Jump to content



Γραμματική - Συντακτικό / Καθημερινά Λάθη


vic

Recommended Posts

Αυτό είναι ένα ξεχωριστό νήμα με θέμα κοινά καθημερινά λάθη που κάνουμε στη γραμματική και στο συντακτικό. Παρατηρήσεις και συμβουλές για το ποια είναι αυτά και πως να τα αποφύγουμε.

Ξεκινώ με μερικές απαντήσεις που έχουν ήδη δωθεί στο διπλανό νήμα "Πείτε ό,τι θέλετε".

Με αφορμή το ό,τι - ότι. Δε θέλω να φανώ ξερόλας ή υπεράνω ή ότι τα ξέρω όλα, αλλά κάτι το οποίο με ενοχλεί πολύ είναι η μίξη μονολεκτικού και περιφραστικού συγκριτικού βαθμού.

π.χ. Αυτό είναι πιο καλύτερο από το άλλο. / Αυτό είναι πιο ομορφότερο από το άλλο.

Ή "καλύτερος" λες ή "πιο καλός". Σε μια προσπάθεια να φτάσουν τον υπερθετικό βαθμό μάλλον (εικάζω), γίνεται μία μίξη των δύο μορφών του συγκριτικού. Παλιά μου την έδινε πολύ, αλλά τώρα έχω ηρεμήσει κάπως. :p

Και παιδιά να προσέξουμε το -αι και . Όταν μιλάμε σε τρίτο ενικό πρόσωπο, θέλει -αι, π.χ. Ο Τάδε χαίρεται να βλέπει ποδόσφαιρο.

Όταν μιλάμε στον πληθυντικό βάζουμε -ε, π.χ. Χαίρετε! (όταν χαιρετάμε τους παρευρισκόμενους κάπου).

Και ένα άλλο που έλεγε ο Μπαμπινιώτης σε μία συνέντευξη και μου άρεσε. Όταν έχουμε το εξ δεν βάζουμε απόστροφο μετά. π.χ. Σήμερα ήρθε το μάννα εξ ουρανού που είχα παραγγείλει προχθές. Προέρχεται από το εκ και γίνεται εξ χάριν ευφωνίας, άρα δε θέλει απόστροφο.

Μερικά ακόμη.

1) Το τελικό ν.

1. Φυλάσσεται το τελικό ν, όταν ακολουθεί λέξη που αρχίζει από φωνήεν ή από σύμφωνο στιγμιαίο (κ,π,τ,μπ,ντ,γκ,τσ,τζ) ή διπλό (ξ,ψ).

(μνημονικός κανόνας - κάποτε ψάξε)

2. Χάνεται το τελικό ν, όταν η ακόλυθη λέξη αρχίζει από σύμφωνο εξακολουθητικό (γ,β,δ,χ,φ,θ,μ,ν,λ,ρ,σ,ζ).

Παρατήρηση: Το τελικό ν φυλάσσεται πάντοτε στο άρθρο των, στην προσωπική αντωνυμία του τρίτου προσώπου αυτόν, τον, καθώς και στο τροπικό επίρρημα σαν.

2) Πάθη φωνηέντων.

α) Συνίζηση

Σε πολλές λέξεις όταν ακολουθεί φωνήεν ύστερα από το φθόγγο ι (η, υ, ει, οι) ή το φθόγγο ε (αι), τα δύο φωνήεντα μπορούν να προφέρονται μαζί σε μία συλλαβή. Λέμε τότε πως στις λέξεις αυτές έγινε συνίζηση.

π.χ. δύο - δυο

β) Συναίρεση

Η ένωση δύο γειτονικών φωνηέντων μέσα στην ίδια λέξη σε ένα φωνήεν λέγεται συναίρεση.

π.χ. ακούουν - ακούν / δεκαέξι - δεκάξι

γ) Έκθλιψη

Όταν μία λέξη τελειώνει σε φωνήεν και η ακόλουθη αρχίζει από φωνήεν, συχνά χάνεται το τελικό φωνήεν της προηγούμενης. Το φαινόμενο αυτό λέγεται έκθλιψη.

π.χ. από όλους - απ' όλους

θα ανεβείτε - θ' ανεβείτε

για αλλού - γι' αλλού

δ) Αφαίρεση

Όταν μία λέξη τελειώνει σε φωνήεν και η ακόλουθη αρχίζει από φωνήεν, χάνεται κάποτε το αρχικό φωνήεν της ακόλουθης λέξης. Το φαινόμενο αυτό λέγεται αφαίρεση.

π.χ. μου είπε - μου 'πε

να έρθει - να 'ρθει

να 'μαι και εγώ

ε) Αποκοπή

Άλλοτε πάλι χάνεται το τελικό φωνήεν μιας λέξης εμπρός από το αρχικό σύμφωνο της ακόλουθης. Το φαινόμενο αυτό λέγεται αποκοπή.

π.χ. από το σπίτι - απ' το σπίτι

μου έφερε - μου 'φερε

3) Ένα τονικό hint.

Η μόνη φορά που κεφαλαίο γράμμα παίρνει τόνο είναι άμα είναι φωνήεν, βρίσκεται στην αρχή της λέξης και τονίζεται.

π.χ. Ήλιος, Άνεμος

Αυτά για τώρα.

Link to comment
Share on other sites

Ένα επίσης κλασσικό συντακτικό σφάλμα που κάνουν πολλοί, είναι όσον αφορά σε...

Λάθος: Αυτό αφορά τον Κώστα

Σωστό: Αυτό αφορά στον Κώστα

[MENTION=9387]victor[/MENTION] δε μπορώ να βρω το συντακτικό που το προσδιορίζει, αν το βρείς, βάλε το.

Link to comment
Share on other sites

Και οι δυο εκδοχές είναι σωστές

Παλαιότερα γινόταν χρήση του ρήματος χωρίς την πρόθεση "σε"

Τα τελευταία χρόνια επικράτησε η εκδοχή με την πρόθεση.

Έχουν να κάνουν με τις πολλές σημασίες ( που έχουν χαθεί τώρα) του αρχαίου ρήματος ἀφορῶ που αναλόγως συντάσσετε με απλή αιτιατική η με την πρόθεση "σε"

Link to comment
Share on other sites

Άλλο συχνό λάθος είναι με την ώρα

ΛΑΘΟΣ: Θα έρθω στις 1.

ΣΩΣΤΟ: Θα έρθω στην 1.

ΛΑΘΟΣ: Θα έρθω στις 1.

ΛΑΘΟΣ: Θα έρθω στην 1.

ΣΩΣΤΟ: Θα έρθω στη 1 (μία)

1. Φυλάσσεται το τελικό ν, όταν ακολουθεί λέξη που αρχίζει από φωνήεν ή από σύμφωνο στιγμιαίο (κ,π,τ,μπ,ντ,γκ,τσ,τζ) ή διπλό (ξ,ψ).
Link to comment
Share on other sites

Κάτι εκνευριστικό είναι η προσθήκη χρονικής αύξησης στην προστακτική.

ΛΑΘΟΣ: επανέλαβε (όταν ζητάμε από κάποιον να επαναλάβει)

ΣΩΣΤΟ: επανάλαβε

Διαφέρει από το 3ο πρόσωπο αορίστου "Ο Γιώργος επανέλαβε την πρόταση μετά το δάσκαλο." όπου και υπάρχει η χρονική αύξηση. Ενδεικτικά να πω ότι αν κάποιος επιχειρήσει να το πει στον πληθυντικό θα χρησιμοποιήσει το σωστό τύπο "επαναλάβετε".

Πολύ καλό το thread, εύγε στον victor που το ξεκίνησε.

Έγινε επεξεργασία από trendy
προσθήκη
Link to comment
Share on other sites

Θέλω να ξανα επαναλάβω

Από ανέκαθεν

Μου γυρνάνε τα άντερα όταν τα ακούω, όπως και το "στις 1". :p

Να δω ποιος θα μου την πει για το γυρνάνε γυρνούν

:p

Έγινε επεξεργασία από racer
Link to comment
Share on other sites

Θέλω να ξανα επαναλάβω

Από ανέκαθεν

Μου γυρνάνε τα άντερα όταν τα ακούω, όπως και το "στις 1". :p

Να δω ποιος θα μου την πει για το γυρνάνε γυρνούν

:p

Και αυτά είναι τα πιο κλασσικά λάθη.

Link to comment
Share on other sites

Θα συνεισφερω στο θρεντ αυτο με μια αττακα απο μια μπιατς ,η οποια εγινε αφορμη να συνειδητοποιησω οτι ΠΑΝΤΑ μα ΠΑΝΤΑ οπου βλεπεις ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ωραια γυναικα εχει ενα ΤΕΡΑΣΤΙΟ κουσουρι που αργα η γρηγορα θα το φας στην μαπα.

Μπιατς : - Εχω ενα ειδυλλιο...

Τσακωνας :(ετοιμος να κανει φονικο) -ΜΕ ΠΟΙΟΝ ??????

Μπιατς : - Να μωρε,να φορεσω φουστα η παντελονι ????

Link to comment
Share on other sites

Θα συνεισφερω στο θρεντ αυτο με μια αττακα απο μια μπιατς ,η οποια εγινε αφορμη να συνειδητοποιησω οτι ΠΑΝΤΑ μα ΠΑΝΤΑ οπου βλεπεις ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ωραια γυναικα εχει ενα ΤΕΡΑΣΤΙΟ κουσουρι που αργα η γρηγορα θα το φας στην μαπα.

Μπιατς : - Εχω ενα ειδυλλιο...

Τσακωνας :(ετοιμος να κανει φονικο) -ΜΕ ΠΟΙΟΝ ??????

Μπιατς : - Να μωρε,να φορεσω φουστα η παντελονι ????

Αυτό δεν ειναι ειδύλλιο.... Είναι κωμ-ειδύλλιο

Link to comment
Share on other sites

Το "πιο καλύτερο" είναι από τα πράγματα που με τρελαίνουν και μένα. Μια φορά κι όλας προσπαθούσα να πείσω ένα συνάδελφο που το έλεγε συνέχεια ότι είναι λάθος και μου λέει "εμένα έτσι μου το μάθανε στο σχολείο, έτσι το λέω".

Κάτι άλλο που πιστεύω ότι είναι λάθος αλλά δεν έχω βρει την εξήγηση ακόμα (σε βαθμό να σκέφτομαι μήπως κάνω εγώ λάθος) είναι η χρήση της λέξης "ακροδάχτυλα". Εγώ ξέρω ότι είναι τα δάχτυλα που βρίσκονται στις άκρες (αντίχειρας και μικρό) και όχι οι άκρες των δαχτύλων. Κάνω λάθος;

Link to comment
Share on other sites

Η κωμικοτραγική χρήση των αγγλικών από Έλληνες μετράει; :hehe:

Λάθος: "fun club", "fun controller"

Σωστό: "fun & joy", "fan controller", "fan club"

fun= πλάκα, χαβαλές

fan= οπαδός + ανεμιστήρας

Επίσης, και σε αυτό δηλώνω ένοχος: "τα Windows". Το σωστό είναι "το (λειτουργικό) Windows".

Link to comment
Share on other sites

Κάτι άλλο που πιστεύω ότι είναι λάθος αλλά δεν έχω βρει την εξήγηση ακόμα (σε βαθμό να σκέφτομαι μήπως κάνω εγώ λάθος) είναι η χρήση της λέξης "ακροδάχτυλα". Εγώ ξέρω ότι είναι τα δάχτυλα που βρίσκονται στις άκρες (αντίχειρας και μικρό) και όχι οι άκρες των δαχτύλων. Κάνω λάθος;

Στο λεξικό δεν το βρήκα, αλλά θα καταλάβαινα τις άκρες των δακτύλων και όχι τα ακριανά δάκτυλα.

Link to comment
Share on other sites

Στο λεξικό δεν το βρήκα, αλλά θα καταλάβαινα τις άκρες των δακτύλων και όχι τα ακριανά δάκτυλα.

Δεν είμαι απόλυτα σίγουρος αλλά δεν πιστεύω ότι είναι σωστό, τουλάχιστον μέχρι να μου το ερμηνεύσει κάποιος. Ακόμα και στα αγγλικά είναι finger-tips και όχι tip-fingers. Η λέξη αφορά στο που βρίσκονται τα δάχτυλα και όχι σε σημείο των δαχτύλων. Το λογικό δηλαδή θα ήταν δαχτυλόακρες (άκρες των δαχτύλων). Όπως το σωστό είναι ζωόφιλος και όχι φιλόζωος.

Ξαναλέω όμως ότι δεν έχω βρει την ερμηνεία που θέλω, οπότε αφήνω ένα παράθυρο αν και με ενοχλεί πολύ (κόλλημα :hm:).

Αν μπορέσει ας μας πει κάποιος σίγουρα για να το λύσω... :)

Link to comment
Share on other sites

Έχει κάποια λογική αυτός ο συλλογισμός σου, αλλά για κάποιο λόγο έχει επικρατήσει το ανάποδο.

Με το ίδιο σκεπτικό ένας γνωστός έλεγε ότι θα έπρεπε να λέμε 'κεφαλόπονος', αντί για 'πονοκέφαλος' (έχει ο πόνος κεφάλι;;)

:)

Link to comment
Share on other sites

Create an account or sign in to comment

You need to be a member in order to leave a comment

Create an account

Sign up for a new account in our community. It's easy!

Register a new account

Sign in

Already have an account? Sign in here.

Sign In Now
×
×
  • Δημιουργία...

Important Information

Ο ιστότοπος theLab.gr χρησιμοποιεί cookies για να διασφαλίσει την καλύτερη εμπειρία σας κατά την περιήγηση. Μπορείτε να προσαρμόσετε τις ρυθμίσεις των cookies σας , διαφορετικά θα υποθέσουμε ότι είστε εντάξει για να συνεχίσετε.