"Τρύπιο" το gov.gr σύμφωνα με την Ένωση Πληροφορικών Ελλάδος (ΕΠΕ)

[Είδηση από την Εφημαρίδα των Συντακτών]

Σοβαρό κενό ασφαλείας διαπίστωσε την περασμένη Τρίτη στο gov.gr η Ενωση Πληροφορικών Ελλάδας, με την «τρύπα» να παραμένει ορθάνοιχτη τουλάχιστον μέχρι χθες, αφήνοντας εκτεθειμένα στο διαδίκτυο κρίσιμα προσωπικά δεδομένα πολιτών.

Το πρόβλημα ανακαλύφθηκε με απλή αναζήτηση στο Google ή σε φωτογραφίες (ή ακόμη και τυχαία) εντοπίζοντας κωδικούς URL που εμφανίζουν υπεύθυνες δηλώσεις πολιτών (μέσω της πλατφόρμας: dilosi.services.gov.gr), άσχετων με αυτόν που κάνει την αναζήτηση, ή στοιχεία από άλλα επίσημα έγγραφα (π.χ. βεβαίωση εμβολιασμού κ.ά.), με πολλά προσωπικά στοιχεία όπως αριθμός ταυτότητας, ΑΜΚΑ, ΑΦΜ, στοιχεία επικοινωνίας, εμπορικές πράξεις κ.λπ. Επιπλέον, το σύστημα είναι «διάτρητο» λόγω και της μη κρυπτογραφημένης τεχνικής λύσης που επελέγη για την αποστολή δεδομένων (πρωτόκολλο GET) τα οποία είναι… φανερά από όλους τους σέρβερ που περνά μια επικοινωνία προς το gov.gr, στα αρχεία καταγραφής (LOG files) ή στις προσωρινές μνήμες και τελικά εύκολα ανακτήσιμα από σχεδόν οποιονδήποτε έχει τις τεχνικές γνώσεις.

Αμεσα η Ενωση ενημέρωσε με επιστολή το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, την Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών και την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Η δημόσια ανακοίνωση της Ενωσης έγινε 72 ώρες μετά την ενημέρωση των αρμόδιων αρχών, βάσει του άρθρου 33 του πλαισίου GDPR, σχετικά με το Δημόσιο Συμφέρον και την Υποχρέωση Γνωστοποίησης, ώστε να υπάρχει χρόνος αποκατάστασης.

Η ανακοίνωση της ΕΠΕ αναφέρει:

Quote

 

Αξιότιμοι Κύριοι,

Θα θέλαμε να θέσουμε υπ’ όψιν σας το παρακάτω σημαντικό πρόβλημα ασφάλειας κατά την επικύρωση εγγράφου που έχει παραχθεί από τις υπηρεσίες του gov.gr (https://is.gd/oDWlC9).

 

Συγκεκριμένα, παρατηρήσαμε πως μπορεί κανείς να βρει με απλή αναζήτηση στο Google υπερσύνδεσμο (URL) που εμφανίζει την υπεύθυνη δήλωση πολίτη, άσχετου με αυτόν που κάνει την αναζήτηση, ο οποίος έχει δημιουργήσει την δήλωσή του μέσω της πλατφόρμας: https://dilosi.services.gov.gr/show/q/validate,
https://dilosi.services.gov.gr/create/q/templates.

 

Για του λόγου το αληθές επισυνάπτουμε screenshot (Παράρτημα Α). Έχουν αποκρυφτεί τα ευαίσθητα στοιχεία, έχουμε όμως το URL στη διάθεση οποιουδήποτε για επαλήθευση, καθώς και σχετικές αναφορές παρόμοιων περιστατικών από συναδέλφους μας.

 

Καταλαβαίνετε φυσικά πως πρόκειται για σοβαρή καταστρατήγηση του πλαισίου της προστασίας των προσωπικών δεδομένων βάσει του GDPR, καθώς και της κείμενης νομοθεσίας σχετικά με την Πολιτική Ασφάλειας που υποχρεωτικά πρέπει να εφαρμόζει κάθε παρόμοια υπηρεσία στο διαδίκτυο. Η προστασία και μόνο με ένα hash key, χωρίς έλεγχο πρόσβασης, χωρίς αυθεντικοποίηση (login) του χρήστη και χωρίς διαδικασία ρητής άδειας μεταβίβασης μεταξύ κατόχου-παραλήπτη, βρίσκεται σαφέστατα εκτός των ελάχιστων υποχρεωτικών προδιαγραφών, όπως ορίζονται σαφέστατα από τη σχετική νομοθεσία.

 

Το παραπάνω σοβαρότατο κενό ασφάλειας είναι κάτι που από τεχνικής πλευράς θα μπορούσε να διορθωθεί εύκολα και κυρίως πολύ γρήγορα. Εντελώς ενδεικτικά, θα μπορούσε η επικύρωση να γίνεται μόνο μέσα σε session με απαίτηση login από συγκεκριμένο εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, το οποίο θα ήταν και ο μόνος που θα είχε το hash key. Θα μπορούσε επίσης να απαιτείται κάποιο επιπλέον συνθηματικό (γενικότερα security token) που θα γνώριζε μόνο ο πολίτης που έχει δημιουργήσει το έγγραφο.

 

Ακόμα σωστότερο και αποτελεσματικό θα ήταν στην πλατφόρμα να υπάρχει οργανωμένο προσωπικό αρχείο με ψηφιακά έγγραφα το πολίτη στα οποία θα μπορεί να δίνει επιλεκτικά πρόσβαση σε συγκεκριμένα τρίτα πρόσωπα ή φορείς μετά από σχετική (αυτόματη) αίτησή τους στην πλατφόρμα, έτσι ώστε να διατηρείται η αρχή της διμερούς και μόνο ανταλλαγής εγγράφων, όπως άλλωστε γίνεται και με αντίστοιχα φυσικά έγγραφα που βεβαίως δεν αναρτώνται πουθενά δημόσια για χρήση από οποιονδήποτε το επιθυμεί ή απλά γνωρίζει την ύπαρξή τους.

 

Σε κάθε περίπτωση, το ζήτημα είναι πολύ κρίσιμο και πρέπει να επιλυθεί άμεσα. Η Ένωσή μας παραμένει στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε επιστημονική βοήθεια ή άλλου είδους συνδρομή.

 

Τέλος, οφείλουμε να ενημερώσουμε πως βάσει του πλαισίου GDPR (άρθρο 33), καθώς και του Κώδικα Δεοντολογίας των Πληροφορικών (https://tinyurl.com/cf4rzvxb) σχετικά με το Δημόσιο Συμφέρον και την Υποχρέωση Γνωστοποίησης, είμαστε υποχρεωμένοι να δημοσιοποιήσουμε το εν λόγω κενό ασφαλείας σε 72 ώρες από τη στιγμή αποστολής της παρούσας επιστολής προς εσάς.