Έρευνα: Οι νέοι εγκαταλείπουν τους ειδησεογραφικούς ιστότοπους

Η κρίση της δημοσιογραφίας που προκαλείται από την προσπάθεια των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης να αντιμετωπίσουν την ψηφιακή επανάσταση έχει τεκμηριωθεί επαρκώς εδώ και πολλά χρόνια. Ωστόσο, οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί αντιμετωπίζουν τώρα μια πολύ πιο θεμελιώδη αλλαγή που οφείλεται σε γενιές που έχουν μεγαλώσει με διάφορα ψηφιακά μέσα και βασίζονται σχεδόν εξ ολοκλήρου σε αυτά.

Τα στοιχεία που δημοσιεύονται στη φετινή έκθεση του Ινστιτούτου Reuters για τις ψηφιακές ειδήσεις δείχνουν μια επιτάχυνση των διαρθρωτικών μετατοπίσεων προς πιο ψηφιακά, κινητά και μέσα ενημέρωσης περιβάλλοντα. Εδώ το ειδησεογραφικό περιεχόμενο παραδίδεται μέσω των κοινωνικών μέσων και πλέον, όλο και περισσότερο μέσω πλατφορμών που βασίζονται σε βίντεο, όπως το TikTok, και όχι μέσω αυτού που για μια νέα γενιά καταναλωτών μέσων ενημέρωσης μοιάζει με τα πιο επίσημα και αποπνικτικά παραδοσιακά "παλαιά" μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των εφημερίδων και της τηλεόρασης.

Όχι μόνο η κατανάλωση των παραδοσιακών τηλεοπτικών ειδήσεων και των έντυπων μορφών συνεχίζει να μειώνεται με γοργό ρυθμό, αλλά και οι διαδικτυακοί ιστότοποι αγωνίζονται να προσελκύσουν τους χρήστες ειδήσεων, παρά τους ταραχώδεις καιρούς στους οποίους ζούμε. Ένα σημείο αναφοράς αυτής της αλλαγής είναι μια ερώτηση που τέθηκε σχετικά με τις βασικές πύλες που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να έχουν πρόσβαση στις ειδήσεις. Χρησιμοποιώντας τα μέσα δεδομένα και για τις 46 χώρες που ερευνήθηκαν στην ετήσια έκθεσή, διαπιστώθηκε ότι κάθε χρόνο όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κυρίως σε βάρος της άμεσης πρόσβασης μέσω ενός παραδοσιακού ειδησεογραφικού ιστότοπου ή μιας εφαρμογής. Η πρόσβαση μέσω της αναζήτησης και άλλων συγκεντρωτών έχει επίσης αυξηθεί ελαφρώς με την πάροδο του χρόνου.

Χρήση ειδησεογραφικών ιστότοπων/εφαρμογών έναντι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για πρόσβαση σε ειδήσεις:

Reuters Institute for the Study of Journalism, Oxford University

Πρόκειται για μέσους όρους και είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η άμεση σύνδεση παραμένει ισχυρή σε ορισμένες αγορές - κυρίως στη Βόρεια Ευρώπη, όπου υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για τις ειδήσεις και σχετικά υψηλή εμπιστοσύνη. Αλλά αλλού - ιδίως σε τμήματα της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής - τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή άλλοι aggregators είναι μακράν οι σημαντικότερες πύλες, αφήνοντας τις ειδησεογραφικές εταιρίες πολύ πιο εξαρτημένες από τις πλατφόρμες τρίτων για την επισκεψιμότητα.

Οι διαφορές μεταξύ των γενεών αποτελούν επίσης μεγάλο μέρος της ιστορίας. Σχεδόν σε κάθε χώρα διαπιστώνουμε ότι οι νεότεροι χρήστες είναι λιγότερο πιθανό να μεταβούν απευθείας σε έναν ειδησεογραφικό ιστότοπο ή μια εφαρμογή και είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιήσουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή άλλους μεσάζοντες. Το ακόλουθο διάγραμμα για το Ηνωμένο Βασίλειο δείχνει ότι οι άνω των 35 ετών (μπλε γραμμή) δεν έχουν αλλάξει σχεδόν καθόλου τις άμεσες προτιμήσεις τους με την πάροδο του χρόνου, αλλά ότι η ομάδα 18-24 ετών (ροζ γραμμή) έχει γίνει σημαντικά λιγότερο πιθανό να χρησιμοποιήσει έναν ειδησεογραφικό ιστότοπο ή μια εφαρμογή.

Αυτό είναι μία μόνο ένδειξη του τρόπου με τον οποίο η γενιά που μεγάλωσε στην εποχή των εφαρμογών κοινωνικής δικτύωσης και ανταλλαγής μηνυμάτων εμφανίζει πολύ διαφορετικές συμπεριφορές καθώς ενηλικιώνεται.

Ποσοστό ατόμων που χρησιμοποιούν έναν ειδησεογραφικό ιστότοπο ή μια εφαρμογή:

Reuters Institute for the Study of Journalism, Oxford University

Η εξάρτηση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να αυξάνεται, αλλά δεν είναι απαραίτητα τα ίδια παλιά δίκτυα. Σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, το Facebook γίνεται πολύ λιγότερο σημαντικό ως πηγή ειδήσεων - και κατ' επέκταση ως μοχλός επισκεψιμότητας σε ειδησεογραφικούς ιστότοπους. Μόλις το 28% δηλώνει ότι έχει πρόσβαση σε ειδήσεις μέσω του Facebook το 2023 σε σύγκριση με το 42% το 2016, με βάση στοιχεία από 12 χώρες που παρακολουθούνται από το 2014. Η μείωση αυτή οφείλεται εν μέρει στην υποχώρηση του Facebook από τις ειδήσεις και εν μέρει στον τρόπο με τον οποίο τα δίκτυα που βασίζονται σε βίντεο, όπως το YouTube και το TikTok, καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος της προσοχής των νεότερων χρηστών.

Η χρήση του Twitter φέρεται επίσης να μειώνεται μετά το χαοτικό σύνολο αλλαγών που εισήγαγε ο Elon Musk, παρόλο που η έρευνά μας δείχνει σχετικά σταθερή εβδομαδιαία εμβέλεια συνολικά.

Νέες πλατφόρμες
Το TikTok είναι το ταχύτερα αναπτυσσόμενο κοινωνικό δίκτυο στην έρευνά μας, το οποίο χρησιμοποιείται από το 44% των νέων 18-24 ετών για οποιονδήποτε σκοπό και από το 20% για ειδήσεις (αύξηση πέντε ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με πέρυσι). Τα αποτελέσματα της έρευνάς μας δείχνουν επίσης ότι η κινεζικής ιδιοκτησίας εφαρμογή χρησιμοποιείται περισσότερο σε μέρη της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής.

Reuters Institute for the Study of Journalism, Oxford University

Η έκθεση παρέχει επίσης στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι χρήστες του TikTok, του Instagram και του Snapchat τείνουν να δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στις διασημότητες και τους influencers των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από ό,τι στους δημοσιογράφους ή τις εταιρείες μέσων ενημέρωσης, όταν πρόκειται για θέματα ειδήσεων. Αυτό σηματοδοτεί μια έντονη αντίθεση με τα "παραδοσιακά" - ή πιο καθιερωμένα - κοινωνικά δίκτυα όπως το Facebook και το Twitter, όπου οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί εξακολουθούν να προσελκύουν την περισσότερη προσοχή και να ηγούνται των συζητήσεων. Αν και οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί πειραματίζονται με λογαριασμούς στο TikTok, πολλοί δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στον πιο ανεπίσημο τόνο, όπου η δημιουργικότητα είναι το κλειδί για την προσέλκυση κοινού.

Αυτές οι αλλαγές αποτελούν επιπλέον πρόκληση για τους εκδότες, επειδή συχνά απαιτούν τη δημιουργία ακριβού προσαρμοσμένου περιεχομένου και υπάρχουν λίγοι τρόποι για την αξιοποίηση των βίντεο μικρής διάρκειας, με περιορισμένες δυνατότητες σύνδεσης με ιστότοπους ή εφαρμογές.

Οι νεότεροι είναι λιγότερο πιθανό να διαβάζουν στο διαδίκτυο

Αυτές οι αλλαγές στις πλατφόρμες αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης μετακίνησης από την ανάγνωση προς την παρακολούθηση ή ακρόαση ειδησεογραφικού περιεχομένου στο διαδίκτυο. Ενώ όλες οι ηλικιακές ομάδες δηλώνουν ότι εξακολουθούν να προτιμούν να διαβάζουν ειδήσεις στο διαδίκτυο λόγω της ταχύτητας και του ελέγχου που προσφέρει, οι νεότερες ομάδες είναι πιο πιθανό να εκφράσουν προτιμήσεις για την παρακολούθηση ή την ακρόαση ειδησεογραφικού περιεχομένου, όπως δείχνει το παρακάτω διάγραμμα. Και αυτό μεταφράζεται σε μεγαλύτερη κατανάλωση βίντεο μικρής διάρκειας και podcast από αυτή την ομάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία μας.

Προτιμήσεις "κατανάλωσης" ειδήσεων ανά ηλικία και μέσο ενημέρωσης:

Reuters Institute for the Study of Journalism, Oxford University

Η έρευνά για περισσότερο από μια δεκαετία έχει καταγράψει τον τρόπο με τον οποίο όλες οι ηλικιακές ομάδες έχουν υιοθετήσει τα ψηφιακά μέσα, παράλληλα με πιο οικείες μορφές όπως η τηλεόραση και ο έντυπος τύπος. Αλλά τώρα βλέπουμε την ανάδυση μιας γενιάς "κοινωνικών ιθαγενών" που δεν δεσμεύονται από τους παραδοσιακούς ορισμούς των ειδήσεων. Όπως έχει δείξει προηγούμενη έρευνά, οι νεότερες ομάδες περιμένουν οι ειδήσεις να είναι ελκυστικές, συμμετοχικές και να είναι διαθέσιμες με τους δικούς τους όρους - στα δίκτυα και τις πλατφόρμες όπου περνούν το χρόνο τους. Η εμπιστοσύνη δεν είναι δεδομένη, πρέπει να κερδηθεί - τόσο από τους δημοσιογράφους όσο και από οποιονδήποτε άλλο δημιουργό περιεχομένου.

Με όλες τις δυσκολίες που αυτό συνεπάγεται - σχετικά με την εμπιστοσύνη, την προσοχή και τα επιχειρηματικά μοντέλα - αυτό είναι το περιβάλλον των μέσων ενημέρωσης που το κοινό επιλέγει όλο και περισσότερο για τον εαυτό του. Είναι ένα περιβάλλον όπου οι δημοσιογράφοι και τα ειδησεογραφικά μέσα θα πρέπει να διαμορφώσουν τη θέση τους, αν θέλουν να διατηρήσουν τη σημασία τους και τη σύνδεσή τους με το ευρύτερο κοινό.