσεις θα δούμε τα επίπεδα ripple που υπάρχουν στις DC τάσεις του AX860i. Τα όρια είναι 120mV για τα +12V και 50mV για τα 5V, 3.3V και 5VSB. Ripple Measurements Corsair AX860i Test 12V 5V 3.3V 5VSB Pass/Fail 20% Load 9.6 mV 11.0 mV 9.7 mV 8.8 mV Pass 40% Load 12.2 mV 8.1 mV 9.0 mV 5.8 mV Pass 50% Load 14.1 mV 9.7 mV 8.9 mV 6.1 mV Pass 60% Load 15.5 mV 10.2 mV 10.4 mV 6.9 mV Pass 80% Load 19.2 mV 12.7 mV 11.2 mV 8.7 mV Pass 100% Load 23.1 mV 14.6 mV 12.5 mV 11.7 mV Pass 110% Load 25.3 mV 16.3 mV 13.5 mV 12.6 mV Pass Crossload 1 10.9 mV 7.8 mV 7.9 mV 5.2 mV Pass Crossload 2 23.3 mV 15.1 mV 12.6 mV 12.2 mV Pass Οι AC διακυμάνσεις που εμφανίζονται στις DC τάσεις του PSU είναι ανεπαίσθητες και θα προκαλέσουν τις ελάχιστες δυνατές παρενέργειες στα επιμέρους εξαρτήματα του συστήματος που θα τροφοδοτηθεί από το συγκεκριμένο PSU. Βλέπετε το ripple επηρεάζει πάρα πολύ ευαίσθητα εξαρτήματα όπως mosfets/transistors και πυκνωτές. Ειδικά στους τελευταίους προκαλεί υπερθέρμανση, κάτι που επιφέρει τη δραστική μείωση του προσδόκιμου ζωής τους. Το AX860i, χάρις στον ψηφιακό έλεγχο του, κρατάει το μέγιστο ripple στα +12V μόλις στο ένα πέμπτο της μέγιστης τιμής που προβλέπει το πρότυπο ATX και στα δευτερεύοντα rails σε εξίσου χαμηλά επίπεδα. Ανάλογες επιδόσεις έχουμε συναντήσει μόνο σε high-end Delta και Seasonic PSUs. Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple. Ripple Oscilloscope Screenshots Corsair AX860i Full Load 110% Load CL1 test CL2 test Το AX860i σίγουρα κοστίζει ακριβά, αλλά η τεχνολογία που διαθέτει είναι ότι το καλύτερο έχει να προσφέρει αυτή τη στιγμή η βιομηχανία κατασκευής desktop PSUs και αυτό το κάνει μοναδικό. Μπορεί σε απόδοση να μην ξεφεύγει αρκετά από τα εξίσου κορυφαία AX860/760 που χρησιμοποιούν συμβατική τεχνολογία, αλλά η διαφορά υπάρχει και σε μερικές περιπτώσεις είναι εμφανής (βλέπε PF factor και voltage regulation). Σίγουρα σε μερικά χρόνια που θα έχουν γίνει κοινός τόπος τα ψηφιακά κυκλώματα ελέγχου των PSUs οι τιμές θα πέσουν σε κανονικά επίπεδα, αλλά αυτή τη στιγμή αν θέλετε να πάρετε μια γεύση του αύριο θα πρέπει να επενδύσετε ένα σημαντικό ποσό. Εδώ να σημειώσουμε ότι το παρεχόμενο λογισμικό και οι δυνατότητες που αυτό δίνει στο χρήστη δεν είναι μια έξτρα πολυτέλεια που απλά ανεβάζει την τιμή. Βλέπετε τα ψηφιακά κυκλώματα υπάρχουν εκεί για να ελέγχουν κατά κύριο λόγο το PSU, αλλά από τη στιγμή που είναι ψηφιακά η αποστολή/λήψη δεδομένων από και προς αυτά είναι ιδιαίτερα εύκολη οπότε η Corsair ορθά σκέφτηκε και συμπερίλαβε και το ανάλογο λογισμικό για να δώσει αυτό το κάτι παραπάνω στους χρήστες. Οπότε μη νομίζετε ότι το λογισμικό είναι η ουσία και το κύριο πλεονέκτημα του PSU. Η ουσία είναι το DSP που ελέγχει/ενορχηστρώνει τα πάντα και απλά το Corsair Link λογισμικό είναι το κερασάκι στην τούρτα. Βέβαια θα μπορούσε το συγκεκριμένο λογισμικό να παρείχε μεγαλύτερη ακρίβεια ή ακόμη να δίνει και τη δυνατότητα ελέγχουν των τάσεων εξόδου τοu PSU, κάτι σχετικά εύκολο, αλλά όπως φαίνεται η Corsair θέλει κάποιο χρόνο για να τα υλοποιήσει όλα αυτά. Όπως και να το κάνουμε πάντως τα μοντέλα AXi εξοπλίζονται με μια φρέσκια τεχνολογία και πρέπει να περάσει κάποιος χρόνος για να τελειοποιηθεί αυτή στις λεπτομέρειες. Αυτό που μετράει περισσότερο όλων είναι ότι το AX860i αποδίδει εξαιρετικά καλά και διεκδικεί με άνεση την κορυφή της κατηγορίας του. To Corsair AX860i κοστίζει 223€. Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Απέδωσε την πλήρη ισχύ του σε embient μεγαλύτερη των 45°C Σφιχτό voltage regulation (ειδικά στα +12V) Υψηλή αποδοτικότητα Πολύ χαμηλό ripple Semi-fanless λειτουργία Corsair Link λογισμικό Fully modular Μεγάλος πλήθος διαθέσιμων connectors Self-test δυνατότητα Επταετή εγγύηση Μειονεκτήματα Τσουχτερή τιμή Μικρή απόσταση ανάμεσα στους περιφερειακούς connectors Ακρίβεια μετρήσεων του Corsair Link λογισμικού Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το AX860i είναι: Εδώ τέλειωσε άλλο ένα PSU review. Ευχαριστούμε θερμά την Corsair για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

H Corsair έχει βαλθεί να διαλύσει τον ανταγωνισμό στις high-end κατηγορίες (και όχι μόνο) μιας και σχεδόν ταυτόχρονα παρουσίασε καινούρια προϊόντα σε δύο κορυφαίες σειρές, τις AXi και AX, τα οποία σίγουρα θα προκαλέσουν έντονους πονοκεφάλους στις αντίπαλες εταιρίες. Στην ουσία τα high-end PSUs της Corsair έχουν μείνει μόνα τους στο ρινγκ και παλεύουν αναμεταξύ τους για την κορυφή της εκάστοτε κατηγορίας. Βλέπετε αντίστοιχα Flextronics (o ΟΕΜ των AXi) δεν υπάρχουν και τα αντίστοιχα Seasonic (ο OEM των AX) είναι πιο ακριβά από τα ΑΧ μοντέλα της Corsair, οπότε η σύγκριση είναι άνιση. Ένα είναι το σίγουρο πάντως, η Corsair κατέχει κορυφαία θέση και στα τροφοδοτικά και έχει σημαντική παρουσία όχι μόνο στις high-end κατηγορίες, αλλά και στις χαμηλότερες (mainstream) διεκδικώντας έτσι ένα τεράστιο μερίδιο της αγοράς. Η καινούρια σειρά AX της Corsair αν και δεν είναι πια η ναυαρχίδα των PSU προϊόντων της, παραμένει ακόμη στην high-end κατηγορία και φέρει σημαντικές βελτιώσεις έναντι των προηγούμενων AX750 και AX850 μοντέλων. Η πιο χτυπητή διαφορά σίγουρα είναι η αναβάθμιση της πιστοποίησης αποδοτικότητας από 80 Plus Gold σε 80 Plus Platinum. Επίσης, η πλατφόρμα στην οποία στηρίζονται τα ΑΧ PSUs έχει αλλάξει/βελτιωθεί σημαντικά, προσφέροντας πιο σφιχτές τάσεις (voltage regulation) και αυξημένη αποδοτικότητα (efficiency), ακόμη και σε πολύ χαμηλά φορτία. Επιπλέον, υπάρχει η δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε semi-fanless (hybrid) ή κανονική λειτουργία του ανεμιστήρα και τέλος ο αριθμός των διαθέσιμων PCIe connectors έχει αυξηθεί στους έξι. Στη σημερινή δοκιμή θα πρωταγωνιστήσει ένα AX760, το οποίο είναι από τα λίγα PSUs της κατηγορίας του που μπορεί να τροφοδοτήσει μέχρι και τρεις high-end κάρτες γραφικών (VGAs) ταυτόχρονα, χάρις στους έξι PCIe connectors που διαθέτει. Επίσης η τιμή του, αν και λίγο χαμηλότερη από αυτήν του AX760i, παραμένει σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα και θα πρέπει να αποδώσει πάρα πολύ καλά στις δοκιμές μας, για να σημειώσει έναν υψηλό λόγο τιμής/απόδοσης. Βέβαια το όνομα της Seasonic που κρύβεται από πίσω του, μας προδιαθέτει ήδη για υψηλές επιδόσεις. Τα κύρια χαρακτηριστικά του AX760 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Corsair AX760 Features & Specs Max. DC Output 760W PFC Active PFC Efficiency 80 Plus Platinum Operating temperature 0°C ~ 50°C Protections Over Voltage Protection Under Voltage Protection Over Current Protection Over Power Protection Short Circuit Protection Over Temperature Protection Cooling 120 mm Double Ball-Bearing Fan (9S1212F404) Dimensions 150 mm (W) x 87 mm (H) x 160 mm (D) Weight 2.1 kg Compliance ATX12V v2.3, EPS 2.92 Warranty 7 years Price at time of review (inc. 23% VAT) 181€ Η αποδοτικότητα είναι Platinum, η υψηλότερη πιστοποίηση που υπάρχει μέχρι στιγμής (μέχρι την έλευση του Titanium level) και η μέγιστη θερμοκρασία στην οποία μπορεί να αποδώσει τη μέγιστη ισχύ του το PSU είναι 50C, όπως συστήνει το ATX πρότυπο. Οι προστασίες περιλαμβάνουν όλες τις διαθέσιμες, που συναντούμε στα σημερινά desktop PSUs και ανάμεσα τους συγκαταλέγεται και η σχετικά σπάνια OTP (Over Temperature Protection - προστασία υπερθέρμανσης). Ο ανεμιστήρας που ψύχει το PSU έχει 120 mm διάμετρο αντί για 140 mm, κυρίως λόγο των περιορισμένων διαστάσεων του σασί. Είναι ιδιαίτερα ποιοτικός μιας και κατασκευάζεται από την Sanyo Denki και επίσης εξοπλίζεται με ρουλεμάν (ball-bearings), για αυξημένη διάρκεια ζωής. Η εγγύηση του PSU είναι η συνήθης που παρέχει η Corsair στις high-end σειρές της και αγγίζει τα εφτά χρόνια. Τέλος, η τιμή του AX760 είναι ιδιαίτερα τσουχτερή, ειδικά στην Ελλάδα. Βέβαια σε σύγκριση με μια καλή κάρτα γραφικών ή έναν high-end CPU είναι κατά πολύ μικρότερη και να έχετε πάντα υπόψιν σας ότι ένα καλό PSU θα σας συντροφεύει για πολλά χρόνια και θα φροντίζει/προστατεύει τα υπόλοιπα εξαρτήματα του υπολογιστή σας. Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του AX760. Cables / Connectors Modular Cables ATX connector (610mm) 20+4 pin 4+4 pin EPS12V / ATX12V connector (650mm) 2 6+2 pin PCIe (600mm+150mm) 4 6+2 pin PCIe (750mm+150mm) 2 SATA (400mm+100mm+100mm+100mm+100mm) 8 SATA (540mm+100mm+100mm+100mm) 4 4 pin Molex (450mm+100mm+100mm+100mm) 8 FDD adapter (+100mm) 2 Το AX760 εξοπλίζεται με τον ίδιο αριθμό καλωδιώσεων/connectors που διαθέτει και το μεγαλύτερο αδερφάκι του, το AX860. Δεδομένου ότι το AX860 ήδη φέρει πάρα πολλές καλωδιώσεις για τα κυβικά του, φανταστείτε τι γίνεται στην περίπτωση του AX760. Πράγματι, μόνο σε PSUs με ισχύ >1kW συναντάμε συνήθως τόσο μεγάλο πλήθος connectors. Ο μελλοντικός αγοραστής του PSU θα έχει στη διάθεση του έξι PCIe, δύο EPS, δώδεκα SATA και οχτώ Peripheral connectors, οπότε θα μπορεί να τροφοδοτήσει με άνεση οποιοδήποτε high-end σύστημα. Το μήκος όλων των καλωδιώσεων είναι επαρκές και δε θα δημιουργήσει πρόβλημα ακόμη και σε full tower cases. Η μόνη ένσταση μας είναι η μικρή απόσταση ανάμεσα στους περιφερειακούς connectors, η οποία θα έπρεπε να ήταν τουλάχιστον 15 cm, αντί για μόλις 10 cm που είναι τώρα. Επίσης όλες οι καλωδιώσεις είναι stealth (δηλαδή τα επιμέρους καλώδια τους είναι όλα βαμμένα μαύρα) και οι μισές είναι sleeved ενώ οι υπόλοιπες είναι ribboned (πλακέ). Οι αγωγοί των καλωδιώσεων έχουν AWG18 διάμετρο, η οποία είναι η ελάχιστη που προτείνει το ATX πρότυπο για το πλείστο των καλωδιώσεων ενός PSU. Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του AX760. Corsair AX760 Power Specs Rail 3.3V 5V 12V 5VSB -12V Max. Power Amps 25 25 63 3 0.5 Watts 125 756 15 6 Total Max. Power (W) 760 To ΑΧ760 διαθέτει ένα μόνο +12V rail το οποίο μπορεί να αποδώσει από μόνο του την πλήρη ισχύ του PSU, κάτι ιδιαίτερα χρήσιμο στα σύγχρονα συστήματα που αντλούν ισχύ κυρίως από το συγκεκριμένο rail. Επίσης τα δευτερεύοντα rails είναι αρκετά δυνατά με 125 W μέγιστη συνδυαζόμενη ισχύ και το ίδιο ισχύει και για τα 5VSB, που μπορούν να αποδώσουν μέχρι και 3 Αmperes (A). To ΑΧ760 έρχεται μέσα σε μια αρκετά μεγάλη συσκευασία, η οποία στο μπροστινό μέρος της απεικονίζει τη γρίλια εξαερισμού του ανεμιστήρα, του PSU. Η σχεδίαση βέβαια της συγκεκριμένης γρίλιας δεν ξεφεύγει από τα κλασσικά πρότυπα, όπως συμβαίνει με την αντίστοιχη των AXi μοντέλων, αλλά αυτό δεν εμπόδισε την Corsair να τη χρησιμοποιήσει ως κύριο θέμα της συσκευασίας. Στο μπροστινό μέρος της τελευταίας βρίσκουμε επίσης την περιγραφή του μοντέλου και της σειράς του PSU, καθώς και το σήμα (badge) της 80 Plus Platinum αποδοτικότητας. Στο πίσω μέρος της συσκευασίας βρίσκουμε αρκετές λεπτομέρειες πάνω στα επιμέρους χαρακτηριστικά του PSU, καθώς και δύο γραφήματα που αναπαριστούν την αποδοτικότητα και το θόρυβο που εκλύει ο ανεμιστήρας του τροφοδοτικού. Επίσης υπάρχει μια χρήσιμη περιγραφή των διαθέσιμων connectors μαζί με τα μήκη των καλωδιώσεων που τους φιλοξενούν και στο κάτω δεξί μέρος ένας πίνακας παραθέτει τις προδιαγραφές όλων των rails. Κάτω από το εξωτερικό sleeve κρύβεται μια πιο απλή, αλλά στιβαρή, χαρτόκουτα η οποία και φιλοξενεί το PSU μαζί με όλα τα συνοδευτικά του. Στο εσωτερικό της υπάρχει αρκετή ποσότητα αφρώδες προστατευτικού, έτσι ώστε να εγγυηθεί την ασφαλή μεταφορά του PSU στον τελικό αγοραστή Το PSU βρίσκεται μέσα σε ένα πουγκί, το οποίο αν και φαίνεται να είναι κατασκευασμένο από ύφασμα (στις φωτογραφίες τουλάχιστον), στην πραγματικότητα αποτελείται ως επί το πλείστο από συνθετικά υλικά. Μια μικρή τσάντα περιέχει όλες τις αποσπώμενες καλωδιώσεις καθώς και τα υπόλοιπα συνοδευτικά, τα οποία αποτελούνται από ένα case badge, μερικά δεματικά, ένα σετ βίδες, ένα εγχειρίδιο χρήσης και ένα εγχειρίδιο που αναφέρει πληροφορίες σχετικές με την εγγύηση του προϊόντος. Το φινίρισμα του PSU είναι ιδιαίτερα καλό, αν και η εμφάνιση του είναι συμβατική και δε διαθέτει τη μοντέρνα σχεδίαση που φέρουν τα AXi μοντέλα. Επίσης οι διαστάσεις του AX760 είναι μαζεμένες, κάτι που θα επιτρέψει την εύκολη εγκατάσταση του ακόμη και σε μικρά κουτιά (cases). Στο μπροστινό μέρος βρίσκουμε έναν διακόπτη on/off και την κλασσική κυψελοειδή γρίλια εξαερισμού. Στο πλαϊνό μέρος συναντούμε μικρά αυτοκόλλητα που περιγράφουν τον αριθμό μοντέλου και στο πίσω μέρος υπάρχει το modular πάνελ που φιλοξενεί πάρα πολλές υποδοχές για τις αποσπώμενες καλωδιώσεις. Σε αυτή την πλευρά του PSU βρίσκουμε επίσης και έναν μικρό διακόπτη, μέσω του οποίου ο χρήστης μπορεί να επιλέξει ανάμεσα σε hybrid - υβριδική (semi-fanless) λειτουργία, όπου ο ανεμιστήρας δεν λειτουργεί σε χαμηλά φορτία και σε κανονική λειτουργία όπου ο ανεμιστήρας λειτουργεί συνεχώς, με ταχύτητα ανάλογη του φορτίου και της εσωτερικής θερμοκρασίας του PSU. Κατά τη γνώμη μας ο συγκεκριμένος διακόπτης θα έπρεπε να είχε τοποθετηθεί στο μπροστινό μέρος του PSU, έτσι ώστε να είναι πιο εύκολα προσβάσιμος. Εκεί που είναι τώρα δυσκολεύει την αλλαγή της κατάστασης λειτουργίας του PSU, μιας ο χρήστης θα πρέπει να αφαιρέσει το πλαϊνό κάλυμμα του case για να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτόν. To AX760 στηρίζεται στην φρέσκια πλατφόρμα με κωδικό όνομα KM3, η οποία βρίσκεται επίσης πίσω και από τα Seasonic Χ-760/860. Σε σύγκριση με την παλιότερη KM2 πλατφόρμα, την οποία μεταξύ άλλων χρησιμοποιούσαν τα Corsair ΑΧ750/850, η καινούρια προσφέρει πιο σφιχτό voltage regulation (2% αντί για 3% που υποσχόταν η παλιότερη), μεγαλύτερο αριθμό EPS/PCIe καλωδιώσεων, αυξημένη απαγωγή θερμότητας από τα +12 mosfets και full bridge τοπολογία στο πρωτεύον έναντι half-bridge της KM2. Πρόκειται λοιπόν για μια ιδιαίτερα αποδοτική πλατφόρμα που στηρίζεται σε ότι καλύτερο έχουν να προσφέρουν τα αναλογικά κυκλώματα. Το επόμενο βήμα πια για την Seasonic είναι να ακολουθήσει το δρόμο της Flextronics και να χρησιμοποιήσει ψηφιακά κυκλώματα, μιας και μόνο έτσι θα καταφέρει να αυξήσει σημαντικά τις ήδη κορυφαίες επιδόσεις που προσφέρει η KM3. Πίσω από την υποδοχή ρεύματος βρίσκεται μια μικρή και πλήρως προστατευμένη (από EMI) πλακέτα η οποία φέρει αρκετά μέρη του transient φίλτρου: τέσσερις Y πυκνωτές, έναν Χ και ένα πηνίο. Στην κύρια πλακέτα βρίσκουμε και το δεύτερο μέρος του ανωτέρου φίλτρου το οποίο αποτελείται από δύο πηνία και δύο ζευγάρια Χ και Υ πυκνωτών. Υπάρχει επίσης και ένα βαρίστορ (MOV), το οποίο προστατεύει από ξαφνικές υπερτάσεις (spikes) του δικτύου τροφοδοσίας. Σε αυτή τη γειτονιά βρίσκουμε και έναν θερμίστορ (για προστασία από μεγάλα ρεύματα εκκίνησης) και ένα ρελέ που το απομονώνει από το κύκλωμα, για λόγους ενεργειακής οικονομίας, μόλις ολοκληρώσει το έργο του. Οι παράλληλες γέφυρες ανόρθωσης είναι δύο GBJ1506 και μπορούν να διαχειριστούν μέχρι και 15 Α έκαστη (οπότε 30 Α συνολικά). Στο APFC δύο Infineon IPP60R199CP fets και μία Cree C3D06060 boost δίοδος προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Οι δύο παράλληλοι πυκνωτές εξομάλυνσης παρέχονται από την θρυλική Nippon Chemi-Con (400 V, 330 μF ο καθένας ή 660 μF και οι δύο μαζί, 105°C, KMR series). Ο ελεγκτής του APFC κάθεται πάνω σε μια μικρή πλακέτα και είναι ο γνωστός NPC1654 που χρησιμοποιεί κατά κόρον η Seasonic (και η Super Flower). Τα κύρια switching fets είναι τέσσερα Infineon IPP50R250CP, σε full bridge τοπολογία. Για την αύξηση του efficiency χρησιμοποιείται επίσης και ένας LLC resonant converter. Σε αντίθεση με την προηγούμενη KM2 πλατφόρμα, όπου τα mosfets που ανόρθωναν τα +12V βρισκόταν στο πίσω μέρος (solder side) της κύριας πλακέτας και ψυχόταν κυρίως από το σασί, στην KM3 τα φιλοξενεί μια κάθετη πλακέτα στο δευτερεύον και με την βοήθεια δύο ψυκτρών και του ανεμιστήρα η ψύξη τους έχει βελτιωθεί δραματικά. Στην ίδια πλακέτα βρίσκεται και ο LLC resonant ελεγκτής, ένας Champion CM6901 ο οποίος προσφέρει ιδιαίτερα υψηλό efficiency. Επίσης, σε μία από τις δύο ψύκτρες των +12V βρήκαμε ένα θερμίστορ, το οποίο χρησιμοποιείται είτε από το κύκλωμα ελέγχου στροφών του ανεμιστήρα είτε από την προστασία υπερθέρμανσης. Τέλος, οι πυκνωτές που φιλτράρουν το συγκεκριμένο rail παρέχονται από την Enesol (οι πολυμερικοί) και την Chemi-Con (οι ηλεκτρολυτικοί). Οι δύο DC-DC μετατροπείς (converters) που παράγουν τα δευτερεύοντα rails (5V και 3.3V) βρίσκονται κατευθείαν στην modular πλακέτα για ελαχιστοποίηση των ενεργειακών απωλειών. Ένα APW7159 IC είναι ο PWM ελεγκτής και για τους δύο μετατροπείς και σε καθέναν από αυτούς βρίσκουμε τρία Infineon BSC0906NS fets. Αρκετοί πολυμερικοί πυκνωτές της Enesol αναλαμβάνουν το φιλτράρισμα του ripple, στην modular πλακέτα. Πάνω σε αυτή την πλακέτα βρίσκουμε έναν Weltrend WT7527 ελεγκτή που αναλαμβάνει σχεδόν όλες τις προστασίες του PSU, και ένα LM393 IC που προσφέρει μερική επιπλέον βοήθεια. Το WT7527 ολοκληρωμένο υποστηρίζει OCP (Over Current Protection) για μέχρι και δύο +12V rails, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση μόνο ένα υπάρχει. Η ποιότητα των κολλήσεων της κύριας πλακέτας είναι τυπική Seasonic, άψογη δηλαδή. Ο ανεμιστήρας που ψύχει το AX760 προέρχεται από την Sanyo Denki και ανήκει στη σειρά San Ace. Πρόκειται για έναν ιδιαίτερα υψηλής ποιότητα ανεμιστήρα με μεγάλη διάρκεια ζωής, χάρις στα ρουλεμάν με τα οποία εξοπλίζεται. Σε υψηλές στροφές δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως ήσυχος αλλά το κύκλωμα ελέγχου των στροφών του, σπάνια θα του επιτρέψει να λειτουργήσει σε υψηλές ταχύτητες. Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια δύο Chroma 6314A mainframes, δύο παλμογράφων Picoscope 3424 με τέσσερις αναλογικές εισόδους ο καθένας, ενός παλμογράφου Rigol DS1052E (hacked to DS1102E), ενός Picotech TC-08 thermocouple data logger με οκτώ κανάλια, ενός Fluke 175, ενός επαγγελματικού power meter (Yokogawa WT210) και ενός ξύλινου κουτιού που με τη βοήθεια των κατάλληλων πηγών θερμότητας παίζει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του AX760 (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60%, 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το PSU. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Corsair AX760 Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency Fan Speed (RPM) Noise (dBA) Temps (In/Out) PF/AC Volts 1 10.636A 1.980A 1.975A 0.981A 151.70 92.52% 0 0 48.02°C 0.916 12.237V 5.031V 3.338V 5.092V 163.96 38.36°C 230.0V 2 21.647A 3.969A 3.952A 1.180A 303.72 93.73% 0 0 50.83°C 0.964 12.223V 5.027V 3.338V 5.075V 324.05 40.73°C 229.9V 3 27.030A 4.966A 4.942A 1.579A 379.66 93.73% 0 0 52.94°C 0.973 12.217V 5.025V 3.338V 5.059V 405.07 42.44°C 229.8V 4 32.429A 5.968A 5.931A 1.980A 455.58 93.31% 1250 42 39.39°C 0.979 12.206V 5.023V 3.336V 5.045V 488.23 50.95°C 229.9V 5 43.418A 7.963A 7.911A 2.385A 607.52 92.84% 1970 52 41.25°C 0.984 12.188V 5.019V 3.336V 5.024V 654.35 54.49°C 229.9V 6 55.021A 8.969A 8.902A 3.000A 759.37 92.18% 1975 52 43.56°C 0.986 12.172V 5.015V 3.335V 4.997V 823.80 58.84°C 229.7V 7 61.298A 8.971A 8.905A 3.003A 835.29 91.65% 2025 53 44.81°C 0.986 12.164V 5.014V 3.334V 4.991V 911.35 62.55°C 229.7V CL1 1.966A 15.003A 15.004A 0.502A 152.17 87.17% 950 37 42.59°C 0.922 12.232V 5.021V 3.348V 5.089V 174.56 51.39°C 230.1V CL2 62.964A 1.000A 1.003A 1.001A 780.01 92.64% 2030 53 43.58°C 0.986 12.175V 5.020V 3.330V 5.054V 842.00 60.13°C 229.7V Ο ανεμιστήρας δεν ενεργοποιήθηκε μέχρι και το τρίτο τεστ, παρόλο την υψηλή θερμοκρασία που επικρατούσε μέσα στο hot box, κρατώντας τα συνολικά επίπεδα θορύβου σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα. Επίσης η αποδοτικότητα ήταν ιδιαίτερα υψηλή και η διακύμανση των τάσεων ανεπαίσθητη. Πραγματικά η Seasonic ξεπέρασε τον εαυτό της με αυτή την πλατφόρμα βάζοντας τα γυαλιά σε άλλες εταιρίες που χρησιμοποιούν ψηφιακό έλεγχο για να επιτύχουν παρόμοια αποτελέσματα! Ότι και να πούμε για την απόδοση του AX760 είναι λίγο και μόνο το AX760i καταφέρνει να το συναγωνιστεί σε αυτό τον τομέα, αλλά το τελευταίο κοστίζει περισσότερο. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του AX760 σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι 40, 60, 80 και 100W. Efficiency at Low Loads Corsair AX760 Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency Fan Speed (RPM) Fan Noise (dBA) PF/AC Volts 1 1.811A 1.980A 1.974A 0.195A 39.72 83.31% 0 0 dBA 0.723 12.241V 5.033V 3.338V 5.116V 47.68 230.0V 2 3.362A 1.981A 1.974A 0.390A 59.71 87.30% 0 0 dBA 0.792 12.241V 5.033V 3.338V 5.111V 68.40 230.0V 3 4.917A 1.980A 1.974A 5.104A 79.72 89.38% 0 0 dBA 0.832 12.241V 5.033V 3.338V 5.104V 89.19 230.0V 4 6.468A 1.980A 1.974A 0.780A 99.70 90.68% 0 0 dBA 0.865 12.240V 5.032V 3.338V 5.098V 109.95 230.0V Σε κανένα από τα παραπάνω τεστ δε χρειάστηκε να επέμβει ο ανεμιστήρας, παρόλο που η ambient βρισκόταν ανάμεσα στους 35-40°C. Όπως βλέπετε η αποδοτικότητα ακόμη και σε τόσο χαμηλά φορτία είναι απίστευτα υψηλή, εξαλείφοντας μια αδυναμία που είχαν σε αυτό τον τομέα τα PSUs που στηρίζονταν στην προηγούμενη KM2 πλατφόρμα (σε σχέση πάντα με τον Platinum ανταγωνισμό). Αυτό το PSU αποδίδει ιδιαίτερα καλά και αποδοτικά σε όλο το φάσμα της λειτουργίας του, βάζοντας τα γυαλιά στον ανταγωνισμό. Μόνο τις Platinum πλατφόρμες της Super Flower έχουμε δει να αποδίδουν τόσο καλά, σε χαμηλά φορτία. Στον πιο κάτω πίνακα παραθέτονται η κατανάλωση και οι τάσεις των rails όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση idle (σε λειτουργία αλλά χωρίς φορτίο), καθώς και η κατανάλωση όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση standby (χωρίς φορτίο στα 5VSB). Idle / Standby Corsair AX760 Mode 12V 5V 3.3V 5VSB Watts PF/AC Volts Idle 12.257V 5.034V 3.338V 5.127V 4.94 0.218 230.2V Standby 0.18 0.011 230.2V Με μόλις 0.18 W κατανάλωση σε standby λειτουργία το AX760 ξεπερνά κατά πολύ τις απαιτήσεις του ErP Lot 6 2013 προτύπου, που απαιτεί κάτω από 0.5 W κατανάλωση σε standby. Παρακάτω παραθέτονται τα αποτελέσματα της αποδοτικότητας των 5VSB. Το πρότυπο ATX προτείνει (προσοχή δεν απαιτεί) η αποδοτικότητα στα 5VSB με 100mA, 250mA και >=1Α φορτίο να είναι μεγαλύτερη ή ίση από 50%, 60% και 70% αντίστοιχα. 5VSB Efficiency Corsair AX760 Test # 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency PF/AC Volts 1 0.102A 0.52 70.27% 0.042 5.125V 0.74 230.3V 2 0.252A 1.29 76.33% 0.093 5.121V 1.69 230.3V 3 1.002A 5.11 78.86% 0.261 5.102V 6.48 230.4V 4 3.002A 15.18 81.13% 0.383 5.055V 18.71 230.2V To 5VSB rail δε χάλασε την γενικότερη εικόνα της αποδοτικότητας, μιας και παρουσίασε μικρές απώλειες σε όλα τα φορτία που δοκιμάσαμε. Στο τελευταίο τεστ κατάφερε και πέρασε το ψυχολογικό όριο του 80%, κάτι δύσκολο για το συγκεκριμένο rail. Ακολουθούν μερικά γραφήματα. Στο πρώτο διακρίνεται το efficiency του AX760 σε μικρά φορτία και σε φορτία αντίστοιχα του 20-110% (tests#1-7) της μέγιστης ισχύς του. Στο δεύτερο γράφημα διαγράφεται η παρέκκλιση όλων των rails(σε ποσοστό %) και στα επόμενα τέσσερα γραφήματα φαίνονται αναλυτικά οι τάσεις των κύριων rails, που καταγράφηκαν στα tests#1-6. Efficiency & Voltage Regulation Charts Corsair AX760 Efficiency Voltage Variations Chart 12V Rail Chart 5V Rail Chart 3.3V Rail Chart 5VSB Rail Chart Στις παρακάτω δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση του PSU σε δύο διαφορετικά σενάρια. Στο πρώτο το PSU, ενώ λειτουργεί με 20% φορτίου, θα δεχτεί ένα απότομο load (10Α στα +12V, 5Α στα 5V, 5A στα 3.3V και 0.5Α στα 5VSB) για 200 ms. Στο δεύτερο σενάριο το PSU, ενώ θα λειτουργεί με 50% φορτίου, θα δεχτεί το ίδιο ακριβώς load για το ίδιο χρονικό διάστημα. Και στις δύο περιπτώσεις θα παρατηρήσουμε τις στιγμιαίες πτώσεις τάσης που θα παρατηρηθούν σε όλα τα rails του PSU (εκτός των -12V), με τη βοήθεια του παλμογράφου. Σε καμιά περίπτωση οι πτώσεις τάσης δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 5%, σύμφωνα πάντα με το πρότυπο ATX. Εδώ να τονίσουμε ότι οι παραπάνω δοκιμές είναι πολύ σημαντικές, μιας και εξομοιώνουν τα απότομα φορτία που μπορεί να δεχτεί εν λειτουργία ένα PSU (π.χ. την απότομη λειτουργία σε 100% της VGA ή του επεξεργαστή ή και των δύο μαζί, την εκκίνηση μιας συστοιχίας raid κτλ.). Τις εν λόγω δοκιμές τις ονομάσαμε “Advanced Transient Tests” και τις θεωρούμε εξαιρετικά δύσκολες, ιδιαίτερα για τα PSUs με ισχύ μικρότερη των 500W. Advanced Transient Response Charts Corsair AX760 20% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After 50% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After To ΑΧ760 τα πήγε πολύ καλά και σε αυτές τις δοκιμές, μιας και όχι μόνο κατάφερε και κράτησε όλα τα rails του εντός των ορίων που προβλέπει το όριο ATX αλλά οι διακυμάνσεις στα περισσότερα rails ήταν ιδιαίτερα μικρές. Ειδικά στα +12V, που είναι το πιο σημαντικό rail όλων και σε πραγματικές συνθήκες θα αντιμετωπίσει μεγάλα transient φορτία, οι διακυμάνσεις ήταν ιδιαίτερα μικρές και αρκετά κάτω του 1%. Ακολουθούν τα αντίστοιχα screenshots τα οποία πήραμε κατά τη διάρκεια των παραπάνω δοκιμών. Advanced Transient Response Oscilloscope Screenshots Corsair AX760 20% Load +12V 5V 3.3V 50% Load +12V 5V 3.3V Στις δοκιμές που ακολουθούν θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του PSU σε πιο απλά σενάρια μεταβολής του φορτίου, κατά την εκκίνηση (turn on) του PSU. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το ρελέ εκκίνησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Turn On Transient Response Tests Corsair AX760 Στο 5VSB rail δεν παρατηρήσαμε/μετρήσαμε κάποιες αιχμές (spikes) ή voltage overshoots. Αντίθετα στα +12V παρουσιάζονται κάποιες αιχμές οι οποίες περίεργος σημειώνονται αφού έχει σταθεροποιηθεί η τάση του rail. Βέβαια και στις δύο περιπτώσεις είναι αρκετά μικρότερες του μέγιστου επιτρεπόμενου ορίου, οπότε δε συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας. Ας ρίξουμε μια ματιά τώρα και στο χρόνο που μπορεί να κρατήσει το PSU τις τάσεις τους εντός ορίων, σε περίπτωση που κοπεί απότομα η τάση τροφοδοσίας. Αυτός ο χρόνος ονομάζεται "hold-up time" και σύμφωνα με τις προδιαγραφές ATX πρέπει να είναι μεγαλύτερος των 16 ms με το τροφοδοτικό να λειτουργεί με πλήρες φορτίο. Στο παρακάτω screenshot, με μπλε διακρίνεται η κυματομορφή της τάσης του δικτύου και με κίτρινο το Power Ok σήμα του τροφοδοτικού το οποίο από 5V πέφτει σε 0V, μόλις κάποια από τις τάσεις του PSU πέσει κάτω από το 95% της ονομαστικής/κανονικής τιμής της. Το AX760 σημείωσε μεγάλο hold-up χρόνο ξεπερνώντας κατά πολύ τα 16 ms που αναφέρει το πρότυπο ATX. Αυτό δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται και σύμφωνα με την εμπειρία μας πολλά επώνυμα και high-end PSUs δεν το επιτυγχάνουν αυτό. Οι κατασκευαστές επίσης εφησυχάζουν γιατί ελάχιστα sites/reviewers μετρούν/αποκαλύπτουν το χρόνο hold-up, μιας και είναι μια απαιτητική διαδικασία που απαιτεί εξοπλισμό και μεγάλη προσοχή/εμπειρία. Αν τροφοδοτείτε το PSU μέσω UPS ο hold-up χρόνος είναι ιδιαίτερα σημαντικός μιας και το PSU μπορεί να "κλείσει"πριν προλάβει να επέμβει το UPS. Στις επόμενες μετρήσεις θα δούμε τα επίπεδα ripple που υπάρχουν στις DC τάσεις του AX760. Τα όρια είναι 120mV για τα +12V και 50mV για τα 5V, 3.3V και 5VSB. Ripple Measurements Corsair AX760 Test 12V 5V 3.3V 5VSB Pass/Fail 20% Load 15.0 mV 11.1 mV 10.4 mV 6.5 mV Pass 40% Load 18.6 mV 11.8 mV 10.8 mV 6.6 mV Pass 50% Load 19.7 mV 12.4 mV 11.9 mV 6.9 mV Pass 60% Load 20.2 mV 13.0 mV 12.1 mV 7.1 mV Pass 80% Load 24.3 mV 13.9 mV 12.8 mV 7.2 mV Pass 100% Load 27.6 mV 14.6 mV 13.2 mV 7.9 mV Pass 110% Load 29.5 mV 15.0 mV 13.5 mV 8.5 mV Pass Crossload 1 15.1 mV 14.2 mV 12.5 mV 7.1 mV Pass Crossload 2 27.3 mV 13.0 mV 11.9 mV 9.8 mV Pass Οι AC διακυμάνσεις (ή ripple) στις τάσεις του AX760 είναι ελάχιστες, όπως έχουμε συνηθίσει σε προϊόντα της Corsair/Seasonic. Ακόμη και με 110% φορτίο το ripple στα +12V δεν ξεπερνά τα 30 mV, δηλαδή το 1/4 του ορίου! Από ότι φαίνεται η πρωτοπόρα σχεδίαση σε συνδυασμό με τους υψηλής ποιότητας πολυμερικούς και ηλεκτρολυτικούς πυκνωτές απέδωσε τα μέγιστα σε αυτόν τον τομέα. Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple. Ripple Oscilloscope Screenshots Corsair AX760 Full Load 110% Load CL1 test CL2 test Το AX760 συνεχίζει την παράδοση του προκατόχου του, προσφέροντας ιδιαίτερα υψηλές επιδόσεις και πλήθος χαρακτηριστικών που δε θα αφήσουν ασυγκίνητο τον "ψαγμένο" (και όχι μόνο) χρήστη. Η καινούρια πλατφόρμα της Seasonic απλά πετάει και πραγματικά το χάσμα επιδόσεων μεταξύ των digital controlled ΑΧi και των AX PSUs είναι τόσο μικρό, σε σημείο που να δημιουργείται εσωτερικός ανταγωνισμός στα προϊόντα της Corsair. Με άλλα λόγια η Seasonic απέδειξε ότι τα αναλογικά κυκλώματα έχουν ακόμη ζωή και μπορούν να προσφέρουν ασύλληπτες επιδόσεις με την κατάλληλη σχεδιάση. Το AX760 είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού μιας και το voltage regulation σε όλα τα rails του είναι κατά πολύ κάτω του 1%, το ripple παραμένει σε τρομερά χαμηλά επίπεδα ακόμη και στις χειρότερες περιπτώσεις και ο εκλυόμενος θόρυβος του ανεμιστήρα περιορίζεται δραστικά χάρις στις χαμηλές ενεργειακές απώλειες και φυσικά χάρις στην υβριδική λειτουργία του ανεμιστήρα. Εδώ να τονίσουμε ότι τα AX εξοπλίζονται με έναν ιδιαίτερα ποιοτικό ανεμιστήρα, ο οποίος θα αντέξει για πάρα πολλά χρόνια. Βέβαια με τα εφτά χρόνια εγγύηση που δίνει η Corsair όπως και να έχει θα έχετε το κεφάλι σας ήσυχο, ακόμη και αν συμβεί κάποια αναποδιά. Το μόνο αρνητικό που μπόρεσα να βρω σε αυτό το PSU είναι η τσουχτερή τιμή του, αλλά πραγματικά αν αναλογιστεί κανείς αυτά που προσφέρει τα αξίζει τα λεφτά του και με το παραπάνω. Σκεφτείτε μόνο τα πόσα χρόνια θα σας συντροφεύει και τα χρήματα που θα σας γλυτώσει, λόγο του ιδιαίτερα υψηλού efficiency σε όλο το φάσμα λειτουργίας του. Τελειώνοντας τη σημερινή δοκιμή, έχω να προσθέσω ότι για άλλη μια φορά η συνεργασία της Corsair με την Seasonic είχε ως αποτέλεσμα ένα διαμάντι και στη συγκεκριμένη περίπτωση το AX760. To AX760 κοστίζει 181€ (με 23% ΦΠΑ). Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Απέδωσε την πλήρη ισχύ του στους 45°C, απροβλημάτιστα Σφιχτό voltage regulation Ιδιαίτερα χαμηλό ripple Πολύ μεγάλη αποδοτικότητα ακόμη και σε χαμηλά φορτία Semi-fanless λειτουργία Αθόρυβο σε χαμηλά-μεσαία φορτία Fully modular σχεδίαση Χρησιμοποιεί, αποκλειστικά, Ιαπωνικής κατασκευής πυκνωτές Υψηλής ποιότητας ανεμιστήρας Επταετής εγγύηση Μικρές διαστάσεις Μειονεκτήματα Τσουχτερή τιμή Θέση διακόπτη λειτουργίας του ανεμιστήρα Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το AX760 είναι: Εδώ τέλειωσε άλλο ένα PSU review. Ευχαριστούμε θερμά την Corsair για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

Το όνομα της Αυστριακής Noctua έχει γίνει πια συνώνυμο των κορυφαίων επιδόσεων, της αθόρυβης λειτουργίας αλλά και της εξαιρετικής ποιότητας μιας και όλα τα προϊόντα της είναι ιδιαιτέρως προσεγμένα, μέχρι και την τελευταία τους λεπτομέρεια. Το πιο "φρέσκο" προϊόν της Noctua είναι η ψύκτρα NH-L9i, η οποία είναι συμβατή μόνο με Intel 115x sockets/επεξεργαστές (κυκλοφόρησε ταυτόχρονα και ένα μοντέλο για AMD επεξεργαστές, η NH-L9a). Το κύριο χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης ψύκτρας είναι οι μαζεμένες διαστάσεις και ειδικότερα το πολύ χαμηλό προφίλ, το οποίο επιτρέπει την εγκατάσταση της σε ιδιαίτερα μικρά κουτιά που επιφέρουν μεγάλο περιορισμό στο ύψος της ψύκτρας του επεξεργαστή. Έτσι η Noctua δίνει τη δυνατότητα ακόμη και στους ιδιοκτήτες SFF (Small Form Factor) ή slim κουτιών, να αλλάξουν τη στοκ ψύκτρα του επεξεργαστή τους και να κερδίσουν τόσο σε ψύξη όσο και σε θόρυβο, μιας και η καινούρια NH-L9i εφοδιάζεται με έναν PWM ελεγχόμενο ανεμιστήρα που υπόσχεται χαμηλά επίπεδα θορύβου ακόμη και σε πλήρεις στροφές. Αυτό φυσικά μένει να το επιβεβαιώσουμε μέσω των δοκιμών μας, αν και είμαστε σίγουροι ότι η Noctua δε θα μας απογοητεύσει μιας και όλα τα προϊόντα της που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής, χαρακτηρίζονται από χαμηλό θόρυβο λειτουργίας. Οπότε στη σημερινή δοκιμή θα δούμε από κοντά μια ψύκτρα που απευθύνεται σε ειδικές περιπτώσεις, όπου οι συνηθισμένες ψύκτρες απλά δε χωράνε. Με μόλις 37 mm ύψος η NH-L9i χωράει παντού αλλά με κάποιους περιορισμούς. Το συγκεκριμένο μοντέλο είναι συμβατό μόνο με Intel 1150, 1155 και 1156 sockets και η Noctua προειδοποιεί τους ενθουσιώδεις χρήστες ότι δεν είναι κατάλληλη για να διαχειριστεί υπερχρονισμένους επεξεργαστές και ότι πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή όταν το TDP υπερβαίνει τα 65W. Με τόσο μικρές διαστάσεις και με τόσο ήσυχο (άρα όχι ιδιαίτερα ισχυρό) ανεμιστήρα, τα παραπάνω μας φαίνονται απολύτως λογικά. Τεχνικά Χαρακτηριστικά Τα επιμέρους τεχνικά χαρακτηριστικά της NH-L9i παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Specifications Noctua NH-L9i Socket compatibility Intel 1150, 1156, 1155 Weight (with fan) 345 g (420 g) Material Base: Copper Fins: Aluminum Alloy Heatpipes 2 Max supported Fans 1 Equipped Fans 1 Fan compatibility 92x92x25mm & 92x92x14mm Dimensions (with fan) 95 mm (W) x 37 mm (H) x 95 mm (D) Warranty 6 years Price 39.90€ Αν και οι διαστάσεις της είναι μαζεμένες, απεναντίας το βάρος της δεν είναι και τόσο μικρό κυρίως λόγω της χάλκινης βάσης. Αυτό πάντως που εντυπωσιάζει είναι το μόλις 37 mm ύψος της, με τον παρεχόμενο ανεμιστήρα τοποθετημένο. Έτσι η NH-L9i καταφέρνει και περνάει ακόμη και την λιλιπούτεια Kozuti σε αυτό τον τομέα, με την τελευταία να διαθέτει 3 mm μεγαλύτερο ύψος αλλά με ανεμιστήρα 10 mm ενώ ο αντίστοιχος της Noctua διαθέτει 14 mm ύψος. Η παρεχόμενη εγγύηση είναι πολύ μεγάλη στα έξι χρόνια και δυστυχώς η τιμή είναι τσιμπημένη. Δυστυχώς, αν και πρόκειται για ψύκτρα, για άλλη μια φορά επιβεβαιώνεται ο κανόνας που ισχύει (τουλάχιστον στο πλείστο των περιπτώσεων) στο χώρο της πληροφορικής: όσο μικραίνουν οι διαστάσεις ενός προϊόντος τόσο αυξάνεται η τιμή. Τα χαρακτηριστικά του ανεμιστήρα (NF-A9x14) με τον οποίο εξοπλίζεται η NH-L9i φαίνονται στον πιο κάτω πίνακα. Noctua NF-A9x14 PWM Specifications Bearing SSO2 Voltage Range 12 V Rotational Speed (with L.N.A.) 300 - 2500 R.P.M. ( 1800 RPM) Airflow 57,5 m³/h Weight 75 g Life Expectance 150.000 h Noise Level (with L.N.A.) 23,6 dBA (14,8 dBA) Connector 4 Pin Dimensions 92(W) x 92(D) x 14(H) mm Ο μικρός ανεμιστήρας μπορεί να "σηκώσει" υψηλές στροφές αλλά ευτυχώς με χαμηλό θόρυβο λειτουργίας, κάτι που οφείλεται στις ειδικά σχεδιασμένες λεπίδες αλλά και στα ειδικού τύπου ρουλεμάν με τα οποία εξοπλίζεται. Τα τελευταία είναι υπεύθυνα για την πολύ μεγάλη αντοχή του στο χρόνο, μιας και η Noctua δίνει ένα προσδόκιμο ζωής που αγγίζει τις 150.000 ώρες! Τέλος, ο ανεμιστήρας ελέγχεται μέσω PWM οπότε μπορείτε εύκολα να προσαρμόσετε το προφίλ λειτουργίας του στα μέτρα σας. Συσκευασία και παρελκόμενα Η μικρή Noctua έρχεται μέσα σε μια εξίσου μικρή, αλλά καλαίσθητη και πολυτελή, συσκευασία. Στο μπροστινό μέρος τονίζεται το ιδιαίτερα χαμηλό προφίλ της και το γεγονός ότι η σχεδίαση της την κάνει απόλυτα συμβατή με όλων των ειδών της μνήμες και PCIe κάρτες επέκτασης. Στο πίσω μέρος της συσκευασίας βρίσκουμε μια πολύγλωσση περιγραφή των κύριων χαρακτηριστικών της ψύκτρας, καθώς και ένα ενδιαφέρον σχεδιάγραμμα με τις διαστάσεις της. Στις πλευρές του κουτιού βρίσκουμε δύο πίνακες με τις προδιαγραφές της ψύκτρας και του παρεχόμενου ανεμιστήρα, καθώς και μια αναφορά σε μερικά από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της. Εδώ η Noctua αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι η συγκεκριμένη ψύκτρα χρησιμοποιεί έναν ειδικά σχεδιασμένο μηχανισμό στήριξης (SecuFirm2), ο οποίος προσφέρει μεγάλη συμβατότητα με μητρικές τύπου mini-ITX και παράλληλα είναι εύκολος στη χρήση και ιδιαίτερα ασφαλής. Επίσης, ο παραπάνω μηχανισμός δεν απαιτεί τη χρήση ειδικού backplate. Στο εσωτερικό της συσκευασίας επικρατεί απόλυτη τάξη με όλα τα παρελκόμενα να είναι όμορφα τακτοποιημένα και την ψύκτρα, με τον προεγκατεστημένο ανεμιστήρα, να προστατεύονται πλήρως. Η πρώτη εικόνα που αποκομίζει κάποιος με το που ανοίξει τη συσκευασία της NH-L9i σίγουρα είναι άκρως θετική, δίνοντας μια πρώτη γεύση της ποιότητας του συγκεκριμένου προϊόντος. Ένα μικρό διπλωμένο χαρτί παρέχει τις απλές οδηγίες για την τοποθέτηση της ψύκτρας στο socket. Στην ουσία το μόνο που έχετε να κάνετε είναι βάλετε θερμοαγώγιμη πάστα στον επεξεργαστή, να τοποθετήσετε την ψύκτρα πάνω σε αυτόν και στη συνέχεια να βιδώσετε τις τέσσερις βίδες συγκράτησης. Η NH-L9i κάτω από το φακό Οι διαστάσεις της NH-L9i είναι ιδιαίτερα "μαζεμένες" έτσι ώστε αυτή να μη δημιουργεί το παραμικρό πρόβλημα συμβατότητας με μνήμες, PCIe κάρτες καθώς και άλλα εξαρτήματα. Αυτό βέβαια που εντυπωσιάζει είναι το μικρό ύψος της, χάρη στο οποίο μπορεί να χωρέσει ακόμη και σε SFF κουτιά με περιορισμένο εσωτερικό χώρο. Τέλος, εμφανισιακά μπορούμε να πούμε ότι μας κέντρισε το ενδιαφέρον, αν και αυτό το θέμα είναι καθαρά υποκειμενικό. Ο πάτος της βάσης της εφοδιάζεται με ένα ειδικό προστατευτικό, το οποίο θα πρέπει βέβαια να αφαιρέσετε πριν προβείτε στην εγκατάσταση της ψύκτρας. Το φινίρισμα τώρα της βάσης δεν είναι αυτό που αποκαλούμε καθρέφτης, αλλά πάρα ταύτα είναι εξαιρετικό. Ένα κοντινό στον ανεμιστήρα και άλλο ένα στον 4 pin connector που χρησιμοποιεί, ο οποίος όταν συνδεθεί σε μια αντίστοιχη υποδοχή της μητρικής πλακέτας επιτρέπει τον PWM έλεγχο του. Ας απολαύσουμε τώρα και μερικές φωτογραφίες της ψύκτρας, χωρίς τον ανεμιστήρα να μπλοκάρει τη θέα. Μετρήσεις Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Jalapeno, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός Fluke 175 (για την ακριβή μέτρηση των Watts), ενός ταχομέτρου UNI-T UT372 και ενός CEM DT-8852 Sound Level Meter Datalogger. Επειδή η συγκεκριμένη ψύκτρα "παίζει" στη μικρή κατηγορία δε θα δοκιμάσουμε τα μεγαλύτερα/μεσαία φορτία του Jalapeno παρά μόνο τα μικρότερα (58.6W, 117.1W και 175.4W). 'Όπως συνηθίζουμε, για να σας δώσουμε μια πιο ευρεία εικόνα των δυνατοτήτων της NH-L9i, θα πάρουμε μετρήσεις με τον ανεμιστήρα να λειτουργεί σε υψηλές και μεσαίες στροφές. Ακολουθεί ένας πίνακας με όλα τα στοιχεία που συλλέξαμε από τις μετρήσεις μας. Thermal and Acoustic Tests Noctua NH-L9i (1 fan) Test # Watts Fan Speed Noise* (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 58.6 1550 33.1 42.1°C 22.9°C 19.2°C 2 117.1 1550 33.1 60.6°C 22.9°C 37.7°C 3 58.6 2030 35.7 39.2°C 22.9°C 16.3°C 4 117.1 2030 35.7 54.1°C 22.9°C 31.2°C 5 58.6 2470 38.8 37.6°C 23.0°C 14.6°C 6 117.1 2470 38.8 50.9°C 23.0°C 27.9°C * Measured at 0.5m distance Οι επιδόσεις σίγουρα δε βάζουν φωτιά στο δρόμο, αλλά δεν περιμέναμε και πολλά σε αυτό τον τομέα δεδομένου του αδύναμου ανεμιστήρα και της συνολικής σχεδίασης της ψύκτρας. Το εντυπωσιακό πάντως είναι ο χαμηλός θόρυβος λειτουργίας ακόμη και με τον ανεμιστήρα να λειτουργεί στις μέγιστες στροφές λειτουργίας. Δεδομένου ότι ο τελευταίος ελέγχεται μέσω PWM, μπορεί εύκολα να ρυθμιστεί για εντελώς αθόρυβη λειτουργία με σημαντικό, όμως, αντίκτυπο στις επιδόσεις. Βέβαια για έναν επεξεργαστή με 65 W TDP και σε νορμάλ συχνότητα λειτουργίας, η NH-L9i είναι υπεραρκετή και θα προσφέρει ικανοποιητική ψύξη σε όλες τις περιπτώσεις. Συγκεντρωτικά Γραφήματα Στο παρακάτω γράφημα απεικονίζεται η απόδοση της υπό δοκιμή ψύκτρας σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής. Για να είναι πιο δίκαιη η σύγκριση χρησιμοποιήσαμε τα αποτελέσματα που σημείωσαν όλες οι ψύκτρες με το μέγιστο φορτίο που κατάφερε να "σηκώσει" η μικρή Noctua (117.1 W). Η μικρή Noctua τερματίζει στη τελευταία θέση λόγο των περιορισμένων διαστάσεων της και κυρίως λόγο του ασθενικού ανεμιστήρα με τον οποίο εξοπλίζεται. Δεν πρέπει να ξεχνάμε βέβαια ότι η συγκεκριμένη ψύκτρα δεν προορίζεται για κορυφαίες επιδόσεις και για "θερμούς" επεξεργαστές, αλλά πλασάρετε από την ίδια την Noctua σαν μια εναλλακτική, υψηλής ποιότητας, αθόρυβη λύση. Το γράφημα που ακολουθεί αναπαριστά το επίπεδο του θορύβου που εκλύει η ψύκτρα της δοκιμής σε σχέση με άλλες ψύκτρες που έχουν μετρηθεί κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Εδώ η NH-L9i παίρνει το αίμα της πίσω σημειώνοντας χαμηλό θόρυβο λειτουργίας, με μεγάλη διαφορά μάλιστα από την κύρια και μοναδική μέχρι στιγμής αντίπαλο της, Scythe Kozuti. Για πολλούς χρήστες που δεν ασχολούνται με το άθλημα του υπερχρονισμού και αναζητούν την απολύτως πιο ήσυχη ψύκτρα για το HTPC/slim PC τους, η NH-L9i αποτελεί μονόδρομο. Βέβαια στον βωμό της αθόρυβης λειτουργίας θυσιάστηκαν οι επιδόσεις, αλλά πιστεύουμε ότι με με τη χρήση ενός δυνατότερου (αλλά και πιο θορυβώδη) ανεμιστήρα, αυτό μπορεί εύκολα να ανατραπεί. Συμπεράσματα Η καινούρια NH-L9i απευθύνεται σε ένα ειδικό κοινό, το οποίο θέλει μια ιδιαίτερα ήσυχη ψύκτρα για το HTPC του και δεν ενδιαφέρεται για την επίτευξη των μικρότερων δυνατών θερμοκρασιών. Άλλωστε η ίδια η Noctua δηλώνει ότι η συγκεκριμένη ψύκτρα δεν είναι κατάλληλη για υπερχρονισμένους επεξεργαστές και επιπρόσθετα θα πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε επεξεργαστές που έχουν TDP μεγαλύτερο των 65 W. Βέβαια για να πω την αλήθεια, θα ήθελα λίγο καλύτερες επιδόσεις οι οποίες να ξεπερνούν τουλάχιστον τις αντίστοιχες της Kozuti. Παρόλα αυτά όμως, έμεινα άκρως ικανοποιημένος (εντυπωσιασμένος για την ακρίβεια) από την ποιότητα κατασκευής της NH-L9i και φυσικά από την ποιότητα του ανεμιστήρα που την εξοπλίζει. Χάρις στον τελευταίο ο εκλυόμενος θόρυβος είναι με διαφορά μικρότερος από τον ανταγωνισμό (Scythe Kozuti), δίνοντας στην NH-L9i το βραβείο της πιο ήσυχης ψύκτρας της κατηγορίας της. Είμαι σίγουρος ότι πολλοί χρήστες θα εκτιμήσουν την αθόρυβη λειτουργίας της στον ίδιο βαθμό που θα εκτιμήσουν και το χαμηλό προφίλ της, καθώς και την ευκολία εγκατάστασης που παρέχει ο μηχανισμός στήριξης της. Ο άκρως ποιοτικός ανεμιστήρας με τα εξελιγμένα SSO2 bearings σίγουρα συμβάλει δραματικά στην τσιμπημένη τιμή, αλλά από την άλλη προσφέρει ένα ιδιαίτερα μεγάλο προσδόκιμο ζωής που ξεπερνά κατά πολύ ακόμη και αυτό των ball-bearing ανεμιστήρων. Έτσι η Noctua είναι σε θέση να προσφέρει έξι χρόνια εγγύηση. Ανακεφαλαιώνοντας, αν χρειάζεστε μια τόσο χαμηλού προφίλ ψύκτρα, με μια σύντομη έρευνα αγοράς θα διαπιστώσετε ότι οι διαθέσιμες προτάσεις είναι πάρα πολύ λίγες. Αν επιπρόσθετα επιθυμείτε και αθόρυβη λειτουργία τότε η αγορά της NH-L9i, προς το παρόν τουλάχιστον, αποτελεί μονόδρομο! H NH-L9i της Noctua κοστίζει 39,90€ και τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα της είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Χαμηλό προφίλ Συμβατότητα με όλες τις mini-ATX μητρικές (socket 115x) και slim-cases Ευκολία εγκατάστασης Αθόρυβη λειτουργία Υψηλής ποιότητας ανεμιστήρας με PWM έλεγχο στροφών Μειονεκτήματα Ανεμικές επιδόσεις Τιμή Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά η NH-L9i είναι: Εδώ τέλειωσε και η σημερινή παρουσίαση. Ευχαριστούμε θερμά την Noctua για τη διάθεση του δείγματος. crmaris