Οι δισκογραφικές εταιρείες «επιτίθενται» στο Internet Archive: Κίνδυνος απώλειας της ιστορικής μνήμης της μουσικής

Οι μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες κλιμακώνουν την αντιπαράθεσή τους με το Internet Archive (IA), έναν από τους μεγαλύτερους διαδικτυακούς οργανισμούς αρχειοθέτησης περιεχομένου, ζητώντας πλέον αποζημίωση που μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 700 εκατομμύρια δολάρια. Η υπόθεση αφορά το Great 78 Project, ένα φιλόδοξο πρόγραμμα του IA που στοχεύει στην ψηφιοποίηση περίπου 3 εκατομμυρίων δίσκων 78 στροφών, που κυκλοφόρησαν από το 1898 μέχρι τη δεκαετία του 1950.

Σύμφωνα με αναλυτικό δημοσίευμα του Ars Technica, η τελευταία κίνηση των δισκογραφικών εταιρειών ζητά να προστεθούν επιπλέον 493 ηχογραφήσεις στη μήνυση που κατατέθηκε το 2023, ανεβάζοντας το συνολικό αριθμό των επίμαχων ηχογραφήσεων σε 4.624. Η κάθε μία από αυτές μπορεί δυνητικά να αποφέρει αποζημίωση έως και 150.000 δολάρια.

«Πόλεμος» μεταξύ ιστορικής αρχειοθέτησης και πνευματικών δικαιωμάτων

Οι δισκογραφικές εταιρείες υποστηρίζουν ότι το Great 78 Project δεν αποτελεί πραγματικό αρχείο, αλλά έναν ανταγωνιστή streaming υπηρεσιών όπως το Spotify και το Apple Music, κατηγορώντας το IA ότι εκμεταλλεύεται τις ηχογραφήσεις και στερεί έσοδα από τους καλλιτέχνες. Μάλιστα, ισχυρίζονται ότι οι ηχογραφήσεις αυτές είναι ήδη διαθέσιμες για streaming από εμπορικές πλατφόρμες, συνεπώς δεν υπάρχει κίνδυνος να χαθούν ή να ξεχαστούν.

Από την πλευρά του, το Internet Archive απαντά ότι η ψηφιοποίηση των δίσκων 78 στροφών αποτελεί θεμιτή χρήση («fair use») για εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς σκοπούς. Το IA τονίζει ότι η πρόσβαση που παρέχει στις συγκεκριμένες ηχογραφήσεις είναι περιορισμένη και έχει σκοπό τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και όχι την εμπορική εκμετάλλευση.

Κίνδυνος για την ιστορική μνήμη της μουσικής

Ειδικοί στην ιστορία του ήχου και αρχειοθέτες, όπως ο David Seubert του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια (UCSB) και ο Nathan Georgitis, εκτελεστικός διευθυντής της ARSC (Association for Recorded Sound Collections), εξέφρασαν την έντονη ανησυχία τους ότι μια πιθανή καταδικαστική απόφαση εναντίον του IA θα μπορούσε να πλήξει ανεπανόρθωτα την προσπάθεια διατήρησης σπάνιων ηχογραφήσεων. Οι δίσκοι 78 στροφών είναι πλέον πολύ δύσκολο να εντοπιστούν και ακόμη δυσκολότερο να αναπαραχθούν, καθώς ο εξοπλισμός για την ακρόασή τους σπανίζει και η φυσική τους κατάσταση επιδεινώνεται συνεχώς.

Ο Seubert σημειώνει ότι η χρήση του Great 78 Project γίνεται κυρίως από ιστορικούς και ερευνητές, όχι από το ευρύ κοινό που προτιμά εμπορικές πλατφόρμες streaming. Ως παράδειγμα αναφέρει το δημοφιλές τραγούδι του Bing Crosby, «White Christmas», που έχει 550 εκατομμύρια streams στο Spotify, ενώ στο IA έχει μόλις 15.000 προβολές. Η διαφορά αυτή, σύμφωνα με τον ίδιο, αποδεικνύει ότι το IA δεν επηρεάζει ουσιαστικά τα έσοδα της μουσικής βιομηχανίας.

Οι επιπτώσεις μιας πιθανής πτώσης του Internet Archive

Ο Seubert προειδοποιεί επίσης ότι μια πιθανή οικονομική κατάρρευση του IA, λόγω του υψηλού κόστους της δικαστικής διαμάχης, θα επηρεάσει και άλλες πολύτιμες υπηρεσίες, όπως το Wayback Machine, που αποθηκεύει ιστορικά στιγμιότυπα ιστοσελίδων. Χαρακτηρίζει την κίνηση των δισκογραφικών εταιρειών «εκδικητική», τονίζοντας ότι πιθανόν στο μέλλον οι εταιρείες θα «μετανιώσουν» για την καταστροφή ενός τόσο σημαντικού αρχείου.

Η υπόθεση αναμένεται να διαρκέσει αρκετό καιρό μέχρι να φτάσει σε τελική απόφαση, όμως η συζήτηση γύρω από τα όρια της χρήσης των πνευματικών δικαιωμάτων και της ιστορικής αρχειοθέτησης έχει ήδη πυροδοτήσει έντονη αντιπαράθεση στην κοινότητα της μουσικής και των ψηφιακών αρχείων.

[Πηγή: Ars Technica]