Η πράξη της ΕΕ για τις ψηφιακές υπηρεσίες τέθηκε σε ισχύ: τι σημαίνει αυτό;

Ο νόμος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) τέθηκε επίσημα σε ισχύ. Από τις 25 Αυγούστου 2023, τεχνολογικοί κολοσσοί όπως η Google, το Facebook, η Amazon και άλλοι πρέπει να συμμορφωθούν με τη νομοθεσία που καθιστά τις διαδικτυακές πλατφόρμες νομικά υπεύθυνες για το περιεχόμενο που αναρτάται σε αυτές.

Παρόλο που ο νέος αυτός νόμος ψηφίστηκε στην ΕΕ, πιθανότατα θα δούμε εκτεταμένες παγκόσμιες επιπτώσεις, καθώς οι εταιρείες θα προσαρμόζουν τις πολιτικές τους για να συμμορφωθούν. Ακολουθεί τι ακριβώς κάνει ο DSA και πώς η ΕΕ σχεδιάζει να τον επιβάλει.

Τι είναι ο νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες;

Ο γενικός στόχος της DSA είναι η προώθηση ασφαλέστερων διαδικτυακών περιβαλλόντων. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, οι διαδικτυακές πλατφόρμες πρέπει να εφαρμόζουν τρόπους για την πρόληψη και την αφαίρεση αναρτήσεων που περιέχουν παράνομα αγαθά, υπηρεσίες ή περιεχόμενο, ενώ ταυτόχρονα παρέχουν στους χρήστες τα μέσα για να αναφέρουν αυτού του είδους το περιεχόμενο.

Επιπλέον, η DSA απαγορεύει τη στοχευμένη διαφήμιση με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό, τη θρησκεία, την εθνικότητα ή τις πολιτικές πεποιθήσεις ενός ατόμου και θέτει περιορισμούς στη στόχευση διαφημίσεων σε παιδιά. Απαιτεί επίσης από τις διαδικτυακές πλατφόρμες να παρέχουν μεγαλύτερη διαφάνεια σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας των αλγορίθμων τους.

Η DSA θεσπίζει πρόσθετους κανόνες για τις "πολύ μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες", αναγκάζοντάς τες να δίνουν στους χρήστες το δικαίωμα να μην συμμετέχουν στα συστήματα συστάσεων και στην κατάρτιση προφίλ, να μοιράζονται βασικά δεδομένα με ερευνητές και αρχές, να συνεργάζονται με τις απαιτήσεις αντιμετώπισης κρίσεων και να διενεργούν εξωτερικούς και ανεξάρτητους ελέγχους.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την DSA τον Ιούλιο του 2022. Ενώ η ΕΕ δεν απαιτεί από τις μικρότερες εταιρείες να συμμορφωθούν με την DSA ακόμη, ζήτησε από τις πολύ μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες να συμμορφωθούν τέσσερις μήνες μετά τον χαρακτηρισμό τους ως τέτοιες, ο οποίος έγινε τον Απρίλιο.

Ποιες διαδικτυακές πλατφόρμες επηρεάζονται;

Η ΕΕ θεωρεί ως πολύ μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες (ή πολύ μεγάλες διαδικτυακές μηχανές αναζήτησης) εκείνες που έχουν πάνω από 45 εκατομμύρια μηνιαίους χρήστες στην ΕΕ. Μέχρι στιγμής, η ΕΕ έχει σχεδιάσει 19 πλατφόρμες και μηχανές αναζήτησης που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία, συμπεριλαμβανομένων των εξής

• Alibaba AliExpress
• Amazon Store
• Apple App Store
• Booking.com
• Facebook
• Google Play
• Χάρτες Google
• Google Shopping
• Instagram
• LinkedIn
• Pinterest
• Snapchat
• TikTok
• Twitter
• Wikipedia
• YouTube
• Zalando
• Bing
• Αναζήτηση Google

Η ΕΕ θα απαιτήσει από καθεμία από αυτές τις πλατφόρμες να ενημερώνει τους αριθμούς των χρηστών της τουλάχιστον κάθε έξι μήνες. Εάν μια πλατφόρμα έχει λιγότερους από 45 εκατομμύρια μηνιαίους χρήστες για ένα ολόκληρο έτος, θα διαγράφεται από τον κατάλογο.

Τι κάνουν οι διαδικτυακές πλατφόρμες για να συμμορφωθούν;

Πολλές από αυτές τις εταιρείες έχουν ήδη περιγράψει τους τρόπους με τους οποίους θα συμμορφωθούν με την DSA. Ακολουθεί μια σύντομη επισκόπηση των πιο αξιοσημείωτων.

Google
Ενώ η Google λέει ότι συμμορφώνεται ήδη με ορισμένες από τις πολιτικές που οραματίζεται η DSA, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας που παρέχει στους δημιουργούς του YouTube να υποβάλλουν έφεση κατά της αφαίρεσης και των περιορισμών βίντεο, η Google ανακοίνωσε ότι επεκτείνει το Κέντρο Διαφάνειας Διαφημίσεων για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που περιγράφει η νομοθεσία.

Η εταιρεία δεσμεύτηκε επίσης να επεκτείνει την πρόσβαση των ερευνητών στα δεδομένα για να παρέχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το "πώς λειτουργούν στην πράξη τα Google Search, YouTube, Google Maps, Google Play και Shopping". Θα βελτιώσει επίσης τις εκθέσεις διαφάνειας και θα αναλύσει πιθανούς "κινδύνους διάδοσης παράνομου περιεχομένου ή κινδύνους για τα θεμελιώδη δικαιώματα, τη δημόσια υγεία ή τον δημόσιο διάλογο".

Meta
Η Meta, η μητρική εταιρεία του Facebook και του Instagram, εργάζεται για την επέκταση της βιβλιοθήκης διαφημίσεων, η οποία επί του παρόντος συγκεντρώνει τις διαφημίσεις που προβάλλονται στις πλατφόρμες της. Η εταιρεία θα αρχίσει σύντομα να εμφανίζει και να αρχειοθετεί όλες τις διαφημίσεις που απευθύνονται σε χρήστες στην ΕΕ, ενώ θα περιλαμβάνει επίσης τις παραμέτρους που χρησιμοποιήθηκαν για τη στόχευση των διαφημίσεων, καθώς και το ποιος εξυπηρετήθηκε με τη διαφήμιση.

Τον Ιούνιο, η Meta δημοσίευσε μια μακροσκελή έκθεση σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του αλγορίθμου της στο Facebook και το Instagram, στο πλαίσιο της προσπάθειάς της για διαφάνεια. Θα αρχίσει επίσης να επιτρέπει στους Ευρωπαίους χρήστες να προβάλλουν περιεχόμενο με χρονολογική σειρά στα Reels, Stories και Search τόσο στο Facebook όσο και στο Instagram - χωρίς να υπόκεινται στη μηχανή εξατομίκευσης της.

TikTok
Παρόμοια με τα μέτρα που εφαρμόζει η Meta, το TikTok ανακοίνωσε επίσης ότι καθιστά τον αλγόριθμό του προαιρετικό για τους χρήστες στην ΕΕ. Όταν ο αλγόριθμος είναι απενεργοποιημένος, οι χρήστες θα βλέπουν βίντεο "τόσο από τα μέρη όπου ζουν όσο και από όλο τον κόσμο" στις ροές For You και Live αντί για βίντεο που βασίζονται σε προσωπικά ενδιαφέροντα.

Θα επιτρέψει επίσης στους χρήστες να βλέπουν το περιεχόμενο με χρονολογική σειρά στις ροές τους Following και Friends. Το TikTok πραγματοποιεί επίσης κάποιες αλλαγές στις διαφημιστικές του πολιτικές. Για τους Ευρωπαίους χρήστες ηλικίας 13 έως 17 ετών, το TikTok θα σταματήσει να δείχνει εξατομικευμένες διαφημίσεις με βάση τη δραστηριότητά τους στην εφαρμογή.

Snapchat

Το Snapchat θα δώσει επίσης στους χρήστες στην ΕΕ τη δυνατότητα να μην επιθυμούν εξατομικευμένες ροές στις σελίδες Discover και Spotlight και έχει επίσης δημοσιεύσει εκθέσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο κατατάσσει τις αναρτήσεις σε αυτές τις ροές. Η εταιρεία έχει δεσμευτεί να παρέχει στους χρήστες περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους λόγους για τους οποίους αφαιρέθηκαν οι αναρτήσεις ή ο λογαριασμός τους και θα τους δώσει τα εργαλεία που χρειάζονται για να ασκήσουν έφεση κατά της απόφασης.

Επιπλέον, το Snapchat δεν θα προβάλλει πλέον εξατομικευμένες διαφημίσεις σε Ευρωπαίους χρήστες του Snapchat ηλικίας 13 έως 17 ετών. Θα δημιουργήσει επίσης ένα αρχείο των στοχευμένων διαφημίσεων που προβάλλει στην ΕΕ και θα δώσει στους Ευρωπαίους χρήστες του Snapchat άνω των 18 ετών μεγαλύτερο έλεγχο των διαφημίσεων που βλέπουν.

Τι θα συμβεί εάν οι εν λόγω πλατφόρμες δεν συμμορφωθούν;

Οι διαδικτυακές πλατφόρμες που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες της DSA θα μπορούσαν να δουν πρόστιμα ύψους έως και 6% του παγκόσμιου κύκλου εργασιών τους. Σύμφωνα με την Επιτροπή της ΕΕ, ο Συντονιστής Ψηφιακών Υπηρεσιών και η Επιτροπή θα έχουν την εξουσία να "απαιτούν άμεσες ενέργειες, όπου αυτό είναι απαραίτητο για την αντιμετώπιση πολύ σοβαρών ζημιών". Μια πλατφόρμα που αρνείται συνεχώς να συμμορφωθεί θα μπορούσε να οδηγήσει σε προσωρινή αναστολή της λειτουργίας της στην ΕΕ.

Η ΕΕ βλέπει ήδη ορισμένες εταιρείες να αντιδρούν στην DSA. Τον Ιούλιο, η Amazon κατέθεσε αίτηση με την οποία ζητά από την ΕΕ να επανεκτιμήσει την κατάταξή της ως πολύ μεγάλη διαδικτυακή πλατφόρμα, υποστηρίζοντας ότι "αδικαιολόγητα ξεχωρίζει". Η γερμανική εταιρεία λιανικής πώλησης Zalando κατέθεσε επίσης αγωγή κατά της Επιτροπής της ΕΕ, υποστηρίζοντας ομοίως ότι δεν πληροί τον ορισμό της πολύ μεγάλης διαδικτυακής πλατφόρμας.