Η νευροτεχνολογία μπαίνει στο χώρο εργασίας

Ετοιμαστείτε· η νευροτεχνολογία έρχεται στο χώρο εργασίας. Οι νευρωνικοί αισθητήρες είναι πλέον αξιόπιστοι και αρκετά προσιτοί για να υποστηρίζουν εμπορικά πιλοτικά έργα που εξάγουν δεδομένα που βελτιώνουν την παραγωγικότητα από τον εγκέφαλο των εργαζομένων. Αυτά τα έργα δεν περιορίζονται σε εξειδικευμένους χώρους εργασίας. Τρέχουν επίσης σε γραφεία, εργοστάσια, αγροκτήματα και αεροδρόμια. Οι εταιρείες και οι άνθρωποι πίσω από αυτές τις συσκευές νευροτεχνολογίας είναι βέβαιοι ότι θα βελτιώσουν τη ζωή μας. Υπάρχουν όμως σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το εάν η εργασία πρέπει να οργανωθεί γύρω από ορισμένες λειτουργίες του εγκεφάλου και όχι γύρω από το άτομο ως σύνολο.

Για να είμαστε σαφείς, το είδος της νευροτεχνολογίας που είναι διαθέσιμη αυτή τη στιγμή δεν είναι σε επίπεδο  να διαβάζει σκέψεις. Οι αισθητήρες ανιχνεύουν την ηλεκτρική δραστηριότητα σε διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου και τα μοτίβα αυτής της δραστηριότητας μπορούν να συσχετιστούν ευρέως με διαφορετικά συναισθήματα ή φυσιολογικές αποκρίσεις, όπως άγχος, εστίαση ή αντίδραση σε εξωτερικά ερεθίσματα. Αυτά τα δεδομένα μπορούν να αξιοποιηθούν για να γίνουν οι εργαζόμενοι πιο αποτελεσματικοί - και για να γίνουν πιο ευτυχισμένοι, σύμφωνα με τους υποστηρικτές της τεχνολογίας. Δύο από τους πιο ενδιαφέροντες καινοτόμους σε αυτόν τον τομέα είναι η startup InnerEye με έδρα το Ισραήλ, η οποία στοχεύει να προσφέρει στους εργαζόμενους υπεράνθρωπες ικανότητες και η Emotiv, μια εταιρεία νευροτεχνολογίας της Silicon Valley που φέρνει φορετό (wearable) εξοπλισμό παρακολούθησης εγκεφάλου σε εργαζόμενους γραφείου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εργάζονται εξ αποστάσεως.

Η θεμελιώδης τεχνολογία στην οποία βασίζονται αυτές οι εταιρείες δεν είναι νέα: Η ηλεκτροεγκεφαλογραφία (EEG) υπάρχει εδώ και περίπου έναν αιώνα και χρησιμοποιείται συνήθως σήμερα τόσο στην ιατρική όσο και στην έρευνα της νευροεπιστήμης. Για αυτές τις εφαρμογές, το άτομο μπορεί να έχει έως και 256 ηλεκτρόδια συνδεδεμένα στο τριχωτό της κεφαλής του με αγώγιμο τζελ για την καταγραφή ηλεκτρικών σημάτων από νευρώνες σε διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου. Περισσότερα ηλεκτρόδια, ή «κανάλια», σημαίνουν ότι οι γιατροί και οι επιστήμονες μπορούν να λάβουν καλύτερη χωρική ανάλυση των ενδείξεών τους, δηλαδή μπορούν να πουν καλύτερα ποιοι νευρώνες σχετίζονται με ποια ηλεκτρικά σήματα.

Το νέο είναι ότι το EEG έχει πρόσφατα "ξεφύγει" από κλινικές και εργαστήρια και έχει εισέλθει στην καταναλωτική αγορά. Αυτή η κίνηση οδηγήθηκε από μια νέα κατηγορία «ξηρών» ηλεκτροδίων που μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς αγώγιμο τζελ, μια σημαντική μείωση στον αριθμό των ηλεκτροδίων που είναι απαραίτητα για τη συλλογή χρήσιμων δεδομένων και τις προόδους στην τεχνητή νοημοσύνη που διευκολύνουν την ερμηνεία των δεδομένων. Ορισμένα ακουστικά EEG είναι ακόμη διαθέσιμα απευθείας στους καταναλωτές για μερικές εκατοντάδες δολάρια.

Αν και το κοινό μπορεί να μην το έχει καταλάβει ακόμα, οι ειδικοί λένε ότι η νευροτεχνολογία είναι ώριμη και έτοιμη για εμπορικές εφαρμογές. «Αυτό δεν είναι επιστημονική φαντασία», λέει ο James Giordano, επικεφαλής των μελετών νευροηθικής στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Georgetown. «Αυτό είναι πολύ αληθινό».