Ένα νέο σιδηρούν παραπέτασμα κατεβαίνει στο Διαδίκτυο της Ρωσίας

Οι υποστηρικτές ενός ανοιχτού, παγκοσμίως συνδεδεμένου Διαδικτύου ανησυχούν εδώ και καιρό ότι μια μεγάλη χώρα ή περιοχή θα απομακρυνθεί από τον Ιστό εν μέσω γεωπολιτικών συγκρούσεων, καταργώντας τις ελπίδες για ένα απρόσκοπτο δίκτυο ικανό να ενώσει έναν διχασμένο κόσμο. Μια εβδομάδα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο κόσμος πλησιάζει πιο κοντά σε αυτήν την ανησυχητική προφητεία από ποτέ.

Οι λογοκριτές της Μόσχας απαγόρευσαν την Παρασκευή το Facebook και περιόρισαν άλλες αμερικανικές υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης. Η Microsoft απαγόρευσε τις πωλήσεις σε Ρώσους, μετά από παρόμοια κίνηση της Apple, ενώ ένας κορυφαίος αμερικανικός αγωγός δεδομένων Διαδικτύου, η Cogent Communications, διέκοψε τους δεσμούς με τους Ρώσους πελάτες της για να αποτρέψει τη χρήση των δικτύων της για προπαγάνδα ή κυβερνοεπιθέσεις με στόχο τους πολιορκημένους Ουκρανούς.

Συνολικά, αυτά και άλλα γεγονότα πιθανότατα θα δυσκολέψουν τους Ρώσους να παρακολουθήσουν τη φρίκη που εκτυλίσσεται στην Ουκρανία σε μια εποχή που τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης της Ρωσίας έχουν σχεδόν κλείσει όλα από τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Σε ακόμη μεγαλύτερη κλίμακα, αυτές οι κινήσεις φέρνουν τη Ρωσία πιο κοντά στην ημέρα που το διαδίκτυο της βρίσκεται σε εσωστρέφεια και οι παγκόσμιες συνδέσεις του είναι εξασθενημένες, αν όχι εντελώς διακοπείσες.

«Φοβάμαι πολύ αυτό», είπε ο Mikhail Klimarev, εκτελεστικός διευθυντής της Εταιρείας Προστασίας του Διαδικτύου, που υποστηρίζει τις ψηφιακές ελευθερίες στη Ρωσία. «Θα ήθελα να μεταφέρω στους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο ότι εάν απενεργοποιήσετε το Διαδίκτυο στη Ρωσία, τότε αυτό σημαίνει ότι θα αποκόψετε 140 εκατομμύρια ανθρώπους από τουλάχιστον κάποιες αληθείς πληροφορίες. Όσο υπάρχει το Διαδίκτυο, οι άνθρωποι μπορούν να ανακαλύψουν την αλήθεια. Αν δεν θα υπάρχει Διαδίκτυο – όλοι οι άνθρωποι στη Ρωσία θα ακούν μόνο προπαγάνδα».

Η τεχνολογία λογοκρισίας του Διαδικτύου της Ρωσίας, εν τω μεταξύ, γίνεται ολοένα και πιο προηγμένη, είπε ο Andrei Soldatov, ένας Ρώσος δημοσιογράφος που έγραψε το «The Red Web», ένα βιβλίο για το Διαδίκτυο εκεί. Οι άνθρωποι βασίζονται όλο και περισσότερο σε VPN για να έχουν πρόσβαση σε αποκλεισμένους ιστότοπους με πρόσβαση σε σημεία σύνδεσης εκτός Ρωσίας, είπε, αλλά υπάρχει ο κίνδυνος ακόμη και αυτά να αποκλειστούν από την κυβέρνηση. «Για τους Ρώσους, είναι πολύ δραματικό και πολύ γρήγορο», είπε ο Soldatov. «Που σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν προσπαθούν απλώς να προσαρμοστούν αλλά να αντεπιτεθούν».

Οι αυταρχικοί σε πολλά έθνη έχουν εργαστεί για να αποκτήσουν περισσότερο έλεγχο σε αυτά που βλέπουν και κάνουν οι πολίτες τους στο Διαδίκτυο, επιδιώκοντας επίσης να τους απομονώσουν από εξωτερικές ιδέες. Το Ιράν αποσυνδέθηκε από το παγκόσμιο Διαδίκτυο για μια εβδομάδα το 2019, ενώ η κυβέρνηση αντιμετώπιζε εσωτερικές αναταραχές. Η Κίνα εδώ και χρόνια έχει παγιδεύσει τους πολίτες της πίσω από ένα «Μεγάλο Τείχος προστασίας» επιθετικής παρακολούθησης και λογοκρισίας.