Jump to content

crmaris

Premium Members
  • Posts

    6.022
  • Εγγραφή

  • Τελευταία Επίσκεψη

  • Ημέρες που κέρδισε

    21

Everything posted by crmaris

  1. Στη σημερινή παρουσίαση θα δοκιμάσουμε ακόμη ένα οικονομικό τροφοδοτικό (PSU) από την εταιρία Chieftec. Το GPS-450A ανήκει στην έξυπνη σειρά (smart series) PSUs της παραπάνω εταιρίας και η τιμή του είναι μόλις 49€. Στη συνέχεια της παρουσίασης θα δούμε λοιπόν αν ένα τόσο φτηνό PSU μπορεί να καλύψει τις ανάγκες ενός μικρού PC και κατά πόσο η χαμηλή τιμή του επηρεάζει τη συνολική ποιότητα κατασκευής και τις επιδόσεις του. Τα κύρια χαρακτηριστικά του GPS-450A παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά GPS-450A Max. DC Output 450 PFC Active PFC Efficiency 80 PLUS Θερμοκρασία λειτουργίας 0°C ~ 50°C Προστασία Over Current Protection Over Load Protection Over Voltage Protection Under Voltage Protection Over Temperature Protection Short Circuit Protection Ψύξη 120mm ανεμιστήρας (24.4 db) Διαστάσεις 140 mm (W) x 87 mm (H) x 150 mm (D) Βάρος 1.5 kg Προδιαγραφές ATX12V 2.3 Εγγύηση 2 έτη Τιμή 49 € Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του GPS-450A. Τύπος Καλωδιώσεων Captive Καλωδιώσεις 20+4 pin ATX (500mm) 1 4+4 pin EPS12V/ATX12V (500mm) 1 6 pin PCIe (500mm) 1 SATA (500mm+150mm+150mm) 6 4 pin Molex / FDD (500mm+150mm / 150mm) 2 / 1 4 pin Molex (500mm+150mm) 2 Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του GPS-450A. Πίνακας Rails GPS-450A Rail 3.3V 5V 12V1 12V2 5VSB -12V Μέγιστη ισχύς Amps 24 18 20 20 2.5 0.3 Watts 120 396 12.5 3.6 Συνολική μέγιστη ισχύς (W) 433.9W 16.1 Η Delta (o ΟΕΜ κατασκευαστής του συγκεκριμένου PSU) δίνει πάντως στα δυο 12V rails 14Α και 15Α ως μέγιστη ισχύ, αντίστοιχα. Τώρα γιατί η Chieftec επέλεξε να τα δώσει ως 20A έκαστο είναι κάτι που δε γνωρίζουμε. Η συσκευασία του GPS-450A είναι μικρή σε διαστάσεις και απλή. Περιγραφή μερικών χαρακτηριστικών του Τα συνοδευτικά του GPS-450A είναι λιγοστά. Με τόσο χαμηλή τιμή δε θα έπρεπε να περιμένετε και πολλά άλλωστε. Το θέαμα των non sleeved καλωδιώσεων του GPS-450A δεν είναι και ότι το καλύτερο, ιδιαίτερα γι' αυτούς που θέλουν να δείχνει ωραίο και το εσωτερικό του υπολογιστή τους. Αλλά με 49€ δεν μπορεί να γίνει κάτι καλύτερο. Και μερικές φωτογραφίες του GPS-450A. Όπως θα διαπιστώσετε δείχνει (και είναι) ένα λιτό και φτηνό PSU. Η συνέχεια της παρουσίασης θα δείξει τι κρύβεται πίσω από αυτή τη λιτή εμφάνιση. Mπορεί να κοστίζει φτηνά αλλά η Chieftec δεν τσιγκουνεύτηκε το διακόπτη Οn/Off Διακρίνεται το αυτοκόλλητο της εγγύησης. Δε θα υπάρχει για πολύ στη θέση του Ο κατασκευαστής του GPS-450A είναι η εταιρία Delta Electronics, ένας από τους καλύτερους OEM κατασκευαστές PSUs (ο ίδιος που φτιάχνει και τα καλά PSUs της Antec). Ανοίγοντας το PSU διακρίνουμε μια απλοϊκή κατασκευή, όπως είναι φυσικό βέβαια για την κατηγορία τιμής που ανήκει το συγκεκριμένο PSU. Οι ψύκτρες του είναι μικρού μεγέθους, κάτι αναμενόμενο μιας και η ισχύς είναι μόλις 450W. Ας αρχίσουμε, ως συνήθως, την περιγραφή του εσωτερικού από το transient φίλτρο, μιας και η ποιότητα του φίλτρου αυτού πολλές φορές αντιπροσωπεύει και τη συνολική ποιότητα κατασκευής ενός PSU. Πίσω από την AC υποδοχή βρίσκουμε 2 Y πυκνωτές και στη συνέχεια του φίλτρου πάνω στην κύρια πλακέτα υπάρχουν 2 πηνία, 2 Χ και 4 Υ πυκνωτές. Το transient φίλτρο διαθέτει όλα τα τυπικά εξαρτήματα εκτός του βαρίστορ που είναι απαραίτητο και δε θα έπρεπε να λείπει κανονικά! H γέφυρα ανόρθωσης βρίσκεται πάνω σε ψύκτρα, παρόλο που η μέγιστης ισχύς του PSU είναι μικρή. Οι δύο κύριοι πυκνωτές του κυκλώματος APFC προέρχονται από την Ltec (Luminous Town Electric Company) και έχουν τα εξής χαρακτηριστικά: 180μF, 420V, 85C. Εδώ να αναφέρουμε ότι οι Ltec πυκνωτές δε θεωρούνται και από τους καλύτερους που υπάρχουν, αλλά με μόλις 49€ που κοστίζει το GPS-450A δεν πιστεύω να περιμένατε και Chemi-Con. Το κύκλωμα APFC σε όλο του το μεγαλείο. Υπάρχουν δύο μετασχηματιστές, ο μεγάλος είναι για τις κύριες τάσεις και ο μικρός για τα 5VSB. Πίσω από τους μετασχηματιστές βρίσκεται η πλακέτα ελέγχου του APFC και PWM Στο δευτερεύων μέρος του PSU βρίσκουμε πυκνωτές της Ltec πάλι (LTG σειρά, 105C). H ύπαρξη δύο μόνο πηνίων στο δευτερεύον μέρος, μαρτυρά ότι το voltage regulation δεν είναι ανεξάρτητο, παρά joined. Στα PSUs αυτής της κατηγορίας, το joined regulation είναι δυστυχώς μονόδρομος για να κρατηθεί η τιμή χαμηλά. H ποιότητα των κολλήσεων είναι πολύ καλή (ειπαμε Delta OEM), ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε την κατηγορία τιμής που παίζει το GPS-450A. Ακολουθούν μερικές φωτογραφίες από το εσωτερικό του GPS-450A με τις αντίστοιχες επεξηγηματικές λεζάντες (όπου χρειάζεται). H πλακέτα ελέγχου του ανεμιστήρα. Φιλοξενεί επίσης τις προστασίες του PSU Τα κύρια switching transistors (2SK3568) O ανεμιστήρας της Yate Loon είναι ακριβώς ο ίδιος με αυτόν του Chieftec BPS-450S Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Fagana, του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός επαγγελματικού power meter (Prova WM-01) και ενός ξύλινου κουτιού που παίζει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του GPS-450A (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60% 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watts) Efficiency Temps (In/Out) 1 5.916A 1.968 2.198A 88.38 83.03% 29.1 °C 12.002V 5.066V 3.369V 106.45 29.6 °C 2 11.832A 4.834A 6.116A 186.06 85.15 % 29.3 °C 11.959V 5.018V 3.320V 218.50 30.4 °C 3 13.881A 6.793A 8.111A 226.57 84.70 % 31.1 °C 11.957V 4.983V 3.297V 267.50 32.3 °C 4 17.812A 6.757A 8.109A 271.69 84.25 % 33 °C 11.863V 4.985V 3.293V 322.50 34.2 °C 5 22.914A 8.897A 9.744A 346.98 82.61 % 34.5 °C 11.833V 4.953V 3.261V 420.00 36.7 °C 6 32.145A 8.897A 9.743A 449.70 80.88 % 37.8 °C 11.631V 4.954V 3.258V 556.00 39.9 °C Crossload 1 2.004A 19.055A 16.891A 168.70 74.81 % 36.4 °C 12.661V 4.711V 3.171V 225.50 37.5 °C Crossload 2 33.088A 2.004A 2.161A 392.70 82.16 % 37.7 °C 11.340V 5.121V 3.339V 478.00 39.6 °C Ας ξεκινήσουμε πρώτα από τα θετικά, δηλαδή το efficiency που βρίσκεται μια ανάσα κοντά στο Bronze. Αντιθέτως το voltage regulation δεν είναι καλό, όχι τόσο στα 5 και 3.3V rails, αλλά κυρίως στα +12V. Στο test#6 αλλά και στο CL2 παρουσιάζονται πολύ μεγάλες πτώσεις τάσης με αποκορύφωμα τα 11.32V του τελευταίου. Τέλος, στο CL1 φαίνονται ξεκάθαρα οι επιπτώσεις του group regulation. Το καλό είναι βέβαια ότι κανένας σύγχρονος υπολογιστής δεν πρόκειται να "τραβήξει" τόσα Amps από τα 5 και 3.3V rails αλλά δεν ισχύει κάτι τέτοιο και για το 12V rail. Ακολουθούν 2 charts τα οποία δείχνουν τις τάσεις των rails και το efficiency για όλες τις μετρήσεις/φορτία εκτός των CL tests. Το efficiency είναι πολύ καλό και πλησιάζει το 80 Plus Bronze, παρόλο που το PSU χαρακτηρίζεται ως απλό 80 Plus Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency GPS-450A σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι (περίπου) 40 και 65W. Efficiency in Low Loads Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency 1 1.94A 1.968A 2.198A 40.82 74.9% 12.092V 5.053V 3.376V 54.5 2 3.881A 1.968A 2.197A 63.95 78.66% 12.006V 5.053V 3.375V 81.3 Όπως βλέπετε το efficiency σε μικρά φορτία δεν ξεπερνάει το 80% σε καμιά περίπτωση, κάτι όμως που είναι απολύτως λογικό για ένα απλό, 80 Plus, PSU. Στις συγκεκριμένες δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του GPS-450A σε απότομες μεταβολές του φορτίου. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Transient Response Tests PSU OFF TO FULL 5VSB STANDBY TO FULL 12V PSU OFF TO FULL 12V [/URL] Τα transient tests του GPS-450A πήγαν πολύ καλά, χωρίς απότομες αιχμές ή σκαμπανεβάσματα. Βέβαια στα STANDBY TO FULL 12V και PSU OFF TO FULL 12V tests, η μέγιστη τάση της 12αρας είναι μόλις 11.3, σύμφωνα με τον παλμογράφο, αλλά γι' αυτό ευθύνεται το voltage regulation (το φορτίο που χρησιμοποιήσαμε ήταν αντίστοιχο του CL2 test). Στις επόμενες μετρήσεις θα δούμε τα επίπεδα ripple που υπάρχουν στις DC τάσεις του GPS-450A. Tα όρια που προβλέπει το ATX πρότυπο είναι 120mV για τα +12V και 50mV για τα 5 και 3.3V. Τα "καλά" PSUs δίνουν πάντα πολύ μικρότερες τιμές από αυτές των ορίων. Μετρήσεις Ripple Test # 12V (mV) 5V(mV) 3.3V(mV) Pass/Fail 1 14 5.2 5 Pass 2 17.6 6.2 6.2 Pass 3 22.2 8.2 6.8 Pass 4 23.8 8.4 7.2 Pass 5 28.8 10 7.6 Pass 6 33.8 10.4 8 Pass Crossload 1 27.8 14.8 10.6 Pass Crossload 2 32.8 7.8 5.4 Pass Οι μετρήσεις του ripple, σε αντίθεση με αυτές του voltage regulation, έδωσαν πολύ καλά αποτελέσματα. Παντού το ripple βρίσκεται πολύ κάτω από τα όρια και ιδιαίτερα στα 5V και 3.3V είναι ιδιαίτερα χαμηλό. Τέλος, η μέγιστη τιμή ripple στα +12V βρίσκεται περίπου στο 1/4 του ορίου των 120mV, μια πολύ καλή απόδοση. Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple. +12V full load ripple 5V full load ripple 3.3V full load ripple Σε αυτή την παρουσίαση είδαμε αναλυτικά το πόσο PSU μπορεί να αγοράσει κάποιος με μόλις 49€. H Chieftec ανέκαθεν φημίζονταν για τον πολύ καλό λόγο απόδοσης/τιμής των προϊόντων της και το GPS-450A ενισχύει τη φήμη αυτή, με κάποιες παραχωρήσεις όμως. Το μεγαλύτερο πρόβλημα του GPS-450A, πέραν του ότι δεν μπορεί να αποδόσει πάνω απο 30-31 Amps στην 12αρα χωρίς μεγάλη πτώση τάσης, είναι το ότι δε διαθέτει το απαραίτητο βαριστορ στο transient φίλτρο. Για όσους διαθέτετε UPS, ή κάποιο surge protector δεν υπάρχει πρόβλημα αλλά για τους υπόλοιπους μπορεί να αποβεί μοιραίο σε κάποιο spike του δικτύου. Πραγματικά δεν μπορούμε να καταλάβουμε πώς ξέφυγε μια τόσο σημαντική λεπτομέρεια από την Delta. Αυτά που χάνει πάντως, το GPS-450A, στο voltage regulation (σε πλήρες φορτίο) τα κερδίζει στις πολύ σημαντικές μετρήσεις ripple, όπου και μας εντυπωσίασε με τις πολύ χαμηλές τιμές που σημείωσε σε όλες τις μετρήσεις που πήραμε. Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του GPS-450A της Chieftec είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Χαμηλό ripple σε όλα τα φορτία και σε όλα τα κύρια rails (+12V, 5V και 3.3V) Πολύ καλή συμπεριφορά στα transient tests Τιμή! Μειονεκτήματα Δε διαθέτει βαρίστορ στο transient φίλτρο. Σε μια υπέρταση μπορεί να γίνει μεγάλη ζημιά! Μεγάλη πτώση τάσης στα +12V σε πλήρες φορτίο (test#6 και CL2). Τα Watts που μπορεί να δώσει στα +12V, χωρίς μεγάλη πτώση τάσης, είναι γύρω στα 360 Μόνο ένα PCIe connector και αυτό 6 pin Εκτός της ATX καλωδίωσης όλες οι άλλες δεν είναι sleeved Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω η βαθμολογία που αποσπά το GPS-450A είναι: Ακόμη μια παρουσίαση τέλειωσε, ευχαριστούμε την εταιρία Chieftec για την παραχώρηση του GPS-450A και τον Fagana για τις υπερωρίες που τραβάει τελευταία! crmaris
  2. Η εταιρία Chieftec ιδρύθηκε το 1990 και είναι πολύ γνωστή κυρίως για τα κουτιά υπολογιστών (cases) και τα PSU της. Τα προϊόντα της σε γενικές γραμμές φημίζονται για την αξιοπιστία τους και για το ότι παρέχουν ένα πολύ καλό λόγο απόδοσης/τιμής. Στη σημερινή παρουσίαση θα δοκιμάσουμε το BPS-450S, το οποίο είναι μέλος μιας καινούρια σειράς PSUs της Chieftec, η οποία έχει πάρει την ονομασία Nitro. Η εν λόγω σειρά προσπαθεί να καλύψει ένα μεγάλο εύρος της αγοράς και έτσι αποτελείται από οικονομικά μοντέλα που φέρουν μόνο σταθερές (captive) καλωδιώσεις, αλλά και από ακριβότερα που διαθέτουν και αποσπώμενες (modular) καλωδιώσεις. Τα modular μοντέλα διακρίνονται από το γράμμα C μετά τον αριθμό που υποδηλώνει την ισχύ τους (π.χ. BPS-950C), ενώ τα απλά από το γράμμα S. Μιας και αναφερθήκαμε στο BPS-950C να σημειώσουμε ότι είναι το πρώτο Chieftec PSU που φέρει την πιστοποίηση Gold (σύμφωνα με το 80Plus.org) και μάλιστα τη στιγμή που η ίδια το δηλώνει ως 80 Plus Silver. Τα κύρια χαρακτηριστικά του BPS-450S παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά BPS-450S Max. DC Output 450W PFC Active PFC Efficiency 80 PLUS BRONZE Θερμοκρασία λειτουργίας 0°C ~ 50°C Προστασία Over Temperature Protection Over Load Protection Over Voltage Protection Under Voltage Protection Over Current Protection Short Circuit Protection Ψύξη 120mm PWM ανεμιστήρας Διαστάσεις 150 mm (W) x 86 mm (H) x 200 mm (D) Βάρος 2.1 kg Προδιαγραφές ATX12V 2.3 Εγγύηση 3 έτη Τιμή 60€ Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του BPS-450S. Τύπος Καλωδιώσεων Captive Καλωδιώσεις 20+4 pin ATX (500mm) 1 4 pin ATX12V (500mm) 1 6 pin PCIe (500mm) 1 SATA (500mm+150mm) 4 4 pin Molex/ FDD (500mm+150mm) 1/1 4 pin Molex (500mm+150mm) 2 Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του BPS-450S. Πίνακας Rails BPS-450S Rail 3.3V 5V 12V1 12V2 5VSB -12V Μέγιστη ισχύς Amps 24 15 17 16 3 0.3 Watts 120 396 15 3.6 Συνολική μέγιστη ισχύς (W) 450 H συσκευασία του BPS-450S μοιάζει με εξώφυλλο περιοδικού βελτιώσεων αυτοκινήτων. Διακρίνονται και τα άλλα μέλη της σειράς Nitro Τα παρελκόμενα του BPS-450S περιορίζονται σε ένα εγχειρίδιο χρήσης, ένα καλώδιο τροφοδοσίας, μερικές βίδες και μία δέστρα. H λιτότητα όμως δεν κάνει αισθητή την παρουσία της μόνο στα παρελκόμενα αλλά και στις ίδιες τις καλωδιώσεις του PSU, όπου μόνο η ATX καλωδίωση είναι sleeved (ότι συμβαίνει δηλαδή και στο GPS-450A). Ακολουθούν οι καθιερωμένες φωτογραφίες του ίδιου του PSU. O 120mm ανεμιστήρας H Chieftec από ότι φαίνεται τιμά τους διακόπτες On/Off Ποιος άραγε κατασκευαστής βρίσκεται πίσω από την καινούρια σειρά Nitro της Chieftec. Αφαιρώντας τα εξωτερικά δε μας πήρα πολύ να το διαπιστώσουμε. Δείτε την παρακάτω φωτογραφία και θα το καταλάβετε και εσείς (ιδιαίτερα αν έχετε διαβάσει προηγούμενα PSU reviews). Και φυσικά ο κατασκευαστής για όσους δεν το κατάλαβαν είναι η Channel Well (tip: πράσινο χρώμα μετασχηματιστών). Το πρώτο μέρος του transient φίλτρο περιλαμβάνει 1Χ και 2Υ πυκνωτές και το δεύτερο 2 πηνία, 1Χ/2Υ πυκνωτές και 1 βαρίστορ. Διακρίνεται και η γέφυρα ανόρθωσης, μια KBU 10J Στην επόμενη φωτογραφία διακρίνεται και το ολοκληρωμένου ελέγχου των προστασιών του PSU, το οποίο έχει και την ευθύνη του γενικότερου ελέγχου του PSU. Πρόκειται για ένα SG6516DZ. O πυκνωτής εξομάλυνσης του APFC είναι ένας Samxon (330μF, 400V, 85C). Περνώντας στο δευτερεύων μέρος τώρα, ανακαλύπτουμε ότι οι πυκνωτές που χρησιμοποιούνται εκεί προέρχονται από την αρκετά αξιόπιστη Teapo. Η ψύκτρα που στεγάζει τις διόδους Schottky για την παραγωγή των DC τάσεων έχει πάρει λίγο κλίση! Παρακάτω φαίνονται τα 2 μόνο πηνία του δευτερεύοντος μέρους. Αν είχαμε ανεξάρτητο regulation για κάθε rail θα υπήρχαν 3 πηνία. Διακρίνεται ο αισθητήρας θερμοκρασίας πάνω στο heatspreader του δευτερεύοντος μέρους Ας παραθέσουμε τώρα και μερικές ακόμη φωτογραφίες από το εσωτερικό του BPS-450S με τις αντίστοιχες λεζάντες, όπου αυτό είναι απαραίτητο. Από εδώ ξεκινάν όλες οι καλωδιώσεις του PSU H ποιότητα των κολλήσεων είναι αρκετά καλή, με εξαίρεση μερικά σημεία όπου έπεσε λίγη κόλληση παραπάνω Από ότι φαίνεται η Yate Loon είναι ο αγαπημένος προμηθευτής ανεμιστήρων της Chieftec μιας και την ίδια μάρκα φοράν πολλά PSU της (CTF-750, GPS-450A κ.λπ.) Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Fagana, του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός επαγγελματικού power meter (Prova WM-01) και ενός ξύλινου κουτιού που παίζει το ρόλο του Hot Box. Πριν προχωρήσουμε στις πρώτες δοκιμές ας δούμε κάτι που μας έκανε εντύπωση. Όταν το BPS-450S δουλεύει χωρίς απολύτως κανένα φορτίο, οι τάσεις του είναι λίγο παράξενες. Πιο συγκεκριμένα οι τάσεις στα 12V rails πέφτουν πάρα πολύ, προφανώς για λόγους ελαχιστοποίησης της κατανάλωσης και αυτό επηρεάζει την τάση στα 5V (λόγω group regulation) η οποία βγαίνει ελαφρώς εκτός ορίων. Όταν τραβήξουμε όμως έστω και ένα ελάχιστο φορτίο από το PSU τότε οι τάσεις του επανέρχονται στα κανονικά επίπεδα. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του BPS-450S (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60% 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watts) Efficiency Temps (In/Out) 1 5.98A 2.004 2.198A 90.57 84.68% 29.1 °C 12.224V 5.079V 3.328V 106.95 29.6 °C 2 12.08A 4.834A 6.007A 191.34 87.57 % 30.3 °C 12.201V 5.010V 3.279V 218.50 30.9 °C 3 14.15A 6.757A 8.002A 232.32 87.17 % 31.4 °C 12.211V 4.963V 3.253V 266.50 32.5 °C 4 18.22A 6.721A 7.966A 280.14 87.00 % 32.6 °C 12.125V 4.968V 3.246V 322.00 33.9 °C 5 24.01A 8.861A 9.635A 364.81 85.64 % 34.2 °C 12.090V 4.920V 3.215V 426.00 36 °C 6 31.11A 8.861A 9.599A 446.95 84.97 % 35.1 °C 11.974V 4.925V 3.205V 526.00 36.6 °C Crossload 1 2.07A 18.838A 16.818A 167.29 77.45 % 35.3 °C 12.790V 4.660V 3.156V 216.00 36.9 °C Crossload 2 34.27A 2.004A 2.125A 418.83 85.83 % 36.4 °C 11.719V 5.104V 3.287V 488.00 38.3 °C Το voltage regulation είναι αρκετά καλό στα 5V και λίγο χειρότερο στα 3.3V και +12V. Όλα αυτά μέχρι να φτάσουμε στο extreme CL1 test όπου ζορίσαμε πολύ, είναι η αλήθεια, το μικρό PSU. Εκεί φαίνεται η αδυναμία του group regulation. Η 12αρα βγήκε εκτός ορίων (προς τα πάνω) και τα +5V υποχώρησαν κάτω από το όριο. Στο ίδιο test τα 3.3V, αν και πολύ κοντά, δεν έπεσαν κάτω από το όριο που προβλέπει το ATX. Πάντως τα αποτελέσματα στο πιο ρεαλιστικό CL2 test ήταν αρκετά καλά. Μη δίνεται σημασία στο γραμμα C που μπήκε αντί για S. Πρόκειται για το γνωστό δαίμονα του τυπογραφείου που χτύπησε και στο κάτω chart Το efficiency είναι πολύ καλό και υπερκαλύπτει με άνεση τις απαιτήσεις του 80 Plus Bronze Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency BPS-450S σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι (περίπου) 40 και 65W. Efficiency in Low Loads Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency 1 1.94A 1.968A 2.161A 41.05 76.51% 12.297V 5.076V 3.334V 53.65 2 3.985A 1.968A 2.162A 66.04 82.55% 12.256V 5.077V 3.335V 80 Σε μόλις 40W φορτίο το efficiency είναι 76.51% και με 20W παραπάνω πάει στo 82.55%. Από ότι φαίνεται η μικρή μέγιστη ισχύς (450W) του BPS-450S, το βοηθάει στο να διατηρεί μεγάλο efficiency ακόμη και σε πολύ μικρά φορτία. Στις συγκεκριμένες δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του BPS-450S σε απότομες μεταβολές του φορτίου. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Transient Response Tests PSU OFF TO FULL 5VSB STANDBY TO FULL 12V PSU OFF TO FULL 12V [/URL] Στα +12V και στις δυο δοκιμές υπάρχει ένα πάρα πολύ μικρό spike. Σε γενικές γραμμές τα αποτελέσματα των δοκιμών transient response είναι πολύ καλά! Στις επόμενες μετρήσεις θα δούμε τα επίπεδα ripple που υπάρχουν στις DC τάσεις του μικρού Chieftec PSU. Ας θυμίσουμε για άλλη μια φορά ότι τα όρια που προβλέπει το ATX πρότυπο είναι 120mV για τα +12V και 50mV για τα 5 και 3.3V. Καλό βέβαια είναι ένα PSU να μην πλησιάζει κοντά στα όρια αυτά (δε συζητάμε καν την περίπτωση να τα ξεπερνάει). Μετρήσεις Ripple Test # 12V (mV) 5V(mV) 3.3V(mV) Pass/Fail 1 5.8 5 4.8 Pass 2 6.6 5.6 6 Pass 3 7.8 6 6.2 Pass 4 14 6.8 6.4 Pass 5 19.2 7.2 6.8 Pass 6 31.6 8 7.2 Pass Crossload 1 14.2 19 11.2 Pass Crossload 2 31.8 6.8 8.2 Pass Οι μετρήσεις ripple είναι πολύ καλές. Στα +12V η μέγιστη τιμή ripple βρίσκεται μόλις στο 1/4 της τιμής που ορίζει το πρότυπο ATX. Στα +5V και 3.3V ισχύει η ίδια κατάσταση με τις τιμές του ripple να κυμαίνονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ιδιαίτερα στα 3.3V το ripple είναι από τα μικρότερα που έχουμε μετρήσει στο συγκεκριμένο rail! Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple. +12V full load ripple 5V full load ripple 3.3V full load ripple Στη σημερινή παρουσίαση δοκιμάσαμε ένα από τα οικονομικά μοντέλα της σειράς Nitro, της εταιρίας Chieftec. Η τιμή του BPS-450S αναμένεται γύρω στα 60€, ποσό πολύ λογικό για αυτά που προσφέρει το εν λόγω PSU. Από ότι φαίνεται η Chieftec έπραξε ορθά που επέλεξε την Channel Well ως κατασκευαστή της σειράς Nitro και αναμένουμε να δούμε τις επιδόσεις και τον μεγαλύτερων μοντέλων της σειράς, ιδιαίτερα του Gold rated BPS-950C. Παρακάτω παραθέτονται τα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα του BPS-450S. Πλεονεκτήματα Πολύ καλό efficiency που ανταποκρίνεται στα λεγόμενα της Chieftec Άριστο ripple σε όλες τις περιπτώσεις Πολύ καλή συμπεριφορά στα transient tests Μειονεκτήματα Δεν έχει EPS connector, παρόλο που αναγράφεται στα χαρακτηριστικά (πάνω στη συσκευασία) η ύπαρξη 4+4 pin EPS12V/ATX12V Ένας μόνο PCIe connector Εκτός της ATX καλωδίωσης όλες οι άλλες δεν είναι sleeved Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω η βαθμολογία που απέσπασε το BPS-450S της Chieftec είναι η εξής: Εδώ άλλη μια παρουσίαση έφτασε στο τέλος της. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά την εταιρία Chieftec για την παραχώρηση του BPS-450S. crmaris
  3. Η έλευση ενεργοβόρων καρτών γραφικών, όπως η GTX-480 της Nvidia, αναγκαστικά θα στρέψει ένα μεγάλο σύνολο χρηστών προς την αγορά τροφοδοτικών (PSUs) με μεγάλη ισχύ (1000W και ακόμη περισσότερων για 2/3-SLI). Στη σημερινή παρουσίαση θα δοκιμάσουμε ένα 1200αρι PSU της In Win, μιας αρκετά παλιάς εταιρίας (έτος ίδρυσης 1986) η οποία όμως παραμένει σχετικά άγνωστη στην ελληνική αγορά. H In Win εκτός από PSUs ασχολείται και με την κατασκευή κουτιών υπολογιστών (cases) καθώς και μέσων αποθήκευσης (storage devices). To In Win Commander 1200 (IRP-COM1200) θα αποτελέσει λοιπόν το αντικείμενο της σημερινής δοκιμής. Το εν λόγω PSU είναι κατασκευασμένο από την Channel Well (CWT) και ακολουθεί τη σχεδίαση PUC, όπου δύο ξεχωριστά PSUs φιλοξενούνται στο ίδιο σασί. Την ίδια σχεδίαση (PUC) ακολουθούν και άλλα γνωστά PSUs όπως τα Thermaltake Toughpower 1000, 1200 και 1500, Corsair HX1000W κ.α. Αν και η σχεδίαση PUC στις μέρες μας θεωρείται ξεπερασμένη πια, με κυριότερο μειονέκτημά της να αποτελεί το ότι σε πλήρες φορτίο το ripple αυξάνεται δραματικά εντούτοις πολλά καλά PSUs, με χαρακτηριστικότερα αυτά που αναφέραμε προηγουμένως, τη χρησιμοποιούν. Οπότε αυτή η παρουσίαση θα ενδιαφέρει ιδιαίτερα τους (μελλοντικούς) κατόχους των παραπάνω PSUs, μιας και οι διαφορές μεταξύ των μοντέλων που ακολουθούν τη σχεδίαση PUC είναι μηδαμινές. Αρκετά όμως είπαμε (γράψαμε), ήρθε η ώρα να ανέβει το IRP-COM1200 στον πάγκο δοκιμών και να παλέψει με τον Fagana. Τα κύρια χαρακτηριστικά του IRP-COM1200 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά IRP-COM1200 Max. DC Output (Peak) 1200W PFC Active PFC Efficiency up to 88% Θερμοκρασία λειτουργίας 10°C ~ 50°C Προστασία Over Power protection Over Current Protection Under Voltage Protection Over Voltage Protection Short Circuit Protection Ψύξη 140mm ανεμιστήρας (Doube Ball-Bearing) Διαστάσεις 150 mm (W) x 86 mm (H) x 200 mm (D) Βάρος 2.5 kg Εγγύηση 2 χρόνια Τιμή 255€ Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του IRP-COM1200, modular (αφαιρούμενες) και μη. Τύπος Καλωδιώσεων Captive Καλωδιώσεις 20+4 pin ATX (485mm) 1 4+4 pin EPS12V/ATX12V (535mm) 1 8 pin EPS12V (535mm) 1 Modular Καλωδιώσεις SATA (500mm+150mm+150mm+150mm+150mm) 10 4 pin Molex (500mm+150mm+150mm+150mm) / FDD (+150mm) 8/ 2 6+2 pin PCIe (500mm) 3 6 pin PCIe (500mm) 3 Όπως βλέπετε υπάρχουν 6 PCIE καλωδιώσεις οι οποίες μοιράζονται ανάμεσα στα 2 ζευγάρια των 12V rails (12V1-12V4, 12V2-12V3). Αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε 3 κάρτες γραφικών, που απαιτούν 2 PCIE τροφοδοσίες η κάθε μία, τότε αναγκαστικά η μία κάρτα θα παίρνει τροφοδοσία και από τα 2 κύρια ανεξάρτητα rails των 12V, κάτι που δεν είναι και τόσο καλό μιας και τα τελευταία, λόγω PUC design, παράγονται από 2 ξεχωριστά PSUs που απλώς βρίσκονται κάτω από την ίδια στέγη. Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του IRP-COM1200. Όπως σε κάθε PSU που ακολουθεί το CWT PUC design έτσι και στο Commander τα 5 και 3.3V δεν είναι "δεμένα" μεταξύ τους αλλά με ένα ζευγάρι 12V rails. Πίνακας Rails COMMANDER 1200 Rail 3.3V 12V1 12V4 5V 12V2 12V3 5VSB -12V Μέγιστη ισχύς Amps 30 20 36 30 20 36 3.5 0.8 Watts 600 600 17.5 9.6 Συνολική μέγιστη ισχύς 1200 Η πολεμική συσκευασία του IRP-COM1200, παρόλο που φοράει χρώματα παραλλαγής δεν μπορεί να κρύψει τον όγκο της. Πάντως εμάς μας άρεσε! Ακόμη και το λιτό εγχειρίδιο χρήσης του IRP-COM1200 θυμίζει πολεμικό χάρτη. 1200 και 1500 συνοδεύονται από το ίδιο manual Παρακάτω μερικές φωτογραφίες από τα συνοδευτικά του IRP-COM1200. Η πρώτη θήκη είναι για το PSU και η δεύτερη για τις modular καλωδιώσεις To manual, οι modular καλωδιώσεις, το καλώδιο τροφοδοσίας και 4 βίδες. Επίσης μερικά άσπρα δεματικά που δε φαίνονται στη φωτογραφία συνοδεύουν το PSU Ακολουθούν τώρα και μερικές φωτογραφίες του Commander! Οι κόκκινες υποδοχές είναι το 12V3 rail, οι μπλε το 12V4 και οι υπόλοιπες το 12V1. To 12V2 έχει μόνο τους EPS/P4 connectors, οι οποίοι είναι στις σταθερές (captive) καλωδιώσεις Μας χαροποίησε ιδιαίτερα η ύπαρξη διακόπτη On/Off Ανοίγοντας το IRP-COM1200 παρατηρούμε αμέσως το πράσινο χρώμα των μετασχηματιστών, κάτι που είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της κατασκευάστριας CWT. Επίσης, όπως μπορείτε να δείτε στην πιο κάτω φωτογραφία το PSU αποτελείται στην ουσία από δύο μικρότερα PSUs τα οποία βρίσκονται τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο και μοιράζονται μόνο το transient φίλτρο και τη γέφυρα ανόρθωσης. Στη συνέχεια οι δρόμοι τους χωρίζουν και τo ένα παράγει τα δυο 12V rails (12V1-12V4) καθώς και τα 3.3V και τα άλλο τα υπόλοιπα δύο 12V rails (12V2-12V3) και τα 5V. To transient φίλτρο, ως συνήθως, ξεκινάει πίσω από την AC υποδοχή και περιλαμβάνει 1 X και 2 Y πυκνωτές. Η συνέχειά του πάνω στην κεντρική πλακέτα αποτελείται από 2 πηνία, ένα βαρίστορ και 1 Χ και 2 Υ πυκνωτές. Την macho εμφάνιση του Commander καταστρέφουν τα ροζ θερμοσυστελλόμενα των πηνίων του transient φίλτρου Τα 5VSB παράγονται από μια μικρή ξεχωριστή πλακέτα η οποία ενώνεται με την κύρια πλακέτα με τη βοήθεια μερικών καλωδιώσεων. Δεν υπήρχε βλέπετε χώρος για τα 5VSB πάνω στην κύρια πλακέτα. Mέχρι και τις δύο γέφυρες ανόρθωσης (GBU1506) όλα είναι κοινά. Από εκεί και πέρα το κάθε 600αρι PSU, που υπάρχει μέσα στο IRP-COM1200, ακολουθεί το δικό του δρόμο. Η άλλη γέφυρα βρίσκεται από την πίσω πλευρά της ψύκτρας Αφού υπάρχουν 2 ξεχωριστά PSUs μέσα στο ίδιο case λογικό είναι να υπάρχουν και 2 APFC κυκλώματα, οπότε συνολικά υπάρχουν 2 πηνία και 2 πυκνωτές εξομάλυνσης για τα APFCs. Οι πυκνωτές είναι της Hitachi και είναι rated για 85C. Στην πιο κάτω φωτογραφία διακρίνεται το πίσω μέρος της πλακέτας που φιλοξενεί το ολοκληρωμένο PS229, το οποίο ελέγχει το δευτερεύων μέρος του ενός από τα 2 PSU. Στο δεύτερο PSU υπάρχει φυσικά μια παρόμοια πλακέτα. Δίπλα από την κάθετη πλακέτα διακρίνονται μερικοί ηλεκτρολυτικοί πυκνωτές της Chemi-Con. Στην modular πλακέτα από ότι φαίνεται κάποιος άφησε το κολλητήρι παραπάνω από ότι έπρεπε, με αποτέλεσμα να σημαδέψει την μπροστινή και άνω πλευρά της. Βέβαια αυτό δεν επηρρεάζει τη λειτουργία της, παρά μόνο την εμφάνισή της (την οποία κρύβει το κουτί). Στο πάνω μέρος της πλακέτας πρέπει να έφυγε λίγο το κολλητήρι! Ευτυχώς η πίσω πλευρά της modular πλακέτας δεν έχει σημάδια Στην επόμενη φωτογραφία διακρίνονται τα 2 VRM (ένα σε κάθε PSU) τα οποία παράγουν τα 5V (δεξί VRM) και 3.3V (αριστερό VRM). Φυσικά οι πυκνωτές που υπάρχουν πάνω στα VRM είναι πολυμερικοί. H πίσω όψη του 3.3V VRM Η ποιότητα των κολλήσεων της κύριας πλακέτας κυμαίνεται σε ικανοποιητικά επίπεδα εκτός από μερικά σημεία. Διακρίνονται τα δύο σημεία στα οποία δεν μας άρεσαν οι κολλήσεις. Το ένα βρίσκεται στο κάτω αριστερό άκρο και το άλλο στο πάνω δεξιό Τελευταίο αφήσαμε τον ανεμιστήρα που έχει αναλάβει το βαρύ φορτίο της ψύξης του Commander 1200. Ένας Yate Loon D14BM-12 που προσπαθεί να κρυφτεί! Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Fagana, του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός power meter (Prova WM-01) και ενός ξύλινου κουτιού που παίζει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του IRP-COM1200 (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Λογικά λόγω της χρήσης DC-DC μετατροπέων που ρυθμίζουν τα 3 βασικά rails ανεξάρτητα το ένα από το άλλο, το regulation θα πρέπει να κυμαίνεται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60% 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το IRP-COM1200. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α (στο σύνολο) και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Να σημειώσουμε ότι ενώσαμε τα rails που παράγονται από τις ίδιες βαθμίδες (12V1-12V4, 12V2-12V3) σε δύο μεγαλύτερα (12V1/V4, 12V2/V3) και από εκεί και πέρα θα αναλάβουν τα δύο 12V load banks του Fagana. Ο παραπάνω διαχωρισμός έγινε διότι σε PSUs που ακολουθούν το CWT PUC design, δεν είναι σωστό να συνδέσεις όλα τα 12V rails σε ένα μιας και εδώ δε μιλάμε για virtual rails, αλλά για 2 πραγματικά ανεξάρτητα rails. Voltage Regulation & Efficiency Tests Test # 12V1/V4 12V2/V3 5V 3.3V DC/AC (Watts) Efficiency Temps (In/Out) 1 9.978A 9.65A 2.00A 2.16A 253.15 84.95% 28.1 °C 11.986V 12.042V 5.079V 3.330V 298.00 29.3 °C 2 19.28A 18.25A 4.94A 6.044A 493.03 86.19 % 30.2 °C 11.925V 11.971V 5.028V 3.277V 572.00 32.2 °C 3 22.81A 21.67A 6.79A 8.00A 589.96 86.06 % 32.7 °C 11.890V 11.941V 5.003V 3.252V 685.50 35.1 °C 4 28.502A 27.024A 6.83A 7.97A 719.37 85.28 % 35.2 °C 11.855V 11.900V 4.990V 3.238V 843.50 37.8 °C 5 37.52A 35.91A 8.90A 9.599A 942.33 84.02 % 38.8 °C 11.794V 11.835V 4.953V 3.203V 1121.50 41.7 °C 6 48.699A 47.551A 8.788A 9.525A 1204.40 82.66 % 43.1 °C 11.733V 11.764V 4.927V 3.184V 1457.00 46.8 °C Crossload 1 0.956A 0.985A 19.82A 17.00A 175.15 76.99 % 40.7 °C 11.940V 12.007V 4.925V 3.194V 227.50 43.5 °C Crossload 2 49.79A 50.057A 1.97A 2.13A 1192.68 83.08 % 44.5 °C 11.769V 11.785V 4.995V 3.259V 1435.50 48.2 °C Το voltage regulation κυμαίνεται σε αρκετά καλά επίπεδα με μόνη παραφωνία το 3.3V rail που υποχωρεί αισθητά στο test#6. Ευχάριστη έκπληξη είναι το efficiency το οποίο ενώ επίσημα δηλώνετε ως 80 plus (βέβαια πάνω στο κουτί γράφει "up to 88% efficiency") στην ουσία είναι 80 plus Bronze. Τέλος, παρόλο που αναγκάσαμε το Commander να δουλεύει σε πλήρες φορτίο και με θερμοκρασίες που άγγιζαν τους 45C ποτέ δεν παραπονέθηκε, παρά δούλευε υποδειγματικά. Ας δούμε τώρα σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του IRP-COM1200 σε φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι 65, 90 και 110W. Efficiency in Low Loads Test # 12V1/12v4 12V2/12V3 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency 1 1.873A 2.04A 2.004A 2.198A 64.76 72.6% 12.021V 12.087V 5.101V 3.35V 89.2 2 2.937A 3.01A 1.968A 2.161A 88.97 75.75% 12.026V 12.087V 5.096V 3.351V 117.45 3 3.908A 3.949A 2.004A 2.198A 112.23 79.04% 12.016V 12.082V 5.094V 3.346V 142 Η χαμηλή αποδοτικότητα του IRP-COM1200 σε χαμηλά φορτία ήταν αναμενόμενη, για ένα PSU που βγάζει 1200W και ακολουθεί τη σχεδίαση PUC. Σε αυτές τις μετρήσεις φαίνεται επίσης ότι δε συμφέρει να αγοράσει κάποιος ένα τόσο ισχυρό PSU για ένα PC που την πιο πολύ ώρα δουλεύει σε idle. Η περίσσια ισχύς δεν αποτελεί σε όλες τις περιπτώσεις το ζητούμενο. Πιο κάτω ακολουθεί μια καινούρια προσθήκη στο πρόγραμμα ελέγχου του Fagana. Το Efficiency Chart (Γράφημα Αποδοτικότητας) το οποίο απεικονίζει τις μετρήσεις efficiency που πήραμε κατά τη διάρκεια όλων των δοκιμών που κάναμε στο IRP-COM1200, πλην των CL tests. Τα τελευταία αποφασίσαμε να μην τα ενσωματώσουμε γιατί δεν αντικατοπρίζουν το πραγματικό efficiency των PSUs και επιπλέον θα "μπέρδευαν" το γράφημα. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του Commander 1200 σε απότομες μεταβολές του φορτίου. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Transient Response Tests PSU OFF TO FULL 5VSB STANDBY TO FULL 12V PSU OFF TO FULL 12V [/URL] Στα transient tests το IRP-COM1200 τα πήγε πολύ καλά με ένα μικρό spike (5.3V) στα 5VSB και ανεπαίσθητα στα 12V rails. Αυτό δείχνει ότι το transient φίλτρο του PSU κάνει πραγματικά πολύ καλή δουλειά (και πώς να μην κάνει αφού είναι υπερπλήρης). Και έφτασε η ώρα για τις μετρήσεις ripple. Εδώ θα δούμε αν όντως αληθεύουν οι κατηγορίες για υψηλό ripple σε full load, για τα PSUs που ακολουθούν το PUC design. Μετρήσεις Ripple Test # 12V1/4 (mV) 12V2/3 (mV) 5V(mV) 3.3V(mV) Pass/Fail 1 65.2 61.8 19 24 Pass 2 72.8 71 22.8 28.8 Pass 3 77.4 74.6 24.2 29.8 Pass 4 83.2 79.4 26.6 34 Pass 5 94.2 87.6 31.2 39.8 Pass 6 107.2 102.2 36.6 48.2 Pass Crossload 1 62.4 65.6 20.2 23.4 Pass Crossload 2 105.2 98.8 36.8 47.4 Pass Δυστυχώς το ripple δεν είναι μεγάλο μόνο σε full load αλλά ξεκινάει και από σχετικά υψηλές τιμές σε όλα τα rails. Βέβαια μην ξεχνάτε ότι μιλάμε για ένα PSU που ακολουθεί μια σχεδίαση που μετρά αρκετά χρόνια και παρόλα αυτά βρίσκεται ακόμη εντός των ορίων που προβλέπει το ATX. Ο πιο αδύναμος κρίκος σε όλα τα rails είναι αυτό των 3.3V, που στο test#6 μετα δυσκολίας κρατιέται κάτω από το όριο των 50mV. Ακολουθούν τα καθιερωμένα screenshots από τις μετρήσεις ripple. 12V1-12V4 ripple (full load) 12V2-12V3 ripple (full load) 5V ripple (full load) 3.3V ripple (full load) Το IRP-COM1200 της In Win μας άφησε ανάμεικτες εντυπώσεις. Εμφανισιακά μας έκανε θετική εντύπωση και σε γενικές γραμμές το όλο σύνολο αποπνέει έναν αέρα ποιότητας. Το κύριο πρόβλημά του όμως είναι ότι στηρίζεται σε μια ξεπερασμένη τεχνολογικά πλατφόρμα (CWT PUC design) και αυτό φαίνεται και στα αποτελέσματα των δοκιμών. Το κυριότερο πρόβλημά του είναι το ripple, το οποίο μπορεί να είναι κάτω από τα όρια σε όλες τις μετρήσεις που πήραμε αλλά παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα, σε σχέση με πιο σύγχρονα PSUs. Επίσης, η τιμή του IRP-COM1200 χρειάζεται σίγουρα αναθεώρηση μιας και παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Ενδεικτικά το Thermaltake ToughPower 1200, που είναι ακριβώς το ίδιο PSU, μπορείτε να το βρείτε με μόλις 106€. Περιληπτικά τα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα του IRP-COM1200 της In Win είναι τα εξής: Πλεονεκτήματα Κατάφερε και απέδωσε τη μέγιστη ισχύ του ακόμη και σε θερμοκρασίες ανω των 44C Πλήθος καλωδιώσεων, οι οποίες είναι όλες sleeved και έχουν επαρκές μήκος 80 plus Bronze efficiency ενώ η In Win το δηλώνει ως 80 plus Πολύ ποιοτική βαφή Μειονεκτήματα Ripple που παρόλο είναι εντός ορίων είναι αρκετά υψηλό για τα δεδομένα των σύγχρονων Hi-End PSUs. Ιδιαίτερα στα 3.3V αγγίζει τα όρια Η ποιότητα μερικών κολλήσεων στο εσωτερικό του δεν είναι καλή Πολύ υψηλή τιμή η οποία χρήζει επείγουσας αναθεώρησης Βάση όλων των παραπάνω η βαθμολογία που αποσπά το IRP-COM1200 της In Win είναι: Σε αυτό το σημείο τελείωσε και η σημερινή παρουσίαση. More to come soon :). Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά την εταιρία Ιn Win για την παραχώρηση του Commander 1200. crmaris
  4. Σήμερα γιορτάζουμε (κιόλας?) την 10η δοκιμή PSU με τον Fagana και το τιμώμενο πρόσωπο είναι το Modu87+ 500W (EMG500), ένα τροφοδοτικό (PSU) της Enermax το οποίο φέρει την πιστοποίηση 80 plus Gold. Από ότι φαίνεται η καινούρια μόδα στα PSUs δεν είναι πλέον το κυνήγι της μέγιστης ισχύος και των πολλών Watts, αλλά η αύξηση της αποδοτικότητας (efficiency). Παρόλο το ότι δεν είμαστε fashion victims μας βρίσκει απολυτα σύμφωνους αυτή η αλλαγή τακτικής. Για την Enermax τώρα νομίζουμε ότι δε χρειάζεται να πούμε και πολλά. Είμαστε σίγουροι ότι οι πιο πολλοί τη γνωρίζετε μιας και πρόκειται για μια από τις πιο γνωστές εταιρίες κατασκευής PSUs, με μια πλούσια γκάμα από ποιοτικά προϊόντα. Αρκετά κράτησε όμως ο πρόλογος, αλλάξτε σελίδα για να περάσουμε στο κυρίως θέμα της παρουσίασης. Τα κύρια χαρακτηριστικά του EMG500 παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά EMG500AWT-01 Max. DC Output (Peak) 500W (550W) PFC Active PFC(PF>0.90 at full load) Efficiency 87% Minimum 80 PLUS Gold Θερμοκρασία λειτουργίας 10°C ~ 50°C Προστασία Over power protection Over current protection Over Temperature Under voltage protection Over voltage protection Short circuit protection Ψύξη 140mm ανεμιστήρας (18dBA minimum) Διαστάσεις 150 mm (W) x 86 mm (H) x 160 mm (D) Βάρος 2 kg Εγγύηση 5 χρόνια Ενδεικτική τιμή 131€ Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του EMG500, σταθερές (captive) και modular (αποσπώμενες). Τύπος Καλωδιώσεων Captive Καλωδιώσεις ATX connector (550mm) 24 pin 4+4 pin EPS12V/ATX12V connector (600mm) 1 Modular Καλωδιώσεις SATA (450mm+150mm+150mm+150mm) 4 SATA (450mm+150mm) / 4 pin Molex (750mm+150mm) 2 / 2 4 pin Molex (450mm+150mm+150mm+150mm) / FDD (1050mm) 4 / 1 6+2 pin PCIe (500mm) 2 Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του EMG500. Πίνακας Rails EMG500AWT-01 Rail 3.3V 5V 12V1 12V2 12V3 5VSB -12V Μέγιστη ισχύς Amps 20 20 25 25 25 3 0.5 Watts 100 492 15 6 Συνολική μέγιστη ισχύς / Peak (W) 500 (550) Όπως βλέπετε το μικρό Enermax διαθέτει 3 rails των 12V και μπορεί να δώσει σχεδόν όλη την ισχύ του σε αυτά. Η επιλογή των μόλις 100W συνολικής ισχύος στα 5 και 3.3V αποτελεί, κατά τη γνώμη μας, μια πολύ σωστή τακτική από τη στιγμή που κανένας σύγχρονος υπολογιστής δεν πρόκειται να τραβήξει παραπάνω, από τα συγκεκριμένα rails. Η συσκευασία του μικρού Enermax είναι λιτή και δυστυχώς, στην περίπτωση μας, ήταν εμφανώς ταλαιπωρημένη από το ταξίδι που έκανε μέχρι να φτάσει στα χέρια μας. Η προίκα του EMG500 φαίνεται στην πιο κάτω φωτογραφία και περιλαμβάνει 2 δέστρες καλωδίων, ένα σακουλάκι για τις modular καλωδιώσεις, ένα badge, το έλασμα του cable quard (μηχανισμός που προστατεύει το AC καλώδιο ώστε να μην μπορεί να βγει από ένα κατα λάθος τράβηγμα), το εγχειρίδιο χρήσης και τις απαραίτητες καλωδιώσεις. Εδώ να σημειώσουμε ότι η ATX καλωδίωση έχει καλώδια τύπου AWG16 (αρκετά χοντρά δηλαδή) και οι υπόλοιπες τύπου AWG18 (πιο λεπτά αλλά καλύπτουν τις προδιαγραφές του ATX). Η λειτουργία του cable guard είναι πολύ απλή αλλά αποτελεσματική. Ακολουθούν μερικές φωτογραφίες του μοντέλου, εεε.. του EMG500. Αυτό έχει διακόπτη On/Off! Μπορεί να φέρει υποδοχές για 2 PCIE καλωδιώσεις και για 5 περιφεριακές αλλά στον εξοπλισμό του περιλαμβάνονται μόλις 4 modular καλωδιώσεις (1 PCIE με 2 connectors και 3 περιφεριακές με SATA, molex και floppy connectors). ΑΤΧ και 4+4 pin EPS12V/ATX12V αποτελούν τις captive καλωδιώσεις του EMG500 'Οπως όλα σχεδόν τα Gold efficiency PSUs έτσι και το EMG500 υιοθετεί την τοπολογία resonant για να μειώσει όσο το δυνατόν περισσότερο τις ενεργειακές απώλειες. Έτσι σε χαμηλά φορτία o switching controller (CM6901) λειτουργεί σε PWM mode και σε υψηλά φορτία σε FM mode. Επίσης, η τεχνολογία Dynamic Hybrid Transformer που χρησιμοποιεί το EMG500 επιτρέπει τη μεταβολή της τάσης του ρεύματος που πάει στον κύριο πυκνωτή του APFC. Αυτή κυμαίνεται από 330V για χαμηλά φορτία και φτάνει τα 400V για τα υψηλότερα. Έτσι όταν το PSU δουλεύει στο "ρελαντί" οι ενεργειακές απώλειες περιορίζονται με αποτέλεσμα την αύξηση του efficiency. Το EMG500 χωρίς τα ρούχα του. Εντύπωση προκαλούν οι, μικρών διαστάσεων, μπλε ψύκτρες! Στην πλακέτα που υπάρχει πίσω από την υποδοχή AC βρίσκουμε το πρώτο μέρος του transient φίλτρου, το οποίο αποτελείται από 1 Χ πυκνωτή, 4 Υ και ένα πηνίο φερίτη. Πάνω στην κύρια πλακέτα υπάρχουν 2 επιπλέον πηνία φερίτη και το απαραίτητο MOV. Τα δύο πηνία είναι καλυμμένα για την αποφυγή του φαινομένου coil whine. Ανάμεσα στο αριστερό πηνίο και την ψύκτρα που φιλοξενεί τη γέφυρα ανόρθωσης υπάρχει το βαρίστορ Ο κύριος πυκνωτής εξομάλυνσης του APFC είναι κατασκευασμένος από την Rubycon, μια κορυφαία εταιρία του χώρου και είναι της τάξης των 85C. Θα προτιμούσαμε βέβαια να ήταν των 105C αλλά από ότι φαίνεται έβγαινε εκτός budget η δουλειά. Το EMG500, ως gold efficiency PSU, δε θα μπορούσε παρά να χρησιμοποιεί την τεχνολογία των DC-DC converters για την παραγωγή των 5 και 3.3V rails. Στο δευτερεύων μέρος του PSU (μετά τον κύριο μετασχηματιστή δηλαδή) για την παραγωγή των 12V χρησιμοποιείται synchronous σχεδίαση, στην οποία οι ανορθωτές-δίοδοι schottky αντικαθίστανται από power mosfets για περαιτέρω εξοικονόμηση ενέργειας. Για το φιλτράρισμα των +12V χρησιμοποιείται ένα μίγμα από ηλεκτρολυτικούς πυκνωτές Ιαπωνικής κατασκευής (Nippon Chemi-Con) και πολυμερικούς της Enesol, οι οποίοι είναι τοποθετημένοι σε δύο ξεχωριστές πλακέτες που βρίσκονται κάθετα τοποθετημένες στην κύρια πλακέτα. Στο φιλτράρισμα βοηθάνε και 2 πηνία μοντέρνας σχεδίασης. Πίσω από την κάθετη πλακέτα που φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία, κρύβεται ένα ολοκληρωμένο PS231 το οποίο μαζί με ένα LM339 έχει αναλάβει τον έλεγχο των προστασιών του EMG500. Για τους λάτρεις της εικόνας ακολουθούν μερικές φωτογραφίες με τις αντίστοιχες επεξηγηματικές λεζάντες όπου χρειάζεται. Ένας μοναχικός πολυμερικός πυκνωτής πάνω στην κύρια πλακέτα Η ποιότητα των κολλήσεων, αν εξαιρέσουμε μερικά σημεία, κρίνεται ως αρκετά καλή. Ένα από τα σημεία για τα οποία μιλούσαμε παραπάνω είναι αυτό. Πολύ χοντροκομμένες κολλήσεις. Το ολοκληρωμένο που διακρίνεται είναι ο CM6901 controller που λειτουργεί σε PWM σε χαμηλά φορτία και σε FM σε υψηλά. Στο κάτω - αριστερό μέρος της φωτογραφίας διακρίνονται τα 3 shunts των αντίστοιχων OCPs των τριών 12V rails. O ανεμιστήρας κάνει καλή δουλειά σε ένα εκ γενετής κρύο PSU (λόγω των μειωμένων ενεργειακών απωλειών) και είναι αρκετά ήσυχος, τουλάχιστον για τα αυτιά μας. Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν όπως πάντα με τη βοήθεια του Fagana, του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών και του Prova WM-01 power analyzer. Κατά τη διάρκεια όλων των μετρήσεων το PSU θα βρίσκεται εντός ενός ξύλινου κουτιού, το οποίο έχει αναλάβει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του EMG500 (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60% 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το EMG500. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 1Α και στη συνέχεια θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watts) Efficiency Temps (In/Out) 1 8.21A 1.928 2.159A 117.38 89.03% 26.8 °C 12.201V 5.079V 3.437V 131.85 29.6 °C 2 15.92A 1.895A 2.129A 210.8 93.90 % 28.4 °C 12.18V 5.063V 3.428V 224.5 30.9 °C 3 20A 1.895A 2.089A 259.86 93.31 % 29.4 °C 12.156V 5.063V 3.422V 278.5 33.1 °C 4 21.81A 4.9A 6.152A 309.64 92.29 % 30.1 °C 12.123V 5.003V 3.369V 335.5 33.7 °C 5 28.51A 6.605A 8.169A 404.13 91.43 % 31.2 °C 12.070V 4.965V 3.332V 442 35.1 °C 6 35.64A 8.861A 9.853A 504.49 89.85 % 31.9 °C 12.022V 4.922V 3.29V 561.5 36.7 °C Crossload 1 2.15A 19.309A 17.036A 173.82 84.79 % 32.6 °C 12.156V 4.804V 3.224V 205 37.3 °C Crossload 2 42.744A 1.859A 2.089A 530.59 90.47 % 33.2 °C 12.029V 5.025V 3.391V 586.5 38.1 °C Όπως βλέπετε το efficiency είναι πράγματι Gold και με το παραπάνω. Ακόμη και στο CL1 test όπου όλα σχεδόν τα PSUs με το ζόρι φτάνουν στο 78-80% το EMG500 πετυχαίνει 84.79% efficiency. Πλην του test#1 το μικρό Enermax καταφέρνει και κερδίζει κατά κράτος σε efficiency τον μέχρι πρότινος πρωταθλητή, το X-750 της Seasonic! Το voltage regulation τώρα βρίσκεται σε αρκετά καλά επίπεδα με σχετικά μικρές πτώσεις στις τάσεις των rails, όσο αυξάνεται το φορτίο. Βέβαια αν παρατηρήσετε το test#1 θα δείτε ότι η τάση του 3.3V rail είναι αρκετά υψηλή και όπως θα δείτε στο παρακάτω screenshot, σε κατάσταση μηδενικού φορτίου το συγκεκριμένο rail αγγίζει το όριο που προβλέπει το ATX πρότυπο. Η Enermax από ότι φαίνεται αποφάσισε να κάνει ένα μικρό overclock στο συγκεκριμένο rail, το οποίο πάντως δεν πρόκειται να σας δημιουργήσει απολύτως κανένα πρόβλημα. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε το efficiency του EMG500 σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι (περίπου) 65 και 90W. Efficiency in Low Loads Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency 1 4.099A 1.929A 2.174A 67.47 87.51% 12.244V 5.079V 3.443V 77.1 2 6.079A 1.925A 2.169A 91.48 89.55% 12.213V 5.076V 3.442V 102.15 Το παράξενο με τις δοκιμές χαμηλού φορτίου είναι ότι στα 91W έχουμε μεγαλύτερο efficiency από ότι στα 117W. Αυτό οφείλεται, κατά πάσα πιθανότητα, στην τεχνολογία Dynamic Hybrid Transformer που χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο PSU και ίσως στην εναλλαγή του mode λειτουργίας του Switching Controller (PWMFM). Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του EMG500 σε απότομες μεταβολές του φορτίου. Η διαδικασία που ακολουθείται είναι η εξής: Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby mode, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Tο πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της παραπάνω διαδικασίας δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Transient Response Tests PSU OFF TO FULL 5VSB STANDBY TO FULL 12V PSU OFF TO FULL 12V [/URL] Στα 5VSB δεν παρατηρήσαμε κανένα spike. Αντίθετα στα +12V και στις δυο δοκιμές που πραγματοποιήσαμε υπήρχαν μερικά σκαμπανεβάσματα αλλά σε γενικές γραμμές τίποτα το ανησυχητικό, με το μέγιστο spike, από Off σε full 12V φορτίο, να φτάνει τα 12.3V και από standby σε full 12V φορτίο τα 12.1V. Όπως έχουμε τονίσει αρκετές φορές ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά, που παίζουν μεγάλο ρόλο στη σταθερότητα ενός συστήματος, είναι το ripple που υπάρχει στις DC (Direct Current) τάσεις του PSU που το τροφοδοτεί. Ας δούμε λοιπόν πως τα πάει το EMG500 σε αυτόν τον τομέα. Πριν ξεκινήσουμε τις μετρήσεις να υπενθυμίσουμε ότι το ripple πρέπει να βρίσκεται πάντα κάτω από τα όρια που θέσπισε το πρότυπο ATX ver. 2.2 (120mV για τα 12V και 50mV για τα 5 και 3.3V). Μετρήσεις Ripple Test # 12V (mV) 5V(mV) 3.3V(mV) Pass/Fail 1 17.2 6 8.8 Pass 2 38.2 6.4 10.4 Pass 3 41.8 8 18.8 Pass 4 37.8 8.8 15 Pass 5 38 10 18.2 Pass 6 38.6 11.8 22.4 Pass Crossload 1 43.8 7 17.8 Pass Crossload 2 37 12.8 21.8 Pass To ripple βρίσκεται σε πολύ καλά επίπεδα με το μέγιστο για τα +12V να βρίσκεται στο 1/3 περίπου του ορίου και οι μέγιστες τιμές για τα +5 και 3.3V να βρίσκονται στο 1/4 και 1/2 περίπου των αντίστοιχων ορίων. Η μεγάλη διαφορά στην τιμή ripple των +12V, του test#1 και του test#2 οφείλεται στην αλλαγή mode λειτουργίας του switching controller από PWM σε FM. Αυτό που δεν μπορούμε να καταλάβουμε είναι η αυξημένη τιμή του ripple στο test#3 και πιο συγκεκριμένα στα +12 και 3.3V, σε σχέση με τα υπόλοιπα test. Τρέξαμε το συγκεκριμένο test πολλές φορές αλλά το ripple πάντα βρίσκονταν στα ίδια ψηλά επίπεδα. Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple 12V ripple (Test#3) 12V ripple (Test#6) 5V ripple (Test#6) 3.3V ripple (Test#6) 12V ripple (CL1) 12V ripple (CL2) Το μικρό μέλος της σειράς Modu87+ της Enermax τα πήγε πολύ καλά σε όλες τις δοκιμασίες που το υποβάλλαμε. Το efficiency του κυμαίνεται σε πολύ υψηλά επίπεδα (ακόμη υψηλότερα και από αυτό του X-750 της Seasonic, που κρατούσε μέχρι πρότινος το efficiency record) και το voltage regulation των τάσεων, με ένα ελάχιστο παραστράτημα των 3.3V σε standby, είναι αρκετά καλό. Επίσης το ripple κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα σε όλα τα rails ανεξαρτήτως φορτίου. Τέλος, η θερμοκρασία λειτουργίας του είναι ιδιαίτερα χαμηλή (κάτι που ισχύει σε όλα τα Gold efficiency PSUs, μιας και έχουν ελαχιστοποιημένες ενεργειακές απώλειες). Σε γενικές γραμμές το EMG500 μπορεί να κοστίζει αρκετά ακριβά για 500αρι PSU αλλά τουλάχιστον οι επιδόσεις του είναι πολύ καλές, το efficiency του κορυφαίο και η ποιότητα κατασκευής του αρκετά καλή. Αν η τιμή του κυμαινόταν γύρω στα 100€ σίγουρα θα γινόταν best seller. Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του EMG500 της Enermax είναι τα εξής: Πλεονεκτήματα Κορυφαίο efficiency Καλό Voltage regulation Αρκετά χαμηλό ripple Αθόρυβη λειτουργία Ωραίο φινίρισμα (αν και επιρρεπές στις δαχτυλιές) Μειονεκτήματα Τιμή! Βάση όλων των παραπάνω η βαθμολογία που απέσπασε το EMG500 είναι: Σε αυτό το σημείο άλλη μια δοκιμή PSU έφτασε στο τέλος της. Ευχαριστούμε θερμά την Enermax για την παραχώρηση του PSU της δοκιμής. crmaris
  5. H Antec είναι μια εταιρία που δε χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, ιδιαίτερα όταν αναφερόμαστε σε τροφοδοτικά υπολογιστών (PSUs). Στη σημερινή παρουσίαση θα δούμε το πιο δυνατό PSU της, το TruePower Quattro 1200 (TPQ-1200), το οποίο παρόλο που ονομάζεται Quattro διαθέτει όχι τέσσερα αλλά έξι rails των 12V. Το Quattro βλέπετε αναφέρεται στο ότι σχεδιάστηκε εξαρχής για συστήματα που εξοπλίζονται με τετραπύρηνους επεξεργαστές. Ένα άλλο "χτυπητό" χαρακτηριστικό του TPQ-1200 είναι οι κόκκινες ρίγες που υπάρχουν κατά μήκος του, τις οποίες η Antec περιγράφει ως racing stripe paint job (βαφή αγωνιστικών λωρίδων). Όπως σε μερικά αυτοκίνητα παρόμοιες χρωματιστές ρίγες δίνουν περισσότερα άλογα, ίσως και στο TPQ-1200 να χαρίζουν μερικά επιπλέον Watts, τα οποία θα του χρειαστούν μόλις πάρει μπροστά ο Φαγάνας! Τα κύρια χαρακτηριστικά του TPQ-1200 αναφέρονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά TPQ-1200 Max. DC Output 1200W PFC Active PFC Efficiency >85% (20% με 100% φορτίο) 80 PLUS SILVER Θερμοκρασία λειτουργίας 0°C ~ 50°C Προστασία Under Current Protection Over current protection Over voltage protection Short circuit protection Ψύξη 80mm PWM ανεμιστήρας Διαστάσεις 150 mm (W) x 86 mm (H) x 200 mm (D) Βάρος 3.18 kg Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του TPQ-1200, modular (αποσπώμενες) και σταθερές (captive). Τύπος Καλωδιώσεων Captive Καλωδιώσεις ATX connector (615mm) 24 pin 8 pin EPS12V connector (670mm) 1 4+4 pin EPS12V/ATX12V connector (660mm) 1 6+2 pin PCIe (560mm) / 6 pin PCIe (+150mm) 2 / 2 4 pin Molex (560mm+150mm+150mm) / FDD (150mm) 3 / 1 SATA (540mm+150mm+150mm) 3 Modular Καλωδιώσεις SATA (550mm+150mm+150mm+150mm) 8 4 pin Molex (560mm+150mm+150mm) / FDD (150mm) 6 / 1 6+2 pin PCIe (540mm) / 6 pin PCIe (+150mm) 2 / 2 Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του TPQ-1200. Όπως αναφέραμε και στην εισαγωγή το TPQ-1200 διαθέτει έξι rails των 12V. Πίνακας Rails TPQ-1200 Rail 3.3V 5V 12V1 12V2 12V3 12V4 12V5 12V6 5VSB -12V Μέγιστη ισχύς Amps 25 30 38 38 38 38 38 38 6 0.5 Watts 170 1200 30 6 Συνολική μέγιστη ισχύς (W) 1200 Σύμφωνα με την Antec τα 12V rails από μόνα τους μπορούν να δώσουν τη μέγιστη ισχύ του PSU (1200W). Αυτό είναι κάτι που θα το δοκιμάσουμε στο Crossload Test#2. Το κόκκινο, το κατεξοχήν αγωνιστικό χρώμα, κυριαρχεί στη συσκευασία του TPQ-1200. Τα συνοδευτικά του TPQ-1200 περιορίζονται σε ένα σακουλάκι με βίδες και ένα πολύ λιτό εγχειρίδιο χρήσης. Από ένα PSU αυτής της κατηγορίας περιμέναμε περισσότερα. Στην επόμενη φωτογραφία φαίνονται οι modular καλωδιώσεις του TPQ-1200. Τέρμα πια οι 20+4 ATX connectors. Το TPQ-1200 διαθέτει αυτούσιο 24pin ATX To καλώδιο τροφοδοσίας είναι ενισχυμένο Στις captive καλωδιώσεις βρίσκουμε τους πυκνωτές του Power Cache, που βοηθούν στo regulation αλλά και στο φιλτράρισμα πιθανών AC αρμονικών-θορύβου. Από ότι φαίνεται δεν υπήρχε αρκετός χώρος στην κύρια πλακέτα και η Antec αποφάσισε να τοποθετήσει τους συγκεκριμένους πυκνωτές κατευθείαν πάνω στις καλωδιώσεις ή ίσως να ήθελε η Antec να βελτιώσει ακόμη περισσότερο την αρχική σχεδίαση της Enchance με την προσθήκη αυτών των πυκνωτών. Οι πυκνωτές του Power Cache. Για τους PCIE και EPS connectors είναι 2200uF (Chemi-Con KZE 2200uF 16V) Για τις περιφερειακές captive καλωδιώσεις οι πυκνωτές του Power Cache είναι 220uF. Οι περιφερειακές modular καλωδιώσεις δεν έχουν πυκνωτές, μιας και αυτοί στεγάζονται στην modular πλακέτα Ακολουθούν τώρα και μερικές φωτογραφίες του TPQ-1200 Υπάρχει Led λειτουργίας αλλά όχι διακόπτης On/Off Ας ανοίξουμε τώρα το TPQ-1200 για να δούμε τι κρύβει στο εσωτερικό του. To πρώτο στο οποίο πέφτει το μάτι μας είναι οι δύο τεράστιες ψύκτρες. Η Enhance (ο πραγματικός κατασκευαστής του TPQ-1200) ήθελε να προσφέρει από ότι φαίνεται τη μέγιστη δυνατή βοήθεια στον μόλις 80mm ανεμιστήρα, ο οποίος σε πλήρες φορτίο είναι ιδιαίτερα θορυβώδης. Η κολλήσεις της κύριας πλακέτας είναι πολύ καλής ποιότητας, κάτι που συμβαδίζει με τη συνολική ποιότητα κατασκευής του TPQ-1200. Στο μέρος του transient φίλτρου που υπάρχει πίσω από την AC υποδοχή βρίσκονται 2 Χ και 2Υ πυκνωτές. Η συνέχειά του πάνω στην κύρια πλακέτα περιλαμβάνει 2 πηνία, 2Χ και 2Υ πυκνωτές και ένα βαρίστορ (MOV). Οι 2 πυκνωτές του APFC είναι της Nippon Chemi-Con. Επίσης η ύπαρξη των δύο πηνίων στο APFC μαρτυρά τη χρησιμοποίηση interleaved PFC. Δηλαδή 2 APFC κυκλώματα τα οποία δουλεύουν παράλληλα με διαφορά φάσης 180 μοιρών. Κοντινό στον έναν από τους 2 πυκνωτές του APFC. Είναι πολύ θετικό το ότι είναι 105C τη στιγμή που, σε αυτό το στάδιο, οι περισσότεροι κατασκευαστές βάζουν 85C Η γέφυρα ανόρθωσης (GSIB2060) ακριβώς πριν το APFC Τόσο στο πρωτεύων όσο και στο δευτερεύον μέρος του PSU βρίσκουμε πυκνωτές της Nippon Chemi-Con και της Sanyo. Επίσης, όπως φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία, το μέρος της πλακέτας όπου ξεκινούν όλες οι καλωδιώσεις είναι ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένο. Στις καλωδιώσεις των 5 και 3.3V διακρίνονται και μερικές ευμεγέθεις χάντρες φερίτη για τη μείωση των RFI/EMI. Στην παρακάτω φωτογραφία διακρίνονται οι δύο VRM (Voltage Regulation Module) πλακέτες, οι οποίες παράγουν τα 5 και 3.3V από το 12V rail (πριν αυτό διασπαστεί σε 6 virtual rails). Οι πολυμερικοί πυκνωτές που υπάρχουν σε αυτές είναι της Nippon Chemi-Con. Η modular πλακέτα φιλοξενεί μερικούς μικρούς ηλεκτρολυτικούς πυκνωτές που βοηθούν στο φιλτράρισμα-σταθεροποίηση των DC τάσεων. Ένας μοναχικός Suncon (Sanyo) πυκνωτής στην modular πλακέτα Ο μικρός αλλά φωνακλάς ανεμιστήρας (ιδιαίτερα σε μεγάλα φορτία παίρνει αυτιά) είναι της Adda. Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Fagana, του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών και του νεοαποκτηθέντος Prova WM-01 power meter. Κατά τη διάρκεια όλων των μετρήσεων το PSU θα βρίσκεται εντός ενός ξύλινου κουτιού που έχει αναλάβει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του TPQ-1200 (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60% 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το TPQ-1200. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α και στη συνέχεια θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watts) Efficiency Temps (In/Out) 1 19.80A 1.825 2.052A 255.55 89.98% 33.5 °C 12.098V 5.015V 3.338V 284.00 35.3 °C 2 35.485A 4.836A 5.898A 469.75 91.21 % 34.5 °C 12.014V 4.970V 3.289V 515.00 36.3 °C 3 44.34A 6.765A 7.747A 589.55 91.05 % 36.2 °C 11.972V 4.942V 3.263V 647.50 37.4 °C 4 56.14A 6.765A 7.735A 728.29 90.53 % 37.6 °C 11.928V 4.942V 3.260V 804.50 38.8 °C 5 70.744A 8.824A 9.490A 911.25 89.51 % 39.2 °C 11.853V 4.909V 3.233V 1018.00 40.6 °C 6 96.621A 8.825A 9.481A 1210.12 88.17 % 41.7 °C 11.759V 4.909V 3.231V 1372.50 43.9 °C Crossload 1 2.15A 11.22A 11.488A 117.71 77.83 % 40.5 °C 12.047V 4.894V 3.212V 151.25 42.3 °C Crossload 2 100.16A 1.862A 2.052A 1200.05 88.40 % 42.6 °C 11.820V 5.008V 3.330V 1357.50 44.9 °C 'Οσον αφορά τα αποτελέσματα που φαίνονται στον παραπάνω πίνακα έχουμε δύο παρατηρήσεις. Πρώτον το efficiency κυμαίνεται σε πολύ υψηλά επίπεδα και για πολύ λίγο (1%) στο test#3 χάνει το Gold! Η δεύτερη παρατήρηση αφορά το voltage regulation στο 12V rail. Αυτό δεν μπορούμε να πούμε ότι μας άφησε ιδιαίτερα ικανοποιημένους, παρά το γεγονός ότι δεν ξέφυγε ποτέ εκτός των ορίων που θεσπίζει το πρότυπο ATX. Από το κορυφαίο PSU της Antec θα θέλαμε να δούμε λίγο πιο σφιχτό regulation στα 12V. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του TPQ-1200 σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι (περίπου) 65, 90 και 110W. Efficiency in Low Loads Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency 1 4.122A 1.823A 1.98A 65.76 72.07% 12.13V 5.018V 3.34V 91.25 2 6.123A 1.823A 1.98A 90.03 77.45% 12.13V 5.018V 3.34V 116.1 3 8.048A 1.823A 1.98A 113.37 80.43% 12.128V 5.146V 3.437V 140.95 Από ότι φαίνεται το efficiency σε μικρά φορτία αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα του TPQ-1200. Ιδιαίτερα στα 65W είναι απαγοητευτικό. Βέβαια το συγκεκριμένο PSU δεν προορίζεται για idle καταστάσεις. Αν ενδιαφέρεστε για efficiency σε μικρά φορτία καλύτερα να στραφείτε προς ένα 600 ή 750αρι PSU. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του TPQ-1200 σε απότομες μεταβολές του φορτίου. Για αυτούς που δε γνωρίζουν τη διαδικασία (από προηγούμενα reviews) αυτή έχει ως εξής: Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby mode, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Tο πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της παραπάνω διαδικασίας δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Transient Response Tests PSU OFF TO FULL 5VSB STANDBY TO FULL 12V PSU OFF TO FULL 12V [/URL] Στα 5VSB δεν παρατηρείται καμία αιχμή, αντίθετα στις δοκιμές των +12V βλέπουμε μια μικρή αιχμή της τάξης των 12.4V, η οποία βρίσκεται μακριά από τα όρια. Σε γενικές γραμμές η απόδοση του TPQ-1200 κρίνεται ως πολύ καλή, σε αυτές τις δοκιμές. Στις παρακάτω δοκιμές θα δούμε την ποιότητα του DC (Direct Current) ρεύματος που δίνουν τα rails του TPQ-1200 μέσω των μετρήσεων του ripple. Το ripple πρέπει να βρίσκεται πάντα κάτω από τα όρια που θέσπισε το πρότυπο ATX ver. 2.2 (120mV για τα 12V και 50mV για τα 5, 3.3V). Μετρήσεις Ripple Test # 12V (mV) 5V(mV) 3.3V(mV) Pass/Fail 1 11.4 6.4 6.8 Pass 2 17.4 8.6 10 Pass 3 20.8 10.6 11.8 Pass 4 24.6 12.2 13.4 Pass 5 30.2 15.2 16.6 Pass 6 39.4 19.8 22.8 Pass Crossload 1 9.4 8 7.8 Pass Crossload 2 38.6 17.6 16.2 Pass Όπως φαίνεται από τον παραπάνω πίνακα, τα επίπεδα ripple του TPQ-1200 κυμαίνονται σε καλά επίπεδα. Μπορεί να μην είναι τα πιο χαμηλά που έχουμε δει αλλά δεν παύουν να είναι αρκετά καλά με το ripple στα 12V να μην ξεπερνάει τα 40mV και στα 5 και 3.3 να βρίσκονται λίγο πιο κάτω από το ήμισυ της τιμής του ορίου. Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις του ripple σε πλήρες φορτίο (test#6) 12V ripple (Full load) 5V ripple (Full load) 3.3V ripple (Full load) Overclocking δε γίνεται μόνο στις κάρτες γραφικών, μνήμες και επεξεργαστές αλλά και στα PSUs. Αρκεί βέβαια να διαθέτει κανείς τον κατάλληλο εξοπλισμό, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ένα PSU που ήδη "βγάζει" 1200 Watts. Με τη βοήθεια του Fagana λοιπόν, θα προσπαθήσουμε να τραβήξουμε αρκετά περισσότερα Watts από τα 1200 που δηλώνει, ως μέγιστο φορτίο, η Antec. Η αφορμή που μας δόθηκε για να ζορίσουμε παραπάνω από το κανονικό το TPQ-1200, υπήρξε ένα βίντεο που τραβήχτηκε από έναν εργαζόμενο της Antec (nickshih) το οποίο δείχνει ένα TPQ-1200 OC edition να τραβάει 1700W περίπου από την πρίζα (γύρω στα 1450 DC Watts αν υποθέσουμε 85% efficiency). Η μόνη εσωτερική διαφορά στο TPQ-1200 OC σε σχέση με το απλό, σύμφωνα με τον nickshih, είναι ότι το πρώτο διαθέτει πιο μεγάλο όριο στην προστασία ΟPP (Over Power Protection). Επίσης, το OC edition διαθέτει 2 παραπάνω PCI καλωδιώσεις και ρυθμιστικά για την ταχύτητα του ανεμιστήρα και την +12V τάση. Αρκετά όμως είπαμε (καλύτερα γράψαμε) ας πάμε επιτέλους και στο ψητό.. Voltage Regulation & Efficiency Tests High Load Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency Temps (In/Out) 1 105.041A 8.861A 9.562A 1304.39 86.9% 43.9 °C 11.709V 4.914V 3.234V 1501.1 47.4 °C Το efficiency παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα, αλλά η τάση στην 12αρα έπεσε στα 11.7V. Εδώ να σημειώσουμε ότι μόλις κάναμε απόπειρα να τραβήξουμε 1-2 Amps παραπάνω από τα 105, η τάση της 12αρας έπεσε πολύ χαμηλά και εκτός ορίων (11.3 με 11.35V). Το μεγάλο πρόβλημα πάντως στα 1300 συνολικά Watts δεν είναι το voltage regulation, αλλά το πολύ μεγάλο ripple το οποίο φεύγει εκτός ορίων (121-125 mV). Ενδεικτικά δείτε το παρακάτω screenshot. Μπορεί το regulation να βρίσκεται εντός ορίων στα 105 Amps αλλά δυστυχώς δεν ισχύει το ίδιο και με το ripple της 12αρας. 12V ripple (1300W load) Αν αναλογιστούμε ότι το εσωτερικό του TPQ-1200 είναι ακριβώς το ίδιο με του TPQ-1200 OC, δείχνει απίθανο το τελευταίο να κατάφερε να δώσει 1450 Watts. Κατά πάσα πιθανότητα το PSU που χρησιμοποιείται στο video που κυκλοφορεί στο YouΤube είναι "heavy modded" ή απλώς πήραν ένα SST-ST1500 και το έβαψαν με κόκκινες ρίγες H ποιότητα κατασκευής του TPQ-1200 είναι υψηλή και το ίδιο το PSU προσφέρει όσα υπόσχεται (κορυφαίες επιδόσεις, υψηλό efficiency και χαμηλό ripple). Το μόνο που θα ζητούσε κανείς θα ήταν ίσως ένας πιο ήσυχος ανεμιστήρας, μιας και ο 80αρης παλεύει στην κυριολεξία για να κρατήσει τη θερμοκρασία του PSU σε χαμηλά επίπεδα, ιδιαίτερα μετά τα 1000W φορτίου. Οι πυκνωτές τώρα του Power Cache, που υπάρχουν στις καλωδιώσεις του, ίσως να βοηθούν τις επιδόσεις του αλλά σίγουρα θα κάνουν δυσκολότερο το cable management μέσα στο κουτί. To TPQ-1200 δεν μπορέσαμε να το βρούμε στην εγχώρια αγορά και σε on line καταστήματα του εξωτερικού η τιμή του κυμαίνεται γύρω στα 210€ (αν το βρείτε διαθέσιμο μιας και δείχνει να έχει εξαφανιστεί από παντού). Πάντως εδώ Ελλάδα το αρκετά παλιότερο 1000αρι Quattro πωλείται στην παραπάνω τιμή (αλλά και ακόμη ακριβότερα). Τέλος, η εγγύηση που δίνει η Antec για το TPQ-1200 είναι 5 χρόνια. Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα του TPQ-1200 της Antec είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Υψηλή ποιότητα κατασκευής Πολύ καλό efficiency που αγγίζει το 80 plus Gold Χαμηλό ripple σε όλα τα rails ακόμη και σε 1200W φορτίο Πληθώρα καλωδιώσεων Μπορεί να δώσει 1200W ακόμη και σε θερμοκρασίες περιβάλλοντος που υπερβαίνουν τους 40C Οι κόκκινες ρίγες του δίνουν μια racing νότα!! Μειονεκτήματα Θορυβώδης ανεμιστήρας Η τακτοποίηση των καλωδιώσεών του μέσα στο κουτί δε θα είναι εύκολη υπόθεση, λόγω των Power Cache πυκνωτών Βάση όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που δίνουμε στο True Power Quattro 1200W της Antec είναι: Σε αυτό το σημείο άλλη μια δοκιμή PSU έφτασε στο τέλος της. Να ευχαριστήσουμε θερμά την Antec για την παραχώρηση του TPQ-1200. O Faganas ζήτησε και θα πάρει άδεια για το ΣΚ γιατί από βδομάδα ξαναπιάνει δουλειά με ένα αρκετά μικρότερο PSU πολύς γνωστής εταιρίας (της οποίας PSU δεν έχουμε ξανακάνει review). crmaris
  6. [Σκηνή 1η] Χτυπάει το κουδούνι της πόρτας και με το που την ανοίγω αντικρίζω τον υπάλληλο της courier να κρατάει ένα τεράστιο δέμα, το οποίο γράφει πάνω Silverstone. Πολύ περίεργο σκέφτομαι, δεν περιμένω και δεύτερο ST1500 για review. [Σκηνή 2η] Με το που παίρνω το δέμα στα χέρια μου αισθάνομαι το πόσο ελαφρύ είναι. Μπα κάτι δεν πάει καλά εδώ, ψιθυρίζω. Μήπως κάποιος άδειασε το περιεχόμενο του δέματος στο δρόμο προς το σπίτι μου; [Σκηνή 3η] Τοποθετώ το δέμα στο τραπέζι, αρπάζω ένα κουζινομάχαιρο και αρχίζω την επέμβαση. Μόλις το ανοίγω το μόνο που βλέπω είναι μερικά κομμάτια φελιζόλ. Ψάχνοντας λίγο καλύτερα, κάτω από τα προστατευτικά και κάπου στο βάθος με το ζόρι διακρινόταν μια μικρή συσκευασία, η οποία είχε τη φωτογραφία ενός PSU στην πρόσοψη της. Πάλι καλά, δε μου κάνουν πλάκα.. [Final act] Ανοίγοντας τη συσκευασία αντικρίζω ένα από τα πιο μικρά PSU που έχω δει ποτέ, το ολοκαίνουριο ST45SF της Silverstone που ακολουθεί το SFX form factor, κάτι που το καθιστά ιδανικό για HTPCs (Home Theater PCs) αλλά και για τον Fagana :). Σήμερα λοιπόν θα δοκιμάσουμε το μικρότερο (τόσο σε όγκο όσο και σε ισχύ) PSU που έχει περάσει ποτέ από τα εργαστήρια του TheLab. Όταν πρώτο-αντικρύσαμε το ST45SF αναρωτηθήκαμε το πώς κατάφεραν και χώρεσαν τόσα Watts (450 δεν είναι και λίγα) σε ένα τόσο μικρό PSU. Όπως και να έχει πάντως, ο Φαγάνας δε θα του κάνει καμιά διάκριση. Θα του συμπεριφερθεί σα να ήταν μεγάλο PSU! Παρατηρήστε τον ανεμιστήρα του. Είναι 80mm και το PSU είναι μόλις λίγο μεγαλύτερο από αυτόν! Τα κύρια χαρακτηριστικά του ST45SF παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά SST-ST45SF Max. DC Output 450W PFC Active PFC(PF>0.95 at full load) Efficiency 82%~85%(20% to 100% loading) 80 PLUS BRONZE Θερμοκρασία λειτουργίας 10°C ~ 50°C Προστασία Over power protection Over current protection Under voltage protection Over voltage protection Short circuit protection Ψύξη 80mm ανεμιστήρας (18dBA minimum) Διαστάσεις 125 mm (W) x 63.5 mm (H) x 100 mm (D) Βάρος 1 kg Περιφερειακά Περιλαμβάνει SFX to ATX bracker για χρήση σε κουτιά ATX Εγγύηση 3 χρόνια Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει τις καλωδιώσεις του ST45SF, οι οποίες είναι όλες σταθερές (fixed). Τύπος Καλωδιώσεων Fixed Καλωδιώσεις ATX connector (300mm) 20+4 pin 8 / 4 pin EPS / ATX 12V connector (400mm) 1 6+2 pin PCIe (400mm) 1 6 pin PCIe (550mm / 150mm) 1 SATA (300mm+220mm+100mm) 3 4 pin Molex (300mm+200mm) 2 FDD (300mm / 200mm / 200mm) 1 Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του ST45SF. Τα 36Amps στο 12V rail δείχνουν ότι το μικρό PSU δε σηκώνει πλάκα σε θέματα ισχύος (εντάξει μόνο ο Φαγάνας γελάει). Πίνακας Rails SST-ST45SF Rail 3.3V 5V 12V 5VSB -12V Μέγιστη ισχύς Amps 21 22 36 2.5 0.5 Watts 120 432 12.5 6 Συνολική μέγιστη ισχύς (W) 450 H συσκευασία του ST45SF είναι λιλιπούτεια, όπως άλλωστε είναι και το ίδιο το PSU που φιλοξενεί. Το ST45SF συνοδεύεται από ένα bracket που το κάνει συμβατό με ATX κουτιά. Επίσης, στην προίκα του περιλαμβάνονται μερικά δεματικά, μια δέστρα καλωδίων, 8 βίδες και το καλώδιο τροφοδοσίας. Όπως όλα τα PSUs της Silverstone, που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής, έτσι και το ST45S συνοδεύεται από δύο εγχειρίδια χρήσης. Στην επόμενη φωτογραφία φαίνονται οι καλωδιώσεις του ST45SF, οι οποίες είναι αρκετά μακρυές, δεδομένης και της κατηγορίας στην οποία ανήκει το συγκεκριμένο PSU. Ακολουθούν μερικές φωτογραφίες του (μικρού) πρωταγωνιστή της σημερινής παρουσίασης. Μπορεί να είναι πολύ μικρό (και φτηνό), αλλά ο κατασκευαστής βρήκε χώρο για να τοποθετήσει ένα διακόπτη On/Off Οι καλωδιώσεις δυστυχώς δεν είναι sleeved μέχρι το εσωτερικό του PSU Ανοίγοντας το ST45SF βλέπουμε ότι η πλακέτα δεν είναι και τόσο πυκνοκατοικημένη όσο περιμέναμε. Αυτό οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στις μικρές σχετικά ψύκτρες. Το πρώτο μέρος του transient φίλτρου, που βρίσκεται πίσω από την υποδοχή AC, αποτελείται από 2 Υ και 1 Χ πυκνωτές. Στο δεύτερο μέρος, πάνω στην κύρια πλακέτα, υπάρχουν 2 πηνία φερίτη, 1 Χ και 2 Υ πυκνωτές και το απαραίτητο βαρίστορ (MOV). Η γέφυρα ανόρθωσης είναι η GBU806. Στην παρακάτω φωτογραφία διακρίνεται και το κεντρικό πηνίο του APFC. Ο πυκνωτής εξομάλυνσης του APFC. Είναι της Teapo (LH 85C, 180μF) Στο ST45SF υπάρχουν 3 μετασχηματιστές. Ο μεγάλος είναι για όλα τα rails πλην των 5VSB, τα οποία αναλαμβάνει ο αμέσως μεγαλύτερος μετασχηματιστής. Ο ύπαρξη τώρα του μικρότερου αποτελεί ένα μυστήριο. Ο συγκεκριμένος από ότι φαίνεται κάνει τον PWΜ control isolator, δηλαδή απομονώνει το control PWM ολοκληρωμένο από το δευτερεύων μέρος του PSU, αν και γι'αυτό το λόγο υπάρχουν ήδη και 3 optocouplers. Τέλος, οι μετασχηματιστές μας μαρτύρησαν και τον πραγματικό κατασκευαστή του ST45SF, ο οποίος είναι η FSP. Οι τρεις μετασχηματιστές. Διακρίνονται τα 2 switching transistors. Τα optocouplers που απομονώνουν το ολοκληρωμένο του PWM control Το ολοκληρωμένο που ελέγχει τις προστασίες του ST45SF είναι το GR8329N Οι πυκνωτές του δευτερεύοντος μέρους είναι της Capxon (105C). Στη φωτογραφία που ακολουθεί διακρίνεται και το πηνίο που αναλαμβάνει το regulation των rails. Η ποιότητα των κολλήσεων της πλακέτας κυμαίνεται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Στην τελευταία φωτογραφία διακρίνεται και ο (όχι και τόσο ήσυχος) 80mm ανεμιστήρας που κατασκευάζεται από την Protechnic Electric. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του ST45SF (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60% 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το ST45SF. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2.2Α και στη συνέχεια θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency Temps (In/Out) 1 6.03A 1.86 2.09A 88.74 85.70% 25.9 °C 11.972V 5.089V 3.387V 103.55 26.3 °C 2 11.85A 4.94A 6.13A 186.24 88.48 % 27.6 °C 11.903V 5.008V 3.336V 210.5 28.5 °C 3 13.86A 6.61A 8.025A 224.1 88.58 % 29 °C 11.883V 4.970V 3.308V 253 32.8 °C 4 15.34A 8.86A 8.16A 252.62 88.02 % 30.5 °C 11.871V 4.925V 3.295V 287 34.9 °C 5 22.81A 9.48A 9.77A 346.53 86.52 % 31.4 °C 11.749V 4.914V 3.270V 400.5 37.2 °C 6 32.10A 9.550A 9.752A 451.91 85.11 % 34.4 °C 11.618V 4.935V 3.265V 531 40.2 °C Crossload 1 2.21A 14.57A 14.96A 142.51 79.13 % 32.8 °C 12.219V 4.650V 3.192V 180.1 38 °C Crossload 2 36.9A 1.95A 2.1A 441.47 86.31 % 33.3 °C 11.497V 5.187V 3.389V 511.5 38.7 °C Το Voltage regulation στα 3.3V κυμαίνεται σε αρκετά καλά επίπεδα. Στo 5V rail τώρα, αν εξαιρέσουμε το απίθανο σενάριο του CL1 όπου βρίσκεται εκτός ορίων, το voltage drop μεταξύ του test#1 και #6 είναι μόλις 0.154V, μια πολύ καλή τιμή για ένα PSU της συγκεκριμένης κατηγορίας. Στα 12V τώρα τα πράγματα δεν είναι και τόσο καλά δυστυχώς. Στο test #6 καθώς και στο CL2 το voltage drop είναι πολύ μεγάλο και φτάνει μέχρι και το 0.5V. Τέλος, τα αποτελέσματα του CL2 δείχνουν ξεκάθαρα ότι το ST45SF έχει group regulation και όχι ξεχωριστό για κάθε rail (σε ένα PSU με αυτές τις διαστάσεις το group regulation είναι μονόδρομος, εκτός και αν χρησιμοποιηθούν DC-DC converters οι οποίοι κοστίζουν όμως αρκετά παραπάνω). Για τους μη μυημένους, η ύπαρξη group regulation φαίνεται ξεκάθαρα από το ότι όταν ζορίσαμε τα 12V και έπεσε όπως είναι φυσικό η τάση στο συγκεκριμένο rail, ανέβηκαν οι τάσεις στα υπόλοιπα δύο rails (5V και 3.3V). Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στο CL1. Όσον αφορά το efficiency τώρα, αυτό όχι μόνο υπερκαλύπτει το 80 plus Bronze που ισχυρίζεται η Silverstone, αλλά για μόλις 0,42% στο test #3 χάνει το Silver! Πολύ καλή απόδοση! Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του ST45SF σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι (περίπου) 40 και 60W. Efficiency in Low Loads Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency 1 2.16A 1.86A 2.09A 42.38 82.69% 12.041V 4.995V 3.386V 51.25 2 4.06A 1.915A 2.09A 65.42 84.69% 11.971V 5.086V 3.386V 77.25 Πολύ καλό το efficiency σε μικρά φορτία, κάτι που μπορούμε να πούμε ότι το περιμέναμε από ένα PSU αυτής της κατηγορία (small form factor), το οποίο θα τροφοδοτεί συστήματα με μικρότερες ενεργειακές ανάγκες (HTPCs). Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του ST45SF σε απότομες μεταβολές του φορτίου. Για αυτούς που δε γνωρίζουν τη διαδικασία (από προηγούμενα reviews) αυτή έχει ως εξής: Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby mode, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Tο πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της παραπάνω διαδικασίας δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Transient Response Tests PSU OFF TO FULL 5VSB STANDBY TO FULL 12V PSU OFF TO FULL 12V [/URL] Στα 5VSB δεν παρατηρείται καμία αιχμή (spike). Στα +12V τώρα, τα spikes είναι ανεπαίσθητα. Σε γενικές γραμμές, η απόδοση στα transient tests κρίνεται ως άψογη. Στις παρακάτω δοκιμές θα μετρήσουμε το ripple που υπάρχει στα rails του ST45SF. Αυτό θα πρέπει να βρίσκεται πάντα κάτω από τα όρια που θέσπισε το πρότυπο ATX ver. 2.2 (120mV για τα 12V και 50mV για τα 5, 3.3V). Μετρήσεις Ripple Test # 12V (mV) 5V(mV) 3.3V(mV) Pass/Fail 1 45.2 12 11.8 Pass 2 45.6 12.6 15.2 Pass 3 45.8 12.8 16 Pass 4 46.6 13.2 17.8 Pass 5 50.6 13.6 21.8 Pass 6 56.2 15.8 25.8 Pass Crossload 1 24.4 46.2 15.6 Pass Crossload 2 67.6 23.6 26 Pass Οι τιμές του ripple βρίσκονται πάντα εντός ορίων. Εντύπωση μας έκανε το CL1 test όπου το ripple στα 5V πλησίασε επικίνδυνα το όριο, ενώ σε όλα τα υπόλοιπα tests βρίσκονταν πάντα σε πολύ καλά επίπεδα (γύρω στο 1/3 του ορίου). Από ότι φαίνεται το φτάσαμε στα όριά του το συγκεκριμένο rail στο CL1. Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple σε full load. 12V ripple (full load) 5V ripple (full load) 3.3V ripple (full load) 5V ripple CL1. Μπορείτε να διακρίνετε τα spikes που ευθύνονται για τα 46.2mV του ripple Το ST45SF μας άφησε πολύ καλές εντυπώσεις, παρά το αρκετά μεγάλο voltage drop που είχε το 12V rail όταν το ζορίσαμε (χωρίς να ξεπεράσουμε - τουλάχιστον στα κανονικά tests - την ισχύ που δηλώνει ως μέγιστη η Silverstone για το συγκεκριμένο rail). Βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι για ένα τόσο μικρών διαστάσεων PSU, τα 450 Watts ισχύος είναι πολλά. Αρκεί να σκεφτείτε ότι η συνηθισμένη ισχύς σε PSUs αυτής της κατηγορίας είναι μόλις 200-250W. Επίσης η μεγάλη ισχύς, για τα δεδομένα πάντα της κατηγορίας, συνδυάζεται με πολύ καλό efficiency. Τι άλλο να ζητήσει κανείς δηλαδή. Αν έκανε και λιγότερο θόρυβο ο ανεμιστήρας του, σε πλήρες φορτίο, θα είμασταν υπερ-ευχαριστημένοι. Αλλά από ότι φαίνεται ο ανεμιστήρας τα βρίσκει σκούρα στο να κρατήσει χαμηλά τα επίπεδα θερμοκρασίας όταν το PSU δουλεύει σε full load. Βλέπετε 450W σε τόσο περιορισμένο χώρο δεν είναι και λίγα και οι ψύκτρες του PSU αναγκαστικά είναι αρκετά μικρές. Περιληπτικά τα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα του ST45SF της Silverstone, του οποίου η αναμενόμενη τιμή είναι 58.30 ευρώ, είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Μεγάλη ισχύς για τα δεδομένα της κατηγορίας του Σε γενικές γραμμές πολύ καλά επίπεδα ripple (για την κατηγορία που ανήκει το ST45SF ) Πολύ καλό εfficiency που αγγίζει το 80 plus Silver Παρέχεται ειδικό bracket για την τοποθέτησή του σε ATX κουτιά Άριστος λόγος απόδοσης/τιμής Μειονεκτήματα Αρκετά μεγάλο Voltage drop στο 12V rail όταν το ζορίσαμε με 36.9Amps To 5V rail εκτός ορίων στο CL1 test. Οι καλωδιώσεις δεν είναι sleeved μέχρι τέλους Μόνο δύο 4-pin molex connectors. Θα θέλαμε 2 επιπλέον και τουλάχιστον ακόμη έναν SATA connector Βάση όλων των παραπάνω η βαθμολογία που αποσπά το SST-ST45SF είναι: Σε αυτό το σημείο άλλη μια παρουσίαση/δοκιμή PSU έφτασε στο τέλος της. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Silverstone για τη διάθεση του SST-ST45SF. crmaris
  7. H Seasonic θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους και καλύτερους κατασκευαστές OEM τροφοδοτικών (Original Equipment Manufacturer: Mια εταιρία που κατασκευάζει hardware το οποίο στη συνέχεια πουλάει σε μια άλλη εταιρία για να το πουλήσει η τελευταία ως δικό της). Εκτός από την OEM αγορά όμως, η Seasonic προωθούσε παράλληλα μερικές σειρές τροφοδοτικών της και στην retail αγορά κάτω από τo δικό της λογότυπο, αλλά μέσω τρίτων διακινητών-μεσαζόντων (π.χ. στην Ευρώπη ο κεντρικός διακινητής των Seasonic PSUs ήταν η Maxpoint). Αυτό προσφάτως άλλαξε και η Seasonic αποφάσισε να μπει πιο δυναμικά στην retail αγορά προωθώντας μέσω ενός δικούς της, νεοσυσταθέντος, δικτύου τα PSU της. Στη σημερινή παρουσίαση θα δούμε το X-750, ένα τροφοδοτικό (PSU) που ενσωματώνει ότι πιο σύγχρονο έχει να επιδείξει η τεχνολογία των PSUs σήμερα. Ενδεικτικά σας παραθέτουμε ένα απόσπασμα από τα λεγόμενα του channel development manager της Seasonic, σε μια επικοινωνία που είχαμε: " I am sure that you will see how much new technology we put in this PSU!". Το κύριο χαρακτηριστικό του X-750 (και ο λόγος που θα το προτιμήσουν πολλοί χρήστες) είναι η πιστοποίηση 80 plus Gold που φέρει. Το συγκεκριμένο PSU επίσης, θα είναι το πρώτο Gold rated PSU που δοκιμάζουμε εδώ στο TheLab. Τα κύρια χαρακτηριστικά του X-750 παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά X-750 Max. DC Output 750W PFC Active PFC (99% PF Typical) Efficiency 80 PLUS GOLD Θερμοκρασία λειτουργίας 0°C ~ 50°C Προστασία Over power protection Under voltage protection Over voltage protection Short circuit protection Ψύξη 120mm PWM ανεμιστήρας (San Ace 120, Sanyo Denki) Διαστάσεις 150 mm (W) x 86 mm (H) x 160 mm (D) Βάρος 1.7 kg Εγγύηση 5 χρόνια Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του X-750, οι οποίες είναι όλες modular (αποσπώμενες). Τύπος Καλωδιώσεων Modular Καλωδιώσεις ATX connector (580mm) 20+4 pin 8 pin EPS12V connector (580mm) 2 4 pin ATX12V connector (580mm) 1 6+2 pin PCIe (580mm) 4 SATA (540mm+150mm+150mm) 3 SATA (440mm+150mm+150mm) 3 SATA (350mm+150mm) 2 4 pin Molex (540mm+150mm+150mm) 3 4 pin Molex (440mm+150mm+150mm) 3 4 pin Molex (350mm+150mm) 2 FDD (4 pin Molex to FDD adaptor, 150mm) 2 Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του X-750. Πίνακας Rails X-750 Rail 3.3V 5V 12V 5VSB -12V Μέγιστη ισχύς Amps 25 25 62 3 1 Watt 125 744 15 12 Συνολική μέγιστη ισχύς (W) 750 Το X-750 έρχεται μέσα σε μια πολύ προσεγμένη συσκευασία Το PSU βρίσκεται μέσα σε μια υφασμάτινη θήκη. Μια πολύ ωραία λεπτομέρεια που μας προκάλεσε θετικές εντυπώσεις πριν ακόμη βάλουμε το PSU στον πάγκο δοκιμών. Επίσης υπάρχει ακόμη μία θήκη μέσα στη συσκευασία, η οποία φιλοξενεί όλες τις καλωδιώσεις του X-750. Οι καλωδιώσεις του X-750 είναι φυσικά όλες sleeved και αρκετά εύκαμπτες. Δυστυχώς μαζί με τo X-750 η Seasonic δεν προμηθεύει καθόλου δέστρες καλωδίων ή έστω απλά δεματικά. Την προίκα του PSU αποτελούν μόνο 4 βίδες και ένα badge. Το εγχειρίδιο χρήσης του X-750 Ακολουθούν μερικές φωτογραφίες του PSU. Αυτό έχει διακόπτη On/Off. Κάτι που πολλοί κατασκευαστές αμελούν να βάλουν. Το πρώτο που παρατηρούμε μόλις ανοίξουμε το PSU είναι το πόσο μικρό όγκο καταλαμβάνουν τα εξαρτήματά του και το πόσες λίγες και μικρές ψύχτρες υπάρχουν. Η σχεδίαση του επίσης είναι αρκετά ως πολύ διαφορετική σε σχέση με τα υπόλοιπα "κοινά" PSUs. Ας αρχίσουμε πρώτα από την περιγραφή του transient φίλτρου, ενός από τα ποια σημαντικά components ενός PSU που τις περισσότερες φορές είναι αντιπροσωπευτικό της γενικότερης ποιότητας. Μέσα σε ένα ερμητικά κλειστό πλαίσιο, ακριβώς πίσω από την υποδοχή AC κρύβεται το πρώτο μέρος του transient φίλτρου. Το δεύτερο μέρος κλασσικά βρίσκεται πάνω στην κύρια πλακέτα (η οποία είναι διπλής όψης) και αποτελείται από 2 πηνία, 1Χ/2Υ πυκνωτές και από ένα βαρίστορ (MOV). Δίπλα ακριβώς από το αριστερό πηνίο του transient φίλτρου βρίσκονται οι 2 γέφυρες ανόρθωσης (GBJ1506) με μια ψύκτρα ανάμεσα τους. Πριν το transient φίλτρο, στην κύρια πλακέτα, υπάρχει ένας ρελές που κόβει το ρεύμα όταν ενεργοποιηθούν οι προστασίες του PSU. Οι κύριοι πυκνωτές του APFC είναι της Nippon Chemi-con (400v 390uF 105C KMR). Στην πιο κάτω φωτογραφία διακρίνεται καθαρά ο ένας από τους δύο. Η παρακάτω ψύκτρα (η μόνη ευμεγέθης που υπάρχει μέσα στο PSU) φιλοξενεί τα κύρια switching transistors (δύο W20NM50FD, το δεύτερο βρίσκεται στο πίσω μέρος της ψύκτρας) καθώς και τα transistors και τη δίοδο του APFC. Η πλακέτα με το ολοκληρωμένο PS223 που έχει τον έλεγχο των προστασιών του X-750. Το Χ-750 χρησιμοποιεί ένα πλήθος από Ιαπωνικής κατασκευής (σύμφωνα με την Seasonic) πολυμερικούς πυκνωτές στο δευτερεύων στάδιο του. Επίσης, ακόμη και οι λίγοι ηλεκτρολυτικοί που υπάρχουν είναι και αυτοί made in Japan (Nippon Chemi-con). Οι πολυμερικοί πυκνωτές βρίσκονται ανάμεσα σε δύο ψύκτρες, που ψύχουν τα mosfets που βρίσκονται από την πίσω πλευρά της πλακέτας Για να επιτύχει μεγάλα επίπεδα efficiency το X-750 χρησιμοποιεί μια τοπολογία που ονομάζεται LLC resonant topology. Σε αυτή την τοπολογία ο switching controller (που στο X-750 είναι ένας CM6901X) δουλεύει σε 2 modes λειτουργίας έτσι ώστε να επιτυγχάνει μηδενικές απώλειες. Έτσι λειτουργεί σε PWM (Pulse Width Modulation) mode στα χαμηλά φορτία και σε FM (Frequency Modulation) mode στα υψηλά. CM6901 switching controller Η ποιότητα των κολλήσεων, όπως θα δείτε και στην πιο κάτω φωτογραφία, κυμαίνεται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Επίσης, στο κέντρο της πλακέτας υπάρχουν τα mosfet ανόρθωσης για τα +12V. Βλέπετε για να επιτευχθεί το Gold efficiency απορρίφθηκε η χρήση των κλασσικών διόδων Schottky, που παρουσιάζουν κάποια μικρή πτώση τάσης. Ως ψύκτρα για τα συγκεκριμένα mosfets χρησιμοποιείται το ίδιο το case του X-750 αλλά και οι δύο κάθετες ψύκτρες που υπάρχουν στην άλλη πλευρά της πλακέτας. Πολύ έξυπνη σχεδίαση που περιορίζει σημαντικά το μέγεθος των ψυκτρών. Διακρίνονται τα 2 από τα 4 mosfets ανόρθωσης (IPD031N06L3 G) των +12V H modular πλακέτα φιλοξενεί και τα VRMs (Volage Regulator Modules) που παράγουν τα 5 και 3.3V rails. Έτσι μειώνεται ο αριθμός των καλωδιώσεων και κατά συνέπεια ελαχιστοποιούνται οι ενεργειακές απώλειες (αν τα VRMs βρισκόντουσαν πάνω στην κεντρική πλακέτα, θα έπρεπε να ενωθούν οι εξόδοι τους, με την modular πλακέτα, με τη χρήση καλωδίων). Τέλος, στις παρακάτω φωτογραφίες φαίνεται και ο Φιλιππινέζικης κατασκευής ανεμιστήρας (Sanyo Denki) του X-750. Ο συγκεκριμένος ανεμιστήρας δε λειτουργεί συνεχώς, παρά μόνο όταν η θερμοκρασία μέσα στο PSU αυξηθεί αρκετά (>30C). Επίσης, ακόμη και όταν λειτουργεί είναι σχεδόν αθόρυβος (τουλάχιστον για τα δικά μας αυτιά). Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Fagana, του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών και του Prova WM-01 power analyzer. Όπως σε όλες τις δοκιμές έτσι και σε αυτή, κατά τη διάρκεια όλων των μετρήσεων το PSU θα βρίσκεται εντός ενός ξύλινου κουτιού που έχει αναλάβει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του X-750 (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60% 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το Χ-750. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 1Α και στη συνέχεια θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency Temps (In/Out) 1 11.1A 2 2.3A 153.7 91.33% 25.4 °C 12.234V 5.035V 3.395V 168.3 25.7 °C 2 21.90A 4.9A 6A 311.05 93.13 % 27.1 °C 12.173V 4.975V 3.348V 334 27.3 °C 3 25.8A 6.7A 8.1A 373.08 92.81 % 30.2 °C 12.133V 4.945V 3.323V 402 30.8 °C 4 31.5A 8.8A 8.1A 451.28 91.72 % 33.3 °C 12.102V 4.914V 3.311V 492 38.8 °C 5 43.30A 10.7A 10.2A 607.03 90.2 % 34.7 °C 12.037V 4.889V 3.286V 673 39.9 °C 6 56A 10.7A 10.2A 757.26 88.88 % 35.7 °C 11.991V 4.884V 3.285V 852 40.7 °C Crossload 1 02.1A 19.1A 15.26A 165 83.76 % 35.9 °C 12.128V 4.753V 3.195V 197 41.1 °C Crossload 2 61.6A 2.004A 2.250A 759.81 89.92 % 37.8 °C 12.047V 5.035V 3.398V 845 44 °C Το X-750 είναι το PSU με το μεγαλύτερο efficiency που έχουμε μετρήσει ποτέ, εδώ στο TheLab (το προηγούμενο ήταν το SilverPower 750 το οποίο ήταν και αυτό κατασκευασμένο από την Seasonic). Όπως βλέπετε και στον παραπάνω πίνακα, οι προδιαγραφές του 80 plus Gold καλύπτονται άνετα. Στο CL1 test μάλιστα το efficiency αγγίζει το 84% τη στιγμή που άλλα PSUs με καλό efficiency με το ζόρι αγγίζουν το 80%. Όσον αφορά το voltage regulation τώρα, όλα τα rails βρίσκονταν πάντα εντός ορίων. Μόνο στο CL1 test το 5V rail πλησίασε επικίνδυνα το όριο, χωρίς να πέσει κάτω από αυτό όμως. Σε γενικές γραμμές πάντως θα θέλαμε να δούμε λίγο μικρότερο Voltage drop, ιδιαίτερα στα 12 και 5V rails, κυρίως για να συμβαδίζουν οι επιδόσεις του voltage regulation με το efficiency. Τα μέγιστα Watts που κατέγραψε ο Prova WM-01 Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του Χ-750 σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι (περίπου) 60, 80 και 100W. Efficiency in Low Loads Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency 1 4.06A 2.0A 2.2 67.01 85.91% 12.224V 4.995V 3.358V 78 2 5.15A 2A 2.2A 80.28 87.07% 12.213V 4.995V 3.358V 92.2 3 7.07A 2A 2.2A 103.72 88.65% 12.213V 4.995V 3.358V 117 Άριστο μπορούμε να πούμε το efficiency του X-750 ακόμη και σε πολύ χαμηλά φορτία. Στα μόλις 100W αγγίζει τα 89%! Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του Χ-750 σε απότομες μεταβολές του φορτίου. Ας αναφέρουμε ακόμη μια φορά τη διαδικασία που ακολουθείται: Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby mode, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Tο πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της παραπάνω διαδικασίας δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Transient Response Tests PSU OFF TO FULL 5VSB STANDBY TO FULL 12V PSU OFF TO FULL 12V [/URL] Τα αποτελέσματα των transient tests στο 12V rail είναι από τα καλύτερα που έχουμε δει! Δεν υπάρχει απολύτως καμία αιχμή (spike). Στα 5VSB τώρα φαίνεται εμφανώς ένα spike, το οποίο όμως είναι αρκετά κάτω από το όριο (5.2V). Στις παρακάτω δοκιμές θα δούμε την ποιότητα του DC (Direct Current) ρεύματος που δίνουν τα rails του Χ-750 μέσω των μετρήσεων του ripple. Το ripple πρέπει να βρίσκεται πάντα κάτω από τα όρια που θέσπισε το πρότυπο ATX ver. 2.2 (120mV για τα 12V και 50mV για τα 5, 3.3V). Μετρήσεις Ripple Test # 12V (mV) 5V(mV) 3.3V(mV) Pass/Fail 1 20.8 12.4 10.2 Pass 2 15 12.8 10.8 Pass 3 15.4 13 12.8 Pass 4 15.8 13.2 14 Pass 5 18 13,4 14.8 Pass 6 22.6 16 18.4 Pass Crossload 1 24.2 13.2 16.4 Pass Crossload 2 20.6 17 14 Pass Τα επίπεδα ripple κυμαίνονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Το μέγιστο που είδαμε για τα 12V είναι 24.2mV και αυτά στο απίθανο σενάριο του CL1 test. Προσέξτε επίσης ότι στα Test#1 και CL1 το ripple στα 12V είναι ιδιαίτερα ψηλό σε σχέση με τα άλλα test, παρόλο που το φορτίο στο συγκεκριμένο rail είναι ιδιαίτερα χαμηλό. Αυτό οφείλεται ότι στα συγκεκριμένα tests, λόγω χαμηλού φορτίου ο switching controller λειτουργεί σε PWM mode ενώ στα υπόλοιπα σε FM mode (LLC resonant topology). Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple σε full load. 12V ripple (full load) 5V ripple (full load) 3.3V ripple (full load) Δεν το κρύβουμε ότι το X-750 μας άφησε άριστες εντυπώσεις. Το efficiency του είναι το μεγαλύτερο που μετρήσαμε ποτέ, εδώ στο TheLab και το ripple του θα μας φαινόταν εξωπραγματικό, αν δεν είχαμε δοκιμάσει το Antec Signature. Επίσης, η ποιότητα κατασκευής του κυμαίνεται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Η προηγμένη σχεδίαση/τεχνολογία που υιοθετεί το X-750, του επιτρέπει να είναι απίστευτα ελαφρύ (Έχουν περάσει από ότι φαίνεται οι μέρες που τα ποιοτικά PSUs ήταν και τα πιο βαριά), να λειτουργεί αθόρυβα και με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Τι άλλο να ζητήσει κανείς από ένα PSU. Με τη σειρά X (750 και 650) η Seasonic για άλλη μια φορά απέδειξε ότι ξέρει να φτιάχνει PSUs που συγκαταλέγονται ανάμεσα στα καλύτερα που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Το X-750, με μια σύντομη αναζήτηση που πραγματοποιήσαμε δεν το βρήκαμε σε κανένα ελληνικό on line κατάστημα. Η πιο μικρή τιμή που καταφέραμε να το βρούμε σε on line καταστήματα του εξωτερικού ήταν γύρω στα 153€. Αν έρθει με αυτή την τιμή στην Ελλάδα τότε θα αποτελεί μια πολύ καλή πρόταση για όποιον θέλει να αγοράσει το καλύτερο ίσως 750ρι PSU, που κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή στην αγορά. Περιληπτικά τα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα του X-750 της Seasonic είναι τα εξής: Πλεονεκτήματα Κορυφαίο Efficiency Πολύ χαμηλά επίπεδα ripple σε όλα τα rails Αθόρυβη (πολλές φορές fanless) λειτουργία Πλήρης modular σχεδιάση Υψηλή ποιότητα κατασκευής Μειονεκτήματα Θα είμασταν αχάριστοι αν ζητούσαμε λίγο καλύτερο Voltage regulation; Βάση όλων των παραπάνω η βαθμολογία που απέσπασε το X-750 είναι: Σε αυτό το σημείο θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά την Seasonic για την παραχώρηση του δείγματος της δοκιμής. crmaris
  8. Μετά τη δοκιμή του Silverstone ST75F-P σειρά έχει τώρα ο μεγάλος αδερφός του, το SST-ST1000-P (ST1000-P), να περάσει από τον πάγκο δοκιμών του TheLab. Όπως στο ST75F-P έτσι και στο ST1000-P όλα τα καλώδια είναι αποσπώμενα (modular). Κάτι που θα χαροποιήσει ιδιαίτερα αυτούς που θέλουν το PSU τους να μοιάζει όσο το δυνατόν λιγότερο με χταπόδι και να έχουν μια σχετική τάξη μέσα στο κουτί του υπολογιστή τους. Και όμως είναι 1000αρι!! Παρόλο που οι διαστάσεις του είναι ακριβώς οι ίδιες με του ST75F-P Τα κύρια χαρακτηριστικά του ST1000-P παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά SST-ST1000-P Max. DC Output 1000W (1100W Peak) PFC Active PFC (PF > 0.95 σε πλήρες φορτίο) Efficiency 85% ~ 88% (20% με 100% φορτίο) 80 PLUS SILVER Θερμοκρασία λειτουργίας 0°C ~ 40°C Προστασία Over current protection Over power protection Over voltage protection Under voltage protection Over temperature protection Short circuit protection No load protection Ψύξη Silent 135mm ανεμιστήρας Επίπεδα θορύβου 19dBA-36dBA Διαστάσεις 150 mm (W) x 86 mm (H) x 160 mm (D) Βάρος 3 kg Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του ST1000-P, οι οποίες είναι όλες modular (αποσπώμενες). Τύπος Καλωδιώσεων (All Modular) ATX connector (550mm) 20+4 pin 8 / 4-Pin EPS / ATX 12V (750mm) 1 8 / 4-Pin EPS / ATX 12V (550mm) 1 8/6-Pin PCIE (550mm) 4 6-Pin PCIE connector (550mm / 150mm) 2 SATA connector(500mm / 250mm / 250mm) 6 4-Pin Peripheral connector (500mm / 250mm / 250mm) 6 4-Pin Floppy connector(500mm / 250mm / 250mm / 150mm) 2 Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του ST1000-P. Από ότι βλέπετε διαθέτει μόνο ένα (αλλά πολύ δυνατό) 12V rail. Πίνακας Rails SST-ST1000-P Rail 3.3V 5V 12V 5VSB -12V Μέγιστη ισχύς Amps (Peak) 30 30 80 (85 Peak) 3.5 0.3 Watt 180 960 (1020 Peak) 17.5 3.6 Συνολική μέγιστη ισχύς (W) 1000 (1100 Peak) To ST1000-P έρχεται στην ίδια συσκευασία με το 750W PSU της σειράς Strider plus. Μόνο η ένδειξη των Watts αλλάζει. Περιγραφή των connector Αναλυτικά τα rails όλων των μελών της σειράς Strider (750-850-1000) Παρακάτω ακολουθούν φωτογραφίες από τις καλωδιώσεις και την προίκα του ST1000-P Εκτός από τις καλωδιώσεις σε αυτή τη φωτογραφία διακρίνεται και η προίκα του ST1000-P η οποία περιλαμβάνει 4 δεματικά, 4 δέστρες καλωδίων, 4 βίδες απλές και 4 βίδες χειρός (thumb screws) Τα δύο εγχειρίδια χρήσης που συνοδεύουν το ST1000-P Τελευταίες αφήσαμε μερικές φωτογραφίες του ίδιου του PSU. Όπως και το 750 έτσι και το 1000 δε διαθέτει διακόπτη On/Off Εδώ κουμπώνουν όλες οι καλωδιώσεις του ST1000-P Μάλλον Young Lin ήθελαν να γράψουν αλλά δεν τους έπαιρνε ο χώρος Αφαιρώντας το εξωτερικό περίβλημα του ST1000-P διακρίνουμε μια γνώριμη εικόνα, παρόμοια του ST75P-F που δοκιμάσαμε πριν από λίγο καιρό. Κάτι που μαρτυρά ότι ο κατασκευαστής και των δύο (η Enhance) χρησιμοποίησε πολλά κοινά μέρη για τη μείωση του κόστους κατασκευής. Ο ανεμιστήρας είναι ακριβώς ο ίδιος με αυτόν που φοράνε τα ST750P-F και ST1500 (και γενικότερα όλα τα μέλη της σειράς Strider). Κατασκευάζεται από την Young Lin Tech, είναι 135mm και αρκετά ήσυχος, ακόμη και σε συνθήκες μέγιστου φορτίου. Το transient φίλτρο πίσω από την υποδοχή AC περιλαμβάνει 2Χ και 2Υ πυκνωτές και η συνέχειά του πάνω στην κύρια πλακέτα 2Χ και 2Υ πυκνωτές, 2 πηνία και ένα βαρίστορ. Διακρίνονται οι 4 X πυκνωτές, τα δύο πηνία φερίτη και οι 2Υ πυκνωτές (ανάμεσα στα πηνία) πάνω στην κύρια πλακέτα Η ασφάλεια που υπάρχει στο transient φίλτρο είναι 15Α/250V Η γέφυρα ανόρθωσης (BU1506, 600V 15A) βρίσκεται ανάμεσα σε 2 ψύκτρες. Παραδόξως δεν υπάρχει καθόλου θερμοαγώγιμη πάστα ανάμεσα στις ψύκτρες και τη γέφυρα. Επίσης, αν προσέξετε την πλακέτα θα δείτε ότι υπάρχει χώρος για άλλες 2 γέφυρες (BD1 και BD2)! Οι πυκνωτές εξομάλυνσης του APFC είναι της ιαπωνικής Nippon Chemi-Con. Οι πυκνωτές που υπάρχουν στο δευτερεύων στάδιο είναι της Teapo. Επίσης, στα 5VSB βρίσκουμε έναν ακόμη πυκνωτή της Nippon Chemi-Con. Το κύκλωμα APFC. Oι δύο πυκνωτές είναι της Nippon Chemi-Con (420V, 85C και 250μF-270μF αντίστοιχα) Διακρίνονται οι δύο μετασχηματιστές, ο μεγάλος για τα 12, 5 και 3.3V και ο μικρότερος για τα 5VSB. Τα δύο πηνία στην πιο κάτω φωτογραφία είναι για το regulation των 12V το ένα και των 5 / 3.3V το άλλο. Κάτω από την ψύκτρα διακρίνονται τα 2 πηνία των κυκλωμάτων regulation. Τα 2 θερμοσυστελόμενα στην ψύκτρα φιλοξενούν αντίστοιχο αριθμό θερμίστορς. Το ένα είναι για τον έλεγχο των στροφών του ανεμιστήρα και το άλλο για την προστασία υπερθέρμανσης (την οποία δοκιμάσαμε και λειτουργεί κανονικά, αν και λίγο πιο χαμηλά από ότι θα θέλαμε, στους 42C) Η ποιότητα των κολλήσεων κρίνεται ως αρκετά καλή με εξαίρεση το σημείο όπου οι 12άρες ενώνονται σε ένα rail με μία πρόχειρη γέφυρα (φαίνεται σε παρακάτω φωτογραφία). Η ένωση αυτή προφανώς έγινε εκ των υστέρων. Όλες οι 12αρες ενώνονται μεταξύ τους. Με αυτό τον τρόπο παρακάμφτηκαν τα τρία shunt resistors (υπάρχει θέση για ακόμη ένα) και συνεπώς η προστασία overcurrent Η πλακέτα ελέγχου που φιλοξενεί τον έλεγχο PWM (Pulse width modulation) του PFC (Power Factor Correction) καθώς και τις διάφορες προστασίες του PSU βρίσκεται ακριβώς πίσω από την πλακέτα των modular καλωδιώσεων. Στην modular πλακέτα βρίσκουμε μερικούς μικρούς ηλεκτρολυτικούς πυκνωτές Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του διάσημου πια Fagana, του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός ταπεινού power meter και ενός ξύλινου κουτιού που έχει αναλάβει το δύσκολο ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του ST1000-P (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60% 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το ST1000-P. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 1Α και στη συνέχεια θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency Temps (In/Out) 1 15.8A 2A 2.3A 208 88.28% 27.8°C 12.041V 5.116V 3.368V 235.5 30.6°C 2 31.1A 2A 6.1A 403 90.16% 29.8°C 11.981V 5.086V 3.329V 447 33.2°C 3 37.8A 6.9A 8.1A 512 89.82% 31.4°C 11.92V 5.01V 3.285V 570 36.3°C 4 44.9A 8.8A 8.2A 604.5 89.29% 32.9°C 11.89V 4.98V 3.273V 677 38.6°C 5 61.5A 10.7A 9.8A 809 88.37% 35.4°C 11.819V 4.945V 3.241V 915.5 42.2°C 6 77.5A 11.3A 9.8A 1000 86.99% 39°C 11.779V 4.929V 3.231V 1149.5 45.3°C Crossload 1 2A 19.27A 16.78A 169.5 72.75% 36.9°C 11.89V 4.819V 3.153V 233 43.1°C Crossload 2 80A 2A 2.2A 959 88.35% 38.1°C 11.776V 5.02V 3.286V 1085.5 44.8°C Οι τάσεις παραμένουν πάντα εντός ορίων με το regulation να βρίσκεται σε αρκετά καλά επίπεδα. Στο CL1 test μόνο, το 3.3V rail υποχώρησε αρκετά αλλά δεν ξεπέρασε το όριο (το οποίο είναι 3.135V). Βέβαια εκείνη τη στιγμή είχε και 16.78 Amps, ένα φορτίο που δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει ποτέ σε κανονικές συνθήκες λειτουργίας. Το efficiency τώρα κυμαίνεται σε πολύ καλά επίπεδα και υπερκαλύπτει την προδιαγραφή 80 plus Silver που ισχυρίζεται η Silverstone για το ST1000-P. Ας δούμε τώρα σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του ST1000-P σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι (περίπου) 60, 80 και 100W. Efficiency Tests in Low Loads Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency 1 4.3A 2A 2.13 67.93 77.63% 12.041V 5.096V 3.363V 87.5 2 5.25A 2A 2.13A 80.55 82.62% 12.041V 5.091V 3.357V 97.5 3 7.2A 2A 2.13A 104 83.2% 12.041V 5.091V 3.357V 125 Το efficiency σε μικρά φορτία είναι πολύ καλό, παρόλο που μιλάμε για 1000αρι τροφοδοτικό. Βλέπετε όσο πιο ισχυρό είναι ένα PSU τόσο χαμηλότερο efficiency έχει (συνήθως) σε πολύ χαμηλά φορτία. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του ST1000-P σε απότομες μεταβολές του φορτίου. Θα βαρεθείτε να το διαβάζετε αλλά η διαδικασία έχει ως εξής: Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby mode, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Tο πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της παραπάνω διαδικασίας δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Transient Response Tests PSU OFF TO FULL 5VSB STANDBY TO FULL 12V PSU OFF TO FULL 12V [/URL] To spike στα 5VSB ήταν μόλις 5.2V και φυσικά εντός ορίων. Στα 12V τώρα, όταν από τη θέση standby εκκινήσαμε το PSU με μέγιστο φορτίο μετρήσαμε μόλις 12.2V spike, μια τιμή που κρίνεται ως πολύ καλή. Η συμπεριφορά του ST1000-P τώρα στην τρίτη δοκιμή (θέση off->μέγιστο φορτίο) ήταν λίγο χειρότερη, με τρία σκαμπανεβάσματα της τάσης και το μέγιστο spike να φτάνει τα 12.4V, τα οποία βέβαια είναι και πάλι μακρυά από τα 13.2V που είναι το όριο. Μην ξεχνάτε επίσης ότι εκείνη τη στιγμή "τραβάμε" 77.5 Amps φορτίο από την 12αρα. Ας δούμε τώρα τι ψάρια πιάνει το ST1000-P σε αυτές τις δοκιμές. Το σαλάχι (stingray) έχει πάρει μπροστά και είναι πανέτοιμο για τις μετρήσεις ripple.. Μετρήσεις Ripple Test # 12V (mV) 5V(mV) 3.3V(mV) Pass/Fail 1 22.8 15.4 8.2 Pass 2 27.2 21.6 12.4 Pass 3 28.8 21.8 16 Pass 4 32.2 22.2 17.8 Pass 5 42 22.4 20.8 Pass 6 54.2 25.8 22.8 Pass Crossload 1 25.4 19.8 25.8 Pass Crossload 2 60.6 26.2 18.4 Pass Όλες οι μετρήσεις ripple βρίσκονται εντός ορίων. Η μέγιστη τιμή που φτάνει το ripple στα 12V είναι 60.6mV, το μισό δηλαδή από το όριο. Αντιστοίχως και οι μέγιστες μετρήσεις ripple των 5 και 3.3V βρίσκονται περίπου στο ήμισυ του ορίου (το οποίο είναι 50mV για τα συγκεκριμένα rails). Σε γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε ότι τα πήγε αρκετά καλά το ST-1000P όσον αφορά το ripple. Βέβαια, το ιδανικό θα ήταν να διατηρόταν κάτω από τα 50mV το ripple στα 12V. Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple με μέγιστο φορτίο. 12V ripple (full load) 5V ripple (full load) 3.3V ripple (full load) H τιμή του ST1000-P κυμαίνεται από 171 ώς 185€ στην ελληνική αγορά. Για αυτά που προσφέρει πιστεύουμε ότι αποτελεί μια καλή πρόταση που θα "σηκώσει" όλες τις ενεργειακές ανάγκες ακόμη και ενός extreme χρήστη (gamer/overclocker). Επίσης, παρόλη τη μεγάλη ισχύ του οι διαστάσεις του παραμένουν πολύ μικρές και η πλήρες modular σχεδίαση του προσφέρει μεγάλη ευελιξιά. Αναλυτικά τα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα που εντοπίσαμε στο ST-1000P είναι τα εξής: Πλεονεκτήματα Άπλετη ισχύς η οποία συνοδεύεται από μικρές διαστάσεις Πολύ καλό efficiency ακόμη και σε χαμηλά φορτία Full modular σχεδίαση Αθόρυβος ανεμιστήρας Μειονεκτήματα Θα θέλαμε η θερμική προστασία να ήταν λίγο πιο ψηλά. Κατά τη διάρκεια των δοκιμών ποτέ δεν έσβυσε το PSU όσο και αν το ζορίσαμε, αλλά με το που η θερμοκρασία εξόδου του πέρναγε τους 42C και κλείναμε το PSU (αφού τέλειωνε το test) μετέπειτα δεν ενεργοποιόταν παρα μόνο όταν έπεφτε η θερμοκρασία του στους 38C. Δεδομένης της ισχύς του θα θέλαμε μερικούς SΑΤΑ connectors επιπλέον Βάση όλων των παραπάνω η βαθμολογία που απέσπασε το ST1000-P της Silverstone είναι: Και εδώ τέλειωσε άλλη μια παρουσίαση-δοκιμή PSU. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά την Silverstone για την παραχώρηση του ST-1000P. crmaris
  9. Σήμερα θα δοκιμάσουμε το Silver Power SP-SS750M Green Power, το οποίο κατασκευάζεται (τρόπος του λέγειν μιας και ο πραγματικός κατασκευαστής είναι η Seasonic) από την εταιρία Maxpoint. Αν το τελευταίο όνομα δε σας λέει πολλά τότε να σας βοηθήσουμε με την παρακάτω λέξη: Tagan Για όσους δεν το κατάλαβαν, η ίδια εταιρία (Maxpoint) κατασκευάζει και τα πολύ γνωστά τροφοδοτικά (PSUs) Tagan. Για να δούμε λοιπόν αν τα Silver Power PSUs θα καταφέρουν να αποκτήσουν την αναγνωρισιμότητα των αντίστοιχων Tagan. Τα κύρια χαρακτηριστικά του SP-SS750M παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά SP-SS750M Max. DC Output 750W PFC Active PFC (99% PF), Advanced Dual Forward Converter Efficiency 85% ~ 88% (20% με 100% φορτίο) 80 PLUS SILVER Θερμοκρασία λειτουργίας 0°C ~ 50°C Προστασία Over current protection Over power protection Over voltage protection Under voltage protection Short circuit protection Ψύξη 120mm double ball bearing ανεμιστήρας Διαστάσεις 150 mm (W) x 86 mm (H) x 160 mm (D) Βάρος 2.3 kg Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του SP-SS750M, modular (αφαιρούμενες) και μη. Τύπος Καλωδιώσεων ATX connector (550mm) 20+4 pin 4+4 pin EPS12V/ATX12V connector (550mm) 1 6+2 pin PCIe (600mm) 2 Modular Καλωδιώσεις 6+2 pin PCIe (550mm) 2 SATA (450mm / 150mm / 150mm) 9 Molex & FDD (450mm / 150mm / 150mm / 150mm) 6 (2) Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του SP-SS750M. Από ότι βλέπετε διαθέτει δύο 12V rails. Πίνακας Rails SP-SS750M Rail 3.3V 5V 12V1 12V2 5VSB -12V Μέγιστη ισχύς Amps 24 30 40 40 3 0.8 Watt 150 744 15 9.6 Συνολική μέγιστη ισχύς (W) 750 Το SP-SS750M έρχεται μέσα σε μια μικρή συσκευασία η οποία απεικονίζει ένα τσαντισμένο γορίλλα:) Παρακάτω ο πίνακας με τα rails και μερικές επιπλέον λεπτομέρειες-χαρακτηριστικά σε άπταιστα ελληνικά. Όπως αναφέρεται η εγγύησή του είναι 2 χρόνια. Ακολουθούν φωτογραφίες από το εγχειρίδιο χρήσης καθως και των καλωδιώσεων και συνοδευτικών που έρχονται μαζί με το SP-SS750M. Προφανώς το manual είναι κοινό για όλα τα μέλη της οικογένειας Τα rails των SP-SS750M και SP-SS850M. Μόνο η μέγιστη συνδιασμένη ισχύς των 12V rails αλλάζει Οι καλωδιώσεις του SP-SS750M. Διακρίνεται το τσαντάκι για τα καλώδια, η μία μόνο δέστρα καλωδίων που παρέχεται και οι 4 βίδες χειρός. Παρέχεται επίσης και ένα badge της Silver Power Ακολουθούν τώρα και μερικές φωτογραφίες του πρωταγωνιστή. Στη φωτογραφία διακρίνονται τα μη modular καλώδια Οι υποδοχές για τις 6 modular καλωδιώσεις Ευτυχώς αυτό έχει διακόπτη On/Off Ο πραγματικός κατασκευαστής του SP-SS750M είναι η Seasonic και αυτό διαπιστώνεται αρκετά εύκολα. Πάνω στον μικρό μετασχηματιστή (transformer) των 5VSB υπάρχει τυπωμένο το λογότυπο της εν λόγω εταιρίας. Η Seasonic είναι μια πολύ αξιόλογη εταιρία στον χώρο κατασκευής PSUs. Όπως πάντα ξεκινάμε από το transient (ή EMI, ElectroMagnetic Interference) φίλτρο. Στο κομμάτι του που ξεκινάει πίσω από την υποδοχή της AC (Alternating Current) τροφοδοσίας υπάρχει μια μικρή πλακέτα που φιλοξενεί 1 Χ (μεταλλοποιημένο πολυεστερικό) πυκνωτή Χ, 2 Υ (κεραμικοί πυκνωτές) και 1 πηνίο φερίτη. Επίσης, στο δεύτερο μέρος του transient φίλτρου (που βρίσκεται πάνω στην κύρια πλακέτα του PSU) βρίσκουμε 3 επιπλέον πηνία φερίτη, 2 Υ και 1 επιπλέον Χ πυκνωτή. Υπάρχει φυσικά και ένα βαρίστορ (MOV) και η απαραίτητη ασφάλεια (10Αmps/250V). Πίσω από αυτή την πλακέτα κρύβεται το πρώτο μέρος του transient φίλτρου Το δεύτερο μέρος του transient φίλτρου πάνω στην κύρια πλακέτα του PSU. Αριστερά διακρίνονται τα 2 πηνία που υπάρχουν στο κύκλωμα APFC Στην παραπάνω φωτογραφία διακρίνονται και τα δύο πηνία του κυκλώματος APFC (Active Power Factor Correction). Κανονικά θα πρέπει να υπάρχει μόνο ένα αλλά βλέπετε το SP-SS750M διαθέτει δύο κυκλώματα APFC τα οποία δουλεύουν ταυτόχρονα με διαφορά φάσης 180 μοιρών, εξού και τα δύο πηνία. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να περνάει λιγότερο AC ripple στον κύριο πυκνωτή ανόρθωσης κάτι που οδηγεί σε αυξημένη αξιοπιστία. Βέβαια στο SP-SS750M δεν υπάρχει ένας κύριος πυκνωτής ανόρθωσης αλλά δύο και μάλιστα της Chemi-Con χαρακτηρισμένοι ως 105C (αντί 85C που συνηθίζεται σε αυτό το στάδιο). Εδώ να αναφέρουμε ότι όλοι οι πυκνωτές που υπάρχουν στο συγκεκριμένο PSU είναι Ιαπωνικής κατασκευής και πολύ καλής ποιότητας (Nippon Chemi-Con). Πίσω από την ψύκτρα με το λογότυπο του Λάμπη υπάρχουν δύο γέφυρες GBU806. Οι δύο πυκνωτές εξομάλυνσης των APFCs. Κατασκευασμένοι από την Nippon Chemi-Con (330μF και 390μF αντίστοιχα, 105C, σειρά KMR Στην αρχή των APFCs εντοπίσαμε επίσης έναν ηλεκτρομαγνητικό ρελέ ο οποίος κόβει εντελώς την είσοδο τάσης προς αυτά όταν το PSU είναι κλειστό (standby mode). Αυτό έχει θετική επίδραση στις ενεργειακές απώλειες του PSU. Έναν αντίστοιχο ρελέ είχαμε συναντήσει και στο Antec Signature 850. Ο ηλεκτρομαγνητικός ρελές των 10Α/277AC Ας περάσουμε τώρα και στο δευτερεύων στάδιο του SP-SS750M. Το πρώτο που διακρίνουμε είναι ότι για την παραγωγή των 5 και 3.3V χρησιμοποιείται μια πλακέτα που παίζει το ρόλο του DC-DC μετατροπέα (converter). Η συγκεκριμένη τακτική θα "φορεθεί" πολύ στο μέλλον μιας και προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα με πιο σημαντικά την αυξημένη αποδοτικότητα σε συνδιασμό με το ανεξάρτητο regulation των τάσεων. Επίσης επιτρέπει τη σμίκρυνση των χρησιμοποιούμενων πυκνωτών (οι οποίοι είναι συνήθως στερεάς κατάστασης) και των πηνίων με αποτέλεσμα τη σημαντική εξοικονόμηση χώρου. Στο αριστερό μέρος της φωτογραφίας, ανάμεσα στις ψύκτρες, διακρίνεται η πλακέτα των DC-DC converters για τα 5 και 3.3V Παρακάτω θα βρείτε μερικές ακόμη φωτογραφίες με τις αντίστοιχες επεξηγηματικές λεζάντες. Από εδώ ξεκινούν οι καλωδιώσεις των rails H modular πλακέτα. Υπάρχουν 4 ηλεκτρολυτικοί πυκνωτές για το περαιτέρω φιλτράρισμα των rails Οι κολλήσεις είναι καλές αλλά σε πολλά σημεία προεξέχουν αρκετά Ο πολύ καλός και αθόρυβος ανεμιστήρας της Sanyo Denki (San Ace 9S1212H403). H μέγιστη ταχύτητα περιστροφής είναι 2350 rpm με 83cfm και 36 dBA. Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του φαγάνα (που δε λέει να ξεκινήσει με τίποτα δίαιτα), του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός power meter και ενός ξύλινου κουτιού που έχει αναλάβει τον καυτό ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του SP-SS750M (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Όπως πάντα το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60% 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το SP-SS750M. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 1Α και στη συνέχεια θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency Temps (In/Out) 1 11.5A 2A 2.1A 158 91.59% 23.6°C 12.2V 5.146V 3.437V 172.5 24.6°C 2 21.5A 5.1A 6.4A 309 92.79% 25.4°C 12.132V 5.126V 3.424V 333 27.2°C 3 25.6A 7A 8.4A 374 92.23% 27.7°C 12.092V 5.116V 3.41V 405.5 31.1°C 4 31.6A 9.2A 8.4A 457 92.13% 29.2°C 12.061V 5.106V 3.407V 496 33.2°C 5 43.1A 11A 10.5A 610 90.03% 30.8°C 12.031V 5.086V 3.393V 677.5 36.1°C 6 55.85A 11A 10.4A 762 87.08% 34.8°C 12.01V 5.086V 3.392V 875 40°C Crossload 1 1.1A 20.2A 18A 173 79.72% 33.3°C 12.042V 4.975V 3.301V 217 37.7°C Crossload 2 58A 2A 2.2A 719 88.76% 36.7°C 12.09V 5.1V 3.371V 810 41.8°C Το regulation κυμαίνεται σε πολύ καλά επίπεδα για όλα τα rails και το efficiency είναι καταπληκτικό! Στα 5 από τα 6 test το efficiency μετρήθηκε πάνω από το 90%! Αν το test#6 ήταν 1% παραπάνω τότε το συγκεκριμένο PSU θα διεκδικούσε τον τίτλο 80 plus gold. To SP-SS750M σίγουρα θα γίνει το αγαπημένο PSU για όσους έχουν οικολογικές ανησυχίες καθώς και αυτών που είναι καμμένοι από τους λογαριασμούς της ΔΕΗ (όπως ο γραφών). Ας δούμε τώρα κάτι που ενδιαφέρει ένα μεγάλο σύνολο χρηστών. Σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του SP-SS750M σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι 60, 80 και 100W. Efficiency Tests in Low Loads Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency 1 3.21A 1.95A 2.22 57 75.58% 12.233V 5.146V 3.442V 70 2 5.24A 1.97A 2.15A 81.6 84.12% 12.233V 5.146V 3.438V 97 3 7.12A 1.97A 2.15A 104 85.95% 12.142V 5.146V 3.437V 121 Για μόλις 25 Watt ισχύος η διαφορά στο efficiency αγγίζει το 9%! Επίσης, από τα 80W και πάνω η αποδοτικότητα ανεβαίνει κατακόρυφα. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του SP-SS750M σε απότομες μεταβολές του φορτίου και της AC τάσης εισόδου. Για αυτούς που δεν ξέρουν τι γίνεται στη διαδικασία αυτή ας διαβάσουν την παρακάτω παράγραφο, οι υπόλοιποι μπορούν να πάνε κατευθείαν στο σχετικό πίνακα :). Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby mode, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Tο πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της παραπάνω διαδικασίας δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Transient Response Tests PSU OFF TO FULL 5VSB STANDBY TO FULL 12V PSU OFF TO FULL 12V [/URL] Η απόκριση στα 5VSB είναι απόλυτα ομαλή και η τάση δεν ξεπερνάει ποτέ τα 5V. Στα 12V τώρα και στις δύο περιπτώσεις η τάση κάνει ένα σκαλοπάτι στα 5V και μετά ανεβαίνει ομαλά μέχρι τα 12.25 Volt περίπου και ξαναπέφτει ελάχιστα για να σταθεροποιηθεί στην κανονική τάση λειτουργίας. Σε όλες τις περιπτώσεις η απόκριση σε απότομες μεταβολές του ρεύματος-φορτίου είναι άψογη. Ας δούμε τώρα τα αποτελέσματα του SP-SS750M στις μετρήσεις ripple. Μετρήσεις Ripple Test # 12V (mV) 5V(mV) 3.3V(mV) Pass/Fail 1 10.2 11.4 10.4 Pass 2 13.8 14.8 11.4 Pass 3 15.6 18.4 12 Pass 4 18.2 19.4 12.8 Pass 5 26.8 19.8 13.8 Pass 6 31.4 20.2 14.2 Pass Crossload 1 18.4 27.6 18.2 Pass Crossload 2 29.2 11.8 10 Pass Από ότι φαίνεται η Silver Power έκανε πολύ καλή επιλογή με το να προτιμήσει τη Seasonic ως κατασκευαστή των τροφοδοτικών της. Οι μετρήσεις ripple όχι μόνο είναι όλες εντός ορίων, αλλά κυμαίνονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ακόμη και σε πλήρες φορτίο το ripple στην 12αρα δεν υπερβαίνει τα 31.4mV. Πολύ καλή συμπεριφορά σημείωσε επίσης και το rail των 3.3V. Τα 5V από ότι φαίνεται ζορίστηκαν μόνο στο CL1 test αλλά και πάλι το ripple ήταν περίπου το μισό από το μέγιστο που προβλέπεται. Ακολουθούν screenshots από τις μετρήσεις ripple σε full load. 12V ripple σε full load 5V ripple σε full load 3.3V ripple σε full load Το συγκεκριμένο PSU δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμη στην Ελλάδα, αλλά από μια αναζήτηση που κάναμε στο Google το βρήκαμε σε ένα αγγλικό on-line shop με τιμή γύρω στα 120 ευρώ. Αν έρθει με παραπλήσια τιμή στην Ελλάδα τότε θα είναι μια πολύ καλή πρόταση για κάποιον που αναζητεί ένα 750αρι semi-modular PSU με κορυφαίες επιδόσεις, απίστευτη απόδοση και πολύ καλή ποιότητα κατασκευής. Το efficiency του μας άφησε άφωνους και ο ήσυχος ανεμιστήρας του μόλις που ακουγόταν όταν κλείσαμε όλα τα fans του Fagana (για λίγο φυσικά) κατά τη διάρκεια της δοκιμής με πλήρες φορτίο. Πολύ σωστά έπραξε λοιπόν η Silver Power και επέλεξε το M12D 750 της Seasonic (το οποίο παρεπιμπτόντως στην Ελλάδα κοστίζει 208€) ως πλατφόρμα του SP-SS750M. Τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του Silver Power SP-SS750M είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Κορυφαίο efficiency. Το μεγαλύτερο που έχουμε μετρήσει μέχρι στιγμής Πολύ καλό Voltage regulation και χαμηλό ripple σε όλα τα rails Αθόρυβος ανεμιστήρας που κάνει πολύ καλή δουλειά Καλής ποιότητας και εύκαμπτες modular καλωδιώσεις Κορυφαία ποιότητα υλικών κατασκευής/εξαρτημάτων Πολύ καλός λόγος απόδοσης/τιμής Μειονεκτήματα Ένας μόνο connector EPS. Αν το θέλετε για Dual CPU set up θα χρειαστεί να αγοράσετε έναν ειδικό μετατροπέα Παρέχεται μία μόνο δέστρα καλωδίων με το τροφοδοτικό και κανένα δεματικό Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω η βαθμολογία του Silver Power SP-SS750M είναι: Σε αυτό το σημείο θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Maxpoint για τη διάθεση του PSU της δοκιμής. crmaris
  10. Ένα από τα δυνατότερα τροφοδοτικά που κυκλοφορούν σήμερα στο εμπόριο αποτελεί το αντικείμενο της σημερινής παρουσίασης-δοκιμής. Πρόκειται για το ST1500 της Silverstone που με τα 1500 Watt ισχύος που διαθέτει μπορεί να τροφοδοτήσει άνετα όχι ένα αλλά δύο hi-end PCs ταυτόχρονα. Κάτι τέτοιες στιγμές είμαστε τυχεροί που έχουμε 230V τάση στις πρίζες μας και μπορούμε να "τραβήξουμε" πάνω από 3300 Watt. Βλέπετε οι χρήστες (καλύτερα οι reviewers) στην απέναντι άκρη του Ατλαντικού με τα 115V και τα τυπικά 15Amps μπορούν να τραβήξουν μόλις τα μισά με αποτέλεσμα να μην μπορούν (αν αναλογιστούμε και το efficiency) να δοκιμάσουν την peak ισχύ του ST1500, που αγγίζει τα 1600W! Πρέπει να είμαστε το μοναδικό site που κατάφερε και τερμάτισε το ST1500, δίνοντας 125Α φορτίο στην 12αρα! Αν υπήρχε Ηwbot για PSUs πιστεύω ότι θα είχαμε κερδίσει μια πρωτιά! Τα κύρια χαρακτηριστικά του ST1500 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά SST-ST1500 Max. DC Output 1500W (1600w Peak) Combined 3.3V, 5V 280W Combined 12V 1320W/110A Peak 120A) PFC Active PFC (PF > 0.95 σε πλήρες φορτίο) Efficiency 85% ~ 88% (20% με 100% φορτίο) 80 PLUS SILVER Θερμοκρασία λειτουργίας 0°C ~ 40°C Προστασία Over current protection Over power protection Over voltage protection Under voltage protection Short circuit protection No load protection Ψύξη Silent 135mm ανεμιστήρας Επίπεδα θορύβου 19dBA-34dBA Διαστάσεις 150 mm (W) x 86 mm (H) x 220 mm (D) Βάρος 4.2 kg Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει τις καλωδιώσεις του ST1500, οι οποίες είναι όλες modular (αφαιρούμενες). Τύπος Καλωδιώσεων (All Modular) ATX connector (550mm) 20+4 pin 8 / 4-Pin EPS / ATX 12V (750mm) 1 8 Pin EPS (750mm) 1 8/6-Pin PCIE (550mm) 4 6-Pin PCIE connector (550mm / 150mm) 4 SATA connector(500mm / 250mm / 250mm) 12 4-Pin Peripheral connector (500mm / 250mm / 250mm) 12 4-Pin Floppy connector(500mm / 250mm / 250mm / 150mm) 4 Πάρα πολλές και με ικανοποιητικό μήκος, οι καλωδιώσεις του ST1500. Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του ST1500. Διαθέτει 8 rails των 12V με 25Α (30A Peak) η κάθε μία και μπορεί να δώσει μέχρι και 6Α (8Α Peak) στα 5VSB! Πραγματικά απίστευτα χαρακτηριστικά! Πίνακας Rails SST-ST1500 Rail 3.3V 5V 12V1 12V2 12V3 12V4 12V5 12V6 12V7 12V8 5VSB -12V Μέγιστη ισχύς Amps (Peak) 40 40 25(30) 25(30) 25(30) 25(30) 25(30) 25(30) 25(30) 25(30) 6 0.5 Watt 150 1320/110A (Peak 1440/120A) 30 6 Συνολική μέγιστη ισχύς (W) 1500 (1600 Peak) Η συσκευασία του ST1500, ευτυχώς, διαθέτει χερούλι μεταφοράς. Κάτι πολύ βολικό μιας και το περιεχόμενό της είναι αρκετά βαρύ. Επίσης, με μεγάλα γράμματα αναφέρει τα 1500W που κρύβονται μέσα σε αυτή. Το πλήθος των καλωδιώσεων που συνοδεύουν το ST1500 περιγράφονται στη συσκευασία. Ας ανοίξουμε τώρα το κουτί για να δούμε τι συνοδεύει το ST1500. Το πρώτο που μας κάνει αμέσως εντύπωση είναι το καλώδιο τροφοδοσίας. Στις παρακάτω φωτογραφίες θα διαπιστώσετε και εσείς το γιατί. Σύγκριση του καλωδίου τροφοδοσίας που παρέχεται με ένα άλλο, κοινό, καλώδιο. Στη συνέχεια αντικρίσαμε το πλήθος των καλωδιώσεων που παρέχονται. Δε νομίζω ότι θα υπάρξει χρήστης που θα ζητήσει περισσότερες! Πάλι καλά που το ST1500 είναι πλήρως modular, ειδάλλως θα υπήρχε μεγάλο πρόβλημα στην εγκατάστασή του μέσα σε ένα κουτί υπολογιστή, με αυτό τον όγκο καλωδιώσεων. Εδώ να σημειώσουμε ότι οι τελευταίες δεν είναι και τόσο εύκαμπτες (με εξαίρεση αυτές των molex-SATA) λόγο της μεγάλης διαμέτρου καλωδίων που χρησιμοποιούν. Βέβαια το τελευταίο είναι πολύ θετικό και μάλιστα επιβάλετε για ένα PSU που μπορεί να δώσει 1500+W ισχύ. Παρακάτω μπορείτε να δείτε την προίκα του συγκεκριμένου PSU και τα εγχειρίδια χρήσης που το συνοδεύουν. Ένα τσαντάκι για να βάζετε τις καλωδιώσεις που περισσεύουν, μερικές δέστρες-δεματικά και 8 βίδες (4 απλές και 4 χειρός) αποτελούν την προίκα του ST1500. Αρκετά όμως με τα περιφερειακά, ας δούμε τώρα και καμια φωτογραφία του ίδιου του PSU. Δεν υπάρχει διακόπτης On/Off εδώ! Δίπλα δίπλα με το μικρότερο αδερφάκι του, το ST750F-P. Ας ανοίξουμε λοιπόν τον γίγαντα της Silverstone που έχει κατασκευαστεί από την Enhance. Ο ανεμιστήρας δε θα μπορούσε να είναι άλλος από τον κλασσικό των 135mm που χρησιμοποιούν και τα υπόλοιπα μέλη της σειράς Strider. Κατασκευάζεται από την Young Lin Tech, κάνει πολύ καλά και όσο το δυνατόν αθόρυβα τη δουλειά του. Τον ακούσαμε να δουλεύει έντονα (όχι ενοχλητικά πάντως) μόνο όταν κλείσαμε όλους τους ανεμιστήρες του Fagana και με πάνω από 1200W φορτίο. Το transient φίλτρο κλασσικά αρχίζει στην υποδοχή AC. Εκεί φιλοξενούνται 2Χ και 2Υ πυκνωτές. Όπως πάντα το δεύτερο μέρος του ίδιου φίλτρου βρίσκεται στην κεντρική πλακέτα. Εκεί βρίσκουμε 2 ακόμη ζευγάρια Χ και Υ πυκνωτών, δύο πηνία φερίτη και το απαραίτητο βαρίστορ (MOV). Το φίλτρο transient πίσω από την υποδοχή AC. Διακρίνονται οι δύο πυκνωτές Χ (με πράσινο χρώμα) πάνω στην πλακέτα του PSU. Η ανόρθωση του AC ρεύματος γίνεται με δύο γέφυρες ανόρθωσης, κάτι λογικό αν αναλογιστούμε την κτηνώδη ισχύ του ST1500. Οι τέσσερις (!) πυκνωτές εξομάλυνσης του APFC είναι κατασκευασμένοι από την Nippon Chemi-Con. Οι 4 πυκνωτές του APFC. Διακρίνουμε την ύπαρξη 3 μετασχηματιστών (transformers), ο πιο μικρός είναι για τα 5VSB και οι δύο μεγαλύτεροι (που είναι παράλληλοι) είναι για τις υπόλοιπες τάσεις. Τα 4 πηνία που υπάρχουν απέναντι ακριβώς από τους μετασχηματιστές είναι για τα 12V(2 πηνία) και από ένα για τα 5 και 3.3V. Το ST1500 δε χρησιμοποιεί DC-DC μετατροπείς (η πιο σύγχρονη λύση) για την παραγωγή των 5 και 3.3V από το 12V rail αλλά την παλιά και δοκιμασμένη μέθοδο των αποκλειστικών ρυθμιστών (dedicated regulators) που βασίζονται σε μαγνητικούς ενισχυτές (magnetic amplifiers). Αυτό συνεπάγεται σε μια κάποια μείωση της αποδοτικότητας και στην ανάγκη χρησιμοποίησης μεγαλύτερων πηνίων στο δευτερεύων (για τα 5V και 3.3V). Μόλις που διακρίνονται τα 4 πηνία για το regulation των 12, 5 και 3.3V rails. Οι πυκνωτές που υπάρχουν στο δευτερεύων στάδιο προέρχονται από την Teapo. Η πιο κάτω πλακέτα φιλοξενεί δύο ολοκληρωμένα που παρέχουν τις απαραίτητες προστασίες στο PSU (over-voltage, over-current, under-voltage κτλ.). Τα ολοκληρωμένα αυτά είναι το WT7518 και PS232S. Το περίεργο εδώ είναι τα δυο πορτοκαλί καλώδια που φεύγουν από αυτή την πλακέτα και καταλήγουν σε δύο πτερύγια (καλυμμένα με θερμοσυστελόμενο). Στο ένα πρέπει να υπάρχει ένα θερμίστορ για τον έλεγχο του ανεμιστήρα και στο άλλο ένα θερμίστορ για τη θερμική προστασία. Το πρόβλημα είναι όμως ότι κανένα από τα δύο ολοκληρωμένα που υπάρχουν στη πλακέτα δεν υποστηρίζουν θερμική προστασία, η οποία δεν αναφέρεται ούτε στα χαρακτηριστικά που δηλώνει η Silverstone για το ST1500. Επίσης το ST1500 ποτέ δεν έκλεισε κατά τη διάρκεια των δοκιμών ακόμη και όταν η θερμοκρασία μέσα στο κουτί άγγιξε τους 37 περίπου βαθμούς (εντάξει δεν ήταν και τόσο μεγάλη) και δούλευε σε πλήρες φορτίο. Αντίθετα 2 φορές και αφού το ζορίσαμε με πάνω από 1500W φορτίο, όταν το κλείσαμε αρνιόταν πεισματικά να πάρει μπροστά για κανά 5λεπτο (μόνο τα 5VSB δουλεύανε). WT7518 (κάτω) και PS232S(πάνω) Στη φωτογραφία που ακολουθεί θα δείτε την modular πλακέτα. Σε αυτή υπάρχουν μερικοί ηλεκτρολυτικοί πυκνωτές για ένα επιπλέον φιλτράρισμα των τάσεων. Αφήσαμε τελευταία την κύρια πλακέτα του τροφοδοτικού, της οποίας οι κολλήσεις κυμαίνονται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Ως συνήθως οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Fagana, ο οποίος έχει δύσκολο έργο σήμερα, του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών και ενός power meter που θα υποφέρει. To ST1500 κατά τη διάρκεια όλων των δοκιμών θα στεγάζεται σε ένα αεροστεγές ξύλινο κουτί, ώστε η θερμοκρασία λειτουργίας του να είναι αρκετά μεγαλύτερη από τη θερμοκρασία δωματίου. Ξεκινάμε λοιπόν πρώτα με τις δοκιμές που θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του ST1500 (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60% 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το ST1500. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails (με το ST1500 η λέξη ζόρισμα είναι κάτι σχετικό βέβαια) και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 1Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency Temps (In/Out) 1 23.8A 2A 2A 303.91 90.72% 23.5°C 12.051V 5.151V 3.338V 335 26.9°C 2 47.1A 5.1A 6.2A 610.56 91.7% 24.9°C 11.981V 5.096V 3.292V 666(!) 30.7°C 3 58A 6.9A 8.1A 754 91.23% 26.8°C 11.94V 5.076V 3.274V 826.5 32.5°C 4 69.7A 10.9A 10.1A 916.54 90.26% 30.1°C 11.89V 5.03V 3.244V 1015.5 38.1°C 5 94.8A 13.5A 11.8A 1225.78 87.53% 32.9°C 11.819V 4.99V 3.214V 1384 40.8°C 6 118A 16.5A 16.3A 1518.26 84.77% 36.5°C 11.748V 4.889V 3.149V 1791 43.2°C Crossload 1 2.1A 16.3A 16.2A 157.88 69.25% 34°C 12.001V 4.879V 3.152V 228 38°C Crossload 2 110.2A 2.2A 2.1A 1328.51 88.6% 35.6°C 11.89V 5.166V 3.328V 1502.5 42.5°C Όπως βλέπετε από τον παραπάνω πίνακα το regulation του 12V rail κυμαίνεται σε πολύ καλά επίπεδα. Το regulation τώρα στα 5 και 3V rails μέχρι το test#5 είναι πολύ καλό, αλλά όταν ανεβαίνουν τα Amps κατακόρυφα, στα test#6 και CL1, σημειώνεται μια σημαντική πτώση χωρίς να βγαίνουν πάντως εκτός ορίων. Επίσης, μιλάμε για ένα μεγάλο φορτίο που σε αυτά τα rails κανένας σύγχρονος υπολογιστής δεν πρόκειται να δώσει. Εκεί που διέπρεψε το ST1500 είναι το efficiency το οποίο στο test#2 άγγιξε το 91.7%! Μπορεί να χάνει οριακά τον τίτλο του 80 plus Silver στο test#6 για μόλις 0,23% αλλά εδώ θα πρέπει να υπολογίσουμε και την απόκλιση που έχει το power meter με το οποίο λάβαμε τις μετρήσεις (ιδίως σε τόσα πολλά Watt). Βέβαια εδώ μπορεί κάλλιστα κάποιος να πει ότι η πραγματική απόδοση θα μπορούσε να ήταν χειρότερη αντί για καλύτερη. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να δει το efficiency στα πιο ρεαλιστικά 300W (test#1) και 750W(test#3) που είναι 90.72 και 91.23% αντίστοιχα! Στην επόμενη δοκιμή θα μετρήσουμε το efficiency του ST1500 με φορτίο αρκετά μικρότερο από το 20% που προβλέπει ως ελάχιστο το 80 plus πρότυπο. Βλέπετε σχεδόν όλα τα PSUs κατασκευάζονται με κύριο στόχο την υψηλή αποδοτικότητα από το 20% του μέγιστου φορτίου τους και πάνω αλλά με μικρότερα φορτία της τάξης των 60-100W το efficiency τους παίρνει τον κατήφορο. Γι'αυτό το λόγο θα μετρήσουμε το efficiency με φορτία 60, 80 και 100W. Efficiency in Low Loads Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency 1 3.25A 2A 2A 56 72.73% 12.071V 5.146V 3.328V 77 2 5.3A 2A 2A 80.5 78.54% 12.071V 5.146V 3.327V 102.5 3 7.3A 2A 2A 105 80.15% 12.061V 5.146V 3.327V 131 Τα αποτελέσματα μπορούμε να πούμε ότι είναι τα αναμενόμενα για ένα τέρας των 1500W που δουλεύει στο ρελαντί. Προσέξτε τη διαφορά στο efficiency μεταξύ 60 και 100W φορτίου, περίπου 8%! Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του ST1500 σε απότομες μεταβολές του φορτίου. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Transient Response Tests PSU OFF TO FULL 5VSB STANDBY TO FULL 12V PSU OFF TO FULL 12V [/URL] Πολύ καλή η απόδοση του ST1500 στις δοκιμές transient response όπως βλέπετε και από τα παραπάνω screenshots. Στα 5VSB η τάση δεν παρουσιάζει καμιά αιχμή (spike) και στα 12V παρουσιάζει μια πολύ μικρή αιχμή γύρω στα 0.15 V για να ξαναπέσει πάλι στην κανονική τάση λειτουργίας. Και όλα αυτά με φορτίο 118Α στα 12V! Σε ένα τόσο δυνατό PSU θα έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον οι δοκιμές που θα μας αποκαλύψουν τα επίπεδα ripple (διακυμάνσεων), κυρίως διότι αυτό επηρρεάζει άμεσα το overclocking και σίγουρα ένα τροφοδοτικό σαν το ST1500 θα αγοραστεί κατά κόρον από overclockers. Ας δούμε λοιπόν πώς τα πήγε το ST1500 στις μετρήσεις Ripple. Μετρήσεις Ripple Test # 12V (mV) 5V(mV) 3.3V(mV) Pass/Fail 1 8 9.2 16.5 Pass 2 11 10.2 17 Pass 3 15 12 18.2 Pass 4 18.2 14 20.2 Pass 5 26.8 18.8 22.2 Pass 6 43 23.2 24.4 Pass Crossload 1 18.4 14.6 18.2 Pass Crossload 2 35.8 20.8 24.2 Pass Τα αποτελέσματα των μετρήσεων είναι πάρα πολύ καλά. Με 118Α να σφυροκοπούν το 12V rail το ripple ήταν μόλις 43mV, δηλαδή το 1/3 περίπου από το μέγιστο όριο που θεσπίζει το πρότυπο ATX. To ripple στο rail των 3.3V ξεκίνησε ανεβασμένο αλλά στη συνέχεια σταθεροποιήθηκε. Τέλος και το Crossload Tests ήταν πολύ καλά. Παρακάτω θα βρείτε μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple στα 12, 5 και 3.3V rails με το μέγιστο φορτίο. 12V ripple 5V ripple 3.3V ripple Αφού η Silverstone δίνει peak τα 1600W για το ST1500 δεν αντισταθήκαμε στον πειρασμό να δούμε τα όριά του. Είναι πολύ λίγοι οι reviewers ανά τον κόσμο που έχουν την ευκαιρία-δυνατότητα να δούνε ένα PSU να τραβάει κοντά στα 1900 Watt από την πρίζα και τώρα ανάμεσα σε αυτούς συγκαταλέγεται και ο γραφών :). Αρκετά όμως με τα λόγια, ας ξεκινήσουμε το overclocking session του ST1500. Τα αποτελέσματα φαίνονται παρακάτω. Τα VU meters τερμάτισαν! Λίγο μετά ανέβηκε λίγα Watt ακόμη για να τερματίσει στα 1608 Watts!! Σίγουρα πρόκειται για το τροφοδοτικό που θα αγαπήσουν όλοι όσοι θέλουν να κάνουν triple SLI με Fermi :D. ULTRA High Load Tests Tests 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency Regulation/Efficiency 125A 17.5A 16.95A 1608 83.97% 11.748V 4.919V 3.175V Ripple 51 25 26 1915 Οι παραπάνω μετρήσεις μιλάνε πιστεύουμε από μόνες τους. 1608 πραγματικά Watts και όλες οι τάσεις και το ripple εντός ορίων. Αυτό είναι κάτι που δε βλέπει κανείς καθόλου συχνά. Τα πιο κάτω screenshots είναι από τις μετρήσεις ripple στα 12, 5 και 3.3V rails με το Peak φορτίο. 12V ripple (Ultra High Load) 5V ripple (Ultra High Load) 3.3V ripple (Ultra High Load) Το να βλέπεις όλους τους διακόπτες Load του Fagana σε θέση ON είναι κάτι που δεν το ξεχνάς εύκολα. Ιδιαίτερα όταν αντικρίζεις το power meter και σκαρφαλώνει στα 1900W. Παρόλα αυτά το ST1500 κατάφερε και στάθηκε στο ύψος του, παραμένοντας (άνετα) πάντα εντός των ορίων που ορίζει το πρότυπο ATX ver. 2.2. Σίγουρα το συγκεκριμένο PSU με τα 290 ευρό που κοστίζει δεν απευθύνεται στο μέσο χρήστη, αλλά σε αυτόν που θα ασχοληθεί σχεδόν επαγγελματικά με το overclocking ή το hardcore gaming. Ο τελευταίος χρήστης θα εκτιμήσει το πολύ καλό regulation και ripple της 12αρας από το 1Α ώς τα 125 αν χρειαστεί! Επιπλέον το ST1500 παρέχει κορυφαία αποδοτικότητα, παρόλη την κτηνώδη ισχύ του που προδιέθετε για το αντίθετο. Περιληπτικά τα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα που εντοπίσαμε στο ST1500 της Silverstone είναι τα εξής: Πλεονεκτήματα Τρομερή απόδοση Πολύ καλή αποδοτικότητα (efficiency) Πολύ καλό ripple ακόμη και στα 1600W φορτίου (125 Amps στην 12αρα!!) Πλήθoς παρεχόμενων (full sleeved) καλωδιώσεων που θα ικανοποιήσουν τους πάντες Η χαρά του να βλέπεις 1915 Watt στο power meter και να ξέρεις ότι δεν είναι από ηλεκτρικό καλοριφέρ ή θερμοσίφωνα Μεγάλη διάμετρο καλωδίων στους PCI-express, EPS connectors καθώς και στον ΑΤΧ connector Μειονεκτήματα Στους 6+2 pin PCI-express connectors, το 2 pin βύσμα προσαρμοζόταν αρκετά δύσκολα στο κυρίως σώμα του connector λόγω των χοντρών καλωδιώσεων, που το καθιστούσαν μερικώς άκαμπτο Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω η γενική βαθμολογία που αποσπά το Silverstone ST1500 δεν μπορεί να είναι μικρότερη από: Σε αυτό το σημείο θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Silverstone για την παραχώρηση του ST1500. crmaris
  11. H εταιρία Antec αποτελεί μια σταθερή αξία, εδώ και πολλά χρόνια, στην αγορά των ποιοτικών τροφοδοτικών για υπολογιστές (PSUs). Γι' αυτό και δε μας εκπλήσσει το γεγονός ότι θέλησε να αφήσει την υπογραφή της στο χώρο. Μια υπογραφή της τάξης των 850 Watt. Αγαπητά μέλη του TheLab, σήμερα θα γνωρίσετε από κοντά το Antec Signature 850W (SG-850). Ένα PSU που από πολλούς ειδικούς του χώρου θεωρείτε ως ένα από τα καλύτερα που υπάρχουν. Η αναμέτρησή του με τον Fagana θα δείξει αν όντως του αξίζει αυτός ο τίτλος. Η καρτέλα ελέγχου που συνοδεύει κάθε Signature μαρτυρά την προσοχή που έδωσε η Antec στην κατασκευή του. Τα κύρια χαρακτηριστικά του SG-850 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά Antec SG-850 Max. DC Output 850W PFC Active PFC Efficiency >82% efficiency (20%, 50 και 100% φορτίο) 80 PLUS Bronze Προστασία Over current protection Over voltage protection Short circuit protection Ψύξη 80mm ανεμιστήρας με PWM (Pulse Width Modulation) Safety approvals UL, CUL, FCC, TÜV, CE, C-tick, CCC, CB Διαστάσεις 150 mm (W) x 86 mm (H) x 180 mm (D) Βάρος 2.78 kg Εγγύηση 5 χρόνια Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του SG-850, modular (αφαιρούμενες) και μη. Τύπος Καλωδιώσεων Antec SG-850 ATX connector (550mm) 20+4 pin 8 pin EPS 12V (550mm) 1 4 pin EPS 12V (550mm) 1 6+2 pin PCIe (550mm) 2 4 pin Molex (550mm+150mm+150mm) 3 Floppy connector (+100mm) 1 SATA (550mm+150mm+150mm) 3 Modular (Αφαιρούμενες) Καλωδιώσεις 6 pin PCIe (550mm) 2 SATA (550mm+150mm+150mm) 6 4 pin Molex (550mm+150mm+150mm) 6 Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του SG-850. Πίνακας Rails Antec SG-850 Rail 3.3V 5V 12V1 12V2 12V3 12V4 5VSB -12V Μέγιστη ισχύς Amp 25 25 22 22 25 25 3 0.5 Watt 160 780 15 6 Συνολική μέγιστη ισχύς (W) 850 Το Signature έρχεται μέσα σε μια κομψή συσκευασία. Παρακάτω τα χαρακτηριστικά του SG-850 όπως αναγράφονται στο κουτί του. Ακολουθούν φωτογραφίες του εγχειριδίου χρήσης που συνοδεύει το SG-850 και των modular καλωδιώσεων του. Σε αυτή την φωτογραφία μπορείτε να διακρίνετε και την προίκα του SG-850 που περιορίζεται σε 2 δέστρες καλωδίων και 4 βίδες. Και μερικές φωτογραφίες του τροφοδοτικού. Πρώτα αφαιρούμε το παρακάτω Ανοίγοντας το PSU διακρίνουμε την ύπαρξη δύο πλακετών. Στην πρώτη στεγάζεται ένα μέρος το πρωτεύοντος (transient φίλτρο, Active PFC και τα 5VSB) και στη δεύτερη τα switching τρανζίστορς και ο μετασχηματιστής καθώς και το δευτερεύων στάδιο του PSU. Πλακέτα Πρωτεύοντος Στην πλακέτα του πρωτεύοντος, στην αριστερή πλευρά στο βάθος διακρίνουμε το transient φίλτρο, όπως πάντα ακριβώς πριν την είσοδο AC. Διαθέτει 2Υ και 1Χ πυκνωτές πίσω από την υποδοχή του AC ρεύματος και 2Υ, 2Χ, 1 βαρίστορ και 3 πηνία στην κύρια πλακέτα. Στην πιο πάνω φωτογραφία το καφέ τετράγωνο εξάρτημα είναι ένας ηλεκτρομαγνητικός ρελές που σαν σκοπό έχει την αύξηση της αποδοτικότητας, με το να κόβει εντελώς την είσοδο τάσης προς το APFC όταν το PSU είναι κλειστό (standby mode). Αυτό βέβαια προστατεύει, τουλάχιστον το κομμάτι του PSU από το APFC κύκλωμα και μετά, από πιθανές αιχμές του ρεύματος (π.χ. κεραυνοί). Ο μετασχηματιστής και το κύκλωμα των 5VSB Την εξομάλυνση του πρωτεύοντος την αναλαμβάνουν 2 πυκνωτές της Rubycon οι οποίοι είναι των 390mF, 450V έκαστος και υψηλής θερμοκρασίας (105°C), κάτι (ευχάριστα) ασυνήθιστο μιας και συνήθως χρησιμοποιούνται πυκνωτές των 85°C σε αυτό το στάδιο. Μεγάλη εντύπωση προκαλούν οι άψογες κολλήσεις. Ας περάσουμε τώρα στη δεύτερη πλακέτα και στο δευτερεύων μέρος του PSU όπου συναντούμε πυκνωτές της Nippon Chemi-Con (105C). Κάτω από την χάλκινη ψύκτρα βρίσκουμε τους 2 DC-DC converters (μετατροπείς) οι οποίοι παράγουν τα 5V και 3,3V από το rail των 12V. Διακρίνεται ο μετασχηματιστής των 12V και οι ψύκτρες που φιλοξενούν τα transistors και τους ανορθωτές (δίοδοι). Το modular panel. Διακρίνονται μερικοί smd πυκνωτές που βοηθούν στο επιπλέον φιλτράρισμα των DC rails. Ο Βιετναμέζος 80mm ανεμιστήρας. Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Fagana, του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός power meter και ενός πολυμέτρου. Όπως πάντα θα ξεκινήσουμε πρώτα με τις δοκιμές που θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του SG-850 (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε (περίπου) 20%, 40%, 50%, 60% 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το SG-850. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 1Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency Temps (In/Out) 1 13.2A 2A 2.1A 177.7 85.64% 23.5°C 12.132V 5.055V 3.348V 207.5 25.6°C 2 24.8A 5A 6.2A 344.8 88.41% 25.4°C 12.071V 5V 3.281V 390 27.8°C 3 31.5A 7.3A 8A 441.8 88.63% 27.4°C 12.031V 4.98V 3.243V 498.5 29.7°C 4 36.7A 9.5A 8A 513.3 88.35% 29.3°C 12.011V 4.924V 3.219V 581 32.2°C 5 51.1A 11A 10A 696.3 87.53% 31.4°C 11.95V 4.899V 3.192V 795.5 34.8°C 6 65.5A 11A 10A 866.7 86.2% 35.5°C 11.93V 4.894V 3.186V 1005.5 38.6°C Crossload 1 1A 17.5A 16.5A 145.6 71.55% 34°C 11.92V 4.758V 3.050V 203.5 38°C Crossload 2 66.2A 1.9A 2.1A 813.1 88.43% 37°C 12.041V 5.02V 3.33V 919.5 39.6°C Από τον πιο πάνω πίνακα διακρίνουμε δύο πράγματα: α) το SG-850 όχι μόνο αξίζει το ταμπελάκι 80 plus Bronze που φοράει αλλά άνετα θα μπορούσε να φορούσε και αυτό του Silver β) στο Test CL#1 η τάση των 5V είναι στο όριο και αυτή των 3.3V είναι εκτός ορίων. Βέβαια πρόκειται για ένα απίθανο σενάριο μιας και ένα σύγχρονο PC δεν πρόκειται ποτέ να ζορίσει αυτά τα δύο rails με τόσα Amps. Παρόλα αυτά θα μας άρεσε να βλέπαμε πιο καλό regulation ακόμη και σε αυτό το test. Στις υπόλοιπες μετρήσεις το regulation των τάσεων αλλά και το efficiency βρίσκονται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Στη συνέχεια θα μετρήσουμε το efficiency του SG-850 σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι (περίπου) 60, 80 και 100W. Efficiency in Low Loads Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watt) Efficiency 1 3.19A 1.9A 2.1A 2A 65 75.58% 12.152V 5.05V 3.35V 4.957 86 2 4.2A 1.9A 2.1A 2A 78 78% 12.142V 5.05V 3.35V 4.957 100 3 6.3A 1.9A 2.1A 2A 103.9 83.12% 12.142V 5.05V 3.35V 4.952 125 Όπως βλέπετε από τα 100W και μετά το efficiency αρχίζει και παίρνει τα πάνω του. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του SG-850 σε απότομες μεταβολές του φορτίου. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Transient Response Tests PSU OFF TO FULL 5VSB STANDBY TO FULL 12V PSU OFF TO FULL 12V [/URL] Πολύ καλές και αυτές οι μετρήσεις με τις τάσεις να ανεβαίνουν γραμμικά χωρίς απότομα σκαμπανεβάσματα (spikes). Αν έχετε "καλό" μάτι θα παρατητήσετε ότι στη δεύτερη και τρίτη δοκιμή αφού ανέβει ανεπαίσθητα (μόλις που διακρίνεται) και για πολύ λίγο (η τάση) πάνω από τα 12V ξαναπέφτει στα κανονικά επίπεδα. Τα επίπεδα ripple (διακυμάνσεων) αλλά και θορύβου (αιχμές, spikes) που παρουσιάζουν οι DC (Direct Current) τάσεις ενός PSU αποτελούν ανεπιθύμητες AC (Alternating Current) τάσεις που έχουν καταφέρει να περάσουν από το φίλτρο εισόδου του PSU. To ripple και τα spikes ευθύνονται για την αύξηση της θερμοκρασίας λειτουργίας των πυκνωτών με αποτέλεσμα να μειώνεται η ζωή τους και να πέφτει παράλληλα και η απόδοσή τους. Επίσης, τα δύο παραπάνω φαινόμενα δημιουργούν πρόβλημα στην ομαλή λειτουργία των transistor αλλά και άλλων εξαρτημάτων του υπολογιστή με τα αποτελέσματα, σε ακραίες περιπτώσεις, να είναι γνωστά (τυχαία κολλήματα, επανεκκινήσεις κτλ.), ιδιαίτερα σε αυτούς που ασχολούνται με το άθλημα του υπερχρονισμού (overclocking). Ας δούμε λοιπόν πώς τα πήγε το SG-850 στις μετρήσεις Ripple. Μετρήσεις Ripple Test # 12V (mV) 5V(mV) 3.3V(mV) Pass/Fail 1 8.2 9.2 9.6 Pass 2 9.2 11.6 12.2 Pass 3 9.4 13 13.6 Pass 4 9.8 14.8 15.8 Pass 5 11.6 18 19.4 Pass 6 15.8 20.8 22.4 Pass Crossload 1 8.8 13 12.2 Pass Crossload 2 13.4 19 22 Pass Τα αποτελέσματα είναι από άλλο πλανήτη!!! Μόλις 15.8 mV ripple η 12αρα σε full load με το όριο που θεσπίζει το ATX να είναι τα 120mV! Αυτό και αν είναι απόδοση. Όσον αφορά τα 5 και 3.3V και αυτές τα πήγαν πολύ καλά αλλά καμιά σχέση με την 12αρα που πραγματικά διέπρεψε. Σε αυτές τις δοκιμές το SG-850 έδειξε τα δόντια του. Μιλάμε για ένα κορυφαίο PSU που θα πρέπει να το τρέμουν κάτι Zippy, Etasis κτλ. Ακολουθούν μερικά screenshots από τον παλμογράφο. Για να φαίνονται πιο καθαρά οι διακυμάνσεις αναγκαστήκαμε να χρησιμοποιήσουμε μόλις 0,02V/Div αντί για το 0,05V/Div που χρησιμοποιούμε σε άλλα PSUs, δηλαδή 2,5 φορές μεγαλύτερη μεγέθυνση από συνήθως! 12V Ripple. 5V Ripple. 3.3V Ripple. Σε αυτό το σημείο ας μου επιτραπεί ο πρώτος ενικός. Δεν το κρύβω λοιπόν ότι το SG-850 αρχικά με ψιλό-προβλημάτισε με το CL Test#1 όπου οι τάσεις των 5V και 3.3V δεν τα πήγαν και πολύ καλά όσον αφορά το regulation. Παρόλα αυτά δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι το συγκεκριμένο σενάριο δεν πρόκειται ποτέ να πραγματοποιηθεί σε ένα σύγχρονο υπολογιστή (εκτός και αν σκοπεύεται να το αγοράσετε για να τροφοδοτήσετε κάποιον αρχαίο PII :D) παρά μόνο σε έναν Load Tester. Στη συνέχεια όμως η μετρήσεις ripple αποκατέστησαν τη φήμη που έχει, ανάμεσα σε ψαγμένους reviewers αλλά και χρήστες, ως ένα από τα κορυφαία PSUs που υπάρχουν σήμερα. Τα αποτελέσματα που πήρα στο 12V ripple πιστεύω ότι πολύ δύσκολα θα τα ξαναδώ. Με μόλις 15.8 mV βρίσκεται 7,5 φορές κάτω από το όριο που ορίζει το πρότυπο ATX και περίπου 3 φορές κάτω από τις μετρήσεις που παίρνουμε από καλά PSUs. Συνοπτικά του πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του Signature 850 της Antec το οποίο κοστίζει γύρω στα 210€ (τα οποία και αξίζει με την ποιότητα των εξαρτημάτων του) στην ελληνική αγορά είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Απίστευτη απόδοση στις δοκιμές ripple για το 12V rail Πολύ καλό efficiency που μάλιστα είναι παραπάνω από αυτό που δηλώνει η Antec Ο ανεμιστήρας του είναι πολύ ήσυχος (παρόλο τα μόλις 80mm του) Πλήθος Sata και Molex καλωδιώσεων Πολύ προσεγμένο κατασκευαστικά και με κορυφαία ποιότητα εξαρτημάτων Μειονεκτήματα 3.3V εκτός ορίων στο Crossload Test#1 (αν και στα υπόλοιπα test το regulation κυμαίνεται σε πολύ καλά επίπεδα σε όλα τα rails) Ύπαρξη ενός μόνο EPS connector (σε περίπτωση που το θέλετε για Dual CPU μητρική θα χρειαστεί να αγοράσετε ένα adaptor) Βάση των παραπάνω η βαθμολογία του SG-850 είναι: Σε αυτό το σημείο να ευχαριστήσουμε θερμά την Antec για την παραχώρηση του SG-850. crmaris
  12. Σε αυτή την παρουσίαση θα δοκιμάσουμε ένα τροφοδοτικό (PSU) της εταιρίας Silverstone το οποίο σίγουρα δεν απευθύνεται στους λάτρεις των PSUs με αφαιρούμενα (modular) καλώδια και αυτό διότι το ST85EF δε διαθέτει ούτε ένα. Όχι ότι είναι απαραίτητα κακό αυτό βέβαια, μιας και τα modular καλώδια μπορεί να επιφέρουν αύξηση της ωμικής αντίστασης και κατά συνέπεια πτώσεις των τάσεων. Τα κύρια χαρακτηριστικά του ST85EF παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά SST-ST85EF Max. DC Output 850W PFC Active PFC (PF > 0.95 σε πλήρες φορτίο) Efficiency 82% ~ 85% (20% με 100% φορτίο) 80 PLUS BRONZE Θερμοκρασία λειτουργίας 5°C ~ 50°C Προστασία Over Current Protection Over Power Protection Over Voltage Protection Short Circuit Protection No Load Protection Ψύξη Silent 135mm ανεμιστήρας Επίπεδα θορύβου 19dBA-35dBA Διαστάσεις 150 mm (W) x 86 mm (H) x 160 mm (D) Βάρος 2.6 kg Χμ.. Το 850αρι είναι 200 γραμμάρια πιο ελαφρύ από το 750 Strider (ST75F-P) της ίδιας εταιρίας. Αυτό δε μου ακούγεται και πολύ καλό. Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του ST85EF και τη 12V γραμμή τροφοδοσίας (Rail) που αντιστοιχεί σε κάθε μια. Τύπος Καλωδιώσεων SST-ST85EF ATX connector (550mm) 20+4 pin 12V2 8/6-Pin PCIe (550mm) 2 6 pin PCIe (550mm) 1 8 / 4-Pin EPS / ATX 12V connector (550mm) 1 12V1 4-Pin Peripheral connector (500mm / 250mm / 250mm) 6 4-Pin Floppy connector (500mm / 250mm / 250mm / 150mm) 2 6 pin PCIe (550mm) 1 SATA connector (500mm / 250mm / 250mm) 6 Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του ST85EF. Όπως βλέπετε διαθέτει 2 rails των 12V. Πίνακας Rails SST-ST85EF Rail 3.3V 5V 12V1 12V2 5VSB -12V Μέγιστη ισχύς Amp 25 30 30 35 3 0.8 Watt 180 780 9.6 15 Συνολική μέγιστη ισχύς (W) 850 Η συσκευασία στην οποία έρχεται το ST85EF. Περιγραφή των καλωδιώσεων του ST85EF στη συσκευασία. Πέραν του ότι είναι μαύρου χρώματος πληροφορούμαστε ότι η μπογιά του είναι lead-free! Ας ανοίξουμε τώρα τη συσκευασία για να δούμε τι θα βρούμε μέσα. Η προίκα του ST85EF αποτελείται απο δύο εγχειρίδια χρήσης, μερικές δέστρες και δεματικά, το καλώδιο ρεύματος (δε φαίνεται στη photo) καθώς και 8 βίδες (4 απλές και 4 thumb screws). Τα απαραίτητα δηλαδή με εξαίρεση τις βίδες που είναι οι διπλές από όσες χρειάζονται! To χταπόδ. εεε το ST85EF σε όλο του το μεγαλείο. Μπορεί να μην έχει modular καλωδιώσεις αλλά όλες είναι sleeved. Πάλι καλά! Ευτυχώς δεν τσιγκουνεύτηκαν να βάλουν διακόπτη Οn/Off. Η ταμπέλα με τα χαρακτηριστικά των rails αλλά και άλλες πληροφορίες. Made in China. O αθόρυβος ανεμιστήρας των 135mm καλύπτει όλο το PSU. Η ετικέτα που θα ξεκολλήσουμε για να μπούμε στα ενδότερα του ST85EF. Ανοίγοντας το ST85EF και ρίχνοντας μια ματιά στα σωθικά του διακρίνουμε το γνώριμο στυλ κατασκευής της Seventeam. Προσέξτε τα γράμματα ST (SevenTeam) πάνω στον κύριο μετασχηματιστή. Μετέπειτα βλέπουμε τον ήσυχο 135mm ανεμιστήρα της Young Lin Tech . Το πρώτο μέρος του Transient φίλτρου αρχίζει εδώ με 1 X, 2 Y πυκνωτές και ένα πηνίο. Η συνέχεια του Transient φίλτρου με 2 X, 4 Y πυκνωτές, ένα βαρίστορ (MOV) και 2 πηνία. Πάνω στην ψύκτρα διακρίνεται και η Rectifying bridge (γέφυρα ανόρθωσης) του πρωτεύοντος σταδίου. To πίσω μέρος της πλακέτας του τροφοδοτικού. Καλές και καθαρές κολλήσεις. O πυκνωτής του PFC. Από την Chemi-Con. Όλοι οι υπόλοιποι είναι της Samxon (βλέπε παρακάτω photo). Η πλακέτα που ελέγχει το PFC/PWM. Το ολοκληρωμένο είναι το FAN4800IN. Τα switching τρανζίστορς (2) του πρωτεύοντος. Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Fagana, του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών και ενός power meter. Επίσης, από εδώ και πέρα όλα τα PSUs θα δοκιμάζονται μέσα σε ένα ειδικά κατασκευασμένο κουτί το οποίο δεν έχει καθόλου εξαερισμό και σκοπός του είναι να εξομοιώσει τις συνθήκες που θα επικρατούν μέσα σε ένα κουτί (case) υπολογιστή. Ενδεικτικά η θερμοκρασία μέσα στο κουτί, όταν το ST85ΕF δούλευε με μέγιστο φορτίο, ήταν γύρω στους 15 C υψηλότερη από τη θερμοκρασία δωματίου. Ξεκινάμε λοιπόν πρώτα με τις δοκιμές που θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του ST85ΕF (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60% 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το ST85ΕF. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές. Στην πρώτη θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 1Α και στη δεύτερη θα γίνει ακριβώς το αντίθετο με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το 100% των δυνατοτήτων τους. Voltage Regulation & Efficiency Tests Test # 12V1 12V2 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency Temps (In/Out) 1 6.8A 6.3A 2A 2.15A 178W 84.76 % 26 °C 12.174V 12.193V 5.187V 3.433V 210W 28.2 °C 2 11.5A 12.5A 7A 6.5A 348W 87.21 % 27.7 °C 12.103V 12.112V 5.126V 3.365V 399W 31.5 °C 3 14.5A 14.4A 9.85A 8.2A 426W 86.4 % 29.7 °C 12.052V 12.071V 5.091V 3.329V 493W 34.4 °C 4 17.45A 17.4A 11.7A 10A 509W 85.54 % 31.5 °C 11.99V 12V 5.03V 3.265V 595W 36.2 °C 5 22A 24.8A 13.7A 12A 666W 84.46 % 33.1 °C 11.94V 11.96V 5V 3.235V 788.5W 39.4 °C 6 29A 32.2A 15.5A 15.5A 852W 81.84 % 36.1 °C 11.85V 11.88V 4.955V 3.188V 1041W 44.4 °C Crossload 1 1A 1A 16.8A 16.6A 160W 66.8 % 34.5 °C 11.992V 11.981V 4.914V 3.153V 239.5W 39.6 °C Crossload 2 30A 36A 2.1A 2.2A 812W 84.05 % 37.3 °C 12V 12.02V 5.15V 3.385V 966W 45.7 °C Οι τάσεις όλων των rails κυμαίνονται σε πολύ καλά επίπεδα και το efficiency όντως ανταποκρίνεται στα κριτήρια του 80 Plus Bronze που ισχυρίζεται η Silverstone. Για την ακρίβεια είναι ένα σκαλί κάτω από το Silver (αν εξαιρέσουμε το Test#6 όπου το efficiency, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα test - εκτός του CL#1 που είναι καταστροφή-, βρίσκεται αρκετά πιο χαμηλά). Στη συνέχεια θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του ST85ΕF σε απότομες μεταβολές του φορτίου και της AC τάσης εισόδου. Το συγκεκριμένο τεστ χωρίζεται σε τρεις επιμέρους δοκιμές. Στην πρώτη θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη δοκιμή έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Transient Response Tests PSU OFF TO FULL 5VSB STANDBY TO FULL 12V PSU OFF TO FULL 12V [/URL] Τα αποτελέσματα και για αυτές τις δοκιμές είναι πολύ καλά με τις αιχμές των τάσεων να μην ξεπερνούν τα 5.1V για τα 5VSB και τα 12V και για τα δύο 12V rails. Στις επόμενες μετρήσεις θα δούμε το ripple (AC διακυμάνσεις) που υπάρχει στις DC τάσεις του ST85ΕF. Σύμφωνα με το πρότυπο ATX το ripple στα 5V και 3.3V δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 50mV και τα 120mV στα 12V. Εννοείται βέβαια ότι όσο πιο χαμηλά βρίσκεται από τα παραπάνω όρια τόσο το καλύτερο. Μετρήσεις Ripple Test # 12V1 12V2 5V 3.3V Pass/Fail 1 21.4 mV 14.8 mV 10.6 mV 10.4 mV Pass 2 33.4 mV 20.8 mV 14 mV 14.2 mV Pass 3 40.8 mV 25.2 mV 15.8 mV 16 mV Pass 4 53 mV 33.6 mV 17.2 mV 18.4 mV Pass 5 84.6 mV 60.6 mV 21 mV 22.2 mV Pass 6 137.2 mV 105.6 mV 24.6 mV 27.2 mV Fail Crossload 1 27.8 mV 20.8 mV 14.2 mV 13.4 mV Pass Crossload 2 170.8 mV 129.6 mV 29.4 mV 27.2 mV Fail Από ότι μπορείτε να δείτε το 12V1 rail παρουσιάζει πολύ χειρότερα αποτελέσματα από το 12V2. Στο Test #6 βγαίνει εκτός ορίων και στο CL#2 έρχεται η καταστροφή με 170.8mV, 50.0mV πάνω από το όριο! Αντίθετα το ripple στα 3.3V και 5V κυμαίνεται σε πολύ καλά επίπεδα αλλά και πάλι δε σώζει την κατάσταση μιας και το πιο σημαντικό rail είναι αυτό των 12V. 12V1 ripple στο Test#6 (Full Load) 12V1 ripple στο CL#2 Test. Σκέτη καταστροφή! 12V2 ripple στο CL#2 Test. Εκτός ορίων και εδώ! Στο manual η Silverstone αναφέρει ότι το μέγιστο ripple μπορεί να φτάνει τα 150mV στα 12V και τα 60mV στα 5V και 3.3V. Μάλλον πρέπει να διαβάσει ξανά τα specs του ATX (ver. 2.2). To ST85EF μας άφησε ανάμεικτα συναισθήματα. Ενώ το Voltage regulation και το efficiency του ήταν ικανοποιητικά, τα Transient response tests απίστευτα, οι μετρήσεις ripple των 12V rails ήταν ψιλο-απαγοητευτικές. Μέχρι το 60% του πλήρες φορτίου όλα πανε καλά αλλά από το 80% και μετά αρχίζει η κατρακύλα. Για να μην μιλήσω για το τι γίνεται στο Crossload Test#2. Βέβαια το τελευταίο είναι μια ακραία δοκιμή αλλά και τα 170mV ripple ήταν εξίσου ακραία! Συμπερασματικά τα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα του ST85EF της Silverstone (το οποίο κοστίζει 127 ευρώ στην ελληνική αγορά) είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Καλό Efficiency (>80 plus Bronze) Πολυ καλό Voltage Regulation Κορυφαίο Transient Response Όλα τα καλώδια είναι sleeved Αθόρυβος ανεμιστήρας Μειονεκτήματα Υψηλό ripple στο 80% της ισχύος του και εκτός ορίων στο 100% (12V1) και CL#2 Test (12V1 & 12V2) Μεγάλη διαφορά απόδοσης μεταξύ των δύο 12V rails (ripple) Στα ίδια λεφτά αγοράζει κανείς modular επώνυμο 750αρι, ακόμη και 850αρι PSU. Βάση όλων των παραπάνω η βαθμολογία που αποσπά το ST85EF της Silverstone είναι: Ευχαριστούμε θερμά την Silverstone για την παραχώρηση του ST85EF. crmaris
  13. Η σημερινή παρουσίαση έχει μια ιδιαιτερότητα. Σε αυτήν χρησιμοποιείται για πρώτη φορά ένα μηχάνημα που σχεδιάσαμε και κατασκευάσαμε, για να σας παρέχουμε όσο το δυνατόν πιο σωστά αποτελέσματα όσον αφορά τις δοκιμές τροφοδοτικών υπολογιστών (PSUs). Το όνομα αυτού Faganas, ένας δοκιμαστής τροφοδοτικών που έχει τη δυνατότητα να "τραβήξει" μέχρι και 1789 Watt, από όποιο PSU αντέχει φυσικά. Περισσότερα για τον Fagana καθώς και για τον υπόλοιπο εξοπλισμό που διαθέτουμε για τις δοκιμές τροφοδοτικών μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Το PSU που θα δοκιμάσουμε σήμερα είναι το ST75F-P 750 της Silverstone. Το συγκεκριμένο PSU ανήκει στη σειρά Strider Plus και κύριο χαρακτηριστικό του αποτελεί το ότι όλα τα καλώδιά του είναι modular. Ένα teaser από το τι θα επακολουθήσει στις δοκιμές! Τα κύρια χαρακτηριστικά του ST75F-P παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά SST-ST75F-P Max. DC Output 750W (800W Peak) PFC Active PFC (PF > 0.95 σε πλήρες φορτίο) Efficiency 85% ~ 88% (20% με 100% φορτίο) 80 PLUS SILVER Θερμοκρασία λειτουργίας 0°C ~ 40°C Προστασία Over current protection Over power protection Over voltage protection Under voltage protection Over temperature protection Short circuit protection No load protection Ψύξη Silent 135mm ανεμιστήρας Επίπεδα θορύβου 19dBA-36dBA Διαστάσεις 150 mm (W) x 86 mm (H) x 160 mm (D) Βάρος 2.8 kg Αυτό που μας έκανε εντύπωση στα παραπάνω χαρακτηριστικά είναι ότι η μέγιστη θερμοκρασία λειτουργίας σύμφωνα με τη Silverstone είναι μόλις 40°C, δηλαδή 10 βαθμούς κάτω από τη μέγιστη θερμοκρασία λειτουργίας που προτείνει το πρότυπο ATX (ver. 2.2). Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του ST75F-P. Τύπος Καλωδιώσεων (All Modular) ATX connector (550mm) 20+4 pin 8 / 4-Pin EPS (750mm) 1 8 / 4-Pin EPS (550mm) 1 8/6-Pin PCIE (550mm) 2 6-Pin PCIE connector (550mm) 2 SATA connector(500mm / 250mm / 250mm) 6 4-Pin Peripheral connector (500mm / 250mm / 250mm) 6 4-Pin Floppy connector(500mm / 250mm / 250mm / 150mm) 2 Στον τελευταίο πίνακα βλέπουμε αναλυτικά τις δυνατότητες των επιμέρους γραμμών τροφοδοσίας (rails) του ST75F-P. Πίνακας Rails SST-ST75F-P Rail 3.3V 5V 12V1 5VSB -12V Μέγιστη ισχύς Amps 20 25 60 (66 Peak) 3.5 0.3 Watt 150 720 (792 Peak) 17.5 3.6 Συνολική μέγιστη ισχύς (W) 750 (800 Peak) Το ST75F-P έρχεται σε μια καλαίσθητη συσκευασία. Τα χαρακτηριστικά του PSU αλλά και των δύο μεγαλύτερων αδελφών (850 και 1000). Περιγραφή των modular καλωδιώσεων που παρέχονται. Όπως θα δείτε και παρακάτω όλες είναι sleeved. Οι καλωδιώσεις του ST75F-P και η προίκα του. Οι συνδέσεις των modular καλωδίων. Δεν μπορώ να καταλάβω την εμμονή μερικών κατασκευαστών να μη βάζουν ένα διακόπτη On/Off. Τα χαρακτηριστικά του ST75F-P. Πλαϊνή άποψη με τον ανεμιστήρα των 135mm να ξεχωρίζει. Τα εγχειρίδια που συνοδεύουν το ST75F-P. Σε ένα εγχειρίδιο η Silverstone παραθέτει το Ripple Voltage Test Circuit αυτούσιο από την περιγραφή του προτύπου ATX. Ας περάσουμε τώρα στα ενδότερα του PSU, αφού πρώτα αφαιρέσουμε το παρακάτω: Ο 135mm ανεμιστήρας της Young Lin Tech είναι πολύ ήσυχος. Μια γενική άποψη! Οι κολλήσεις της πλακέτας είναι πολύ καλής ποιότητας. Το πρώτο μέρος του AC Transient φίλτρο βρίσκεται φυσικά ακριβώς μετά την παροχή AC (Alternating Current, εναλλασσόμενο ρεύμα) με 2 X και 2 Υ πυκνωτές. Το δεύτερο μέρος του AC Transient φίλτρου βρίσκεται πάνω στην πλακέτα με 2 πηνία, 1 Χ πυκνωτή, 2 Y πυκνωτές και ένα ΜOV (Metal Oxide Varistor, βαρίστορ). Μιας και είναι η πρώτη φορά που αναφερόμαστε στα παραπάνω εξαρτήματα είναι ευκαιρία να αναλύσουμε τι είναι το καθένα, για να μη χρειάζεται να το κάνουμε σε κάθε παρουσίαση. Οι πυκνωτές Χ είναι μεταλλοποιημένοι πολυεστερικοί (metalized polyester) πυκνωτές που τοποθετούνται ανάμεσα σε 2 φάσεις. Όταν πάθουν ζημιά δεν υπάρχει κίνδυνος ηλεκτροπληξίας για κάποιον που θα έρθει σε επαφή με το κύκλωμα (PSU). Οι κεραμικοί πυκνωτές Y τώρα τοποθετούνται ανάμεσα στη γείωση και τη φάση και συνήθως έχουν μπλε χρώμα. Όταν πάθουν ζημιά οι συγκεκριμένοι μπορεί να προκαλέσουν ηλεκτροπληξία. Στο transient φίλτρο του PSU η τοποθέτηση των Y πυκνωτών γίνεται ανά δύο σε σειρά. To MOV τώρα προστατεύει από τις υπερτάσεις και έχει τη δυνατότητα απορρόφησης ενός μέρους αυτών. Χαρακτηριστικό του είναι ότι όσο αυξάνεται ή τάση, η αντίσταση του MOV μειώνεται και το αντίστροφο. Δηλαδή με απλά λόγια μπορούμε να πούμε ότι το MOV είναι μια αντίσταση η οποία μεταβάλλεται ανάλογα με την τάση που δέχεται. Οι δύο παραπάνω τύποι πυκνωτών (Χ και Υ) ονομάζονται Suppression Capacitors και μαζί με το MOV και 2 συνήθως πηνία αποτελούν το Transient φίλτρο που τοποθετείται στην είσοδο του PSU. Σκοπός του συγκεκριμένου φίλτρου είναι η εξασθένηση του θορύβου EMI (Electromagnetic Interference) που υπάρχει στη γραμμή τροφοδοσίας AC καθώς και η περιστολή διάφορων απότομων αιχμών (Spikes) που μπορεί να παρουσιαστούν στην AC τάση. Επίσης, το Transient φίλτρο εμποδίζει και το θόρυβο που παράγει το ίδιο το PSU (λόγω των switching τρανζίστορς) να επιστρέψει πίσω στη γραμμή τροφοδοσίας, αποτρέποντας έτσι παρεμβολές σε άλλες συσκευές που τροφοδοτούνται από την ίδια γραμμή. Τα προτεινόμενα εξαρτήματα για ένα επαρκές Transient φίλτρο είναι 2 πηνία φερίτη, δύο πυκνωτές Y, ένας πυκνωτής X και ένα MOV. Στο συγκεκριμένο PSU το Transient φίλτρο εξοπλίζεται με 2 επιπλέον πυκνωτές X και 2 επιπλέον Y. Μπράβο Silverstone ή καλύτερα Enhance μιας και η δεύτερη είναι ο πραγματικός κατασκευαστής του συγκεκριμένου PSU!! Προχωρώντας παρακάτω, στο πρωτεύον στάδιο του PSU, βλέπουμε δύο ηλεκτρολυτικούς πυκνωτές (κατασκευασμένοι από την Ιαπωνική Chemi-Con και χαρακτηρισμένοι για μέχρι 85 C) οι οποίοι φιλτράρουν την έξοδο του active PFC (ενεργό σύστημα διόρθωσης του συντελεστή ισχύος). Συνήθως ένας μεγάλος ηλεκτρολυτικός πυκνωτής χρειάζεται σε αυτό το στάδιο αλλά η Enhance, προφανώς για λόγους καλύτερης διαχείρισης χώρου, τοποθέτησε δύο μικρότερους παράλληλα (στους πυκνωτές, αντίθετα με τις αντιστάσεις, όταν τοποθετήσουμε δύο παράλληλα τότε η συνολική χωρητικότητά τους –capacitance- προστίθεται). Οι πυκνωτές που χρησιμοποιούνται στο δευτερεύων στάδιο είναι της Teapo και χαρακτηρισμένοι για μέχρι 105 C (επαρκής ποιότητας δηλαδή). Η πλακέτα που περιέχει τα κυκλώματα PFC/PWM (για την ακρίβεια και τα δύο εμπεριέχονται στο ολοκληρωμένο CM6802) καθώς και τα κυκλώματα προστασίας του τροφοδοτικού. Η πλακέτα που συνδέονται τα modular καλώδια του ST75F-P. Οι πρώτες δοκιμές που θα κάνουμε θα μας δείξουν αν το PSU έχει σωστό voltage regulation, δηλαδή αν οι διακυμάνσεις των DC (Direct Current) τάσεων του βρίσκονται εντός των ορίων που καθορίζονται από το ATX πρότυπο (5% για όλα τα rails πλην των -12V όπου επιτρέπεται διακύμανση μέχρι και 10%. Επιπρόσθετα, μόνο για μέγιστο φορτίο στα 12V, επιτρέπεται διακύμανση μέχρι και 10% στο ίδιο rail). Επίσης, στις ίδιες δοκιμές θα δούμε και την πραγματική αποδοτικότητα (efficiency) του PSU. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχούν στο 20%, 40%, 50%, 60%, 80% και 100% της συνολικής μέγιστης ισχύς του ST75F-P και επιπρόσθετα θα δοκιμάσουμε και τα 800Watt Peak που δηλώνει η Silverstone (δηλαδή 107% φορτίο στο Test#7). Εδώ να σημειώσουμε ότι προσθέσαμε το βήμα 50%, στην κλασσική, ανά 20%, αύξηση του φορτίου για το λόγο ότι το πρότυπο 80 plus προβλέπει δοκιμές για 20, 50 και 100% της ισχύς του εκάστοτε PSU. Το ST75F-P ισχυρίζεται ότι καλύπτει το πρότυπο 80 plus Silver οπότε πρέπει να παρουσιάζει efficieny τουλάχιστον 85% στο 20% της ισχύς του, 89% στο 50% και 85% σε πλήρες φορτίο (100%). Επίσης θα ληφθούν μετρήσεις και με δύο επιπλέον δοκιμές στις οποίες το φορτίο θα έχει ανομοιογενή καταμερισμό στα rails. Στην πρώτη δοκιμή θα "ζορίσουμε" με μεγάλο φορτίο τα 3.3V και 5V rails και στο rail των 12V το φορτίο θα είναι το ελάχιστο και στη δεύτερη δοκιμή θα γίνει ακριβώς το αντίθετο. Στον παρακάτω πίνακα τα Amps του κάθε rail είναι στρογγυλοποιημένα και στα συνολικά DC Watts έχουμε προσθέσει και τα 10W του 5VSB rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Test # 12V 5V 3.3V DC/AC (Watt) Efficiency Temps (In/Out) 1 11A 2A 2A 164.3 88% 21.7°C 12.21V 5.11V 3.384V 186.5 27°C 2 20A 7A 7A 307.76 87.9% 22°C 12.1V 5V 3.305V 350 28.4°C 3 23A 10A 9A 369.5 88.4% 22.3°C 12.06V 4.93V 3.265V 418 29.5°C 4 27A 12A 11A 425.46 85.9% 22.9°C 12.06V 4.91V 3.227V 500 30.7°C 5 37A 15A 13A 569 86.2% 23.2°C 12.01V 4.84V 3.194V 660 33.6°C 6 52A 18A 16A 758.2 84.6% 23.9°C 11.87V 4.71V 3.122V 896.5 37.2°C 7 55A 18A 16A 799.2 81% 23.9°C 11.83V 4.7V 3.103V 986 38.8°C Crossload 1 1A 18A 16A 156.2 71,6% 23.2°C 12.23V 4.72V 3.125V 218 27.5°C Crossload 2 62A 2A 2A 762W 86.6% 23.8°C 11.80V 5.1V 3.371V 879W 36.9°C Το πρώτο που παρατηρούμε είναι ότι στα Test #6, #7 (αν και το Test #7 δε θα έπρεπε να το υπολογίσουμε κανονικά γιατί εκεί το PSU δουλεύει στο Peak) και Crossload #1 οι τάσεις των 5 και 3.3V υποχώρησαν κάτω από το προβλεπόμενο όριο (το οποίο είναι 4.75V και 3.14V αντίστοιχα). Το δεύτερο είναι το εκπληκτικό efficiency το οποίο στο 50% του φορτίου (Test#3) και στο 100% (Test#6) μπορεί να βρίσκεται οριακά κάτω από το προβλεπόμενο όριο που απαιτεί το 80 plus Silver πρότυπο (89% και 85%, αντίστοιχα), αλλά σε 20% φορτίο (Test#1) υπερκαλύπτει τις προδιαγραφές (που είναι 85%) με 88% efficiency. Στη συνέχεια θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του ST75F-P σε απότομες μεταβολές, αιχμές της AC τάσης. Το συγκεκριμένο τεστ χωρίζεται σε τρεις επιμέρους δοκιμές. Στην πρώτη έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Στη δεύτερη δοκιμή έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το διακόπτη εκίννησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Το πρότυπο ATX προβλέπει ότι οι αιχμές (spikes) των τάσεων κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης δοκιμής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τιμής της τάσης (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Transient Response Tests PSU OFF TO FULL 5VSB STANDBY TO FULL 12V PSU OFF TO FULL 12V [/URL] Όπως βλέπετα τα αποτελέσματα είναι πάρα πολύ καλά με τις αιχμές να μην ξεπερνούν τα 5.1V και 12.5V. Ακόμη και με εντελώς κλειστό το PSU η ξαφνική μετάπτωση σε λειτουργία με πλήρες φορτίο δε φάνηκε να ζορίζει το ST75F-P. Οι παρακάτω μετρήσεις δείχνουν τις διακυμάνσεις P-P (Peak to Peak) που παρουσιάζουν τα rails του ST75F-P. Πρόκειται για μετρήσεις οι οποίες δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν με ένα απλό πολύμετρο παρά απαιτούν τη χρήση παλμογράφου. Γι'αυτό το λόγο ένα απλό πολύμετρο μπορεί να μας αποκαλύψει μόνο τη μισή αλήθεια για την ποιότητα ενός τροφοδοτικού. Μπορεί να μας δείχνει αν έχει καλό voltage regulation αλλά δε μας λέει τίποτα για τα επίπεδα ripple που είναι εξίσου σημαντικά. Τα μέγιστα επιτρεπόμενα mV που προβλέπει το πρότυπο ATX για το ripple είναι 120mV για τα 12V και -12V και 50mv για τα 3.3V, 5V και 5VSB. Μετρήσεις Ripple Test # 12V (mV) 5V(mV) 3.3V(mV) Pass/Fail 1 41.8 30.8 31 Pass 2 43.4 35.2 33.8 Pass 3 43.2 37.2 36.8 Pass 4 44 37.4 36.9 Pass 5 49.8 38.9 37.8 Pass 6 51.2 41.4 42.2 Pass 7 57.6 44 43.8 Pass Crossload 1 55.4 36.4 42.6 Pass Crossload 2 72 39.6 36 Pass Σε όλες τις δοκιμές οι μετρήσεις ripple για το 12V rail είναι πολύ καλές και για τα 3.3V και 5V πάντα εντός ορίων. Το ripple στο 12V rail με 100% φορτίο. Το ripple στο 12V rail με 107% φορτίο. To ST75F-P της Silverstone είναι ένα PSU που απευθύνεται στο μέσο χρήστη, με τα 750 Watts ισχύς του και τα 100 περίπου ευρώ που κοστίζει. Οι καλωδιώσεις του είναι όλες modular και έχουν επαρκές μήκος. Η αποδοτικότητά του έφτασε σε πολύ υψηλά επίπεδα παρόλο που οριακά δεν κατάφερε να καλύψει τις προδιαγραφές του προτύπου 80 plus Silver (το οποίο ισχυρίζεται ότι πληροί). Επιγραμματικά τα θετικά/αρνητικά του ST75F-P είναι τα παρακάτω: Θετικά Πολύ καλό Efficiency Πολύ καλά επίπεδα Ripple στα 12V Πολύ καλή απόδοση στο Transient Response Test Modular (αφαιρούμενα) καλώδια τα οποία είναι full sleeved Αθόρυβος ανεμιστήρας Ομαλή λειτουργία ακόμη και στα 800+ Watts φορτίου Πολύ καλή και πλήρης συσκευασία Αρνητικά Σε πλήρες φορτίο οι τάσεις των 5V και 3.3V εκτός ορίων (οριακά) Θα θέλαμε να δούμε λίγο καλύτερα επίπεδα ripple για τα 5 και 3.3V Δεδομένου όλων των παραπάνω η βαθμολογία που απέσπασε το ST75F-P της Silverstone είναι: Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τη Silverstone για την ευγενική παραχώρηση του ST75F-P. crmaris
  14. crmaris

    Project "Oil PC"

    στείλτω αν και από ebay (Κίνα) δεν έχω και πολύ καλές εμπειρίες. Πρόσφατα 3 Amp meters που πήρα από Κινέζο ήταν για τα μπάζα δυστυχώς. Αν και με το θερμόμετρο δεν πιστεύω να έχω τα προβλήματα που είχα με αυτά. Thankss
  15. crmaris

    Project "Oil PC"

    Ωραία δουλειά. Μπράβο!! Το θερμομετράκι από που το πήρες? Μπορείς να δώσεις κάποιο link γιατί ίσως χρειαστώ και εγώ κάτι ανάλογο στο μέλλον.
  16. χε χε την Amiga Αταρόβιοι τη φτιάξαν όμως
  17. 10.000 περίπου λέξεις βγήκε το άρθρο, όσο ένα κεφάλαιο βιβλίου δηλαδή. Επίτηδες δεν μπήκα σε παραπάνω λεπτομέρειες γιατί πιστεύω ότι θα καταντούσε κουραστικό, χώρια που μετά θα έπρεπε να εκδοθεί σε βιβλίο και όχι σε forum Επειδή έζησα και εγώ από κοντά την εποχή των home computers δεν σας κρύβω ότι συγκινήθηκα όταν έγραφα τις γραμμές για CPC, Amiga, ATARI ST κτλ. Τότε είχες έναν υπολογιστή και τον κρατούσες χρόνια ολόκληρα με αποτέλεσμα να δένεσε πια με αυτόν. Τον Atari ακόμη τον έχω σε ένα μπαούλο στο πατρικό μου μαζί με το 14αρι έγχρωμο μονιτορ. Αξέχαστες εποχές.. Εκεί που έπαθα πλάκα ήταν όταν συνειδητοποιησα ότι στην ουσία την Amiga την έφτιαξαν πρώην εργαζόμενοι της Atari και τον Atari ST πρώην εργαζόμενοι της Commodore. Επίσης κάτι που δεν έγραψα στο άρθρο. Όταν ο Tramiel αγόρασε το τμήμα υπολογιστών της Atari, δεν τον είχαν ενημερώσει για το τι έρευνα (R&D) είχε γίνει μέχρι τότε και έτσι ξεκίνησε την κατασκευή του ST από την αρχή. Όμως μέσα στα εργαστήρια υπήρχαν τότε προτάσεις, ακόμη και πρωτότυπα, για το μελλοντικό hardware της σειράς ST που ξεπερνούσαν κατά πολύ τις δυνατότητες του hardware της Amiga (διπλοί επεξεργαστές 68000 κτλ.). Αν ο Tramiel γνώριζε ότι υπήρχε αυτό το υλικό μέσα στα εργαστήρια που μόλις είχε αγοράσει τότε ο ST θα ήταν πολύ διαφορετικός.
  18. <div align="justify"> <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/Articles/Articles-Icons/icon_article_pchistory.png" align="left" hspace="8" vspace="8" alt="PC History Logo"/> Στις μέρες που ζούμε οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές (Η/Υ) έχουν εισχωρήσει για τα καλά στην καθημερινότητα μας και κάνουν αισθητή την παρουσία τους σε όλους τους τομείς. Χωρίς αυτούς πολλά από αυτά που σήμερα θεωρούμε δεδομένα (π.χ. παγκόσμιος ιστός - Internet) δε θα υπήρχαν καν και η ζωή μας, πολλές φορές και η επιβίωση μας, θα γινόταν πολύ πιο δύσκολη, από όσο ήδη είναι. Βλέπετε η χρήση τους μπορεί να είναι καθοριστικής σημασίας για κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, τράπεζες, πανεπιστήμια, ερευνητικούς οργανισμούς, απλούς χρήστες κ.λπ. αλλά κρίνεται υψίστης σημασίας για ολόκληρο το φάσμα των πιο διαδεδομένων τεχνολογιών, που χρησιμοποιεί κατά κόρον σήμερα ολόκληρη η ανθρωπότητα, με πιο χαρακτηριστικές τα μεταφορικά μέσα (αυτοκίνητα, αεροπλάνα, πλοία κ.λπ.), τα radar, τις επικοινωνίες κ.λπ. Τέλος, δεν πρέπει να λησμονούμε τον πολύ σημαντικό ρόλο που παίζουν οι H/Y και στον τομέα της ιατρικής και κατ' επέκταση της υγείας. <img width="650" src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/analytical_resized.jpg.1035063231.jpg" alt="" /> Ο υπολογιστής Z3 του Konrad Zuse (1941) Η τεχνολογική εξέλιξη που πραγματοποιήθηκε τα τελευταία 30 χρόνια στο χώρο των H/Y αποτελεί μια από μεγαλύτερες που έχουν καταγραφεί ποτέ, στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μέσα σε λίγες δεκαετίες φτάσαμε από τον Spectrum ZX81 και τον πρώτο IBM συμβατό με τα 64 ΚΒ RAM και τον επεξεργαστή (CPU, Central Processing Unit) Intel 8088 των 4,77 ΜHz στα τετραπύρηνα CPUs που μετράν ποια τη συχνότητά τους με GHz, τα πολλαπλά GBs (Gigabytes) μνήμης RAM (Random Access Memory, Μνήμη Τυχαίας Προσπέλασης) και στις εξωπραγματικών δυνατοτήτων κάρτες γραφικών (GPUs, Graphics Processing Units). Πολλοί ισχυρίζονται ότι αυτή η αλματώδη τεχνολογική εξέλιξη κάποια στιγμή θα σταματήσει να ακολουθεί αυτούς τους γοργούς ρυθμούς ανάπτυξης, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν φανεί (ευτυχώς) τέτοια σημάδια. <img width="600" src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/PaperTape2.jpg" alt="" /> Διάτρητη χάρτινη ταινία που χρησιμοποιούταν για τον προγραμματισμό των πρώτων υπολογιστών Σε αυτό το άρθρο θα εξετάσουμε την ιστορία των H/Y από την αρχή, βλέποντας πρώτα τις πρώιμες ιδέες μέσω των οποίων ξεκίνησαν όλα, αλλά και τη μετέπειτα πορεία-εξέλιξη που μας οδήγησε σταδιακά εδώ που βρισκόμαστε σήμερα. Μπορεί τις τελευταίες δεκαετίες η εξέλιξη να ήταν ραγδαία, αλλά κάτι τέτοιο δεν ίσχυε δυστυχώς και τα προηγούμενα χρόνια. Κάποιος είχε πει ότι αν η εξέλιξη του αεροπλάνου είχε τους ίδιους ρυθμούς με την εξέλιξη που έχουν οι H/Y τα τελευταία χρόνια, σήμερα τα αεροπλάνα θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν το γύρο του κόσμου μέσα σε λίγες ώρες καταναλώνοντας καύσιμα αξίας μόλις 5 δολαρίων! Οι ενότητες του άρθρου είναι κατηγοριοποιημένες σε χρονικές περιόδους. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στη γέννηση της ιδέας, από την οποία προήλθε η κατασκευή των πρώτων προγόνων των σημερινών H/Y. Η δεύτερη ενότητα είναι αφιερωμένη στους πρώτους, μεγάλης κλίμακας, υπολογιστές που κατασκευάστηκαν μεταξύ των δεκαετιών 1930-60. Τέλος, η τελευταία ενότητα, που αποτελεί και τη μεγαλύτερη, παραθέτει τα γεγονότα που συνέβησαν στο χώρο της πληροφορικής από το 1972 μέχρι το 1990 περίπου. ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ ΤΩΝ Η/Υ ΩΣ ΤΟ 1900 Πριν ακόμη επινοηθούν τα μαθηματικά, οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν τα δάχτυλά τους ή χάραζαν γραμμές πάνω σε κόκκαλα για να μετρήσουν. Το δεκαδικό σύστημα, το πιο διαδεδομένο σύστημα μέτρησης σήμερα, οφείλει την ύπαρξή του στα ισάριθμα δάχτυλα των χεριών μας τα οποία ακόμη και σήμερα χρησιμοποιούνται σχεδόν από όλους μας για διάφορους υπολογισμούς! Καθώς περνούσαν τα χρόνια και γινόταν πιο επιτακτική η ανάγκη επίλυσης ολοένα και πολυπλοκότερων υπολογισμών, κατασκευάστηκαν ορισμένοι μηχανισμοί που βοηθούσαν στις αριθμητικές πράξεις. Στην συνέχεια αυτής της ενότητας θα ταξιδέψουμε στο μακρινό παρελθόν και θα δούμε τους πρώτους μηχανισμούς υπολογισμού μαθηματικών πράξεων, μετέπειτα θα κάνουμε μια στάση στην αναγέννηση και θα τελειώσουμε το ταξίδι μας φτάνοντας μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/ishango-bones.jpg" alt="" /> Κόκκαλα με χαρακιές μετρήσεων Αρχαιότητα <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/RomanAbacus.jpg" alt="" /> Ρωμαϊκός άβακας Ένας από τους πρώτους, καταγεγραμμένους στην ιστορία, μηχανισμούς για τον υπολογισμό αριθμητικών πράξεων υπήρξε ο άβακας, ο οποίος χρονολογείται στο 2400 π.χ. Αποτελούταν από μια πλάκα η οποία διαιρούταν από ένα σύνολο παράλληλων γραμμών, ανάμεσα στις οποίες κινούνταν μικρές σφαίρες που παρίσταναν αριθμούς. Δύο ακόμη πολύ γνωστοί μηχανισμοί υπήρξαν αυτοί των Αντικυθήρων και ο αστρολάβος (150-100 π.χ.), οι οποίοι από πολλούς επιστήμονες σήμερα θεωρούνται οι πρώτοι μηχανικό-αναλογικοί υπολογιστές. Η λειτουργία μάλιστα του μηχανισμού των Αντικυθήρων ακόμη και στις μέρες μας δεν έχει διευκρινιστεί πλήρως και από πολλούς επιστήμονες θεωρείται σαν μια πολύ προηγμένη τεχνολογικά, όχι μόνο για την εποχή της, συσκευή. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Antikythera_1.jpg" alt="" /> Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων <img height="650" src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/astrolabos.jpg" alt="" /> Ο Αστρολάβος Η Αναγέννηση, οι Πρώτες Υπολογιστικές Μηχανές και η Αναλυτική Μηχανή του Babbage Η λέξη «υπολογιστής» ακούστηκε για πρώτη φορά το 1613 και δεν αναφερόταν σε κάποιο μηχάνημα, αλλά χρησιμοποιούταν για ανθρώπους οι οποίοι μπορούσαν και εκτελούσαν γρήγορα μαθηματικές πράξεις και υπολογισμούς. Ο πρώτος υπολογιστής λοιπόν υπήρξε ο ίδιος ο άνθρωπος! Μόλις 10 χρόνια αργότερα, το 1623, ο Γερμανός Wilhelm Schickard κατασκευάζει την πρώτη μηχανική υπολογιστική μηχανή και έτσι γίνεται ο προπομπός της εποχής της πληροφορικής. Χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης υπολογιστικής μηχανής ήταν ότι χρησιμοποιούσε εξαρτήματα ωρολογοποιίας (γρανάζια κ.λπ.) για τη λειτουργία της. Το 1645 ο Blaise Pascal παρουσιάζει τη δική του υπολογιστική μηχανή, την Pascalina ή Arithmetique. Είχε αρχίσει την κατασκευή της όταν ήταν μόλις 19 χρονών και την τελείωσε μετά από 3 χρόνια! Η Pascalina χρησιμοποιούσε οδοντωτούς τροχούς με τον κάθε τροχό να έχει 10 δόντια, ένα για κάθε ψηφίο από το 0 ως το 9. Όταν ένας τροχός της περιστρεφόταν 10 φορές, ο γειτονικός του περιστρεφόταν μια φορά. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/pascalina_resized.jpg" alt="" /> H Pascalina Από το διάστημα που μεσολαβεί μέχρι να φτάσουμε στον 18ο αιώνα εμφανίστηκαν και άλλες υπολογιστικές μηχανές και μηχανισμοί που χρησιμοποιούσαν διάτρητες κάρτες (μέσω των οποίων προγραμματίζονταν αρχικά οι πρώτοι υπολογιστές), αλλά την ιδέα της πρώτης αναλυτικής μηχανής (μιας μηχανής, στην λειτουργία της οποίας στηρίζονται οι σημερινοί H/Y) παρουσίασε πρώτος ο μαθηματικός Charles Babbage (1972-1871) το 1833. Ο Babbage λοιπόν παρουσίασε τα σχέδια κατασκευής ενός, γενικών καθηκόντων, υπολογιστή που μπορούσε να προγραμματιστεί για να εκτελέσει διάφορες λειτουργίες, όπως τον υπολογισμό μαθηματικών συναρτήσεων. Ο προγραμματισμός γινόταν με τη χρήση διάτρητων καρτών και χρησιμοποιούταν μια ατμομηχανή ως πηγή ενέργειας. Δυστυχώς όμως η χρηματοδότηση του έργου του διακόπηκε από τη Βρετανική κυβέρνηση το 1842 και ο Babbage ξόδεψε όλη την περιουσία του προσπαθώντας να υλοποιήσει τη μηχανή του, κάτι που τελικά δεν το κατάφερε. Αναφέρεται ότι πέραν του ιδιόρρυθμου χαρακτήρα του ιδίου, την έλλειψη πόρων και τις αψιμαχίες που είχε με τον αρχιμηχανικό του, η αποτυχία κατασκευής της αναλυτικής μηχανής οφειλόταν κυρίως στην έλλειψη της κατάλληλης τεχνολογίας, τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο και όχι σε σχεδιαστικά σφάλματα. Παρόλο όμως που στάθηκε αδύνατο να κατασκευαστεί η αναλυτική μηχανή του Babbage, μερικές θεμελιώδης ιδέες όπως η είσοδος δεδομένων και εντολών με τη χρήση διάτρητων καρτών και η επεξεργασία και τροποποίηση των εντολών από την ίδια τη μηχανή, χρησιμοποιήθηκαν από τους πρώτους υπολογιστές που κατασκευάστηκαν έναν ολόκληρο αιώνα μετέπειτα. Αυτό, αν μη τι άλλο, δείχνει πόσο μπροστά από την εποχή του υπήρξε το σχέδιο του Babbage. Εδώ να αναφέρουμε ότι ο πρώτος προγραμματιστής στην ιστορία των υπολογιστών θεωρείται ότι υπήρξε η κόρη του Λόρδου Βύρωνα, η Augusta Ada Lovelace, η οποία δούλεψε μαζί με τον Babbage για τη δημιουργία της μηχανής του και είχε γράψει μάλιστα το πρώτο πρόγραμμα για την ημιτελής αναλυτική μηχανή του. Η Augusta υπήρξε ακόμη ο πρώτος άνθρωπος που συνειδητοποίησε ότι οι υπολογιστές θα είχαν πολύ περισσότερες δυνατότητες από την εκτέλεση μαθηματικών υπολογισμών, τη στιγμή που ακόμη και ο ίδιος ο Babbage θεωρούσε ότι σκοπός της μηχανής του ήταν αποκλειστικά και μόνο η επίλυση μαθηματικών πράξεων. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/analytical_resized.jpg" alt="" /> Αντίγραφο της αναλυτικής μηχανής του Babbage Η Γέννηση της IBM To 1880 ανατέθηκε στον στατιστικό Herman Hollerith, από την Αμερικάνικη Δημογραφική Υπηρεσία, η ανάπτυξη μιας μεθόδου που θα επέτρεπε τη γρηγορότερη επεξεργασία των δημογραφικών στοιχείων. Στις Ηνωμένες Πολιτείες εκείνη την περίοδο οι απογραφές λάμβαναν χώρα κάθε 10 χρόνια και καθώς η ανάλυση της απογραφής του 1880 είχε διαρκέσει 8 ολόκληρα χρόνια, υπήρχαν βάσιμοι φόβοι ότι η επόμενη δε θα ολοκληρωνόταν πριν το 1900. Ο Hollerith λοιπόν είχε την ιδέα τα στατιστικά στοιχεία να καταχωρούνται σε διάτρητα δελτία, παρόμοια με αυτά που είχε προτείνει για την αναλυτική μηχανή του και ο Babbage. Κατασκεύασε ειδικές μηχανές που μπορούσαν να επεξεργαστούν αυτά τα δελτία και έτσι η επόμενη απογραφή ολοκληρώθηκε σε 3 μόλις χρόνια. Μετά την κατοχύρωση των σχετικών πατεντών, ο ίδιος προχώρησε στην ίδρυση της εταιρίας Computing and Tabulating η οποία συγχωνεύτηκε το 1911 με ακόμη τρεις κάτω από την ονομασία Computing and Tabulating Recording Machine Company. Η τελευταία μετονομάστηκε αργότερα, to 1924, σε International Business Machines Corporation (IBM). Αξίζει εδώ να αναφερθεί, για ιστορικούς κυρίους λόγους, ότι λόγω της εξειδίκευσης που είχε η IBM στις απογραφές πληθυσμού, στις αρχές του 1930 της ζητήθηκε από την τότε Γερμανική κυβέρνηση και τον ισχυρό άνδρα της, Αδόλφο Χίτλερ, να βοηθήσει στην απογραφή του πληθυσμού της και μέσω αυτής να καταγραφούν οι Εβραίοι υπήκοοι. Το πώς χρησιμοποιήθηκαν τελικά τα στοιχεία αυτά δυστυχώς όλοι το γνωρίζουμε. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/herman-hollerith-tabulating-machine.gif" alt="" /> Μία από της μηχανές καταμέτρησης του Hollerith 20ος ΑΙΩΝΑΣ. ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ KAI OI ΑΡΧΙΚΟΙ Η/Υ Σε αυτή την ενότητα θα δούμε τις πρώτες σημαντικές εφευρέσεις, θεωρητικά μοντέλα και εργασίες που βοήθησαν στην κατασκευή των πρώτων ψηφιακών H/Y. Με τον όρο ψηφιακών εννοούμε ότι τα δεδομένα που επεξεργάζονται αυτοί οι H/Y είχαν τη μορφή 0 και 1, την ίδια μορφή δηλαδή που έχουν και τα δεδομένα που επεξεργάζονται και οι σύγχρονοι Η/Υ. Στη συνέχεια της ενότητας θα σταθούμε στην κατασκευή μερικών υπολογιστών που σφράγισαν τη γέννηση της τεχνολογίας των H/Y. <img width="400" src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/eckert-mauchly.jpg" alt="" /> Οι κατασκευαστές του ENIAC Η εφεύρεση της Τριόδου και του Τρανζίστορ Το 1906 ένας Αμερικάνος εφευρέτης, ο Leed de Forest, προσθέτει ένα τρίτο ηλεκτρόδιο μέσα στο, μέχρι τότε, 2 στοιχείων σωλήνα κενού (την επονομαζόμενη δίοδο που είχε εφεύρει λίγο νωρίτερα ο John Ambrose Fleming). Το ηλεκτρόδιο αυτό ονομάστηκε πλέγμα και η καινούρια εφεύρεση πήρε το όνομα «τρίοδος». Η τρίοδος μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν ενισχυτής, οπότε χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον εκείνη την περίοδο κυρίως στους πρώιμους πομπούς ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων (ραδιοπομπούς). Μια άλλη όμως πολύ σημαντική ιδιότητα της τριόδου, η οποία δεν αξιοποιήθηκε αρχικά, ήταν ότι μπορούσε να παίξει και το ρόλο του διακόπτη, κάτι που θα είχε τεράστια σημασία στην μετέπειτα κατασκευή των πρώτων Η/Υ. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Triode_tube_1906_resized.jpg" alt="" /> Η τρίοδος του Leed de Forest Με την πάροδο 20 χρόνων από την εφεύρεση της τριόδου ένας άλλος επιστήμονας, ο Dr. Julius Edgar Lilienfield, καταθέτει μια πατέντα η οποία περιγράφει το πρώτο τρανζίστορ. Εδώ να σημειωθεί ότι από πολλούς η εφεύρεση του τρανζίστορ και των ολοκληρωμένων κυκλωμάτων, αποτελούν δύο από τις μεγαλύτερες εφευρέσεις του 20ου αιώνα. Η Μηχανή του Turing και η Η Μεταπτυχιακή Διατριβή του Shannon Με το που πήρε το πτυχίο του μαθηματικού, το 1937, ο Alan Turing γράφει ένα καινοτόμο άρθρο με τίτλο “On Computable Numbers with an Application to the Entscheidungsproblem” (TURING, A. M. 1936–1937. On computable numbers, with an application to the Entscheidungsproblem. Proceedings of the London Mathematical Society Series 2, 42, 230–265. Corrections ibid. 544–546. Reprinted in [Davis 1965]). Ένα από τα κύρια συμπεράσματα του συγκεκριμένου άρθρου ήταν ότι μερικές κλάσεις μαθηματικών προβλημάτων δε μπορούν να περιγραφούν με τη βοήθεια αλγορίθμων, οπότε δεν είναι δυνατή η λύση τους από αυτόματους υπολογιστές. Έτσι αποφάσισε να σχεδιάσει το μοντέλο ενός πρωτότυπου υπολογιστή. Το αποτέλεσμα της δουλειάς του, η μηχανή του Turing όπως ονομάστηκε αργότερα, ήταν ένα απλό αλλά λειτουργικό, θεωρητικό μοντέλο και προκάλεσε μεγάλη αναταραχή στην τότε επιστημονική κοινότητα και χρησιμοποιήθηκε σε πολλά θεωρητικά πειράματα. Ο Turing, αργότερα, είχε την ευκαιρία να πάρει μέρος και στη δημιουργία ενός πραγματικού υπολογιστή, του COLOSSUS. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Alan_turing.jpg" alt="" /> Ο Alan Turing Η μεταπτυχιακή διατριβή του Claude Shannon, η οποία εκδόθηκε το 1938, θεωρείται ως η πιο σημαντική μεταπτυχιακή διατριβή του 20ου αιώνα! Με αυτή τη διατριβή ο Shannon έδειξε πως η έννοιες Αληθές (True) και Ψευδές (False) της άγνωστης, μέχρι τότε, Άλγεβρας του Boole (Boolean Algebra) μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την αναπαράσταση της λειτουργίας διακοπτών σε ηλεκτρονικά κυκλώματα. Χάρη σε αυτή την εργασία οι τότε ηλεκτρονικοί-μηχανικοί είχαν στα χέρια τους ένα μαθηματικό εργαλείο, που θα τους βοηθούσε σημαντικά στο σχεδιασμό ηλεκτρονικών κυκλωμάτων. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι τεχνικές που επινοήθηκαν μέσω της «ταπεινής» μεταπτυχιακή διατριβή του Shannon χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα, στον σχεδιασμό σύγχρονων ηλεκτρονικών κυκλωμάτων. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/shannon.gif" alt="" /> O Claude Shannon Ο Atanasoff και ο Πρώτος ψηφιακός Η/Υ για Εργασίες Ειδικού Σκοπού Ο John Vincent Atanasoff υπήρξε ένας μαθηματικό-φυσικός ο οποίος πιστεύεται ότι κατασκεύασε τον πρώτο ψηφιακό H/Y ειδικού σκοπού. Όλα ξεκίνησαν λόγω της έντονης δυσαρέστησής του από το χρόνο που κατανάλωνε για την επίλυση, με το χέρι, πολύπλοκων εξισώσεων. Με τη βοήθεια ενός από τους μεταπτυχιακούς φοιτητές του, του Clifford Berry, ξεκίνησε στις αρχές του 1939 τη κατασκευή ενός υπολογιστή που αργότερα έγινε γνωστός ως ABC (Atanassoff-Berry Computer) και μέχρι το φθινόπωρο του ίδιου έτους είχε κατασκευαστεί ένα πρωτότυπο (το οποίο λέγεται ότι ολοκλήρωσαν το 1942) που περιείχε μερικές συναρπαστικές, για την τότε εποχή, καινοτομίες. Μια από αυτές ήταν η μνήμη αποθήκευσης δεδομένων η οποία στην ουσία αποτελούταν από πυκνωτές που αποθήκευαν ηλεκτρικό φορτίο το οποίο, ανάλογα με την περίσταση, αναπαριστούσε το λογικό 0 ή 1. Η χωρητικότητα μνήμης του ABC έφτανε τους 30 δυαδικούς αριθμούς. Τα δεδομένα εισέρχονταν στον υπολογιστή με τη βοήθεια διάτρητων καρτών και τα ενδιάμεσα αποτελέσματα αποθηκεύονταν επίσης σε κάρτες με έναν εφευρετικό τρόπο, που περιγράφεται παρακάτω. Mε τη βοήθεια σπινθήρων δημιουργούνταν κηλίδες στις κάρτες (από το κάψιμο) τις οποίες μπορούσε εύκολα να εντοπίσει ο υπολογιστής, μέσω της διαφοράς της ηλεκτρικής αντίστασης που παρουσίαζαν από τα κενά σημεία της κάρτας. Η πιο μεγάλη καινοτομία του ABC υπήρξε η υιοθέτηση του δυαδικού συστήματος αρίθμησης το οποίο έχει επικρατήσει σήμερα στους H/Y. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Berry_work.gif" alt="" /> Ο Clifford Berry καθώς εργάζεται στον ABC MARK Ι Γύρω στα τέλη της δεκαετίας του 30 ένας απόφοιτος του Αμερικάνικου πανεπιστημίου Harvard, o φυσικός Howard Aiken, σε συνεργασία με μερικούς μηχανικούς της IBM αναλαμβάνει την κατασκευή ενός αυτόματου ψηφιακού υπολογιστή τεράστιων διαστάσεων (ενδεικτικά ζύγιζε 5 τόνους), χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικό-μηχανικά εξαρτήματα από άλλες κατασκευές της IBM (προφανώς για τη μείωση του κόστους κατασκευής). Η επίσημη ονομασία που δόθηκε στο συγκεκριμένο υπολογιστή ήταν Automatic Sequence Controlled Calculator (Αυτόματης Ακολουθίας Ελεγχόμενος Υπολογιστής) ή ASCC αλλά έγινε πιο γνωστός με το όνομα Harvard Mark I. Ο Mark I λοιπόν μπορούσε να διαχειριστεί μέχρι και 23-ψήφιους αριθμούς και να εκτελέσει και τις τέσσερις αριθμητικές πράξεις. Επιπλέον ενσωμάτωνε προγράμματα που του επέτρεπαν να διαχειρίζεται αλγορίθμους και τριγωνομετρικές συναρτήσεις. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/mark1.jpg" alt="" /> Ο Harvard Mark I Ο προγραμματισμός του γινόταν μέσω ταινιών χαρτιού και τα προς επεξεργασία δεδομένα εισάγονταν με το συνηθισμένο, για την εποχή, μέσο τις διάτρητες κάρτες ενώ η έξοδος των αποτελεσμάτων γινόταν μέσω ηλεκτρικών γραφομηχανών. Ο MARK Ι χρειαζόταν 3 με 5 δευτερόλεπτα για την εκτέλεση ενός πολλαπλασιασμού δύο 23-ψήφιων αριθμών και 10 δευτερόλεπτα για την διαίρεσή τους. Η όλη διαδικασία γινόταν εντελώς αυτόματα, χωρίς την ανάγκη ανθρώπινης παρέμβασης (από εδώ βγαίνει και ο ορισμός αυτόματος υπολογιστής). Το 1947, ο Aiken κατασκεύασε τον Mark II και αργότερα άλλα δύο μοντέλα, τους Mark III και Mark IV. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/harvard-mark-1-action.jpg" alt="" /> Η διαδικασία προγραμματισμού του Harvard Mark I George Stibitz's Complex Number Calculator Το 1937 ένας επιστήμονας των εργαστηρίων της Αμερικάνικης εταιρίας Bell, κατασκευάζει μια ψηφιακή μηχανή την οποία ονόμασε υπολογιστής σύνθετων αριθμών (Complex Number Calculator, CNC). Τα κύρια εξαρτήματα της CNC ήταν ρελέ (relays) και λαμπτήρες φακών. Για την κατασκευή των μεταλλικών μερών της ο Stibitz χρησιμοποίησε μπόλικη εφευρετικότητα και μεταλλικές ταινίες που είχαν κοπεί από κονσερβοκούτια. Ο ίδιος ονόμασε το κατασκεύασμά του μοντέλο Κ, διότι το μεγαλύτερο μέρος του είχε κατασκευαστεί στην κουζίνα του σπιτιού του! Το 1940 ο Stibitz πραγματοποιεί μια άκρως εντυπωσιακή, για τα τότε δεδομένα, επίδειξη. Σε μια διάσκεψη που είχε στο New Hampshire, χρησιμοποιώντας έναν τηλετυπωτή (teleprinter) κατάφερε και συνδέθηκε στον υπολογιστή του διαμέσου τηλεφώνου, υλοποιώντας έτσι το πρώτο παράδειγμα απομακρυσμένης διαχείρισης υπολογιστή. Ο Stibitz δεν έμεινε όμως μόνο στην επίτευξη της απομακρυσμένης σύνδεσης παρά μεταβίβασε και μαθηματικά προβλήματα στον υπολογιστή του, μέσω του teleprinter και στη συνέχεια έλαβε σε αυτόν τα αποτελέσματα που παρήγαγε ο υπολογιστής. Από ότι αναφέρεται η λέξη εντυπωσιασμός ήταν πολύ λίγη, για να περιγράψει τις αντιδράσεις των παρευρισκομένων. <img width="600" src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/1940_complex_large_calc.jpg" alt="" /> Η Complex Number Calculator του George Stibitz Konrad Zuse and his Z1, Z3, and Z4 Λίγο πριν ξεσπάσει ο 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος, το 1938, ο Γερμανός Konrad Zuse είχε ξεκινήσει την ενασχόληση του με το σχεδιασμό και την κατασκευή υπολογιστών γενικού σκοπού. Η πρώτη του κατασκευή ονομάσθηκε Z1 και δεν υλοποιήθηκε σε κάποιο ευρύχωρο εργαστήριο αλλά στο πατρικό του σπίτι, στο Βερολίνο. Ο Ζ1 λέγεται ότι ήταν ένα πραγματικό τεχνολογικό θαύμα, μιας και ήταν ένας πλήρως λειτουργικός μηχανικός υπολογιστής που λειτουργούσε χρησιμοποιώντας δυαδικές τιμές κινητής υποδιαστολής. Δυστυχώς μεγάλο μέρος της αρχικής δουλειάς του Zuse καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/z1_lg.jpg" alt="" /> Ο Z1 του Konrad Zuse Το 1943 ο Zuse άρχισε την κατασκευή ενός γενικού σκοπού υπολογιστή, του Z4, ο οποίος αντί για λυχνίες χρησιμοποιούσε ρελέ. O Z4, σε αντίθεση με τον Ζ3 που καταστράφηκε σε έναν βομβαρδισμό, κατάφερε και επιβίωσε του πολέμου κρυμμένος σε μια σπηλιά στις Βαυαρικές Άλπεις. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι λόγω της σοβαρής έλλειψης χαρτιού στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του πολέμου, ο Zuse αναγκάστηκε να χρησιμοποιεί αρνητικά φιλμ από παλιές ταινίες, κάνοντας τρύπες σε αυτά, για να αποθηκεύει τα προγράμματα και τα δεδομένα του. Αυτό αν μη τι άλλο μαρτυρά την εφευρετικότητα των πρώιμων κατασκευαστών υπολογιστών. Μετά το τέλος του πολέμου αυτός ο χαρισματικός άνθρωπος ίδρυσε τη δική του εταιρία κατασκευής υπολογιστών, συνεχίζοντας το σχεδιασμό και τη κατασκευή βελτιωμένων μοντέλων. Alan Turing και ο COLOSSUS <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/enigma-rotor.jpg" alt="" /> H περίφημη Enigma Κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου ο Alan Touring, που είχε προτείνει την ομώνυμη μηχανή, στρατολογήθηκε από τη Βρετανική Αντικατασκοπεία για να κατασκευάσει μια σειρά υπολογιστών με το όνομα Colossus (Κολοσσοί). Πράγματι, ο πρώτος υπολογιστής τέθηκε σε λειτουργία στα τέλη του 1943 και ήταν ένας υπολογιστής ειδικού σκοπού, που χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά για την αποκωδικοποίηση των, υψίστης διαβάθμισης, κρυπτογραφημένων μηνυμάτων των δυνάμεων του Άξονα. Τα μηνύματα αυτά κρυπτογραφούνταν από την Geheimfernschreiber (secret telegraph, μυστικός τηλέγραφος) ή «Ψάρι». Μια μηχανή πολύ ανώτερη σε δυνατότητες και πολυπλοκότητα από την ευρέως γνωστή σήμερα, χάρις στο Hollywood, ENIGMA. Αναφέρεται ότι χάρις στους Colossus οι Βρετανοί κατάφεραν και «έσπασαν» πολλά άκρως απόρρητα μηνύματα των αντιπάλων και η συμβολή τους στην έκβαση του πολέμου υπέρ των συμμαχικών δυνάμεων υπήρξε καθοριστική. Δυστυχώς όμως, μέχρι και σήμερα, λόγω του απορρήτου που χαρακτηρίζει ότι έχει να κάνει με τις μυστικές υπηρεσίες πολλές λεπτομέρειες γύρω από τους Colossus δεν έχουν γίνει γνωστές. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/1944_colossus_large.jpg" alt="" /> Ο Colossus σε λειτουργία Το Πρώτο Πραγματικό Bug στην Ιστορία των Υπολογιστών <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/first-computer-bug.jpg" alt="" /> Το πρώτο πραγματικό bug σε υπολογιστές Η πρώτη επίσημη αναφορά χρήσης της λέξης «bug» (σφάλμα) στα πλαίσια της πληροφορικής συνδέεται με έναν υπολογιστή Harvard Mark II που χρησιμοποιούταν στο Naval Weapons Canter, στο Dahlgren της Virginia. Στις 9 Σεπτεμβρίου του 1945 ένα άτυχος σκόρος τρύπωσε μέσα σε ένα από τα ρελέ του υπολογιστή, με αποτέλεσμα το μπλοκάρισμα του. Αφού λοιπόν κατάφεραν οι τεχνικοί και ξεμπλοκάρισαν το ρελέ τοποθέτησαν το υπαίτιο έντομο, με τη βοήθεια κολλητικής ταινίας, στο ημερολόγιο πάνω ακριβώς από την επίσημη αναφορά η οποία έγραφε: «Βρέθηκε η πρώτη πραγματική περίπτωση ύπαρξης κοριού». Με τα τελευταία λόγια ο συντάκτης ήθελε προφανώς να δηλώσει ότι για πρώτη φορά βρέθηκε ένας κοριός που ήταν στην πραγματικότητα έντομο και όχι «κοριός» παρακολούθησης. <img height="600" src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Atlas_Agena_with_Mariner_1.jpg.441537650.jpg" alt="" /> Το Mariner I λίγα λεπτά πριν την καταστροφή του Το πιο ακριβό bug που έχει βγει στο φως της δημοσιότητας είναι αυτό που υπήρχε στο πρόγραμμα πτήσης του Mariner I, της NASA και οδήγησε στην καταστροφή του διαστημοπλοίου, στις 28 Ιουλίου του 1962, ευτυχώς δίχως ανθρώπινα θύματα μιας και ήταν μη επανδρωμένη πτήση. Το συγκεκριμένο bug κόστισε 10.000.000 δολάρια. ENIAC - Ο Πρώτος Υπολογιστής Γενικού Σκοπού, EDVAC και UNIVAC I Ο ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Calculator, Ηλεκτρονικός Αριθμητικός Ολοκληρωτής και Υπολογιστής) θεωρείται ως ο πρώτος γενικού σκοπού H/Y. Ήταν δημιούργημα του καθηγητή John William Mauchly και του μεταπτυχιακού φοιτητή J. Presper Eckert Jr. Η κατασκευή του διήρκεσε 3 χρόνια (1943-1946) και έλαβε μέρος στη Σχολή Ηλεκτρονικής Τεχνολογίας Moore του πανεπιστημίου της Pennsylvania. Ο ENIAC ήταν πραγματικά τεράστιος μιας και είχε ύψος 3 μέτρα, καταλάμβανε 93 τ.μ. χώρου και ζύγιζε περίπου 30 τόνους! Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν 18.000 λυχνίες, 10.000 πυκνωτές, 70.000 αντιστάσεις και 6.000 διακόπτες. Η κατανάλωσή του ήταν 150 KW. Το μεγαλύτερο πρόβλημα του ENIAC υπήρξε η αξιοπιστία του μιας και οι λυχνίες που χρησιμοποιούσε καίγονταν πολύ εύκολα, με αποτέλεσμα ο υπολογιστής να τίθεται αρκετά συχνά και για μεγάλους χρονικές περιόδους «εκτός» λειτουργίας. Ο ENIAC μπορούσε να εκτελέσει 5000 προσθέσεις ή αφαιρέσεις ή 30 πολλαπλασιασμούς το δευτερόλεπτο. Ήταν δηλαδή σημαντικό γρηγορότερος από οποιοδήποτε υπολογιστή της εποχής του. Η μνήμη του είχε τη δυνατότητα αποθήκευσης 20 10-ψήφιων αριθμών. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/eniac_resized.jpg" alt="" /> ENIAC Πέραν της αξιοπιστίας του, ο ENIAC αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα και με τη διαδικασία προγραμματισμού του. Για να τον προγραμματίσει κανείς έπρεπε να γνωρίζει λεπτομερέστατα το υλικό της μηχανής, να διαθέτει μεγάλη υπομονή αλλά και υψηλή ευφυΐα. Για την εγκατάσταση ενός προγράμματος στον ENIAC ή για την απλή τροποποίησή του, έπρεπε να γίνουν εκατοντάδες αλλαγές σε καλώδια που ένωναν διάφορες συσκευές. Συνήθως η διαδικασία του προγραμματισμού κρατούσε μερικές μέρες ενώ η επίλυση των προβλημάτων μόλις μερικά λεπτά. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι η λέξη «hacker» οφείλει τη γέννηση της σε εκείνες τις πρώιμες μέρες της πληροφορικής. Τότε λοιπόν, όταν κάποιος ιδιαίτερα ευφυής προγραμματιστής κατάφερνε και έκοβε «δρόμο» στον προγραμματισμό, δηλαδή έκανε πιο λίγες ενώσεις καλωδίων για να επιτύχει τον προγραμματισμό της μηχανής λεγόταν ότι έκανε «hack» και ονομαζόταν hacker. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/edvac.jpg" alt="" /> EDVAC Οι Mauchly και Eckert, κατασκευαστές του ENIAC, αναγνωρίζοντας τα πολλά προβλήματα του υπολογιστή τους όταν ακόμη αυτός βρισκόταν στα στάδια κατασκευής του, είχαν ξεκινήσει το σχεδιασμό ενός καινούριου, σημαντικά πιο βελτιωμένου υπολογιστή που αργότερα θα ονομαζόταν EDVAC (Electronic Discrete Variable Automatic Computer). Η κύρια βελτίωση που πρότειναν ήταν η μνήμη αποθήκευσης των προγραμμάτων που εκτελούσε ο υπολογιστής, ώστε αυτά να μπορούν να τροποποιηθούν καταλλήλως από τον ίδιο ανάλογα με την περίσταση. Την ιδέα της μνήμης αποθήκευσης προγραμμάτων την προχώρησε ένα βήμα παραπέρα ο Johann (John) von Neumann, σε ένα άρθρο που δημοσίευσε λίγο αργότερα, το οποίο έγινε γνωστό ως «First Draft». Η δομή του υπολογιστή που περιγράφει το εν λόγω άρθρο ακολουθείτε μέχρι σήμερα από τους σύγχρονους υπολογιστές. O EDVAC, παρόλο που η σχεδίαση του στο χαρτί υλοποιήθηκε το 1946, υλοποιήθηκε 6 χρόνια αργότερα λόγω του ότι πολλά άτομα που συνιστούσουν την αρχική ομάδα κατασκευής του αποχώρησαν τελικά για να ασχοληθούν με την κατασκευή άλλων υπολογιστών. Μέσα σε αυτά τα άτομα ήταν και οι αρχικοί σχεδιαστές του, Mauchly και Eckert. Όταν ολοκληρώθηκε ο EDVAC αποτελούταν από περίπου 4000 λυχνίες και 10.000 κρυσταλλοδιόδους. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/UNIVAC-1.jpg" alt="" /> UNIVAC I Οι κατασκευαστές του ENIAC, αφού εγκατέλειψαν το έργο της κατασκευής του EDVAC, ίδρυσαν την UNIVAC Division και ασχολήθηκαν με την κατασκευή του UNIVAC (UNIversal Automatic Computer) ο οποίος έφερε πολλές ομοιότητες σχεδιαστικά με τον EDVAC. Ο UNIVAC I αποτελεί τον πρώτο Η/Υ που κατασκευάστηκε μαζικά και διατέθηκε εμπορικά και λόγω της χρησιμοποίησης κρυσταλλοδιόδων, έναντι των αναξιόπιστων λυχνιών, δεν υπέφερε από τα προβλήματα αξιοπιστίας που βασάνιζαν τον ENIAC. Πέραν της μνήμης αποθήκευσης προγραμμάτων έφερε και άλλες σημαντικές βελτιώσεις κυρίως στον τρόπο προγραμματισμό του, μιας και για την είσοδο των δεδομένων καθώς και την έξοδο των αποτελεσμάτων, χρησιμοποιούσε τα UNITYPER και UNIPRINTER αντίστοιχα. Η Είσοδο της IBM στο Χώρο των H/Y Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 50 οι μόνες αυτόματες υπολογιστικές μηχανές που παρήγαγε η IBM χρησιμοποιούσαν διάτρητες ταινίες. Το 1953 η εταιρία αποφασίζει να μπει στην αγορά των, μεγάλης κλίμακας και δυνατοτήτων, H/Y παρουσιάζοντας τον IBM 701. Λόγω του πολέμου που διεξαγόταν εκείνη την περίοδο στην Κορέα ο Αμερικάνικος στρατός προέβη στην αγορά 18 υπολογιστών, του συγκεκριμένου τύπου, μέσα σε 3 χρόνια. Το 1954 η IBM παρουσιάζει και έναν μεσαίας κλίμακας και αρκετά πιο οικονομικό H/Y, τον IBM 650 ο οποίος γρήγορα γίνεται «best seller». Πουλήθηκαν συνολικά 1000 υπολογιστές του παραπάνω τύπου, έναντι των 50 που είχαν αρχικά προβλεφτεί. Στον IBM 650 οφείλει η εταιρία τη μεγάλη διείσδυση της στο χώρο των mainframe υπολογιστών και τη μετέπειτα εξέλιξη της σε κυρίαρχο του χώρου. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/IBM_650.jpg" alt="" /> ΙΒΜ 650 Αργότερα η IBM παρουσίασε τους 702 και 709 και το 1959 τον 7090, που χρησιμοποιούσε κρυσταλλοτρίοδους αντί ηλεκτρονικών λυχνιών. Ο 7090 στοίχιζε τότε τρία εκατομμύρια δολάρια και παρά την υψηλή τιμή του πουλήθηκαν εκατοντάδες. Τον 7090 αντικατέστησε τρία χρόνια αργότερα ο 7094. Το 1962 και το 1963 βγήκαν, επίσης, στην αγορά οι μικρότερης απόδοσης, σε σχέση με τους 7090 και 7094, αλλά σημαντικά φτηνότεροι 7044 και 7040. Το σφράγισμα της κυριαρχίας της IBM στην κατασκευή και πώληση υπολογιστών έφερε η σειρά 360 που πρωτο-παρουσιάστηκε το 1964. Οι υπολογιστές αυτοί ήταν κατασκευασμένοι από ολοκληρωμένα κυκλώματα μικρής κλίμακας ολοκλήρωσης (Small Scale Integration, SSI) και πουλήθηκαν χιλιάδες αντίτυπα τους. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/IBM7094.jpg" alt="" /> ΙΒΜ 7094 Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Η συγκεκριμένη ενότητα είναι αρκετά μεγαλύτερη από τις προηγούμενες και αυτό διότι αντικατοπτρίζει τις εξελίξεις που διαδραματιστήκαν στην πληροφορική από το 1972 μέχρι το 1990 περίπου, για την περιγραφή των οποίων θα μπορούσε κάλλιστα να γραφεί ένα ολόκληρο βιβλίο. Αυτός είναι και ο λόγος που επιλέχτηκε να γίνει αναφορά μόνο στα πιο σημαντικά γεγονότα αυτής της περιόδου, αυτά δηλαδή που σημάδεψαν ανεξίτηλα την εξέλιξη των H/Y. Οι επόμενες υποενότητες παραθέτονται σύμφωνα με τη χρονολογική σειρά των γεγονότων που περιγράφουν. <img width="630" src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/steve_wozniak_steve_jobs1.jpg" alt="" /> Οι ιδρυτές της Apple, Steve Wozniak και Steve Jobs <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Gates_withAllen-2698.jpg" alt="" /> Οι ιδρυτές της Microsoft, Bill Gates και Paul Allen Οι Πρώτοι Επεξεργαστές Το 1970 η Ιαπωνική εταιρία Busicom παραγγέλνει στην Intel τη σχεδίαση 12 ολοκληρωμένων κυκλωμάτων. Η τελευταία αναθέτει στον Marcia Hoff την υλοποίηση του έργου και ο ίδιος, αφού το μελέτησε προσεκτικά, συνειδητοποίησε ότι ήταν πιο συμφέρον να σχεδιάσει ένα μόνο ολοκληρωμένο κύκλωμα που θα υιοθετούσε τα χαρακτηριστικά ενός απλού, γενικού σκοπού, επεξεργαστή αντί της σχεδίασης 12 διαφορετικών κυκλωμάτων ειδικού σκοπού. Το αποτέλεσμα του έργου αυτού ήταν η σχεδίαση του πρώτου μικροεπεξεργαστή, του επονομαζόμενου 4004. Ο 4004 είχε 4 bit αρχιτεκτονική (δηλαδή τα δεδομένα που επεξεργαζόταν είχαν μήκος 4 bit) και αποτελούταν από 256 bytes μνήμη ROM (Read Only Memory, Μνήμη Μόνο Ανάγνωσης), 32 bit RAM και 10 bit shift register. Επίσης, εμπεριείχε 2300 transistors και μπορούσε να εκτελέσει 60.000 πράξεις το δευτερόλεπτο. Η συχνότητα λειτουργίας του ήταν 500KHz - 740KHz. Το κύριο πλεονέκτημα του ήταν το ότι μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για πολλαπλές εργασίες, αλλάζοντας απλώς το πρόγραμμα που «έτρεχε». Σήμερα κάτι τέτοιο μπορεί να φαίνεται απλό αλλά για εκείνη την εποχή θεωρούταν πολύ μεγάλη πρωτοπορία. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Chip-Intel4004.jpg" alt="" /> Intel 4004 CPU Το Νοέμβριο του 1972 η Intel παρουσιάζει τον 8008, ο οποίος ήταν η 8 bit έκδοση του 4004. Ο 8008 υπήρξε ο πρώτος επεξεργαστής υπολογιστή που υποστηρίχτηκε από έναν υψηλού επιπέδου μεταγλωττιστή (compiler), τον PL/M. Και φτάνουμε στο 1974 όπου παρουσιάζεται ο 8080, ένας επεξεργαστής γενικού σκοπού με 8 bit αρχιτεκτονική, 4.500 transistors και ικανότητα εκτέλεσης 200.000 πράξεων το δευτερόλεπτο. Αργότερα, τον ίδιο χρόνο, ακολουθεί ο 6800 της Motorola, το 1975 ο 6502 της MOS και το 1976 ο θρυλικός Z80 της Zillog. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Zilog-Z80.jpg" alt="" /> Zilog Z80 CPU Xerox Alto Η Xerox σήμερα είναι διεθνώς γνωστή για τους εκτυπωτές και τα φωτοτυπικά μηχανήματά της. Πριν από πολύ καιρό όμως η συγκεκριμένη εταιρία είχε τεράστια επιρροή στην κοινότητα της πληροφορικής και υπήρξε πρωτοπόρος των εξελίξεων στον τομέα της τεχνολογίας των H/Y. Σήμερα λίγοι γνωρίζουν ότι η δικτύωση H/Y, το γραφικό περιβάλλον εργασίας (GUI, Graphical User Interface), τα πολύ μεγάλης κλίμακας ολοκλήρωσης ηλεκτρονικά κυκλώματα (VLSI, Very Large Scale Integration), η εκτύπωση lazer και το ποντίκι είναι δικές της εφευρέσεις. Όλα τα παραπάνω και πολλά ακόμη έλαβαν μέρος στο Xerox PARC (Palo Alto Research Center Incorporated). Το PARC ήταν το κέντρο έρευνας της εταιρίας Xerox και είχε στο δυναμικό του μερικούς από τους μεγαλύτερους επιστήμονες του πλανήτη, από τους οποίους το μόνο που απαιτούσε η Xerox ήταν να σκέφτονται επαναστατικές ιδέες-εφευρέσεις και να τις υλοποιούν. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Xerox-Alto.gif" alt="" /> Xerox ALTO Στο Xerox PARC κατασκευάστηκε το 1973 ο πρόγονος των προσωπικών υπολογιστών, ο ALTO. Ήταν ο πρώτος υπολογιστής στην ιστορία που διέθετε γραφικό περιβάλλον εργασίας. Παρόλο που δε διατέθηκε ποτέ εμπορικά κατασκευάστηκαν χιλιάδες αντίτυπά του τα οποία χρησιμοποιήθηκαν στο ίδιο το PARC, σε άλλες εγκαταστάσεις της Xerox και σε μερικά πανεπιστήμια για πολλά χρόνια μάλιστα. Ο Alto χρησιμοποιούσε έναν επεξεργαστή της εταιρίας Texas Instruments και διέθετε θύρα Ethernet για τη διασύνδεσή του με άλλους παρόμοιους υπολογιστές. Επίσης, ήταν εξοπλισμένος με ασπρόμαυρη οθόνη, με ένα περίεργο πληκτρολόγιο και με ποντίκι. Μια από τις δυνατότητες του Alto ήταν ο έλεγχος εξωτερικών οδηγών αποθήκευσης δεδομένων, οπότε μπορούσε να παίξει και το ρόλο του διακομιστή αρχείων (file server). <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Xerox-PARC-sign-building_resized.jpg" alt="" /> Xerox PARC Το 1979 ο Steve Jobs (συνιδρυτής της εταιρίας Apple) κατάφερε και μπήκε στα άδυτα του Xerox PARC και παρακολούθησε επιδείξεις του προγραμματιστικού περιβάλλοντος Smaltalk, της δικτύωσης υπολογιστών και του GUI. Εντυπωσιασμένος μόνο από το τρίτο έσπευσε να το αντιγράψει και να το ενσωματώσει στους υπολογιστές που θα κατασκεύαζε μελλοντικά. Η Γέννηση των Μικροϋπολογιστών Το 1973, μερικούς μόλις μήνες μετά την κατασκευή του επεξεργαστή 8008 από την Intel, στη Γαλλία παρουσιάζεται ο πρώτος μικροϋπολογιστής που βασίζεται σε ένα μικροεπεξεργαστή, ο Micral, ο οποίος δεν είχε εμπορική επιτυχία. Το 1973 διατίθεται με τη μορφή κιτ, δηλαδή οι επίδοξοι αγοραστές αναλάμβαναν τη συναρμολόγηση και κατασκευή, ο Scelbi-8H, βασισμένος και αυτός στον 8008. Το 1974 ακολουθεί ο Mark-8 με τον ίδιο επεξεργαστή. Λίγο αργότερα, το 1975, εμφανίζεται με τη μορφή κιτ ο Altair 8800 που ενσωμάτωνε τον πρωτο-εμφανιζόμενο τότε 8080 και 256 bytes RAM. Το ίδιο έτος δύο φοιτητές, ο Bill Gates και ο Paul Allen, ιδρύουν την Microsoft και εκδίδουν έναν μεταγλωττιστή της γλώσσας Basic για τον Altair. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/altair.jpg" alt="" /> ALTAIR 8800 Το επόμενο έτος (1976), ο Steve Wozniak και ο Steve Jobs ολοκληρώνουν την κατασκευή του Apple I, ενός μικροϋπολογιστής που χρησιμοποιούσε τον επεξεργαστή 6502 της MOS και ένα μήνα μετά, την πρωταπριλιά, ιδρύουν την Apple. Η Apple συνεχίζει την κατασκευή υπολογιστών με τον Apple II και μετά από λίγα χρόνια καταφέρνει και γίνεται μια εταιρία με τζίρο εκατομμυρίων δολαρίων. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Apple1.JPEG" alt="" /> Apple I Το 1977 η Commodore, μια εταιρία που σε 9 χρόνια από τότε θα προκαλούσε πάταγο στο χώρο με την Amiga, παρουσιάζει τον PET. Έναν υπολογιστή που στηριζόταν στον 6502 και συνοδευόταν από οθόνη και οδηγό κασέτας (κασετόφωνο). Το ίδιο έτος παρουσιάζεται και ο TRS-80 από την Tandy/Radio Shack με επεξεργαστή τον Zillog Z80, 4 ΚΒ RAM και 4 KB ROM, πληκτρολόγιο και οδηγό κασέτας. Τρία χρόνια μετά η Commodore παρουσιάζει το διάδοχό του PET, τον VIC-20, ο οποίος κατάφερε και πούλησε 1.000.000 κομμάτια. Εδώ να σημειώσουμε ότι για τους μικροϋπολογιστές που κατασκευάζονταν και πουλιόταν εκείνη την περίοδο δεν υπήρχε διαθέσιμο, εμπορικά, κατάλληλο λογισμικό. Οι ίδιοι οι χρήστες έγραφαν τα όποια προγράμματα χρειαζόντουσαν. Αυτός ήταν και ο λόγος που το 1979 το VisiCalc προκάλεσε μεγάλη ανατροπή στο χώρο του λογισμικού. To VisiCalc ήταν ένα πρόγραμμα επεξεργασίας λογιστικών φύλλων το οποίο γράφτηκε για τον Apple II από έναν φοιτητή του Harvard και εκτίναξε τις πωλήσεις του συγκεκριμένου υπολογιστή στα ύψη. Η απρόσμενη επιτυχία του VisiCalc πυροδότησε τη συγγραφή και άλλων προγραμμάτων και έτσι ξεκίνησε η γέννηση της βιομηχανία του λογισμικού. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Commodore_PET_2001.jpg" alt="" /> Commodore PET Η Μεγάλη Είσοδος της IBM στο Χώρο των Προσωπικών Υπολογιστών Η IBM μέχρι το 1980 είχε καταξιωθεί στο χώρο των μεγάλης κλίμακας υπολογιστών (mainframes) αλλά δεν είχε σχεδόν καθόλου παρουσία (με εξαίρεση τον αποτυχημένο IBM 5100 to 1975) σε έναν πολλά υποσχόμενο τομέα, αυτό τον μικροϋπολογιστών. Έτσι αποφασίζει να κάνει τη μεγάλη είσοδό της στο χώρο και το καλοκαίρι του 1980 άνθρωποι της συνομιλούν με τη μικρή τότε Microsoft, για την παροχή του λειτουργικού συστήματος που θα «έτρεχε» στον καινούριο της υπολογιστή. Τελικά η IBM επέλεξε να προμηθεύσει μαζί με τον υπολογιστή της και άλλα δύο λειτουργικά συστήματα, το γνωστό τότε CP/M-86 (Control Program for Microcomputers) και το UCSD p-System, αλλά το MS-DOS (Microsoft Disk Operating System) της Microsoft θα επικρατούσε εντέλει. Η παραπάνω συμφωνία παροχής του λειτουργικού συστήματος, για τον υπολογιστή της IBM, θα γιγάντωνε σε σύντομο χρονικό διάστημα την Microsoft και θα την μετέτρεπε λίγο αργότερα σε κυρίαρχο στην αγορά λογισμικού ιδιαίτερα με την έλευση των πρώτων παραθυρικών λειτουργικών της, τα γνωστά Windows. Το μυστικό σχέδιο κατασκευής του πρώτου IBM μικροϋπολογιστή ονομάστηκε «Σχέδιο Σκάκι» και το κωδικό όνομα του ιδίου ήταν «Acorn» ή βελανίδι. Ένα σύνολο από 12 μηχανικούς της IBM ανέλαβαν την κατασκευή του Acorn και τον Αύγουστο του 1981 τον παρουσίασαν στο κοινό, με αλλαγμένη την ονομασία του σε IBM PC (Personal Computer, Προσωπικός Υπολογιστής). Από τότε ο όρος PC έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής και χαρακτηρίζει το σύνολο σχεδόν των H/Y. Ο IBM PC ή IBM 5150, που ήταν ο κωδικός του μοντέλου, ήταν εξοπλισμένος με τον επεξεργαστή 8088 της Intel (16 bit για την επεξεργασία και 8 bit εύρος διαύλου για την μεταφορά δεδομένων) με ταχύτητα 4.77 MHz και είχε τη δυνατότητα εξοπλισμού με 2 οδηγούς δισκέτας 5 ¼". Επιπρόσθετα, για την περεταίρω μείωση του κόστους, μπορούσε να χρησιμοποιήσει μια κοινή τηλεόραση ως οθόνη απεικόνισης και κασετόφωνο για την εισαγωγή δεδομένων μέσω κασετών. Ενδεικτικά, η τιμή ενός IBM 5150 εξοπλισμένου με 64 KB RAM, ένα οδηγό 5 ¼" και οθόνη έφτανε τα 3005$, ενώ η πιο φτηνή έκδοση, χωρίς οδηγούς 5 ¼" και οθόνη, εξοπλισμένου με 16 KB RAM κόστιζε 1565$. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/ibm_pc_5150_resized.jpg" alt="" /> IBM 5150 SPECTRUM ZX81 O ΖΧ81 Spectrum πρώτο-λανσαρίστηκε στην αγορά της Αγγλίας το 1982, από την εταιρία Sinclair Research. Υπήρξε ο προπομπός της κατηγορίας των σπιτικών υπολογιστών (home computers), μια κατηγορία υπολογιστών που θα κυριαρχούσε τη δεκαετία του 1980 κυρίως λόγω του ότι μπορούσε να συνδυάσει την διασκέδαση (βίντεο παιχνίδια) με εφαρμογές όπως επεξεργαστές κειμένου, λογιστικά προγράμματα, προγράμματα επεξεργασία εικόνας κ.λπ. Η εμφάνιση του ΖΧ81, μεταξύ άλλων, έδωσε μεγάλη ώθηση στις εταιρίες κατασκευής λογισμικού και χάρισε στον πρόεδρο της εταιρίας Sinclair, τον Clive Sinclair, τον τίτλο του ιππότη και την προσφώνηση «sir». Ο επεξεργαστής του ZX81 ήταν ο Zilog Z80A με συχνότητα λειτουργίας τα 3,5 MHz. Τα πρώτα μοντέλα ήταν εφοδιασμένα με 16KB ROM και 16 ή 48 ΚΒ RAM και συνδεόντουσαν με κασετόφωνο για την «φόρτωση» δεδομένων και προγραμμάτων. Ο υπολογιστής συνδεόταν επίσης κατευθείαν στην τηλεόραση και οι δυνατότητες απεικόνισης γραφικών ήταν περιορισμένες με την ανάλυση να φτάνει τα 256 x 192 pixel. Κύριο χαρακτηριστικό του ήταν τα λαστιχένια πλήκτρα του πληκτρολογίου του, τα οποία θύμιζαν έντονα γομολάστιχες. Η τιμή του, όταν πρωτοπαρουσιάστηκε, ήταν αρκετά χαμηλή για την τότε εποχή και έφτανε τις 125 λίρες για το μοντέλο με τα 16 KB RAM και τις 175 λίρες για αυτό των 48 KB. Αργότερα παρουσιάστηκαν και μερικά ακόμη μοντέλα Spectrum (ο ZX Spectum+ το 1984, ο ZX Spectrum 128 το 1985 κ.α.) αλλά κανένα δεν κατάφερε να επαναλάβει την επιτυχία του ZX81. Τελικά το 1986 ολόκληρη η σειρά Spectrum πουλήθηκε στην εταιρία Amstrad. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/spectrum_1.jpg" alt="" /> Spectrum ZX81 Commodore 64 Ο Commodore 64 ή C64 αποτελούσε το διάδοχο του VIC-20 και είναι ο πιο διαδεδομένος υπολογιστής που κατασκευάστηκε ποτέ, με πάνω από 25 εκατομμύρια πωλήσεις παγκοσμίως. Το αξιοσημείωτο της όλης υπόθεσης ήταν ότι C64 σχεδιάστηκε εξαρχής ως κονσόλα βίντεο-παιχνιδιών αλλά αργότερα η Commodore αποφάσισε να τον διαθέσει ως ολοκληρωμένο υπολογιστή και από ότι φαίνετε έπραξε τελικά πολύ σωστά. Η διάθεσή του στο κοινό άρχισε τον Αύγουστο του 1982 και η κατασκευή του σταμάτησε τον Απρίλιο του 1994, δηλαδή διήρκεσε 12 ολόκληρα χρόνια! Έφερε τον 6510 (8 bit) επεξεργαστή της MOS που έτρεχε στα 1.02 MHz (για την NTSC έκδοση), 64 KB RAM και 20 KB ROM. Επίσης, ενσωμάτωνε ειδικά ολοκληρωμένα κυκλώματα (chips) για τον ήχο και τα γραφικά, είχε τη δυνατότητα διασύνδεσης με οδηγό δισκέτας ή απλό κασετόφωνο και μπορούσε να συνδεθεί κατευθείαν σε οποιαδήποτε τηλεόραση. Για τον C64 έχει υπολογιστεί ότι κατασκευάστηκαν περίπου 10.000 εμπορικά προγράμματα τα οποία κάλυπταν μια ευρεία γκάμα εφαρμογών από παιχνίδια, μέχρι εφαρμογές γραφείου και εργαλεία ανάπτυξης λογισμικού. Ο C64 χρησιμοποιούσε ένα ειδικό λειτουργικό που είχε αναπτύξει η Commodore, το KERNAL. Το 1985, λίγο πριν τον ερχομό της Amiga, η Commodore κυκλοφόρησε τον C128, μια αναβαθμισμένη έκδοση του C64 με πιο γρήγορο επεξεργαστή, 128 KB RAM και διαφορετικό λειτουργικό σύστημα (CP/M 3.0). <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/commodore64.jpg" alt="" /> Commodore 64 Amstrad 464, 664 και 6128 Ο Amstrad CPC (Colour Personal) 464 ήταν ένας home computer που έκανε τεράστια επιτυχία στην Ευρώπη, με πάνω από δύο εκατομμύρια πωλήσεις. Πρωτοεμφανίστηκε στην αγορά το 1984 και η παραγωγή του σταμάτησε το 1990. Όπως ο Spectrum ΖΧ81 έτσι και αυτός χρησιμοποιούσε για κεντρικό επεξεργαστή τον Z80A της Zilog (8 bit), ο οποίος έτρεχε στα 4 MHz. Η μνήμη του έφτανε τα 64 KB και μέρος του λειτουργικού του (CP/M) καθώς και μια έκδοση της γλώσσας προγραμματισμού BASIC (Locomotive BASIC) μαζί με το μεταγλωττιστή της ήταν ενσωματωμένα στη ROM του υπολογιστή. Επιπρόσθετα, ο 464 διέθετε ένα ενσωματωμένο κασετόφωνο για τη φόρτωση προγραμμάτων κ.λπ. Τέλος, ερχόταν πακέτο μαζί με μια μονόχρωμη ή έγχρωμη οθόνη μιας και τα μοντέλα της σειράς CPC δε διέθεταν τη δυνατότητα της απευθείας σύνδεσης με μια κοινή τηλεόραση ή άλλη οθόνη υπολογιστή, λόγω της ειδικής εξόδου βίντεο που διέθεταν. Γι’αυτό το λόγο η Amstrad πουλούσε ξεχωριστά έναν ειδικό προσαρμογέα (adaptor) που επέτρεπε τη σύνδεσή τους με μια κοινή τηλεόραση. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Amstrad_CPC464_resized.jpg" alt="" /> Amstrad 464 Ο άμεσος ανταγωνιστής του CPC464 ήταν ο Commodore 64, ο οποίος όμως είχε καλύτερα γραφικά και ήχο. Στις αρχές του 1985 παρουσιάστηκε ο CPC664, με μόνη διαφορά την αφαίρεση του ενσωματωμένου κασετόφωνου και την ενσωμάτωση ενός οδηγού δισκέτας 3" της Hitachi. Παραδόξως η Amstrad, αντί να επιλέξει να ενσωματώσει έναν οδηγό που να δέχεται τις πολύ πιο διαδεδομένες δισκέτες των 3 ½" επέλεξε αυτό το ιδιότυπο πρότυπο, με αποτέλεσμα οι δισκέτες των CPC να είναι εκείνη την εποχή, αλλά και μετέπειτα, δυσανάλογα ακριβές σε σχέση με αυτές των 3 ½". Επίσης, οι δισκέτες των CPC ήταν διπλής-όψεως αλλά ο οδηγός μονής. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να πρέπει να αφαιρεθεί η δισκέτα από τον οδηγό και να τοποθετηθεί από την άλλη πλευρά της, για να αποκτήσει ο χρήστης πρόσβαση σε αυτή. Η συνολική χωρητικότητα των 3" δισκετών έφτανε τα 360 (180 x 2) KB. Μέσα στο 1985 η Amstrad παρουσίασε και το μεγαλύτερο μοντέλο της σειράς CPC, τον 6128, με μόνη εμφανή διαφορά τα 128 KB RAM. Σε γενικές γραμμές οι σειρά CPC αποτελούταν από τίμιους υπολογιστές με πολύ καλό δείκτη απόδοσης/τιμής. Επίσης, οι συγκεκριμένοι υπολογιστές υπήρξαν «τέρατα» αξιοπιστίας και σχετικά εύκολοι στον προγραμματισμό τους, αν και τα πιο πολλά επαγγελματικά προγράμματα που κυκλοφόρησαν για τους CPC δε γράφτηκαν με τη χρήση γλωσσών υψηλού επιπέδου (εκτός από τη BASIC υπήρχαν μεταγλωττιστές για την C και Pascal), αλλά με τη γλώσσα που χρησιμοποιούν μόνο οι πραγματικά επαγγελματίες προγραμματιστές, τη γλώσσα μηχανής (assembly). Το 1990 η Amstrad προσπάθησε να ανανεώσει τη σειρά CPC με τους 464 και 6128 plus, με σημαντικές βελτιώσεις στο υλικό τους και την προσθήκη μιας υποδοχής για cartridges. Παρόλα αυτά όμως δεν κατάφεραν να κερδίσουν τους χρήστες και οι πωλήσεις τους υπήρξαν χαμηλές. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Amstrad_6128.jpg" alt="" /> Amstrad 6128 Atari 520 και 1040STF Ο γραφών είχε την ευκαιρία να συμβιώσει για πολλά χρόνια με έναν Atari 1040STF, τον οποίο του είχαν κάνει δώρο λίγο αφότου είχε βγει στην αγορά (σημ. γράφοντος: Παρόλο που πέρασαν από τότε δύο και κάτι δεκαετίες και δεκάδες διαφορετικοί υπολογιστές, ο 1040STF παραμένει για μένα, με διαφορά, ο καλύτερος υπολογιστής που είχα ποτέ στη κατοχή μου). <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Atari_1040STf_resized.jpg" alt="" /> Atari 1040STF Αρκετά όμως με τις αναπολήσεις, ας δούμε τώρα από κοντά τους 16 bit home computers της Atari, μιας εταιρίας γνωστής μέχρι τότε κυρίως για τις παιχνιδο-μηχανές της (game consoles) και τα arcade βίντεο παιχνίδια. Η ίδια εταιρία ήταν άλλωστε η πρώτη, το 1972, που κυκλοφόρησε το πρώτο arcade βίντεο παιχνίδι, το Pong. Η σειρά Atari ST λοιπόν έκανε το ντεμπούτο της το 1985, μόλις δυο μήνες πριν την Amiga 1000. Με την τελευταία μοιράζονταν τον ίδιο επεξεργαστή, τον Motorola 68000, o οποίος είχε 16 bit εξωτερικό δίαυλο επικοινωνίας δεδομένων και 32 bit εσωτερικό (από εκεί έβγαινε και το ST – Sixteen/Thirty-two – Δεκαέξι/Τριάντα δύο). Ο 68000 όμως στους Atari ήταν χρονισμένος λίγο ψηλότερα, από τον αντίστοιχο τις A1000, και «έτρεχε» στα 8 MHz. Οι 520 και 1040ST διέθεταν 512 και 1024 KB RAM, αντίστοιχα και ήταν εξοπλισμένοι με έναν οδηγό 3 ½" (720 ΚΒ). Η μεγάλη πρωτοπορία της σειράς ST ήταν ότι υπήρξαν οι πρώτοι υπολογιστές ευρείας παραγωγής που χρησιμοποιούσαν ένα έγχρωμο γραφικό περιβάλλον χρήστη. Επίσης, ήταν οι πρώτοι home computers που ενσωμάτωναν θύρες MIDI για τον έλεγχο μουσικών οργάνων. Σε σύγκριση με τη μεγάλη αντίπαλό τους, Amiga, οι ST έχαναν στον τομέα των γραφικών και του ήχου (όχι με μεγάλη διαφορά πάντως) αλλά ήταν πιο φτηνοί, εξοπλιζόταν με έναν οριακά ταχύτερο επεξεργαστή, είχαν μεγάλη υποστήριξη σε επαγγελματικά πακέτα λογισμικού και οι ενσωματωμένες θύρες MIDI τους έκαναν ιδιαίτερα αγαπητούς στα στούντιο ηχογραφήσεων και τους επαγγελματίες (αλλά και ερασιτέχνες) μουσικούς. Επίσης, οι ST είχαν καταφέρει να διεισδύσουν, σε μεγάλο βαθμό, στο χώρο του Desktop publishing και της σχεδίασης (Computer- Aided Design, σχεδιασμός με τη βοήθεια υπολογιστή). Εδώ να σημειώσουμε ότι δεν υπήρξαν ομηρικές μόνο οι αντιπαραθέσεις μεταξύ των χρηστών Amiga και Atari ST, για το ποιος υπολογιστής ήταν ανώτερος τότε αλλά εξίσου μεγάλες ήταν και οι διαμάχες μεταξύ του τμήματος κατασκευής H/Y της Atari (που είχε αγοράσει to 1984, ένα χρόνο μόλις πριν το ντεμπούτο της σειράς ST, o Jack Tramiel) και της Commodore (η κατασκευάστρια της Amiga). Βλέπετε την ανάπτυξη και σχεδίαση των επιμέρους ολοκληρωμένων κυκλωμάτων παραγωγής γραφικών και ήχου που χρησιμοποίησε τελικά η Amiga, είχε αρχικά αναλάβει μια μικρή εταιρία που ονομαζόταν Amiga Corp. Την εν λόγω εταιρία είχε επιδοτήσει για την έρευνα της αρχικά η Atari με στόχο την χρησιμοποίηση των κυκλωμάτων που θα σχεδίαζε στους δικούς της υπολογιστές, αλλά στη συνέχεια χάλασε η συμφωνία και η Commodore προσέγγισε την Amiga Corp. και εν τέλει κατασκεύασε τον ομώνυμο υπολογιστή. Όμως η Amiga λόγω προσφυγών που είχε καταθέσει η Atari άργησε να βγει στην παραγωγή και έτσι οι ST πρόλαβαν και βγήκαν στην αγορά δύο μήνες νωρίτερα. Αξιοσημείωτο πάντως είναι το γεγονός ότι εντέλει τους ST, τους σχεδίασαν πρώην εργαζόμενοι της Commodore και την Amiga πρώην εργαζόμενοι της Atari. Μιλάμε δηλαδή για ένα πραγματικό μπέρδεμα. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Atari_GEM.png" alt="" /> Atari TOS Το λειτουργικό των Atari ST, το λεγόμενο TOS (Total Operating System), είχε αναπτύξει η εταιρία Digital. To συγκεκριμένο λειτουργικό αποτελούταν από ένα γραφικό περιβάλλον, το GEM, πίσω από το οποίο έτρεχε το GEMDOS, μια παραλλαγή του λειτουργικού DOS που χρησιμοποιούταν στους τότε IBM συμβατούς. Τέλος, όπως συνηθιζόταν τότε σε πολλά home computers, το TOS βρισκόταν στη μνήμη ROM του υπολογιστή η οποία ήταν τοποθετημένη σε βάση και όχι κολλημένη στην πλακέτα, ώστε να μπορεί να αλλαχτεί-προγραμματιστεί με μελλοντικές αναβαθμίσεις του λειτουργικού. Γύρω στα τέλη του 1989 κυκλοφόρησε η σειρά STE με βελτιώσεις στα κυκλώματα παραγωγής γραφικών, ήχου και στο λειτουργικό σύστημα. Επίσης, οι STE έφεραν και ένα ειδικό chip επιτάχυνσης των 2D γραφικών, που ονομαζόταν blitter (περισσότερες λεπτομέρειες για τη λειτουργία του blitter παραθέτονται στην περιγραφή της Amiga), με το οποίο εξοπλιζόταν η Amiga από εξαρχής. Μετέπειτα βγήκε η σειρά Mega STE και το 1990 η μεγαλύτερη σειρά TT, που βασιζόταν στον 32 bit 68030 της Motorola. Η σειρά TT ήταν οι τελευταίοι υπολογιστές που κατασκεύασε η Atari. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/ataritt.gif" alt="" /> Atari TT AMIGA Από πολλούς θεωρείται ως ο καλύτερος home computer που κυκλοφόρησε ποτέ. Η πρώτη Amiga ήρθε στον κόσμο στις 24 Ιουλίου του 1985. Ήταν το μοντέλο Α1000 και στη βασική της έκδοση ερχόταν εξοπλισμένη με 256 KB RAM και συνοδευόταν από ένα προαιρετικό έγχρωμο μόνιτορ. Ο επεξεργαστής της ήταν ο Motorola 68000 (16 bit), ο οποίος έτρεχε στα 7.16 MHz για την Αμερικάνικη έκδοση και στα 7.09 για την Ευρωπαϊκή. Είχε ξεχωριστά κυκλώματα για τον ήχο και τα γραφικά, την Paula και την Denise αντίστοιχα. Επίσης έφερε και ένα τρίτο κύκλωμα, τον Agnus (η βελτιωμένη εκδοχή του ήταν ο fat Agnus), το οποίο ήταν υπεύθυνο για την πρόσβαση του κεντρικού επεξεργαστή και των υπόλοιπων κυκλωμάτων στη RAM. Επιπρόσθετα ο Agnus ενσωμάτωνε ένα chip που ονομαζόταν blitter και ήταν υπεύθυνο για την επιτάχυνση των δισδιάστατων γραφικών της Amiga. Εν ολίγοις ο blitter έπαιζε το ρόλο του συνεπεξεργαστή και μπορούσε να αντιγράψει μεγάλο όγκο δεδομένων από μια διεύθυνση της RAM σε κάποια άλλη, επιταχύνοντας έτσι την αναπαράσταση των γραφικών. Τέλος, η Α1000 έφερε οδηγό δισκέτας 3 ½" και έτρεχε το AmigaOS, ένα λειτουργικό με τη δυνατότητα εκτέλεσης πολλών παράλληλων εργασιών (multitasking) σε αντίθεση με το single tasking DOS που χρησιμοποιούσαν τότε οι IBM συμβατοί. Χαρακτηριστικό του AmigaOS ήταν ότι ο πυρήνας του (Kernel) φορτωνόταν μέσω μιας δισκέτας σε μια πλακέτα που έφερε εσωτερικά η Α1000, με χωρητικότητα 256 KB RAM και εκτελούνταν από εκεί. Από τη στιγμή που φορτωνόταν ο Kernel (γνωστός και ως Kickstart) τα 256 KB μνήμης που καταλάμβανε μετατρεπόντουσαν σε write-protected (προστασία κατά της εγγραφής). <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/a1000_big.jpg" alt="" /> Amiga 1000 Οι πρώτες A1000 είχαν χαραγμένες, στο εσωτερικό του κουτιού τους, τις υπογραφές των κατασκευαστών της και το αποτύπωμα του ποδιού του σκύλου ενός από αυτούς. Η A1000 κρατήθηκε στην παραγωγή μέχρι το 1987, όπου και αντικαταστάθηκε από την A500 και το μεγαλύτερο μοντέλο A2000. Οι καινούριες Amiga έτρεχαν μια βελτιωμένη έκδοση του λειτουργικού AmigaOS και η Α500 ερχόταν με 512 ΚΒ μνήμης τα οποία μπορούσαν να αναβαθμιστούν μέχρι τα 9,5 MB. H Α500 υπήρξε το πιο διαδεδομένο μοντέλο της σειράς με πολύ μεγάλες πωλήσεις, ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή αγορά και μεγάλη υποστήριξη από πολλούς οίκους κατασκευής λογισμικού (κυρίως παιχνιδιών). Οι μεγάλες δυνατότητες που είχε στον τομέα των γραφικών (ανάλυση που έφτανε μέχρι τα 640 x 512 και 4096 χρώματα ταυτόχρονα στην οθόνη σε HAM mode, δηλαδή σε ακίνητες εικόνες) και του ήχου την έκαναν ιδιαίτερα αγαπητή στους φίλους των βιντεοπαιχνιδιών αλλά και στους επαγγελματίες γραφίστες, studio παραγωγής clip και ταινιών και μουσικούς (αν και μεγάλο μέρος των τελευταίων στρέφονταν προς τους Atari 520ST και 1040STF λόγω των εισόδων-εξόδων midi που διέθεταν). <img width="600" src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Amiga_signatures_resized.jpg" alt="" /> Οι υπογραφές των σχεδιαστών εσωτερικά του case της A1000 Η Amiga ήταν ο πρώτος υπολογιστής που διέθετε ανοιχτή αρχιτεκτονική, δηλαδή μπορούσε να δεχτεί εύκολα αναβαθμίσεις υλικού. Διέθετε δύο θύρες επέκτασης, μία στο πλάι και μία στο κάτω μέρος της και όλα τα ολοκληρωμένα της δεν ήταν κολλημένα πάνω στη μητρική πλακέτα αλλά τοποθετημένα σε βάσεις, οπότε μπορούσαν εύκολα να αφαιρεθούν και να τοποθετηθούν άλλα στη θέση τους. Ο επεξεργαστής της μπορούσε να αλλαχτεί κατευθείαν με έναν ισχυρότερο 68010 ή μέσω της πλαϊνής θύρας επέκτασης να αντικατασταθεί από έναν 68020,68030 ή 68040. Η μνήμη RAM μπορούσε να επεκταθεί στο 1 ΜΒ κατευθείαν πάνω στη μητρική, αρκεί να υπήρχε η έκδοση του Fat Agnus για την υποστήριξη της επιπλέον μνήμης. Επιπλέον μπορούσε να δεχτεί σκληρό δίσκο μέσω της πλαϊνή θύρας, πλακέτες που την προσομοίωναν με IBM συμβατό ώστε να μπορεί να τρέχει το ανάλογο λογισμικό κ.α. Η τελευταία Amiga που κατασκευάστηκε από την Commodore υπήρξε η A4000T το 1994, λίγο πριν η εταιρία κηρύξει χρεοκοπία. Η μεγάλη διείσδυση βλέπετε των IBM συμβατών υπολογιστών, όπως λέγονταν οι υπολογιστές που χρησιμοποιούσαν επεξεργαστές Intel ή αντίστοιχούς και έτρεχαν αρχικά λειτουργικό DOS και Windows μετέπειτα, δεν άφησαν άλλο περιθώριο ζωής στα home computers. Τελειώνοντας εδώ την αναφορά στην Amiga οφείλουμε να αναφέρουμε ότι όλα τα μοντέλα της σειράς υπήρξαν καταπληκτικοί υπολογιστές και αγαπήθηκαν φανατικά από ένα μεγάλο σύνολο χρηστών, οι οποίοι συνέχισαν να τους υποστηρίζουν για πολλά χρόνια αφότου σταμάτησε η παραγωγή τους. Εκείνη την εποχή βλέπετε οι χρήστες δενόντουσαν σε μεγάλο βαθμό με τους υπολογιστές τους και δεν τους έβλεπαν σαν ένα σύνολο από ηλεκτρονικά εξαρτήματα και πλακέτες, όπως συμβαίνει στις μέρες μας. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Amiga500_system_resized.jpg" alt="" /> Η δημοφιλής Α500 Intel 80386 και η Επίθεση των Κλώνων PCs Το 1985 η Intel παρουσιάζει στο ευρύ κοινό τον καινούριο της επεξεργαστή, τον 32 bit 80386 ή i386. Ο i386 ήταν σημαντικά ταχύτερος από τον προκάτοχό του 80286 και πλήρως συμβατός με τις εφαρμογές που έτρεχαν σε αυτόν αλλά και στους προηγούμενους 8086 και 8088. Οι ταχύτητες του i386 κυμαίνονταν από τα 12 ως τα 40 MHz. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι ένας i386 στα 33 MHz εκτελούσε περίπου 11.4 εκατομμύρια πράξεις το δευτερόλεπτο (MIPS) τη στιγμή που ένας 80286 στη συνήθη ταχύτητα των 12 MHz εκτελούσε μόλις 1.8 MIPS. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Compaq-Deskpro.jpg" alt="" /> Compaq Deskpro 386 Προς μεγάλη κατάπληξη της τότε υπολογιστικής κοινότητας, ο πρώτος υπολογιστής που εξοπλιζόταν με τον i386 δεν ήταν της IBM, που μέχρι τότε ηγείτο τον εξελίξεων στους προσωπικούς υπολογιστές, αλλά μιας άλλη μεγάλης εταιρία, της Compaq. Παρόλα αυτά όμως αναφέρεται ότι η Intel πρότεινε αρχικά στην IBM τη διάθεση του καινούριου της επεξεργαστή αλλά η τελευταία αρνήθηκε, διότι προτίμησε την συνέχιση της χρησιμοποίησης του παλιότερου 80286 στον οποίο και κατείχε κατασκευαστικά δικαιώματα. Εντέλει η επιτυχία του Compaq i386 PC υπήρξε πολύ μεγάλη και εγκαινίασε την έναρξη της μαζικής κατασκευής κλώνων PCs (δηλαδή συμβατών με τα IBM PCs). Acorn Archimedes Στα μέσα της δεκαετίας του 80 μια αγγλική εταιρία κατασκευής H/Y, η Acorn, αποφασίζει να βρει αντικαταστάτη για τους γερασμένους 8bit 6502 επεξεργαστές που χρησιμοποιούσε μέχρι τότε και προσεγγίζει την Intel για την απόκτηση των δικαιωμάτων χρησιμοποίησης του επεξεργαστή 80286. Μετά την αρνητική απάντηση της Intel αποφασίζει να κατασκευάσει το δικό της επεξεργαστή και το αποτέλεσμα υπήρξε ο επεξεργαστής ARM (Acorn Risc Machine), ένας πανίσχυρος επεξεργαστής τύπου RISC (Reduced Instruction Set Computing). Οι RISC επεξεργαστές επιτυγχάνουν καλύτερη απόδοση από τους αντίστοιχους CISC (Complex Instruction Set Computer) μέσω της χρησιμοποίησης ενός μικρότερου συνόλου απλών, αλλά συχνά χρησιμοποιούμενων, εντολών. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Acorn_A3000.jpg" alt="" /> Acorn Α3000 Τα πρώτα μοντέλα της Acorn, που χρησιμοποιούσαν τον καινούριο επεξεργαστή, παρουσιάζονται το καλοκαίρι του 1987. Ήταν οι σειρές 300 και 400 και αργότερα, το Μάιο του 1989, παρουσιάζεται ο άμεσος ανταγωνιστής της Amiga 500 και του Atari 520ST, o Archimedes 3000 ή Α3000. Ο Α3000 ήταν εξοπλισμένος με τον ARM2 που έτρεχε στα 8 MHz και εξοπλιζόταν με 1 MB RAM. Η ταχύτητα του ARM2 επέτρεπε στον A3000 να εκτελεί 4 MIPS, γεγονός που τον έκανε 7 φορές ταχύτερο από μια A500. Το λειτουργικό του σύστημα, το RiscOS, ήταν τύπου GUI και υποστήριζε την παράλληλη εκτέλεση πολλαπλών εργασιών ταυτόχρονα (multitasking). Ήταν φορτωμένο στη ROM του Α3000 μαζί με έναν μεταγλωττιστή της BBC BASIC V και διάφορες άλλες εφαρμογές. Επίσης, ο Archimedes εξοπλιζόταν με έναν οδηγό 3 ½" που υποστήριζε δισκέτες μέχρι 800 KB και είχε τη δυνατότητα επέκτασης των δυνατοτήτων του λόγω της ανοιχτής αρχιτεκτονικής του και των καρτών επέκτασης που μπορούσε να δεχτεί. Επιπρόσθετα, ο Α3000 υποστηρίχτηκε από πολλές γλώσσες προγραμματισμού, μερικές από τις οποίες ήταν η C, η Fortran 77, η Pascal και η Lisp. Όσον αφορά τα γραφικά του, σημείο κλειδί για την επιτυχία ενός υπολογιστή τότε, υποστήριζε 21 διαφορετικές αναλύσεις με μερικές ενδεικτικές να είναι οι εξής: 640 x 512 (256 χρώματα), 800x600 (16 χρώματα), 896 x 352 (256 χρώματα), 1280 x 960 (μονόχρωμο). Δυστυχώς, παρά τα προηγμένα χαρακτηριστικά του ο A3000 δεν κατάφερε να σημειώσει εμπορική επιτυχία κυρίως λόγω της υψηλής τιμής του αλλά και λόγω της καθιέρωσης των υπολογιστών Amiga και Atari, στην προτίμηση του καταναλωτικού κοινού της τότε εποχής. Αν είχε βγει στην αγορά 2 χρόνια νωρίτερα ίσως και τα πράγματα να ήταν διαφορετικά. NeXT Cube Το Μάιο του 1985 ο συνιδρυτής της Apple, Steve Jobs, εκδιώκεται από την εταιρία λόγω του ιδιόρρυθμου χαρακτήρα του και τις έντονες προστριβές με τον τότε πρόεδρό της, John Sculley (τον οποίο μάλιστα έχει προσλάβει ο ίδιος 2 χρόνια νωρίτερα). Δεν κάθεται όμως με σταυρωμένα χέρια αλλά αμέσως ιδρύει μια άλλη εταιρία κατασκευής H/Y, την NeXT Computer. Μέσω αυτής της εταιρίας παρουσιάζει, το 1989, έναν υπολογιστή που ήταν πραγματικό τεχνολογικό θαύμα για τα δεδομένα εκείνης της εποχής. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/nextstep_resize.jpg" alt="" /> Το λειτουργικό NeXTSTEP Ο Next Computer, όπως ονομαζόταν, είχε ως λειτουργικό σύστημα τo NeXTSTEP που βασιζόταν στο Unix και λόγω του παράξενου κουτιού του, που είχε κυβικό σχήμα, απέκτησε το παρατσούκλι «ο κύβος». Τα χαρακτηριστικά του, όπως θα δείτε και παρακάτω, ήταν εκπληκτικά αλλά η μεγάλη πρωτοπορία του ήταν ότι αντί για σκληρό δίσκο, που προσφερόταν προαιρετικά σε δύο χωρητικότητες 330 και 660MB, έφερε έναν μαγνητικό-οπτικό οδηγό που είχε τη δυνατότητα πολλαπλών εγγραφών στα κατάλληλα δισκάκια των οποίων η χωρητικότητα έφτανε τα 256 MB (κάτι σαν τα σημερινά CD-RW δηλαδλη). Όπως αποδείχτηκε όμως αργότερα, ο μαγνητικό-πτικός οδηγός ήταν πολύ αργός και δημιουργούσε μεγάλα προβλήματα απόδοσης στον κύβο, προβλήματα που αποφεύγονταν αν τη θέση του έπαιρνε ένας σκληρός δίσκος. Όσον αφορά τον τομέα των γραφικών ο κύβος υποστήριζε μέγιστη ανάλυση 1120 x 832 με 4 διαβαθμίσεις του γκρι, στην 17" οθόνη που τον συνόδευε. Η συγκεκριμένη ανάλυση για εκείνη την εποχή θεωρούταν πολύ υψηλή. Τον ρόλο του κεντρικός επεξεργαστής του είχε αναλάβει ο Motorola 68030, τον οποίο συνόδευε ο μαθηματικός συνεπεξεργαστής 68882 της ίδιας εταιρίας. Επίσης εξοπλιζόταν με έναν ψηφιακό επεξεργαστή σήματος για την εκτέλεση εφαρμογών πολυμέσων και με 8 MB RAM επεκτάσιμη μέχρι τα 64. Επιπρόσθετα ήταν εξοπλισμένος με θύρα δικτύωσης (Ethernet) και συνοδευόταν από έναν εκτυπωτή lazer, ανάλυσης 400 dpi. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι τα τυπικά PC που κυκλοφορούσαν στην αγορά εκείνη την εποχή είχαν 640 KB μέχρι 4 MB RAM, επεξεργαστές 8086, 8088, 80286 ή στην καλύτερη περίπτωση 80386, μέγιστη ανάλυση 640 x 350 με 16 χρώματα ή 720 x 348 μονόχρωμη και 10 με 20 MB σκληρό δίσκο. Από ότι βλέπετε οι διαφορές ήταν πράγματι χαοτικές. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/timbl-next_resized.jpg" alt="" /> NeXT CUBE Μετέπειτα, με την παύση παραγωγής του πρώτου κύβου της NeXT, το 1990, βγήκε στην αγορά ο αντικαταστάτης του ο οποίος ονομαζόταν πια και επίσημα Cube (κύβος). Έφερε ποιο σύγχρονο επεξεργαστή, τον 68040 και τη θέση του μαγνητικού-οπτικού οδηγού είχε καταλάβει αρχικά ένας οδηγός δισκέτας 3 ½" (2,88 MB) και μετέπειτα ένας οδηγός οπτικού δίσκου τύπου CD-ROM. Ο καινούριος κύβος ενσωμάτωνε επιπλέον και σκληρό δίσκο και διέθετε και ειδικό επεξεργαστή γραφικών. Οι υπολογιστές της NeXT, παρόλο την αλμυρή τιμή τους, χρησιμοποιήθηκαν για πολλές εργασίες που υπήρξαν πράγματι πρωτοποριακές. Ενδεικτικά, σε έναν από αυτούς ο δημιουργός του παγκόσμιου ιστού (WWW) Sir Tim Berners-Lee δημιούργησε, το 1991, τον πρώτο περιηγητή (browser) και τον πρώτο web server. Ένα χρόνο νωρίτερα, ο John Carmack γράφει σε ένα κύβο τα παιχνίδια Wolfenstein 3D και το θρυλικό Doom. <img width="800" src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Doom.jpg" alt="" /> Doom Στα τέλη του 1996 η εταιρία NeXT εξαγοράζεται από την Apple και ο Steve Jobs αναλαμβάνει πάλι τα ηνία της τελευταίας. Πολλές από τις πρωτοποριακές ιδέες της NeXT περνάν στα προϊόντα της Apple με πιο χαρακτηριστική την ριζική αλλαγή του λειτουργικού συστήματος. Από το Mac OS X Server 1.0 του 1999 και μετέπειτα όλες οι εκδόσεις του λειτουργικού που τρέχουν οι Η/Υ της Apple προέρχονται από το λειτουργικό NeΧΤSTEP και ως κύρια γλώσσα προγραμματισμού καθιερώνεται η objective-C, που χρησιμοποιούνταν κατά κόρον στους NeXT. Οι Πρώτες GPU Η μονάδα επεξεργασίας γραφικών (Graphics Processing Unit, GPU) αναλαμβάνει την απεικόνιση και επιτάχυνση γραφικών (κυρίως 3D) στην οθόνη ενός υπολογιστή. Αποτελείται από έναν ή περισσότερους επεξεργαστές και τις πιο πολλές φορές από δική της RAM. Πέρα από την απεικόνιση όμως και επιτάχυνση των γραφικών, οι πιο σύγχρονες GPUs της Nvidia αναλαμβάνουν ακόμη και τους υπολογισμούς πιο σύνθετων εφέ (Physics) προσδίδοντας έτσι μεγαλύτερη αληθοφάνεια στην κίνηση τους (animation). Ας δούμε όμως περιληπτικά πώς ξεκίνησαν τη ζωή τους οι κάρτες γραφικών. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/Atari_400P8.jpg" alt="" /> Atari 400 Στα τέλη του 1970 οι πρώτοι υπολογιστές της Atari, οι 8bit Atari 400 και 800, υπήρξαν οι πρώτοι που εξοπλίζονταν με ειδικά ολοκληρωμένα κυκλώματα απεικόνισης και επιτάχυνσης 2D γραφικών, τα ANTIC (Alpha-Numeric Television Interface) και CTIA (Colleen TIA). Το δεύτερο μετέπειτα αντικαταστήθηκε από το GTIA (George's Television Interface Adapter). Ο σχεδιαστής του ANTIC, o Jay Miner, θεωρείται και ο πατέρας της Amiga, του πρώτου υπολογιστή μαζικής παραγωγής που έφερε ειδικό chip επιτάχυνσης 2D γραφικών, μιας και αυτός υπήρξε ο κύριος σχεδιαστής του υλικού της. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/IBM_Graphics_accelerator.jpg" alt="" /> ΙΒΜ Professional Graphics Adapter Το 1984 παρουσιάζεται, από την IBM ο πρώτος επαγγελματικός διαχειριστής γραφικών, γνωστός και ως Professional Graphics Adapter. Ήταν στην ουσία μια κάρτα επέκτασης με τη δυνατότητα επιτάχυνσης όχι μόνο 2D αλλά και 3D γραφικών. Αποτελούνταν από τρεις ξεχωριστές πλακέτες οι οποίες ήταν ενωμένες μεταξύ τους και είχε δικό της επεξεργαστή και μνήμη (8088 CPU και 320 KB RAM). Υποστήριζε αναλύσεις μέχρι 640 x 480 pixels με 256 χρώματα ταυτόχρονα και ρυθμό ανανέωσης 60 καρέ (frames) ανά δευτερόλεπτο. Η τιμή της άγγιζε τα 4.290 δολάρια όταν πρωτοπαρουσιάστηκε. Η συγκεκριμένη κάρτα επιτάχυνσης δε κατάφερε να σημείωση εμπορική επιτυχία όχι μόνο λόγω της υψηλής τιμής της, αλλά κυρίως λόγω της έλλειψης επαρκούς υποστήριξης από κατάλληλο λογισμικό. <img width="600" src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/MatroxMystique2MBcard.jpg" alt="" /> Matrox Mystique Το 1985 η Amiga φέρνει επανάσταση στον τομέα των γραφικών, με το εξελιγμένο υλικό της. Τα ειδικά ολοκληρωμένα κυκλώματα που έφερε αναλάμβαναν εξολοκλήρου τη δημιουργία και την παρουσίαση των γραφικών, απαλλάσσοντας έτσι τον επεξεργαστή από αυτό το βάρος. Μπορούμε δηλαδή να πούμε ότι η Amiga εξοπλιζόταν με αυτό που σήμερα ονομάζουμε GPU. Αρκετά αργότερα, το 1991, η S3 παρουσιάζει το S386C911, τον πρώτο single-chip επιταχυντή γραφικών 2D. Για κάποιο διάστημα οι επιταχυντές γραφικών αναλαμβάνουν μόνο 2D γραφικά αλλά λίγο αργότερα εμφανίζονται και οι πρώτοι, όχι και τόσο πετυχημένοι όμως, 3D επιταχυντές (S3 ViRGE, ATI RAGE και Matrox Mystique). Την ίδια στιγμή οι 5ης γενιάς κονσόλες παιχνιδιών, Playstation και Nintendo 64, εξοπλίζονταν με πολύ δυνατούς επιταχυντές 3D γραφικών. Μια λύση για την ικανοποιητική απεικόνιση και επιτάχυνση 3D γραφικών, σε υπολογιστές, έδωσε η εταιρία 3dfx με τις θρυλικές κάρτες Voodoo,τα πρώτα μοντέλα των οποίων επιτάχυναν αποκλειστικά και μόνο γραφικά 3D και δεν υποστήριζαν καθόλου γραφικά 2D (δηλαδή απαιτούσαν και την ύπαρξη κάρτας απεικόνισης 2D γραφικών στο σύστημα). Λίγο αργότερα τα ολοκληρωμένα επιτάχυνσης 2D και 3D γραφικών ενοποιήθηκαν με πρώτη κάρτα γραφικών που ενσωμάτωνε υποστήριξη επιτάχυνσης και των δύο τύπων γραφικών να είναι η V1000, της εταιρίας Vérité. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/verita_v1000.jpg" alt="" /> Vérité V1000 Το 1999 η Nvidia παρουσιάζει το διάδοχο του RIVA TNT2, το GeForce 256, η οποία υποστήριζε τη μηχανή Transform and Lighting (Τ&L), απαλλάσσοντας έτσι τον κύριο επεξεργαστή από τη δημιουργία πολύπλοκων γραφικών εφέ. Το GeForce 256 ήταν σημαντικά ταχύτερο από τις κάρτες γραφικών της προηγούμενης γενιάς, με τη διαφορά στις επιδόσεις να αγγίζει το 50% στα πιο πολλά παιχνίδια. Υπήρξε επίσης η πρώτη κάρτα γραφικών που υποστήριξε πλήρως το Direct3D 7. Εδώ να αναφέρουμε ότι η ενσωμάτωση της μηχανής T&L στις κάρτες γραφικών της, επέτρεψε στην Nvidia να εισχωρήσει και στην επαγγελματική αγορά CAD με τη σειρά επαγγελματικών καρτών γραφικών Quadro. Επίλογος Σε αυτό το άρθρο παρατέθηκαν και αναλύθηκαν μερικά από τα πιο σημαντικά ιστορικά γεγονότα, που οδήγησαν στη σημερινή τεχνολογική έξαρση των H/Y. Παράλληλα παρουσιάστηκαν μερικοί υπολογιστές, η δημιουργία των οποίων στάθηκε καθοριστική για τις επόμενες γενεές υπολογιστών. Είναι γεγονός ότι χάρις σε μερικούς χαρισματικούς εφευρέτες-επιστήμονες οι υπολογιστές του σήμερα οφείλουν την ύπαρξη τους και κυρίως την τεράστια εξέλιξη τους. Μόλις πριν από μερικές δεκαετίες δε θα μπορούσε, ούτε ο μεγαλύτερος οραματιστής, να φανταστεί που θα έφταναν οι δυνατότητες των σημερινών υπολογιστών και ομοίως ούτε εμείς ξέρουμε τι μας επιφυλάσσει το μέλλον. Μερικοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι μελλοντικοί υπολογιστές θα είναι οργανικοί ενώ άλλοι ισχυρίζονται ότι το μέλλον βρίσκεται στους κβαντικούς υπολογιστές. Το σίγουρο είναι ότι μας περιμένουν πολλές εκπλήξεις-εξελίξεις, οι οποίες σίγουρα θα μας αφήσουν κατάπληκτους. <img src="http://www.thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-photos/Computer-History/composit.jpg" alt="" /> Λόγω του πολύ μεγάλου όγκου δουλειάς που απαιτήθηκε για τη συγγραφή του παρόντος άρθρου, ο γραφών θα παρακαλούσε όποιον χρησιμοποιήσει μέρη του να κάνει μια αναφορά στο πρωτότυπο άρθρο και το συγγραφέα του, το όνομα του οποίου μπορείτε βρείτε διαμέσου του blog του.
  19. Λίγο πριν βγει το 2009, το TheLab είχε την ευκαιρία να αποκτήσει και να σας παρουσιάσει πρώτο, το Fortress FT02 της Silverstone. Επι τo έργο λοιπόν.. Το FT02, σύμφωνα με την Silverstone, κληρονομεί και συνδυάζει δύο από τις χαρακτηριστικότερες καινοτομίες που αφορούν κουτιά (cases) υπολογιστών: α) την ενιαία κατασκευή του σασί (frame), χαρακτηριστικό το Temjin TJ07, που του προσδίδει μεγάλη ακαμψία και β) την κατά 90 μοίρες (σε σχέση με τα συμβατικά κουτιά) τοποθέτηση της μητρικής των RAVEN RV01 και 02, που αποσκοπεί στην καλύτερη απαγωγή της θερμότητας του συστήματος. Πέραν όμως των δύο παραπάνω καινοτομιών, το FT02 κρύβει και άλλα χαρακτηριστικά τα οποία μπορεί να μην είναι τόσο πρωτοποριακά, αλλά δεν παύουν να είναι ιδιαίτερα λειτουργικά. Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι: Τρεις ανεμιστήρες των 180mm στη βάση, που συμβάλουν στην πιο αποδοτική και ταυτόχρονα αθόρυβη ψύξη. Δυνατότητα τοποθέτησης ψυγείου υδρόψυξης στο εσωτερικό του. Το τμήμα του κουτιού πίσω από την περιοχή της μητρικής, όπου βρίσκεται ο επεξεργαστής, έχει τη δυνατότητα ανοίγματος για την ευκολότερη πρόσβαση στο backplate του μηχανισμού στήριξης της CPU. Μονωμένο εσωτερικό για τη μείωση του παραγόμενου θορύβου. Υποστήριξη τοποθέτησης δίσκου 2.5" (SSD, Solid State Drive). Τεχνικά Χαρακτηριστικά Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του FT02 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Διαθέσιμα μοντέλα SST-FT02B (μαύρο) SST-FT02S (ασημί) SST-FT02B-W (μαύρο + παράθυρο) SST-FT02S-W (ασημί + παράθυρο) Υλικό κατασκευής Αλουμίνιο πάχους 4,5mm για το σκελετό (frame) Ατσάλι πάχους 0,8mm για το κυρίως σώμα (body) Υποστηριζόμενες μητρικές SSI CEB, ATX (μέγιστο 12" x 11"), Micro ATX Θήκες (φατνία) οδηγών Εξωτερικές 5.25" x 5 -- Εσωτερικές 3.5" x 5 , 2.5" x 1 Σύστημα ψύξης Μπροστά -- Πίσω -- Πλάϊ -- Κορυφή 1 x 120mm ανεμιστήρας εξαγωγής, 1200rpm, 19dBA Βάση 3 x 180mm ανεμιστήρες εισαγωγής 700/1000rpm, 18/27dBA Θύρες επέκτασης 7 Μπροστινές I/O πόρτες USB2.0 x 2 Audio x 1 MIC x 1 Υποστ. τροφοδοτικό (PSU) 1 x standard PS2 (ATX) Κάρτες επέκτασης (μέγιστο μήκος) Υποστήριξη 12" ή 12.2" (χωρίς τη γρίλια του ανεμιστήρα) Καθαρό βάρος 15kg Διαστάσεις 212mm (W) x 497mm (H) x 616mm (D) Στιγμιότυπο της συσκευασίας με αναλυτική περιγραφή των χαρακτηριστικών του FT02 Συσκευασία και Περιεχόμενα To FT02 χωρίς αμφιβολία είναι ένα μεγάλο κουτί. Οπότε λογικό είναι και η συσκευασία του να είναι ανάλογων διαστάσεων. Η προστασία που του παρέχει κρίνεται ικανοποιητική και θα το βοηθήσει να αντέξει τις όποιες κακουχίες συναντήσει, μέχρι να φτάσει στον τυχερό ιδιοκτήτη του. Η προίκα και το εγχειρίδιο χρήσης του FT02 έρχονται μέσα σε ένα μικρό χάρτινο κουτί. Όταν αντικρίσαμε τα συνοδευτικά, εντύπωση μας προκάλεσε ο παρεχόμενος προσαρμογέας που επιτρέπει την τοποθέτηση ενός δίσκου SSD στο πλαϊνό μέρος των 5 ¼” θηκών. Πιο αναλυτικά, τα παρελκόμενα του FT02 είναι τα εξής: Ένας (1) προσαρμογέας για την τοποθέτηση οδηγού 2.5” Πέντε (5) δεματικά καλωδίων, πολλαπλών χρήσεων Δύο (2) πλαστικές βάσεις για την τοποθέτηση ψυγείου υδρόψυξης Μία (1) πλαστική γωνία για την στερέωση του τροφοδοτικού Ένας (1) ιμάντας για τη στερέωση του τροφοδοτικού Ένα (1) σακουλάκι με διάφορες βίδες και αποστάτες Ένας (1) προσαρμογέας για την τροφοδοσία των 3 ανεμιστήρων της βάσης, από molex Εξωτερικό Μέρος Το FT02, παρά το μεγάλο όγκο του, καταφέρνει χάρη στις απλοϊκές σχεδιαστικές γραμμές που ακολουθεί, να διατηρεί μια μινιμαλιστική εμφάνιση που προσεγγίζει τα όρια του λιτού. Μοναδική εξαίρεση, στη γενικότερη σχεδιαστική λιτότητα του συνόλου, αποτελεί το πραγματικά πολύ όμορφο και ποιοτικό πλαϊνό παράθυρο. Υπάρχουν όμως και εκδόσεις του FT02 (δύο) χωρίς παράθυρο, για τους λάτρεις της απόλυτης λιτότητας αλλά και οικονομίας. Ίσως η πιο άχαρη πλευρά του FT02. Ο συγκεκριμένος χρωματισμός μαγνητίζει επίσης τα δαχτυλικά αποτυπώματα (aka δαχτυλιές). Τα οποία φεύγουν αρκετά δύσκολα κιόλας. Αλλά black is beatiful Αυτό που κάνει το FT02 να ξεχωρίζει από τον ανταγωνισμό είναι η πίσω πλευρά του, όπου δεν υπάρχει τίποτε άλλο πέρα ενός ανοίγματος, που διαθέτει και φίλτρο, το οποίο συμβάλει στον αερισμό του τροφοδοτικού. Κάτι απολύτως λογικό αφού η μητρική τοποθετείται ανεστραμμένη κατά 90 μοίρες, σε σχέση με τα συμβατικά κουτιά και όλες οι συνδέσεις γίνονται στο πάνω μέρος του κουτιού. Η πίσω πλευρά του FT02 Το πίσω φίλτρο Το FT02 πατάει σε δύο ελαστικές βάσεις, οι οποίες φαίνονται στην παρακάτω φωτογραφία. Σε ένα τόσο μεγάλο κουτί έπρεπε να προβλεφτούν προαιρετικά ροδάκια Στην πάνω και μπροστά πλευρά του FT02 βρίσκουμε τις θύρες Ι/Ο (Input/Output), τους διακόπτες Reset και Power και δύο φωτάκια led. Δυστυχώς υπάρχουν μόνο δύο USB θύρες και καθόλου θύρες eSATA και Firewire (IEEE 1394), κάτι που κρίνουμε ως απαράδεκτο για ένα κουτί τέτοιας κατηγορίας και τιμής. Clear to take off! Over. Αν αφαιρέσουμε το κάλυμμα του κουτιού, που βρίσκεται πίσω από τις I/O θύρες, θα αποκαλυφτούν τα ανοίγματα για τις συνδέσεις της μητρικής, των καρτών επέκτασης και του τροφοδοτικού. Στο FT02 όλα τα καλώδια που συνηθίσαμε να συνδέονται στο πίσω μέρος του κουτιού, οδεύονται προς το πάνω μέρος. Γι'αυτό το λόγο υπάρχει και το επάνω αποσπώμενο κάλυμμα, ώστε να τα κρύβει και να μην βρίσκονται σε κοινή θέα. Αυτή η προσέγγιση τώρα σε άλλους μπορεί να είναι αρεστή, σε άλλους πάλι όχι. Αν πάντως θέλετε ένα απαλλαγμένο, από καλώδια, πίσω μέρος κουτιού και δε χρησιμοποιείτε συχνά τις θύρες I/O της μητρικής, τότε ίσως σας βολέψει η συγκεκριμένη σχεδίαση. Από τους παρακάτω διακόπτες, που βρίσκονται ακριβώς πίσω από τον πάνω 120αρι ανεμιστήρα, μπορούμε να ρυθμίσουμε την ταχύτητα περιστροφής (High-Low) των τριών 180mm ανεμιστήρων. Στην παρακάτω φωτογραφία, μέσα στον κόκκινο κύκλο, φαίνεται η υποδοχή για το μηχανισμό ClearCMOS της Silverstone. Ο μηχανισμός δεν παρέχεται μαζί με το FT02, πρέπει να αγοραστεί ξεχωριστά. Εσωτερικό Μέρος Το εσωτερικό μέρος του FT02 είναι που κρύβει και τις πιο πολλές εκπλήξεις. Καταρχήν αν εξαιρέσουμε ότι είναι και αυτό βαμμένο σε μαύρο χρώμα, εντύπωση προκαλούν οι τρεις τεράστιοι ανεμιστήρες (180mm) που βρίσκονται στον πάτο του και βοηθούν την ανοδική πορεία του ζεστού αέρα (stack effect cooling), που οδεύεται εκτός κουτιού μέσω του 120αρη ανεμιστήρα που βρίσκεται στην οροφή. Οι τρεις σωματοφύλακες και τα φίλτρα τους εκτός θήκης! Ο ένας και μοναχικός ανεμιστήρας της οροφής. Οι τρείς από κάτω του σπρώχνουν το ζεστό αέρα και αυτός ο ταλαίπωρος πρέπει μόνος του να τον βγάλει έξω. Υποπτεύομαι ότι θα δουλεύει υπερωρίες. Δίπλα στον ανεμιστήρα διακρίνουμε και τις θύρες για τις κάρτες επέκτασης, οι οποίες δεν είναι tool-less. Μερικά σημεία του εσωτερικού (ένα κομμάτι του πίσω μέρους και τα δύο πλαϊνά καλύμματα του FT02) είναι επενδυμένα με ηχομονωτικό υλικό. Το άνοιγμα πίσω από τη περιοχή του socket του επεξεργαστή. Λεπτομέρεια που κρίνεται πολύ σημαντική όταν θέλουμε να τοποθετήσουμε μια aftermarket ψύκτρα που απαιτεί την αντικατάσταση του υπάρχοντος (stock) backplate. Αντισταθμίζει σε κάποιο βαθμό το γεγονός ότι η βάση της μητρικής στο FT02 δεν είναι αποσπώμενη (removable tray). Αν και όπως θα δείτε στις παρακάτω φωτογραφίες, τουλάχιστον στη μητρική της δοκιμής (Asus P5Q SE2) αποδείχτηκε μη λειτουργικό. Το άνοιγμα πίσω από το socket το σκέφτηκαν. Λίγο sleeving στα καλώδια, που είναι και πιο εύκολo, δεν μπορούσαν να κάνουν; Από ότι φαίνεται δεν πρόκειται να δουλέψει με όλες τις μητρικές το άνοιγμα πίσω από το socket. Οπότε μπορεί να χρειαστεί να αφαιρέσετε τη μητρική σας, σε περίπτωση που αλλάξετε ψύκτρα. To FT02 υποστηρίζει μέχρι και πέντε συσκευές 5 ¼”. Η τοποθέτηση γίνεται σχεδόν χωρίς εργαλεία (tool-less). Τώρα το γιατί χρησιμοποιούμε τη λέξη "σχεδόν" θα το διαπιστώσετε στην επόμενη ενότητα. Χωρίς εργαλεία γίνεται επίσης και η τοποθέτηση των σκληρών δίσκων (μέχρι πέντε υποστηρίζονται). Επίσης, έχει προβλεφτεί και η τοποθέτηση ενός δίσκου SSD (2.5"), με τη χρήση του παρεχόμενου προσαρμογέα, στο πλαϊνό μέρος των 5 ¼” θηκών. Τέλος, η μία από της θήκες 3.5" (η πιο κοντινή στο μπροστινό μέρος) είναι hot-swappable. Το ίδιο μπορούν να γίνουν και οι υπόλοιπες τέσσερις αν αγοραστεί και τοποθετηθεί ο προαιρετικός προσαρμογέας CP05. Το μέρος όπου μπορεί να τοποθετηθεί ένας SSD, με τη βοήθεια του παρεχόμενου προσαρμογέα. Οι 5 ¼” και 3,5” θήκες. Κοντινό πλάνο στις 3,5” θήκες Εγκατάσταση Εξαρτημάτων Ξεκινάμε λοιπόν την εγκατάσταση του συστήματος στο καινούριο του σπίτι. Το πρώτο που παρατηρούμε αμέσως είναι ο πολύ μεγάλος χώρος που διαθέτει το FT02 και το πόσο άνετα μπορεί να δουλέψει κανείς σε αυτό. Επίσης, δεν παρατηρήσαμε απότομες γωνίες και σημεία που μπορούν να τραυματίσουν τα χέρια του συναρμολογητή. Αρχικά, εκτός από την περίεργη τοποθέτηση της μητρικής μας προβλημάτισε και η ανορθόδοξη τοποθέτηση του τροφοδοτικού, το οποίο στην κυριολεξία κρέμεται σα νυχτερίδα από την οροφή του κουτιού! Εδώ να σημειώσουμε ότι το συγκεκριμένο κουτί ευνοεί τη χρήση τροφοδοτικών που περιέχουν ανεμιστήρες ή γρίλιες εξαερισμού στην πάνω και κάτω πλευρά τους, λόγω της ύπαρξης γρίλιας εξαερισμού ακριβώς πίσω από τη θέση του τροφοδοτικού. στο FT02 μπορούν να τοποθετηθούν τροφοδοτικά μήκους μέχρι και 230mm (το Zippy ήταν στα όρια) και το μέγιστο υποστηριζόμενο ύψος ψύκτρας, του επεξεργαστή, φτάνει τα 165mm. Στη βάση του κουτιού, κάτω από τη μητρική, υπάρχει άπλετος χώρος και αν αφαιρεθούν οι γρίλιες των 180αρηδων ανεμιστήρων μπορεί να τοποθετηθεί άνετα ένα ψυγείο υδρόψυξης, το οποίο θα ψύχεται μάλιστα από τους υπάρχοντες ανεμιστήρες. Οι διαδικασία τοποθέτησης ψυγείου υδρόψυξης περιγράφεται λεπτομερώς στο εγχειρίδιο χρήσης του FT02. Αφού τοποθετήσαμε λοιπόν τη μητρική και το τροφοδοτικό, σειρά έχουν οι κάρτες PCI και PCI express. Εδώ διαπιστώνουμε ότι δε χρησιμοποιούνται ούτε καν βίδες χειρός, αλλά κανονικές βίδες, οπότε παίρνουμε το κατσαβίδι στο χέρι και ξεκινάμε. Μπορεί ο γραφών να μην αρέσκεται στις tool-less υλοποιήσεις (τουλάχιστον για τις θύρες των καρτών επέκτασης) αλλά περιμέναμε τουλάχιστον τη χρήση βιδών χειρός. Αφού τελειώσουμε και με την τοποθέτηση των σκληρών δίσκων, κάτι που ευτυχώς δεν απαιτεί βίδες και τη χρήση εργαλείων/κατσαβιδιού, περνάμε στο «προβληματικό», όπως αποδείχτηκε τελικά, κομμάτι της όλης ιστορίας. Την τοποθέτηση συσκευών 5 ¼”. Πρώτο φάουλ το ότι παρόλο που ο μηχανισμός είναι tool-less, για την αρχική εγκατάσταση απαιτείται πάλι κατσαβίδι μιας και πρέπει να αφαιρεθούν οι δύο βίδες που στερεώνουν κάθε μπροστινό κάλυμμα, των θηκών 5 ¼”. Η Silverstone τώρα, διαμέσου του εγχειριδίου οδηγιών, προειδοποιεί ότι η τέρμα πάνω θήκη 5 ¼” (η οποία παρεπιμπτόντως δε χρησιμοποιεί τον tool-less μηχανισμό, αλλά κοινές βίδες) ενδέχεται να δημιουργήσει πρόβλημα στην εγκατάσταση μερικών οδηγών, λόγω του περιορισμού στο μέγιστο υποστηριζόμενο μήκος συσκευών (180mm έναντι 193mm των υπολοίπων θηκών). Λόγω του παραπάνω περιορισμού, αποφασίσαμε να τοποθετήσουμε τo DVD-RW (ένα μοντέλο αρκετών χρονών, IDE) στην αμέσως πιο κάτω θήκη. Και εκεί όμως αντιμετωπίσαμε σοβαρό πρόβλημα. Το molex τροφοδοσίας του DVD-RW «έβρισκε» πάνω σε εξαρτήματα της μητρικής, με αποτέλεσμα το drive να μην μπορεί να μπει στην κανονική του θέση και να μην κουμπώνει ο μηχανισμός στερέωσης. Το παραπάνω πρόβλημα αποδείχτηκε δύσκολο μιας και κατά μήκος όλων των θηκών 5 ¼” υπήρχαν εξαρτήματα της μητρικής που μπλόκαραν την κανονική εγκατάσταση του DVD-RW. Οπότε σε όποια θήκη και αν δοκιμάζαμε το αποτέλεσμα θα παρέμενε το ίδιο. Τελικά αναγκαστήκαμε να προβούμε σε αυτοσχεδιασμό (ελληνιστή πατέντα) για να καταφέρουμε να συνδέσουμε το ένα τουλάχιστον από τα δύο drives 5 ¼” (και τα δύo είχαν το ίδιο μήκος) του συστήματος. Οι παρακάτω φωτογραφίες αναδεικνύουν εμφανώς το πρόβλημα, καθώς και τη λύση που αναγκαστήκαμε να εφαρμόσουμε, η οποία σίγουρα και δεν κρίνεται ως ενδεικνυόμενη ή παράδειγμα προς μίμηση, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν μπορούσε να γίνει κάτι άλλο, πέραν του να μην τοποθετήσουμε καθόλου οδηγούς DVD-RW ή να προμηθευτούμε πιο σύγχρονους οδηγούς DVD-RW (SATA) οι οποίοι και έχουν μικρότερο μήκος. Προσοχή λοιπόν διότι υπάρχει πρόβλημα στην τοποθέτηση παλιότερων μοντέλων DVD-RW, τα οποία έχουν μεγαλύτερο μήκος από τα σύγχρονα. Δε γνωρίζουμε αν για το παραπάνω πρόβλημα ευθύνεται αποκλειστικά η συγκεκριμένη μητρική που δοκιμάσαμε, πάντως σε κάθε περίπτωση η Silverstone έπρεπε να το είχε ήδη προνοήσει. Αφού καταφέραμε και ξεπεράσαμε το πρόβλημα τοποθέτησης του DVD-RW, παρακάτω μια άποψη από το παράθυρο του FT02 με το σύστημα δοκιμής εγκατεστημένο σε αυτό. Σύστημα δοκιμής-Μετρήσεις Το σύστημα που χρησιμοποιήθηκε για τις δοκιμές που πραγματοποιήσαμε, αναλύεται στον παρακάτω πίνακα. Σύστημα Δοκιμής Επεξεργαστής Intel® PENTIUM DUAL CORE E5300 Μητρική ASUS P5Q SE2 Μνήμες CORSAIR XMS2 DHX DDR2 4GB Κάρτα γραφικών MSI NX8500GT (PASSIVE COOLING) Σκληρός δίσκος WESTERN DIGITAL WD3200AAKS Οδηγός DVD-RW PIONEER DVR-111L Τροφοδοτικό ZIPPY EMACS 700W Ψύκτρα CPU NOCTUA NH-C12P SE14 Λειτουργικό σύστημα Windows XP SP3 x86 Πριν μετρήσουμε το παραπάνω σύστημα στο FT02, το δοκιμάσαμε/μετρήσαμε σε ένα Coolermaster CM690, το οποίο ήταν εφοδιασμένο με τέσσερις ανεμιστήρες των 120mm. Έναν (1200 RPM, 39.77 CFM) στην μπροστινή όψη, μπροστά από της θήκες των σκληρών δίσκων και τους υπόλοιπους τρεις (1200 RPM, 44.03 CFM) να μοιράζονται στην πίσω πλευρά, στο πάνω μέρος και στο πλάι. Οι μετρήσεις σε κατάσταση πλήρους φορτίου, όσον αφορά τον επεξεργαστή, περιλάμβαναν την εκτέλεση του προγράμματος OCCT (ver. 3.1.0) και πιο συγκεκριμένα το CPU:LINPACK mode (x86), το οποίο τρέξαμε για 15 λεπτά την κάθε φορά. Τώρα για να "ζορίσουμε" την κάρτα γραφικών τρέξαμε το αντίστοιχο GPU test του OCCT, για 10 λεπτά την κάθε φορά. Τέλος, η θερμοκρασία του σκληρού δίσκου λήφθηκε μετά από τη λειτουργία του συστήματος για μισή ώρα, σε κατάσταση ηρεμίας. Ας δούμε λοιπόν αν η ιδιόρρυθμη τοποθέτησης της μητρικής, βοήθησε το FT02 να επιτύχει καλύτερα αποτελέσματα από το ταπεινό CM690. Στο παρακάτω γράφημα απεικονίζεται ο μέσος όρος των θερμοκρασιών που καταγράφηκαν σε κατάσταση ηρεμίας (idle) για 15 λεπτά και ο μέσος όρος από όλους τους πυρήνες (2) των υψηλότερων θερμοκρασιών που καταγράφηκαν σε κατάσταση πλήρους φορτίου (load). Οι υψηλές στροφές των ανεμιστήρων στο FT02 δημιουργούν μια σημαντική διαφορά, εναντι των χαμηλών, στις θερμοκρασίες της κάρτας γραφικών, της οποίας το σύστημα ψύξης δεν περιλαμβάνει ανεμιστήρα (passive cooling). HDD temperatures Από ότι διακρίνουμε από τα παραπάνω γραφήματα, η τεχνική της ανεστραμμένης μητρικής και οι ανεμιστήρες των 180mm δεν μπορούν να δώσουν στο FT02 την πρωτιά, ακόμη και απέναντι σε ένα τόσο ταπεινό αντίπαλο, όπως το CM 690 που κοστίζει μόλις 60 ευρώ! Ένας τομέας πάντως στον οποίο ξεχώρισε το FT02, έναντι του CM 690, είναι αυτός της αθόρυβης λειτουργίας, μιας και κατάφερε και περιόρισε αρκετά το θόρυβο που παράγει το φασαριόζο Ζippy ακόμη και στα χαμηλά φορτία (ο θόρυβος που παράγει ο ανεμιστήρας του Zippy, υπερκαλύπτει κατά πολύ τον αντίστοιχο της Noctua NH-C12P SE14). Από ότι φαίνεται λοιπόν, η ηχομονωτική επένδυση αποδίδει. Τελικό Συμπέρασμα To FT02 είναι ένα μεγάλο και ακριβό κουτί, το οποίο μπορεί να ενσωματώνει μερικά πρωτοποριακά και προηγμένα χαρακτηριστικά αλλά δυστυχώς παρουσιάζει και αρκετά (ως πολλά) μειονεκτήματα. Μερικά από τα μειονεκτήματα αυτά θεωρούνται μάλιστα ανεπίτρεπτα για ένα hi-end κουτί που η τιμή του ξεπερνάει (έστω και οριακά) τα 200 ευρώ. Το πρόβλημα της τοποθέτησης οδηγών 5 ¼” είναι το πιο αξιοσημείωτο και η ίδιου επιπέδου απόδοση, σε σύγκριση με ένα κουτί που ακολουθεί την συμβατική σχεδίαση. Βέβαια εδώ ας σημειωθεί ότι το CM 690 της Coolermaster μπορεί να αποτελεί ένα κουτί της φτηνής κατηγορίας, αλλά η απόδοσή του κρίνεται κορυφαία και αντάξια πολλών ακριβότερων κουτιών (όπως επαληθεύτηκε και από αυτή την παρουσίαση άλλωστε). Τέλος, όσον αφορά το FT02 είναι πράγματι άξιο απορίας το γιατί δεν κρίθηκε αναγκαία η τοποθέτηση μιας θύρας eSATA στο μπροστινό panel καθώς και η τοποθέτηση μερικών επιπλέον USB θυρών. Ονομαστικά τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του Silverstone Fortress FT02 αναφέρονται παρακάτω: Πλεονεκτήματα (Advantages) Συνοδεύεται από τρεις ανεμιστήρες των 180mm, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για την ψύξη ενός ψυγείου υδρόψυξης (Comes with 3*180mm fans that could be also used to cool a water cooling radiator) Υποστήριξη τοποθέτησης ψυγείου υδρόψυξης στο εσωτερικό του κουτιού (Support for radiator installation, inside the case) Έχει προβλεφτεί άνοιγμα πίσω από την περιοχή του socket της μητρικής, έτσι ώστε να γίνεται ευκολότερα η τοποθέτηση aftermarket ψυκτρών που απαιτούν την εγκατάσταση άλλων backplates (There is an opening in the chassis behind the motherboard's socket area, to allow access for easier installation of after market coolers and their backplates) Ύπαρξη ηχομωνοτικού υλικού σε μερικά σημεία στο εσωτερικό του, για τη μείωση του εκλυόμενου θορύβου (Noise dampening material is preinstalled in key parts of the case, for further reduction of the emitted noise) Εγκατάσταση οδηγών 5 ¼” και 3,5” χωρίς τη χρήση εργαλείων. Επίσης υποστήριξη και μιας συσκευής 2.5” (Tool-less installation of 5 ¼” and 3,5” drives and support for one 2.5" drive) Πολύ ποιοτική και στιβαρή κατασκευή (High quality and robust structure) Μείωση του θορύβου λειτουργίας του εγκατεστημένου συστήματος (Overall noise reduction of the installed components) Aναλυτικό εγχειρίδιο οδηγιών (Detailed instructions manual) Μειονεκτήματα (Disadvantages) Αδυναμία τοποθέτησης οδηγών 5 ¼” που το συνολικό μήκος τους, μαζί με τις υποδοχές τροφοδοσίας κ.λπ., ξεπερνά τα 193mm. (Not enough clearance between components of the motherboard and longer than 193mm, including connectors, 5 ¼" drives) Καμία από τις εσωτερικές καλωδιώσεις δεν είναι sleeved (None of the internal cables is sleeved) Τιμή! (Price!) Μόνο 2 USB θύρες και καθόλου θύρες Firewire και eSATA στο μπροστινό I/O panel (Only 2 USB ports and no Firewire or eSATA ports in the front I/O panel) Μη πρόβλεψη για ροδάκια στη βάση, κάτι που θα ήταν χρήσιμο σε ένα τόσο βαρύ κουτί (Failure to provide wheels for the base, something that would be useful in such a heavy case) Το εγχειρίδιο οδηγιών είναι μονόχρωμο, με μέτρια ποιότητα (σα να είναι φωτοτυπημένο) και δεν περιέχει οδηγίες στα Ελληνικά (The black and white instructions manual is of moderate quality, as if it is photocopied; also, it would be nice to see instructions in more languages, like Greek) Απόδοση που δεν ανταποκρίνεται σε αυτό που περιμέναμε (Performance that did not meet our expectations) Απουσία αποσπώμενης βάσης μητρικής (No removable mainboard tray) Υποστήριξη μέχρι 5 οδηγών 3,5” (και ενός 2,5”). Σε ένα κουτί τέτοιου μεγέθους και τιμής περιμέναμε περισσότερους (Support for up to five 3,5" drives (and one 2,5”). At this size and price, we expected more). Δυστυχώς το Silverstone Fortress FT02 δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες μας. Η τιμή του και η βαριά παράδοση της Silverstone στο χώρο βλέπετε δεν επιτρέπουν καμιά ανοχή. Με γνώμονα τα παραπάνω, η γενική βαθμολογία που απέσπασε το FT02 είναι: Εδώ άλλη μια παρουσίαση του TheLab έφτασε στο τέλος της. Πριν κλείσουμε την αυλαία θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Silverstone για την ευγενική παραχώρηση του δείγματος. Επίσης, ο γραφών θα ήθελε να ευχαριστήσει το μέλος του TheLab, cleever, για την πολύτιμη βοήθεια στο στήσιμο του FT02 και στη φωτογράφησή του (κράταγε το softbox για να μην πέσει )
  20. crmaris

    Intel SSD

    λοιπόν παιδιά σε μένα το ssd toolbox δούλεψε. από 44mb/sec write στα 4k που είχε πέσει πήγα ξανά στα 66mb/sec.
  21. http://thelab.gr/gallery3/var/albums/reviews/reviews-icons/logo-noctua-review.png Πριν από λίγο καιρό, σας είχαμε παρουσιάσει εδώ στο TheLab τη "ναυαρχίδα" της Noctua, την NH-D14, η οποία μάλιστα μας είχε εντυπωσιάσει με τις άριστες επιδόσεις που σημείωσε. Σήμερα θα σας παρουσιάσουμε και τη μικρή αδερφή της, την NH-C12P SE14, η οποία ανακοινώθηκε επίσημα από την Noctua στις 9 Δεκεμβρίου (2009). Η NH-C12P SE14 είναι μια ψύκτρα χαμηλού ύψους, η οποία εφοδιάζεται με το νέο ανεμιστήρα 140mm της Noctua, τον NF-P14 (ο οποίος συνοδεύει και την NH-D14). Μια γρήγορη ματιά H NH-C12P SE14 έχει μέγιστο ύψος 114mm (με τον ανεμιστήρα τοποθετημένο), οπότε αποτελεί ιδανική λύση για HTPC (Home Theater PC) ή κουτιά (cases) μικρού μεγέθους. Χάρη στον καινούριο μηχανισμό στερέωσης SecuFirm2™, υποστηρίζει όλα τα σύγχρονα sockets (Intel: LGA1366, LGA1156 και LGA775. AMD: AM2, AM2+ και AM3) και η σχεδίαση της, με τον 14αρι ανεμιστήρα να σπρώχνει αέρα προς τα κάτω, επιτρέπει την ψύξη εξαρτημάτων που βρίσκονται περιμετρικά του επεξεργαστή. Διαθέτει 6 θερμο-αγωγούς (heatpipes) και όπως όλα τα προϊόντα της Noctua χαρακτηρίζεται από υψηλή ποιότητα κατασκευής. Η βάση της δεν ακολουθεί την προσέγγιση "καθρέφτης". Αντίθετα, παρατηρήσαμε στην επιφάνεια της πολλές, μικρές, παράλληλες αυλακώσεις. Δε μένει παρά να δούμε στην πράξη αν η συγκεκριμένη σχεδίαση αποδίδει. Τεχνικά Χαρακτηριστικά - Συσκευασία και περιεχόμενα Τα επιμέρους τεχνικά χαρακτηριστικά της NH-C12P SE14 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Τεχνικά Χαρακτηριστικά Διαστάσεις Χωρίς ανεμιστήρα: 90 x 126 x 152 (Υ x Π x Μ) Με ανεμιστήρα: 114 x 140 x 152 (Υ x Π x Μ) Βάρος 550 g, 730g με ανεμιστήρα Συμβατά socket Intel: 775, 1156, 1366 AMD: AΜ2, AM2+, ΑΜ3 Αριθμός θερμο-αγωγών 6 Υλικό κατασκευής Χαλκός: Βάση και θερμο-αγωγοί Αλουμίνιο: Πτερύγια ψύξης Εγγύηση 6 χρόνια Τύπος παρεχόμενου ανεμιστήρα NF-P14 Τύπος έδρασης ανεμιστήρα SSO-Bearing Ταχύτητα ανεμιστήρα (+/- 10%) 1200 RPM Ταχύτητα ανεμιστήρα με ULNA (+/- 10%) 900 RPM (black ULNA) 750 RPM (blue ULNA) Ενεργειακή κατανάλωση 1,2 Watt Τάση λειτουργίας 12 V Εκτιμόμενη διάρκεια ζωής 150.000 ώρες Τύπος παρεχόμενης θερμοαγώγιμης πάστας NT-H1 Η NH-C12P SE14 έρχεται μέσα σε μια συσκευασία που έχει τα ίδια χρώματα (με το λευκό να κυριαρχεί) και σχεδιασμό με τη συσκευασία της NH-D14, μόνο που είναι αρκετά πιο μικρή. Η συσκευασία προστατεύει επαρκώς τόσο την ψύκτρα όσο και τον ανεμιστήρα της. Τα παρελκόμενα που συνοδεύουν την NH-C12P SE14 είναι: Ένα backplate συμβατό με τα sockets 775, 1156 και 1366, τις αντίστοιχες βάσεις και βίδες. Ένα ελαστικό κομμάτι που προσαρμόζεται στο παρεχόμενο backplate, για το socket 775. Τέσσερις ελαστικές αυτοκόλλητες βάσεις που προσαρμόζονται στην ψύκτρα, ώστε να μην έρχεται σε άμεση επαφή μαζί της ο ανεμιστήρας (για την αποφυγή κραδασμών και ενοχλητικών συντονισμών). Βάσεις και βίδες για την τοποθέτηση σε sockets AM2, AM2+ και ΑΜ3 (χρησιμοποιείται το stock backplate των μητρικών). Ειδικά καλώδια τροφοδοσίας των ανεμιστήρων που ρίχνουν τις στροφές του (U.L.N.A. adaptors). To μαύρο U.L.N.A. ρίχνει τις στροφές στις 900 RPM και το μπλε ακόμη πιο χαμηλά στις 750 RPM. Θερμοαγώγιμη πάστα NT-H1 της Noctua. Ένας ανεμιστήρας 140mm (NF-P14) με δύο ελάσματα στήριξης. Δύο εγχειρίδια χρήσεων με οδηγίες τοποθέτησης για sockets Intel και AMD αντίστοιχα. Οι οδηγίες είναι γραμμένες στα Αγγλικά μόνο, αλλά τα σχήματα είναι ευανάγνωστα και εύκολα κατανοητά (και έγχρωμα!). Ο 14αρης ανεμιστήρας είναι σχεδόν αθόρυβος, ακόμη και στις μέγιστες στροφές λειτουργίας και έχει κατανάλωση 1.2 W (0.1A). Επίσης, χαρακτηρίζεται από πολύ μεγάλο όριο ζωής το οποίο φτάνει τις 150.000 ώρες λειτουργίας. Προσέξτε τις εγκοπές στις λεπίδες του ανεμιστήρα. Πρόκειται για το σύστημα Vortex-Control που υπόσχεται πιο ομαλή ροή του αέρα και μικρότερο θόρυβο. Εγκατάσταση Όπως απαιτείται σε κάθε “σοβαρή” ψύκτρα, έτσι και στην NH-C12P SE14 είναι απαραίτητη η αφαίρεση της μητρικής (mainboard) για την τοποθέτηση της (τουλάχιστον για sockets τύπου Intel). Εδώ να σημειώσουμε ότι ο ανεμιστήρας τοποθετείται τελευταίος, οπότε μην βιαστείτε να τον προσαρτήσετε πάνω στην ψύκτρα. Αφού βγει λοιπόν η μητρική εκτός κουτιού, τοποθετούμε το παρεχόμενο backplate στην πίσω πλευρά του socket. Αν το socket της μητρικής είναι τύπου 775 αφήνουμε το ελαστικό κομμάτι, που καλύπτει το κέντρο του backplate, στη θέση του. Για τα sockets 1156 και 1366 το αφαιρούμε και τοποθετούμε το backplate της Noctua πάνω από το ήδη υπάρχων, stock, backplate της μητρικής. Μετέπειτα, ακολουθώντας τις αναλυτικές οδηγίες τοποθετούμε το μηχανισμό στερέωσης της ψύκτρας και στη συνέχεια, αφού βάλουμε την κατάλληλη ποσότητα θερμοαγώγιμης πάστας στον επεξεργαστή, τοποθετούμε την ψύκτρα πάνω του και βιδώνουμε τις δύο βίδες μέχρι να τερματίσουν. Στη συνέχεια τοποθετούμε τον ανεμιστήρα, συνδέουμε την τροφοδοσία του και είμαστε έτοιμοι. Η τοποθέτηση της NH-C12P SE14, αν εξαιρέσουμε το ότι πρέπει να βγάλουμε τη μητρική εκτός κουτιού, κρίνεται σε γενικές γραμμές πολύ εύκολη. Ο μηχανισμός στερέωσης στη θέση του περιμένοντας την ψύκτρα! Στις παραπάνω δύο φωτογραφίες διακρίνονται οι δύο βίδες που κουμπώνουν την ψύκτρα στο μηχανισμό στερέωσης. Για τα sockets τύπου AMD τώρα η τοποθέτηση είναι ακόμη πιο εύκολη, μιας και εδώ δεν απαιτείται η εξαγωγή της μητρικής εκτός κουτιού. Αφαιρούμε τον υπάρχων, stock, μηχανισμό στερέωσης της ψύκτρας και με τη βοήθεια των παρεχόμενων βιδών τοποθετούμε το μηχανισμό στερέωσης της Noctua, στο ήδη υπάρχων backplate. Μετά η διαδικασία που ακολουθούμε είναι παρόμοια, με τα sockets τύπου Intel. Σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε ότι ο προσανατολισμός (orientation) της ψύκτρας μπορεί να γίνει προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Σε κουτιά τύπου πύργου (tower cases) όμως, πρέπει να αποφεύγεται οι κυρτές άκρες των θερμο-αγωγών να κοιτούν προς την πάνω πλευρά του κουτιού. Κάτι τέτοιο, σύμφωνα με την Noctua, μπορεί να επιφέρει μείωση στις επιδόσεις της ψύκτρας. Ακολουθούν φωτογραφίες που δείχνουν μερικά από τα στάδια τοποθέτησης της ψύκτρας. Εδώ να σημειωθεί ότι ο γραφών υπήρξε τυχερός μιας και δεν ήταν αναγκαίο να “ξυλώσει” τη μητρική και αυτό διότι η ψύκτρα που χρησιμοποιούσε πρωτίστως ήταν μια Noctua ΝΗ-D14, η οποία χρησιμοποιεί ακριβώς τον ίδιο μηχανισμό στερέωσης SecuFirm2. Σύστημα δοκιμής-Μεθοδολογία μετρήσεων Το χαρακτηριστικά του συστήματος, στο οποίο δοκιμάστηκε η NH-C12P SE14, δίνονται στον παρακάτω πίνακα. Σύστημα Δοκιμής Επεξεργαστής Intel® Core™2 Quad Processor Q6600 Μητρική ASUS MAXIMUS FORMULA flashed to RAMPAGE FORMULA (X38 chipset) Μνήμες GSKILL 4GBPQ (PC2 8500) 4*2 GB Κάρτα γραφικών ATI 3870 X2 Σκληρός δίσκος INTEL X25M 160 GB SSD Τροφοδοτικό ETASIS 850 W Κουτί COOLERMASTER STACKER 830 Λειτουργικό σύστημα Windows 7 X64 Απέναντι στην NH-C12P SE14 επιλέξαμε να παρατάξουμε έναν πολύ "ζόρικο" αντίπαλο, τη μεγάλη αδερφή της NH-D14, η οποία για την περίπτωση φορούσε τα καλά της, δηλαδή και τους δύο ανεμιστήρες που τη συνοδεύουν, έναν 12αρι και έναν 14αρι. Σίγουρα δεν είναι και η πιο δίκαια σύγκριση αλλά ποιος είπε ότι ζούμε σε ένα δίκαιο κόσμο :). Οι ψύκτρες δοκιμαστήκαν σε 3 διαφορετικές συχνότητες λειτουργίας του επεξεργαστή τόσο σε κατάσταση ηρεμίας (idle) όσο και σε κατάσταση πλήρους φορτίου (full load). Στα 2700 MHz με 1,325 Vcore, στα 3000 ΜHz με 1,356 Vcore και τέλος στα 3300 MHz με 1,381 Vcore. Εδώ να αναφέρουμε ότι οι τιμές Vcore είναι αυτές που τέθηκαν από το bios της μητρικής. Το πρόγραμμα που επιλέχτηκε για να ζορίσει τις ψύκτρες στο μέγιστο δυνατό βαθμό είναι το OCCT (ver. 3.1.0) και πιο συγκεκριμένα το CPU:LINPACK mode, το οποίο τρέξαμε για 15 λεπτά την κάθε φορά. Η θερμοαγώγιμη πάστα που χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια των μετρήσεων και για τις δυο ψύκτρες, ήταν αυτή που συνοδεύει τη συσκευασία της NH-C12P SE14 (η οποία είναι ακριβώς ίδια με αυτή που συνοδεύει και την NH-D14) και όλες οι μετρήσεις έγιναν με τη μητρική εντός κουτιού, σε 20.5 βαθμούς κελσίου θερμοκρασία χώρου. Και στις δύο ψύκτρες πήραμε μετρήσεις με τους ανεμιστήρες να “χτυπούν” υπερωρίες και να δουλεύουν συνεχώς στις μέγιστες στροφές τους (1200 RPM για τους 14αριδες και 1300 RPM για τον 12αρι) αλλά επίσης μετρήσαμε τις επιδόσεις τους και με τους ανεμιστήρες να λειτουργούν σε χαμηλότερες στροφές (900 RPM για όλους), με τη βοήθεια των U.L.N.A. adaptors. [BREAK=Μετρήσεις] Στα παρακάτω γραφήματα απεικονίζονται ο μέσος όρος των θερμοκρασιών που καταγράφηκαν σε κατάσταση ηρεμίας (idle) και ο μέσος όρος από όλους τους πυρήνες (4) των υψηλότερων θερμοκρασιών που καταγράφηκαν σε κατάσταση πλήρους φορτίου (load). Σε κάθε μέτρηση αναφέρονται και οι εκτιμώμενες τιμές Watt του επεξεργαστή. 2700 MHz, 1.325 Vcore, 121 Watt 3000 MHz, 1.356 Vcore, 141 Watt 3300 MHz, 1.381 Vcore, 159 Watt Από ότι διακρίνουμε από τα παραπάνω γραφήματα, NH-C12P SE14 καταφέρνει και στέκεται αξιοπρεπώς απέναντι στη μεγάλη αδερφή της, η οποία ανήκει ξεκάθαρα σε άλλη κατηγορία (την Hi-end) και εφοδιάζεται κιόλας και με δύο ανεμιστήρες. Όπως είναι φυσικό, όσο ανεβαίνουν τα MHz αυξάνονται τα εκλυόμενα Watt και η μικρή Noctua αρχίζει να δείχνει σημάδια κόπωσης, με αποτέλεσμα η διαφορά με την μεγάλη αδερφή να μεγαλώνει και να φτάνει στους 7 βαθμούς κελσίου στα 3300 MHz. Πάντως, αν αναλογιστεί κανείς τον κατά πολύ μικρότερο όγκο της NH-C12P SE14 και το ότι η αντίπαλός της χρησιμοποιούσε δύο ανεμιστήρες, η διαφορα θεωρείται απολύτως λογική και η απόδοση της κρίνεται ως πολύ καλή. Στο κάτω κάτω, παρόλο που ανήκει σε διαφορετική κατηγορία, κοντραρίστηκε στα ίσια με την καλύτερη ίσως ψύκτρα που κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή στην αγορά και δεν το έβαλε κάτω εύκολα. Συμπεράσματα H Noctua NH-C12P SE14 αποτελεί την ιδανική ψύκτρα για κάποιον που θέλει όσο το δυνατόν καλύτερες επιδόσεις, με όσο το δυνατόν μικρότερο θόρυβο, αλλά διαθέτει ένα μικρό κουτί με περιορισμένο χώρο ή θέλει να ψύξει πιο αποτελεσματικά το HTPC του. Σίγουρα, δεδομένης και της τιμής της η οποία πλησιάζει τα 60 ευρώ, κάποιος που αναζητά τις απόλυτες επιδόσεις και δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα χώρου θα στραφεί είτε στην NH-D14 είτε σε κάποια αντίστοιχης απόδοσης λύση της Prolimatech (Mega shadow ή Megahalems) ή της Thermalright. Η απόδοση πάντως της Noctua NH-C12P SE14 κυμαίνεται σε πολύ καλά επίπεδα και σίγουρα δε θα απογοητεύσει όποιον την προτιμήσει. Παρακάτω παραθέτουμε τα θετικά και αρνητικά σημεία που εντοπίσαμε στη συγκεκριμένη ψύκτρα. Όπως θα παρατηρήσετε, η αναφορά γίνεται και στα Αγγλικά για λόγους διευκόλυνσης των πιθανών ξενόγλωσσων αναγνωστών, που επιθυμούν να λάβουν μια περιληπτική άποψη για τη συγκεκριμένη ψύκτρα. Πλεονεκτήματα (Advantages) Καλή απόδοση (Good perfomance) Μικρός όγκος (Small size) Συνοδεύεται από έναν αθόρυβο και πολύ ποιοτικό ανεμιστήρα (Comes with a silent & high quality fan) Απλός, εύκολος στη χρήση και ασφαλής μηχανισμός στερέωσης SecuFirm2 (Plain, easy to use and secure mounting mechanism SecuFIrm2) Συμβατότητα με όλα τα σύγχρονα sockets (Compatible with all contemporary sockets) Πλήθος συνοδευτικών (Plenty supplied accessories) Μειονεκτήματα (Disadvantages) Λίγο αλμυρή τιμή (A bit expensive) Μη ύπαρξη backplate για AMD sockets (No backplate provided, for AMD sockets) Και τώρα η βαθμολογία μας για την Noctua NH-C12P SE14 είναι: Τελειώνοντας, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά την Noctua για την ευγενική παραχώρηση του δείγματος.
  22. crmaris

    Intel SSD

    διαφορά είδε κανείς ρε παιδιά με το optimize?
  23. crmaris

    Intel SSD

    καλά με δουλεύεις τώρα? Θες να πεις ότι 2 μήνες κοντά η Intel προσπαθεί να φτιάξει ένα firm το οποίο εμείς περάσαμε λάθος και εμείς φταίμε που brickaran οι ssd μας? Δηλαδή τι προσπαθούσε να φτιάξει τότε τόσο καιρό αφού εμείς κάναμε το λάθος. Να γράψει πιο σωστές οδηγίες? Τες πα επειδή δεν γνωρίζεις το θέμα από ότι φαίνεται και απλώς γραφεις μερικά πραγματάκια για να τσατίσεις αυτούς που την πάτησαν με το πρώτο firm, το πρόβλημα ήταν στον installer από ότι λέγεται και απλώς σε μερικούς που ήταν τυχεροί δεν παρουσιάστηκε πρόβλημα. Όσο για τους δίσκους που βγήκαν με το new firm καλά τι νόμιζες ότι η Intel περνάει το firm σε αυτούς όπως εμείς!! Αν δεν το ξέρεις να στο πώ και αυτό το μυστικό αυτοί προγραμματίζουν κατευθείαν το chip στην γραμμή παραγωγής και δεν έχουν 5-10 υπαλλήλους να μπαινο-βγάζουν ssd σε PC για να τους κάνουν update μέσω boot-cd. Όσο για το άλλο που λες κάνε ένα κόπο και διάβασε το readme που έρχεται μαζί με το update. Κάπου εκεί θα βρεις αυτό που έγραψα παραπάνω. Αυτά.. Το τελειώνω εδώ γιατί δεν έχω καθόλου διάθεση και κέφια να το συνεχίσω.
×
×
  • Δημιουργία...

Important Information

Ο ιστότοπος theLab.gr χρησιμοποιεί cookies για να διασφαλίσει την καλύτερη εμπειρία σας κατά την περιήγηση. Μπορείτε να προσαρμόσετε τις ρυθμίσεις των cookies σας , διαφορετικά θα υποθέσουμε ότι είστε εντάξει για να συνεχίσετε.