Άλλη μια «λινουξόβια» ιστορία «μικρομάλακης» τρέλας...

[gdp77]

Τελειώματα 2024 και ο bro αποφάσισε να αγοράσει laptop για τις επαγγελματικές του ανάγκες. Χρειαζόταν κάτι ελαφρύ και γρήγορο και οικονομικό για να το παίρνει μαζί του και να μπορεί να εργάζεται on-the-go. Τα προβλήματα άρχισαν να ξεκινάνε από τότε που μου ζήτησε να του περάσω και linux (για πιο ασφαλές web-banking και trading) αλλά ήθελε ταυτόχρονα να υπάρχουν και τα (προεγκατεστημένα) windows γιατί χρειάζεται excel και πιθανότατα κάποιες λογιστικές εφαρμογές (windows only). Γνωρίζοντας ότι το dual boot είναι μανίκι στο support (που "αδελφικά" θα αναλάβω εγώ), καθώς μελλοντικά windows updates μπορούν άνετα να σπάσουν το σύμπαν προσπάθησα να τον αποτρέψω από dual boot εγκατάσταση και να τον κατευθύνω μόνο στα windows. Όμως ήθελε και linux. Και όχι δεν τον έχω επηρεάσει εγώ για το spyware που λέγεται windows, αλλά και διάφορα κείμενα και αναλύσεις που έχει διαβάσει. Τέλος πάντων, συναίνεσα, χωρίς να γνωρίζω επακριβώς τι με περιμένει γιατί η τελευταία φορά που είχα στήσει dual boot σύστημα ήταν με windows 11 με secure boot ενεργοποιημένο, αλλά χωρίς default bitlocker (και το τελευταίο δεν το γνώριζα).

Φτάνει το laptop στα χέρια μου και το πρώτο που έκανα ήταν αντίγραφο του 1ΤΒ ssd με clonezilla, να έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο. Μετά μπαίνω windows και αρχίζει το σετάρισμα, όπου διαπιστώνω ότι κάπου έχει χάσει κάθε έννοια η φράση "προεγκατεστημένα" windows.... Έλεος !!! Απλά έλεος!!! 5 διανομές linux εγκαθιστώ στον ίδιο χρόνο που χρειάζεται για να προχωρήσεις στις επιλογές των "προεγκατεστημένων" windows, να μυρίσεις τα νύχια σου να καταργήσεις το "προνόμιο" εγκατάστασης εφαρμογών από το MS store για να μπορέσεις να βάλεις 5-6 απλά apps για να χρησιμοποιήσεις τον υπολογιστή (7zip, localSend, libre office, chrome, firefox, rustDesk κ.α.). Τελικά έφερα την εγκατάσταση σε ένα αποδεκτό σημείο, σύμφωνα με τις απαιτήσεις μας και ... πάμε για εγκατάσταση linux mint.

Πρώτο πρόβλημα δεν μπούταρε το multi-boot στικάκι που έχω. Το linux-mint είναι secure boot compatible, πιθανότατα αν δεν είχα multiboot (ventoy) usb αλλά ένα usb με μονάχα το linux mint iso να μην είχα πρόβλημα, αλλά το secure boot θα σου δημιουργήσει πρόβλημα αργά ή γρήγορα (θα έπρεπε να λέγεται microsoft boot) οπότε καλό είναι να φεύγει. Άντε βρες τώρα με ποιο F πλήκτρο μπαίνεις bios. Κάθε κατασκευαστής σε κάθε διαφορετική σειρά laptop έχει άλλον συνδυασμό… Μετά από διάφορες δοκιμές, το πετύχαμε, F2…. Ωραία μπαίνω στο bios καταργώ το secure boot, save, reboot και…. μπλε οθόνη με κάτι μπούρδες για bitlocker και recovery number κτλ….

 

 

 

Τι είναι αυτά ;;; Δεν τα είχα ξαναδεί… Ξανά bios ενεργοποιώ το secure boot (σκεπτόμενο ότι εντάξει θα παίξω με secure boot). Τώρα τα windows εκκινούν, αλλά μου ζητούν να εισάγω νέο pin και στέλνουν sms κωδικό στο κινητό του bro, τον οποίο πρέπει να καλέσω για να μου τον δώσει (τι γίνεται αν αλλάξεις αριθμό/κινητό οεο ;;;) και να σετάρω πάλι pin. Μην τα πολυλογώ τελικά το secure boot ήταν no-go και το απενεργοποιώ πάλι…. Με αναζήτηση στο διαδίκτυο είδα ότι έπρεπε να μπω στον λογαριασμό στην MS να πάρω το recovery key, να το εισάγω στην “μπλε οθόνη” για να μπορέσω να μπω στα windows. Ωραία, μπαίνω στον λογαριασμό MS (που απαιτείτο για τα “προεγκατεστημένα windows”) με τους κωδικούς του bro και…. ΞΑΝΑ sms στο κινητό του. ΞΑΝΑ τηλέφωνο να μου δώσει τον κωδικό (τα νεύρα μου αρχίζουν να καταρρέουν και το στοματάκι εκστόμιζε κάθε κοσμητικό επίθετο) και τελικά καταφέρνω να βρω το recovery key. Τεράστιος αριθμός και έπρεπε να τον βγάλεις φωτογραφία για να τον εισάγεις στη “μπλε οθόνη” στο boot. Και όλα αυτά γιατί τα τζιμάνια της μικρομάλακης θεώρησαν ότι είναι OK να είναι ενεργοποιημένο το bitlocker by default χωρίς να ερωτάται ή τουλάχιστον να ενημερώνεται ο χρήστης. Βεβαίως ξέρω ότι είμαι μειονότητα και ότι ο average joe δεν θα αντιμετωπίσει αυτά που περιγράφω εγώ, αλλά και πάλι, θα έπρεπε ο χρήστης να ερωτάται για το bitLocker, όπως ερωτάται και για ένα σωρό άλλες μπούρδες που αφορούν διαφημίσεις ή το πόσο πολύ θα σε κατασκοπεύει η MS. Με τα πολλά καταφέρνω να χρησιμοποιήσω το recovery key, να εισέλθω στα windows, που ζητάνε ΞΑΝΑ να εισάγω νέο pin, που με αναγκάζει να ΞΑΝΑ καλέσω τον bro να μου δώσει τον κωδικό που του εστάλη με sms… Τελειώσαμε λοιπόν με το σετάρισμα των windows….

 

Πάμε να περάσουμε linux mint, σωστά;

 

 

 

Τώρα μπουτάρω με το multi boot στικάκι μου και όταν φτάνω στην εγκατάσταση, ο installer του  mint ΕΥΤΥΧΩΣ με προειδοποιεί για το bitlocker που είναι ενεργοποιημένο και θα δημιουργήσει προβλήματα στο partitioning. Μα πώς ;;; Η “μπλε οθόνη” ανέφερε ρητά ότι με το recovery key το bitlocker γίνεται “suspend”…. Σταματάω τη διαδικασία (αναγκαστικά, καθώς δεν προχωρούσε), μπαίνω πάλι windows και γκουγκλάρω πώς στο διάολο μπορώ να απενεργοποιήσω το bitlocker. Βρίσκω τις οδηγίες και πάω στα αντίστοιχα μενού και το ΚΛΕΙΝΩ το ρημάδι.

Επόμενη προσπάθεια εγκατάστασης linux mint και αυτή τη φορά όλα καλά σε 10-15 λεπτά είχα έτοιμο λειτουργικό χωρίς τις 1.000.000 ερωτήσεις των “προεγκατεστημένων” windows, με τα πάντα όλα να παίζουν out of the box (btw mediatek 7921 η καλύτερη wifi κάρτα όλων των εποχών με in-kernel support). Φυσικά και αφιέρωσα κάποιον επιπλέον χρόνο για “καλλωπισμό” του λειτουργικού όπως το ήθελα και κάποιες επιπρόσθετες εφαρμογές, αλλά σε κάθε περίπτωση παίρνεις ένα λειτουργικό όπως θα έπρεπε να είναι το λειτουργικό και ό,τι εξτρά θέλεις μπορείς να το κάνεις χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις όπου άλλοι έχουν αποφασίσει για σένα χωρίς να σε ρωτήσουν ή τουλάχιστον να σε ενημερώσουν.

 

Πραγματικά… Εν έτει 2025, αν δεν είσαι κλειδωμένος σε οποιουδήποτε είδους windows-only εφαρμογή ή παιχνίδι, ζεις στον μεσαίωνα αν επιλέγεις windows έναντι linux mint. Οι παρωπίδες φτάνουν χιλιόμετρα μακριά…

 

ΥΓ εννοείται μετά από όλα τα παραπάνω, έγινε πλήρες backup του δίσκου με clonezilla, ώστε όταν ο bro το ρημάξει, τουλάχιστον να μην ξαναπεράσω όλο το μαρτύριο από την αρχή...

Έγινε επεξεργασία Ιανουάριος 2 από gdp77

[slalom]

Θα μπορουσες να πεις "δεν ξερω!" 

 

και γιατι δεν εχει office το λινουξ να τελειωναμε?

Έγινε επεξεργασία Ιανουάριος 2 από slalom

[gdp77]

  On 2/1/2025 at 4:35 ΜΜ, το μέλος slalom έγραψε:

Θα μπορουσες να πεις "δεν ξερω!" 

 

και γιατι δεν εχει office το λινουξ να τελειωναμε?

Expand  

 

E... σε κάποιον άγνωστο ίσως. Στον αδερφό μου, δύσκολα, άσε που έχει δει τι έχω κάνει στο δικό μου laptop οπότε ξέρει ότι ξέρω

 

Υπάρχουν πολλές office σουίτες που τρέχουν εγγενώς στο linux με γνωστότερη (και καλύτερη κατ' εμέ) το Libre Office. Υπάρχει συμβατότητα με τη συντριπτική πλειονότητα των αρχείων MS Office, όμως αυτή η συμβατότητα δεν καλύπτει όλες τις περιπτώσεις. Εν πάση περιπτώσει, το πρόβλημα δεν είναι στο Excel (που απ' όσο έχω δει τα αρχεία του bro δεν είναι κάτι εξεζητημένο), όσο από τις λογιστικές εφαρμογές που χρησιμοποιεί ενίοτε λόγω δουλειάς. Αυτές είναι windows only. Το laptop θα χρησιμοποιηθεί κυρίως με web based εφαρμογές, επομένως τα περισσότερα θα γίνονται σε linux, αλλά έπρεπε να διατηρηθεί και η windows εγκατάσταση.

[slalom]

  On 2/1/2025 at 5:23 ΜΜ, το μέλος gdp77 έγραψε:

Υπάρχει συμβατότητα με τη συντριπτική πλειονότητα των αρχείων MS Office, όμως αυτή η συμβατότητα δεν καλύπτει όλες τις περιπτώσεις.

Expand  

Μεταφραση: Το office εχει περισσοτερες λειτουργίες

 

Αρα τι το θελει το λινουξ?

 

 

[gdp77]

  On 2/1/2025 at 6:58 ΜΜ, το μέλος slalom έγραψε:

Μεταφραση: Το office εχει περισσοτερες λειτουργίες

 

Αρα τι το θελει το λινουξ?

 

 

Expand  

 

Μπορείς να μεταφράζεις όπως θέλεις, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση λόγω εμπειρίας θα μου επιτρέψεις να διαφωνήσω. Δεν ισχύει απόλυτα αυτό που γράφεις. To MS Office δεν έχει "περισσότερες λειτουργίες" αλλά "διαφορετικές λειτουργίες". Π.χ. το formatting είναι διαφορετικό στο word και μπορεί να μην ανοίξει σωστά σε σύνθετα έγγραφο στο Writer (και το αντίστροφο βεβαίως). Στο excel μια φόρμουλα μπορεί να έχει διαφορετική σύνταξη/λειτουργία ή και να μην υπάρχει (ναι το excel έχει περισσότερες, αλλά είναι εξαιρετικά ακραίο το σενάριο κάτι να μην υπάρχει στο Calc). Το excel δεν θα ήταν πρόβλημα. Εκεί που το office είναι αιώνες μπροστά είναι στο powerpoint (σε σχέση με το αντίστοιχο impress), αλλά αυτό δεν μας απασχολεί στο εν λόγω σενάριο χρήσης.

 

To linux το θέλει γιατί θεωρεί ότι είναι ασφαλέστερο για trading και web banking.

 

 

[Oric]

Κατόπιν εορτής βεβαίως, αν το λάπτοπ έχει θύρα για κάρτα μνήμης και την υποστηρίζει στον boot selector, θα μπορούσες να του βάλεις linux σε μια 64άρα καρτούλα, αφήνοντας τα windows στην ησυχία τους. 

 

Υπενθύμιση: Δεν θυμάμαι από πότε, αλλά σίγουρα τα windows 10 και 11 προβάλλουν τα εργαλεία επισκευής με shift + restart. Σ'αυτά τα εργαλεία συμπεριλαμβάνεται και πλήκτρο που κάνει αυτόματα reboot και είσοδο στο uefi. Προφανώς, αυτή η λειτουργία δεν υποστηρίζεται σε σύστημα με bios.  

 

Επίσης, πες του αδερφού σου πως το linux δεν είναι ασφαλέστερο στο web banking, είναι βασικά το ίδιο ασφαλές (ή ανασφαλές). Ο ανασφαλής κρίκος της αλυσίδας είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Για παράδειγμα, αν του τηλεφωνήσει κάποιος, ομιλώντας άπταιστα ελληνικά, και του ζητήσει να μπει στο site της τράπεζας και να αλλάξει τα διαπιστευτήριά του, προβάλλοντας κάποιον ευκόλως πιστευτό λόγο, και αυτός το κάνει ακολουθώντας το λινκ που με κάποιον τρόπο θα του δοθεί, είναι τελειωμένος. Το πρόβλημα δεν είναι τί τρέχει το λάπτοπ, αλλά ο εγκέφαλος. (link) 

[gdp77]

  On 3/1/2025 at 7:23 ΠΜ, το μέλος Oric έγραψε:

Κατόπιν εορτής βεβαίως, αν το λάπτοπ έχει θύρα για κάρτα μνήμης και την υποστηρίζει στον boot selector, θα μπορούσες να του βάλεις linux σε μια 64άρα καρτούλα, αφήνοντας τα windows στην ησυχία τους. 

Expand  

 

Είναι γνωστή δυνατότητα αυτή (είτε σε usb είτε σε SD), αλλά για ποιον λόγο να υποβαθμίσεις την εμπειρία στο Linux; Προφανώς από SD θα είναι πιο αργό. Επίσης κάθε φορά θα πρέπει να πατάς F12 (something) για να επιλέγεις boot menu με την προϋπόθεση ότι το secure boot δεν θα σου σπάσει τα @ κάποια στιγμή από μελλοντικό windows update.

 

  On 3/1/2025 at 7:23 ΠΜ, το μέλος Oric έγραψε:

Επίσης, πες του αδερφού σου πως το linux δεν είναι ασφαλέστερο στο web banking, είναι βασικά το ίδιο ασφαλές (ή ανασφαλές). Ο ανασφαλής κρίκος της αλυσίδας είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Για παράδειγμα, αν του τηλεφωνήσει κάποιος, ομιλώντας άπταιστα ελληνικά, και του ζητήσει να μπει στο site της τράπεζας και να αλλάξει τα διαπιστευτήριά του, προβάλλοντας κάποιον ευκόλως πιστευτό λόγο, και αυτός το κάνει ακολουθώντας το λινκ που με κάποιον τρόπο θα του δοθεί, είναι τελειωμένος. Το πρόβλημα δεν είναι τί τρέχει το λάπτοπ, αλλά ο εγκέφαλος. (link) 

Expand  

 

Ναι ο πιο αδύναμος κρίκος είναι ο άνθρωπος. Επομένως α) πιο δύσκολο ο πιο αδύναμος κρίκος να εγκαταστήσει σκουπιδολογισμικό/spyware στο Linux - απείρως πιο εύκολο στα windows με τις διαφημίσεις και τις ένα σωρό προτροπές. β) σίγουρα η MS ξέρει πού μπαίνεις και τι κάνεις στα Windows - δεν το μαθαίνει τόσο εύκολα στο Linux. γ) ο χρήστης δεν θέλει να κάνει trading στα windows - τόσο απλά. Πώς εκατομμύρια χρήστες ανά τον κόσμο δεν αλλάζουν τα windows και πιστεύουν ότι είναι το τέλειο λειτουργικό; Ε να μην πιστεύει και κάποιος το ίδιο για το Linux?

[Oric]

  On 3/1/2025 at 7:49 ΠΜ, το μέλος gdp77 έγραψε:

Είναι γνωστή δυνατότητα αυτή (είτε σε usb είτε σε SD), αλλά για ποιον λόγο να υποβαθμίσεις την εμπειρία στο Linux;

Expand  

 

Για δύο λόγους. Πρώτον, διότι ο αδελφός σου θέλει απλώς να κάνει τη δουλειά του (το λειτουργικό σύστημα δεν είναι αυτοσκοπός). Δεύτερον, διότι δεν είναι windows hater.

[gdp77]

  On 3/1/2025 at 8:19 ΠΜ, το μέλος Oric έγραψε:

 

Για δύο λόγους. Πρώτον, διότι ο αδελφός σου θέλει απλώς να κάνει τη δουλειά του (το λειτουργικό σύστημα δεν είναι αυτοσκοπός). Δεύτερον, διότι δεν είναι windows hater.

Expand  

 

Ό,τι να 'ναι.... ΟΚ Καλή χρονιά!

[Efialtis]

Προσωπικά αν ντε και καλά υπήρχε ανάγκη linux για τους λόγους που ανέφερες θα έφτιαχνα ένα linux VM, με όποιον τρόπο προτιμάς, και θα απέφευγα όλη την μανούρα που πέρασες.

Κρατάς και ένα snapshot ώστε να το έχεις ωραίο και καθαρό όποτε το (ξανα)χρειαστείς

Σκέψου το αν σε ικανοποιεί σαν λύση για την επόμενη φορά.

 

Καλή Χρονιά

[gdp77]

  On 5/1/2025 at 7:19 ΜΜ, το μέλος Efialtis έγραψε:

Προσωπικά αν ντε και καλά υπήρχε ανάγκη linux για τους λόγους που ανέφερες θα έφτιαχνα ένα linux VM, με όποιον τρόπο προτιμάς, και θα απέφευγα όλη την μανούρα που πέρασες.

Κρατάς και ένα snapshot ώστε να το έχεις ωραίο και καθαρό όποτε το (ξανα)χρειαστείς

Σκέψου το αν σε ικανοποιεί σαν λύση για την επόμενη φορά.

 

Καλή Χρονιά

Expand  

 

Ευχαριστώ. Ωστόσο linux vm σε laptop που χρειαζόμαστε τη μέγιστη αυτονομία δεν είναι και ό,τι καλύτερο (το VM σίγουρα θα καταναλώνει άσκοπα περισσότερη μπαταρία) + ο χρήστης δεν ξέρει από ... vm.

ΥΓ Πριν λίγες ώρες ανακάλυψα ότι το ventoy (multiboot) υποστηρίζει secure boot με ένα έξτρα βηματάκι, αλλά δεν το γνώριζα εγκαίρως.... Θα είχα αποφύγει ένα μέρος της ταλαιπωρίας....

[acct]

Θεωρώ ότι το dual boot είναι πραγματική λύση σε ένα φανταστικό πρόβλημα, με την ιδιαιτερότητα που έζησες, δηλαδή την εισαγωγή νέων προβλημάτων, που απαιτούν με τη σειρά τους λύση.

 

Μπορεί να έχω καταλάβει λάθος τις ανάγκες σας, γιατί δεν ξέρω τι ακριβώς οφείλει να περιλαμβάνει το "ασφαλές web-banking και trading", αλλά κατ' εμέ προτιμότερες λύσεις είναι κατά σειρά:

1. Windows Sandbox

2. WSL