Πως να προστατέψετε τους έφηβους από το σεξουαλικό εκβιασμό (sextortion): Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς

Ο ψηφιακός κόσμος έχει προσφέρει στους νέους αμέτρητες ευκαιρίες που οι γονείς τους δεν είχαν ποτέ φανταστεί. Βοήθησε τα παιδιά να μείνουν σε επαφή μεταξύ τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Και τώρα που ο κόσμος ανοίγει και πάλι, η γοητεία του ψηφιακού κόσμου παραμένει αμείωτη. Αλλά ο κόσμος του internet εκθέτει επίσης τα παιδιά σε κινδύνους που οι γονείς τους δεν αντιμετώπισαν ποτέ όταν ήταν νέοι.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια ανησυχητική αύξηση των υποθέσεων σεξουαλικού εκβιασμού (sextortion), συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν ως στόχο εφήβους, λέει ο  Phil Muncaster από την παγκόσμια εταιρία ψηφιακής ασφάλειας ESET. Το 2021, το FBI κατέγραψε πάνω από 16.000 καταγγελίες μόνο τους πρώτους επτά μήνες του έτους. Πολλά περισσότερα θύματα μπορεί να ντρέπονται να προχωρήσουν σε καταγγελία.

Είναι καιρός οι γονείς και οι κηδεμόνες να συνειδητοποιήσουν τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα παιδιά τους στο διαδίκτυο και να μάθουν μερικές συμβουλές βέλτιστης πρακτικής για τον περιορισμό τους. Πρώτα όμως ας κατανοήσουμε τι είναι ο σεξουαλικός εκβιασμός (sextortion), τι επιπτώσεις έχει και πώς μπορούμε να προστατέψουμε τα παιδιά μας τονίζει ο Phil. 

Τι είναι ο σεξουαλικός εκβιασμός (sextortion);

Όπως υποδηλώνει και το όνομα, sextortion είναι ένα είδος εκβιασμού όπου ο δράστης εξαπατά ή εξαναγκάζει το θύμα να μοιραστεί ιδιαίτερα προσωπικές φωτογραφίες ή βίντεο και στη συνέχεια απειλεί να δημοσιοποιήσει το υλικό αν το θύμα δεν τον πληρώσει ή δε δεχτεί να στείλει περισσότερες φωτογραφίες ή βίντεο.

Τους τελευταίους μήνες, το FBI έχει εκδώσει πολλαπλές προειδοποιήσεις  για την αύξηση των περιπτώσεων sextortion, όπου τα θύματα γίνονται διαδικτυακά φίλοι με άτομα που κρύβουν την πραγματική τους ταυτότητα και στη συνέχεια εξαπατώνται για να στείλουν στους απατεώνες εικόνες ή βίντεο  σεξουαλικής φύσης. Στη συνέχεια, τα θύματα αντιμετώπιζαν πιέσεις για περισσότερο τέτοιο υλικό (ή περισσότερα χρήματα), αλλιώς θα δημοσιοποιούσαν το περιεχόμενο στους φίλους και την οικογένεια του θύματος.

Ανησυχητικό είναι ότι τα παιδιά και οι νεαροί ενήλικες αποτελούν όλο και περισσότερο στόχο για επιθέσεις εκβιασμού - είναι πιο εύπιστοι και επομένως πιο εύκολο να τους ξεγελάσουν οι επιτιθέμενοι. Και σε πολλές περιπτώσεις, οι τελευταίοι θέλουν συγκεκριμένα να αποκτήσουν προκλητικές φωτογραφίες των ανηλίκων για τη δική τους ικανοποίηση.

Είναι μια απειλή που μπορεί να στοχεύει και τα δύο φύλα. Αν και υπάρχουν πολλά παραδείγματα εκβιαστών που στοχεύουν κορίτσια, το FBI προειδοποίησε επίσης πρόσφατα για την κατακόρυφη αύξηση των περιστατικών εκβιασμού με στόχο έφηβα αγόρια.

Ποιος είναι ο αντίκτυπος του sextortion;

Είναι αυτονόητο ότι η προοπτική να κυκλοφορήσουν γυμνές φωτογραφίες ή βίντεο σε φίλους και συγγενείς μπορεί να προκαλέσει σοβαρό συναισθηματικό και ψυχικό τραύμα στα θύματα. Τα παιδιά που πέφτουν θύματα επιθέσεων συχνά ντρέπονται ή φοβούνται να ζητήσουν βοήθεια από φίλους, γονείς ή δασκάλους. Μπορεί να υποκύψουν στον εκβιασμό και έτσι στην πραγματικότητα θα σκάψουν βαθύτερο λάκκο καθώς ο επιτιθέμενος θα απαιτήσει περισσότερες φωτογραφίες ή χρήματα.

Δυστυχώς, τα περιστατικά αυτά μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να έχουν τραγική κατάληξη:

• Το 2016, η Εθνική Υπηρεσία Εγκλήματος (NCA) του Ηνωμένου Βασιλείου ανέφερε ότι τουλάχιστον τέσσερις αυτοκτονίες είχαν συνδεθεί με υποθέσεις σεξουαλικού εκβιασμού, οι οποίες, όπως είπε, δεν είχαν καταγγελθεί.
• Το Μάιο του 2022, ένας 17χρονος αυτοκτόνησε αφού ένας κυβερνοεγκληματίας προσπάθησε να τον εκβιάσει και να του αποσπάσει χιλιάδες δολάρια.
• Τον Ιούνιο του 2022 κάτι παρόμοιο συνέβη σε ένα άλλο 17χρονο αγόρι στον Καναδά, αφού τον προσέγγισαν στο Snapchat.
• Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, ένας Αμερικανός καταδικάστηκε σε 18 χρόνια φυλάκιση, αφού εκβίασε ένα αγόρι λυκείου που είχε προσεγγίσει διαδικτυακά για να κάνει σεξ μαζί του τρεις φορές και να καταγράψει τις πράξεις σε βίντεο.

Πώς μπορώ να προστατεύσω το παιδί μου από τον εκβιασμό;

Τέτοια περιστατικά θα τρομοκρατήσουν τους περισσότερους γονείς. Αλλά όσο δελεαστικό και αν είναι να προσπαθήσουμε να περιορίσουμε τη χρήση του διαδικτύου ή την πρόσβαση σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες, η δημιουργία ενός κλίματος ειλικρίνειας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης στο σπίτι θα είναι πιο αποτελεσματική μακροπρόθεσμα.

Οι γονείς και οι κηδεμόνες πρέπει πρώτα να κατανοήσουν οι ίδιοι τους κινδύνους και στη συνέχεια να μοιραστούν τη γνώση τους με τα παιδιά τους τονίζει ο  Muncaster από ESET. Η αμφίδρομη επικοινωνία είναι απαραίτητη. Οι νέοι πρέπει να αισθάνονται ότι μπορούν να απευθυνθούν στους γονείς τους για βοήθεια αν εμπλακούν σε μια υπόθεση σεξουαλικού εκβιασμού.

Αν συμβεί, παραθέτουμε έναν σύντομο κατάλογο με τα βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε με το παιδί σας:

1. Σταματήστε κάθε επικοινωνία με τον εκβιαστή
2. Μην υποκύψετε δίνοντας χρήματα
3. Αποθηκεύστε όσο το δυνατόν περισσότερα αποδεικτικά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων στιγμιότυπων οθόνης των μηνυμάτων ή αποθηκευμένων εικόνων
4. Προχωρήστε σε καταγγελία στην αστυνομία και στη σχετική διαδικτυακή πλατφόρμα

Τα καλά νέα είναι ότι αν ο εκβιαστής προσπάθησε να μοιραστεί το περιεχόμενο στο διαδίκτυο, οι περισσότεροι αξιόπιστοι δικτυακοί τόποι κοινωνικής δικτύωσης διαθέτουν πολιτικές για την αφαίρεσή του. Και η δράση της αστυνομίας έχει αντίκτυπο. Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, η Interpol πέτυχε μια νίκη όταν εξάρθρωσε ένα κύκλωμα εκβιαστών που είχε αποσπάσει από τα θύματά του στην Ασία περίπου 43.000 δολάρια ΗΠΑ.

Η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία

Ωστόσο, η πρόληψη είναι πάντα ο καλύτερος τρόπος δράσης σε αυτές τις περιπτώσεις. Αν και οι περισσότερες απειλές sextortion σήμερα περιλαμβάνουν κοινωνική μηχανική και όχι κακόβουλο λογισμικό, αξίζει να λάβετε μέτρα για να μετριάσετε την απειλή και από τα δύο. Για να βοηθήσετε στην προστασία του παιδιού σας, συζητήστε μαζί του για τον κίνδυνο και για τα απλά βήματα που μπορεί να λάβει για να τον αποφύγει. Σε αυτά περιλαμβάνονται βασικά βήματα, όπως:

1. Να είστε προσεκτικοί στο διαδίκτυο: οι άνθρωποι δεν είναι πάντα αυτοί που λένε ότι είναι
2. Ρυθμίστε τους λογαριασμούς σας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από δημόσιους σε ιδιωτικούς
3. Μη στέλνετε βίντεο ή φωτογραφίες σε κάποιον που δεν έχετε συναντήσει στην πραγματική ζωή
4. Ποτέ μην μοιράζεστε προσωπικές φωτογραφίες ή βίντεο του εαυτού σας ή οποιουδήποτε άλλου - δεν έχετε κανέναν έλεγχο για το τι θα συμβεί με τις φωτογραφίες ή τα βίντεο στη συνέχεια
5. Αγνοήστε μηνύματα από αγνώστους και να είστε επιφυλακτικοί σε οποιονδήποτε θέλει να μεταφέρει τη συζήτηση σε άλλη πλατφόρμα - τέτοιες προσπάθειες τυχαίνει επίσης να είναι ένα από τα προειδοποιητικά σημάδια μιας ρομαντικής απάτης
6. Μιλήστε στους γονείς αν νομίζετε ότι έχετε γίνει στόχος

Ταυτόχρονα, δεν είναι ποτέ ακατάλληλη στιγμή να τους υπενθυμίζετε τη σημασία της χρήσης ισχυρών και μοναδικών κωδικών πρόσβασης, της χρήσης αξιόπιστου λογισμικού ασφαλείας και της αποφυγής κλικ σε συνδέσμους ή λήψης συνημμένων αρχείων σε ανεπιθύμητα μηνύματα.