Νόμπελ Φυσικής 2024: Βράβευση στους John Hopfield και Geoffrey Hinton για την Τεχνητή Νοημοσύνη

Το Νόμπελ Φυσικής 2024 απονεμήθηκε στους John J. Hopfield και Geoffrey E. Hinton για τις θεμελιώδεις ανακαλύψεις τους που έχουν συμβάλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της μηχανικής μάθησης μέσω τεχνητών νευρωνικών δικτύων. Οι δύο επιστήμονες χρησιμοποίησαν εργαλεία από τη φυσική για να επινοήσουν μεθόδους που αποτελούν τη βάση της σύγχρονης τεχνητής νοημοσύνης.

Ο John Hopfield ανέπτυξε ένα τύπο νευρωνικού δικτύου που μπορεί να αποθηκεύει και να αναδημιουργεί πρότυπα, όπως εικόνες, χρησιμοποιώντας έννοιες από τη φυσική των σπιν, όπου κάθε άτομο λειτουργεί σαν μικροσκοπικός μαγνήτης. Το δίκτυό του, γνωστό ως Hopfield Network, είναι ικανό να επαναφέρει μια αποθηκευμένη εικόνα ακόμα και αν έχει υποστεί παραμόρφωση, με βάση μια διαδικασία που μειώνει την “ενέργεια” του συστήματος μέχρι να φτάσει στην πιο πιθανή μορφή του αποθηκευμένου μοτίβου.

Ο Geoffrey Hinton, από την άλλη πλευρά, εξέλιξε την ιδέα του Hopfield δημιουργώντας το Boltzmann Machine. Αυτή η δομή χρησιμοποιεί στατιστική φυσική για να αναγνωρίζει χαρακτηριστικά σε δεδομένα, επιτρέποντας την αναγνώριση μοτίβων και τη δημιουργία νέων προτύπων με βάση την εκπαίδευση που έχει λάβει το δίκτυο. Αυτή η μέθοδος, η οποία είναι ευρέως γνωστή και χρησιμοποιείται στα σύγχρονα νευρωνικά δίκτυα, οδήγησε στην ανάπτυξη των προηγμένων τεχνικών μηχανικής μάθησης που γνωρίζουμε σήμερα.

Το έργο των Hopfield και Hinton βοήθησε να τεθούν τα θεμέλια για την εκρηκτική ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και της μηχανικής μάθησης, που εφαρμόζονται σήμερα σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, από την ανάπτυξη νέων υλικών μέχρι την αναγνώριση εικόνας και φωνής.